Akty ujednolicone - rok 2012 poz. 3

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 50 ust. 1,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rada Europejska obradująca w dniach 8– 9 marca 2007 r. podkreśliła w konkluzjach, że zmniejszenie obciążeń administracyjnych jest istotne dla wzmocnienia europejskiej gospodarki oraz że konieczny jest wytężony, wspólny wysiłek w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych w Unii Europejskiej.

(2) Rachunkowość została uznana za jedną z najistotniejszych dziedzin, w których można dokonać zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla spółek działających w Unii.

(3)  Definicje mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw zawarto w zaleceniu Komisji 2003/361/WE (³). Z konsultacji przeprowadzonych wśród państw członkowskich wynika jednak, że określone w tym zaleceniu kryteria wielkościowe mające zastosowanie do mikroprzedsiębiorstw mogą być zbyt wysokie do celów rachunkowości. Z tego względu należy wprowadzić podgrupę mikroprzedsiębiorstw, zwanych „mikropodmiotami”, która obejmowałaby spółki o niższych kryteriach wielkościowych dotyczących sumy bilansowej i obrotów netto niż kryteria określone dla mikroprzedsiębiorstw.

(4) Mikropodmioty prowadzą w większości przypadków działalność na skalę lokalną lub regionalną; nie prowadzą one żadnej działalności transgranicznej lub czynią to w ograniczonym zakresie. Co więcej, mikropodmioty odgrywają istotną rolę w tworzeniu nowych miejsc pracy, wspieraniu badań naukowych i rozwoju oraz w inicjowaniu nowych form działalności gospodarczej.

(5)  Mikropodmioty posiadają ograniczone zasoby służące spełnieniu surowych wymogów prawnych. Podlegają one jednak często takim samym zasadom sprawozdawczości finansowej jak większe spółki. Zasady te stanowią dla nich obciążenie niedostosowane do ich wielkości – jest ono zatem nieproporcjonalnie duże dla najmniejszych przedsiębiorstw w stosunku do obciążenia spoczywającego na większych przedsiębiorstwach. W związku z powyższym możliwe powinno być zwolnienie mikropodmiotów z niektórych obowiązków, które w przypadku takich spółek mogą powodować niepotrzebnie duże obciążenie administracyjne. Jednakże mikropodmioty powinny nadal podlegać wszelkim krajowym obowiązkom prowadzenia ewidencji odzwierciedlającej przeprowadzane przez te podmioty transakcje gospodarcze oraz ich sytuację finansową.

(6) Zważywszy na fakt, że liczba przedsiębiorstw, do których będą mieć zastosowanie kryteria wielkościowe określone w niniejszej dyrektywie, będzie bardzo różna w zależności od państwa członkowskiego oraz że działalność mikropodmiotów nie ma wpływu na handel transgraniczny ani funkcjonowanie rynku wewnętrznego lub ma wpływ ograniczony, państwa członkowskie powinny uwzględniać różnicę w skutkach tych kryteriów podczas wdrażania niniejszej dyrektywy na szczeblu krajowym.

(7) Państwa członkowskie powinny uwzględnić konkretne warunki i potrzeby własnych rynków przy podejmowaniu decyzji czy wdrożyć system dotyczący mikropodmiotów lub decyzji o sposobie jego wdrożenia w ramach dyrektywy Rady 78/660/EWG (⁴).

(8) Mikropodmioty muszą uwzględniać przychody i koszty dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od daty płatności takiego przychodu lub opłacenia kosztu. Obliczanie rozliczeń międzyokresowych biernych i czynnych oraz rozliczeń międzyokresowych i przychodów przyszłych okresów może jednak być uciążliwe dla mikropodmiotów. W związku z tym państwa członkowskie powinny mieć możliwość zwolnienia mikropodmiotów z obliczania i przedstawiania takich pozycji, wyłącznie o ile takie zwolnienie dotyczy kosztów innych niż koszty surowców i materiałów, korekty wartości, koszty osobowe i obciążenia podatkowe. W ten sposób można zmniejszyć obciążenie administracyjne związane z wyliczaniem względnie małych sald.

