Eksperci portalu Infor.pl

Przestępstwo wyłudzenia kredytu bankowego jest popełniane regularnie i to zarówno przez “zwykłe” osoby fizyczne (lub ich grupy) jak i przez przestępców działających w zorganizowanych grupach przestępczych. Prowadzący postępowania karne w co trzeciej sprawie mają do czynienia z zjawiskiem występowania tzw. “słupów”. Zjawisko to poniżej zostanie szerzej opisane.

W dobie rozpowszechnionego internetu rozpowszechnia się zjawisko wirtualnego obrażania, czy też pomawiania innych osób, w szczególności na forach lub za pomocą e-maila. Wbrew pozorom osoby ukryte za komputerem wcale nie pozostają bezkarne czy anonimowe, albowiem istnieją liczne metody ustalenia ich tożsamości. Przedmiotowe opracowanie będzie dotyczyć kwestii ustalenia autora obraźliwych e-maili w najprostszym przypadku – kiedy sprawca pisze z domowego komputera.

Polskie prawo nie posiada jednolitej definicji tego, czym są dowody elektroniczne, natomiast nie budzi żadnej wątpliwości, że dowody te są dopuszczalne w procesie karnym. To oznacza, że dowody te mogą być pozyskiwane, zabezpieczane a następnie wykorzystywane w procesie dowodzenia.

Walka z cyberprzestępczością oraz sama cyberprzestępczość są hasłami bardzo często podnoszonymi tak w mediach, jak i w literaturze prawa karnego. Niniejsze opracowanie ma na celu podjęcie próby ustalenia tego, czym dokładnie owa cyberprzestępczość jest.

Zjawisko skimmingu jest niestety coraz częstsze i coraz częściej jest opisywane przez media tradycyjne oraz elektroniczne. Niniejsze opracowanie przedstawi czym jest skimming oraz wskaże na co zwracać uwagę, aby zminimalizować szansę na padnięcie ofiarą tego zjawiska.

Informatyka śledcza (z ang. computer forsenics) to proces poszukiwania i analizy danych zapisanych zapisanych na różnych nośnikach cyfrowych np. komputerach, telefonach etc. Jest ona pomocna nie tylko organom ścigania w walce z przestępczością popełnianą za pomocą komputerów, ale także prywatnym firmom walczącym między innymi z takimi zjawiskami jak szpiegostwo przemysłowe, łamanie zakazu konkurencji etc.

Dowody elektroniczne są coraz częściej wykorzystywane w procesie karnym. Należy podkreślić, iż są one w pełni dopuszczalne oraz podlegają swobodnej ocenie sądu, jak każdy inny dowód. Dowody te mają jednak swoje specyficzne i unikatowe cechy, które odróżniają je od innych dowodów występujących w procesie karnym.

Nazwa “carding” odnosi się (wbrew pozorom) nie do całej grupy przestępstw popełnianych w związku z wykorzystaniem kart płatniczych, ale do jednego jego specyficznego rodzaju. Niniejsze opracowanie przedstawi czym jest ów carding oraz jak mu zapobiegać.

W toku procesu karnego może okazać się, iż właściwym do rozpoznawania sprawy jest sąd, który nie jest sądem miejsca zamieszkania ani oskarżonego ani większości osób podlegających wezwaniu na rozprawę. Z uwagi właśnie na te osoby ustawodawca w Kodeksu postępowania karnego przewidział możliwość zwrócenia się przez dany sąd (mający rozpoznawać sprawę) do sądu wyższego rzędu nad nim o wyznaczenie innego właściwego miejscowo sądu (tego samego rzędu co sąd wnioskodawca). Fachowo nazywa się to zmianą właściwości sądu z uwagi na ekonomikę procesową.

Tak zwane doręczenie do akt to czynność polegająca na tym, że (w określonych warunkach) pismo wysłane odbiorcy – stronie procesu (a przez tą stronę nie odebrane) organ procesowy uważa za doręczone i wywołujące określone skutki prawne, przy jednoczesnym pozostawieniu tego pisma w aktach sprawy.

