Dziennik Ustaw - rok 2004 nr 36 poz. 327

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 24 stycznia 2000 r. została podpisana w Bratysławie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Słowackiej o współpracy i wzajemnej pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków, w następującym brzmieniu:

UMOWA

między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Słowackiej o współpracy i wzajemnej pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Republiki Słowackiej, zwane dalej „Umawiającymi się Stronami":

– pragnąc przyczynić się do rozwijania przyjaznych stosunków,

– przekonane o potrzebie wzajemnej współpracy w celu udzielania dobrowolnej pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków,

– a także biorąc pod uwagę korzyści, jakie może przynieść wymiana informacji w dziedzinach zapobiegania i przeciwdziałania katastrofom, klęskom żywiołowym i innym poważnym wypadkom oraz likwidacji ich skutków,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1

Przedmiot umowy

Niniejsza umowa określa zasady współpracy i dobrowolnego udzielania wzajemnej pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków, które powodują zagrożenie życia i zdrowia ludzi, mienia i środowiska naturalnego, oraz określa podstawowe warunki pomocy udzielanej na życzenie Strony zwracającej się o pomoc.

Artykuł 2

Definicje

Określenia użyte w niniejszej umowie oznaczają:

– „Strona zwracająca się o pomoc" – Umawiającą się Stronę, której właściwe organy zwracają się o pomoc, w szczególności o przysłanie grup ratowniczych z wyposażeniem lub z przedmiotami pomocy z terytorium państwa drugiej Umawiającej się Strony;

– „Strona udzielająca pomocy" – Umawiającą się Stronę, której właściwe organy spełniają prośbę o pomoc drugiej Umawiającej się Strony;

– „państwo tranzytu" – państwo Umawiającej się Strony, przez którego terytorium są transportowane grupy ratownicze, wyposażenie i przedmioty pomocy, w celu dotarcia do państwa zwracającego się o pomoc;

– „grupa ratownicza" – zespół osób wysłany przez Stronę udzielającą pomocy w celu udzielenia pomocy Stronie zwracającej się o pomoc;

– „wyposażenie" – materiały, środki techniczne, środki transportu, własne zaopatrzenie grup ratowniczych i ekspertów, psy ratownicze oraz przedmioty osobistego użytku członków grup ratowniczych i ekspertów;

– „przedmioty pomocy" – przedmioty przekazane przez Stronę udzielającą pomocy i przeznaczone do bezpłatnego rozdzielenia wśród ludności poszkodowanej w wyniku katastrofy, klęski żywiołowej i innego poważnego wypadku.

Artykuł 3

Właściwe organy

1. Organami właściwymi do zwracania się o pomoc i przyjmowania wniosków o udzielenie pomocy są:

1) w Rzeczypospolitej Polskiej:

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji;

2) w Republice Słowackiej:

Minister Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej.

2. Organy, o których mowa w ustępie 1, mogą upoważnić inne organy do zwracania się o pomoc i przyjmowania wniosków o udzielenie pomocy.

3. W celu realizacji niniejszej umowy organy, o których mowa w ustępach 1 i 2, są upoważnione do utrzymywania bezpośrednich kontaktów oraz wykonywania zadań zgodnie z niniejszą umową.

4. Organy, o których mowa w ustępach 1 i 2, składają wniosek o udzielenie pomocy w formie pisemnej lub ustnie. Wniosek złożony ustnie należy niezwłocznie potwierdzić na piśmie.

5. Wniosek, o którym mowa w ustępie 4, określa w szczególności rodzaj, formę, zakres i termin udzielenia pomocy.

6. Umawiające się Strony powiadamiają się niezwłocznie drogą dyplomatyczną o zmianach dotyczących organów, o których mowa w ustępach 1 i 2.

