Dziennik Ustaw - rok 1998 nr 59 poz. 375

1) w preambule w pierwszym tiret wyrazy „Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” zastępuje się wyrazami „Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”;

2) w art. 2:

a) pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) tworzyć wspólnoty religijne, zwane dalej «kościołami i innymi związkami wyznaniowymi», zakładane w celu wyznawania i szerzenia wiary religijnej, posiadające własny ustrój, doktrynę i obrzędy kultowe,”

b) dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

„2a) należeć lub nie należeć do kościołów i innych związków wyznaniowych,”

c) w pkt 11 na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 12 w brzmieniu:

„12) otrzymać pochówek zgodny z wyznawanymi zasadami religijnymi lub z przekonaniami w sprawach religii.”;

3) art. 8 otrzymuje brzmienie:

„Art. 8. Kościoły i inne związki wyznaniowe w Polsce działają w konstytucyjnych ramach ustrojowych Rzeczypospolitej Polskiej; ich sytuację prawną i majątkową regulują przepisy rangi ustawowej.”;

4) w art. 12:

a) w ust. 1 po wyrazach „związków wyznaniowych” dodaje się wyrazy „ , ustanowione według przepisów prawa wewnętrznego kościoła lub innego związku wyznaniowego,”

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Uprawnienia i obowiązki osób duchownych w myśl prawa państwowego określają odrębne ustawy.”;

5) w art. 13 w ust. 7 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,”;

6) w art. 14:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Jeżeli odrębna ustawa lub ratyfikowana umowa międzynarodowa nie stanowią inaczej, władze kościoła lub innego związku wyznaniowego powiadamiają w terminie 30 dni właściwy organ administracji rządowej o zmianie siedziby oraz o objęciu i odwołaniu osób wchodzących do kierowniczych organów wykonawczych, podając ich imiona i nazwiska, obywatelstwo i miejsce zamieszkania.”,

b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Jeżeli odrębna ustawa lub ratyfikowana umowa międzynarodowa nie stanowią inaczej, przed objęciem stanowisk, o których mowa w ust. 2 i 3, przez cudzoziemca, władze kościoła lub innego związku wyznaniowego powinny się upewnić, czy Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji nie wyraża wobec tego zastrzeżeń. Niezgłoszenie zastrzeżeń w terminie 60 dni od daty powiadomienia uważa się za wyrażenie zgody.”;

7) art. 15 otrzymuje brzmienie:

„Art. 15. W sprawach, o których mowa w art. 14, właściwym organem administracji rządowej jest:

1) odnośnie do jednostek organizacyjnych o zasięgu ogólnopolskim oraz obejmujących swoimi granicami teren przekraczający granice jednego województwa, a także stanowisk w tych jednostkach – Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji,

2) w pozostałych przypadkach – wojewoda.”;

8) po art. 16 dodaje się art. 16a w brzmieniu:

„Art. 16a. 1. Dla określenia szczegółowych zasad stosunków, o których mowa w art. 16, mogą być zawierane umowy między właściwymi rzeczowo centralnymi organami administracji rządowej a władzami poszczególnych kościołów i innych związków wyznaniowych.

2. Przepisy umowy nie mogą naruszać przepisów ogólnie obowiązującego prawa, a w szczególności zasady równouprawnienia wszystkich kościołów i innych związków wyznaniowych.

3. Podpisana umowa zostaje opublikowana w dzienniku urzędowym właściwego ministerstwa.”;

9) w art. 19:

a) w ust. 2:

– pkt 5 otrzymuje brzmienie:

„5) ustanawiać, kształcić i zatrudniać duchownych,”

– skreśla się pkt 16,

b) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

„3. Za wypełnianie funkcji religijnych, o których mowa w ust. 1, nie uznaje się oddziaływania poprzez badania i eksperymenty psychologiczne.”;

10) po art. 19 dodaje się art. 19a w brzmieniu:

„Art. 19a. 1. Kościoły i inne związki wyznaniowe mają prawo posiadania, zarządzania oraz zakładania i poszerzania cmentarzy grzebalnych.

2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisów dotyczących cmentarzy i chowania zmarłych.”;

11) w art. 20 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Nauczanie religii uczniów szkół publicznych i wychowanków przedszkoli publicznych może odbywać się również w szkołach i przedszkolach na zasadach określonych w odrębnej ustawie.”,

12) art. 21 otrzymuje brzmienie:

„Art. 21. 1. Kościoły i ich związki wyznaniowe mają prawo zakładać i prowadzić szkoły i przedszkola oraz inne placówki oświatowo-wychowawcze i opiekuńczo-wychowawcze na zasadach określonych w ustawach.

