Dziennik Ustaw - rok 1991 nr 88 poz. 400

2. Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej należy:

1) organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczej w czasie walki z pożarami oraz likwidacji miejscowych zagrożeń,

2) wykonywanie pomocniczych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych oraz likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze,

3) rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń,

4) szkolenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i ochrony przeciwpożarowej,

5) podejmowanie działań organizacyjno-technicznych usprawniających system alarmowania i współdziałania z innymi służbami ratowniczymi.

3. Służbę w Państwowej Straży Pożarnej pełnią funkcjonariusze pożarnictwa, zwani dalej "strażakami".

1) walki z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi,

2) ratownictwa technicznego,

3) ratownictwa chemicznego.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.

2. W Wojskowej Ochronie Przeciwpożarowej mogą pełnić służbę także strażacy Państwowej Straży Pożarnej, wyznaczeni za ich zgodą przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej.

3. Ministrowie Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych określą, w drodze rozporządzenia, zasady mianowania, przenoszenia i zwalniania ze stanowisk służbowych oraz zawieszania w czynnościach służbowych strażaków, o których mowa w ust. 2, a także organy właściwe do wymierzania im kar dyscyplinarnych.

2. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia stosowanie ulg i preferencji podatkowych dla osób fizycznych i prawnych, o których mowa w ust. 1.

1) akcjach ratowniczych - rozumie się przez to działania organizowane i kierowane przez Państwową Straż Pożarną w celu ratowania życia, zdrowia oraz mienia,

2) miejscowych zagrożeniach - rozumie się przez to inne niż pożary i klęski żywiołowe zdarzenia, wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody, a stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia i mienia,

3) pomocniczych czynnościach ratowniczych - rozumie się przez to działania Państwowej Straży Pożarnej w ramach udzielania pomocy innym służbom ratowniczym, z wyłączeniem działań porządkowo-ochronnych, zastrzeżonych dla innych jednostek podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych.

1) Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej_"

2) komendy wojewódzkie Państwowej Straży. Pożarnej, które nie muszą pokrywać się z podziałem administracyjnym państwa,

3) komendy rejonowe Państwowej Straży Pożarnej,

4) jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej,

5) szkoły Państwowej Straży Pożarnej,

6) jednostki badawczo-rozwojowe Państwowej Straży Pożarnej.

2. Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej jest przełożonym strażaków pełniących służbę w Państwowej Straży Pożarnej.

3. Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów, na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych.

4. Zastępców Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej powołuje i odwołuje spośród oficerów straży pożarnej Minister Spraw Wewnętrznych, na wniosek Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej.

1) kierowanie krajowym systemem ratowniczo-gaśniczym,

2) nadzorowanie rozpoznawania zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń,

3) kierowanie pracą Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej,

4) nadzorowanie działalności komendantów wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej,

5) określanie struktury organizacyjnej komend wojewódzkich i rejonowych Państwowej Straży Pożarnej,

6) ustalanie siedzib, norm liczebności i wyposażenia jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej,

7) inicjowanie przedsięwzięć oraz prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej i działań ratowniczych,

8) organizowanie kształcenia zawodowego,

9) wspieranie inicjatyw społecznych zmierzających do ochrony przeciwpożarowej.

2. Minister Spraw Wewnętrznych nada statut Komendzie Głównej Państwowej Straży, Pożarnej oraz określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres działania Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej.

1) komendanci wojewódzcy Państwowej Straży Pożarnej,

2) komendanci rejonowi Państwowej Straży Pożarnej.

2. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem-Szefem Urzędu Rady Ministrów 'określi, w drodze rozporządzenia, siedziby i terytorialny zasięg działania komend rejonowych Państwowej Straży Pożarnej.

2. Zastępców komendanta' wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej powołuje i odwołuje, spośród oficerów straży pożarnej, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, na wniosek komendanta wojewódzkiego.

3. Do zakresu działania komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej należy w szczególności:

1) organizowanie sprawnych systemów:

a) alarmowania i kierowania akcjami ratowniczymi,

b) współdziałania z innymi służbami ratowniczymi,

2) kierowanie pracą komendy wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej,

3) nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych,

4) nadzorowanie działalności komendantów rejonowych i dowódców jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej,

5) wnioskowanie w sprawach dotyczących powoływania i rozwiązywania jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej,

6) ustalanie regulaminów organizacyjnych jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej,

7) koordynowanie działań w zakresie rozpoznawania zagrożeń pożarowych i innych,

8) analizowanie stanu bezpieczeństwa nadzorowanego obszaru w granicach zadań określonych w art. 1 ust. 2 i podejmowanie w tym zakresie stosownych przedsięwzięć,

9) planowanie potrzeb materiałowo-technicznych.

2. Zastępców komendanta rejonowego Państwowej Straży Pożarnej powołuje i odwołuje, spośród oficerów lub aspirantów straży pożarnej, komendant wojewódzki, na wniosek komendanta rejonowego.

3. Do zakresu działania komendanta rejonowego Państwowej Straży Pożarnej należy w szczególności:

1) organizowanie jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej i nadzór nad działalnością dowódców tych jednostek,

2) kierowanie pracą komendy rejonowej Państwowej Straży Pożarnej,

3) kierowanie rozpoznawaniem zagrożeń, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 3,

4) nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych,

5) nadzór i kontrola wykonywania zadań z zakresu ratownictwa przez jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej i współpraca w tym zakresie z innymi służbami ratowniczymi,

6) współpraca z organami samorządu terytorialnego,

7) występowanie z wnioskami wynikającymi z analiz stanu bezpieczeństwa nadzorowanego obszaru,

8) szkolenie ochotniczych straży pożarnych w zakresie ratownictwa.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz przedsiębiorstw i jednostek organizacyjnych o szczególnych zagrożeniach pożarowych i innych, w których działają jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej, oraz zasady ich stacjonowania.

3. Dowódcę jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej powołuje i odwołuje, spośród oficerów lub aspirantów straży pożarnej, komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej, na wniosek właściwego terenowo komendanta rejonowego.

4. Stan osobowy i wyposażenie w sprzęt jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej oraz szczegółowy zakres zadań jej dowódcy określi komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej, biorąc pod uwagę stopień i rodzaj zagrożenia ochranianego terenu.

2. Podczas wykonywania czynności, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej obowiązane są przestrzegać wskazań lub instrukcji osób kierujących służbami ratowniczymi.

1) dróg, gruntów i zbiorników wodnych państwowych, komunalnych i prywatnych,

2) komunalnych i prywatnych ujęć wodnych i środków gaśniczych.

2. W okolicznościach uzasadnionych stanem wyższej konieczności strażak kierujący akcją ratowniczą ma prawo zarządzenia:

1) ewakuacji ludzi i mienia z terenu objętego akcją ratowniczą,

2) koniecznych prac wyburzeniowych i rozbiórkowych,

3) wstrzymania komunikacji w ruchu lądowym,

4) udostępnienia pojazdów, środków i przedmiotów niezbędnych do akcji ratowniczej,

5) zakazu przebywania osobom postronnym w rejonie akcji ratowniczej.

3. Ponadto w okolicznościach, o których mowa w ust. 2, kierujący akcją ma prawo:

1) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, jednostek gospodarczych, organizacji społecznych i obywateli,

2) odstąpienia od zasad działania uznanych powszechnie za bezpieczne.

4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb korzystania z praw, o których mowa w ust. 2 i 3.

2. Za użycie, zniszczenie, uszkodzenie lub utratę bez winy właściciela środków przewozowych, inwentarza lub innego mienia w związku z akcją ratowniczą lub ćwiczeniami przysługuje ekwiwalent lub odszkodowanie na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

2. Czynności kontrolno-rozpoznawcze obejmują w szczególności:

1) kontrolę przestrzegania przepisów przeciwpożarowych,

2) rozpoznawanie zagrożeń innych niż pożarowe,

3) wstępne ustalanie przyczyn oraz okoliczności powstania i rozprzestrzeniania się pożaru.

3. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb, zakres i szczegółowe zasady przeprowadzania czynności kontrolno-rozpoznawczych, kwalifikacje i tryb wyznaczania osób uprawnionych do czynności kontrolno-rozpoznawczych oraz wzór upoważnienia dla ich przeprowadzania.

1) na polecenie sądu, prokuratora lub Najwyższej Izby Kontroli,

2) na zlecenie osób prawnych, fizycznych i innych jednostek organizacyjnych oraz terenowych organów administracji rządowej i samorządowej.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, zasady pobierania opłat za zlecone czynności kontrolno-rozpoznawcze, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

1) wstępu do wszystkich obiektów i pomieszczeń, z wyłączeniem części mieszkalnej oraz stanowiących własność bądź zarządzanych przez:

a) Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Policję, Urząd Ochrony Państwa i Straż Graniczną,

b) obce misje dyplomatyczne, urzędy konsularne bądź inne instytucje międzynarodowe korzystające z immunitetów dyplomatycznych lub konsularnych,

2) żądania wyjaśnień w sprawach związanych z ujawnionymi nieprawidłowościami.

1) nakazania w drodze decyzji właścicielom, zarządcom, użytkownikom bądź kierującym kontrolowaną jednostką organizacyjną usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie,

2) wstrzymania robót (prac), gdy naruszenie przepisów przeciwpożarowych powoduje bezpośrednie niebezpieczeństwo powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia, zakazania używania maszyn i urządzeń oraz środków transportu, eksploatacji pomieszczeń, obiektów lub ich części.

