Monika Serwatka
Dołącz do grona ekspertów
Aplikantka radcowska
Absolwentka Wydziału Prawa UMCS w Lublinie. Ekspert w dziedzinie prawa cywilnego i handlowego. Zawodowo zajmuje się prawem telekomunikacyjnym.
Kto ma zdolność procesową?
16.07.2010
Zdolność procesowa to zdolność danego podmiotu do samodzielnego podejmowania czynności procesowych takich jak wytaczanie powództw czy zaskarżanie orzeczeń sądowych zarówno w postępowaniu procesowym jak i nieprocesowym, a także w innych rodzajach postępowania cywilnego. Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego określają komu przysługuje zdolność procesowa.
Kto może być stroną w procesie?
14.07.2010
Przepisy prawa przyznają określonym podmiotom zdolność do występowania w postępowaniu sądowym jako strona. Uprawnienie to zwane jest zdolnością sądowa. Jakie podmioty posiadają zdolność sądową?
REKLAMA
Timesharing a obowiązki przedsiębiorcy
14.07.2010
Timesharing to wprowadzony do prawa polskiego z dniem 9 grudnia 2000 r. rodzaj użytkowania jakie może być ustanowione na rzecz osoby fizycznej. W każdym przypadku nabywcą timesharingu jest osoba fizyczna, zawierająca umowę poza zakresem prowadzonej działalności gospodarczej. Drugą stroną umowy jest przedsiębiorca. Należy pamiętać, że w tym przypadku na przedsiębiorcy ciążą dodatkowe obowiązki.
Wniosek o zabezpieczenie dowodu można złożyć zarówno przed wszczęciem postępowania jak i w jego toku. We wniosku należy wykazać, że spełnione zostały konieczne przesłanki uzasadniające zabezpieczenie określonego dowodu. W odmiennym przypadku, sąd wyda postanowienie oddalające wniosek o zabezpieczenie dowodu, którego nie będzie można zaskarżyć.
REKLAMA
Wartość przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia należy podać w każdym piśmie, jeżeli od tej wartości zależy właściwość rzeczowa sądu, wysokość opłaty lub dopuszczalność środka odwoławczego, a przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna. Wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia podaje się w złotych, zaokrąglając w górę do pełnego złotego. Prawidłowe określenie wartości przedmiotu sporu ma istotne znaczenie chociażby ze względu na prawidłowe opłacenie pisma. Czy można sprawdzić wartość przedmiotu sporu oznaczoną przez powoda?
W przypadku sprawy o rozwiązanie umowy najmu stosujemy szczególna zasadę obliczania wartości przedmiotu sporu. Warto pamiętać, że wartość przedmiotu sporu w takim przypadku będzie zupełnie inna w zależności od tego czy umowa została zawarta na czas oznaczony czy też na czas nieoznaczony.
Pożytki i koszty a wartość przedmiotu sporu
13.07.2010
W sprawach o prawa majątkowe w pozwie należy określić wartość przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna. W jaki sposób obliczyć wartość przedmiotu sporu gdy obok żądania głównego dochodzimy pożytków oraz dodatkowych kosztów? Przepis artykułu 20 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. O jakich kosztach mowa w tym przepisie? Co należy uznać za pożytki?
Występując na drogę postępowania sądowego z roszczeniem głównym i ubocznymi takimi jak: żądanie odsetek, pożytków czy kosztów, należy pamiętać, że w takim przypadku przy określeniu wartości przedmiotu sporu, w myśl postanowień zawartych w przepisie art. 20 Kodeksu postępowania cywilnego, odsetek, pożytków ani kosztów nie wlicza się do wartości przedmiotu sporu.
W niektórych przypadkach możliwe jest dochodzenie przez powoda jednym pozwem kilku roszczeń. Jeżeli powód zdecyduje się dochodzić kilku roszczeń jednoczenie wartość przedmiotu sporu stanowi suma wszystkich dochodzonych roszczeń.
Jak określić wartość przedmiotu sporu?
13.07.2010
Każdy pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego a dodatkowo zawierać określone przez powoda zapisy jak: dokładne określenie żądania, przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie oraz właściwość sądu, a także w sprawach o prawa majątkowe – oznaczenie wartości przedmiotu sporu. To właśnie określenie wartości przedmiotu sporu, zwłaszcza w niektórych przypadkach może rodzić wiele problemów i negatywnych konsekwencji, chociażby dlatego, że często od wartości przedmiotu sporu uzależniona jest również wysokość wnoszonej przez powoda opłaty sądowej.
Co ze szkodą wyrządzoną w środowisku?
12.07.2010
W myśl art. 3 pkt 39 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2006 r. Nr 129 poz. 902;) środowisko to ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności powierzchnia ziemi, kopaliny, wody, powietrze, zwierzęta i rośliny, krajobraz oraz klimat. Przy czym wyliczenie to ma charakter jedynie przykładowy. Kto będzie ponosił odpowiedzialność za szkody wyrządzone w środowisku?
Kiedy możesz żądać wyższego odszkodowania?
12.07.2010
W myśl obowiązującej na gruncie prawa polskiego zasady pełnego odszkodowania, podmiot obowiązany do naprawienia szkody powinien naprawić szkodę obejmującą straty jakie doznał poszkodowany a także utracone korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Czasem jednak żądanie takiego odszkodowania nie będzie możliwe, z kolei w niektórych przypadkach będzie można skutecznie dochodzić zasądzenia wyższej kwoty niż faktycznie poniesiona szkoda.
Co obejmuje odszkodowanie?
12.07.2010
Zgodnie z przyjętą w polskim systemie prawnym zasadą wyrażoną w art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W konsekwencji naprawienie szkody obejmuje jedynie starty, jakie poniósł poszkodowany a także korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono zgodnie z regułą tzw. pełnej szkody. Jednak nie zawsze musi tak być.
Przepis art. 446(1) Kodeksu cywilnego stanowi, że z chwilą urodzenia dziecko może żądać naprawienia szkód doznanych przed urodzeniem. Artykuł ten dodany został przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U.93.17.78) z dniem 16 marca 1993 r. i stanowi podstawę odpowiedzialność odszkodowawczej za tzw. szkody prenatalne. Kto może w tym przypadku ponosić odpowiedzialność?
Co do zasady możliwe jest zgłoszenie żądania wydania korzyści majątkowej lub - gdyby to było niemożliwe - zwrotu tej korzyści, jeżeli ktoś bez podstawy prawnej korzyść taką uzyskał. Jeżeli świadczenie spełnił ktoś, kto nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, skutecznie może domagać się jego zwrotu, jednak nie zawsze będzie to możliwe.
Jeżeli ktoś spełnił świadczenie będąc w błędnym przekonaniu, że robi to w ramach istniejącego lub powstającego właśnie zobowiązania, może żądać zwrotu tego co świadczył. Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują specjalną instytucję nienależnego świadczenia, która umożliwia dochodzenie szkody powstałej z tego tytułu.
Jeżeli szkoda została wyrządzona czynem niedozwolonym, roszczenie o jej naprawienie przedawnia się z upływem 3 lat od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie odpowiedzialnej do jej naprawienia. Termin ten jest krótszy niż ogólny termin przedawnienia roszczeń majątkowych, który wynosi 10 lat, i wynosi tyle samo co termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, jednak jego bieg należy liczyć w inny sposób.
Kodeks cywilny stanowi, że to prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzona komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu. Powyższą regułę stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami. W jaki sposób osoba ponosząca odpowiedzialność może się od niej uwolnić?
Kto odpowiada za zawalenie się budowli?
08.07.2010
Kodeks cywilny stanowi, że za szkodę wyrządzoną przez zawalenie się budowli lub oderwanie się jej części odpowiedzialny jest samoistny posiadacz budowli, chyba że zawalenie się budowli lub oderwanie jej części nie wynikło ani z braku utrzymania budowli w należytym stanie, ani z wady w budowie (art. 434 Kodeksu cywilnego). Aby móc skorzystać z tego przepisu należy w pierwszej kolejności ustalić czym jest budowla oraz jaki podmiot należy rozumieć pod pojęciem “ samoistny posiadacz”?
Jeżeli jesteś właścicielem pomieszczenia, ale faktycznie nim nie władasz, możesz spać spokojnie, bowiem odpowiedzialność za szkodę spowodowaną wyrzuceniem, wylaniem lub wypadnięciem z takiego pomieszczenia poniesie osoba, która faktycznie włada pomieszczeniem, choćby bez żadnego tytułu prawnego.