2. Szkoły, przedszkola oraz inne placówki, o których mowa w ust. 1, będą dotowane przez państwo lub organy samorządu terytorialnego w przypadkach i na zasadach określonych w odrębnych ustawach.”;

13) po art. 21 dodaje się art. 21a w brzmieniu:

„Art. 21a. Działalność służąca celom humanitarnym, charytatywno-opiekuńczym, naukowym i oświatowo-wychowawczym, podejmowana przez osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych, jest zrównana pod względem prawnym z działalnością służącą analogicznym celom i prowadzoną przez instytucje państwowe.”;

14) w art. 22:

a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Tworzenie i prowadzenie przez kościoły i inne związki wyznaniowe szkół wyższych, zasady udzielania im przez państwo pomocy finansowej oraz tryb i zakres uznawania stopnia i tytułów naukowych nadawanych w tych szkołach regulują, na wniosek władz kościołów lub innych związków wyznaniowych, odrębne ustawy.”,

b) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

„5. Status prawny wydziałów teologicznych na uniwersytetach państwowych regulują odrębne umowy pomiędzy Ministrem Edukacji Narodowej a władzami kościołów lub innych związków wyznaniowych.”;

15) w art. 27 w ust. 1 po wyrazach „moralność publiczną” dodaje się wyrazy „władzę rodzicielską”;

16) dział III otrzymuje brzmienie:

„Dział III

Rejestrowanie kościołów i innych związków wyznaniowych

Art. 30. Prawo wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych, zwanego dalej «rejestrem», prowadzonego przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, jest realizowane przez złożenie temu ministrowi, zwanemu dalej «organem rejestrowym», deklaracji o utworzeniu kościoła lub innego związku wyznaniowego i wniosku o wpis do rejestru.

Art. 31. 1. Prawo wniesienia wniosku, o którym mowa w art. 30, przysługuje co najmniej 100 obywatelom polskim posiadającym pełną zdolność do czynności prawnych.

2. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, wnioskodawcy składają listę zawierającą swoje imiona i nazwiska, daty urodzenia, miejsca zamieszkania, numery i cechy dokumentów tożsamości oraz składają notarialnie potwierdzone podpisy.

Art. 32. 1. Wniosek, o którym mowa w art. 30, powinien zawierać:

1) listę, o której mowa w art. 31 ust. 2,

2) informację o dotychczasowych formach życia religijnego i metodach działania kościoła lub innego związku wyznaniowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

3) informację o podstawowych celach, źródłach i zasadach doktrynalnych, obrzędach religijnych,

4) adres siedziby kościoła lub innego związku wyznaniowego, imiona i nazwiska, datę urodzenia, adres zamieszkania, numer i cechy dokumentu tożsamości osób wchodzących do kierowniczych organów wykonawczych,

5) statut.

2. Statut powinien określać w szczególności:

1) nazwę kościoła lub innego związku wyznaniowego różną od nazw innych organizacji,

2) teren działania i siedzibę władz,

3) cele działalności oraz formy i zasady ich realizacji,

4) organy, sposób ich powoływania i odwoływania, zakres kompetencji oraz tryb podejmowania decyzji,

5) źródła finansowania,

6) tryb dokonywania zmian statutu,

7) sposób reprezentowania na zewnątrz oraz zaciągania zobowiązań majątkowych,

8) sposób nabywania i utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków,

9) sposób powoływania, odwoływania oraz kompetencje osób duchownych, o których mowa w art. 12 ust. 3, o ile kościół lub inny związek wyznaniowy przewiduje tworzenie takich stanowisk,

10) sposób rozwiązania kościoła lub innego związku wyznaniowego i przeznaczenie pozostałego majątku.

3. Jeżeli kościół lub inny związek wyznaniowy przewiduje tworzenie jednostek organizacyjnych, zakonów lub diakonatów mających osobowość prawną, w statucie powinny być określone ich nazwy, teren działania, siedziby, zakres uprawnień oraz zasady tworzenia, znoszenia i przekształcania tych jednostek oraz ich organy, zakres kompetencji, tryb podejmowania decyzji, sposób powoływania i odwoływania tych organów, sposób reprezentowania na zewnątrz oraz zaciągania zobowiązań majątkowych.

4. Jeżeli kościół lub inny związek wyznaniowy stanowi część organizacji o zasięgu międzynarodowym, w statucie powinny być określone zakres i formy wzajemnych stosunków.

5. Jeżeli kościół lub inny związek wyznaniowy przewiduje tworzenie jednostek organizacyjnych bez osobowości prawnej, w statucie powinny być określone nazwy, zasady tworzenia, znoszenia i przekształcania tych jednostek.

Art. 33. 1. W trakcie postępowania w sprawie wpisu do rejestru organ rejestrowy może żądać od wnioskodawców wyjaśnień treści wniosku w zakresie określonym w art. 32, a także zwracać się do odpowiednich organów państwowych o sprawdzanie prawdziwości zawartych we wniosku danych.

