Dziennik Ustaw - rok 2002 nr 166 poz. 1361

1) obowiązki podmiotów zarządzających portami i przystaniami morskimi w zakresie zapewnienia dostępu do portowych urządzeń do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków;

2) zasady sporządzania i zatwierdzania planów gospodarowania odpadami oraz pozostałościami ładunkowymi ze statków;

3) zasady sprawowania nadzoru przez organy administracji morskiej nad przestrzeganiem przepisów ustawy;

4) zasady ustalania opłat z tytułu kosztów utrzymania i eksploatacji portowych urządzeń do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków.

2. Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, kierując się względami ochrony środowiska morskiego, poddać wszystkim lub niektórym przepisom ustawy jednostki pływające i statki wymienione w ust. 1.

3. W zakresie nieuregulowanym ustawą do portowych urządzeń do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków stosuje się przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 628 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365 i Nr 113, poz. 984) oraz ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271).

1) IMO – oznacza to Międzynarodową Organizację Morską;

2) Konwencji Helsińskiej 1992 r. – oznacza to Konwencję o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzoną w Helsinkach dnia 9 kwietnia 1992 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 346);

3) Konwencji MARPOL 1973/78 – oznacza to Międzynarodową konwencję o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, 1973, sporządzoną w Londynie dnia 2 listopada 1973 r. i zmienioną Protokołem uzupełniającym, sporządzonym w Londynie dnia 17 lutego 1978 r. (Dz. U. z 1987 r. Nr 17, poz. 101);

4) odpadach ze statków – oznacza to wszelkie zanieczyszczenia, powstałe w czasie eksploatacji statku, wymienione w załącznikach l, IV i V Konwencji MARPOL 1973/78, oraz odpady związane z ładunkiem, niebędące pozostałościami ładunkowymi, wymienione w wytycznych do wdrażania załącznika V Konwencji MARPOL 1973/78 – do momentu przekazania ich do portowych urządzeń odbiorczych;

5) pozostałościach ładunkowych – oznacza to pozostałości jakiegokolwiek ładunku na pokładzie, w ładowniach lub zbiornikach statku, które pozostają po zakończeniu operacji przeładunkowych i czyszczenia, jak również nadwyżki ładunku i rozlewy substancji ciekłych powstałe podczas operacji przeładunkowych;

6) podmiocie zarządzającym portem lub przystanią morską – oznaczało podmioty utworzone na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 967);

7) innych podmiotach zarządzających terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich – oznacza to podmioty inne niż wymienione w pkt 6, posiadające nabrzeża, z których korzystają statki, i prowadzące przeładunki, w tym: stocznie, bazy promowe i bazy przeładunkowe;

8) planie gospodarowania odpadami ze statków oraz pozostałościami ładunkowymi – oznacza to plan opracowany w tym zakresie przez podmiot zarządzający portem lub przystanią morską i zatwierdzony zgodnie z przepisami ustawy;

9) portowych urządzeniach odbiorczych – oznacza to wszelkie urządzenia stałe, ruchome i pływające, przeznaczone do odbioru i gospodarowania odpadami ze statków oraz pozostałościami ładunkowymi;

10) statkach – oznacza to statki w rozumieniu art. 2 § 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks morski (Dz. U. z 2001 r. Nr 138, poz. 1545 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365);

11) odpowiedniej przepustowości portowych urządzeń odbiorczych – oznacza, że urządzenia te zapewniają odbiór wszystkich rodzajów i ilości odpadów ze statków korzystających z portu lub przystani morskiej.

1) statków korzystających z portów lub przystani morskich;

2) podmiotów zarządzających portami lub przystaniami morskimi;

3) innych podmiotów zarządzających terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich.

2. Obowiązki statków w zakresie zdawania przez nie odpadów ze statków i pozostałości ładunkowych do portowych urządzeń odbiorczych oraz zasady udzielania im zwolnień z tych obowiązków określa art. 10 ustawy z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (Dz. U. z 1995 r. Nr 47, poz. 243, z 2000 r. Nr 109, poz. 1156, z 2001 r. Nr 111, poz. 1197 i Nr 125, poz. 1368 oraz z 2002 r. Nr 166, poz. 1361).

3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej może wyłączyć, w drodze rozporządzenia, stosowanie przepisów ustawy w stosunku do:

1) innych podmiotów zarządzających terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich posiadających nabrzeża, z których korzystają statki o ustalonym harmonogramie podróży z częstymi i regularnymi zawinięciami do tych nabrzeży;

2) podmiotów zarządzających stoczniami i bazami przeładunkowymi.

4. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 3, minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi zakres i tryb stosowanego wyłączenia, mając na względzie rodzaj prowadzonej działalności.

