Aleksandra Rybak
Dołącz do grona ekspertów
Prawniczka, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przez wiele lat związana z branżą energetyczną. Od kilku lat – dziennikarka prawna, specjalizująca się w prawie pracy, ochronie zdrowia, ochronie środowiska oraz tematyce związanej z edukacją i pomocą społeczną. Prywatnie mama małej Lilki, miłośniczka długich leśnych i górskich wędrówek, wszelkiej maści rękodzieła i mruczących, czworonożnych przyjaciół.
W ramach opiniowania projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, który zakłada podwyższenie wysokości zasiłku pogrzebowego z obecnych 4 tys. zł do 7 tys. zł – Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych zaproponowało korektę kwoty ww. zasiłku z projektowanych 7 tys. zł na 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez Prezesa GUS, obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione. Na dzień dzisiejszy – oznaczałoby to zatem świadczenie w wysokości niemal 17 tys. zł, co pozwoliłoby na pokrycie 100 proc. kosztów pogrzebu, które nierzadko przekraczają nawet 10 tys. zł.
Senat zdecydował: wiek emerytalny obniżony o 20 lat, ale tylko dla jednej grupy zawodowej
25.03.2025
Korzystając z przysługującej mu inicjatywy ustawodawczej – w dniu 13 marca 2025 r., Senat podjął uchwałę w sprawie złożenia do laski marszałkowskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych, której celem jest obniżenie wieku emerytalnego dla jednej grupy zawodowej – tancerzy zawodowych. Zgodnie z jego postanowieniami – wiek emerytalny tancerzy ma został ustalony na poziomie 40 lat w przypadku kobiet i odpowiednio – 45 lat w przypadku mężczyzn, czyli – ma zostać obniżony o 20 lat, w stosunku do obecnie obowiązującego powszechnego wieku emerytalnego.
REKLAMA
Koniec wielokrotnego stawiania się przed zespołami orzeczniczymi przez osoby niepełnosprawne i rodziców dzieci z niepełnosprawnościami, chorujących na blisko 150 genetycznych chorób rzadkich oraz przez osoby lub rodziców dzieci z Zespołem Downa. „Koniec z państwem, które upokarza swoich obywateli. (…) Koniec torturowania matek, które co kilka lat muszą wyjaśniać, że ich dziecko nigdy nie wyzdrowieje” – ogłosił Marszałek Sejmu, Szymon Hołownia. Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych wydał nowe zalecenia dla zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności, które zobowiązują je do wydawania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności na stałe (a w przypadku dzieci – orzeczeń o niepełnosprawności do ukończenia przez nie 16 roku życia), jeżeli chorują na jedną ze 150 chorób znajdujących się na liście będącej elementem ww. zaleceń lub są dotknięte Zespołem Downa. Rozwiązany został również problem wskazań z pkt 7 i 8 orzeczeń, z którymi związane jest prawo osób niepełnosprawnych i ich opiekunów do szeregu świadczeń, ulg i uprawnień.
Już niebawem czeka nas kolejna zmiana czasu – tym razem z zimowego, na letni. W tym roku, przypada ona szybciej, niż w roku ubiegłym. W noc zmiany czasu, będziemy spali godzinę krócej, ale zyskamy dłuższe popołudnia z naturalnym światłem. W związku z trwającą od kilku lat (zarówno na szczeblu krajowym, jak i UE) ożywioną dyskusją na temat likwidacji dwukrotnych zmian czasu w ciągu roku – wiele osób zadaje sobie pytanie, czy to tym razem, przestawimy zegarki po raz ostatni? Zmiana czasu z zimowego na letni, nie bez znaczenia pozostaje również dla wynagrodzenia osób pracujących w momencie, kiedy jest ona dokonywana.
REKLAMA
W wielu miastach i gminach w Polsce, obowiązują tzw. miejskie lub gminne programy osłonowe w zakresie zmniejszenia wydatków ponoszonych na leki przez mieszkańców danego miasta lub gminy. W ramach tychże programów – nierzadko można uzyskać wsparcie finansowe na zakup leków sięgające nawet 250 zł miesięcznie. Tak jest np. w mieście i gminie Wasilków, w województwie podlaskim, w których aktualnie obowiązujący program pomocy lekowej został ustalony na lata 2024-2026.
W dniu 26 lutego 2025 r. Rada Miejska w Suwałkach podjęła uchwałę, która uruchomiła akcję adopcyjną bezdomnych zwierząt pod hasłem „Adoptuj psa seniora”, chociaż nie dotyczy ona tylko psich staruszków. W ramach ww. programu – za adopcję jednego psa ze schroniska dla zwierząt w Suwałkach – każdy może otrzymać do 1500 zł, a za adopcję dwóch psów – do 3000 zł wsparcia. Pula środków finansowych przeznaczonych na realizację programu jest jednak ograniczona, dlatego osoby zainteresowane przygarnięciem zwierzęcia, nie powinny zwlekać.