2. Jeżeli organ rejestrowy w trakcie postępowania w sprawie wpisu do rejestru stwierdzi braki lub uchybienia w treści wniosku, w zakresie określonym w art. 32, wyznacza dwumiesięczny termin ich uzupełnienia, a po upływie tego terminu wydaje decyzję o odmowie wpisu do rejestru.

3. Jeżeli wniosek zawiera postanowienia pozostające w sprzeczności z przepisami ustaw chroniącymi bezpieczeństwo i porządek publiczny, zdrowie, moralność publiczną, władzę rodzicielską albo podstawowe prawa i wolności innych osób, organ rejestrowy wydaje decyzję o odmowie wpisu do rejestru.

4. Decyzje, o których mowa w ust. 2 i 3, powinny być wydane w terminie 3 miesięcy od daty wszczęcia postępowania o wpis do rejestru. Od decyzji tych przysługuje prawo skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego w trybie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 34. 1. Jeżeli nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 33 ust. 2 i 3, organ rejestrowy wydaje, w terminie 3 miesięcy od zgłoszenia deklaracji, decyzję o wpisie do rejestru.

2. Z chwilą wpisu do rejestru kościół lub inny związek wyznaniowy uzyskuje, jako całość, osobowość prawną oraz korzysta ze wszystkich uprawnień i podlega obowiązkom określonym w ustawach.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do jednostek organizacyjnych, zakonów i diakonatów, o których mowa w art. 32 ust. 3.

4. Do kościołów i innych związków wyznaniowych wpisanych do rejestru stosuje się odpowiednio przepisy art. 14 i 15.

Art. 35. 1. Zmiany statutu kościoła lub innego związku wyznaniowego wpisanego do rejestru dokonuje się w trybie obowiązującym przy ich rejestrowaniu.

2. Organ rejestrowy może domagać się aktualizacji danych warunkujących wpis do rejestru, określonych w art. 32 ust. 1 pkt 2–5.

Art. 36. 1. Wykreśleniu z rejestru podlega:

1) kościół lub inny związek wyznaniowy, którego sytuacja prawna i majątkowa została uregulowana w odrębnej ustawie,

2) kościół lub inny związek wyznaniowy, który zawiadomił organ rejestrowy o zaprzestaniu swojej działalności,

3) kościół lub inny związek wyznaniowy, który utracił cechy warunkujące uzyskanie wpisu do rejestru; dotyczy to w szczególności kościoła lub innego związku wyznaniowego, który w ciągu 3 lat nie odpowiedział na żądanie organu rejestrowego i nie zaktualizował wpisów do rejestru w zakresie określonym w art. 32 ust. 1 pkt 4.

2. Wykreślenie z rejestru następuje na podstawie decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

3. W przypadku decyzji o wykreśleniu z rejestru na podstawie ust. 1 pkt 2, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wyznacza likwidatora, stosując odpowiednio przepisy Prawa o stowarzyszeniach.

4. Przepis ust. 3 ma również zastosowanie, jeżeli zawiadomienie o zaprzestaniu działalności kościoła lub innego związku wyznaniowego nie określa likwidatora.

5. Jeżeli statut kościoła lub innego związku wyznaniowego nie stanowi inaczej, majątek pozostały po zakończeniu postępowania likwidacyjnego może być przeznaczony wyłącznie na cele charytatywno-opiekuńcze w drodze decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

6. Od decyzji, o których mowa w ust. 2–5, przysługuje prawo skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego w trybie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 36a. 1. Organ rejestrowy lub prokurator może wystąpić do sądu wojewódzkiego o stwierdzenie niezgodności działania kościoła lub innego związku wyznaniowego z przepisami prawa, o których mowa w art. 27 ust. 1, lub ze statutem, o którym mowa w art. 32.

2. W razie stwierdzenia prawomocnym wyrokiem sądu, że działalność kościoła lub innego związku wyznaniowego rażąco narusza prawo lub postanowienia statutu, organ rejestrowy wykreśli z rejestru ten kościół lub inny związek wyznaniowy.

Art. 37. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określa, w drodze rozporządzenia, zasady i sposób prowadzenia rejestru, dane i informacje podlegające wpisowi, sposób, formę i termin aktualizacji wpisów do rejestru, warunki udostępniania rejestru, wydawania wyciągów z rejestru oraz sposób wykreślania kościoła lub innego związku wyznaniowego z rejestru.

Art. 38. Przepisy niniejszego działu stosuje się odpowiednio do krajowych organizacji międzykościelnych, jeżeli mają one mieć osobowość prawną. Do utworzenia takiej organizacji jest wymagana deklaracja podpisana przez władze co najmniej dwóch działających w Rzeczypospolitej Polskiej kościołów i innych związków wyznaniowych.”;

17) po dziale III dodaje się dział IIIa w brzmieniu:

„Dział IIIa

Regulacja spraw majątkowych niektórych kościołów

Art. 38a. 1. Tworzy się Międzykościelną Komisję Regulacyjną, zwaną dalej «Komisją», w celu ostatecznego uregulowania spraw majątkowych między Państwem a kościołami i ich osobami prawnymi, które zgłosiły roszczenia w trybie i na zasadach określonych w:

1) art. 24-26 ustawy z dnia 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 73, poz. 324),

2) art. 37 ustawy z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 97, poz. 479),

3) art. 40–42 ustawy z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Chrześcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 97, poz. 480),

4) art. 35 ustawy z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 97, poz. 481).