2. Decyzje w sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt 2, podlegają natychmiastowemu wykonaniu.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, zasady, właściwość i tryb postępowania komisji lekarskich w sprawach, o których mowa w ust. 1.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi ceremoniał składania ślubowania.

1) w Komendzie Głównej Państwowej Straży Pożarnej - Komendant Główny,

2) w komendzie wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej - komendant wojewódzki,

3) w komendzie rejonowej Państwowej Straży Pożarnej - komendant rejonowy,

4) w jednostce ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej - komendant rejonowy,

5) w szkole Państwowej Straży Pożarnej - komendant szkoły,

6) w jednostce badawczo-rozwojowej Państwowej Straży Pożarnej - dyrektor tej jednostki.

1) stanowisko i miejsce służby,

2) termin rozpoczęcia służby,

3) rodzaj mianowania,

4) uposażenie lub zasady jego ustalania.

2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, na wniosek właściwego komendanta wojewódzkiego, może skrócić okres służby przygotowawczej strażaka.

3. W razie przerwy w wykonywaniu przez strażaka obowiązków służbowych, trwającej dłużej niż 3 miesiące_: przełożony może przedłużyć okres służby przygotowawczej.

4. Mianowanie strażaka może nastąpić po odbyciu zasadniczej służby wojskowej lub po przeniesieniu do rezerwy bez odbycia tej służby albo po zwolnieniu od obowiązku służby wojskowej.

5. Warunku określonego w ust. 4 nie stosuje się do kobiet, a także absolwentów szkół oficerskich i aspiranckich Państwowej Straży Pożarnej.

6. Po odbyciu służby przygotowawczej strażak zostaje mianowany na stałe.

2. Rozkład czasu służby określa Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.

1) wzór i sposób noszenia umundurowania oraz dystynkcje strażaków,

2) zasady nadawania i noszenia orderów, odznaczeń, medali i odznak,

3) normy umundurowania, odzieży specjalnej i wyekwipowania osobistego,

4) wzór legitymacji służbowej i innych dokumentów strażaka, organy właściwe do ich wydawania oraz zasady dokonywania wpisów w tych dokumentach.

1) wymierzenia kary dyscyplinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe,

2) zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania czynności na zajmowanym stanowisku.

2. Strażaka można przenieść na niższe stanowisko służbowe w przypadkach:

1) orzeczenia trwałej niezdolności do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku przez komisję lekarską, jeżeli nie ma możliwości przeniesienia go na stanowisko równorzędne,

2) nieprzydatności na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej w opinii służbowej,

3) niewywiązywania się z obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku,

4) likwidacji zajmowanego stanowiska, jeżeli nie ma możliwości przeniesienia strażaka na równorzędne stanowisko.

3. Strażaka można przenieść na niższe stanowisko służbowe również na jego prośbę.

4. Strażak, który nie wyraził zgody na przeniesienie na niższe stanowisko z przyczyn określonych w ust. 2, może być zwolniony ze służby.

2. Strażaka można zawiesić w czynnościach służbowych w razie wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo nieumyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, postępowania dyscyplinarnego, jeżeli jest to celowe z uwagi na dobro postępowania lub dobro służby - na czas nie dłuższy niż 3 miesiące.

3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres zawieszenia w czynnościach służbowych można przedłużyć do 12 miesięcy, chyba że zawieszenie nastąpiło z powodu wszczęcia postępowania dyscyplinarnego.

2. Od decyzji, o których mowa w ust. 1, strażakowi służy odwołanie do wyższego przełożonego.

3. Jeżeli decyzje, o których mowa w ust. 1, ustawa zastrzega dla Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, od decyzji służy odwołanie do Ministra Spraw Wewnętrznych.

2. Strażak, który przed wyborem do organów związku ochotniczych straży pożarnych pełnił służbę w Państwowej Straży Pożarnej, zachowuje prawo powrotu do służby po zakończeniu kadencji.

2. Strażaka zwalnia się ze służby w przypadkach:

1) orzeczenia trwałej niezdolności do służby przez komisję lekarską,

2) nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej,

3) wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby,

4) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego,

5) zgłoszenia przez niego pisemnego żądania zwolnienia - w terminie do 3 miesięcy.

3. Strażaka można zwolnić ze służby w przypadkach:

1) ciężkiego naruszenia obowiązku służbowego,

2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo inne niż określone w ust. 2 pkt 4,

3) nabycia prawa do zaopatrzenia emerytalnego z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej.

4) likwidacji jednostki Państwowej Straży Pożarnej lub jej reorganizacji połączonej ze zmniejszeniem obsady etatowej, jeżeli przeniesienie strażaka za jego zgodą do innej jednostki nie jest możliwe,

5) z innych niż określone w pkt 1-4 ważnych przyczyn, jeżeli dalsze pozostawanie w służbie nie gwarantuje należytego wykonywania obowiązków służbowych.

