REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2014 roku wynosi 20,83. / fot. Fotolia
Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2014 roku wynosi 20,83. / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy to przewidziana przez Kodeks pracy możliwość rozliczenia pomiędzy stronami stosunku pracy. Ekwiwalent stanowi równowartość niewykorzystanego prawa do wypoczynku określoną w formie pieniężnej.

Prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zostało uregulowane w art. 171 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141). Ekwiwalent przysługuje pracownikowi w ustawowo określonych okolicznościach. Zgodnie z brzmieniem przytoczonego przepisu przysługuje on jedynie w razie niewykorzystania przysługującego pracownikowi urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Ekwiwalent dotyczy nie tylko niewykorzystanego urlopu bieżącego – przysługującego w danym roku kalendarzowym ale także urlopu zaległego – czyli, tego z poprzednich lat.

REKLAMA

Warto przypomnieć, że prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi. Jest to świadczenie coroczne, nieprzerwane i odpłatne, które wynika z działu siódmego wskazanej wyżej ustawy. Ma na celu stworzenie pracownikowi możliwości dłuższego odpoczynku, pozwalającego na regenerację organizmu. Co do zasady urlop taki udzielany powinien być w naturze, tzn. w postaci dni wolnych. Instytucja ekwiwalentu pieniężnego jest więc wyjątkiem od powyższej zasady.

W przypadku nie wykorzystania urlopu należnego w danym roku kalendarzowym pracodawca ma obowiązek wypłaty ekwiwalentu. Ma to miejsce zarówno w sytuacji gdy pracodawca nie udzielił urlopu jak i gdy pracownik z innych przyczyn nie wykorzystał go. Zastąpienie urlopu ekwiwalentem pieniężnym jest więc możliwe tylko w sytuacji rozwiązania umowy. Forma tego rozwiązania nie ma znaczenia. Niedopuszczalne jest zatem wypłacenie pracownikowi ekwiwalentu w trakcie trwania stosunku pracy. Wtedy należy udzielić mu urlopu w naturze. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu (roszczenie o jego wypłatę) z chwilą rozwiązania umowy z pracodawcą. Już w 2001 roku w wyroku z dnia 29 marca o sygnaturze I PKN 336/00 SN stwierdził, że z dniem rozwiązania stosunku pracy prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego w naturze przekształca się w prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop.

Termin

W myśl interpretacji Państwowej Inspekcji Pracy z 24 września 2008 roku ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy powinien być wypłacony w dacie rozwiązania umowy o pracę.

Zobacz również: Przejęcie pracownika z urlopem

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wysokość

Podstawę ekwiwalentu obliczamy w oparciu o stałe i zmienne składniki wynagrodzenia. Do pierwszej grupy należy przede wszystkim comiesięczna pensja, czyli wynagrodzenie zasadnicze. Jest ona brana pod uwagę w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu. Drugą grupę stanowią: premie, prowizje, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych bądź w godzinach nocnych. Są to składniki, których wysokość w każdym miesiącu może być inna. Są one przyjmowane w średniej wysokości z trzech ostatnich miesięcy, poprzedzających miesiąc, w którym ustalana jest kwota ekwiwalentu.

Współczynnik ekwiwalentu obliczamy natomiast odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w danym roku niedziel i świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Uzyskany wynik dzielimy przez 12. Współczynnik w 2013 roku wynosił 20,92 a w 2014 – 20,83.

Jeśli pracownik świadczy pracę w niepełnym wymiarze czasu, to współczynnik urlopowy ustala się proporcjonalnie do tego wymiaru czasu pracy.

Pani Halina pracuje na ½ etatu. W związku z tym współczynnik jej ekwiwalentu wynosił w 2013 roku 10,46, w 2014 – 10,41.

Jeśli chcemy obliczyć ekwiwalent za jeden konkretny dzień, należy podstawę ekwiwalentu podzielić przez współczynnik. By obliczyć ekwiwalent za jedną godzinę trzeba kwotę ekwiwalentu za jeden dzień podzielić przez 8 godzin. Jest to niezależne od wymiaru czasu pracy, w jakim pracuje pracownik. Pomnożenie otrzymanej stawki godzinowej przez ilość godzin niewykorzystanego urlopu pozwala na wyliczenie ekwiwalentu pieniężnego. Jeżeli z chwilą rozwiązania umowy pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu za urlop bieżący (np. za rok 2014) i zaległy (np. za 2013 rok), to bierzemy pod uwagę współczynnik ekwiwalentu dla chwili nabycia prawa do tego świadczenia.

Dla pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy (cały etat), otrzymującego wynagrodzenie w wysokości 1800 zł brutto, przy założeniu, że zostało mu 5 dni niewykorzystanego urlopu wyliczenia będą wyglądały następująco. Podstawa ekwiwalentu to 1800 zł, czyli wynagrodzenie zasadnicze. Aby obliczyć wynagrodzenie za jeden dzień dzielimy ją (1800zł) przez współczynnik (20,92), co daje 86,04 zł. Otrzymaliśmy tzw. „dniówkę”. Musimy udzielić urlopu za 5 dni, czyli 40 godzin. Stawka godzinowa wynosi 10,75 zł – dzielimy „dniówkę” przez 8 godzin. By obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop mnożymy stawkę godzinową przez ilość godzin niewykorzystanego urlopu. Daje nam to 430 zł.

Śmierć pracownika

Jeśli rozwiązanie umowy nastąpi na skutek śmierci pracownika, to ekwiwalent przysługuje małżonkowi oraz innym osobom uprawnionym do uzyskania renty rodzinnej po zmarłym pracowniku. Jeśli podmioty takie nie istnieją, ekwiwalent doliczany jest do masy spadkowej.

Polecamy serwis: Urlopy pracownicze

Brak ekwiwalentu

Ustawodawca przewiduje sytuację, w której na pracodawcy nie ciąży obowiązek wypłaty ekwiwalentu pieniężnego. Ma to miejsce gdy strony postanowią, że należny urlop zostanie wykorzystany w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę. Musi być ona zawarta z tym samym pracodawcą, bezpośrednio po rozwiązaniu/ wygaśnięciu poprzedniej, łączącej strony, umowy.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141),
  • rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop,
  • wyrok SN z dnia 29 marca 2001 r. o sygnaturze I PKN 336/00.
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA