Aleksandra Rybak
Dołącz do grona ekspertów
Prawniczka, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przez wiele lat związana z branżą energetyczną. Od kilku lat – dziennikarka prawna, specjalizująca się w prawie pracy, ochronie zdrowia, ochronie środowiska oraz tematyce związanej z edukacją i pomocą społeczną. Prywatnie mama małej Lilki, miłośniczka długich leśnych i górskich wędrówek, wszelkiej maści rękodzieła i mruczących, czworonożnych przyjaciół.
Za pracę pracownika w wigilię [24 grudnia], pracodawca może zapłacić nawet 100 tys. zł kary
21.12.2024
W ostatnim czasie, dużo mówi się o projekcie nowelizacji ustawy o dniach wolnych od pracy, która zakłada dodanie do katalogu dni wolnych wigilii Bożego Narodzenia, tj. 24 grudnia. Warto jednak mieć świadomość, że już w obecnym stanie prawnym – praca w wigilię – w odniesieniu do określonej grupy pracowników, podlega ustawowym ograniczeniom, których naruszenie, może skutkować dla pracodawcy wymierzeniem dotkliwej grzywny.
W dniu 18 grudnia br. Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska złożył do laski marszałkowskiej poselski projekt ustawy zakładający wprowadzenie nowego święta państwowego, które przypadałoby na dzień 14 lutego. Czy będzie to również dzień wolny od pracy?
REKLAMA
W ostatnim czasie, dużo dzieje się wokół podatku od zysków kapitałowych (potocznie zwanego „podatkiem Belki”), który przez wielu Polaków postrzegany jest jako „kara za oszczędzanie”. W dniu 19 grudnia br. – odbyło się pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zakłada zwolnienie od ww. podatku dochodów z obligacji Skarbu Państwa oraz wkładów oszczędnościowych do łącznej wysokości 100 tys. zł. Nad ograniczeniami „podatku Belki” pracuje również równolegle resort finansów.
Fundacja „Szansa dla Gmin” – jako jeden z organizatorów wypoczynku zimowego dla dzieci rolników dofinansowanego ze środków Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników – ogłosiła właśnie nabór wniosków na zimowiska dla dzieci, które odbędą się w 2025 r. Każdy z ich uczestników kolonii zimowych organizowanych przez Fundację, może otrzymać aż 1000 zł dofinansowania.
REKLAMA
Pracownicy, którzy nie wykorzystali jeszcze – w ciągu bieżącego roku kalendarzowego – tzw. 2 dni opieki na dziecko – mogą wykorzystać je w okresie świąteczno-noworocznym, tym bardziej – jeżeli nie dysponują już urlopem wypoczynkowym, a pracodawca nie będzie mógł odmówić im udzielenia zwolnienia. Jeżeli tego nie zrobią – niewykorzystane dni wolne przepadną wraz z końcem roku.
Osoby mieszkające lub pracujące w Niemczech, nawet jeżeli mieszkają na stałe w Polsce – jeżeli spełniają określone warunki – mogą pobierać w Niemczech świadczenie rodzinne na dzieci (tzw. kindergeld). Świadczenie to, przysługuje niezależnie od dochodu i można je uzyskać również w przypadku pobierania w Polsce jego odpowiednika – „800 plus”.
W przypadku pracy w święto, które jest dniem ustawowo wolnym od pracy – zgodnie z kodeksem pracy – pracownikowi przysługują określone prawa, chyba, że jest on zatrudniony w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i właśnie w święta. Jakie prawa mają zatem – w tym roku – pracujący w wigilię, a jakie pracujący w pierwszy lub drugi dzień Bożego Narodzenia?
Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw (popularnie zwany „ustawą łańcuchową”) jest już po pierwszym czytaniu w sejmie i – zgodnie z decyzją sejmowej większości – został skierowany do dalszego procedowania. Zakłada on wprowadzenie m.in. zakazu handlu żywymi rybami (z wyłączeniem ryb akwariowych) oraz używania fajerwerków hukowych. Za złamanie powyższych zakazów, grozić będą surowe kary.
Na dodatkowe pieniądze z okazji świąt Bożego Narodzenia (zwane również premią świąteczną, „karpiowym” lub dodatkiem na święta) mogą liczyć przede wszystkim pracownicy (oraz byli pracownicy – tj. emeryci i renciści) pracodawców, u których został utworzony zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Swoim pracownikom, premię świąteczną nierzadko przyznają jednak również pracodawcy nie posiadający ZFŚS. Na ten cel – 38 proc. pracodawców, na jednego pracownika – ma przeznaczyć w tym roku ponad 500 zł<sup>1</sup>.
Fiskus wygrał spór o dokumentowanie pożyczek otrzymanych od najbliższej rodziny – wynika z wyroku NSA z dnia 3.12.2024 r., o sygn. akt III FSK 512/23. Jego skutki mogą być „opłakane” dla wielu podatników, którzy zaciągnęli pożyczki u najbliższej rodziny, pieniądze otrzymali w gotówce i samodzielnie dokonali ich wpłaty na własne rachunki bankowe. Jeżeli taka pożyczka przekracza kwotę 36 120 zł – mogą nie uniknąć opodatkowania 20 proc. sankcyjnym podatkiem od jej wartości.
