Dzienniki Urzędowe - rok 2004 nr 13 poz. 68

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58 z późn. zm.¹⁾ zarządza się, co następuje:

1. Zarządzenie określa metody i formy wykonywania służby przez policjantów na morzu terytorialnym, morskich wodach wewnętrznych, wodach śródlądowych powszechnie dostępnych zwanych dalej akwenami i na terenach przywodnych, a w szczególności:

1) organizację służby;

2) sposób pełnienia służby.

2. Przepisy zarządzenia odnoszące się do komendanta powiatowego Policji i komendy powiatowej Policji stosuje się odpowiednio do komendanta miejskiego Policji i komendy miejskiej Policji oraz komendanta rejonowego Policji i komendy rejonowej Policji.

Przez użyte w zarządzeniu określenia należy rozumieć:

1) komisariat specjalistyczny Policji – komisariat specjalistyczny Policji właściwy w sprawach wykonywania zadań na wodach i terenach przywodnych;

2) komórka specjalistyczna Policji – komórka specjalistyczna Policji właściwa w sprawach wykonywania zadań na wodach i terenach przywodnych;

3) sezonowa komórka specjalistyczna Policji – sezonowa komórka specjalistyczna właściwa w sprawach wykonywania zadań na wodach i terenach przywodnych utworzona przez komendanta powiatowego Policji na czas określony potrzebami służby;

4) teren przywodny – obszar lądu leżący przy akwenie, określony przez policjanta odpowiedzialnego za organizację służby na wodach w „Charakterystyce akwenu i terenu przywodnego”.

Służbę na wodach mogą pełnić policjanci:

1) komisariatów specjalistycznych Policji;

2) specjalistycznych komórek Policji;

3) sezonowych komórek specjalistycznych Policji;

4) wyznaczeni z innych jednostek i komórek organizacyjnych Policji.

Zakres działania komisariatów Policji, komórek specjalistycznych Policji i sezonowych komórek specjalistycznych Policji nie obejmuje stref niebezpiecznych i zamkniętych dla rybołówstwa i żeglugi, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Komendant powiatowy Policji i komendant komisariatu specjalistycznego Policji odpowiada za prawidłową organizację służby na wodach i terenach przywodnych, a w szczególności za:

1) opracowywanie analiz stanu bezpieczeństwa i porządku na potrzeby dyslokacji służby na wodach i terenach przywodnych;

2) określanie celów i wskazywanie sposobu ich realizacji;

3) opracowywanie planów dyslokacji służby;

4) sporządzanie przez kierowników komórek właściwych do organizacji służby na wodach grafików służby policjantów planowanych do pełnienia tej służby;

5) występowanie o przydział sił wzmocnienia;

6) określenie systemu nadzoru nad realizacją zadań wykonywanych przez policjantów w służbie na wodach;

7) współpracę i określenie zakresu współdziałania sił jednostki z siłami pozapolicyjnymi w podejmowanych działaniach na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i porządku na wodach powszechnie dostępnych.

1. Do zadań komisariatów specjalistycznych Policji i komórek specjalistycznych Policji należy w szczególności:

1) ochrona bezpieczeństwa ludzi;

2) zapobieganie przestępczości, wykroczeniom i innym zdarzeniom zakłócającym bezpieczeństwo i porządek na wodach i terenach przywodnych;

3) wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców w szczególności naruszających przepisy w zakresie:

a) ochrony przyrody, środowiska naturalnego i ekologii,

b) bezpieczeństwo w żegludze,

c) bezpieczeństwo osób pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne;

4) ujmowanie na gorącym uczynku sprawców przestępstw i wykroczeń;

5) poszukiwanie osób zaginionych oraz przedmiotów pochodzących lub użytych do dokonania przestępstwa;

6) zabezpieczanie porządku w miejscach skażenia substancjami trującymi i innymi, powodującymi zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz środowiska naturalnego, a także przy usuwaniu ich skutków;

7) zapobieganie wypadkom utonięć i ratowanie ludzi;

8) zabezpieczanie porządku publicznego w miejscach katastrof i klęsk żywiołowych;

9) szczególna ochrona zbiorników wody pitnej i rzek wpływających do nich;

10) organizacja zabezpieczeń imprez masowych i turystycznych na wodach i terenach przywodnych;

11) współdziałanie z innymi podmiotami realizującymi zadania w zakresie ratownictwa, ochrony bezpieczeństwa i porządku na wodach oraz ekologii;

12) w miarę posiadanych możliwości przeprowadzanie oględzin miejsca zdarzenia pod wodą.

2. Sezonowa komórka specjalistyczna Policji realizuje w szczególności zadania określone w ust. 1 pkt 1–10.

Komendant wojewódzki Policji w celu zapewnienia sprawnej i efektywnej organizacji służby na wodach i terenach przywodnych może wyznaczać policjanta odpowiedzialnego, za koordynację służby na wodach.

1. Komendant powiatowy Policji w jednostkach, w których zostały utworzone komórki specjalistyczne Policji lub sezonowe komórki specjalistyczne Policji, powierza organizację służby na wodach, policjantowi odpowiedzialnemu za organizację służby patrolowej.

2. Policjant, o którym mowa w ust. 1, realizuje w szczególności następujące zadania:

1) sporządza analizy stanu bezpieczeństwa i porządku na wodach i terenach przywodnych zawierające prognozy zagrożenia;

2) dokonuje bieżącej oceny stanu zagrożenia przestępczości i wykroczeniami oraz określa rejony zagrożenia, miejsca zagrożone, trasy patrolowe w celu dostosowania rozmieszczenia sił i środków oraz podejmowanych działań do przewidywanego w określonym miejscu i czasie zagrożenia;

3) na podstawie prognoz zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz innych potrzeb służby sporządza plan dyslokacji służby zawierający: numer lub nazwę akwenu, rejonu lub trasy, numery miejsc zagrożonych;

4) gromadzi i wykorzystuje na potrzeby służby informacje przekazywane z komórek realizujących czynności operacyjno-rozpoznawcze, od kierowników posterunków i rewirów dzielnicowych, a także o poczuciu bezpieczeństwa miejscowej społeczności oraz pochodzące z innych źródeł;

5) wyznacza zadania dla policjantów pełniących służbę na wodach i terenach przywodnych;

6) opracowuje „Charakterystykę akwenu i terenu przywodnego” dla każdego zbiornika wodnego, na którym jest planowana służba, zgodnie z § 2 pkt 4;

7) opracowuje algorytmy postępowania w sytuacjach szczególnych w odniesieniu do zagrożeń i „Charakterystyk akwenu i terenu przywodnego”;

8) inicjuje działania profilaktyczne.

Służbę na wodach i terenach przywodnych policjanci mogą pełnić wspólnie z inspektorami Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, funkcjonariuszami Straży Granicznej, żołnierzami Żandarmerii Wojskowej, strażnikami Straży Gmiennej/Miejskiej, Państwowej Straży Rybackiej, Straży Leśnej, strażakami Państwowej Straży Pożarnej, członkami Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego lub innymi uprawnionymi osobami, których obecność jest uwarunkowana potrzebami służby, na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

1. Służbę w komisariatach specjalistycznych Policji i komórkach specjalistycznych Policji wykonujących zadania na wodach i terenach przywodnych pełni się w ciągu całego roku.

2. Poza okresem nawigacyjnym komisariaty specjalistyczne Policji i komórki specjalistyczne Policji podejmują w szczególności działanie na rzecz ekologii, organizują patrolowanie terenów przywodnych oraz nawiązują współpracę w tej dziedzinie z osobami wymienionymi w § 9.

Komendant powiatowy Policji na terenie obejmującym obszary wodne może tworzyć sezonowe komórki specjalistyczne Policji.

W granicach właściwości terytorialnej komendy wojewódzkiej Policji można organizować patrole, realizujące zadania w rejonach służbowych kilku jednostek Policji.

Służbę organizuje się na podstawie prognoz zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego występującego na wodach i terenach przywodnych lub innych potrzeb służby.