2. Portowe urządzenia odbiorcze powinny posiadać odpowiednią przepustowość, a ich eksploatacja powinna być prowadzona w taki sposób, aby nie powodowało to nieuzasadnionych opóźnień w ruchu statków.

1) odpadów olejowych i ich mieszanin – wymienionych w załączniku l Konwencji MARPOL 1973/78;

2) ścieków – wymienionych w załączniku IV Konwencji MARPOL 1973/78;

3) odpadów powstających na statku – wymienionych w załączniku V Konwencji MARPOL 1973/78 z uwzględnieniem Wytycznych do wdrożenia tego załącznika, obejmujących odpady związane z ładunkiem, inne niż pozostałości ładunkowe.

2. Odbiorca ładunku jest obowiązany do zapewnienia odbioru pozostałości ładunkowych.

2. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, mając na względzie potrzebę monitorowania eksploatacji portowych urządzeń odbiorczych, określi, w drodze rozporządzenia, zakres i tryb sporządzania raportów, o których mowa w ust. 1, oraz tryb ich opiniowania przez dyrektora właściwego urzędu morskiego.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny być aktualne i dostępne w każdym czasie, w tym dostępne i aktualizowane na stronie internetowej podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską.

3. Zakres i sposób podawania informacji, o których mowa w ust. 1, powinien obejmować w szczególności:

1) lokalizację portowych urządzeń odbiorczych;

2) rodzaje odpadów ze statków przyjmowanych do portowych urządzeń odbiorczych;

3) wykaz odbiorców odpadów, oferowanych przez nich usług oraz dane umożliwiające kontakt z tymi odbiorcami;

4) procedury odbioru;

5) system opłat;

6) procedury informowania o niewystarczającej przepustowości portowych urządzeń odbiorczych.

4. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską może do zakresu informacji, o którym mowa w ust. 3, dołączyć informacje dotyczące odbiorców odpadów świadczących usługi związane z odbiorem pozostałości ładunkowych.

5. W sytuacji kiedy podmiot zarządzający portem lub przystanią morską nie jest w stanie przyjąć do portowych urządzeń odbiorczych określonych rodzajów i ilości odpadów ze statków, ma on obowiązek poinformowania o tym fakcie kapitana statku lub agenta reprezentującego armatora niezwłocznie po otrzymaniu powiadomienia ze statku o zamiarze przekazania odpadów ze statków.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, podmiot zarządzający portem lub przystanią morską jest obowiązany do wydania statkowi odpowiedniego potwierdzenia tego faktu i wskazania najbliższego portu lub przystani morskiej gotowej do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych.

2. Inne podmioty zarządzające terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich są obowiązane do przestrzegania planu, o którym mowa w ust. 1.

3. Plany gospodarowania odpadami oraz pozostałościami ładunkowymi ze statków podlegają zatwierdzeniu, w trybie decyzji administracyjnej wydanej przez:

1) wojewodę – dla portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, po jej uprzednim uzgodnieniu, w trybie decyzji administracyjnej, z dyrektorem właściwego urzędu morskiego;

2) starostę – dla innych portów i przystani morskich, po jej uprzednim uzgodnieniu, w trybie decyzji administracyjnej, z dyrektorem właściwego urzędu morskiego.

4. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, kierując się potrzebą ujednolicenia procedur związanych z zatwierdzaniem portowych planów gospodarowania odpadami, określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres portowych planów gospodarowania odpadami oraz pozostałościami ładunkowymi ze statków;

2) zakres i wzór wniosku w sprawie zatwierdzania tych planów oraz tryb ich składania i zatwierdzania;

3) warunki, jakie powinny spełniać plany, programy i inne opracowania dotyczące gospodarowania odpadami ze statków oraz pozostałościami ładunkowymi, sporządzone przed dniem wejścia w życie ustawy, aby mogły być uznane jako spełniające wymagania jej przepisów.

2. Opłata jest pokrywana przez statek bez względu na to, czy korzysta on, czy nie korzysta z portowych urządzeń odbiorczych.

3. Opłata obejmuje następujące kategorie odpadów ze statków:

1) odpady olejów i ich mieszanin z wodą z przestrzeni maszynowej, takie jak wody zęzowe, szlamy i zużyte oleje przepracowane – wymienione w załączniku l Konwencji MARPOL 1973/78;

2) odpady powstające na statku – wymienione w załączniku V Konwencji MARPOL 1973/78, włączając w to odpady związane z ładunkiem, inne niż pozostałości ładunkowe, zgodnie z Wytycznymi do wdrożenia przepisów załącznika V;

3) ścieki – wymienione w załączniku IV Konwencji MARPOL 1973/78.

4. Odbiór dodatkowych ilości odpadów ze statków nieobjętych opłatą tonażową następuje za opłatą dodatkową.

5. Odbiór odpadów ze statków w czasie i w warunkach innych niż ustalone przez zarządzającego portem lub przystanią morską w przepisach portowych następuje za opłatą specjalną.

6. Wysokość opłat, o których mowa w ust. 4 i 5, ustala zarządzający portem lub przystanią morską.

7. Opłaty, o których mowa w ust. 1, 4 i 5, są wnoszone przez statek na rzecz podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską.

2. Tryb i wysokość opłat za odbiór pozostałości ładunkowych ze statków jest ustalany w umowie zawartej między odbiorcą ładunku a odbiorcą odpadów świadczącym tę usługę.

2. Inne organy administracji publicznej sprawują nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy w zakresie i trybie określonym odrębnymi przepisami.

1) w art. 1 w pkt 1 lit. b otrzymuje brzmienie:

„b) Konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzonej w Helsinkach dnia 9 kwietnia 1992 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 346), zwanej dalej „Konwencją Helsińską 1992”,”

2) w art. 5, w art. 15, w art. 16 w ust. 1 w zdaniu wstępnym, w art. 21 w ust. 1 w pkt 3, w art. 22 w ust. 1 i 2 oraz w art. 23 w ust. 1 i 2 użyte w różnych przypadkach wyrazy „Konwencja helsińska” zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „Konwencja Helsińska 1992”

3) po art. 9 dodaje się art. 9a w brzmieniu:

„Art. 9a. Zabrania się:

1) spalania odpadów innych niż odpady powstające w wyniku normalnej eksploatacji statku:

a) na każdym statku znajdującym się w polskich obszarach morskich;

b) na statkach o polskiej przynależności, znajdujących się w obszarze Morza Bałtyckiego,

2) spalania odpadów powstałych w wyniku normalnej eksploatacji statku na statkach znajdujących się w obszarze polskiego morza terytorialnego i morskich wód wewnętrznych.”

4) art. 10 otrzymuje brzmienie:

„Art. 10.1. Kapitan statku, z wyjątkiem statku rybackiego oraz statku sportowego uprawnionego do przewozu mniej niż 12 osób, przed zawinięciem do portu znajdującego się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do poinformowania portu o odpadach znajdujących się na statku.

2. Kapitan statku o polskiej przynależności, z wyjątkiem statku rybackiego oraz statku sportowego uprawnionego do przewozu mniej niż 12 osób, przed zawinięciem do portów państw stron Konwencji Helsińskiej 1992 i portów państw członkowskich Unii Europejskiej jest zobowiązany do poinformowania portu o odpadach znajdujących się na statku.

3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, tryb przekazywania informacji portom oraz zainteresowanym podmiotom o odpadach znajdujących się na statku, zakres wymaganych informacji, wzory obowiązujących formularzy, biorąc pod uwagę przepisy art. 5, 7 i 12 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków (Dz. U. z 2002 r. Nr 166, poz. 1361).

4. Statek podczas postoju w porcie, przystani morskiej lub stoczni na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 5 i 8, zdać do portowych urządzeń odbiorczych wszystkie odpady i pozostałości ładunkowe, których zrzut do morza nie jest dozwolony na Morzu Bałtyckim.

5. Statek może zatrzymać znikome ilości odpadów, których oddanie do portowych urządzeń odbiorczych jest nieuzasadnione.

6. Organy portowej inspekcji sanitarnej mogą uzależnić przyjęcie odpadów ze statków oraz usunięcie wód balastowych od wyniku przeprowadzonej inspekcji.

7. Organizację i system opłat za odbiór odpadów ze statków oraz pozostałości ładunkowych określają przepisy ustawy z dnia 12 września 2002 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków.

8. Dyrektor właściwego urzędu morskiego może udzielić zwolnienia od obowiązku każdorazowego zdawania odpadów i pozostałości ładunkowych przed opuszczeniem portu statkom odbywającym podróże morskie na stałych liniach żeglugowych.

9. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, mając na uwadze względy ochrony środowiska morskiego, określi, w drodze rozporządzenia, zasady i tryb udzielania zwolnień z obowiązku każdorazowego zdawania odpadów w porcie.”

5) po art. 10 dodaje się art. 10a w brzmieniu:

„Art. 10a.1. Armator statku przewożącego ładunki niebezpieczne lub zanieczyszczające, zdążającego do portu morskiego lub na kotwicowiska położone w polskich obszarach morskich, a także statek wychodzący z portu morskiego, jest obowiązany odpowiednio przed przybyciem lub wyjściem statku poinformować dyrektora właściwego urzędu morskiego o rodzaju przewożonego ładunku, zamierzonej trasie i czasie podróży oraz stanie bezpieczeństwa statku.

2. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, mając na uwadze potrzebę stworzenia jednolitych procedur informowania dyrektorów urzędów morskich, określi, w drodze rozporządzenia, zasady i tryb przekazywania oraz zakres informacji, o których mowa w ust. 1.”

6) w art. 16 w ust. 3 wyrazy „załącznika V Konwencji helsińskiej” zastępuje się wyrazami „Konwencji Helsińskiej 1992”

7) w art. 19 w pkt 1 wyrazy „w art. 9 ust. 4 Konwencji helsińskiej” zastępuje się wyrazami „w Konwencji Helsińskiej 1992”

8) w art. 24 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi:

1) sposób organizacji zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu,

2) jednostki organizacyjne współdziałające w zakresie zwalczania zagrożeń na morzu z Morską Służbą Poszukiwania i Ratownictwa,

3) podmiot właściwy do opracowania krajowego planu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego i jego elementy składowe,

4) zadania organów administracji morskiej w zakresie funkcjonowania systemu zwalczania zanieczyszczeń na morzu,

5) zadania i uprawnienia Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa w organizowaniu i koordynowaniu akcji zwalczania zagrożeń lub zanieczyszczeń na morzu,

6) zasady i sposób udostępniania w ramach współpracy międzynarodowej informacji o gotowości do zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego,

mając na względzie celowość i sprawność działań na rzecz ochrony środowiska morskiego, a także zgodność z postanowieniami konwencji i umów międzynarodowych oraz zaleceń organizacji międzynarodowych w tym zakresie.”

9) w art. 26 w pkt 1:

a) w zdaniu wstępnym po wyrazach „Konwencji MARPOL 1973/78” dodaje się wyrazy „i Konwencji Helsińskiej 1992”,

b) lit. a otrzymuje brzmienie:

„a) przeprowadzić, na statku w porcie lub bazie przeładunkowej na morzu, inspekcje w zakresie i trybie przewidzianym w art. 28 oraz kontrole książek zapisów olejowych, ładunkowych i odpadów powstających na statku w celu ustalenia, czy ze statku nie dokonano zrzutu szkodliwych substancji z naruszeniem postanowień Konwencji; wyniki inspekcji ujmuje się w sprawozdaniu, które przekazuje się kapitanowi statku,”

10) w art. 28 w ust. 3 po wyrazach „wpłynąć na” dodaje się wyraz „nieuzasadnione”

11) po art. 36 dodaje się art. 36a w brzmieniu:

„Art. 36a. Armator statku przewożącego ładunki niebezpieczne lub zanieczyszczające, który nie przekazuje informacji, o których mowa w art. 10a, podlega karze pieniężnej do wysokości 50 000 SDR.”

12) w art. 37:

a) pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) nie prowadzi w sposób zgodny z wymogami Konwencji MARPOL 1973/78 książki zapisów olejowych, ładunkowych i odpadów powstających na statku,”,

b) pkt 4 otrzymuje brzmienie:

„4) powoduje zanieczyszczenie środowiska morskiego,”,

c) pkt 8 otrzymuje brzmienie:

„8) narusza przepisy dotyczące zdawania odpadów do portowych urządzeń odbiorczych i nie informuje portu o odpadach ze statków znajdujących się na statku lub pozostałościach ładunkowych,”,

d) dodaje się pkt 10 w brzmieniu:

„10) narusza przepisy dotyczące spalania odpadów na statku,”

13) użyte w ustawie każdorazowo w różnych przypadkach wyrazy:

a) „Minister Transportu i Gospodarki Morskiej” zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „minister właściwy do spraw gospodarki morskiej”,

b) „Minister Spraw Wewnętrznych” zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „minister właściwy do spraw wewnętrznych”,

c) „Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa” zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „minister właściwy do spraw środowiska”.

1) w art. 7 w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:

„6) zapewnienie dostępu do portowych urządzeń odbiorczych odpadów ze statków w celu przekazania ich do odzysku lub unieszkodliwiania.”

2) w art. 8 w ust. 2 pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1) opłatę tonażową pobieraną za wejście statku do portu i wyjście statku z portu, przejście statku tranzytem przez obszar portu, zapewnienie odbioru odpadów ze statków w celu przekazania ich do odzysku lub unieszkodliwiania, która nie może być wyższa niż 1,10 euro za jednostkę pojemności brutto (GT) statku,

2) opłatę przystaniową pobieraną za korzystanie przez statek z nabrzeża lub przystani, która nie może być wyższa niż 0,17 euro za jednostkę pojemności brutto (GT) statku,”.

„15) wydawania oraz uzgadniania decyzji wynikających z przepisów ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów i pozostałości ładunkowych ze statków.”.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski