Dziennik Ustaw - rok 1994 nr 127 poz. 627

2. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, autostrady lub ich odcinki, które będą budowane i eksploatowane jako płatne.

3. W uzasadnionych przypadkach Rada Ministrów może rozciągnąć, w drodze rozporządzenia, przepisy ustawy, w całości lub w części, na określone drogi ekspresowe.

4. Określenie autostrad i dróg ekspresowych w przepisach, o których mowa w ust. 2 i 3, może nastąpić, jeżeli będzie możliwość korzystania z innej, ogólnodostępnej drogi publicznej.

2. Minister Transportu i Gospodarki Morskiej wydaje, w drodze rozporządzenia, przepisy techniczno-budowlane dotyczące autostrad.

2. Opłaty za przejazdy autostradą ustala i pobiera spółka, która posiada koncesję udzieloną na zasadach określonych w ustawie, zwana dalej „koncesjonariuszem".

3. Od opłat za przejazdy autostradami są zwolnione pojazdy uprzywilejowane uczestniczące w akcji związanej z ratowaniem życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia, a także pojazdy policji ruchu drogowego.

4. Minister Transportu i Gospodarki Morskiej określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ustalania i pobierania opłat za przejazdy autostradami oraz sposób ogłaszania wysokości tych opłat.

2. Siedzibą Agencji jest miasto stołeczne Warszawa.

2. Do zadań Agencji należy:

1) prowadzenie prac studialnych dotyczących autostrad, obejmujących również ocenę ich oddziaływania na środowisko przyrodnicze,

2) współpraca z organami właściwymi w sprawach zagospodarowania przestrzennego, obrony narodowej, geodezji i gospodarki gruntami, ewidencji gruntów i budynków, scalania i wymiany gruntów, melioracji wodnych, ochrony gruntów rolnych i leśnych, ochrony środowiska oraz ochrony zabytków,

3) nabywanie gruntów pod autostrady na rzecz Skarbu Państwa,

4) opracowywanie projektów kryteriów oceny ofert w postępowaniu przetargowym,

5) prowadzenie przetargów, opracowywanie projektów koncesji i negocjowanie umów koncesyjnych,

6) uzgadnianie projektu budowlanego autostrady lub jej odcinka w zakresie zgodności z przepisami techniczno-budowlanymi, o których mowa w art. 2 ust. 2,

7) kontrola budowy i eksploatacji autostrady w zakresie zgodności z udzieloną koncesją i przestrzegania warunków umowy koncesyjnej,

8) wykonywanie innych zadań w sprawach autostrad, określonych przez Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej.

2. Prezes Agencji kieruje jej działalnością i reprezentuje ją na zewnątrz.

3. Do dokonywania czynności prawnych samodzielnie, w imieniu Agencji, uprawniony jest jej Prezes.

2. Prezes Agencji składa Ministrowi Transportu i Gospodarki Morskiej roczne sprawozdanie z działalności oraz informację właściwej komisji sejmowej, w terminie 6 miesięcy od zakończenia roku kalendarzowego.

2. Wynagrodzenie Prezesa Agencji ustala Prezes Rady Ministrów.

2. Prezes Agencji, w uzgodnieniu z Ministrami: Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Finansów, ustala roczny plan finansowy Agencji.

2. Przychodami Agencji są:

1) wpływy z działalności Agencji,

2) wpływy z opłat za udzielenie koncesji,

3) wpływy z innych tytułów.

3. Agencja otrzymuje dotacje, ustalane corocznie w ustawie budżetowej, na wynikające z budowy autostrad: prace studialne i dokumentacyjne, nabywanie nieruchomości, odszkodowania, należności i opłaty roczne z tytułu ochrony gruntów rolnych i leśnych, prace scaleniowe i wymienne, przebudowę urządzeń infrastruktury technicznej, przeprowadzanie ratowniczych badań archeologicznych i badań ekologicznych oraz opracowywanie ich wyników.

2. Agencja tworzy fundusz statutowy, a inne fundusze może tworzyć po uzyskaniu zgody Ministra Finansów.

3. Na fundusz statutowy Agencji składają się w szczególności równowartość netto środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz środki pieniężne zgromadzone z dochodów Agencji.