Dyslokacja służby na wodach i terenach przywodnych powinna w szczególności opierać się o wyniki bieżącego monitorowania czynników mających wpływ na stan bezpieczeństwa i porządku na wodach i terenach przywodnych, przede wszystkich takich jak:

1) ilość, rodzaj, czas, miejsce, okoliczności zaistniałych przestępstw i wykroczeń oraz sposób działania sprawców;

2) natężenie ruchu ludności w związku z wypoczynkiem, kąpielą i innymi formami korzystania ze środowiska wodnego;

3) ruch jednostek pływających;

4) czas, miejsce, okoliczności i przyczyny:

a) tonięć i utonięć,

b) zanieczyszczeń środowiska wodnego,

c) uszkodzeń urządzeń wodnych,

d) zaistniałych wypadków zagrażających życiu i zdrowiu osób, a także ich mieniu;

5) własne rozpoznanie oraz dokonane przez inne służby;

6) ocena prawidłowości dotychczasowego rozmieszczenia sił i środków oraz ich efektywności;

7) związki przyczynowe pomiędzy zdarzeniami a występującymi zjawiskami i warunkami przyrodniczymi, zwłaszcza atmosferycznymi i w środowisku wodnym;

8) zmiany głębokości akwenu, jego linii brzegowej, usytuowania mielizn, nurtu rzeki i innych miejsc mających istotne znaczenie dla nawigacji statków lub kąpieli osób, a w okresie zimowym o występowanie pokrywy lodowej, jej grubość, występowanie oparzelisk, wytopisk mogących przyczynić się do utonięcia osób;

9) informacje o poczuciu bezpieczeństwa miejscowej społeczności;

10) prognozy zagrożenia bezpieczeństwa i porządku na wodach i terenach przywodnych wraz z wnioskami i zaleceniami.

1. „Charakterystyka akwenu terenu przywodnego” zawiera w szczególności:

1) nazwę akwenu i nazwy (numery) poszczególnych rejonów i miejsc zagrożonych;

2) określenie tras i granic patrolowania;

3) mapę akwenu z danymi do nawigacji oraz naniesionymi rejonami i miejscami patrolowania oraz usytuowanie urządzeń wodnych i znaków nawigacyjnych;

4) zadania do realizacji w trakcie patrolowania;

5) opis rejonów, miejsc zagrożonych tras patrolowych z uwzględnieniem:

a) siedzib organów administracji wodnej,

b) granic i cech charakterystycznych zbiornika wodnego (wymiary, głębokość, miejsca szczególnie niebezpieczne, kanały, zatoki, ujścia rzek, miejsca prowadzonych robót wodnych),

c) miejsc przebywania osób, kąpielisk, ośrodków wypoczynkowych, przystani żeglugowych, sportowych i klubowych, wypożyczalni sprzętu pływającego, kolonii, obozów, pól biwakowych, rozmieszczenia lokali usługowych i rozrywkowych,

d) budowli wodnych, portów, urządzeń piętrzących, ujęć wodnych, aktualny poziom wód, kilometraż rzek, linie obwałowań,

e) miejsc, które z uwagi na ich usytuowanie lub charakter sprzyjają działalności przestępczej, bądź ukrywaniu się sprawców.

2. Charakterystykę, o której mowa w ust. 1, należy przechowywać u dyżurnego jednostki Policji. W czasie służby dokument ten powinien również pozostawać na wyposażeniu jednostki pływającej.

1. Kierownik komórki właściwej do spraw służby na wodach dokonuje bieżącego rozmieszczenia sił policyjnych na terenie jednostki organizacyjnej Policji i dokumentuje to w książce służby.

2. Dyslokację patroli można zmieniać w trakcie pełnienia służby w związku z zaistniałymi wydarzeniami.

1. Przygotowanie policjantów do służby sprawdza się w czasie odprawy lub indywidualnie.

2. W terenie, bez odprawy mogą rozpoczynać służbę tylko policjanci, którzy uzyskali zgodę bezpośredniego przełożonego.

1. Obowiązkiem prowadzącego odprawę policjantów do służby na wodach i terenach przywodnych jest:

1) zapoznanie policjantów z aktualnymi wydarzeniami zaistniałymi w rejonie jednostki i poleceniami kierownictwa, a także przekazanie zadań doraźnych, które powinny wynikać z wniosków zawartych w analizie sporządzanej na potrzeby dyslokacji służby prewencji na wodach i określenie sposobu ich wykonania;

2) wskazanie rejonów pełnienia służby oraz miejsc i czasu przerwy w służbie;

3) określenie składu i liczebności patrolu oraz wyznaczeniu dowódcy w przypadku patroli wieloosobowych;

4) uwzględnienie wariantów pełnienia służby w dniach o dobrych i złych warunkach atmosferycznych;

5) sprawdzenie wyposażenia indywidualnego policjantów do służby oraz jednolitego umundurowania, zgodnego z obowiązującymi przepisami;

6) pouczenie o zasadach bezpieczeństwa policjantów podczas wykonywania zadań;

7) zwrócenie uwagi na stan psychofizyczny policjantów;

8) określenie sposobu utrzymywania łączności z dyżurnym jednostki Policji;

9) przydzielenie środków technicznych.