2. Zwolnienie strażaka ze służby na podstawie art. 43 ust. 2 pkt 3 i 4 i ust. 3 pkt 2 nie może nastąpić przed upływem trzech miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby, chyba że strażak prosi o zwolnienie.

2. W pozostałych przypadkach decyzje personalne, o których mowa w art. 38, 39, 43, 45 i 46, podejmują przełożeni uprawnieni do mianowania na stanowiska służbowe.

3. Pozostawienie w służbie strażaka, o którym mowa w art. 43 ust. 3 pkt 2, wymaga zgody Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej.

2. Strażak może żądać sprostowania świadectwa służby oraz odwołać się do wyższego przełożonego od opinii o służbie w terminie 7 dni od dnia otrzymania opinii.

3. Minister Spraw Wewnętrznych określi szczegółowe dane, które należy podać w świadectwie służby oraz w opinii o służbie, a także tryb wydawania i sprostowania świadectw służby oraz odwoływania się od opinii o służbie.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi koszty, o których mowa w ust. 1, zasady ich zwracania oraz przypadki zwalniania z obowiązku zwrotu tych kosztów.

1) w korpusie szeregowych straży pożarnej:

a) strażak,

b) starszy strażak,

2) w korpusie podoficerów straży pożarnej:

a) sekcyjny,

b) starszy sekcyjny,

c) młodszy ogniomistrz,

d) ogniomistrz,

e) starszy ogniomistrz,

3) w korpusie aspirantów straży pożarnej:

a) młodszy aspirant,

b) aspirant,

c) starszy aspirant,

4) w korpusie oficerów straży pożarnej:

a) młodszy kapitan,

b) kapitan,

c) starszy kapitan,

d) młodszy brygadier,

e) brygadier,

f) starszy brygadier,

g) nadbrygadier.

2. Stopień strażaka nadaje się z dniem mianowania na pierwsze stanowisko służbowe w Państwowej Straży Pożarnej.

3. Stopnie podoficerskie nadaje komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej, w szkołach Państwowej Straży Pożarnej - komendanci tych szkół, a w Komendzie Głównej Państwowej Straży Pożarnej - Komendant Główny.

4. Pierwszy stopień aspirancki i stopnie oficerskie nadaje Minister Spraw Wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, a pozostałe stopnie aspirantów nadaje Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.

5. Stopień nadbrygadiera nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych.

2. Warunków określonych w ust. 1 nie stosuje się do absolwentów Szkoły Głównej Służby Pożarniczej.

3. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady odbywania przeszkolenia zawodowego, o którym mowa w ust. 1.

1) strażaka - 1 roku,

2) sekcyjnego - 2 lat,

3) starszego sekcyjnego - 2 lat

4) młodszego ogniomistrza - 3 lat,

5) ogniomistrza - 3 lat

6) młodszego aspiranta - 3 lat

7) aspiranta - 5 lat

8) młodszego kapitana - 3 lat,

9) kapitana - 4 lat,

10) starszego kapitana - 5 lat

11) młodszego brygadiera - 5 lat

12) brygadiera - 5 lat.

2. Strażacy zwolnieni ze służby mogą używać posiadanych stopni, o których mowa w art. 50, z dodaniem określenia "w stanie spoczynku".

3. Utrata stopnia wymienionego w art. 50 następuje w razie:

1) utraty obywatelstwa polskiego,

2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę dodatkową pozbawienia praw publicznych,

3) wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby,

4) zwolnienia ze służby w okresie służby przygotowawczej.

1) prawomocnego skazania na karę dodatkową pozbawienia praw publicznych,

2) kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby, pozbawienia lub obniżenia stopnia.

2. Decyzję o przywróceniu stopnia oficerskiego podejmuje Minister Spraw Wewnętrznych. W pozostałych przypadkach decyzję o przywróceniu stopnia podejmuje przełożony właściwy do nadania tego stopnia.

2. Strażak, który stał się inwalidą, uprawniony jest do renty inwalidzkiej.

3. Członkowie rodzin po zmarłych strażakach są uprawnieni do renty rodzinnej.

4. Strażacy i członkowie ich rodzin mają prawo do świadczeń określonych w ust. 1-3, według zasad i na warunkach przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i ich rodzin.

2. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość i warunki przyznawania równoważnika pieniężnego w zamian za umundurowanie.

2. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość równoważnika pieniężnego w zamian za wyżywienie.

2. W razie niewykorzystania przysługującego przejazdu osoba uprawniona otrzymuje zryczałtowany równoważnik pieniężny na warunkach określonych przez Ministra Spraw Wewnętrznych.

3. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje i zakres innych świadczeń socjalnych i bytowych, które mogą być przyznawane osobom, o których mowa w ust. 1.

2. Minister Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Minister Spraw Wewnętrznych określą, w drodze rozporządzenia, zakres i warunki, na jakich strażak i członkowie jego rodziny mogą korzystać z bezpłatnych świadczeń leczniczych społecznej służby zdrowia. Warunki korzystania ze świadczeń leczniczych innych zakładów służby zdrowia określi Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.

3. Prawo do świadczeń określonych w ust. 1 i 2 przysługuje również członkom rodziny strażaka, o których mowa w art. 60 ust. 3.

2. Strażakowi zwolnionemu ze służby, który nie nabył uprawnień do zaopatrzenia emerytalnego określonego w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji oraz ich rodzin, a także członkom jego rodziny przysługuje prawo do świadczeń leczniczych zakładów społecznej służby zdrowia, w zakresie i na warunkach przewidzianych dla pracowników, z którymi stosunek pracy został rozwiązany.

2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania, jeżeli przepisy prawa pracy przewidują, że upływ okresów, o których mowa w ust. 1, nie stanowi przeszkody do korzystania przez pracownika z określonych świadczeń.

3. Jeżeli strażak nie może podjąć zatrudnienia w czasie określonym w ust. 1 ze względu na chorobę powodującą niezdolność do pracy lub inwalidztwo, zachowuje uprawnienia określone w ust. 1 w razie podjęcia zatrudnienia w ciągu 3 miesięcy od dnia ustania niezdolności do pracy lub inwalidztwa.

4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do strażaków zwolnionych ze służby w razie skazania prawomocnym wyrokiem sądu lub ukarania karą dyscyplinarną wydalenia ze służby.

2. Strażakowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 30 dni kalendarzowych.

3. Strażakowi można udzielić płatnego urlopu zdrowotnego lub okolicznościowego, a także urlopu bezpłatnego z ważnych przyczyn.

4. Strażakowi, który pełni służbę w warunkach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia albo osiągnął określony wiek lub staż służby, może być przyznany urlop dodatkowy w wymiarze do 15 dni kalendarzowych.

5. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady udzielania strażakom urlopów, tryb postępowania w tych sprawach, a także wymiar urlopów, o których mowa w ust. 3.

2. Strażakowi odwołanemu z urlopu przysługuje zwrot kosztów przejazdu spowodowanych odwołaniem, według norm ustalonych w przepisach o należnościach służbowych, jak również innych kosztów, które określi Minister Spraw Wewnętrznych.

3. Odwołanie strażaka z urlopu ze względów służbowych wymaga zgody przełożonego uprawnionego do powołania lub mianowania.

4. Strażakowi, który nie wykorzystał urlopu w danym roku kalendarzowym, urlopu tego należy udzielić w innym terminie.

1) przedstawienie do odznaczenia państwowego,

2) przyznanie odznaki resortowej,

3) przedterminowe nadanie wyższego stopnia,

4) krótkoterminowy urlop,

5) nagroda pieniężna lub rzeczowa.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady przyznawania strażakom wyróżnień, o których mowa w ust. 1.

1) małżonek,

2) dzieci (własne, przysposobione lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej) pozostające na jego utrzymaniu, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 25 lat życia,

3) rodzice strażaka i jego małżonka będący na jego wyłącznym utrzymaniu lub jeżeli ze względu na wiek, inwalidztwo albo inne okoliczności są niezdolni do wykonywania zatrudnienia; za rodziców uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające.

2. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość oraz szczegółowe zasady wypłacania równoważnika, o którym mowa w ust. 1.

2. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość oraz szczegółowe zasady przyznawania i wypłaty równoważnika pieniężnego, o którym mowa w ust. 1.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi zasady przyznawania i wysokość pomocy finansowej, o której mowa w ust. 1.

1) w razie skorzystania z pomocy finansowej z funduszu mieszkaniowego,

2) posiadającemu w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej lokal mieszkalny, dom jednorodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy,

3) którego małżonek posiada lokal mieszkalny lub dom określony w pkt 2,

4) w razie zbycia przez niego lub jego małżonka własnościowego prawa do spółdzielczego lokalu mieszkalnego albo domu stanowiącego odrębną nieruchomość, o których mowa w pkt 2, z wyjątkiem przypadków określonych na podstawie art. 82 ust. 1.

1) zwolni zajmowany lokal mieszkalny lub dom,

2) zwróci pomoc finansową przyznaną:

a) na wkład mieszkaniowy lub wkład budowlany - w wysokości zwaloryzowanej przez spółdzielnię,

b) na spłatę innych należności - w wysokości przyznanej.

