Dziennik Ustaw - rok 2016 poz. 952

Na podstawie art. 228 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: E. Rafalska

¹⁾ Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej - praca, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. poz. 1905).

²⁾ Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/35/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników na zagrożenia spowodowane czynnikami fizycznymi (polami elektromagnetycznymi) (dwudziesta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) i uchylającą dyrektywę 2004/40/WE (Dz. Urz. UE L 179 z 29.06.2013, str. 1).

³⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 1662, z 2015 r. poz. 1066, 1220, 1224, 1240, 1268 i 1735 oraz z 2016 r. poz. 868 i 910.

Załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 27 czerwca 2016 r. (poz. 952)

E. Pole elektromagnetyczne

1.1. Pole elektromagnetyczne, zwane dalej „polem-EM”, którego składowymi są pole elektryczne i pole magnetyczne, zwane dalej odpowiednio „polem-E” i „polem-M”, oznacza czynnik fizyczny w środowisku pracy w postaci pola lub promieniowania elektromagnetycznego o częstotliwości z zakresu 0 Hz – 300x10⁹Hz.

1.2. Wielkościami charakteryzującymi pole-EM na potrzeby oceny ekspozycji lub narażenia w przestrzeni są:

E – natężenie pola-E – wielkość wektorowa charakteryzująca pole-E w określonym miejscu, wyrażona w woltach na metr [V/m]; alternatywną wielkością charakteryzującą pole-E o częstotliwości f< 5 Hz jest ładunek elektryczny indukowany na ciele Q, wyrażony w kulombach [C];

H – natężenie pola-M – wielkość wektorowa charakteryzująca pole-M w określonym miejscu, wyrażona w amperach na metr [A/m]; alternatywną wielkością charakteryzującą pole-M jest indukcja magnetyczna B, wyrażona w teslach [T];

f – częstotliwość – wielkość skalarna charakteryzująca okresową zmienność pola-EM w czasie, wyrażona w hercach [Hz].

2. Ustala się limity Interwencyjnych Poziomów Narażenia, zwane dalej „limitami IPN”, obowiązujące łącznie i podane w tabelach 13 i 14, jako:

– limity operacyjne: bazowe (IPNob), górne (IPNog) i dolne (IPNod),

– limity uzupełniające: pomocnicze (IPNp), szczytowe (IPNm) i miejscowe (IPNk).

3. Do limitów narażenia na pole-EM określonych w tabelach 13 i 14 zastosowano oznaczenia:

IPNob-E, IPNob-H – odnoszące się do limitów operacyjnych bazowych, rozumianych jako poziom natężenia, odpowiednio pola-E i pola-M;

IPNog-E, IPNog-H – odnoszące się do limitów operacyjnych górnych, rozumianych jako poziom natężenia, odpowiednio pola-E i pola-M, określający górny limit pola-EM strefy zagrożenia;

IPNod-E, IPNod-H – odnoszące się do limitów operacyjnych dolnych, rozumianych jako poziom natężenia, odpowiednio pola-E i pola-M, określający dolny limit pola-EM strefy zagrożenia;

IPNp-E, IPNp-H – odnoszące się do limitów pomocniczych, rozumianych jako poziom natężenia, odpowiednio pola-E i pola-M, określający dolny limit pola-EM strefy pośredniej;

IPNm-E, IPNm-H – odnoszące się do limitów szczytowych, rozumianych jako poziom natężenia, odpowiednio pola-E i pola-M, określający limit dotyczący pola-EM modulowanego;

IPNk-H – odnoszące się do limitów miejscowych, rozumianych jako poziom natężenia pola-M, określający limit miejscowego narażenia kończyn.

4. W przestrzeni limity IPN dotyczą miar narażenia na pole-EM strefy bliskiej, określonych jako maksymalne miejscowe wartości natężenia pola-E i natężenia pola-M, uśrednionego w przestrzeni o kształcie sześcianu o długości krawędzi 10 cm, jako ekwiwalent wyniku pomiaru bezkierunkowego.

5. W dziedzinie czasu limity IPN dotyczą zróżnicowanych miar narażenia, określonych jako:

– wartość szczytowa (P) – maksymalna wartość chwilowa wybranego parametru charakteryzującej pole-EM w określonym miejscu w ciągu określonego przedziału czasu (T), w szczególności dla jednego okresu zmian harmonicznego pola-EM o częstotliwości f=1/T; wartość szczytowa natężenia pola E(P) lub H(P) jest równa amplitudzie odpowiednio natężenia pola-E (E_f) lub pola-M (H_f),

– wartość równoważna (WR) – wartość międzyszczytowa wybranego parametru charakteryzującego pole-EM, czyli różnica między maksymalną a minimalną wartością chwilową tego parametru w ciągu określonego przedziału czasu (T), podzielona przez 2√2, w szczególności dla jednego okresu zmian harmonicznego pola-EM; wartość równoważna natężenia pola E(WR) lub H(WR) jest równa jego wartości skutecznej (RMS),

– wartość skuteczna (RMS) – wartość wybranego parametru charakteryzującego pole-EM definiowana zgodnie z uśrednioną w czasie zależnością całkową, reprezentującą ekwiwalent ciepła wydzielonego podczas przepływu prądu, wyrażana liczbowo zależnością:

gdzie:

x(t) – wartość chwilowa wybranego parametru charakteryzującego pole-EM w rozpatrywanym momencie czasu t,

T_RMS – przedział czasu, w którym obliczana jest wartość skuteczna; jeżeli T_RMS=1/f, to jest to okres zmian w czasie wartości chwilowej wybranego parametru; dla pól harmonicznych wartość skuteczna (RMS) równa jest wartości szczytowej (P) podzielonej przez √2; podczas oceny zagrożeń wynikających ze skutków termicznych oddziaływania pola-EM o częstotliwości z zakresu 100×10³Hz<f< 6×10⁹Hz przyjmuje się T_RMS = 6 minut.

6.1. Pole-EM stref ochronnych, na podstawie wartości E i H w danym miejscu, określono następująco:

a) pole-EM strefy niebezpiecznej występuje, jeżeli:

E ≥IPNog-E lub H ≥IPNog-H albo

E ≥IPNm-E lub H ≥IPNm-H, w przypadku pola-EM modulowanego,

b) pole-EM strefy zagrożenia występuje, jeżeli:

{E ≥IPNod-E lub H ≥IPNod-H} i {E <IPNog-E i H <IPNog-H},

c) pole-EM strefy pośredniej występuje, jeżeli:

{E ≥IPNp-E lub H ≥IPNp-H} i {E <IPNod-E i H <IPNod-H}.

6.2. Pole-EM poza strefami ochronnymi, występujące jeżeli w danym miejscu: E <IPNp-E i H <IPNp-H, określono jako pole-EM strefy bezpiecznej.

7. Wartości ładunku elektrycznego Q, o których mowa w objaśnieniu nr 2 do tabeli 13, nie dotyczą oceny zagrożenia wynikającego z zapłonu atmosfer wybuchowych, w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej (Dz. U. poz. 931).

8. Definicje pojęć stosowanych w odniesieniu do pola-EM oraz wymagania dotyczące oceny pola-EM i środków ochronnych w przypadku narażenia na pola-EM stref ochronnych określają przepisy rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 czerwca 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole elektromagnetyczne (Dz. U. poz. 950).

Tabela 13. Limity interwencyjnych poziomów narażenia na pole-E

Tabela 14. Limity interwencyjnych poziomów narażenia na pole-M

Objaśnienia do tabel 13 i 14:

¹⁾ Wartości IPNob, IPNog, IPNod, IPNp, IPNk oznaczają wartości równoważne (WR) odnoszące się do przedziału czasu T=1/f.

²⁾ Alternatywnie stosuje się: IPNob-E = IPNog-E = 6x10⁴V/m i IPNob-Q = IPNog-Q = 7x10^{-7C; IPNod-E = 2x104} V/m i IPNod-Q = 2,3x10^{-7C oraz IPNp-E = 1,5 x 104} V/m i IPNp-Q = 1,6x10^-7C.

³⁾ Wartości IPNm-E i IPNm-H określone dla pola-EM modulowanego oznaczają wartości szczytowe (P) natężenia pola-E i natężenia pola-M, odnoszące się do przedziału czasu T=1/f dla częstotliwości f< 10x10⁶Hz, a odnoszące się do przedziału czasu T=dowolne 6 minut dla częstotiiwości f> 100x10⁶Hz.

⁴⁾ Alternatywnie stosuje się min: IPNog-H = 3,2x10⁵ A/m i IPNog-B = 400 mT; IPNob-H = 1,6x10⁵ A/m i IPNob-B = 200 mT; IPNod-H = 2,4x10³ A/m i IPNod-B = 3 mT; IPNp-H = 4 x 10² A/m i IPNp-B = 0,5 mT oraz IPNk-H = 8 x 10⁵ A/m i IPNk-B = 1 T.