Dziennik Ustaw - rok 2003 nr 230 poz. 2300

Na podstawie art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

2. Badania techniczne tramwajów i trolejbusów dzieli się na:

1) badania okresowe;

2) badania dodatkowe;

3) badania rozszerzone.

3. Badania techniczne tramwajów i trolejbusów wykonują następujące jednostki:

1) Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Warszawie,

2) Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR” w Poznaniu,

3) Instytut Transportu Politechniki Śląskiej w Katowicach,

4) Instytut Pojazdów Szynowych Politechniki Krakowskiej,

zwane dalej „jednostką badawczą”.

1) po pięciu latach od dnia przekazania nowego tramwaju do eksploatacji – pierwsze;

2) po ośmiu latach od dnia przekazania nowego tramwaju do eksploatacji – drugie;

3) po dwóch latach od przeprowadzenia poprzedniego badania – każde następne.

1) zgodności rzeczywistych danych tramwaju z zapisami w karcie tramwaju dotyczącymi jego identyfikacji i danych technicznych;

2) prawidłowości działania, ustawienia i własności świetlnych świateł zewnętrznych;

3) stanu technicznego i skuteczności działania hamulców;

4) prawidłowości działania urządzeń sygnalizacyjnych;

5) stanu technicznego nadwozia, wózków i ich osprzętu oraz przedmiotów wyposażenia;

6) stanu obręczy i zestawów kołowych;

7) poziomu hałasu.

2. Dodatkowe badania techniczne tramwaju przeprowadza się na wniosek organów kontroli drogowej w celu sprawdzenia mechanizmów i zespołów w tramwaju, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że nie spełniają one obowiązujących warunków technicznych, przy czym zakres tego badania może być ograniczony do niektórych zespołów i mechanizmów tramwaju, stosownie do okoliczności, z których wynika potrzeba ich przeprowadzenia.

3. Rozszerzone badania techniczne tramwaju przeprowadzane są przed dopuszczeniem do ruchu sprowadzonych z zagranicy, używanych tramwajów lub w razie doraźnej potrzeby uzasadnionej okolicznościami badania powypadkowego. Zakres badań rozszerzonych obejmuje sprawdzenie parametrów technicznych tramwaju z warunkami technicznymi określonymi w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 22 grudnia 2003 r. w sprawie warunków technicznych tramwajów i trolejbusów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. Nr 230, poz. 2301).

4. Wykaz czynności kontrolnych oraz metody i kryteria oceny stanu technicznego tramwajów, z zastrzeżeniem ust. 5, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

5. Sposób badania skuteczności hamowania tramwaju określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

6. Badania techniczne powinny być wykonane przy użyciu przyrządów i narzędzi, określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

1) pozytywny – w zaświadczeniu wypełnia się rubrykę „tramwaj dopuszczony do ruchu” oraz wpisuje się datę następnego badania;

2) negatywny – w zaświadczeniu wpisuje się stwierdzone usterki, z tym że jeżeli:

a) nie stwarzają one bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub środowiska – w zaświadczeniu wypełnia się rubrykę „dopuszczony do ruchu warunkowo”, wpisując niezbędne ograniczenia, takie jak zakaz: przewozu pasażerów, ciągnięcia innych pojazdów szynowych, jazdy w okresie od zmierzchu do świtu oraz okres warunkowego dopuszczenia, niezbędny do usunięcia usterek, jednak nie dłuższy niż 14 dni,

b) stwarzają one bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa ruchu lub środowiska – w zaświadczeniu wypełnia się rubrykę: „niedopuszczony do ruchu”.

2. Badanie techniczne tramwaju polegające na ponownym sprawdzeniu mechanizmów i zespołów, w których stwierdzono usterki, może być dokonane przez jednostkę badającą tylko w zakresie sprawdzenia ich usunięcia w okresie nie dłuższym niż 30 dni. Po upływie tego terminu przeprowadza się badanie w pełnym zakresie.

