Dzienniki Urzędowe - rok 2003 nr 22 poz. 38

Na podstawie art. 12 ust. 4 oraz art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140, poz. 938, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063, z 2000 r. Nr 53, poz. 648, Nr 62, poz. 718 i Nr 119, poz. 1252. z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 110, poz. 1189 i Nr 154, poz. 1784 i 1800, z 2002 r. Nr 126, poz. 1070 i Nr 141, poz. 1178 oraz z 2003 r. Nr 65, poz. 594, Nr 137, poz. 1303 i Nr 209, poz. 2035) uchwala się, co następuje:

1) aktywa – kontrolowane przez Narodowy Bank Polski, zwany dalej „NBP”, zasoby majątkowe, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które zgodnie z oczekiwaniami spowodują w przyszłości wpływ do NBP korzyści ekonomicznych;

2) aktywa finansowe – złoto odpowiadające międzynarodowym standardom czystości, środki pieniężne, dłużne papiery wartościowe, instrumenty kapitałowe innych jednostek, albo wynikające z nieodwołalnych umów prawo do otrzymania instrumentów finansowych lub ich wymiany z inną jednostką na potencjalnie korzystnych warunkach;

3) aktywny rynek – rynek, który spełnia jednocześnie następujące warunki:

a) przedmiot obrotu na rynku jest jednorodny,

b) zazwyczaj w dowolnym momencie można znaleźć nabywców i sprzedawców oraz

c) ceny są podawane do wiadomości publicznej;

4) cena rynkowa – cena oferowana przez sprzedawców lub proponowana przez nabywców na aktywnym rynku:

5) cena zakupu – kwota należna sprzedającemu, pomniejszona o rabaty, upusty i inne podobne zmniejszenia ceny, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym. Do ceny zakupu aktywów finansowych nie wlicza się zakupionych odsetek oraz opłat i prowizji pośredników;

6) dłużny papier wartościowy – papier wartościowy reprezentujący zobowiązania emitenta na kwoty oznaczone, płatne we wskazanych terminach, w walucie krajowej lub w walutach obcych;

7) dwuwalutowa transakcja wymiany odsetek – umowa nieodwołalna, której przedmiotem jest wzajemna zapłata, w ustalonych w umowie terminach, odsetek od określonych kwot środków pieniężnych w dwóch różnych walutach. Odsetki obliczane są według ustalonych w umowie różnych stóp procentowych i płacone w jednej lub dwóch różnych walutach;

8) dyskonto – różnica między wartością nominalną dłużnego papieru wartościowego a jego ceną zakupu/sprzedaży, jeżeli cena ta jest niższa od wartości nominalnej;

9) gospodarka własna – działalność NBP umożliwiająca realizację celu i zadań ustawowych;

10) gwarantowana transakcja giełdowa – umowa standardowa, stanowiąca samodzielny przedmiot obrotu giełdowego, gwarantująca kupno lub sprzedaż określonego składnika aktywów finansowych, w uzgodnionym terminie w przyszłości i po z góry ustalonej cenie. Umowa ta określa w szczególności:

a) składnik aktywów finansowych, będący jej przedmiotem,

b) czas trwania umowy,

c) sposób ustalania ceny i jej dopuszczalnych zmian,

d) zabezpieczenie wykonania umowy, zwane dalej „depozytem zabezpieczającym” oraz uzupełnienie dziennych zmian jego wartości, zwane dalej „depozytem uzupełniającym”,

e) sposób wykonania umowy:

11) instrument kapitałowy – wynikające z nieodwołalnych umów prawo do majątku innej jednostki, pozostałego po odjęciu wszystkich jej zobowiązań;

12) instrumenty finansowe – aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, wynikające z nieodwołalnych umów o dostawę aktywów finansowych jednej stronie umowy, z jednoczesnym powstaniem zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej strony umowy:

13) instrumenty finansowe pozabilansowe – instrumenty finansowe, wynikające z transakcji terminowych;

14) koszty – prawdopodobne zmniejszenie korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości, w postaci zmniejszenia wartości aktywów albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia wyniku finansowego;

15) kurs bieżący – kurs waluty krajowej do waluty obcej lub kurs waluty obcej do innej waluty obcej, oferowany przez sprzedawców i proponowany przez nabywców na aktywnym rynku dla transakcji bieżącej, o której mowa w pkt. 33;

16) kurs średni – średni kurs waluty krajowej do waluty obcej ustalany przez NBP;

17) kurs średni obowiązujący na dzień bilansowy – kurs średni ustalony w dniu bilansowym, a jeżeli w tym dniu kurs nie był ustalany obowiązuje kurs ustalony ostatnio przed tym dniem;

18) kurs średni obowiązujący na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych – kurs średni ustalony w dniu ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych, a jeżeli w tym dniu kurs nie został jeszcze ustalony lub nie był ustalany, obowiązuje kurs ustalony ostatnio przed tym dniem;

19) nakłady na środki trwałe/wartości niematerialne i prawne – ogół wydatków, pozostających w bezpośrednim związku z wytworzeniem, ulepszeniem środka trwałego już używanego w NBP oraz z przystosowaniem nabytego środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej do potrzeb NBP lub do stanu używalności;

20) należności i zobowiązania warunkowe – należności i zobowiązania, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia w przyszłości określonych zdarzeń;

21) okres sprawozdawczy – okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie określonym w uchwale lub inne sprawozdania, na podstawie danych, wynikających z ksiąg rachunkowych;

22) premia – różnica między wartością nominalną dłużnego papieru wartościowego a jego ceną zakupu/sprzedaży, jeżeli cena ta jest wyższa od wartości nominalnej;

23) przychody – prawdopodobne zwiększenie korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości, w postaci zwiększenia wartości aktywów albo zmniejszenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zwiększenia wyniku finansowego;

24) przychody niezrealizowane/koszty niezrealizowane – przychody lub koszty powstałe z wyceny zasobu złota, zasobu waluty obcej oraz zasobu dłużnych papierów wartościowych o tym samym kodzie, wynikające z różnicy między ich wartością obliczoną według bieżących cen rynkowych/kursem średnim a wartością obliczoną według średniego kosztu zasobu;

25) rachunek rewaluacyjny – pozycja różnic z wyceny, ujętych w pasywach bilansu, w której wykazuje się nadwyżkę przychodów niezrealizowanych nad kosztami niezrealizowanymi z przeliczenia aktywów i zobowiązań w walucie obcej i złocie odpowiadającym międzynarodowym standardom czystości na walutę krajową, powstałą przed dniem 1 stycznia 2004r.;

26) rozliczenie – uregulowanie zobowiązania lub przekazanie aktywów między stronami umowy nieodwołalnej na warunkach uzgodnionych w dniu jej zawarcia;

27) rezerwy na przyszłe zobowiązania – kwoty służące pokryciu zobowiązań, których data wymagalności lub wysokość nie są pewne oraz pokryciu ryzyk, których wysokość nie może być dokładnie określona;