Artykuł 4

Formy udzielania pomocy

1. Pomoc może być udzielona przez grupy ratownicze lub ekspertów posiadających niezbędne wyposażenie, w szczególności w gaszeniu pożarów, ratownictwie technicznym, w usuwaniu skutków powodzi, opanowywaniu i likwidacji skutków zagrożeń radiacyjnych, chemicznych i ekologicznych, udzielaniu pomocy medycznej oraz innych pracach ratowniczych i przy usuwaniu skutków awarii.

2. Na wniosek Strony zwracającej się o pomoc może być ona udzielona przez przekazanie przedmiotów pomocy osobom poszkodowanym lub w innej formie.

3. Grupy ratownicze i eksperci, wyposażenie albo przedmioty pomocy można transportować drogą lądową, powietrzną lub wodną.

Artykuł 5

Przekraczanie granicy państwowej i pobyt na terytorium państwa drugiej Umawiającej się Strony

1. Grupa ratownicza przekracza granicę państwową na podstawie zaświadczenia wydanego przez właściwy organ Strony udzielającej pomocy. Wzór zaświadczenia zawiera załącznik do niniejszej umowy. Członkowie grupy ratowniczej przy przekraczaniu granicy państwowej i podczas pobytu na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc okazują, na wezwanie właściwych organów, legitymację służbową ze zdjęciem lub inny dokument potwierdzający tożsamość.

2. W razie konieczności można przekraczać granicę państwową również poza przejściami granicznymi. W takim przypadku muszą być wcześniej poinformowane właściwe organy ochrony granicy państwowej oraz właściwe organy celne.

3. Członkowie grup ratowniczych i eksperci są uprawnieni do noszenia na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc umundurowania, które należy do ich standardowego wyposażenia.

4. Członków grup ratowniczych i ekspertów, podczas pobytu na terytorium państwa drugiej Umawiającej się Strony, obowiązują przepisy prawa wewnętrznego państwa tej Umawiającej się Strony.

5. Podczas klęsk żywiołowych, pożarów i innych nadzwyczajnych wydarzeń powstałych w pobliżu granicy państwowej grupy ratownicze mogą przekroczyć granicę państwową zgodnie z Umową między Rzeczą-pospolitą Polską a Republiką Słowacką o stosunkach prawnych i współpracy na wspólnej granicy państwowej, sporządzoną w Warszawie dnia 6 lipca 1995 r.

6. Ułatwienia w przekraczaniu granicy państwowej, o których mowa w ustępach 1 i 2, stosuje się także w przypadku, gdy Umawiająca się Strona jest państwem tranzytu. Organy, o których mowa w artykule 3 ustępie 1, będą się w porę informowały o konieczności tranzytu i ustalą sposób jego przeprowadzenia.

Artykuł 6

Transportowanie wyposażenia i przedmiotów pomocy przez granicę państwową

1. Umawiające się Strony ułatwiają przywóz i wywóz wyposażenia i przedmiotów pomocy, niezbędnych do prowadzenia działań ratowniczych. Kierownicy grup ratowniczych i eksperci, biorący udział w działaniach ratowniczych, przedstawiają przy przekraczaniu granicy państwowej właściwym organom celnym Strony zwracającej się o pomoc wykaz przewożonego wyposażenia i przedmiotów pomocy. W przypadku braku takiego wykazu grupy ratownicze i eksperci otrzymają zezwolenie na przekroczenie granicy państwowej wraz z wyposażeniem i przedmiotami pomocy. W takim przypadku wykaz przedstawia się właściwym organom celnym Strony zwracającej się o pomoc w terminie do 30 dni od dnia przekroczenia granicy państwowej.

2. Grupy ratownicze i eksperci nie mogą przewozić przez granicę państwową żadnych innych urządzeń i towarów poza wyposażeniem i przedmiotami pomocy.

3. Wyposażenie i przedmioty pomocy są zwolnione od cła, podatków i innych opłat, a ich użycie jest dozwolone tylko do celów związanych z udzielaniem pomocy.