3. Wzór zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym tramwaju określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

2. Wzór pieczątki identyfikacyjnej pracownika upoważnionego do badań technicznych tramwajów określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

1) po roku od dnia przekazania nowego trolejbusu do eksploatacji – pierwsze;

2) po sześciu miesiącach od przeprowadzenia poprzedniego badania – każde następne.

1) zgodności rzeczywistych danych trolejbusu z zapisami w dowodzie rejestracyjnym dotyczącymi identyfikacji i danych technicznych, a także prawidłowości i stanu tablic rejestracyjnych;

2) stanu technicznego instalacji elektrycznej, zwłaszcza pod kątem zabezpieczenia przed przebiciem wysokiego napięcia i porażeniem kierowcy i pasażerów;

3) odbieraków prądu pod względem elektrycznym i mechanicznym oraz ich zabezpieczenia przed wypadnięciem poza dopuszczalną strefę;

4) stanu izolacji podłogi, stopni i poręczy;

5) skuteczności działania hamulca roboczego-elektrodynamicznego i hamulca bezpieczeństwa;

6) poziomu hałasu zewnętrznego na postoju.

2. Do badania stanu technicznego i prawidłowości działania pozostałych zespołów i mechanizmów trolejbusu mają zastosowanie odpowiednio przepisy dotyczące zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów.

3. Dodatkowe badania techniczne trolejbusu przeprowadza się na wniosek organów kontroli drogowej w celu sprawdzenia mechanizmów i zespołów w trolejbusie, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że nie spełniają one obowiązujących warunków technicznych, przy czym zakres tego badania może być ograniczony do niektórych zespołów i mechanizmów trolejbusu, stosownie do okoliczności, z których wynika potrzeba ich przeprowadzenia.

4. Rozszerzone badania techniczne trolejbusu przeprowadzane są przed dopuszczeniem do ruchu sprowadzonych z zagranicy używanych trolejbusów lub w razie doraźnej potrzeby uzasadnionej okolicznościami badania powypadkowego. Zakres badań rozszerzonych obejmuje sprawdzenie parametrów technicznych trolejbusu z warunkami technicznymi określonymi w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 22 grudnia 2003 r. w sprawie warunków technicznych tramwajów i trolejbusów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia.

5. Wykaz czynności kontrolnych oraz metody i kryteria oceny stanu technicznego trolejbusu i jego instalacji elektrycznej, odbieraków prądu, hamulca roboczego-elektrodynamicznego określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

6. Sposób badania skuteczności działania hamulca roboczego-elektrodynamicznego i hamulca bezpieczeństwa trolejbusu określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.

7. Sposób kontroli poziomu hałasu zewnętrznego trolejbusu na postoju określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.

8. Wykaz pozostałych czynności kontrolnych oraz metody i kryteria oceny stanu technicznego trolejbusu określają przepisy dotyczące zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów.

1) pozytywny – potwierdza się to w dowodzie rejestracyjnym, wpisując termin następnego badania, oraz wypełnia w zaświadczeniu rubrykę „trolejbus dopuszczony do ruchu”, oraz wpisuje termin następnego badania;

2) negatywny – w zaświadczeniu wpisuje się stwierdzone usterki, z tym że jeżeli:

a) nie stwarzają one bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub środowiska – w zaświadczeniu wypełnia się rubrykę „dopuszczony do ruchu warunkowo”, wpisując niezbędne ograniczenia, takie jak zakaz: przewozu pasażerów, jazdy w okresie od zmierzchu do świtu oraz okres warunkowego dopuszczenia, niezbędny do usunięcia usterek, jednak nie dłuższy niż 7 dni,

b) stwarzają one bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa ruchu lub środowiska – w zaświadczeniu wypełnia się rubrykę „nie dopuszczony do ruchu”, dokonując wpisu „Zatrzymany dowód rejestracyjny nr ....”, który jest zwracany po przeprowadzeniu z pozytywnym wynikiem badania, o którym mowa w ust. 2.