28) różnice z wyceny – pozycje bilansu, w których wykazuje się przychody niezrealizowane (w pasywach bilansu) i koszty niezrealizowane (w aktywach bilansu) powstałe od dnia 1 stycznia 2004 r.;

29) straty i zyski nadzwyczajne – straty i zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, nie występujących regularnie lub często i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności NBP;

30) średnia cena rynkowa – cena rynkowa, obliczona jako średnia ważona z notowań cen oferowanych przez sprzedawców i proponowanych przez nabywców na aktywnym rynku, dla transakcji o przeciętnej (normalnej) wielkości;

31) środki pieniężne – utrzymywane na rachunkach bankowych lub w instytucjach finansowych waluty oraz znaki pieniężne (banknoty i monety) przechowywane w kasach i skarbcach;

32) środki trwałe – aktywa rzeczowe o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, przeznaczone na własne potrzeby, w tym również oddane do używania na podstawie umowy najmu lub dzierżawy w części przekraczającej bieżące potrzeby, kompletne, zdatne do użytku. Zalicza się do nich w szczególności:

a) nieruchomości i prawa do nieruchomości,

b) maszyny, urządzenia, środki transportu, meble, przedmioty będące dziełami sztuki i księgozbiory,

c) ulepszenia w obcych środkach trwałych, używanych przez NBP;

33) transakcja bieżąca – umowa nieodwołalna, której przedmiotem jest kupno lub sprzedaż aktywów finansowych na warunkach uzgodnionych w dniu jej zawarcia, a jej rozliczenie następuje w terminie zwyczajowo przyjętym dla tych transakcji, nie później niż za trzy kolejne dni robocze po dniu zawarcia umowy;

34) transakcja na oprocentowany instrument finansowy – gwarantowana transakcja giełdowa, której przedmiotem jest kupno lub sprzedaż w przyszłości oprocentowanego instrumentu finansowego po ustalonej cenie. Zwykle nie dochodzi do rzeczywistego przekazania, a umowa jest zamykana przed uzgodnioną datą zapadalności;

35) transakcja terminowa – umowa nieodwołalna, której przedmiotem jest kupno lub sprzedaż aktywów finansowych na warunkach uzgodnionych w dniu jej zawarcia, a jej rozliczenie następuje w terminie późniejszym niż rozliczenie transakcji bieżącej;

36) transakcja terminowa na dłużne papiery wartościowe – transakcja terminowa, której przedmiotem jest kupno lub sprzedaż w dniu określonym w umowie i po umówionej cenie dłużnych papierów wartościowych;

37) transakcja terminowa na stopę procentową – transakcja terminowa, której przedmiotem jest zapłata w dniu określonym w umowie różnicy odsetek, obliczonych według ustalonej w umowie stopy procentowej i według rynkowej stopy procentowej z dnia rozliczenia, od określonej kwoty środków pieniężnych jakie mogłyby być ulokowane na ustalony czas;

38) transakcja terminowa na złoto – transakcja terminowa, której przedmiotem jest kupno lub sprzedaż złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości w dniu określonym w umowie i po ustalonej w umowie cenie;

39) transakcja terminowa walutowa – transakcja terminowa, której przedmiotem jest kupno/sprzedaż w dniu określonym w umowie, określonej kwoty środków pieniężnych w walucie obcej w zamian za określoną kwotę środków pieniężnych w innej walucie obcej lub w walucie krajowej;

40) transakcja wymiany walut – umowa nieodwołalna, której przedmiotem jest jednocześnie kupno/sprzedaż określonej kwoty środków pieniężnych w walucie obcej w zamian za określoną kwotę środków pieniężnych w innej walucie obcej lub w walucie krajowej na zasadach właściwych dla transakcji bieżącej oraz odprzedanie/odkupienie tej samej kwoty środków pieniężnych na zasadach właściwych dla transakcji terminowej;

41) utrata wartości – zmniejszenie wartości składnika aktywów, ustalane przez porównanie wartości księgowej z wartością użytkową lub rynkową, lub jeżeli istnieje duże prawdopodobieństwo, że składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości oczekiwanych korzyści ekonomicznych;

42) ulepszenie środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej – nakłady na środek trwały/wartość niematerialną i prawną, ponoszone w celu uzyskania korzyści ekonomicznych na poziomie wyższym niż poziom oceniony w momencie oddania środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności nakłady na wykonanie prac, polegających na przebudowie, rozbudowie, adaptacji i modernizacji środków trwałych, rozszerzeniu funkcjonalności oprogramowania komputerów:

43) umowa nieodwołalna – umowa, zawarta między dwiema lub więcej stronami, z której jasno wynikają skutki gospodarcze, a stronom nie przysługuje umowne prawo do jednostronnego odstąpienia od takiej umowy lub jej rozwiązania, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z umowy ma charakter bezwarunkowy lub warunkowy, albo zależy od zaistnienia jakichkolwiek zdarzeń w przyszłości, przy czym dla umów, których przedmiotem są instrumenty finansowe, umowę uznaje się za nieodwołalną z chwilą otrzymania potwierdzenia zawarcia umowy;

44) wartości niematerialne i prawne – nabyte prawa majątkowe, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, nadające się do gospodarczego wykorzystania, przeznaczone na własne potrzeby. Zalicza się do nich w szczególności:

a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,

b) prawa do: wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

c) wartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej;

45) wartość początkowa – cena zakupu środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej, powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem, a także przystosowaniem do stanu zdatnego do używania, lub koszt wytworzenia środka trwałego, obejmujący koszty poniesione w czasie od dnia rozpoczęcia ponoszenia nakładów na środek trwały do dnia przyjęcia środka trwałego do używania. Wartość początkową ustala się na dzień przyjęcia środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej do używania;

46) wewnętrzna stopa zwrotu – stopa dyskontowa zrównująca wartość księgową dłużnego papieru wartościowego z bieżącą wartością oczekiwanych przyszłych przepływów z tytułu jego posiadania;

47) zasób waluty obcej – stan waluty obcej, ustalony w kwocie równej różnicy między aktywami i zobowiązaniami w walucie obcej, z uwzględnieniem instrumentów finansowych pozabilansowych w tej walucie obcej;

48) zasób złota – stan złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości, ustalony w kwocie równej różnicy między aktywami i zobowiązaniami w złocie, z uwzględnieniem instrumentów finansowych pozabilansowych w złocie;

49) zobowiązania – obecne obowiązki, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które zgodnie z oczekiwaniami spowodują w przyszłości przekazanie lub inne wykorzystanie obecnych lub przyszłych aktywów NBP albo przyrost pieniądza w obiegu;

50) zobowiązanie finansowe – zobowiązanie NBP do wydania aktywów finansowych innej jednostce albo zobowiązanie do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na potencjalnie niekorzystnych warunkach.

2. Zagadnienia nie uregulowane w uchwale należy rozwiązywać z uwzględnieniem obowiązujących na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego wytycznych Europejskiego Banku Centralnego, raportów i decyzji Komitetu ds. Rachunkowości i Przychodu Pieniężnego (Accounting Monetary Income Committee – AMICO), prac przygotowawczych do wytycznych EBC oraz międzynarodowych standardów rachunkowości, mając na celu osiągnięcie rzetelności i prawidłowości sprawozdania finansowego.