Seniorzy, którzy pomimo osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego (który dla kobiet wynosi obecnie 60 lat, a dla mężczyzn – 65 lat) nadal pozostają aktywni zawodowo – mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego swoich przychodów, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł. Zwolnienie to, potocznie zwane jest ulgą dla pracujących seniorów (lub zerowym podatkiem dla seniorów) i obowiązuje również w 2025 r. (w ramach rozliczenia roku 2024). Aby konkretny przychód (np. odprawa emerytalna) mógł jednak zostać objęty ww. zwolnieniem z podatku dochodowego – musi zostać spełniony jeden istotny warunek, którego seniorzy muszą dopilnować.
Naruszenie sprawności spowodowane przez choroby narządu wzroku, w tym wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku – w przypadku spełnienia określonych kryteriów – mogą stanowić podstawę do wydania orzeczenia o niepełnosprawności (w stosunku do osób, które nie ukończyły 16 roku życia) lub odpowiednio – orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (w stosunku do osób, które ukończyły 16 rok życia). Te z kolei – w określonych przypadkach, mogą dawać prawo do niemałych świadczeń pieniężnych, które w przypadku, gdy niepełnosprawne jest dziecko, mogą opiewać nawet na łączną kwotę 3 502,84 zł miesięcznie (połączenie świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku pielęgnacyjnego), a w przypadku niepełnosprawnych dorosłych – na 4 349,84 zł miesięcznie (połączenie świadczenia wspierającego i zasiłku pielęgnacyjnego).
W Polsce (i nie tylko) panuje epidemia wad zgryzu. Wiele osób wydaje tysiące złotych na aparaty i leczenie ortodontyczne w prywatnych gabinetach, nie zawsze mając świadomość, że znaczna część świadczeń w ramach leczenia ortodontycznego, może być w 100 proc. finansowania przez NFZ. Dotyczy to jednak wyłącznie określonej grupy najmłodszych pacjentów.
Określone choroby narządu wzroku – zgodnie z aktualnymi Standardami orzecznictwa lekarskiego ZUS – stanowią podstawę do orzeczenia niezdolności do pracy i w związku z powyższym – przyznania renty z tytułu całkowitej lub odpowiednio – częściowej niezdolności do pracy (od 1 marca 2025 r. – w wysokości nie niższej niż 1 878,91 zł lub odpowiednio – 1 409,18 zł miesięcznie). W przypadku nadwzroczność lub krótkowzroczność – decydująca jest ocena ostrości wzroku po korekcji wady oraz postępu zmian degeneracyjnych.
W dniu 7 marca 2025 r., do opiniowania i konsultacji publicznych trafił opracowany przez Ministerstwo Edukacji projekt rozporządzenia, zakładający wprowadzenie – w latach 2025-2027 – pomocy finansowej w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne, dla dzieci i uczniów, których rodziny ucierpiały w ww. okresie, w wyniku wystąpienia żywiołu (tj. nawałnic lub innych zdarzeń atmosferycznych, w szczególności huraganów, deszczy nawalnych, gradobicia lub powodzi).
Można uniknąć podatku od spadku w najbliższej rodzinie i to nawet bez ograniczenia kwotowego – aby skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania w tym zakresie, trzeba jednak dopełnić ściśle określonych wymogów formalnych względem fiskusa. Uchybienie w zakresie terminu dokonania stosowanego zgłoszenia do urzędu skarbowego – skutkować będzie nie tylko koniecznością zapłaty podatku wraz z odsetkami, ale może również wiązać się z dotkliwą sankcją karnoskarbową.
Osobom chorym na cukrzycę – zarówno dzieciom, jak i dorosłym – przysługuje z NFZ refundacja określonych wyrobów medycznych wspomagających kontrolę glikemii. Wysokość wsparcia, jakie mogą otrzymać diabetycy, zależy jednak m.in. od wieku chorego, typu choroby, jej zaawansowania oraz wymaganych sposób leczenia. Na nierówności w zakresie dostępu do refundacji, ze względu na wiek chorego – zwrócił uwagę RPO, w swoim wystąpieniu do Minister Zdrowia. Refundacją systemów ciągłego monitorowania glikemii CGM i pomp insulinowych – na takich samych zasadach jak młodsi pacjenci – powinny również zostać objęte osoby chore na cukrzycę po 26 roku życia – wybrzmiało z interwencji Rzecznika.