Konstytucja gwarantuje każdemu prawo do rozpatrzenia sprawy przez bezstronny i niezawisły sąd. Urzeczywistnieniem tego prawa w procedurze karnej jest instytucja wyłączenia sędziego. Jej istota polega na tym, że jeżeli zachodzą okoliczności, które stanowią (lub mogą stanowić) naruszenie bezstronności lub niezawisłości sędziowskiej dany sędzia zostaje z mocy prawa wyłączony i na jego miejsce wstępuje inny sędzia.

Odbiór pism procesowych jest obowiązkiem ustawowym stron procesu. Dokonanie tej czynności może wywołać trojakie skutki: uruchamiać terminy na wykonanie czynności procesowej zawierać wezwanie do dokonania lub uczestnictwa w danej czynności procesowej lub mieć charakter jedynie informacyjny dla strony.

Gwarancja bezstronnego i niezawisłego sądu wynikająca z Konstytucji RP znajduje odzwierciedlenie w mechanizmie wyłączenia sędziego z powodu wystąpienia okoliczności, które naruszyłyby wskazane gwarancje konstytucyjne.

W procesie karnym pokrzywdzony może pisemnie, aż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego, zgłosić powództwo cywilne przeciwko oskarżonemu. Niniejsze opracowanie przedstawia jak sporządzić taki pozew.

Zgodnie z dyspozycją kodeksu wykroczeń, karze aresztu lub grzywny podlega ten, kto wbrew swemu obowiązkowi nie dokonuje odpowiedniego zabezpieczenia miejsca niebezpiecznego dla życia lub zdrowia człowieka.

Wśród powszechnie panujących opinii i poglądów panuje wiele mitów, co do doręczeń pism w procesie karnym. Należy je raz na zawsze (oby skutecznie) obalić – brak odbioru pisma nie powoduje zakończenia sprawy ani nie przynosi nic dobrego niedoszłemu odbiorcy, podobnie jak odmowa jego przyjęcia.

W procesie karnym uprawnieniem oskarżonego jest uczestnictwo w każdej dokonywanej przez sąd czynności procesowej. Od wskazanej reguły ustawodawca przewidział jedno odstępstwo: w wyjątkowych wypadkach, gdy należy się obawiać, że obecność oskarżonego mogłaby oddziaływać krępująco na wyjaśnienia współoskarżonego albo na zeznania świadka lub biegłego, przewodniczący może zarządzić, aby na czas przesłuchania danej osoby oskarżony opuścił salę sądową.

Skazanie bez rozprawy to forma konsensualnego zakończenia procesu karnego polegająca na tym, iż przy spełnieniu określonych przesłanek podejrzany ustala z prokuratorem w postępowaniu przygotowawczym rozmiar przyszłej kary, o orzeczenie której prokurator zwraca się do sądu w wniosku o skazanie bez rozprawy (który jest załącznikiem aktu oskarżenia).

Zgodnie z treścią Kodeksu postępowania karnego, jeżeli zachodzi podejrzenie przestępnego spowodowania śmierci, przeprowadza się oględziny i otwarcie zwłok. Oględzin zwłok dokonuje prokurator, a w postępowaniu sądowym sąd, z udziałem biegłego lekarza, w miarę możności z zakresu medycyny sądowej.

Za niestawiennictwo na świadka może być nałożona kara porządkowa w formie postanowienia, które jest mu doręczane. Świadek ma możliwość usprawiedliwienia swojej nieobecności.

Roland Szymczykiewicz

Adwokat

Wyłudzenie kredytu na "słupa"

Jak sprawdzić skąd wysłano obraźliwego e-maila?

Dowód elektroniczny w procesie karnym

Czym jest cyberprzestępstwo?

Czym jest skimming?

Czym jest informatyka śledcza?

Cechy dowodów elektronicznych

Czym jest carding?

Zmiana właściwości sądu z uwagi na ekonomikę procesową

Na czym polega tzw. „doręczenie do akt”?

Wyłączenie sędziego z urzędu

Skutki procesowe odbioru pism

Procedura wyłączenia sędziego

Jak skonstruować pozew cywilny w procesie karnym?

Niezabezpieczenie niebezpiecznego miejsca

Fałszywe mity o doręczeniach pism

Zeznania świadka w sądzie pod nieobecność oskarżonego

Skazanie bez rozprawy

Oględziny i otwarcie zwłok w procesie karnym

Obecność świadka na rozprawie karnej