2. Można stosować uproszczony sposób grupowania operacji gospodarczych na kontach, wyceny aktywów i zobowiązań, ujmowania przychodów i kosztów, o ile nie wpływa to negatywnie na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz nie wpływa w istotny sposób na wynik finansowy.

3. Szczegółowe zadania z zakresu organizacji rachunkowości, prowadzenia ksiąg rachunkowych, dokumentowania zdarzeń gospodarczych, inwentaryzacji aktywów i pasywów, sporządzania sprawozdań finansowych, ochrony danych księgowych oraz plan kont, określają odrębne przepisy.

2. Do wyniku finansowego roku obrotowego zalicza się wszystkie przychody oraz koszty, dotyczące danego roku obrotowego.

3. Przychody i koszty zalicza się do wyniku finansowego, kierując się regułami:

1) nie zaliczania do wyniku finansowego przychodów niezrealizowanych, z zastrzeżeniem § 42;

2) zaliczania do wyniku finansowego na dzień bilansowy kosztów niezrealizowanych z wyceny zasobu waluty obcej, zasobu dłużnych papierów wartościowych i zasobu złota;

3) ujmowania w aktywach lub pasywach kosztów lub przychodów, dotyczących przyszłych okresów.

4. W bilansie oraz rachunku zysków i strat należy uwzględnić zdarzenia, o których informacje otrzymano po dniu bilansowym, a przed zatwierdzeniem rocznego sprawozdania finansowego, jeżeli mają istotny wpływ na ich treść.

5. Skutki zdarzeń, o których mowa w ust. 4. ujmuje się w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy, z uwzględnieniem § 40 ust. 2 pkt 4.

2. Złoto odpowiadające międzynarodowym standardom czystości oraz instrumenty finansowe pozabilansowe w złocie, ujmuje się w księgach rachunkowych w uncjach i w walucie krajowej, po przeliczeniu ceny złota w dolarach amerykańskich na walutę krajową, z zastrzeżeniem § 12 ust. 4 i 5.

3. Aktywa i pasywa w walutach obcych oraz instrumenty finansowe pozabilansowe w walucie obcej, ujmuje się w księgach rachunkowych w walutach obcych i w walucie krajowej, z zastrzeżeniem § 12 ust. 6.

1) konta bilansowe i zasady ujmowania na nich zdarzeń gospodarczych;

2) konta pozabilansowe i zasady ujmowania na nich zdarzeń gospodarczych;

3) konta wynikowe i zasady ujmowania na nich przychodów i kosztów oraz zysków i strat nadzwyczajnych.

2. Konta, o których mowa w ust. 1, służą do ewidencji w porządku systematycznym i w kolejności chronologicznej zdarzeń o jednakowej treści ekonomicznej, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Zawierają one zapisy analityczne, to jest jednostkowe zapisy księgowe oraz zapisy syntetyczne, to jest zagregowane zapisy analityczne o jednakowej treści ekonomicznej.

3. Jeżeli na koncie dokonuje się zapisu syntetycznego, to kwota tego zapisu musi być równa sumie kwot dokonanych uprzednio zapisów analitycznych, których zapis syntetyczny dotyczy.

2. Dniem bilansowym jest dzień 31 grudnia.

1) jest prawdopodobne, że wszelkie przyszłe korzyści ekonomiczne wpłyną albo zobowiązania zostaną uregulowane;

2) ryzyka lub korzyści, związane ze składnikiem aktywów lub zobowiązaniem, zostały na NBP przeniesione;

3) wartość składnika aktywów lub zobowiązania oraz przychodu lub kosztu może być określona w sposób wiarygodny.

2. Waluty obce i złoto odpowiadające międzynarodowym standardom czystości zakupione lub sprzedane w transakcji bieżącej lub terminowej, ujmuje się na kontach pozabilansowych od dnia zawarcia umowy do dnia rozliczenia.

3. Dłużne papiery wartościowe zakupione lub sprzedane w transakcji bieżącej, ujmuje się na kontach bilansowych w dniu rozliczenia.

4. Dłużne papiery wartościowe zakupione lub sprzedane w transakcji terminowej, ujmuje się na kontach pozabilansowych od dnia zawarcia umowy do dnia rozliczenia.

5. Środki pieniężne przyjęte lub złożone przez NBP z tytułem zwrotnym, ujmuje się na kontach bilansowych w dniu rozliczenia.

6. Inne aktywa finansowe zakupione lub sprzedane w transakcji bieżącej lub terminowej, ujmuje się na kontach pozabilansowych od dnia zawarcia umowy do dnia rozliczenia.

7. Wartość poszczególnych aktywów i pasywów, przychodów i kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych, ustala się oddzielnie, nie kompensując ze sobą wartości różnych co do rodzaju składników.

1) pieniądz w obiegu – według wartości nominalnej wyemitowanych banknotów i monet, pomniejszonej o wartość nominalną banknotów i monet, znajdujących się w kasach i skarbcach NBP, złożonych do depozytu w skarbcach innych banków oraz o wartość nominalną banknotów i monet, które zostały wycofane z obiegu z uwagi na stopień ich zużycia;

2) złoto odpowiadające międzynarodowym standardom czystości, dłużne papiery wartościowe, udziały, akcje i inne instrumenty finansowe – według ceny zakupu;

3) należności i zobowiązania w złocie odpowiadającym międzynarodowym standardom czystości – według średniej ceny rynkowej złota, ustalonej na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych;

4) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne – według wartości początkowej;

5) towary – według ceny zakupu;

6) materiały i produkty – według ceny zakupu lub kosztu wytworzenia produktów;

7) pozostałe aktywa i pasywa – według wartości nominalnej lub według ceny zakupu, z uwzględnieniem § 2 ust. 2.

2. Narosłe odsetki ujmuje się w księgach rachunkowych oddzielnie od wartości składnika aktywów lub zobowiązania.

3. Umowę sprzedaży dłużnych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu, ujmuje się w księgach rachunkowych jako lokatę otrzymaną, zabezpieczoną papierami wartościowymi, których stan nie zmniejsza się w momencie zawarcia umowy.

4. Umowę zakupu dłużnych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu ujmuje się w księgach rachunkowych jako pożyczkę udzieloną, zabezpieczoną papierami wartościowymi, których stan nie zwiększa się w momencie zawarcia umowy. Zakupione w tej transakcji dłużne papiery wartościowe nie podlegają wycenie, i nie zalicza się do wyniku finansowego przychodów i kosztów, wynikających z tych papierów, z zastrzeżeniem ust. 5.

5. Dłużnych papierów wartościowych w walutach obcych, będących przedmiotem umowy z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, nie uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

6. Dłużne papiery wartościowe o tym samym kodzie ujmuje się w księgach rachunkowych jako jeden zasób.

7. Jeżeli dłużny papier wartościowy zakupiono z kuponem, wartość zakupionych odsetek z tytułu kuponu ujmuje się w księgach rachunkowych oddzielnie od wartości dłużnego papieru wartościowego, z zastrzeżeniem § 15 ust. 5.