W związku z brakiem – od kilku miesięcy – jakichkolwiek informacji na temat zasygnalizowanych przez ministra Macieja Berka prac legislacyjnych rządu (a konkretniej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) nad projektem specustawy przeliczeniowej, która miałaby zagwarantować emerytom, objętym zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r., prawo do 64 tys. zł wyrównania i podwyżki emerytury o niemal 1200 zł – INFOR zwrócił się z zapytaniem w powyższej sprawie bezpośrednio do resortu rodziny, pracy i polityki społecznej. Odpowiedź, którą uzyskaliśmy – rzuca „nowe światło” na toczące się przed ZUS sprawy o wznowienie postępowania, a w międzyczasie – resort publikuje założenia do specustawy przeliczeniowej, która jednak nie obejmuje swoim zakresem wszystkich uprawnionych.
Albinen – perełka szwajcarskich Alp, ogłosiła program wsparcia, w ramach którego można uzyskać od 110 tys. zł do niemal 310 tys. zł (w przypadku rodziny z dwójką dzieci) dofinansowania do budowy, remontu albo zakupu domu lub mieszkania w tej malowniczej miejscowości. O dofinansowanie – na takich samych zasadach jak szwajcarzy – mogą starać się również cudzoziemcy – zarówno single, jak i pary (niezależnie od tego czy zawarły związek małżeński lub zarejestrowany związek partnerski) oraz rodziny z dziećmi, przy czym na każde dziecko – przysługuje dodatkowa kwota wsparcia.
Podczas posiedzenia Sejmu, które odbyło się w dniu 7 marca br. premier Donald Tusk zapowiedział, że – celem stworzenia w Polsce półmilionowej armii – trwają prace przygotowujące na wielką skalę szkolenia wojskowe każdego dorosłego mężczyzny w Polsce. Szkolenia te – „mają pozwolić, by z tych, którzy nie idą do wojska, uczynić pełnoprawnych i pełnowartościowych żołnierzy w sytuacji konfliktu”. Zmiany w zakresie służby wojskowej, które rząd zamierza wprowadzić w Polsce – mają wzorować się na modelu szwajcarskim.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) – zakłada wprowadzenie istotnej zmiany w zakresie możliwości wykonywania pracy zarobkowej w czasie zwolnienia lekarskiego. Pracownik, który posiada dwie lub więcej umów, na podstawie których wykonuje pracę zarobkową – w ramach jednej umowy będzie mógł przebywać na zwolnieniu lekarskim i pobierać z tego tytułu zasiłek chorobowy, a w ramach drugiej umowy (jeżeli ze względu na rodzaj pracy i brak przeciwwskazań do jej wykonywania, będzie tak wynikało z orzeczenia lekarskiego) – wykonywać (w tym samym czasie) pracę zarobkową i pobierać za nią 100 proc. wynagrodzenia.
W związku z tym, że papież Franciszek nadal zmaga się z obustronnym zapaleniem płuc – wiele osób zaczyna zastanawiać się czy ze względu na jego stan zdrowia – możliwa jest rezygnacja przez niego z urzędu papieża (tak jak miało to miejsce w przypadku jego poprzednika – Benedykta XVI) i jak – w takiej sytuacji – przebiegałby wybór nowego zwierzchnika Kościoła katolickiego? Czy zgodnie z postulatem, który pojawił się przy okazji prac nad reformą Konstytucji apostolskiej – prawo głosu w ramach konklawe, będą mieć również świeccy mężczyźni i kobiety? Spekulacje na temat ewentualnej rezygnacji papieża Franciszka, podsycają dodatkowo ostatnie doniesienia na temat planowanego konsystorza.
W dniu 3 marca 2025 r., w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane opracowane przez MRPiPS założenia specustawy przeliczeniowej, która swoim zakresem ma objąć wyłącznie część emerytów, których dotyczy wyrok TK z 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20 (na podstawie którego – 200 tys. emerytów powinno otrzymać od ZUS ok. 64 tys. zł wyrównania za lata wypłaty zaniżonych świadczeń i podwyżkę emerytury o niemal 1200 zł). Zgodnie z ww. założeniami – zakres podmiotowy specustawy przeliczeniowej nie obejmie czterech „roczników” kobiet (których dotyczył ww. wyrok TK), a ponadto – żaden z emerytów nie otrzyma wyrównania za lata wypłaty zaniżonych świadczeń, a wyłącznie podwyżkę świadczeń bieżących.
Egzamin maturalny nie dla każdego jest bezpłatny. Niektórzy absolwenci – aby móc przystąpić do matury – w terminie od 1 stycznia do 7 marca roku, w którym zamierzają zdawać egzamin – muszą wnieść do okręgowej komisji egzaminacyjnej ściśle określoną opłatę. Jej niewniesienie w ww. terminie – skutkuje brakiem możliwości przystąpienia do egzaminu maturalnego w danym roku szkolnym. Tylko osoby pozostające w trudnej sytuacji finansowej – mogą ubiegać się o zwolnienie z ww. opłaty przez dyrektora OKE, ale na to – w tym roku – termin już upłynął.