4. Majątek trwały Agencji podlega amortyzacji na zasadach ogólnych.

5. Zasady prowadzenia rachunkowości przez Agencję określają odrębne przepisy.

2. Agencja jest zwolniona z opłat skarbowych oraz podatku od nieruchomości do dnia przekazania autostrady lub jej części do eksploatacji przez koncesjonariusza.

2. Statut Agencji określa w szczególności jej organizację, zasady udzielania pełnomocnictw, szczegółowe zasady gospodarki finansowej Agencji i tworzenie oddziałów terenowych.

2. Członków Rady powołuje i odwołuje Minister Transportu i Gospodarki Morskiej.

3. Przewodniczącego Rady wybiera i odwołuje Rada spośród swoich członków.

4. Regulamin działania Rady, na jej wniosek, ustala Minister Transportu i Gospodarki Morskiej.

1) projektów wniosków o udzielenie wskazań lokalizacyjnych i o ustalenie lokalizacji,

2) kryteriów oceny dokumentacji wstępnej i ofert w postępowaniu przetargowym,

3) wyników kwalifikacji wstępnej,

4) projektów koncesji,

5) zasad ustalania opłat za przejazdy autostradami,

6) planów ratowniczych oraz planów dotyczących infrastruktury mającej wpływ na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego,

7) innych spraw dotyczących autostrad, na wniosek Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej.

1) ogólny przebieg autostrady i analizę jej powiązań z innymi drogami publicznymi,

2) charakterystykę podstawowych obiektów budowlanych,

3) ocenę oddziaływania autostrady na środowisko, sporządzoną przez biegłych wskazanych przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa,

4) ocenę oddziaływania autostrady na grunty rolne i leśne, sporządzoną przez wojewodów,

5) ocenę oddziaływania autostrady na dobra kultury objęte ochroną na podstawie odrębnych przepisów, sporządzoną przez biegłego z listy rzeczoznawców Ministra Kultury i Sztuki.

2. Prezes Agencji składa wniosek, o którym mowa w ust. 1, po uzyskaniu opinii Rady, właściwych miejscowo wojewodów oraz zainteresowanych rad gmin i sejmików samorządowych.

3. Brak opinii, o której mowa w ust. 2, w terminie 30 dni od dnia zwrócenia się przez Prezesa Agencji o wyrażenie opinii, traktuje się jako niewniesienie zastrzeżeń.

4. Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w porozumieniu z Ministrami: Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Kultury i Sztuki oraz Transportu i Gospodarki Morskiej określi, w drodze rozporządzenia, dla autostrad wymagania, jakim powinny odpowiadać oceny, o których mowa w ust. 1 pkt 3-5.

2. Wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji powinien zawierać:

1) mapę w skali 1:5000, przedstawiającą istniejące uzbrojenie terenu, proponowany przebieg autostrady, z zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych i ustanowienia stref ochronnych,

2) wymagane odrębnymi przepisami zezwolenia i stanowiska właściwych organów.

3. O wszczęciu postępowania o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji wojewoda zawiadamia w drodze obwieszczeń w urzędach gmin i w prasie lokalnej.

1) wymagania dotyczące powiązania z innymi drogami publicznymi,

2) linie rozgraniczające teren,

3) warunki techniczne realizacji,

4) warunki wynikające z potrzeb ochrony środowiska i ochrony dóbr kultury,

5) wymagania dotyczące ochrony interesów osób trzecich.

2. Wojewoda doręcza decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady wnioskodawcy oraz zawiadamia o jej wydaniu i treści pozostałe strony w drodze obwieszczeń w urzędach gmin i w prasie lokalnej.

2. Odwołanie strony od decyzji o ustaleniu lokalizacji powinno być rozpatrzone w terminie 14 dni, a skarga do sądu administracyjnego w terminie dwóch miesięcy.

2. Wojewoda wydaje pozwolenia na budowę autostrady na zasadach i w trybie przepisów prawa budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Ilekroć w przepisach prawa budowlanego mowa jest o decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, rozumie się przez to także decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady.

2. Za nieruchomości, o których mowa w ust. 1, gminie przysługuje odszkodowanie, ustalone według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

3. Wojewoda, w drodze decyzji, stwierdza nabycie nieruchomości przez Skarb Państwa oraz ustala odszkodowanie.

4. Odszkodowanie jest wypłacane ze środków finansowych Agencji.

2. Decyzji, o której mowa w ust. 1, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, z uwzględnieniem stanu przygotowania inwestycji oraz możliwości zbioru ziemiopłodów.