(9)  Ogłaszanie rocznych sprawozdań finansowych może być uciążliwe dla mikropodmiotów. Jednocześnie państwa członkowskie powinny zapewnić wykonanie niniejszej dyrektywy. Tak więc państwa członkowskie powinny mieć możliwość zwolnienia mikropodmiotów z ogólnego wymogu ogłaszania rocznych sprawozdań finansowych, pod warunkiem że informacje bilansowe będą należycie przedkładane zgodnie z prawem krajowym co najmniej jednemu wyznaczonemu właściwemu organowi oraz że informacje te będą przekazywane do rejestru przedsiębiorstw, tak aby na wniosek można było otrzymać ich kopię. W takich przypadkach nie miałby zastosowania obowiązek określony w art. 47 dyrektywy 78/660/EWG w zakresie ogłaszania wszelkiej dokumentacji księgowej zgodnie z postanowieniami art. 3 ust. 5 dyrektywy 2009/101/WE (⁵).

(10) Celem niniejszej dyrektywy jest umożliwienie państwom członkowskim ustalenia dla mikropodmiotów prostych wymogów w zakresie sprawozdawczości finansowej. Zastosowanie wartości godziwych może oznaczać potrzebę szczegółowego ujawniania danych w celu wyjaśnienia podstawy ustalenia wartości godziwej niektórych pozycji. Zważywszy na fakt, że system dotyczący mikropodmiotów przewiduje bardzo ograniczone ujawnianie danych poprzez informacje dodatkowe do sprawozdania finansowego, użytkownicy sprawozdań finansowych mikropodmiotów nie wiedzieliby, czy w kwotach przedstawionych w bilansie i rachunku zysków i strat ujęto wartości godziwe. W związku z powyższym, aby dać pewność w tym zakresie takim użytkownikom sprawozdań finansowych, państwa członkowskie nie powinny zezwalać mikropodmiotom korzystającym z jakichkolwiek zwolnień dopuszczonych na podstawie niniejszej dyrektywy na stosowanie wyceny według wartości godziwej przy sporządzaniu sprawozdań finansowych ani stawiać mikropodmiotom takiego wymogu. Mikropodmioty, które chcą stosować wartość godziwą lub powinny ją stosować, będą nadal mogły to czynić, wykorzystując inne systemy na mocy niniejszej dyrektywy, w przypadku gdy dane państwo członkowskie zezwala na stosowanie wartości godziwej lub tego wymaga.

(11)  Przy podejmowaniu decyzji, czy wdrożyć system dotyczący mikropodmiotów lub decyzji o sposobie jego wdrożenia w ramach dyrektywy 78/660/EWG, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby mikropodmioty, które podlegają konsolidacji na mocy dyrektywy Rady 83/349/EWG (⁶) w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych, dysponowały w tym celu wystarczająco szczegółowymi danymi rachunkowymi oraz aby zwolnienia przewidziane w tej dyrektywie nie naruszały obowiązku sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z postanowieniami dyrektywy 83/349/EWG.

(12) Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie zmniejszenie obciążeń administracyjnych w odniesieniu do mikropodmiotów, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, a z uwagi na jego skutki możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym samym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(13) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 78/660/EWG,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Zmiany w dyrektywie 78/660/EWG

W dyrektywie 78/660/EWG wprowadza się następujące zmiany:

1) dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 1a

1. Państwa członkowskie mogą przewidzieć zwolnienie z niektórych obowiązków nakładanych na mocy niniejszej dyrektywy zgodnie z ust.  2 i 3 spółek, które na dzień bilansowy nie przekroczyły limitów dwóch z trzech następujących kryteriów (mikropodmioty):

a)  suma bilansowa: 350 000 EUR;

b) obroty netto: 700 000 EUR;

c) przeciętne zatrudnienie w roku obrotowym: 10.