2. Badania techniczne trolejbusu polegające na ponownym sprawdzeniu mechanizmów i zespołów, w których stwierdzono usterki, mogą być dokonane przez jednostkę badawczą tylko w zakresie sprawdzenia ich w okresie nie dłuższym niż 30 dni. Po upływie tego terminu przeprowadza się badania w pełnym zakresie.

3. Wzór zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym trolejbusu określa załącznik nr 9 do rozporządzenia.

2. Wzór pieczątki identyfikacyjnej pracownika upoważnionego do badań technicznych trolejbusów określa załącznik nr 10 do rozporządzenia.

Minister Infrastruktury: M. Pol

¹⁾ Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej – transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. Nr 32, poz. 302 oraz z 2003 r. Nr 19, poz. 165 i Nr 141, poz. 1359).

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152, Nr 130, poz. 1190, Nr 137, poz. 1302, Nr 149, poz. 1451 i 1452, Nr 162, poz. 1568, Nr 200, poz. 1953 i Nr 210, poz. 2036.

³⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 20 sierpnia 1999 r. w sprawie zakresu, warunków, terminów i sposobu przeprowadzania badań technicznych tramwajów i trolejbusów oraz jednostek wykonujących te badania (Dz. U. Nr 88, poz. 992), które na podstawie art. 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 129, poz. 1444 i Nr 154, poz. 1798, z 2002 r. Nr 216, poz. 1825 oraz z 2003 r. Nr 149, poz. 1452) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 19 grudnia 2003 r. (poz. 2300)

Załącznik nr 1

WYKAZ CZYNNOŚCI KONTROLNYCH ORAZ METODY I KRYTERIA OCENY STANU TECHNICZNEGO TRAMWAJÓW*⁾

Załącznik nr 2

BADANIE SKUTECZNOŚCI HAMOWANIA TRAMWAJU

Przepisy ogólne

§ 1. 1. Załącznik określa sposób badania skuteczności hamowania tramwaju pojedynczego oraz zespołu tramwajowego złożonego z wagonu silnikowego oraz wagonów doczepnych czynnych lub biernych.

2. Wymagania określone w załączniku stosuje się do badania skuteczności hamowania hamulca:

a) roboczego,

b) awaryjnego,

c) nagłego,

d) postojowego,

e) bezpieczeństwa.

3. Badania skuteczności hamowania dokonuje się poprzez pomiar drogi hamowania nieobciążonego tramwaju z ustalonej prędkości 30 km/h, na wyznaczonym odcinku toru.

4. Wartość opóźnień hamowania wylicza się, wychodząc z prędkości rozpoczęcia hamowania i drogi hamowania przy założeniu ruchu jednostajnie opóźnionego.

5. Dopuszcza się badanie skuteczności hamowania w drodze pomiaru opóźnienia hamowania.

Pomiar drogi hamowania tramwaju

§ 2. Pomiar drogi hamowania powinien być dokonany przy zachowaniu następujących warunków:

1) badanie można przeprowadzić tylko na takim odcinku torów, na którym nie wystąpi zagrożenie bezpieczeństwa ruchu;

2) odcinek toru, na którym prowadzone są pomiary, powinien być poziomy, a szyny czyste i suche.

Pomiar opóźnienia hamowania tramwaju

§ 3. 1. Pomiaru opóźnienia hamowania należy dokonać w warunkach określonych w § 2.

2. Pomiaru należy dokonywać przy prędkości początkowej ok. 30 km/h według wskazań prędkościomierza wagonu.

Ocena skuteczności hamowania tramwaju

§ 4. 1. Skuteczność hamowania uznaje się za wystarczającą, jeżeli:

1) zmierzona długość drogi hamowania jest mniejsza lub co najmniej równa wartościom podanym w tabeli poniżej;

2) obliczona na podstawie pomiaru drogi lub zmierzona wielkość opóźnienia hamowania jest większa lub co najmniej równa wartościom podanym w tabeli poniżej.

