Akty ujednolicone - rok 2009 nr 5 poz. 1

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 36 i 37,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (¹),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1182/2007 (²), które ustanawia przepisy szczegółowe dotyczące sektora owoców i warzyw, przewiduje szeroko zakrojoną reformę sektora owoców i warzyw mającą na celu promowanie konkurencyjności i ukierunkowania tego sektora na rynek oraz lepsze dostosowanie go do całości zreformowanej wspólnej polityki rolnej (WPR). Jednym z kluczowych celów zreformowanego systemu jest odwrócenie tendencji spadkowej w spożyciu owoców i warzyw.

(2) Wskazane jest, by zaradzić problemowi niskiego spożycia owoców i warzyw przez dzieci dzięki trwałemu zwiększeniu udziału owoców i warzyw w żywieniu dzieci na etapie, na którym kształtują się ich nawyki żywieniowe. Zagwarantowanie pomocy wspólnotowej w ramach programu „Owoce w szkole” polegającego na dostarczaniu owoców, warzyw i bananów oraz produktów na ich bazie dzieciom w instytucjach oświatowych powinno spowodować, że młodzi konsumenci docenią walory owoców i warzyw, dzięki czemu będą ich w przyszłości więcej spożywać. W związku z tym program „Owoce w szkole” spełniałby cele WPR, w tym w zakresie zwiększania przychodów w rolnictwie, stabilizacji rynków oraz dostępności dostaw obecnie i w przyszłości.

(3) Zgodnie z art. 35 lit. b) Traktatu w ramach WPR mogą być przewidziane środki polegające na wspólnym działaniu, takie jak program „Owoce w szkole” na rzecz zwiększania poziomu konsumpcji niektórych produktów.

(4) Ponadto art. 152 ust. 1 Traktatu przewiduje, że przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk Wspólnoty zapewnia się wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego. Oczywiste korzyści zdrowotne programu „Owoce w szkole”, wskazują, że porozumienie w jego sprawie należy uwzględnić przy wdrażaniu WPR.

(5) Należy zatem przewidzieć pomoc wspólnotową przeznaczoną na współfinansowanie dostarczania dzieciom w placówkach oświatowych pewnych zdrowych produktów pochodzących z sektorów owoców i warzyw, przetworzonych owoców i warzyw oraz bananów, a także na współfinansowanie niektórych związanych z tym kosztów logistyki, dystrybucji, sprzętu, komunikacji, monitorowania i oceny.

(6) Wspólnotowy program „Owoce w szkole” nie powinien naruszać żadnych zgodnych z prawodawstwem wspólnotowym krajowych programów dostarczania owoców do szkół, aby zachować korzyści płynące z takich programów. Powinien on uwzględniać różnorodność systemów oświatowych państw członkowskich. Wśród instytucji oświatowych korzystających z programu „Owoce w szkole” mogą się zatem znajdować żłobki, inne instytucje wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe i średnie.

(7) Państwa członkowskie, które pragną uczestniczyć w programie „Owoce w szkole”, powinny mieć możliwość - jako uzupełnienie pomocy wspólnotowej - przyznawania pomocy krajowej na pokrycie kosztów dostaw zdrowych produktów i niektórych innych związanych z nimi kosztów. Do zapewnienia skuteczności programu konieczne będą środki towarzyszące, w zależności od tego, kto je finansuje państwa członkowskie powinny zatem mieć możliwość przyznawania pomocy krajowej. W przypadku ograniczeń budżetowych państwa członkowskie powinny mieć możliwość zastąpienia swojego wkładu finansowego do programu „Owoce w szkole” środkami z sektora prywatnego.

(8) Aby zagwarantować właściwe wdrożenie programu „Owoce w szkole”, państwa członkowskie, które chcą z niego skorzystać, powinny najpierw przygotować strategie krajowe lub regionalne.