2. Strażakowi, który skorzystał z pomocy finansowej z funduszu mieszkaniowego, może być przydzielony lokal mieszkalny na podstawie decyzji administracyjnej, jeżeli zwolni zajmowany lokal mieszkalny lub dom, o którym mowa w ust. 1, oraz zwróci pomoc finansową na zasadach określonych w tym przepisie.

3. Minister Spraw Wewnętrznych określi tryb przydzielania lokalu mieszkalnego, szczegółowe zasady zwracania udzielonej pomocy finansowej oraz zasady zwalniania zajmowanych lokali mieszkalnych lub domów w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2.

4. Strażakowi przeniesionemu do służby w innej miejscowości, który w poprzednim miejscu pełnienia służby nie zwolnił zajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu, o którym mowa w ust. 1, można przydzielić tymczasową kwaterę według przysługujących norm bez uwzględnienia zamieszkałych z nim członków.

2. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa oraz z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość czynszu najmu lokali mieszkalnych będących w administracji organów podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych, a także zasady zwrotu różnicy w opłatach czynszowych za inne lokale mieszkalne, za które strażak jest obowiązany opłacać czynsz.

3. Dodatkowe normy zaludnienia, określone na podstawie ust. 1, związane z zajmowanym stanowiskiem służbowym lub posiadanych stopniem, stosuje się również przy przydziałach strażakom innych lokali mieszkalnych niż wymienione w art. 76.

2. Z tytułu służby 'strażak otrzymuje uposażenie i inne świadczenia pieniężne określone w ustawie.

3. Uposażenie strażaka wzrasta w stopniu nie mniejszym niż przeciętne wynagrodzenie pracowników w sferze produkcji materialnej.

4. Rada Ministrów ustala corocznie wysokość środków przeznaczonych na wzrost uposażeń strażaków.

1) dodatek za stopień,

2) dodatek służbowy,

3) dodatek za lata służby,

4) dodatki uzasadnione szczególnymi właściwościami, kwalifikacjami, warunkami albo miejscem pełnienia służby,

5) dodatek rodzinny.

2. Dodatkami do uposażenia o charakterze stałym są dodatki ustalone w stawkach miesięcznych.

2. Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej w przypadkach szczególnie uzasadnionych może zezwolić na zachowanie przez strażaka przeniesionego na stanowisko służbowe zaszeregowane do niższej grupy uposażenia zasadniczego prawa do zaszeregowania należnego na poprzednio zajmowanym stanowisku.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do strażaka przeniesionego na niższe stanowisko służbowe na podstawie art. 38 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i 3 oraz ust. 3.

2. Jeżeli prawo do uposażenia powstało lub zmiana uposażenia nastąpiła w ciągu miesiąca, uposażenie na czas do końca miesiąca oblicza się w wysokości 1/30 części miesięcznego uposażenia za każdy dzień, gdy przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

3. Prawo do uposażenia wygasa z ostatnim dniem miesiąca, w którym nastąpiło zwolnienie strażaka ze służby lub zaistniały inne okoliczności uzasadniające wygaśnięcie tego prawa.

2. Bieg przedawnienia roszczenia z tytułu uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych przerywa każda czynność przed kierownikiem jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi Spraw Wewnętrznych, właściwym do rozpatrywania roszczeń, podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia roszczenia.

1) zasiłek na zagospodarowanie,

2) nagrody oraz zapomogi,

3) nagrody jubileuszowe,

4) dodatkowe wynagrodzenia za wykonywanie powierzonych zadań wykraczających poza obowiązki służbowe,

5) należności za podróże służbowe,

6) świadczenia związane ze zwolnieniem ze służby.

2. W razie śmierci strażaka lub członka jego rodziny, przysługują:

1) zasiłek pogrzebowy,

2) odprawa pośmiertna.

2. Wynagrodzenie za dokonane przez strażaka wynalazki, udoskonalenia techniczne i usprawnienia regulują odrębne przepisy.

1) odprawę,

2) ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy nie wykorzystany w roku zwolnienia ze służby oraz za urlopy zaległe,

3) zryczałtowany ekwiwalent pieniężny za nie wykorzystany w danym roku przejazd ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych,

4) zwrot kosztów przejazdu do wybranego miejsca dla siebie, małżonka i dla dzieci pozostających na jego utrzymaniu oraz zwrot kosztów przewozu urządzenia domowego według zasad obowiązujących przy przeniesieniach służbowych.

2. Strażak zwolniony na podstawie art. 43 ust. 2 pkt 3 otrzymuje ekwiwalent pieniężny za urlopy wypoczynkowe nie wykorzystane w latach poprzedzających rok zwolnienia ze służby.

2. Przy ustalaniu wysokości odprawy uwzględnia się w ciągu roku również okresy nieprzerwanej zawodowej służby wojskowej, jeżeli w ciągu roku po zwolnieniu z tej służby żołnierz został przyjęty do służby w Państwowej Straży Pożarnej i nie otrzymał odprawy z tytułu poprzednio pełnionej służby.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio w przypadku podjęcia służby w Państwowej Straży Pożarnej po zwolnieniu ze, służby w innych służbach, w których przysługują świadczenia tego rodzaju.