2. Państwa członkowskie mogą zwolnić spółki, o których mowa w ust. 1, z któregokolwiek lub ze wszystkich następujących wymogów:

a) wymogu przedstawiania »Rozliczeń międzyokresowych biernych i czynnych« oraz » Rozliczeń międzyokresowych i przychodów przyszłych okresów« zgodnie z art. 18 i 21;

b) w przypadku gdy państwo członkowskie skorzysta z możliwości określonej w lit. a) niniejszego ustępu, może ono zezwolić tym spółkom, wyłącznie w odniesieniu do innych kosztów, o których mowa w ust. 3 lit. b) ppkt (vi), na odstąpienie od przepisów art. 31 ust. 1 lit. d) w odniesieniu do uznawania »Rozliczeń międzyokresowych biernych i czynnych« oraz » Rozliczeń międzyokresowych i przychodów przyszłych okresów«, pod warunkiem że fakt ten zostanie ujawniony w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego lub, zgodnie z lit. c) niniejszego ustępu, w przypisie do bilansu;

c) wymogu sporządzania informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego zgodnie z art. 43–45, pod warunkiem że informacje wymagane na mocy art. 14 i art. 43 ust. 1 pkt 13 niniejszej dyrektywy oraz art. 22 ust. 2 dyrektywy 77/91/EWG (*), zostaną ujawnione w przypisie do bilansu;

d)  wymogu sporządzania rocznego sprawozdania z działalności zgodnie z art.  46 niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że informacje wymagane na mocy art.  22 ust. 2 dyrektywy 77/91/EWG zostaną ujawnione w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego lub, zgodnie z lit. c) niniejszego ustępu, w przypisie do bilansu;

e) wymogu ogłaszania rocznych sprawozdań finansowych zgodnie z art. 47–50a, pod warunkiem że informacje bilansowe zawarte w tych sprawozdaniach będą należycie przedkładane zgodnie z prawem krajowym co najmniej jednemu właściwemu organowi wyznaczonemu przez dane państwo członkowskie. W przypadku gdy właściwym organem nie jest rejestr centralny, rejestr handlowy lub rejestr spółek, o których mowa w art. 3 ust. 1 dyrektywy 2009/101/WE (**), ten właściwy organ ma obowiązek przekazać przedłożone informacje do rejestru.

3. Państwa członkowskie mogą zezwolić spółkom, o których mowa w ust. 1, by:

a) sporządzały jedynie skrócony bilans pokazujący oddzielnie co najmniej pozycje poprzedzone literami, w stosownych przypadkach, w art. 9 lub 10. W przypadkach gdy zastosowanie ma ust. 2 lit. a), z bilansu wyłącza się pozycję E w ramach Aktywów i pozycję D w ramach Pasywów w art. 9 lub pozycje E i K w art.  10;

b) sporządzały jedynie skrócony rachunek zysków i strat pokazujący oddzielnie, w stosownych przypadkach, co najmniej następujące pozycje:

(i) obroty netto;

(ii)  pozostałe przychody;

(iii) koszt surowców i materiałów;

(iv) koszty osobowe;

(v) korekty wartości;

(vi) pozostałe koszty;

(vii) obciążenia podatkowe;

(viii) zysk lub strata.

4. Państwa członkowskie nie zezwalają na stosowanie sekcji 7a w stosunku do żadnego mikropodmiotu korzystającego z jakichkolwiek zwolnień, o których mowa w ust. 2 i 3, ani nie wymagają od niego stosowania tej sekcji.

5. W odniesieniu do spółek, o których mowa w ust. 1, uważa się, że roczne sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z ust. 2, 3 i 4 przedstawia prawdziwy i rzetelny obraz wymagany na mocy art. 2 ust. 3, a w związku z tym do takich sprawozdań nie mają zastosowania art. 2 ust. 4 i 5.

6.  Jeżeli na dzień bilansowy spółka przekracza lub przestaje przekraczać limity dwóch z trzech kryteriów określonych w ust. 1, fakt ten wpływa na zastosowanie odstępstwa przewidzianego w ust. 2, 3 i 4 jedynie wtedy, gdy ma to miejsce zarówno w bieżącym, jak i w poprzednim roku obrotowym.

7. W przypadku państw członkowskich, które dotychczas nie przyjęły euro, równowartość kwot określonych w ust. 1 w walucie krajowej przelicza się według kursu opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu wejścia w życie jakiejkolwiek dyrektywy określającej te kwoty.