2. Roszczenia majątkowe wobec Państwa mogą również zgłaszać do Komisji w terminie do dnia 31 grudnia 1998 r. kościoły i inne związki wyznaniowe, nie wymienione w ust. 1, a także krajowe organizacje międzykościelne, jeżeli wskażą we wniosku, że na rzecz Skarbu Państwa przejęto własność nieruchomości lub ich części będących uprzednio własnością tych kościołów i związków wyznaniowych oraz krajowych organizacji międzykościelnych.

3. Do oceny dopuszczalności postępowania regulacyjnego w sprawach, o których mowa w ust. 2, mają odpowiednie zastosowanie przepisy ustaw wskazanych w ust. 1 pkt 1–4.

4. Jeżeli przywrócenie kościelnej osobie prawnej własności nieruchomości nie jest możliwe z uwagi na trudne do przezwyciężenia przeszkody, przyznaje się jej nieruchomość zamienną, a jeżeli nie jest to możliwe, osobie tej przyznaje się odszkodowanie ustalone według przepisów o wywłaszczeniu nieruchomości.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, z mienia których państwowych jednostek organizacyjnych lub gmin może być wyłączona nieruchomość zamienna lub na którą państwową jednostkę organizacyjną może być nałożony obowiązek zapłaty odszkodowania.

Art. 38b. 1. Przedmiotem postępowania regulacyjnego może być również nieodpłatne przekazanie na własność nieruchomości lub ich części, które były własnością kościelnych osób prawnych działających do 1945 r. na Ziemiach Zachodnich i Północnych, w celu przywrócenia w nich sprawowania kultu religijnego, działalności oświatowo-wychowawczej, charytatywno-opiekuńczej i opiekuńczo-wychowawczej.

2. W razie niemożności dokonania regulacji, o której mowa w ust. 1, postępowanie ulega umorzeniu.

Art. 38c. Majątek nieruchomy, przekazany na własność gminie w trybie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191, Nr 43, poz. 253 i Nr 92, poz. 541, z 1991 r. Nr 34, poz. 151, z 1992 r. Nr 6, poz. 20, z 1993 r. Nr 40, poz. 180, z 1994 r. Nr 1, poz. 3 i Nr 65, poz. 285, z 1996 r. Nr 23, poz. 102 i Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 9, poz. 43), podlega postępowaniu, o którym mowa w art. 38a i 38b.

Art. 38d. 1. Liczebność Komisji, szczegółowy tryb postępowania regulacyjnego oraz wynagrodzenie dla członków Komisji i personelu pomocniczego określa, w drodze zarządzenia, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w porozumieniu z władzami kościołów, o których mowa w art. 38a ust. 1 pkt 1–4.

2. Komisja rozpatruje sprawy w zespołach orzekających, w skład których wchodzi po dwóch członków wyznaczonych przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji i władze kościoła lub związku wyznaniowego, którego wniosek dotyczy.

3. Postępowanie regulacyjne wszczyna się z chwilą złożenia wniosku w Komisji. Zespół orzekający po otrzymaniu wniosku o wszczęcie postępowania regulacyjnego bada, czy jest ono dopuszczalne, a wniosek niedopuszczalny odrzuca.

4. Postępowania sądowe lub administracyjne dotyczące nieruchomości, w stosunku do których wszczęto postępowanie regulacyjne, ulegają zawieszeniu, a sądy i organy prowadzące postępowania administracyjne przekazują ich akta do Komisji.

5. Uczestnikami postępowania regulacyjnego są, oprócz wnioskodawcy, wszystkie zainteresowane jednostki państwowe, samorządowe i kościelne.

6. Uczestnicy postępowania regulacyjnego mogą zawrzeć ugodę przed zespołem orzekającym. Jeżeli ugoda nie zostanie zawarta, zespół orzekający wydaje orzeczenie.

7. Regulacja nie może naruszać praw nabytych przez niepaństwowe osoby trzecie, a w szczególności przez inne kościoły i związki wyznaniowe oraz rolników indywidualnych.

8. Ugody zawarte przed zespołem orzekającym, jak i orzeczenia uwzględniające wniosek, powinny określać:

1) stan prawny nieruchomości,

2) związane z tym stanem obowiązki uczestników postępowania, a w szczególności obowiązek wydania nieruchomości w wyznaczonym terminie, jeżeli nie znajduje się ona we władaniu wnioskodawcy,

3) w razie przyznania odszkodowania, obowiązek i termin zapłaty należnej z tego tytułu kwoty.