4. Wysokość odprawy dla strażaka w służbie przygotowawczej równa się wysokości jednomiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.

2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują małżonkowi strażaka, który pozostawał z nim we wspólnocie małżeńskiej, a w dalszej kolejności dzieciom i rodzicom, jeżeli w dniu śmierci strażaka spełniali warunki do uzyskania renty rodzinnej na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i ich rodzin.

2. Strażakowi uprawnionemu do świadczenia określonego w ust. 1, który nabył prawo do zaopatrzenia emerytalnego, przysługuje prawo wyboru jednego z tych świadczeń.

1) trzymiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, jeżeli koszty pogrzebu ponosi małżonek, dzieci, wnuki, rodzeństwo lub rodzice,

2) kosztów rzeczywiście poniesionych, nie wyższych jednak od wysokości określonej w pkt 1, jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba.

2. Jeżeli śmierć strażaka nastąpiła na skutek wypadku pozostającego w związku z udziałem w akcji ratowniczej, koszty pogrzebu pokrywa się ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

3. W razie pokrycia kosztów pogrzebu strażaka ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, osobom wymienionym w ust. 1 pkt 1 przysługuje połowa zasiłku pogrzebowego.

1) dwumiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym - jeżeli koszty pogrzebu ponosi strażak,

2) kosztów rzeczywiście poniesionych, nie wyższych jednak od wysokości określonej w pkt 1 - jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba.

2. Minister Spraw Wewnętrznych określi warunki pokrywania kosztów pogrzebu strażaka ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz określi członków rodziny, na których przysługuje zasiłek pogrzebowy.

3. W razie zbiegu uprawnień do zasiłku pogrzebowego określonego w ust. 1 z uprawnieniami do zasiłku pogrzebowego na podstawie odrębnych przepisów, strażakowi przysługuje wyższy zasiłek, a jeżeli pobrał zasiłek niższy - odpowiednie wyrównanie.

2. Minister Spraw Wewnętrznych może określić, w drodze rozporządzenia, zasady ograniczenia w całości lub części wypłaty niektórych dodatków do uposażenia w okresie choroby lub urlopu okolicznościowego strażaka.

2. W razie uchylenia zawieszenia w czynnościach służbowych, strażak otrzymuje zawieszoną część uposażenia oraz obligatoryjne podwyżki tego uposażenia wprowadzone w okresie zawieszenia, chyba że został zwolniony ze służby z powodu skazania prawomocnym wyrokiem sądu albo ukarany karą dyscyplinarną wydalenia ze służby.

2. W razie umorzenia postępowania karnego lub uniewinnienia prawomocnym wyrokiem sądu, strażak otrzymuje zawieszoną część uposażenia oraz obligatoryjne podwyżki tego uposażenia wprowadzone w okresie zawieszenia.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy postępowanie karne umorzono z powodu przedawnienia lub amnestii, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania karnego.

2. W razie uznania nieobecności za usprawiedliwioną, wypłaca się strażakowi zawieszone uposażenie, a w przypadku nieobecności nie usprawiedliwionej strażak traci za każdy dzień nieobecności 1/30 część uposażenia miesięcznego.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie zawinionej niemożności pełnienia przez strażaka obowiązków służbowych.

4. Strażakowi, który rozpoczyna urlop bezpłatny w ciągu miesiąca kalendarzowego, przysługuje uposażenie w wysokości 1/30 uposażenia miesięcznego za każdy dzień poprzedzający dzień rozpoczęcia urlopu bezpłatnego. Jeżeli strażak pobrał już uposażenie za czas urlopu bezpłatnego, potrąceniu podlega odpowiednia część uposażenia przy najbliższej wypłacie.

2. Przez uposażenie, o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia, odprawę wymienioną w art. 99 oraz świadczenia określone w art. 97 i 101. Potrąceń nie dokonuje się z dodatku rodzinnego.

3. Dodatek rodzinny należny na osoby alimentowane wypłaca się tym osobom. Dodatek ten nie wchodzi w skład uposażenia ustalonego w celach określenia wysokości alimentów.

4. Minister Spraw Wewnętrznych określi jednostki organizacyjne właściwe do dokonywania potrąceń z uposażenia oraz tryb postępowania w tych sprawach.

2. Strażak po odbyciu służby kandydackiej zostaje mianowany strażakiem na stałe.

3. Okres służby kandydackiej wlicza się do okresu służby, jeżeli przerwa między służbą kandydacką a mianowaniem na czas nie określony nie przekracza 3 miesięcy.

4. Minister Spraw Wewnętrznych określi zasady i tryb nadawania stopni strażakom w służbie kandydackiej.

2. Strażak w służbie kandydackiej pełni służbę w systemie skoszarowanym.

3. Strażak w służbie kandydackiej otrzymuje zakwaterowanie, wyżywienie oraz inne należności pieniężne, na zasadach określonych przez Ministra Spraw Wewnętrznych.

1) upomnienie,

2) nagana,

3) nagana z ostrzeżeniem,

4) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku,

5) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe,

6) obniżenie stopnia,

7) pozbawienie stopnia,

8) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby,

9) wydalenie ze służby, w tym także wydalenie ze służby pozostające w związku z porzuceniem służby.

2. Nie można wymierzyć strażakowi kary dyscyplinarnej po upływie 1 roku od dnia popełnienia czynu, o którym mowa w ust. 1.

3. Kary dyscyplinarne ulegają zatarciu:

1) w przypadku kar wymienionych w art. 117 pkt 1-5 i 9 po upływie 1 roku od dnia doręczenia pisemnego powiadomienia (orzeczenia) o ukaraniu,

2) w przypadku kar wymienionych w art. 117 pkt 6-8 po upływie 3 lat od dnia doręczenia pisemnego orzeczenia (powiadomienia) o ukaraniu.

2. Organy powołane do orzekania w sprawach o wykroczenia zawiadamiają właściwego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej lub komendanta szkoły Państwowej Straży Pożarnej o wymierzeniu kary strażakowi.

2. Wymierzanie kary dyscyplinarnej strażakom powoływanym na stanowisko służbowe należy do przełożonych uprawnionych do ich powoływania.

3. Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania postępowania dyscyplinarnego, wymierzania kary i jej wykonywania, odwoływania się od wymierzanej kary, a także właściwość przełożonych w tych sprawach.

2. Sądy honorowe są właściwe w sprawach o nieprzestrzeganie przez strażaka zasad etyki zawodowej, a zwłaszcza honoru, godności i dobrego imienia służby.

3. Sądy honorowe orzekają na mocy przekonania opartego na ocenie dowodów.

4. Członkowie sądów honorowych przy orzekaniu są niezawiśli.

5. Sądy honorowe są wybieralne.

6. Szczegółowe zasady organizacji, ich właściwość oraz tryb postępowania określają sądy honorowe.

2. W przypadku określonym w ust. 1 ten, kto wydał polecenie, odpowiada za sprawstwo.

2. Organizacja Państwowej Straży Pożarnej odbywa się przy utrzymaniu gotowości strażaków do podejmowania ,akcji w czasie pożaru lub innego miejscowego zagrożenia.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb rozwiązywania jednostek organizacyjnych ochrony przeciwpożarowej oraz znoszenia stanowisk, o których mowa w ust. 1, a także warunki przekazywania Państwowej Straży Pożarnej dokumentów, mienia, etatów oraz środków finansowych rozwiązywanych jednostek.

1) zadania, uprawnienia i zasady udziału Państwowej Straży Pożarnej w akcjach ratowniczych w zakresie ratownictwa chemicznego i technicznego,

2) zasady szkolenia i wyposażenie Państwowej Straży Pożarnej w sprzęt i środki techniczne przeznaczone do wykonywania zadań w zakresie ratownictwa, o którym mowa w pkt 1.

2. Strażacy, o których mowa w ust. 1, zachowują ciągłość służby.

3. Funkcjonariusze pożarnictwa, którzy nie podejmą służby w Państwowej Straży Pożarnej, zwalniani są z zachowaniem uprawnień przewidzianych w dekrecie z dnia 27 grudnia 1974 r. o służbie funkcjonariuszy pożarnictwa (Dz. U. Nr 50, poz. 321, z 1975 r. Nr 20, poz. 106, z 1988 r. Nr 19, poz. 132 i z 1990 r. Nr 34, poz. 198), chyba że nabyli uprawnienia do zwolnienia ze służby na korzystniejszych warunkach.

4. Funkcjonariusze pożarnictwa, o których mowa w ust. 3, nabywają prawo do dodatku wyrównawczego na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 10, poz. 59 i Nr 51, poz. 298 oraz z 1991 r. Nr 83, poz. 372).

5. Wydatki z tytułu świadczeń finansowych dla dotychczasowych funkcjonariuszy pożarnictwa zwalnianych z przyczyn, o których mowa w ust. 3, pokrywane są ze środków dotychczasowych pracodawców.

2. W przypadku funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1, nie mają zastosowania przepisy art. 54.

3. Minister Spraw Wewnętrznych, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, określi szczegółowe zasady przyznawania stopni dotychczasowym funkcjonariuszom pożarnictwa na zasadach określonych w ustawie, z uwzględnieniem przepisów ust. 1 i 2.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: L. Wałęsa