2. Wartość nieruchomości określają biegli lub inne osoby, o których mowa w art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127, Nr 103, poz. 446 i Nr 107, poz. 464, z 1993 r. Nr 47, poz. 212 i Nr 131, poz. 629 oraz z 1994 r. Nr 27, poz. 96, Nr 31, poz. 118, Nr 84, poz. 384, Nr 85, poz. 388, Nr 89, poz. 415 i Nr 123, poz. 601).

3. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, podlega waloryzacji na dzień wypłaty, według zasad obowiązujących w razie zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.

4. Odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości wypłacane jest ze środków finansowych przekazywanych wojewodzie przez Agencję.

2. Jeżeli przeznaczona na pasy drogowe autostrad nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa została wydzierżawiona lub wynajęta, decyzja o ustaleniu lokalizacji autostrady stanowi podstawę do wypowiedzenia umowy dzierżawy lub najmu ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione na skutek rozwiązania umowy przysługuje od Agencji odszkodowanie.

3. Do rozwiązania użytkowania ustanowionego w drodze decyzji lub umowy stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1 i 2.

2. W stosunku do nieruchomości, o których mowa w art. 28 i 33, prawo użytkowania na rzecz Agencji zostaje ustanowione z mocy prawa odpowiednio z dniem rozwiązania użytkowania wieczystego, wygaśnięcia zarządu lub rozwiązania umów: użytkowania, dzierżawy lub najmu.

3. Ustanowienie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, stwierdza wojewoda w drodze decyzji.

1) na Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych z przeznaczeniem na budowę i modernizację dróg gminnych, lokalnych miejskich lub wewnętrznych (dojazd do pól) - z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej, z zastrzeżeniem pkt 2,

2) na Fundusz Leśny w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych - z tytułu wyłączenia gruntów Skarbu Państwa, zarządzanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe".

2. Minister Transportu i Gospodarki Morskiej w porozumieniu z Ministrami: Finansów, Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej określi, w drodze zarządzenia, sposób i terminy przekazania przez Agencję środków finansowych, o których mowa w ust. 1.

1) ze środków własnych koncesjonariuszy oraz uzyskanych przez nich kredytów bankowych,

2) ze środków finansowych z budżetu państwa ustalanych corocznie w ustawie budżetowej na cele, o których mowa w art. 12 ust. 3,

3) z innych źródeł.

1) kwalifikacji wstępnej,

2) przetargu ograniczonego do zakwalifikowanych do złożenia oferty, zwanego dalej „przetargiem".

2. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać w szczególności:

1) oznaczenie autostrady,

2) określenie miejsca i terminu otrzymania specyfikacji warunków kwalifikacji wstępnej oraz wysokość opłat za specyfikację,

3) informację o miejscu i terminie:

a) składania dokumentacji do kwalifikacji wstępnej,

b) ogłoszenia wyników,

4) informację o sposobie ogłoszenia wyników kwalifikacji Wstępnej.

3. Specyfikacja warunków kwalifikacji wstępnej składa się w szczególności z:

1) podstawowych informacji technicznych dotyczących autostrady,

2) informacji o podstawowych wymaganiach procedury kwalifikacji wstępnej.

2. Treść udzielonej odpowiedzi Agencja przesyła jednocześnie wszystkim uczestnikom kwalifikacji wstępnej.

2. Agencja może przedłużyć termin składania dokumentacji do kwalifikacji wstępnej w sposób określony w art. 42 ust. 1.

2. Ocena dokumentacji złożonej do kwalifikacji wstępnej jest podstawą wyboru uczestników przetargu, zwanych dalej „oferentami".

3. Komisja przetargowa dokonuje wyboru oferentów.

4. Z czynności otwarcia i oceny dokumentacji do kwalifikacji wstępnej, wyboru oferentów i ogłoszenia wyników wyboru sporządza się protokół.

5. Protokół, o którym mowa w ust. 4, udostępnia się uczestnikom kwalifikacji wstępnej na ich żądanie.

2. Oferenci otrzymują informację o warunkach przetargu po wpłaceniu na rachunek Agencji opłaty za informację oraz po złożeniu pisemnego oświadczenia o nieudostępnianiu osobom trzecim informacji uzyskanych w trakcie przetargu.