2. Jeżeli części składowe środka trwałego mają różny czas używania, albo nie są trwale powiązane z innymi częściami i mogą być używane w różnych zestawach, wartość początkową tych części ujmuje się w księgach rachunkowych oddzielnie tak, jakby stanowiły odrębny środek trwały. Oddzielnie dokonuje się też odpisów amortyzacyjnych od tych części, z zastrzeżeniem § 16 ust. 3.

3. Wartość początkową środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej powiększa się o nakłady na ulepszenie, jeżeli ulepszenie istotnie zwiększy ich pierwotną wartość użytkową, z uwzględnieniem § 4 ust. 2.

2. Aktywa w walucie obcej zakupione za inną walutę obcą ujmuje się w księgach rachunkowych według wartości waluty obcej sprzedanej, przeliczonej na walutę krajową według kursu średniego waluty obcej sprzedanej, obowiązującego na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.

3. Aktywa i zobowiązania w walutach obcych, inne niż wymienione w ust. 1–2, przelicza się na walutę krajową według kursu średniego, obowiązującego na dzień wystąpienia zdarzenia gospodarczego, albo według kursu średniego, obowiązującego na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.

4. Ceny złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości przelicza się na walutę krajową według kursu średniego dolara amerykańskiego, obowiązującego na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.

5. Wartość w walucie krajowej aktywów i zobowiązań w złocie odpowiadającym międzynarodowym standardom czystości oraz instrumentów finansowych pozabilansowych w złocie, koryguje się na koniec bieżącego dnia operacyjnego do wartości określonej według średniego kosztu zasobu złota, o którym mowa w § 14 ust. 5.

6. Wartość w walucie krajowej aktywów i zobowiązań w walutach obcych oraz instrumentów finansowych pozabilansowych, koryguje się, z zastrzeżeniem § 44 ust. 1, na koniec bieżącego dnia operacyjnego do wartości obliczonej według średniego kosztu zasobu waluty obcej, o którym mowa w § 20 ust. 5.

2. Należności od banków działających w kraju, z tytułu nieutrzymywania poziomu rezerwy obowiązkowej, ujmuje się w księgach rachunkowych jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i zalicza się do wyniku finansowego w dniu zapłaty.

3. Odsetki i dyskonto naliczone od aktywów, o których mowa w § 35 ust. 1, ujmuje się w księgach rachunkowych jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i zalicza się do wyniku finansowego w dniu zapłaty albo jeżeli ustała przyczyna, dla której dokonano odpisu aktualizującego.

4. Rozliczenie międzyokresowe przychodów, o których mowa w ust. 3, zmniejsza się, jeżeli nastąpi umorzenie, przedawnienie lub stwierdzenie nieściągalności odsetek i dyskonta.

5. Dyskonto i premie od wyemitowanych przez NBP dłużnych papierów wartościowych ujmuje się w księgach rachunkowych jako rozliczenia międzyokresowe i zalicza do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego w kwotach obliczonych dla okresu, na jaki wyemitowano dłużny papier wartościowy, proporcjonalnie do upływu czasu między dniem powstania zobowiązania, a końcem każdego dnia.

6. Odsetki od wyemitowanych przez NBP dłużnych papierów wartościowych zalicza się do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego, w kwotach obliczonych dla okresu, na jaki wyemitowano dłużny papier wartościowy, proporcjonalnie do upływu czasu między dniem powstania zobowiązania, a końcem każdego dnia.

7. Na koniec okresu sprawozdawczego, nie później niż na koniec miesiąca, do wyniku finansowego zalicza się:

1) odsetki od aktywów, ujmowanych w grupie pozostałych aktywów bilansu, w szczególności od należności związanych z gospodarką własną;

2) odsetki od zobowiązań, ujmowanych w grupie pozostałych pasywów bilansu, w szczególności od zobowiązań związanych z gospodarką własną.

8. Odsetki otrzymane od środków pieniężnych w walutach obcych, utrzymywanych przez NBP na rachunkach bieżących w innych bankach, zalicza się do wyniku finansowego w dniu zapłaty.

9. Odsetki do zapłaty z tytułu rezerwy obowiązkowej, zalicza się do wyniku finansowego w kwotach naliczonych na koniec każdego miesiąca.

10. Odsetki, dyskonto i premie od aktywów i zobowiązań niewymienionych w ust. 1–9, zalicza się do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego, w kwotach naliczonych proporcjonalnie do upływu czasu między dniem powstania składnika aktywów lub zobowiązania, a końcem każdego dnia.

1) różnicy między wartością uzyskaną ze sprzedaży w walucie krajowej a wartością ustaloną według średniego dziennego kosztu zakupu złota – w odniesieniu do złota zakupionego i jednocześnie sprzedanego w bieżącym dniu operacyjnym;

2) różnicy między wartością uzyskaną ze sprzedaży w walucie krajowej a wartością ustaloną według średniego kosztu zasobu złota – w odniesieniu do nadwyżki złota sprzedanego nad zakupionym w bieżącym dniu operacyjnym (sprzedaży netto).

2. W zakupie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się instrumenty finansowe pozabilansowe, przychody oraz inne wpływy, jeżeli zwiększają zasób złota.

3. W sprzedaży, o której mowa w ust. 1, uwzględnia się instrumenty finansowe pozabilansowe, koszty oraz inne wypływy, jeżeli zmniejszają zasób złota.

4. Średni dzienny koszt zakupu złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości ustala się dzieląc wartość w walucie krajowej przez ilość uncji zakupionego w bieżącym dniu operacyjnym złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości.

5. Średni koszt zasobu złota ustala się dzieląc wartość zasobu w walucie krajowej przez ilość uncji złota w zasobie na koniec bieżącego dnia operacyjnego, z zastrzeżeniem ust. 6 i 7.

6. Średni koszt zasobu złota zmienia się, jeżeli w bieżącym dniu operacyjnym zakup złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości jest większy od jego sprzedaży (zakup netto). Wówczas nadwyżkę ilości i wartości zakupu złota nad sprzedażą, dodaje się na koniec bieżącego dnia operacyjnego do zasobu złota z poprzedniego dnia operacyjnego i ustala nowy średni koszt zasobu złota.

7. Średni koszt zasobu złota nie zmienia się, jeżeli w bieżącym dniu operacyjnym zakup złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości jest mniejszy od jego sprzedaży.

8. Średni koszt zasobu złota zmieniają koszty niezrealizowane, zaliczone w dniu bilansowym do wyniku finansowego.

2. Średni koszt zasobu dłużnych papierów wartościowych, o którym mowa w ust. 1, ustala się dzieląc wartość zasobu przez ilość dłużnych papierów wartościowych w tym zasobie. Wartość zasobu w bieżącym dniu operacyjnym ustala się przed uwzględnieniem sprzedaży w tym dniu, dodając do zasobu z poprzedniego dnia operacyjnego zakupy bieżącego dnia, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.

3. W zakupie i sprzedaży, o których mowa w ust. 2, uwzględnia się instrumenty finansowe pozabilansowe, z zastrzeżeniem § 29 ust. 4 i § 30 ust. 4.

4. Średni koszt zasobu dłużnych papierów wartościowych o tym samym kodzie zmieniają koszty niezrealizowane, zaliczone w dniu bilansowym do wyniku finansowego.

5. Wartość zakupionych odsetek z tytułu kuponu, o których mowa w § 10 ust. 7, nie wpływa na średni koszt zasobu dłużnych papierów wartościowych.

2. Odpisów amortyzacyjnych, z zastrzeżeniem ust. 3, dokonuje się poczynając od początku pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym przyjęto do używania środek trwały lub wartość niematerialną i prawną, do końca miesiąca, w którym następuje zrównanie wartości odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową, lub w którym składnik majątku wycofano z używania, w szczególności na skutek przeznaczenia do likwidacji lub sprzedaży, albo stwierdzono niedobór, z ewentualnym uwzględnieniem wartości, o której mowa w ust. 4 pkt 5.

3. Odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej niższej niż 4.000 zł, dokonuje się jednorazowo na koniec miesiąca, w którym oddano do używania środek trwały lub wartość niematerialną i prawną, w kwocie równej wartości początkowej.

4. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i wynikającej z niego stawki amortyzacyjnej, uwzględnia się ekonomiczną użyteczność środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, a w szczególności:

1) intensywność eksploatacji środka trwałego i jego zużycie fizyczne;

2) tempo postępu techniczno-ekonomicznego;

3) prawne i inne ograniczenia czasu używania;

4) wymóg okresowej weryfikacji stawki amortyzacyjnej;

5) przewidywaną po upływie czasu używania wartość sprzedaży środka trwałego możliwą do uzyskania (bez podatku od towarów i usług), pomniejszoną o rabaty i opusty oraz koszty związane z przystosowaniem środka trwałego do sprzedaży i doprowadzenia jej do skutku, jeżeli wartość ta przekracza 10% wartości początkowej.

5. Wartość otrzymanego nieodpłatnie środka trwałego ujmuje się w księgach rachunkowych jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i zalicza się do wyniku finansowego równolegle do odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych.

6. Nakłady na środek trwały, ponoszone w celu przywrócenia lub utrzymania korzyści ekonomicznych na poziomie ocenionym w momencie oddania środka trwałego do używania, zalicza się do wyniku finansowego w momencie poniesienia tych nakładów, z zastrzeżeniem ust. 7.

7. Nakłady, o których mowa w ust. 6, będące następstwem wystąpienia zdarzenia, przed którym składnik majątku był ubezpieczony, zalicza się do wyniku finansowego w części nie pokrytej odszkodowaniami z tytułu ubezpieczenia.

1) różnicy między wartością uzyskaną ze sprzedaży a niezamortyzowaną częścią wartości początkowej, pomniejszoną o odpis z tytułu utraty wartości, koszty przystosowania składnika do sprzedaży oraz koszty doprowadzenia sprzedaży do skutku – w odniesieniu do środków trwałych/ wartości niematerialnych i prawnych;

2) różnicy między wartością uzyskaną ze sprzedaży a wartością poniesionych nakładów, pomniejszonych o odpis z tytułu utraty wartości, koszty przystosowania składnika do sprzedaży oraz koszty doprowadzenia sprzedaży do skutku – w odniesieniu do nakładów na środki trwałe/wartości niematerialne i prawne.

1) kosztów, jeżeli oszacowana kwota jest mniejsza od kwoty zobowiązania;

2) przychodów, jeżeli oszacowana kwota jest większa od kwoty zobowiązania.

2. Koszty, które w całości lub części dotyczą przyszłych lat obrotowych, z zastrzeżeniem ust. 3, ujmowane są w księgach rachunkowych jako rozliczenia międzyokresowe kosztów i zaliczane do wyniku finansowego roku obrotowego, którego dotyczą. Dotyczy to w szczególności kosztów:

1) zakupu materiałów niewydanych do zużycia lub używania w bieżącym roku obrotowym;

2) zakupu materiałów i usług, które będą dostarczone w przyszłym roku obrotowym;

3) wynagrodzeń, ubezpieczeń i innych świadczeń na rzecz pracowników, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek ich wypłaty z góry;

4) poniesionych z góry, w części wykraczającej poza bieżący rok obrotowy.

3. Zasady określone w ust. 1–2, mogą być stosowane dla okresów krótszych niż rok obrotowy.

1) różnicy między wartością uzyskaną ze sprzedaży w walucie krajowej a wartością ustaloną według średniego dziennego kosztu zakupu waluty obcej – w odniesieniu do walut obcych zakupionych i jednocześnie sprzedanych w bieżącym dniu operacyjnym;

2) różnicy między wartością uzyskaną ze sprzedaży w walucie krajowej a wartością ustaloną według średniego kosztu zasobu waluty obcej – w odniesieniu do nadwyżki walut obcych sprzedanych nad zakupionymi w bieżącym dniu operacyjnym (sprzedaży netto).

2. W zakupie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się instrumenty finansowe pozabilansowe, przychody oraz inne wpływy, jeżeli zwiększają zasób waluty obcej.

3. W sprzedaży, o której mowa w ust. 1, uwzględnia się instrumenty finansowe pozabilansowe, inne koszty oraz inne wypływy, jeżeli zmniejszają zasób waluty obcej.

4. Średni dzienny koszt zakupu waluty obcej, o którym mowa w ust. 1, ustala się dzieląc wartość zakupu w walucie krajowej przez ilość zakupionych w bieżącym dniu operacyjnym jednostek waluty obcej.

5. Średni koszt zasobu waluty obcej, o którym mowa w ust. 1, ustala się dzieląc wartość zasobu w walucie krajowej przez ilość jednostek waluty obcej w zasobie na koniec bieżącego dnia operacyjnego, z zastrzeżeniem ust. 6 i 7.

6. Średni koszt zasobu waluty obcej zmienia się, jeżeli w bieżącym dniu operacyjnym zakup waluty obcej jest większy od jej sprzedaży (zakup netto). Wówczas nadwyżkę ilości i wartości dodaje się na koniec bieżącego dnia operacyjnego do zasobu waluty obcej z poprzedniego dnia operacyjnego i ustala nowy średni koszt zasobu waluty obcej.

7. Średni koszt zasobu waluty obcej nie zmienia się, jeżeli w bieżącym dniu operacyjnym zakup waluty obcej jest mniejszy od jej sprzedaży.

8. Średni koszt zasobu waluty obcej zmieniają koszty niezrealizowane, zaliczone w dniu bilansowym do wyniku finansowego.

1) na NBP ciąży obowiązek wynikający ze zdarzeń przeszłych lub zidentyfikowanego ryzyka;

2) prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku lub wystąpienie zidentyfikowanego ryzyka, spowoduje w NBP zmniejszenie korzyści ekonomicznych;

3) kwotę tego obowiązku i kwotę odpowiednią by pokryć zidentyfikowane ryzyko, można wiarygodnie oszacować.