8. Suma bilansowa, o której mowa w ust.  1 lit. a), obejmuje albo aktywa, o których mowa w pozycjach A– E w ramach Aktywów w art. 9, albo aktywa, o których mowa w pozycjach A–E w art. 10. Jeżeli zastosowanie ma ust. 2 lit.  a), suma bilansowa, o której mowa w ust. 1 lit. a), obejmuje albo aktywa, o których mowa w pozycjach A–D w ramach Aktywów w art.  9, albo aktywa, o których mowa pozycjach A–D w art. 10.

_________

(*) Druga dyrektywa Rady 77/91/EWG z dnia 13 grudnia 1976 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 54 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich w zakresie tworzenia spółki akcyjnej, jak również utrzymania i zmian jej kapitału (Dz.U. L 26 z 31.1.1977, s. 1). Przypis: Tytuł dyrektywy 77/91/EWG został dostosowany w celu uwzględnienia zmiany numeracji artykułów Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, zgodnie z art. 12 traktatu amsterdamskiego i art. 5 Traktatu z Lizbony; początkowo zawierał odniesienie do art.  58 akapit drugi Traktatu.

(**) Dyrektywa 2009/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 września 2009 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 54 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich (Dz.U. L 258 z 1.10.2009, s. 11). Przypis: Tytuł dyrektywy 2009/101/WE został dostosowany w celu uwzględnienia zmiany numeracji artykułów Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, zgodnie z art. 5 Traktatu z Lizbony; początkowo zawierał odniesienie do art. 48 akapit drugi Traktatu.” ;

2) art. 5 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„ 1. Na zasadzie odstępstwa od art. 4 ust. 1 i 2 państwa członkowskie mogą określić szczególny układ rocznych sprawozdań finansowych spółek inwestycyjnych oraz finansowych spółek holdingowych, pod warunkiem że układ taki zapewnia przedstawienie stanu tych spółek równoważne przedstawieniu przewidzianemu w art. 2 ust. 3. Państwa członkowskie nie udzielają zwolnień określonych w art. 1a spółkom inwestycyjnym ani finansowym spółkom holdingowym.”;

3) art. 53a otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 53a

Państwa członkowskie nie udzielają zwolnień określonych w art. 1a, 11, 27, art. 43 ust. 1 pkt 7a i 7b, art. 46, 47 i 51 spółkom, których papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 14 dyrektywy 2004/39/WE.”.

Artykuł 2

Transpozycja

1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy, jeżeli zdecydują się na skorzystanie z którejkolwiek z możliwości przewidzianych w art. 1a dyrektywy 78/660/EWG, uwzględniając w szczególności sytuację na szczeblu krajowym dotyczącą liczby spółek objętych kryteriami wielkościowymi określonymi w ust. 1 tego artykułu, a także w chwili gdy podejmą taką decyzję. Niezwłocznie przekazują one Komisji tekst tych przepisów.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji teksty podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł 3

Sprawozdanie

W terminie do dnia 10 kwietnia 2017 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie z sytuacji mikropodmiotów ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji na szczeblu krajowym w zakresie liczby spółek objętych kryteriami wielkościowymi oraz zmniejszenia obciążeń administracyjnych wynikającego ze zwolnienia z wymogu ogłaszania sprawozdań.

Artykuł 4

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 5

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 14 marca 2012 r.

(¹)  Dz.U. C 317 z 23.12.2009, s. 67.

(²)  Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2010 r. (Dz.U. C 349 E z 22.12.2010, s. 111) i stanowisko Rady w pierwszym czytaniu z dnia 12 września 2011 r. (Dz.U. C 337 E z 18.11.2011, s. 1). Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2011  r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i decyzja Rady z dnia 21 lutego 2012 r.

(³)  Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36.

(⁴)  Dz.U. L 222 z 14.8.1978, s. 11.

(⁵)  Dyrektywa 2009/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 września 2009 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 54 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich (Dz.U. L 258 z 1.10.2009, s. 11).

Przypis: Tytuł dyrektywy 2009/101/WE został dostosowany w celu uwzględnienia zmiany numeracji artykułów Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską zgodnie z art. 5 Traktatu z Lizbony; początkowo zawierał odniesienie do art.  48 akapit drugi Traktatu.

(⁶)  Dz.U. L 193 z 18.7.1983, s. 1.