3. Informacja o warunkach przetargu zawiera w szczególności:

1) podstawową dokumentację techniczną, pozwalającą na sformułowanie oferty,

2) wymagania co do treści i zakresu oferty,

3) informacje o przewidywanych istotnych warunkach koncesji i umowy koncesyjnej,

4) informacje o terminie wpłaty wadium oraz o jego wysokości, zatwierdzonej na wniosek Prezesa Agencji przez Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej.

4. Prezes Agencji określa wysokość i tryb uiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 2.

1) stan ekonomiczno-finansowy, w tym wiarygodność finansową oferenta,

2) przygotowanie organizacyjne i techniczne oferenta lub wskazanych przez niego wykonawców do należytego wykonania autostrady,

3) plan finansowania oraz program budowy i eksploatacji autostrady,

4) stopień zdolności oferenta do finansowania budowy bez poręczeń, o których mowa w art. 39,

5) proponowany przez oferenta zakres zatrudnienia wykonawców polskich oraz stosowania materiałów i wyrobów produkcji krajowej.

2. Wadium wniesione przez oferenta, którego oferta nie została przyjęta, podlega zwrotowi w terminie 14 dni po dokonaniu wyboru ofert przez komisję przetargową.

3. Wadium wniesione przez oferenta, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą, podlega zwrotowi w terminie 14 dni po zawarciu umowy koncesyjnej. Wadium nie podlega zwrotowi w razie odstąpienia oferenta od zawarcia umowy koncesyjnej bez ważnych przyczyn.

2. Udzielenie i cofnięcie koncesji następuje w drodze decyzji.

3. Za udzielenie koncesji pobiera się opłatę.

4. Koncesja może być udzielona na budowę i eksploatację albo wyłącznie na eksploatację autostrady lub jej odcinka.

5. Minister Transportu i Gospodarki Morskiej w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze zarządzenia, wysokość i sposób uiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 3.

1) nazwę spółki i jej siedzibę,

2) przedmiot działalności objęty koncesją,

3) datę rozpoczęcia działalności,

4) obowiązki koncesjonariusza, określone w art. 57,

5) okres, na jaki została udzielona.

1) zgromadzenia środków finansowych na budowę i podjęcie eksploatacji autostrady,

2) przygotowania dokumentacji technicznej wymaganej do podjęcia budowy autostrady, uzyskania pozwolenia na budowę i uzgodnień wymaganych odrębnymi przepisami,

3) przestrzegania przepisów techniczno-budowlanych i eksploatacyjnych dotyczących autostrad oraz przepisów dotyczących ochrony środowiska i ochrony dóbr kultury,

4) terminowej realizacji procesu inwestycyjnego,

5) utrzymania autostrady według standardów określonych w przepisach prawa i umowie,

6) umożliwienia Agencji dokonania, w dowolnym czasie, kontroli budowy i eksploatacji autostrady oraz dostarczania w tym zakresie danych i dokumentów.

1) niezawarcia umowy koncesyjnej w terminie do 6 miesięcy od daty udzielenia koncesji,

2) naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 57, lub warunków umowy koncesyjnej,

3) zagrożenia ważnego interesu gospodarki narodowej, obronności lub bezpieczeństwa państwa albo zagrożenia bezpieczeństwa ludzi.

2. Koncesja wygasa w przypadku rozwiązania umowy koncesyjnej.

2. W przypadku niedokonania wyboru, o którym mowa w ust. 1, Agencja ogłasza nowe postępowanie przetargowe.

1) zgodności z udzieloną koncesją,

2) przestrzegania warunków umowy koncesyjnej,

3) zgodności opłat za przejazdy autostradą ze szczegółowymi zasadami określonymi w przepisach, o których mowa w art. 3 ust. 4.

2. Osoby upoważnione przez Prezesa Agencji do dokonywania kontroli są uprawnione w szczególności do:

1) wstępu na teren nieruchomości, na której jest prowadzona budowa lub eksploatacja autostrady,

2) żądania pisemnych lub ustnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych informacji oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli.