9. Od orzeczenia zespołu orzekającego nie przysługuje odwołanie.

Art. 38e. 1. Ugody i orzeczenia mają moc sądowych tytułów egzekucyjnych.

2. Ugody i orzeczenia stanowią podstawę do dokonywania wpisów w księgach wieczystych i w ewidencji gruntów.

Art. 38f. 1. Postępowanie regulacyjne jest wolne od opłat.

2. Nabycie własności nieruchomości lub ich części na podstawie ugody lub orzeczenia jest wolne od podatków i opłat z tym związanych, a wynikające z tego wpisy do ksiąg wieczystych i ich zakładanie są wolne od opłat.

Art. 38g. 1. Jeżeli zespół orzekający nie uzgodni orzeczenia, zawiadamia o tym pisemnie uczestników postępowania regulacyjnego.

2. Uczestnicy postępowania regulacyjnego mogą, w terminie sześciu miesięcy od otrzymania zawiadomienia, wystąpić o podjęcie zawieszonego postępowania sądowego lub administracyjnego, a jeżeli nie było ono wszczęte – wystąpić na drogę sądową pod rygorem wygaśnięcia roszczenia. Przy rozpoznawaniu sprawy sąd stosuje zasady określone w art. 38a i 38b.”;

18) art. 40 otrzymuje brzmienie:

„Art. 40. Stosunki Państwa z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi działającymi na podstawie wpisu do rejestru mogą być regulowane w drodze odrębnej ustawy.”;

19) w art. 41 skreśla się ust. 1 i oznaczenie ust. 2;

20) w art. 42 w ust. 4 wyrazy „Ministrem – Kierownikiem Urzędu do Spraw Wyznań” zastępuje się wyrazami „Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji”;

21) użyte w pierwszym akapicie preambuły, w art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 3, art. 7 ust. 1, art. 9 ust. 1, art. 10 ust. 1 ustawy, w różnych przypadkach, wyrazy „Polska Rzeczpospolita Ludowa” zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „Rzeczpospolita Polska”.

„Art. 56. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”

1) po art. 12 dodaje się art. 12a w brzmieniu:

„Art. 12a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej prawem wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa prawo wewnętrzne Kościoła.”;

2) w art. 19:

a) w ust. 3 skreśla się zdanie drugie,

b) po ust. 3 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

„4. Prawosławne Seminarium Duchowne w Warszawie jest wyższą szkołą teologiczną uprawnioną do nadawania absolwentom tytułu zawodowego licencjata teologii prawosławnej. Tytuł ten jest równoważny z tytułem zawodowym licencjata nadawanym przez państwowe szkoły wyższe.”;

3) art. 41 otrzymuje brzmienie:

„Art. 41. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”;

4) po art. 48 dodaje się art. 48a–48e w brzmieniu:

„Art. 48a. 1. Wnioski kościelnych osób prawnych wniesione w trybie określonym w art. 47 ust. 1, w stosunku do których nie zostały zakończone postępowania administracyjne, stają się przedmiotem postępowania regulacyjnego wszczynanego na wniosek jednej ze stron dotychczasowego postępowania.

2. Postępowanie regulacyjne, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza Komisja Regulacyjna do Spraw Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, zwana dalej «Komisją», w skład której wchodzi po dwóch przedstawicieli Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Prawosławnego Metropolity Warszawskiego i Całej Polski.

3. Szczegółowy tryb postępowania regulacyjnego oraz wynagrodzenie dla członków Komisji i personelu pomocniczego określa, w drodze zarządzenia, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w porozumieniu z Prawosławnym Metropolitą Warszawskim i Całej Polski.

4. Postępowanie regulacyjne wszczyna się z chwilą złożenia wniosku w Komisji.

5. Postępowania administracyjne dotyczące nieruchomości, w stosunku do których wszczęto postępowania regulacyjne, ulegają zawieszeniu, a organy prowadzące te postępowania przekazują ich akta do Komisji.

6. Komisja, rozpatrując wnioski, związana jest granicami określonymi w art. 48 ust. 2 i art. 50.

7. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, z mienia których państwowych jednostek organizacyjnych lub gmin może być wyłączona nieruchomość zamienna lub na którą państwową jednostkę organizacyjną może być nałożony obowiązek zapłaty odszkodowania.

8. Uczestnikami postępowania regulacyjnego są, oprócz wnioskodawcy, wszystkie zainteresowane jednostki państwowe, samorządowe i kościelne.

9. Uczestnicy postępowania regulacyjnego mogą zawrzeć ugodę przed zespołem orzekającym. Jeżeli ugoda nie zostanie zawarta, zespół orzekający wydaje orzeczenie.