(9) Program nie powinien obejmować produktów niezdrowych, na przykład produktów o dużej zawartości tłuszczu lub z dużym dodatkiem cukru. Komisja powinna zatem sporządzić wykaz produktów lub składników, które należy wyłączyć z programu „Owoce w szkole”. W pozostałych przypadkach nie należy niepotrzebnie ingerować w decyzje państw członkowskich w zakresie wyboru produktów. Państwa członkowskie powinny mieć zatem możliwość dokonywania wyboru kwalifikujących się produktów na podstawie obiektywnych kryteriów, w tym sezonowości, dostępności produktów lub kwestii dotyczących środowiska. Dokonując wyboru, państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyznawania pierwszeństwa produktom pochodzącym ze Wspólnoty. Dla zwiększenia jasności podczas sporządzania swych strategii państwa członkowskie powinny ustanowić wykaz produktów kwalifikujących się do objęcia realizowanym przez nie programem.

(10) W interesie należytego zarządzania administracyjnego i budżetowego państwa członkowskie uczestniczące w programie powinny co roku składać wniosek o pomoc wspólnotową. Po otrzymaniu wniosków od państw członkowskich Komisja powinna decydować o ostatecznym rozdziale dostępnych w budżecie środków.

(11) Pomoc wspólnotowa powinna być przyznawana każdemu państwu członkowskiemu na podstawie obiektywnych kryteriów opierających się na odsetku dzieci w głównej grupie docelowej obejmującej dzieci w wieku od sześciu do dziesięciu lat. Tę grupę wiekową wybrano ze względów budżetowych, lecz także dlatego, że nawyki żywieniowe kształtują się w młodym wieku. Ograniczona wielkość demograficzna danego państwa członkowskiego nie powinna jednak być przeszkodą uniemożliwiającą temu państwu wdrożenie programu opłacalnego pod względem kosztów. Każde państwo członkowskie uczestniczące w programie powinno zatem otrzymać ustaloną minimalna kwotę w ramach pomocy wspólnotowej.

(12) Aby zagwarantować należyte zarządzanie finansami, należy przewidzieć określony pułap pomocy Wspólnoty i maksymalne stawki współfinansowania, a wkład finansowy Wspólnoty do programu należy dodać do wykazu środków kwalifikujących się do finansowania z EFRG określonego w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1290/2005 z dnia 21 czerwca 2005 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (³).

(13) Ze względu na trudności społeczne, strukturalne i gospodarcze regionów kwalifikujących się do finansowania na podstawie celu konwergencji zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającej przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności (⁴) właściwe jest, by przewidzieć wyższą stawkę współfinansowania w tych regionach oraz w regionach najbardziej oddalonych, o których mowa w art. 299 ust. 2 Traktatu.

(14) Aby nie zmniejszyć ogólnej skuteczności programu „Owoce w szkole”, pomoc wspólnotowa nie powinna być wykorzystana do zastępowania finansowania wszelkich bieżących krajowych programów dostarczania owoców do szkół lub innych obejmujących owoce programów dystrybucji w szkołach. Dlatego jeżeli państwo członkowskie już utworzyło program, który kwalifikowałby się do otrzymania pomocy wspólnotowej na mocy niniejszego rozporządzenia, oraz zamierza rozszerzyć jego zakres lub zwiększyć jego skuteczność, pomoc Wspólnoty powinna być dostępna, pod warunkiem że przestrzegane są maksymalne stawki współfinansowania, biorąc pod uwagę stosunek pomocy wspólnotowej do całkowitego finansowania krajowego. W takim przypadku odnośne państwo członkowskie powinno zaznaczyć w swojej strategii, w jaki sposób zamierza rozszerzyć zakres swojego programu lub zwiększyć jego skuteczność.

(15) Aby pozostawić odpowiednią ilość czasu na płynne wdrożenie przedmiotowego programu, powinien on obowiązywać od roku szkolnego 2009-2010. Po trzech latach należy przedstawić sprawozdanie na temat jego wdrożenia.

(16) Aby program był skuteczniejszy, Wspólnota powinna mieć możliwość finansowania środków dotyczących informowania, monitorowania i oceny, mających na celu podnoszenie świadomości społecznej na temat programu „Owoce w szkole” i jego celów oraz związanych z nim środków dotyczących tworzenia sieci kontaktów, bez naruszania uprawnień Wspólnoty do współfinansowania na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 3/2008 (⁵) koniecznych środków towarzyszących, mających na celu podnoszenie świadomości na temat dobroczynnych skutków spożywania owoców i warzyw.