2. Rezerwy na przyszłe zobowiązania tworzy się w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty, jaka:

a) musiałaby być zapłacona nie później niż na dzień bilansowy, w związku z wypełnieniem obowiązku, o którym mowa w ust. 1,

b) byłaby odpowiednia by pokryć zidentyfikowane ryzyko.

3. Kwota, o której mowa w ust. 2, obciąża koszty okresu sprawozdawczego, w którym powstaje obowiązek, lub w którym zidentyfikowano wystąpienie ryzyka, o których mowa w ust. 1.

4. Jeżeli należności kwestionowane przez dłużników i zobowiązania kwestionowane przez NBP są przedmiotem postępowania sądowego lub egzekucyjnego, rezerwy na przyszłe zobowiązania tworzy się w wysokości oszacowanych kosztów postępowania sądowego lub egzekucyjnego, a w przypadku zobowiązań NBP, także kwot przekraczających zobowiązanie ujęte w księgach rachunkowych.

5. Rezerwy na przyszłe zobowiązania niewykorzystane z powodu ustania w całości lub części obowiązku lub ryzyka, uzasadniającego ich utworzenie, rozwiązuje się i zalicza do wyniku finansowego.

6. Rezerwy na przyszłe zobowiązania są tworzone, aktualizowane co do wysokości i rozwiązywane na koniec okresu sprawozdawczego, nie później niż na koniec miesiąca, z wyjątkiem rezerw na przyszłe zobowiązania wobec pracowników, które są tworzone, aktualizowane co do wysokości i rozwiązywane w dniu bilansowym.

2. Instrumenty finansowe pozabilansowe w złocie odpowiadającym międzynarodowym standardom czystości oraz w walutach obcych, ujmuje się na kontach pozabilansowych w sposób wskazany w § 6 ust. 2 i 3.

2. Różnicę między wartością zakupionych środków pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i uzgodnioną kwotą sprzedanych środków pieniężnych w walucie krajowej, zalicza się do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego w kwotach naliczonych proporcjonalnie do upływu czasu między dniem zawarcia umowy, a dniem rozliczenia transakcji.

3. Środki pieniężne, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

2. Różnicę między wartością sprzedanych środków pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i uzgodnioną kwotą środków pieniężnych w walucie krajowej, zalicza się do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego w kwotach naliczonych proporcjonalnie do upływu czasu między dniem zawarcia umowy, a dniem rozliczenia transakcji.

3. Środki pieniężne, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

2. Różnicę między kwotą zakupionych środków pieniężnych w walucie obcej, przeliczoną na walutę krajową według kursu bieżącego waluty obcej kupionej i kwotą sprzedanych środków pieniężnych w walucie obcej, przeliczoną według kursu, o którym mowa w ust. 1, zalicza się do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego w kwotach naliczonych proporcjonalnie do upływu czasu między dniem zawarcia umowy, a dniem rozliczenia transakcji.

3. Środki pieniężne, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

2. Różnicę między kwotą sprzedanych środków pieniężnych w walucie obcej, przeliczoną według kursu, o którym mowa w ust. 1 i kwotą zakupionych środków pieniężnych w walucie obcej, przeliczoną na walutę krajową według kursu bieżącego waluty obcej kupionej obowiązującego na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych, zalicza się do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego w kwotach naliczonych proporcjonalnie do upływu czasu między dniem zawarcia umowy, a dniem rozliczenia transakcji.

3. Środki pieniężne, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

2. Ceny rynkowe złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości przelicza się w sposób wskazany w § 12 ust. 4, a wartość transakcji w złocie ustala i rozlicza w walucie krajowej.

2. Dłużne papiery wartościowe w walucie obcej zakupione w transakcji terminowej na dłużne papiery wartościowe i wynikające z tej transakcji zobowiązanie do zapłaty środków pieniężnych w tej samej walucie obcej, ujmuje się od dnia zawarcia transakcji do dnia rozliczenia na kontach pozabilansowych według ceny umówionej, przeliczonej na walutę krajową według kursu średniego obowiązującego na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.

3. Dłużne papiery wartościowe, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 15, w dniu rozliczenia transakcji.

4. Dłużnych papierów wartościowych i zobowiązania, o których mowa w ust. 2, nie uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

2. Dłużne papiery wartościowe w walucie obcej sprzedane w transakcji terminowej na dłużne papiery wartościowe i wynikającą z tej transakcji należność do otrzymania środków pieniężnych w walucie obcej, ujmuje się według ceny umówionej, przeliczonej na walutę krajową według kursu średniego obowiązującego na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.

3. Dłużne papiery wartościowe, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 15, w dniu rozliczenia transakcji.

4. Dłużnych papierów wartościowych i należności, o których mowa w ust. 2, nie uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

2. Kwotę równą różnicy należności i zobowiązań, o których mowa w ust. 1, zalicza się do wyniku finansowego w dniu rozliczenia transakcji.

3. Należności i zobowiązania, o których mowa w ust. 1, w walucie obcej przelicza się na walutę krajową według kursu bieżącego ustalonego w dniu zawarcia umowy.

4. W dniach płatności kwotę, o której mowa w ust. 2, w walucie obcej uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

5. Transakcję terminową na stopę procentową wycenia się na dzień bilansowy stosując rynkowe stopy procentowe, obowiązujące w dniu wyceny, z zastrzeżeniem § 36 ust. 1 i 2 oraz § 37 ust. 3 i 4.

6. Jeżeli zawarto więcej niż jedną transakcję na stopę procentową to rozliczenia tych instrumentów dokonuje się osobno.

7. Opłaty i prowizje, dotyczące transakcji terminowej na stopę procentową, zalicza się do wyniku finansowego w dniu wystąpienia zdarzenia gospodarczego.

2. Środki pieniężne odprzedane lub odkupione w transakcji wymiany walut ujmuje się na kontach pozabilansowych od dnia zawarcia umowy nieodwołalnej do dnia jej rozliczenia, według kursu bieżącego waluty obcej kupionej lub sprzedanej, ustalonego w dniu zawarcia umowy.

3. Zakupu i odprzedaży oraz sprzedaży i odkupu środków pieniężnych w walucie obcej, wynikającego z transakcji wymiany walut nie uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

2. Należności i zobowiązania, o których mowa w ust. 1, w walucie obcej przelicza się na walutę krajową według kursu bieżącego ustalonego w dniu ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.

3. W dniu rozliczenia należności i zobowiązań w walucie obcej kwoty, o których mowa w ust. 2, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

4. Jeżeli zawarto więcej niż jedną transakcję na wymianę odsetek to każdą z tych transakcji rozlicza się osobno.

5. Opłaty i prowizje, dotyczące transakcji wymiany odsetek i z dwuwalutowej transakcji wymiany odsetek, zalicza się do wyniku finansowego w dniu wystąpienia zdarzenia gospodarczego.