10. Regulacja nie może naruszać praw nabytych przez niepaństwowe osoby trzecie, a w szczególności przez inne kościoły i związki wyznaniowe oraz rolników indywidualnych.

11. Ugody zawarte przed zespołem orzekającym, jak i orzeczenia uwzględniające wnioski, powinny określać:

1) stan prawny nieruchomości,

2) związane z tym stanem obowiązki uczestników postępowania, a w szczególności obowiązek wydania nieruchomości w wyznaczonym terminie, jeżeli nie znajduje się ona we władaniu wnioskodawcy,

3) w razie przyznania odszkodowania – obowiązek i termin zapłaty należnej z tego tytułu kwoty.

12. Od orzeczenia zespołu orzekającego nie przysługuje odwołanie.

Art. 48b. 1. Ugody i orzeczenia mają moc sądowych tytułów egzekucyjnych.

2. Ugody i orzeczenia stanowią podstawę do dokonywania wpisów w księgach wieczystych i w ewidencji gruntów.

Art. 48c. 1. Postępowanie regulacyjne jest wolne od opłat.

2. Nabycie własności nieruchomości lub ich części na podstawie ugody lub orzeczenia jest wolne od podatków i opłat z tym związanych, a wynikające z tego wpisy do ksiąg wieczystych i ich zakładanie są wolne od opłat.

Art. 48d. 1. Jeżeli zespół orzekający nie uzgodni orzeczenia, zawiadamia o tym pisemnie uczestników postępowania regulacyjnego.

2. Uczestnicy postępowania regulacyjnego mogą w terminie sześciu miesięcy od otrzymania zawiadomienia wystąpić o podjęcie zawieszonego postępowania sądowego lub administracyjnego, a jeżeli nie było ono wszczęte – wystąpić na drogę sądową pod rygorem wygaśnięcia roszczenia. Przy rozpoznawaniu sprawy sąd stosuje zasady określone w art. 47 ust. 1, art. 48 ust. 2 i art. 50.

Art. 48e. 1. Na wniosek Kościoła lub jego osób prawnych wojewoda lub inny organ wykonujący w imieniu Skarbu Państwa prawa wynikające z własności nieruchomości albo organy gmin w zakresie swoich właściwości – mogą nieodpłatnie przekazać Kościołowi lub jego osobom prawnym własność nieruchomości lub ich części:

1) jeżeli są one niezbędne do sprawowania kultu religijnego lub działalności kościelnych osób prawnych w zakresie charytatywno-opiekuńczym lub oświatowo-wychowawczym,

2) w celu utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego parafii działających na Ziemiach Zachodnich i Północnych, o powierzchni do 15 ha użytków rolnych łącznie dla jednej parafii.

2. Przepis art. 46 ust. 4 stosuje się odpowiednio.”;

5) po art. 52 dodaje się art. 52a w brzmieniu:

„Art. 52a. Wnioski, o których mowa w art. 48e ust. 1, mogą być składane w terminie do dnia 31 grudnia 1998 r.”

1) po art. 12 dodaje się art. 12a w brzmieniu:

„Art. 12a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Zasadniczym Prawem Wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Zasadnicze Prawo Wewnętrzne Kościoła.”;

2) w art. 34 w ust. 6 wyrazy „w ust. 4” zastępuje się wyrazami „w ust. 5”;

3) art. 35 otrzymuje brzmienie:

„Art. 35. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”;

4) po art. 45 dodaje się art. 45a w brzmieniu:

„Art. 45a. 1. Na wniosek Kościoła lub jego osób prawnych wojewoda lub inny organ wykonujący w imieniu Skarbu Państwa prawa wynikające z własności nieruchomości albo organy gmin w zakresie swoich właściwości – mogą nieodpłatnie przekazać Kościołowi lub jego osobom prawnym własność nieruchomości lub ich części:

1) jeżeli są one niezbędne do sprawowania kultu religijnego lub działalności kościelnych osób prawnych w zakresie charytatywno-opiekuńczym lub oświatowo-wychowawczym,

2) w celu utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego parafii działających na Ziemiach Zachodnich i Północnych, o powierzchni do 15 ha użytków rolnych łącznie dla jednej parafii.

2. Przepis art. 39 ust. 3 stosuje się odpowiednio.”;

5) po art. 46 dodaje się art. 46a w brzmieniu:

„Art. 46a. Wnioski, o których mowa w art. 45a ust. 1, mogą być składane w terminie do dnia 31 grudnia 1998 r.”;

6) w załączniku do ustawy „Wykaz diecezji, parafii i diakonatów Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej” w części oznaczonej „I. Diecezja Cieszyńska” wyrazy „Parafia Kowale-Wieszczęta” zastępuje się wyrazami „Parafia Wieszczęta-Kowale”.