W dniu 12 grudnia 2024 r., na ręce Marszałka Sejmu, został złożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w latach 2023-2025 oraz niektórych innych ustaw, który zakłada wydłużenie bonu energetycznego na 2025 r., dwukrotne zwiększenie jego wysokości i podwyższenie progu dochodowego uprawniającego do jego otrzymania.
Zgodnie z komunikatem ZUS – w związku z przyznawaniem przez ZUS, od października 2024 r., prawa do jednego za świadczeń w ramach programu „Aktywny rodzic” – w ww. miesiącu, ZUS uchylił prawo do innego świadczenia tj. rodzinnego kapitału opiekuńczego (RKO) na ok 42 tys. dzieci. Jeżeli w miesiącu, za który zostało przyznane świadczenie „aktywnie w żłobku”, „aktywnie w domu” lub „aktywni rodzice w pracy”, zostało już wypłacone RKO – podlega ono teraz zwrotowi do ZUS albo zostanie potrącone z 800 plus lub świadczenia wypłacanego z programu „Aktywny rodzic”.
W dniu 9 grudnia br. Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, która zakłada dwukrotne zwiększenie kwoty świadczenia przysługującego z funduszu alimentacyjnego. To istotna informacja dla osób uprawnionych do alimentów, które nie otrzymują ich z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Świadczenie w wyższej kwocie przysługuje z datą wsteczną (od 1 października 2024 r.), a zatem – uprawnieni otrzymają również wyrównanie.
W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15.11.2023 r. o sygn. akt P 7/22, w dniu 27 listopada br., do laski marszałkowskiej, został złożony projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który pozwoli na ponowne przelicznie emerytur osobom, którym świadczenie to zostało przyznane w miesiącu czerwcu, w latach 2009-2019. Według szacunków ZUS – regulacja ta dotyczyć będzie ok. 98 tys. emerytów, którzy – na tej podstawie – będą mogli odzyskać od ZUS nawet 1 584,8 mln zł i 531,2 mln zł odsetek.
W dniu 5 grudnia br. na ręce Marszałka Sejmu, został złożony projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (znak SH-020-300/24), zakładający wprowadzenie istotnych zmian w zakresie jawności wynagrodzenia o pracę. Zgodnie z jego założeniami – pracodawcy, na wniosek pracowników, mają być zobowiązani do ujawniania im średnich poziomów wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na równorzędnych stanowiskach, jak również do informowania o wysokości proponowanego wynagrodzenia w ofertach pracy.
W listopadzie br. Komisja Europejska zatwierdziła rządowy plan wychodzenia przez Polskę z nadmiernego deficytu budżetowego, zgodnie z którym – w ciągu najbliższych czterech lat – Polska zobowiązana jest do obniżenia deficytu budżetowego do poziomu 3 proc. PKB. Plan ten, nie pozostanie bez wpływu na świadczenie 800 plus oraz dopiero co uruchomiony program Aktywny Rodzic, w ramach którego pierwsze wypłaty świadczeń, miały miejsce 29 listopada br.
W odpowiedzi na pytanie INFOR dotyczące wprowadzanych w szkołach przez dyrektorów, jak i poszczególnych nauczycieli, kontrowersyjnych zakazów wychodzenia przez uczniów do toalety podczas trwania zajęć lekcyjnych – Rzeczniczka Praw Dziecka, potwierdziła, że jest to częsta praktyka, dotycząca zarówno dzieci młodszych, jak i młodzieży. Działania takie – uniemożliwiające uczniom nieskrępowane zaspokajanie ich podstawowych potrzeb fizjologicznych – stanowią natomiast naruszenie praw ucznia oraz jego godności, wobec których nie powinniśmy pozostawać obojętni.
W dniu dzisiejszym (tj. 3.12.2024 r.), podczas posiedzenia senackiej Komisji Petycji, zostanie rozpatrzona petycja o wprowadzenie do ustawy z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych – nowego świadczenia, które byłoby wypłacane małżonkom z przynajmniej 50-letnim stażem małżeńskim. Świadczenie to, miałoby mieć charakter jednorazowy i opiewać na kwotę od 5 tys. do nawet 8 tys. zł, w zależności od długości stażu małżeńskiego. Aktualnie, małżeństwa z długoletnim stażem mogą liczyć co najwyżej na odznaczenie od Prezydenta, z którym nie wiąże się żadna gratyfikacja finansowa.
W dniu 27 listopada br. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 762), wprowadzającą dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i dzieci wymagających po urodzeniu dłuższej hospitalizacji. Wymiar dodatkowego urlopu ma wynieść do 8 lub odpowiednio – do 15 tygodni w zależności od okresu hospitalizacji dziecka, tygodnia ciąży, w którym dziecko się urodzi lub jego masy urodzeniowej.
PFRON prowadzi ciągły nabór wniosków w programie „Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” Mieszkanie dla absolwenta, w ramach którego można uzyskać dofinansowanie kosztów wynajmu mieszkania lub domu jednorodzinnego. Przez pierwsze 24 miesiące najmu – pokrywające nawet 100% kosztów (w tym nie tylko równowartości czynszu, ale również wszelkich opłat eksploatacyjnych), a następnie 70% i odpowiednio – 40% kosztów. Do rozdania w ramach programu, jest aż 150 mln zł. Od 21 listopada br. – katalog beneficjentów programu został rozszerzony o osoby opuszczające warsztaty terapii zajęciowej.