1) termin rozpoczęcia i zakończenia budowy,

2) okres eksploatacji autostrady i stawki opłat w chwili rozpoczęcia eksploatacji,

3) termin przekazania dokumentacji dotyczącej lokalizacji autostrady,

4) sposób i terminy udostępnienia przez Agencję gruntów pod budowę autostrady, warunki zagospodarowania znajdujących się na nich: budynków, budowli, urządzeń, drzewostanu i innych upraw,

5) warunki i zakres zabezpieczenia obiektów archeologicznych odkrytych w trakcie budowy,

6) prawa koncesjonariusza do korzystania z gruntu i wzniesionych przez niego budynków, budowli i innych urządzeń,

7) zobowiązania koncesjonariusza do:

a) budowy i eksploatacji autostrady zgodnie z obowiązującymi przepisami,

b) zachowania nieprzerwanej dostępności do autostrady i jej przejezdności,

c) zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników,

d) ustalania, w uzgodnieniu z Ministerstwem Obrony Narodowej, limitu zwolnień pojazdów Sił Zbrojnych od opłat za przejazdy autostradami,

8) zasady współpracy koncesjonariusza z administracją drogową, Policją, pogotowiem ratunkowym oraz jednostkami systemu ratowniczo-gaśniczego,

9) zasady zagospodarowania miejsc obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, uwzględniające konkurencję,

10) termin i sposób przekazania Agencji autostrady i dotyczącej jej dokumentacji po zakończeniu okresu eksploatacji,

11) zasady odpowiedzialności stron,

12) sposób rozstrzygania sporów wynikłych na tle realizacji umowy,

13) warunki rozwiązania umowy,

14) zasady wzajemnych rozliczeń w razie rozwiązania umowy.

2. Umowa ulega rozwiązaniu z mocy prawa z dniem uprawomocnienia się decyzji o cofnięciu koncesji.

1) w art. 3 w ust. 1 po wyrazach „Skarbu Państwa" stawia się przecinek i dodaje się wyrazy „z zastrzeżeniem art. 4 ust. 2,";

2) w art. 4:

a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1,

b) dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

„2. W przypadku prowadzenia scalania gruntów w związku z budową autostrady, koszty wykonania scalenia i wymiany gruntów oraz poscaleniowego zagospodarowania gruntów pokrywa Agencja Budowy i Eksploatacji Autostrad."

1) dodaje się art. 4a w brzmieniu:

„Art. 4a. Rada Ministrów, na wniosek Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, ustala, w drodze rozporządzenia, sieć autostrad i dróg ekspresowych.";

2) w art. 13:

a) w ust. 2 skreśla się pkt 1,

b) w ust. 4 skreśla się wyrazy „i w art. 16c ust. 6 niniejszej ustawy",

c) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

„5. Zasady ustalania i pobierania opłat za przejazdy autostradami budowanymi i eksploatowanymi zgodnie z przepisami niniejszej ustawy są określone przepisami o autostradach płatnych.";

3) dodaje się art. 13a w brzmieniu:

„Art. 13a. Zadania w zakresie budowy i eksploatacji autostrad i dróg ekspresowych mogą być realizowane:

1) na zasadach ogólnych określonych w ustawie,

2) na zasadach określonych w przepisach o autostradach płatnych.";

4) skreśla się rozdział 1 a;

5) dodaje się art. 23a w brzmieniu:

„Art. 23a. Uprawnienia Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych i dyrekcji okręgowych dróg publicznych, określone w art. 21 ust. 1 i 2 oraz w art. 23 ust. 1 pkt 1, nie dotyczą autostrad płatnych.";

6) art. 40a otrzymuje brzmienie:

„Art. 40a. Opłaty pochodzące ze źródeł, o których mowa w art. 13 ust. 2, oraz opłaty i kary określone w art. 40 ust. 4 stanowią dochody środków specjalnych zarządów dróg, przeznaczonych na utrzymanie dróg."

2. Na okres roku od dnia wejścia w życie ustawy utrzymuje się w mocy przepisy wydane na podstawie art. 16d pkt 2 ustawy, o której mowa w ust. 1.

„Art. 38a. Przekazanie lasów, gruntów i innych nieruchomości Skarbu Państwa, zarządzanych przez Lasy Państwowe, Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad na pasy drogowe autostrad następuje nieodpłatnie na podstawie umowy między Dyrektorem Generalnym a Prezesem Agencji."

„7. Agencja, w drodze umowy, przekaże nieodpłatnie Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad grunty wchodzące w skład Zasobu na pasy drogowe autostrad."

„8) Agencję Budowy i Eksploatacji Autostrad."

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: L. Wałęsa