4. Wyposażenie i przedmioty pomocy, niezbędne do działań ratowniczych, nie podlegają zakazom i ograniczeniom stosowanym w odniesieniu do przywozu i wywozu urządzeń i towarów. Wyposażenie i przedmioty pomocy niezużyte podczas działań ratowniczych zostaną wywiezione przez Stronę udzielającą pomocy w terminie do 30 dni od zakończenia działań ratowniczych. W przypadku zaistnienia szczególnych okoliczności, uniemożliwiających taki wywóz, Strona udzielająca pomocy powiadomi o rodzaju, ilości oraz miejscu pozostawienia wyposażenia i przedmiotów pomocy właściwe organy Strony zwracającej się o pomoc, odpowiedzialne za działania ratownicze, a te powiadomią o tym właściwy organ celny. W takim przypadku obowiązują przepisy prawa Strony zwracającej się o pomoc.

5. Środki odurzające i substancje psychotropowe mogą być przywożone tylko w celu udzielenia niezbędnej pomocy medycznej oraz mogą być stosowane wyłącznie przez wykwalifikowany personel medyczny, zgodnie z przepisami prawa państwa Strony udzielającej pomocy. Strona zwracająca się o pomoc ma prawo kontrolować wykorzystanie tych środków odurzających i substancji psychotropowych na terytorium swojego państwa. W stosunku do niewykorzystanych środków odurzających i substancji psychotropowych stosuje się postanowienia ustępu 4. Przywóz lub wywóz środków odurzających i substancji psychotropowych nie jest traktowany jako import lub eksport w rozumieniu odpowiednich umów międzynarodowych.

6. W stosunku do pojazdów używanych przy udzielaniu pomocy nie wymaga się zezwolenia na międzynarodowy transport drogowy ani międzynarodowego ubezpieczenia, a także są one zwolnione z obowiązku uiszczania opłat za użytkowanie autostrad i dróg szybkiego ruchu. Pojazdy te muszą być wyraźnie oznakowane i mogą używać sygnałów ostrzegawczych, tak aby było widoczne, że są one przeznaczone do udzielania pomocy.

7. Postanowienia ustępów 1 do 6 stosuje się odpowiednio w odniesieniu do tranzytu przez terytorium państwa jednej z Umawiających się Stron, wyposażenia i przedmiotów pomocy niezbędnych podczas przeprowadzania działań ratowniczych. Państwo tranzytu na swoim terytorium udziela pomocy grupom ratowniczym, w sposób uzgodniony przez organy, o których mowa w artykule 3 ustępach 1 i 2.

Artykuł 7

Użycie statków powietrznych

1. Statki powietrzne mogą być wykorzystywane do transportu grup ratowniczych, wyposażenia i przedmiotów pomocy oraz do działań ratowniczych.

2. Każda z Umawiających się Stron udziela zezwolenia statkom powietrznym, wykorzystywanym zgodnie z ustępem 1, na przeloty nad terytorium jej państwa, na starty i lądowania, na podstawie obowiązującego planu lotów, bez obowiązku korzystania ze stałych lotniczych przejść granicznych, ze stałych dróg i tras lotniczych, publikowanych w Zbiorze Informacji Lotniczych państwa Strony zwracającej się o pomoc, zgodnie z ułatwieniami obowiązującymi przy lotach humanitarnych.

3. O planowanym użyciu statków powietrznych należy niezwłocznie poinformować Stronę zwracającą się o pomoc lub państwo tranzytu oraz podać dane o:

a) liczbie, rodzaju i typach statków powietrznych,

b) kraju rejestracji i znakach rejestracyjnych statku powietrznego,

c) załodze, pasażerach i grupie ratowniczej,

d) wyposażeniu i przedmiotach pomocy znajdujących się na pokładzie,

e) czasie startu, planowanej trasie lotu, miejscu i czasie lądowania,

f) złożonym planie lotów.