2. Depozyt zabezpieczający, o którym mowa w ust. 1, złożony w dłużnych papierach wartościowych ujmuje się na kontach pozabilansowych.

3. Depozyt uzupełniający tworzony z dziennych zmian wartości depozytu zabezpieczającego, spowodowanych zmianami cen rynkowych transakcji na oprocentowany instrument finansowy ujmuje się na kontach bilansowych jako należność lub zobowiązanie i zalicza do wyniku finansowego w dniach płatności.

4. Należność lub zobowiązanie, o których mowa w ust. 3, w walucie obcej przelicza się na walutę krajową według kursu średniego obowiązującego na dzień ujęcia zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.

5. W dniach płatności należność lub zobowiązanie w walucie obcej, uwzględnia się przy ustalaniu wielkości i wartości, o których mowa w § 20.

6. Jeżeli zawarto więcej niż jedną transakcję na oprocentowany instrument finansowy to wartość sprzedaży tego instrumentu ustala się według kosztu zakupu instrumentu najwcześniej zakupionego.

1) pieniądz w obiegu – według wartości nominalnej;

2) złoto odpowiadające międzynarodowym standardom czystości, należności w złocie oraz instrumenty finansowe pozabilansowe na złoto – według średniej ceny rynkowej, z zastrzeżeniem ust. 4;

3) dłużne papiery wartościowe i inne instrumenty finansowe, notowane na aktywnym rynku – według średniej ceny rynkowej, z zastrzeżeniem ust. 5;

4) dłużne papiery wartościowe i inne instrumenty finansowe, nienotowane na aktywnym rynku – według ceny zakupu, z pomniejszeniem o odpis z tytułu utraty wartości;

5) należności i zobowiązania, w tym z tytułu kredytów i pożyczek – w kwocie wymagającej zapłaty;

6) akcje notowane na aktywnym rynku – według średniej ceny rynkowej;

7) akcje nienotowane na aktywnym rynku i udziały – według ceny zakupu, z pomniejszeniem o odpis z tytułu utraty wartości;

8) nakłady na środki trwałe/wartości niematerialne i prawne – w wysokości ogółu wydatków, pozostających w bezpośrednim związku z wytworzeniem, ulepszeniem środka trwałego już używanego w NBP oraz z przystosowaniem nabytego środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej do potrzeb NBP lub do stanu używalności, pomniejszonych o odpis z tytułu utraty wartości;

9) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne – według wartości początkowej, pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne i odpis z tytułu utraty wartości;

10) zapasy produktów – według kosztu wytworzenia produktów, pomniejszonego o odpis z tytułu utraty wartości;

11) zapasy materiałów i towarów – według ceny zakupu, pomniejszonej o odpis z tytułu utraty wartości;

12) zapasy złota nie odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości i innych metali szlachetnych – według cen zakupu, pomniejszonej o odpis z tytułu utraty wartości;

13) rezerwy na przyszłe zobowiązania – w wiarygodnie oszacowanej kwocie,

14) fundusze własne – według wartości nominalnej;

15) pozostałe, nie wymienione w pkt. 1–14 aktywa i pasywa – według wartości nominalnej lub ceny zakupu, z uwzględnieniem § 2.

2. Aktywa i zobowiązania w walutach obcych oraz instrumenty finansowe pozabilansowe w walutach obcych wycenia się przed przeliczeniem, o którym mowa w ust. 3 i 4.

3. Aktywa i zobowiązania w walutach obcych oraz instrumenty finansowe pozabilansowe w walutach obcych przelicza się na walutę krajową według kursu średniego obowiązującego na dzień bilansowy.

4. Średnią cenę rynkową złota w dolarach amerykańskich przelicza się na walutę krajową według kursu średniego obowiązującego na dzień bilansowy.

5. Dłużne papiery wartościowe o tym samym kodzie wycenia się łącznie dla całego zasobu, z uwzględnieniem instrumentów finansowych pozabilansowych.

6. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny zakupu lub kosztu, o których mowa w ust. 1 pkt. 10–12 oraz w § 10 ust. 1 pkt. 6 i 7, do wyceny stosuje się:

1) cenę sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu, w miejsce ceny zakupu;

2) cenę sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu, pomniejszoną o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk, w miejsce kosztu wytworzenia;

3) oszacowaną wartość rynkową aktywa, jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży, o której mowa w pkt. 1 i 2.

1) z aktywów korzysta:

a) bank krajowy, realizujący program postępowania naprawczego,

b) instytucja zagraniczna z kraju o podwyższonym ryzyku wypłacalności, ze względu na sytuację gospodarczą tego kraju,

c) spółka, która w dwóch kolejnych latach obrotowych nie osiągnęła zysku brutto,

d) dłużnik postawiony w stan likwidacji lub w stan upadłości,

2) należności kwestionowane są przez dłużników (sporne);

3) dłużnik zalega z zapłatą należności lub jej części, albo z zapłatą innych niż odsetki oczekiwanych korzyści;

4) zrealizowano udzielone gwarancje i poręczenia.

2. Wartość księgową aktywów, o których mowa w ust. 1, w części, niezabezpieczonej gwarancjami, poręczeniami, dłużnymi papierami wartościowymi lub innymi zabezpieczeniami, obniża się o wiarygodnie oszacowaną kwotę przewidywanego spadku wartości tych aktywów.

3. Odsetki i dyskonto należne od aktywów, o których mowa w ust. 1, ujmuje się do momentu ich otrzymania, umorzenia, przedawnienia lub stwierdzenia nieściągalności, zgodnie z § 13 ust. 3.

2. Przychody niezrealizowane, wykazuje się w dniu bilansowym w pasywach bilansu jako różnice z wyceny.

3. Pomniejszenie o odpisy z tytułu utraty wartości aktywów, o których mowa w § 34 ust. 1 pkt. 4 i 7–12 oraz obniżenie wartości księgowej aktywów, o których mowa w § 35 zwane dalej „odpisem aktualizującym”, zalicza się do wyniku finansowego na koniec okresu sprawozdawczego, nie później niż w dniu bilansowym.

4. Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne zmniejszają wcześniej dokonane odpisy aktualizujące, a kwoty przekraczające te odpisy zalicza się do wyniku finansowego roku obrotowego, w którym nastąpiło umorzenie, przedawnienie lub stwierdzenie nieściągalności, nie później niż w dniu bilansowym.

5. Jeżeli ustała przyczyna, dla której dokonano odpisu aktualizującego, równowartość całości lub części odpisu aktualizującego zalicza się do wyniku finansowego.

6. Odpisy aktualizujące, nierozliczone na dzień sprzedaży aktywa, zalicza się do wyniku finansowego w dniu sprzedaży aktywa.

2. Aktywa i zobowiązania w walutach obcych wycenia się według kursu średniego ustalonego w dniu, o którym mowa w ust. 1.

3. Koszty niezrealizowane, wynikające z wyceny dokonywanej w ciągu roku obrotowego, ujmuje się w aktywach bilansu jako różnice z wyceny i wyksięgowuje się przed dokonaniem następnej wyceny, z zastrzeżeniem § 44 ust. 3. Nie wyksięgowuje się kosztów niezrealizowanych zaliczonych do wyniku finansowego na dzień bilansowy poprzedniego roku obrotowego.

4. Przychody niezrealizowane, wynikające z wyceny dokonanej w ciągu roku obrotowego, ujmuje się jako różnice z wyceny w pasywach bilansu i wyksięgowuje się przed dokonaniem następnej wyceny, z zastrzeżeniem § 44 ust. 3.

2. W bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na dzień bilansowy ubiegłego i bieżącego roku obrotowego.

2. W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty ubiegłego i bieżącego roku obrotowego.

2. W informacji dodatkowej zamieszcza się w szczególności:

1) objaśnienie stosowanych metod wyceny oraz przedstawienie przyczyn ich ewentualnych zmian w porównaniu do ubiegłego roku obrotowego;

2) uzupełniające dane o aktywach i pasywach bilansu oraz elementach rachunku zysków i strat;

3) wszelkie inne znaczące informacje niezbędne do zrozumienia pozycji bilansowych oraz rachunku zysków i strat;

4) informację o zdarzeniach, nie mających istotnego wpływu na treść bilansu i rachunku zysków i strat, o których informacje otrzymano po dniu bilansowym, a przed zatwierdzeniem rocznego sprawozdania finansowego, jeżeli mogą mieć znaczenie dla dokonania właściwych ocen i podjęcia właściwych decyzji przez użytkowników sprawozdania.

2. Przeksięgowania, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się osobno dla walut obcych i złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości.

1) równej iloczynowi ilości waluty obcej sprzedanej za walutę krajową i różnicy między średnim kosztem zasobu waluty obcej sprzedanej z dnia sprzedaży a kursem historycznym waluty obcej sprzedanej, stosowanym w dniu 31 grudnia 2003 r., określonym zgodnie z uchwałą nr 11/1999 Rady Polityki Pieniężnej z dnia 16 czerwca 1999 r. w sprawie zasad tworzenia i rozwiązywania rezerwy na pokrycie ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych w Narodowym Banku Polskim;

2) kosztów niezrealizowanych powstałych z wyceny danego zasobu waluty obcej, zaliczonych do wyniku finansowego w dniu bilansowym.

2. Stan rachunku rewaluacyjnego złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości, zmniejsza się w kwocie:

1) kosztów niezrealizowanych z wyceny zasobu złota, zaliczonych do wyniku finansowego w dniu bilansowym;

2) odpowiadającej proporcjonalnie spadkowi stanu zasobu złota w odniesieniu do stanu z dnia bilansowego poprzedniego roku obrotowego.

3. Przychody z tytułu zmniejszenia stanu rachunku rewaluacyjnego zalicza się do wyniku finansowego:

1) na koniec miesiąca, w którym sprzedano walutę obcą za walutę krajową, w odniesieniu do kwoty, o której mowa w ust. 1 pkt 1;

2) na dzień bilansowy – w odniesieniu do kosztów, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i w ust. 2.

4. Stanu rachunku rewaluacyjnego nie zmniejsza się w przypadku sprzedaży waluty obcej za walutę krajową oraz w przypadku kosztów niezrealizowanych, powstałych z wyceny zasobu tej waluty, jeżeli waluta ta nie była ujęta w księgach rachunkowych NBP na dzień 31 grudnia 2003 r.

2. Średni koszt zasobu waluty obcej na dzień 1 stycznia 2004 r. jest równy kursowi średniemu przyjętemu do wyceny na dzień bilansowy 31 grudnia 2003 r.

3. Średni koszt zasobu złota odpowiadającego międzynarodowym standardom czystości na dzień 1 stycznia 2004 r. jest równy cenie złota przyjętej do wyceny na dzień bilansowy 31 grudnia 2003 r.

4. Średni koszt zasobu dłużnych papierów wartościowych o tym samym kodzie na dzień 1 stycznia 2004 r. jest równy:

a) średniej cenie rynkowej przyjętej do wyceny na dzień bilansowy 31 grudnia 2003 r. – w odniesieniu do dłużnych papierów wartościowych notowanych na rynkach finansowych,

b) cenie zakupu przyjętej do wyceny na dzień bilansowy 31 grudnia 2003 r. – w odniesieniu do dłużnych papierów wartościowych nienotowanych na rynkach finansowych.

5. Odsetki skapitalizowane od kredytów i pożyczek ujęte w księgach rachunkowych na dzień bilansowy 31 grudnia 2003 r. jako rozliczenia międzyokresowe przychodów, zalicza się do wyniku finansowego z datą 1 stycznia 2004 r.

6. Różnice z wyceny aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych, to jest aktywów i pasywów, których wartość w walucie obcej określona została umową lub odrębnym przepisem i za które zapłata dokonywana jest w całości lub w części w walucie krajowej, powstałe w związku z przeliczeniem na dzień bilansowy 31 grudnia 2003 r., zalicza się z datą 1 stycznia 2004 r.:

a) do kosztów – jeżeli różnice z wyceny były uwzględnione w bilansie na dzień 31 grudnia 2003 r. w aktywach bilansu,

b) do przychodów – jeżeli różnice z wyceny były uwzględnione w bilansie na dzień 31 grudnia 2003 r. w pasywach bilansu.

7. Różnice z wyceny aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych, powstałe w związku z przeliczeniem w okresie od 1 stycznia 2004 r. do dnia rozliczenia tych aktywów lub pasywów, zalicza się do wyniku finansowego w dniu rozliczenia.

2. Przychody i koszty, wynikające z transakcji walutowych, niezwiązanych z gromadzeniem i zarządzaniem rezerwami dewizowymi, zalicza się do wyniku finansowego na koniec okresu sprawozdawczego, nie później niż na koniec każdego miesiąca, w kwocie różnicy między wartością księgową aktywów i zobowiązań w walutach obcych a wartością obliczoną według kursu średniego ustalonego na koniec okresu sprawozdawczego.

3. Przychody i koszty, wynikające z wyceny aktywów i zobowiązań w walutach obcych, o których mowa w ust. 1, zalicza się na koniec okresu sprawozdawczego do wyniku finansowego.

4. Zasady, o których mowa w ust. 1–3, stosuje się do dnia 31 grudnia 2004 r.

a) bilans otwarcia sporządzony na dzień 1 stycznia 2004 r.,

b) rachunek zysków i strat sporządzony za 2003 r.,

według zasad i układu obowiązujących na dzień 1 stycznia 2004 r.

2. Korekty powstałe w wyniku przekształceń, o których mowa w ust. 1, zalicza się do wyniku finansowego z datą 1 stycznia 2004 r.

Załącznik nr 1 do uchwały nr 16/2003
Rady Polityki Pieniężnej
z dnia 16 grudnia 2003 r. (poz. 38)

Załącznik nr 2 do uchwały nr 16/2003
Rady Polityki Pieniężnej
z dnia 16 grudnia 2003 r. (poz. 38)