2. Prowadzący odprawę ma prawo sprawdzenia znajomości przez policjantów przepisów regulujących warunki i zasady użycia środków przymusu bezpośredniego, w tym broni służbowej, a także podstawowych aktów prawnych regulujących organizację i pełnienie służby na wodach.

3. Przebieg odprawy, treść przekazanych zadań doraźnych oraz sposób ich realizacji, odprawiający wpisuje do książki odpraw.

4. Policjanci odnotowują w notatnikach służbowych zadania doraźne i istotne informacje przekazane do realizacji w trakcie odprawy.

1. Taktyka pełnienia służby determinowana jest rodzajem przedzielonych zadań, warunkami atmosferycznymi, topografią terenu, charakterem akwenu oraz wskazaniami prowadzącego odprawę do służby i polega w szczególności na:

1) patrolowaniu w sposób widoczny dla wszystkich korzystających z danego akwenu i terenu przywodnego;

2) organizowanie doraźnych postojów w miejscach zagrożonych;

3) równoczesnym patrolowaniu rejonu jednostką pływająca i pieszo lub przy pomocy innych środków lokomocji, przy współdziałaniu dodatkowych patroli;

4) patrolowaniu rejonu, przy wykorzystaniu ukształtowania terenu, prądów wodnych umożliwiających ruch jednostki pływającej z wygaszonym silnikiem, pory nocnej itp.;

5) stosowaniu innych form określonych przez policjanta odprawiającego do służby.

2. Przyjęta taktyka pełnienia służby powinna gwarantować bezpieczeństwo działania policjanta, a także jego skuteczność i efektywność.

1. Policjanci pełniący służbę na wodach i terenach przywodnych mają obowiązek utrzymywania bieżącego kontaktu z dyżurnym jednostki Policji – przy pomocy dostępnych środków łączności.

2. Policjanci pełniący służbę mają obowiązek meldowania dyżurnemu jednostki Policji o podjęciu i zakończeniu interwencji.

3. Opuszczenie rejonu pełnienia służby na wodach i terenach przywodnych może nastąpić na polecenie lub za zgodą dyżurnego jednostki Policji.

Podczas patrolowania policjanci powinni w szczególności:

1) prowadzić obserwację akwenu i terenów przywodnych oraz zachodzących w nich zjawisk;

2) zwracać uwagę na zjawiska wskazujące na zanieczyszczenie środowiska naturalnego na wodach i terenach przywodnych;

3) natychmiast reagować w każdym przypadku, uzasadniającym potrzebę przeprowadzenia interwencji lub podjęcia działań ratunkowych;

4) systematycznie kontrolować wszystkie miejsca zagrożone znajdujące się w rejonie pełnienia służby;

5) zbierać informacje dotyczące występujących zagrożeń lub mogących przyczynić się do ustalenia sprawców przestępstw i wykroczeń;

6) ujawniać osoby naruszające porządek publiczny;

7) przeprowadzać kontrole jednostek pływających.

1. Pojazdy służbowe wykorzystuje się do przemieszczania patroli na zgłoszoną interwencję lub pomiędzy akwenami, miejscami zagrożonymi, a także do przewożenia jednostek pływających.

2. Jednostka pływająca służy do przemieszczania pomiędzy miejscami zagrożonymi.

3. W rejonie pełnienia służby na terenach przywodnych policjanci po opuszczeniu pojazdu patrolują pieszo miejsca zagrożone.

1. Załogę jednostki pływającej stanowi, co najmniej dwóch policjantów, posiadających uprawnienia do prowadzenia danego typu jednostki oraz uprawnienia w zakresie ratownictwa wodnego.

2. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość pełnienia służby na jednostce pływającej:

1) przy udziale dwóch policjantów, z których tylko jeden posiada uprawnienia wymienione w ust. 1, pod warunkiem zachowania szczególnych środków bezpieczeństwa i przy wykorzystaniu sprzętu asekuracyjnego;

2) policjanta z udziałem osoby, o której mowa w § 9, posiadającej uprawnienia wymienione w ust. 1 albo pod warunkiem zachowania szczególnych środków bezpieczeństwa i przy wykorzystaniu sprzętu asekuracyjnego.

3. W wyjątkowych przypadkach nie cierpiących zwłoki za zgodą dyżurnego jednostki Policji dopuszcza się wykonywanie czynności przy użyciu łodzi przez jednego policjanta posiadającego uprawnienia, o których mowa w ust. 1.

Do wykonywania zadań można wykorzystywać inne środki lokomocji pozwalające pełnić służbę na wodach i terenach przywodnych, stosownie do pory roku i warunków terenowych.

1. Służba na wodach i terenach przywodnych pełniona jest w umundurowaniu służbowym.

2. Policjanci są zobowiązani posiadać wyposażenie i uzbrojenie stosowne do charakteru, czasu i sposobu wykonywanej służby.

3. Komendant powiatowy Policji, komisariatu specjalistycznego Policji może w uzasadnionych przypadkach organizować służbę policjantów na wodach i terenach przywodnych w ubraniu cywilnym i przy wykorzystaniu nieoznakowanych środków transportu.

1. O rozpoczęciu i zakończeniu przerwy dowódca patrolu informuje dyżurnego jednostki, który potwierdza zgodę na jej wykorzystanie.

2. Policjant może na czas przerwy opuścić rejon pełnienia służby za zgodą dyżurnego jednostki Policji.

3. W czasie przerwy policjant pozostaje na nasłuchu radiowym.

4. Przebieg służby należy udokumentować w notatniku służbowym lub przy pomocy nośnika elektronicznego.

W razie otrzymania informacji o przygotowywanym, dokonywanym przestępstwie lub wykroczeniu w rejonie pełnienia służby, policjant niezwłocznie melduje o tym dyżurnemu jednostki Policji, po czym udaje się na miejsce zdarzenia.

1. Na miejscu zdarzenia policjant powinien w szczególności:

1) udzielić lub spowodować udzielenie pomocy przedlekarskiej osobom, których życiu lub zdrowiu zagraża niebezpieczeństwo;

2) uniemożliwić sprawcy kontynuowanie działań naruszających prawo i jeśli jest to możliwe zatrzymać sprawcę;

3) podjąć pościg za sprawcą zdarzenia jeżeli istnieją ku temu warunki;

4) zabezpieczyć miejsce zdarzenia przed utratą śladów i ustalić świadków zdarzenia oraz zebrać możliwe informacje o sprawcach.

2. Podjęte czynności i dokonane ustalenia należy udokumentować w notatniku służbowym, a następnie w formie notatki.

1. Policjant po zakończeniu służby:

1) melduje bezpośredniemu przełożonemu, a w razie jego nieobecności, wyznaczonemu przez kierownika jednostki Policji innemu odpowiedzialnemu za służbę policjantowi o jej przebiegu oraz uzyskanych efektach;

2) przekazuje niezbędne dokumenty z wykonanych czynności, w tym informacje o zagrożeniach wskazanych przez społeczeństwo oraz o stwierdzonych nieprawidłowościach w zabezpieczeniu infrastruktury rejonu służbowego, w formie raportu, notatki itp.;

3) sporządza i przekazuje, zgodnie z ustalonymi zasadami informacje uzyskane w drodze realizacji podstawowych metod pracy operacyjnej.

2. Ocenę realizacji zadań przez policjanta i wyników służby należy dokonać bezpośrednio po jej zakończeniu.

Traci moc zarządzenie nr 13/96 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 1996 roku w sprawie organizacji i zakresu działania specjalistycznych komisariatów wodnych Policji na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania.

Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia podpisania.

¹ Zmiany do tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 19, poz. 185, Nr 74, poz. 676, Nr 81, poz. 731, Nr 113, poz. 984, Nr 115, poz. 996, Nr 153, poz. 1271, Nr 176, poz. 1457 i Nr 200, poz. 1688 oraz z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 113, poz. 1070, Nr 130, poz. 1188 i 1190, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1600, Nr 192, poz. 1873 i Nr 210, poz. 2036.