4. O ile zezwolenie, o którym mowa w ustępie 2, nie stanowi inaczej, mają zastosowanie właściwe przepisy ruchu lotniczego obowiązujące na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc, opublikowane w Zbiorze Informacji Lotniczych tego państwa.

5. Samoloty wojskowe mogą być wykorzystane do realizowania postanowień niniejszej umowy jedynie za zgodą Strony zwracającej się o pomoc, pod warunkiem przestrzegania postanowień wcześniejszych ustępów.

Artykuł 8

Koordynacja i ogólne kierownictwo działań

1. Za koordynację i ogólne kierownictwo działań ratowniczych są odpowiedzialne właściwe organy Strony zwracającej się o pomoc, zgodnie z przepisami prawa wewnętrznego obowiązującego na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc.

2. Organy Strony zwracającej się o pomoc, odpowiedzialne za koordynację i ogólne kierownictwo działań ratowniczych, udzielają pomocy w wykonywaniu zadań grupom ratowniczym i ekspertom Strony udzielającej pomocy.

3. Dyspozycje dla grup ratowniczych Strony udzielającej pomocy przekazuje się wyłącznie ich kierownikom, którzy wydają swoim podwładnym polecenia konkretyzujące powyższe dyspozycje.

4. Grupy ratownicze i eksperci opuszczają terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc po wykonaniu swoich zadań lub wcześniej, jeżeli zdecyduje tak właściwy organ jednej z Umawiających się Stron.

5. Strona zwracająca się o pomoc odpowiada za dystrybucję przedmiotów pomocy.

Artykuł 9

Koszty

1. Koszty działań ratowniczych prowadzonych przez Stronę udzielającą pomocy, łącznie z wydatkami spowodowanymi przez całkowitą lub częściową utratę, jak również przez całkowite lub częściowe uszkodzenie przywiezionego wyposażenia, nie podlegają zwrotowi Stronie udzielającej pomocy przez Stronę zwracającą się o pomoc, jeżeli Umawiające się Strony nie uzgodnią inaczej.

2. Do kosztów związanych z udzielaniem pomocy osobom zagrożonym, w rozumieniu Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o stosunkach prawnych i współpracy na wspólnej granicy państwowej, sporządzonej w Warszawie dnia 6 lipca 1995 r., stosuje się odpowiednie postanowienia ustępu 1.

3. Każda Umawiająca się Strona może zażądać, aby koszty powstałe w wyniku użycia statków powietrznych zostały pokryte w połowie przez Stronę zwracającą się o pomoc. W tym przypadku wysokość kosztów oblicza się według taryf obowiązujących na terytorium państwa Strony udzielającej pomocy w czasie jej udzielania.

4. Grupy ratownicze i eksperci Strony udzielającej pomocy, podczas działań ratowniczych na terytorium państwa Strony zwracającej się o pomoc, zostaną na jej koszt zakwaterowani i wyżywieni, jak również zaopatrzeni w artykuły osobistego użytku, o ile przywiezione zapasy zostaną wyczerpane. W razie potrzeby otrzymają również bezpłatnie pomoc logistyczną, w tym pomoc medyczną.

Artykuł 10

Odszkodowania

1. Umawiające się Strony rezygnują z roszczeń odszkodowawczych z powodu utraty lub uszkodzenia mienia, o ile szkoda została spowodowana przez członka grupy ratowniczej lub eksperta w związku z wypełnianiem zadań wynikających z realizacji postanowień niniejszej umowy.

2. Umawiające się Strony rezygnują z roszczeń odszkodowawczych z tytułu uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia, śmierci członka grupy ratowniczej lub eksperta, zaistniałych w związku z realizacją umowy.

3. Jeżeli członkowie grup ratowniczych lub eksperci Strony udzielającej pomocy, wykonując zadania związane z działaniami ratowniczymi na terytorium Strony zwracającej się o pomoc, spowodują powstanie szkód u osób trzecich, to odpowiedzialność za szkodę ponosi Strona zwracająca się o pomoc.