1) po art. 8 dodaje się art. 8a w brzmieniu:

„Art. 8a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Prawem Wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Prawo Wewnętrzne Kościoła.”;

2) w art. 19 w ust. 6 wyrazy „w ust. 4” zastępuje się wyrazami „w ust. 5”;

3) art. 20 otrzymuje brzmienie:

„Art. 20. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”;

4) po art. 26 dodaje się art. 26a i 26b w brzmieniu:

„Art. 26a. Wnioski kościelnych osób prawnych wniesione w trybie określonym w art. 24 i 26, w stosunku do których nie zostały zakończone postępowania administracyjne, na wniosek jednej ze stron w dotychczasowym postępowaniu stają się z mocy prawa przedmiotem postępowania regulacyjnego, określonego w dziale IIIa ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155, z 1990 r. Nr 51, poz. 297, Nr 55, poz. 321 i Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 95, poz. 425, z 1993 r. Nr 7, poz. 34 oraz z 1998 r. Nr 59, poz. 375).

Art. 26b. 1. Na wniosek Kościoła lub jego osób prawnych wojewoda lub inny organ wykonujący w imieniu Skarbu Państwa prawa wynikające z własności nieruchomości albo organy gmin w zakresie swoich właściwości – mogą nieodpłatnie przekazać Kościołowi lub jego osobom prawnym własność nieruchomości lub ich części:

1) jeżeli są one niezbędne do sprawowania kultu religijnego lub działalności kościelnych osób prawnych w zakresie charytatywno-opiekuńczym lub oświatowo-wychowawczym,

2) w celu utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego parafii działających na Ziemiach Zachodnich i Północnych, o powierzchni do 15 ha użytków rolnych łącznie dla jednej parafii.

2. Przepis art. 23 ust. 3 stosuje się odpowiednio.”;

5) po art. 27 dodaje się art. 27a w brzmieniu:

„Art. 27a. Wnioski, o których mowa w art. 26b, mogą być składane w terminie do dnia 31 grudnia 1998 r.”

1) art. 4 otrzymuje brzmienie:

„Art. 4. Kościół i jego osoby prawne są następcami prawnymi parafii i organizacji metodystycznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed dniem 1 września 1939 r.”;

2) po art. 11 dodaje się art. 11a w brzmieniu:

„Art. 11a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Prawem Wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Prawo Wewnętrzne Kościoła.”;

3) w art. 13 skreśla się ust. 2;

4) art. 30 otrzymuje brzmienie:

„Art. 30. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”;

5) po art. 36 dodaje się art. 36a w brzmieniu:

„Art. 36a. 1. Na wniosek kościelnych osób prawnych wszczyna się postępowanie regulacyjne w przedmiocie nieodpłatnego przekazania na własność nieruchomości lub ich części, będących uprzednio własnością Episkopalnego Kościoła Metodystycznego (Bischöfliche Methodistische Kirche) i Społeczności Ewangelickiej (Evangelische Gemeinschaft), w celu przywrócenia w nich sprawowania kultu religijnego, działalności oświatowo-wychowawczej, charytatywno-opiekuńczej i opiekuńczo-wychowawczej.

2. Wnioski w sprawach, o których mowa w ust. 1, mogą być składane do dnia 31 grudnia 1998 r. na zasadach i w trybie określonych w dziale IIIa ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155, z 1990 r. Nr 51, poz. 297, Nr 55, poz. 321 i Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 95, poz. 425, z 1993 r. Nr 7, poz. 34 oraz z 1998 r. Nr 59, poz. 375).”;

6) w załączniku do ustawy „Wykaz parafii Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej” wyrazy „Parafia Dąbrówka” zastępuje się wyrazami „Parafia Dąbrówno”.

1) art. 4 otrzymuje brzmienie:

„Art. 4. Kościół i jego osoby prawne są następcami prawnymi zborów, organizacji i gmin baptystycznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed dniem 1 września 1939 r.”;

2) w art. 5 w ust. 4 wyrazy „pkt 2–4” zastępuje się wyrazami „pkt 2 i 3”, a wyrazy „– w tym” zastępuje się wyrazami ”, w tym”;

3) po art. 10 dodaje się art. 10a w brzmieniu:

„Art. 10a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Prawem Wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Prawo Wewnętrzne Kościoła.”;

4) w art. 12 skreśla się ust. 2;

5) art. 34 otrzymuje brzmienie:

„Art. 34. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”;

6) po art. 42 dodaje się art. 42a w brzmieniu:

„Art. 42a. Wnioski kościelnych osób prawnych wniesione w trybie określonym w art. 40, w stosunku do których nie zostały zakończone postępowania administracyjne, na wniosek jednej ze stron w dotychczasowym postępowaniu stają się z mocy prawa przedmiotem postępowania regulacyjnego, określonego w dziale IIIa ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155, z 1990 r. Nr 51, poz. 297, Nr 55, poz. 321 i Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 95, poz. 425, z 1993 r. Nr 7, poz. 34 oraz z 1998 r. Nr 59, poz. 375).”;

7) w art. 43 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Wnioski w sprawach, o których mowa w ust. 1, mogą być składane w terminie do dnia 31 grudnia 1998 r.”