(17) Komisja powinna określić szczegółowe zasady realizacji programu „Owoce w szkole”, w tym zasady dotyczące rozdzielania pomocy między państwami członkowskimi, zarządzania finansowego i budżetowego, krajowych strategii, kosztów związanych z tymi działaniami, środków towarzyszących oraz środków dotyczących informowania, monitorowania i oceny oraz tworzenia sieci kontaktów.

(18) Przepisy rozporządzenia (WE) nr 1182/2007 zostały włączone do rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/20070 (⁶) i obowiązują od dnia 1 lipca 2008 r. na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 361/2008 (⁷).

(19) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenia (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 1234/2007,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zmiana rozporządzenia (WE) nr 1290/2005

W art. 3 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1290/2005 dodaje się literę w brzmieniu:

_„f) wkład finansowy Wspólnoty do programu »Owoce w szkole«, o którym mowa w art. 103ga ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (*).

(*) Dz.U. L 299 z 16.11.2007, s. 1.”.

Artykuł 2

Zmiana rozporządzenia (WE) nr 1234/2007

W rozporządzeniu (WE) nr 1234/2007 wprowadza się następujące zmiany:

1) w części II tytule I rozdziale IV sekcji IVa:

a) po art. 103g dodaje się podsekcję w brzmieniu:

„Podsekcja II a

Program »Owoce w szkole«

Artykuł 103ga

Pomoc przeznaczona na dostarczanie dzieciom owoców i warzyw, przetworzonych owoców, warzyw i produktów bananowych

1. Od roku szkolnego 2009-2010 na warunkach określonych przez Komisję przyznaje się pomoc wspólnotową na:

a) dostarczanie dzieciom w instytucjach oświatowych, w tym w żłobkach, innych instytucjach wychowania przedszkolnego, szkołach podstawowych i średnich, produktów pochodzących z sektorów owoców i warzyw, przetworzonych owoców i warzyw oraz bananów; oraz

b) pokrycie niektórych związanych z tym kosztów logistyki i dystrybucji, sprzętu, komunikacji, monitorowania i oceny.

2. Państwa członkowskie, które chcą wziąć udział w programie na poziomie krajowym lub regionalnym, przygotowują najpierw strategie krajowe lub regionalne dotyczące jego wdrażania, obejmujące w szczególności budżet ich programu wraz z wkładem Wspólnoty i wkładami krajowymi, czas trwania, grupę docelową, kwalifikujące się produkty oraz udział odnośnych zainteresowanych stron. Zapewniają one również środki towarzyszące konieczne, aby program był skuteczny.

3. Opracowując swoje strategie, państwa członkowskie sporządzają wykaz produktów, które pochodzą z sektorów owoców i warzyw, przetworzonych owoców i warzyw oraz sektora bananów, które będą kwalifikowały się do objęcia ich odpowiednim programem. Wykaz ten nie obejmuje jednak produktów wyłączonych zgodnie ze środkiem przyjętym przez Komisję na mocy art. 103h lit. f). Państwa członkowskie dokonują wyboru swoich produktów na podstawie obiektywnych kryteriów, które mogą obejmować sezonowość, dostępność produktów lub kwestie dotyczące środowiska. Dokonując wyboru, państwa członkowskie mogą przyznawać pierwszeństwo produktom pochodzącym ze Wspólnoty.

4. Pomoc wspólnotowa, o której mowa w ust. 1, nie:

a) przekracza kwoty 90 mln EUR na rok szkolny; ani nie

b) przekracza 50 % kosztów dostaw i związanych z nimi kosztów, o których mowa w ust. 1, lub 75 % takich kosztów w regionach kwalifikujących się na podstawie celu konwergencji zgodnie z art. 5 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności (*) oraz w regionach najbardziej oddalonych, o których mowa w art. 299 ust. 2 Traktatu WE; ani nie

c) pokrywa kosztów innych niż koszty dostaw i związane z nimi koszty, o których mowa w ust. 1.

5. Pomoc wspólnotowa, o której mowa w ust. 1, powinna być przyznawana każdemu państwu członkowskiemu na podstawie obiektywnych kryteriów opierających się na odsetku dzieci w wieku od sześciu do dziesięciu lat w tych państwach. Każde z państw członkowskich uczestniczących w programie otrzymuje co najmniej 175 000 EUR w ramach pomocy wspólnotowej. Państwa członkowskie uczestniczące w programie co roku składają wniosek o pomoc wspólnotową na podstawie swojej strategii. Po otrzymaniu wniosków od państw członkowskich Komisja decyduje o ostatecznym rozdziale dostępnych w budżecie środków na zobowiązania.

6. Pomocy wspólnotowej, o której mowa w ust. 1, nie wykorzystuje się do zastępowania finansowania jakichkolwiek bieżących krajowych programów dostarczania owoców do szkół lub innych obejmujących owoce programów dystrybucji w szkołach. Jeżeli jednak państwo członkowskie już utworzyło program, który kwalifikowałby się do otrzymania pomocy wspólnotowej na mocy niniejszego artykułu, oraz zamierza rozszerzyć jego zakres lub zwiększyć jego skuteczność, w tym w odniesieniu do docelowej grupy programu, jego czasu trwania lub kwalifikujących się produktów, można udzielić pomocy wspólnotowej, pod warunkiem że są przestrzegane limity przewidziane w ust. 4 lit. b) w zakresie stosunku pomocy wspólnotowej do całkowitego wkładu krajowego. W takim przypadku odnośne państwo członkowskie wskazuje w swojej strategii, w jaki sposób zamierza rozszerzyć zakres swojego programu lub zwiększyć jego skuteczność.

7. Jako uzupełnienie pomocy wspólnotowej państwa członkowskie mogą przyznawać pomoc krajową na dostawy produktów i związane z nimi koszty, o których mowa w ust. 1. Koszty te mogą być pokrywane także przez wkład z sektora prywatnego. Państwa członkowskie mogą również przyznawać pomoc krajową na finansowanie środków towarzyszących, o których mowa w ust. 2.

8. Wspólnotowy program »Owoce w szkole« nie narusza żadnych innych zgodnych z prawodawstwem wspólnotowym krajowych programów dostarczania owoców do szkół.

9. Na mocy art. 5 rozporządzenia (WE) nr 1290/2005 Wspólnota może również finansować środki dotyczące informowania, monitorowania i oceny związane z programem »Owoce w szkole«, w tym środki dotyczące podnoszenia świadomości społecznej na temat tego programu i związane z nim środki dotyczące tworzenia sieci kontaktów.

(*) Dz.U. L 210 z 31.7.2006, s. 25.”;

b) przed art. 103h dodaje się nagłówek w brzmieniu:

„Podsekcja III

Przepisy proceduralne”

c) w art. 103h dodaje się literę w brzmieniu:

_„f) przepisy dotyczące programu »Owoce w szkole«, o którym mowa w art. 103ga, w tym wykaz produktów lub składników, które należy wyłączyć z programu »Owoce w szkole«, ostateczny rozdział pomocy między państwa członkowskie, zarządzanie finansowe i budżetowe oraz powiązane koszty, strategie państw członkowskich, środki towarzyszące oraz środki dotyczące informowania, monitorowania i oceny oraz środki dotyczące tworzenia sieci kontaktów.”;

2) w art. 180 przed „art. 182” dodaje się „art. 103ga oraz”;

3) w art. 184 dodaje się punkt w brzmieniu:

„5. Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do dnia 31 sierpnia 2012 r. - dotyczące realizacji programu »Owoce w szkole«, o którym mowa w art. 103ga; w razie potrzeby sprawozdaniu towarzyszą odpowiednie wnioski. W sprawozdaniu należy w szczególności skoncentrować się na zakresie, w jakim program promował ustanowienie dobrze funkcjonujących programów »Owoce w szkole« w państwach członkowskich oraz na wpływie programu na poprawę nawyków żywieniowych dzieci.”.

Artykuł 3

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 18 grudnia 2008 r.

(¹) Opinia z dnia 18 listopada 2008 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym)

(²) Dz.U. L 273 z 17.10.2007, s. 1.

(³) Dz.U. L 209 z 11.8.2005, s. 1.

(⁴) Dz.U. L 210 z 31.7.2006, s. 25.

(⁵) Rozporządzenie Rady (WE) nr 3/2008 z dnia 17 grudnia 2007 r. w sprawie działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących produktów rolnych na rynku wewnętrznym i w krajach trzecich (Dz.U. L 3 z 5.1.2008, s. 1).

(⁶) Dz.U. L 299 z 16.11.2007, s. 1.

(⁷) Dz.U. L 121 z 7.5.2008, s. 1.