4. Organy, o których mowa w artykule 3 ustępach 1 i 2, współpracują ściśle ze sobą w celu ułatwienia procedury dochodzenia odszkodowań. W szczególności przekazują wszystkie dostępne informacje o okolicznościach powstania szkody w rozumieniu tego artykułu.

5. Nie stosuje się postanowień ustępów 1, 2 i 3, jeżeli szkoda została spowodowana umyślnie lub w wyniku niedbalstwa.

Artykuł 11

Inne formy współpracy

1. Organy, o których mowa w artykule 3 ustępach 1 i 2, współpracują ze sobą i mogą zawierać odrębne porozumienia, w szczególności w sprawach dotyczących:

a) realizacji postanowień niniejszej umowy,

b) prognozowania, profilaktyki i zwalczania katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków, wymiany doświadczeń praktycznych oraz informacji naukowych i technicznych, organizacji konferencji, roboczych wizyt specjalistów, programów badawczych i kursów specjalistycznych, wymiany wykładowców i słuchaczy placówek szkoleniowych, organizowania i przeprowadzania wspólnych ćwiczeń, a także doradczego udziału ekspertów w sztabach operacyjnych,

c) poszukiwania i identyfikacji osób poszkodowanych oraz mienia na terytorium państw Umawiających się Stron zgodnie z przepisami ich prawa wewnętrznego,

d) badania przyczyn katastrof i innych poważnych wypadków.

2. Umawiające się Strony wymieniają informacje o zagrożeniach i ich skutkach, mogących powstać na terytorium państwa drugiej Umawiającej się Strony, łącznie z przekazywaniem danych monitoringowych i prognoz.

3. Postanowienia niniejszej umowy stosuje się odpowiednio podczas wspólnych ćwiczeń, których uczestnicy wysłani przez jedną Umawiającą się Stronę przebywają na terytorium państwa drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 12

Połączenia telekomunikacyjne

Właściwe organy Umawiających się Stron, odpowiedzialne za koordynację i ogólne kierownictwo działań ratowniczych, podejmą wspólnie starania, które umożliwią powstanie połączeń telekomunikacyjnych, zwłaszcza połączeń drogą radiową, między tymi organami i wysłanymi przez nie grupami ratowniczymi, jak i między grupami ratowniczymi a właściwym kierownictwem działań ratowniczych.

Artykuł 13

Rozstrzyganie spraw spornych

Ewentualne spory, wynikające z interpretacji lub stosowania niniejszej umowy. Umawiające się Strony będą rozstrzygały w drodze rokowań lub na drodze dyplomatycznej.

Artykuł 14

Postanowienia końcowe

1. Zmiany dotyczące załącznika mogą być wprowadzone w drodze wymiany not.

2. Umowa niniejsza podlega przyjęciu zgodnie z prawem wewnętrznym każdej z Umawiających się Stron, co zostanie potwierdzone wymianą not, i wejdzie w życie z dniem otrzymania noty późniejszej.

3. Umowa niniejsza jest zawarta na czas nieokreślony.

4. Umowa niniejsza może być wypowiedziana w drodze dyplomatycznej przez każdą z Umawiających się Stron. W takim przypadku umowa utraci moc po upływie sześciu miesięcy od dnia doręczenia noty o jej wypowiedzeniu drugiej Umawiającej się Stronie.

5. Wygaśnięcie mocy prawnej niniejszej umowy nie ma wpływu na zobowiązania dotyczące jej realizacji, które trwają w dniu wygaśnięcia jej mocy prawnej.

Umowę niniejszą sporządzono w Bratysławie dnia 24 stycznia 2000 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i słowackim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Załącznik do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej
a Rządem Republiki Słowackiej o współpracy i wzajemnej
pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych
poważnych wypadków

Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

– została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

– jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

– będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 28 października 2002 r.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski

L.S.

Prezes Rady Ministrów: L. Miller