1) po art. 10 dodaje się art. 10a w brzmieniu:

„Art. 10a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Prawem Kościelnym wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Prawo Kościelne.”;

2) w art. 12 skreśla się ust. 2;

3) art. 29 otrzymuje brzmienie:

„Art. 29. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”;

4) po art. 33 w rozdziale 5 dodaje się art. 33a w brzmieniu:

„Art. 33a. 1. Nieruchomości lub ich części pozostające w dniu wejścia w życie ustawy we władaniu Kościoła i jego osób prawnych stają się z mocy prawa ich własnością, o ile nie narusza to praw niepaństwowych i niesamorządowych osób trzecich; dotyczy to także obiektów położonych na terenie miasta stołecznego Warszawy.

2. Stwierdzenie nabycia prawa własności następuje w drodze decyzji wojewody.

3. Nabycie własności nieruchomości lub ich części na podstawie ust. 1 jest wolne od podatków i opłat związanych z tym nabyciem, a wynikające z niego wpisy do ksiąg wieczystych i ich zakładanie jest wolne od opłat.

4. Postępowanie sądowe i administracyjne dotyczące nieruchomości, o których mowa w ust. 1, ulega zawieszeniu, a sądy lub organy przekazują ich akta organowi, o którym mowa w ust. 2.

5. Organ, który wydał decyzję ostateczną określoną w ust. 2, zawiadamia o niej sąd lub organ, który zawiesił postępowanie, zwracając akta sprawy. Sąd lub organ umorzy postępowanie.”;

5) w art. 34 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Przywraca się Kościołowi prawo własności budynku położonego przy ul. Tureckiej nr 1 w Warszawie w stanie wolnym od obciążeń oraz roszczeń z tytułu wszelkich nakładów poniesionych przez jej dotychczasowych użytkowników, jak również z prawem nieodpłatnego użytkowania wieczystego części działki gruntu oznaczonej ewidencyjnie nr 100 o powierzchni całkowitej 1.432 m2 w obrębie 1-03-04, nr jednostki rejestrowej 68 w granicach objętych wykazem hipotecznym księgi wieczystej pod nazwą „Nieruchomości w m.st. Warszawie – N. 7228” zawierającej powierzchnię 761,95 m²”;

6) po art. 34 dodaje się art. 34a w brzmieniu:

„Art. 34a. 1. Na wniosek kościelnych osób prawnych wszczyna się postępowanie regulacyjne w przedmiocie nieodpłatnego przekazania na własność nieruchomości lub ich części, będących uprzednio własnością Wschodnioniemieckiego Stowarzyszenia Adwentystów Dnia Siódmego (Ostdeutsche Verband der Gemeinschaft der Siebenten-Tags-Adventisten), reprezentowanego przez Środkowoniemieckie Towarzystwo Nieruchomości, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (Mitteldeutsche Grundstücksgesellschaft mit beschränkter Haftung), w celu przywrócenia w nich kultu religijnego, działalności oświatowo-wychowawczej, charytatywno-opiekuńczej i opiekuńczo-wychowawczej.

2. Wnioski w sprawach, o których mowa w ust. 1, mogą być składane do dnia 31 grudnia 1998 r. na zasadach i w trybie określonych w dziale IIIa ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 29, poz. 155, z 1990 r. Nr 51, poz. 297, Nr 55, poz. 321 i Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 95, poz. 425, z 1993 r. Nr 7, poz. 34 oraz z 1998 r. Nr 59, poz. 375).”

1) po art. 9 dodaje się art. 9a w brzmieniu:

„Art. 9a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Prawem Wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Prawo Wewnętrzne Kościoła.”;

2) w art. 10 skreśla się ust. 2;

3) art. 28 otrzymuje brzmienie:

„Art. 28. Wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary:

1) przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych,

2) maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.”;

4) w art. 34 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Wnioski w sprawach, o których mowa w ust. 1, mogą być składane w terminie do dnia 31 grudnia 1998 r.”

1) po art. 9 dodaje się art. 9a w brzmieniu:

„Art. 9a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej prawem wewnętrznym gmin żydowskich wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa prawo wewnętrzne gmin żydowskich.”;

2) w art. 12 skreśla się ust. 2.

1) po art. 8 dodaje się art. 8a w brzmieniu:

„Art. 8a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej prawem wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa prawo wewnętrzne Kościoła.”;

2) w art. 10 skreśla się ust. 2.

1) po art. 11 dodaje się art. 11a w brzmieniu:

„Art. 11a. 1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Prawem Wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

2. Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Prawo Wewnętrzne Kościoła.”;

2) w art. 13 skreśla się ust. 2.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski