Ciąża, Prawa pracownika

Kodeks pracy wyraźnie stanowi, iż na molestowanie seksualne w miejscu pracy składać mogą się zarówno zachowania czysto fizyczne jak i te werbalne lub pozawerbalne. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego płynie wniosek, że również pozornie neutralny kontakt fizyczny może stanowić zachowanie niestosowne. Również nieodpowiednie elementy werbalne lub pozawerbalne nie powinny być bagatelizowane. Sam sprawca ponosić może za nie odpowiedzialność karną i cywilną, a pracodawca również odpowiedzialność odszkodowawczą przewidzianą w Kodeksie pracy.

Prawo pracy reguluje zakaz zwalniania kobiet w ciąży. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownicą będącą w ciąży? Po pierwsze, zwolnienie jest możliwe na podstawie art. 52 Kodeksu pracy czyli w trybie rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy. Po drugie, w przypadku likwidacji lub upadłości pracodawcy. Przepisy celowo nie ułatwiają tego zadania zatrudniającym.

Łączenie życia zawodowego z rodzicielstwem nie należy do najłatwiejszych. Znacznie trudniejsze zadanie do wykonania mają pracujący rodzice i opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami. Wychowywanie dziecka z niepełnosprawnością to nie tylko codzienność pełna wyzwań, ale także konieczność balansowania między życiem zawodowym a obowiązkami rodzicielskimi. Rodzice takich dzieci często stają przed trudnymi wyborami i potrzebują wsparcia, aby skutecznie pogodzić pracę z troską o dobrostan swoich pociech. Z tego powodu polskie prawo przewiduje szereg przywilejów, które mają na celu ułatwienie im codziennego funkcjonowania. W artykule przyjrzymy się jednemu z aspektów, a mianowicie organizacji czasu pracy. 

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 20 kwietnia (Wielkanoc), czy 8 czerwca (Zielone Świątki) 2025 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Kończy mi się umowa o pracę na czas określony, a jestem w ciąży. Co dalej? Czy pracodawca może zwolnić pracownicę w ciąży? Kiedy zgodnie z przepisami prawa pracy przedłuża się terminowa umowę o pracę?

Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego i od czego zależy? Jak powinien być udzielany urlop wypoczynkowy? Co to jest urlop proporcjonalny? Jakie są prawa i obowiązki pracodawcy a jakie pracownika? Wyjaśnia specjalistka ds. kadr i płac. 

Pracownice w ciąży są objęte szczególną ochroną wynikającą z prawa pracy. Zwolnienie jest możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz z winy pracownicy, za zgodą związku zawodowego. Przepisy szczegółowo regulują te sytuacje.

Depresja okołoporodowa dotyczy bardzo wielu kobiet. Tymczasem ponad 70 proc. matek, które urodziły dziecko w latach 2019-2024 nie miało przeprowadzonej obowiązkowej oceny ryzyka wystąpienia tej choroby. 

Wśród świadczeń rodzinnych znajduje się także jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka. Od 1 listopada 2024 r. będzie wynosiła 1000 zł. Sprawdź, komu przysługuje. Jakie warunki trzeba spełniać, by uzyskać zapomogę. Kiedy należy złożyć wniosek.

Kto jest chroniony przed zwolnieniem w formie wypowiedzenia umowy o pracę? Oto 5 szczególnych przypadków przewidzianych w Kodeksie pracy. Przepisy te zapewniają stabilność zatrudnienia i ochronę przed niesprawiedliwym traktowaniem.

Teraz każda kobieta w ciąży, bez względu na wiek, może wykonać bezpłatne badania prenatalne na NFZ. Jakie to badania? Kto na nie kieruje? Co to są badania inwazyjne i nieinwazyjne? 

Kodeks pracy zawiera szereg przepisów zapewniających ochronę ciężarnym pracownicom. Jednym z takich uprawnień jest przedłużenie umowy o pracę do dnia porodu. Kiedy pracodawca ma obowiązek przedłużenia umowy?

Pracodawca decyduje o zatrudnieniu i zwolnieniu - nie sąd, nie ZUS, więc nie ma np. zakazów zawierania umowy o pracę z kobietą w ciąży, celem objęcia ją ochroną ubezpieczeniową. To ważny aspekt swobody działalności gospodarczej, ponieważ sądy nie są uprawnione do badania, czy zmiany w zakresie zatrudnienia były potrzebne i celowe, ponieważ decyzja o ich przeprowadzeniu należy wyłącznie do autonomii zarządczej pracodawcy i nie podlega ocenie sądu. Sądy nie mogą oceniać zasadności polityki zatrudnienia pracodawców i kontroli ekonomicznej podejmowanych w tym zakresie przez nich decyzji.

Urlop ojcowski udzielany jest w celu opieki nad dzieckiem. Urlop ojcowski jest udzielany w wymiarze do 2 tygodni, na wniosek pracownika-ojca.

W poniedziałek 11 marca przekazano do konsultacji publicznych projekt nowelizacji rozporządzenia o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Zmiany dotyczą wykonywania przez szpitale świadczeń zakończenia ciąży.

Nierzadko zdarza się, że kobieta nie wie o tym, że w chwili otrzymania wypowiedzenia umowy o pracę jest w ciąży. Może się zdarzyć także sytuacja, że co prawda w chwili otrzymania wypowiedzenia kobieta nie była w ciąży, ale zaszła w ciąże w okresie biegu wypowiedzenia.

Trwają konsultacje i prace w Sejmie RP nad nową instytucją, która w założeniu ma dbać o prawa i interesy pracownicze. Ma być powołany Rzecznik Praw Pracowniczych - jest już projekt ustawy. Czy to koniec z wykorzystywaniem osób na tzw. "śmieciówkach". Poniżej szczegółowe założenia.

Kobiety w ciąży są szczególnie chronione w miejscu pracy. Wśród przywilejów, z jakich mogą korzystać, znajduje się możliwość wykonania badań związanych z ciążą w czasie pracy. Jakie warunki muszą być spełnione, aby takie zwolnienie zostało udzielone przez pracodawcę? Podpowiadamy. 

Odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS za swoich pracowników jest obowiązkiem pracodawcy, podobnie jak zgłoszenie zatrudnionych do tych ubezpieczeń. Jak sprawdzić, czy te obowiązki pracodawca wykonuje? Można to zrobić na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS lub po złożeniu wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Kodeks pracy przewiduje szczególną ochronę zatrudnienia kobiet w ciąży. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę takiej pracownicy, a w niektórych przypadkach umowa, która uległaby rozwiązaniu w okresie ciąży, zostaje przedłużona do dnia porodu. Co w przypadku, jeśli to pracownica składa wypowiedzenie? Wyjaśniamy, czy ma prawo je wycofać z powodu ciąży i w jakich przypadkach. 

W Hiszpanii na wyspie Majorka urodziło się pierwsze w Europie i drugie na świecie dziecko, które na etapie embrionalnym było noszone przez parę złożoną z dwóch kobiet. Było to możliwe dzięki nowej technice - INVOcell. Zdrowy chłopczyk o imieniu Derek urodził się kilka dni temu, ważył 3,3 kg.

W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

Zaległy urlop wypoczynkowy za 2022 r. powinien zostać udzielony pracownikowi najpóźniej do 30 września 2023 r. Roszczenia dotyczące urlopu za ubiegły rok przedawnią się w 2026 r. 

Być kobietą w Polsce nie jest łatwo. Przekonała się o tym pani Joanna z Krakowa, która szukając pomocy stała się ofiarą systemu. W szpitalu, do którego trafiła, bo fizycznie i psychicznie poczuła się źle, zamiast pomocy, spotkało ją przesłuchanie i rewizja ze strony policji. Funkcjonariusze zabrali jej także laptop i telefon. Dlaczego? Bo zażyła tabletkę poronną. Kto zawinił? Kto przekroczył swoje kompetencje? Czy ludzka godność jeszcze się liczy? 

Nowe przepisy dotyczące urlopów ojcowskich obowiązują od 26 kwietnia 2023 r. Przypomnijmy, że nowe zasady udzielania urlopów ojcowskich są wynikiem implementacji dyrektywy unijnej „work-life balance”. Sprawdź jakie prawa ma pracujący tata!