2. Skuteczność działania hamulca postojowego, zbadaną zgodnie z § 1 ust. 5, należy uznać za odpowiadającą wymaganiom, jeżeli zmierzona długość drogi hamowania nie przekracza 43,5 m.

Załącznik nr 3

WYKAZ PRZYRZĄDÓW I NARZĘDZI NIEZBĘDNYCH DO BADAŃ TECHNICZNYCH TRAMWAJÓW I TROLEJBUSÓW

§ 1. Wykaz urządzeń i przyrządów przeznaczonych do badań technicznych tramwajów:

1) przyrządy kontrolne do badań profilu obręczy i rozstawu kół;

2) przyrząd do pomiaru ustawienia i światłości świateł;

3) przyrząd do pomiaru drogi lub opóźnienia hamowania;

4) przyrząd do pomiaru hałasu;

5) zestaw narzędzi monterskich;

6) podstawowy zestaw przyrządów mierniczych ogólnego przeznaczenia;

7) miernik uniwersalny do pomiaru wielkości elektrycznych.

§ 2. Wykaz urządzeń i przyrządów przeznaczonych do badań technicznych trolejbusów:

1) przyrząd do pomiaru ustawienia i światłości świateł;

2) przyrząd do pomiaru drogi lub opóźnienia hamowania;

3) transformator probierczy do prób wytrzymałości izolacji;

4) przyrząd do pomiaru hałasu;

5) zestaw narzędzi monterskich;

6) podstawowy zestaw przyrządów mierniczych ogólnego przeznaczenia;

7) miernik uniwersalny do pomiaru wielkości elektrycznych.

Załącznik nr 4

Załącznik nr 5

Załącznik nr 6

WYKAZ CZYNNOŚCI KONTROLNYCH ORAZ METODY I KRYTERIA OCENY STANU TECHNICZNEGO INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ, ODBIERAKÓW PRĄDU, HAMULCA ROBOCZEGO, HAMULCA BEZPIECZEŃSTWA ORAZ POZIOMU HAŁASU zewnętrznego TROLEJBUSÓW

Załącznik nr 7

BADANIE SKUTECZNOŚCI DZIAŁANIA HAMULCA ROBOCZEGO-ELEKTRODYNAMICZNEGO I HAMULCA BEZPIECZEŃSTWA TROLEJBUSU

Przepisy ogólne

§ 1. 1. Załącznik określa sposób badania skuteczności hamowania trolejbusu za pomocą hamulca roboczego-elektrodynamicznego i prawidłowości włączania i wyłączania hamulca bezpieczeństwa.

2. Badania skuteczności hamowania dokonuje się przez pomiar drogi hamowania nieobciążonego trolejbusu z ustalonej prędkości 30 km/h na wydzielonym odcinku drogi przeznaczonej do prób.

3. Wartość opóźnień hamowania wylicza się, wychodząc z prędkości rozpoczęcia hamowania i drogi hamowania przy założeniu ruchu jednostajnie opóźnionego.

4. Dopuszcza się badanie skuteczności hamowania w drodze pomiaru opóźnienia hamowania, w przypadkach gdy warunki uniemożliwiają przeprowadzenie badania zgodnie z ust. 3.

Pomiar drogi hamowania

§ 2. Pomiar drogi hamowania powinien być dokonany przy zachowaniu następujących warunków:

1) ciśnienie w ogumieniu nie może różnić się od nominalnego więcej niż o +0,02 Mpa;

2) badanie można przeprowadzić tylko na takim odcinku drogi, na którym nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu;

3) odcinek drogi, na którym prowadzone są pomiary, powinien być poziomy o nawierzchni twardej, równej, suchej i czystej.

