Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że pracodawcy zatrudniający pracowników w ramach umowy o pracę mają obowiązek umożliwić pracownikowi wykorzystanie czasu na wypoczynek, bez obowiązku świadczenia pracy, jednocześnie wypłacając mu odpowiednią pensję. Sprawa prawidłowego obliczenia podstawy wymiaru urlopu oraz należnego wynagrodzenia komplikuje się jednak w przypadku pracowników niepełnoetatowych.
Obowiązek wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop pojawia się z dniem rozwiązania (wygaśnięcia) stosunku pracy. Wynika to z art. 455 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy. Pracodawca, nie chcąc narażać się na dodatkowe koszty, powinien szczególnie pilnować, aby pracownik, z którym się rozstaje, w ostatnim dniu zatrudnienia otrzymał wypłatę ekwiwalentu w związku z niewykorzystanym urlopem.
Zgodnie z nowym projektem ustawy nowelizującej kodeks pracy, ochrona przed wypowiedzeniem zostanie poszerzona na innych członków rodziny (babcie, dziadkowie, ciocie, wujkowie), którzy korzystają z urlopu macierzyńskiego w zastępstwie matki dziecka. Rozwinięta zostanie również ochrona przed dyskryminacją oraz mobbingiem.
Pracownik pracujący w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym w podstawowym systemie czasu pracy, który będąc w zagranicznej podróży służbowej w państwie, gdzie 1 i 11 listopada nie są dniami wolnymi od pracy pracował w te dni, powinien otrzymać za pracę w te dni dodatkowe dni wolne. Jeżeli nie otrzyma dni wolnych, będzie mu przysługiwać, oprócz normalnego wynagrodzenia, dodatek 100% za każdą godzinę pracy w święto.