Wymiar urlopu wypoczynkowego
Zgodnie z przepisami kodeksu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika wynosi 20 dni, jeśli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat lub 26 dni, jeśli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Co oznacza zwrot „jest zatrudniony”? Można go określić jako staż pracy, który uprawnia pracownika do urlopu w określonym wymiarze. Co składa się na staż pracy i czy pracownik musi pracować, aż 10 lat, aby uzyskać prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze? Na szczęście nie. Do stażu pracy zalicza się bowiem okresy poprzedniego zatrudnienia, okresy nauki oraz:
Polecamy: Urlopy wypoczynkowe. Pytania i odpowiedzi.
- okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
- odbytą czynną służbę wojskową,
- zawodową służbę wojskową,
- pełnienie służby w charakterze policjanta lub funkcjonariusza,
- prowadzenie gospodarstwa rolnego lub wykonywanie pracy w gospodarstwie współmałżonka,
- przypadający przed 1 stycznia 1983 r. okres pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rodziców lub teściów, poprzedzający objęcie tego gospodarstwa,
- urlop bezpłatny, udzielony na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy,
- bezpłatny urlop szkoleniowy, udzielony pracownikowi, który bez skierowania pracodawcy podnosi kwalifikacje zawodowe,
- urlop bezpłatny,
- zatrudnienie u pracodawców zagranicznych,
- wykonywanie pracy nakładczej,
- okres, za który pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu skrócenia mu okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- okres, za który pracownikowi przyznano wynagrodzenie w związku z orzeczeniem sądu przywracającym pracownika do pracy albo odszkodowanie z powodu bezprawnego rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę.
Jeśli chodzi o okresy nauki, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,
- średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
- szkoły policealnej - 6 lat,
- szkoły wyższej - 8 lat.
Zobacz również: Kalkulator stażu pracy
Dodatkowy urlop wypoczynkowy
Określone grupy pracowników są uprzywilejowane, jeśli chodzi o wymiar urlopu wypoczynkowego i mają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Zaliczymy do nich:
- osoby niepełnosprawne - osobie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności.
- kombatantów – kombatantom, którzy nadal pracują, przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych. Dodatkowy urlop nie przysługuje, jeżeli osoby te korzystają z urlopu o wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych w ciągu roku.
- inwalidów wojennych - inwalidzie wojennemu pozostającemu pracującemu zwiększa się przysługujący mu urlop wypoczynkowy o 10 dni roboczych.
- nauczycieli - nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów.
- pracowników socjalnych - pracownikowi socjalnemu zatrudnionemu w ośrodku pomocy społecznej lub w powiatowym centrum pomocy rodzinie, do którego obowiązków należy praca socjalna oraz przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych, jeżeli przepracował nieprzerwanie i faktycznie co najmniej 5 lat, przysługuje raz na dwa lata dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych.
- sędziów - sędziemu przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze 6 dni roboczych, po dziesięciu latach pracy oraz 12 dni roboczych, po piętnastu latach pracy.
- prokuratorów - prokuratorom przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze 6 dni roboczych, po dziesięciu latach pracy oraz 12 dni roboczych, po piętnastu latach pracy.
Zobacz także: Zaległy urlop wypoczynkowy
Urlop uzupełniający i proporcjonalny
Urlop proporcjonalny przysługuje pracownikowi, jeśli nie przepracuje wszystkich miesięcy w danym roku u jednego pracodawcy. Wymiar urlopu wypoczynkowego w takim przypadku przysługuje proporcjonalnie do liczby miesięcy przepracowanych u danego pracodawcy.
Natomiast urlop uzupełniający powoduje zwiększenie przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Urlop uzupełniający polega na dodatni do liczby dni urlopu wypoczynkowego, kolejnych dni. Dzieje się tak, jeśli pracownik wykorzystał już urlop wypoczynkowy za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał prawo do urlopu w wyższym wymiarze. Ma to miejsce w przypadku upływu w ciągu roku 10 lat pracy, co powoduje zwiększenie wymiaru urlopu z 20 na 26 dni. Ponadto pracownik w razie uzyskanie wykształcenia, które wpływa na wymiar urlopu, wejście w życie przepisów zakładowych przewidujących dłuższy urlop lub przejście pracownika do innego pracodawcy, u którego obowiązuje wyższy wymiar urlopu.
Podstawa prawna:
Kodeks pracy.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 1997 r. Nr 123 poz. 776 ze zm.).
Ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 37 ze. zm.).
Ustawa z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 ze zm.).
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.).
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64 poz. 593 ze zm.).
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 98 poz. 1070 ze zm.).
Ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 109 poz. 639).