Pomiar opóźnienia hamowania

§ 3. Pomiaru opóźnienia hamowania należy dokonać w warunkach określonych w § 2, opóźnieniomierzem umocowanym w trolejbusie w sposób wskazany przez producenta przyrządu; przy czym pomiaru należy dokonywać przy prędkości początkowej ok. 30 km/h według wskazań prędkościomierza trolejbusu.

Ocena skuteczności hamowania

§ 4. Skuteczność hamowania uznaje się za odpowiadającą wymaganiom, jeżeli zmierzona długość drogi hamowania jest mniejsza lub co najwyżej równa 24,80 m albo obliczona na podstawie pomiaru drogi lub zmierzona wielkość opóźnienia hamowania jest większa lub co najmniej równa wartości 1,40 m/s².

Załącznik nr 8

KONTROLA POZIOMU HAŁASU zewnętrznego TROLEJBUSU NA POSTOJU

Ogólne warunki pomiaru

§ 1. Kontrola polega na pomiarze poziomu hałasu zewnętrznego przyrządem (miernikiem poziomu dźwięku – sonometrem) na krzywej korekcyjnej A i dla stałej czasowej miernika F (fast – szybko). Pomiar powinien być przeprowadzony, a wynik ustalony zgodnie z określonymi niżej warunkami.

Warunki atmosferyczne

§ 2. 1. Pomiaru hałasu zewnętrznego trolejbusu nie powinno się dokonywać w warunkach atmosferycznych niekorzystnych w stopniu mogącym wpływać na wynik pomiaru.

2. W celu ograniczenia szumów przepływu wiatru i ochrony przed kurzem wskazane jest stosowanie osłony przeciwwietrznej mikrofonu.

Poziom hałasu otoczenia

§ 3. 1. Poziom hałasu otoczenia, przy uwzględnieniu wpływu wiatru i innych zakłóceń akustycznych na mikrofon, powinien być mniejszy co najmniej o 10 dB od zmierzonego poziomu hałasu zewnętrznego wytwarzanego przez pojazd.

2. Poziom hałasu otoczenia powinien być zmierzony przed rozpoczęciem pomiarów i sprawdzony w czasie ich wykonywania przy wyłączonych silnikach trolejbusu.

Sposób wykonania pomiaru

§ 4. 1. Mikrofon powinien być ustawiony tak, aby:

1) był skierowany prostopadle do ściany nadwozia trolejbusu w jego środkowej części;

2) wysokość nad powierzchnią podłoża wynosiła 1,60 m;

3) odległość od ściany nadwozia 3,00 m.

2. Pomiar polega na odczytaniu wartości poziomu hałasu w dB w okresie normalnej pracy silników elektrycznych (silnika głównego i silników pomocniczych).

3. Należy wykonać co najmniej trzy pomiary następujące po sobie. Pod uwagę bierze się tylko te zmierzone wartości, które zostały uzyskane z trzech następujących po sobie pomiarów, nieróżniące się od siebie więcej niż o 2 dB. Pomiary należy prowadzić aż do uzyskania trzech wartości spełniających powyższy warunek.

Ustalenie końcowej wartości pomiaru

§ 5. W celu ustalenia końcowej wartości pomiaru należy:

1) wybrać największą wartość z trzech pomiarów spełniających wymagania określone w § 4 ust. 3, zaokrąglając ją do liczby całkowitej;

2) ustaloną zgodnie z pkt 1 wartość zmniejszoną o 1 dB (uwzględnienie ewentualnych błędów pomiarowych) przyjąć jako końcową wartość pomiaru.

Ocena wyniku

§ 6. Niedopuszczalne jest, aby końcowa wartość pomiaru poziomu hałasu zewnętrznego przekraczała maksymalną wielkość ustaloną w przepisach w sprawie warunków technicznych tramwajów i trolejbusów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia.

Załącznik nr 9

Załącznik nr 10