Dzienniki Urzędowe - rok 2009 nr 1 poz. 35

Wypadek lotniczy, który wydarzył się w dniu 15 maja 2004 r., na samolocie ultralekkim TL-232 Condor, pilotowanym przez pilota-instruktora, mężczyznę, lat 59, posiadającego uprawnienia instruktora szkolenia zasadniczego ograniczonej klasy 2 (FI 2) oraz drugiego pilota, mężczyznę, lat 54, posiadającego uprawnienia do pilotowania samolotów ultralekkich, klasyfikuję do kategorii:

„Nieustalone”.

1. Opis okoliczności wypadku:

(na podstawie raportu końcowego Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych z badania zdarzenia lotniczego sygn. ULC-BL/8220/109/060/06)

Właściciel samolotu TL-232 Condor poprosił pilota posiadającego licencję pilota samolotowego zawodowego o wykonanie, w charakterze instruktora, lotów zapoznawczych z innym pilotem, właścicielem podobnego samolotu. Pilot zapoznający się wykonywał lot z fotela pilota. Start do drugiego lotu przebiegł bez zakłóceń. Na wysokości około 120 m, po wykonaniu zakrętu w prawo o kąt 90°, obroty silnika samoczynnie spadły i silnik przerwał pracę. Pilot-instruktor wykonał w pierwszej kolejności zakręt w lewo, a potem w prawo, szukając dogodnego miejsca do lądowania. Zdecydował się lądować na trawiastym terenie. W czasie wyrównania pilot-instruktor zauważył przeszkodę znajdującą się w osi lotu, ściągnął energicznie drążek na siebie. Spowodowało to przeciągniecie samolotu i twarde przyziemienie, powodujące uszkodzenie podwozia. Lądowanie odbyło się bez klap. Pilot-instruktor, nie zapięty w pasy, na skutek uderzenia o tablicę przyrządów doznał niegroźnego urazu dolnej części twarzy. Pilot z lewego fotela nie odniósł obrażeń.

2. Przyczyna wypadku:

(na podstawie uchwały podjętej przez Państwową Komisję Badania Wypadków Lotniczych)

Ze względu na znaczne zmiany, zaistniałe od chwili zdarzenia do chwili przybycia zespołu badawczego na miejsce, PKBWL nie jest w stanie jednoznacznie określić przyczyny wypadku. Prawdopodobne przyczyny wypadku mogły być następujące:

- start z mniejszą niż zalecana ilością paliwa i przemieszczeniem się paliwa poza pompę zbiornika lewego w czasie wykonywania prawego zakrętu z przechyleniem 30°. Spowodowało to przerwę w zasilaniu silnika paliwem i powolny spadek jego obrotów, a następnie zgaśnięcie;

- brak paliwa w lewym zbiorniku (przy położeniu kranu zasilania na zbiornik lewy) i powolny spadek obrotów silnika spowodowany wypaleniem się resztek paliwa z gaźników i instalacji paliwowej, a następnie przerwa w pracy silnika;

- wykonanie startu do krytycznego lotu z kranem zasilania paliwem w położeniu lewy + prawy, co po wyczerpaniu się paliwa w lewym zbiorniku spowodowało zapowietrzenie instalacji paliwowej, nierówną pracę i powolny spadek obrotów, a następnie przerwę w pracy silnika;

- zgaśnięcie silnika z innych, trudnych do ustalenia przyczyn.

3. Nie stwierdza się naruszenia przepisów lotniczych.

(na podstawie przeprowadzonej przez Urząd Lotnictwa Cywilnego analizy dokumentacji zdarzenia lotniczego)

4. Zalecenia profilaktyczne:

(na podstawie uchwały podjętej przez Państwową Komisję Badania Wypadków Lotniczych)

Piloci:

4.1. Bezwzględnie przestrzegać zasady zapinania pasów bezpieczeństwa przez załogę i pasażerów przy wykonywaniu każdej czynności lotniczej.

4.2. Przestrzegać sprawdzania zapięcia i dociągnięcia pasów fotela przed wykonaniem lądowania awaryjnego.

4.3. W czasie lotów na statkach powietrznych z silnikami nieposiadającymi certyfikatu jako silniki lotnicze wykonywać lot tak, ażeby w każdej chwili pilot był w stanie wykonać bezpieczne lądowanie awaryjne.

4.4. Przestrzegać zasad prawidłowego tankowania samolotów przed lotem.

4.5. Nie dopuszczać do naruszeń stanu faktycznego po zaistnieniu zdarzenia lotniczego, w tym szczególnie uruchomienia silników i demontażu statku powietrznego.

4.6. Prowadzić dokładną ewidencję czasu lotu i zapisywać go w obowiązujących dokumentach.

4.7. Eksploatację statków powietrznych prowadzić według właściwych dla nich instrukcji.

Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego w z. T. Kądziołka,
Wiceprezes Urzędu