Dzienniki Urzędowe - rok 2023 poz. 7

1. Na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst zarządzenia nr 30/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 26 października 2017 r. w sprawie sposobu przeprowadzania rozliczeń międzybankowych i rozrachunków międzybankowych (Dz. Urz. NBP poz. 21), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych zarządzeniem nr 31/2022 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 20 grudnia 2022 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie sposobu przeprowadzania rozliczeń międzybankowych i rozrachunków międzybankowych (Dz. Urz. NBP poz. 24).

2. Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity zarządzenia nie obejmuje § 2 zarządzenia nr 31/2022 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 20 grudnia 2022 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie sposobu przeprowadzania rozliczeń międzybankowych i rozrachunków międzybankowych (Dz. Urz. NBP poz. 24), który stanowi:

„§ 2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 20 marca 2023 r.".

Prezes Narodowego Banku Polskiego: A. Glapiński

Załącznik do obwieszczenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego
z dnia 8 maja 2023 r. (poz. 7)

ZARZĄDZENIE NR 30/2017
PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO

z dnia 26 października 2017 r.

w sprawie sposobu przeprowadzania rozliczeń międzybankowych i rozrachunków międzybankowych

Na podstawie art. 68 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 2324, 2339, 2640 i 2707 oraz z 2023 r. poz. 180 i 825) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. Zarządzenie określa ogólne zasady przeprowadzania rozliczeń międzybankowych i rozrachunków międzybankowych w złotych i euro.

§ 2. Użyte w zarządzeniu określenia oznaczają:

1) bank - bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej, oddział banku zagranicznego oraz Narodowy Bank Polski, zwany dalej „NBP";

2) dzień operacyjny - dzień, w którym bank przyjmuje i realizuje zlecenia płatnicze;

3) (uchylony)¹⁾;

4) Kasa Krajowa - Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa w rozumieniu ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 924, z późn. zm.²⁾);

5) rozliczenie międzybankowe - czynności realizowane w celu:

a) przekazania między bankami zleceń płatniczych dotyczących płatności pomiędzy:

- bankami,

- klientem banku a innym bankiem,

- bankiem a posiadaczem rachunku w innym banku,

- klientem banku a posiadaczem rachunku w innym banku,

b) ustalenia wzajemnych zobowiązań i należności pomiędzy bankami, wynikających z tytułu przekazania jednego lub więcej zleceń płatniczych, o których mowa w lit. a;

6) rozrachunek międzybankowy - przemieszczenie środków pieniężnych pomiędzy prowadzonymi przez banki rachunkami banków lub pomiędzy rachunkami banków a rachunkami własnymi banków prowadzących rachunki banków w celu wykonania zobowiązania powstałego w wyniku przeprowadzenia rozliczenia międzybankowego, o którym mowa w pkt 5;

7) system będący komponentem systemu TARGET³⁾ - system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) prowadzony przez dany bank centralny, stanowiący część systemu TARGET³⁾ (krajowy komponent systemu TARGET³⁾);

8) system płatności - system, o którym mowa w art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2022 r. poz. 1581), podlegający nadzorowi Prezesa NBP;

9) system SORBNET2 - system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) obsługujący rachunki prowadzone w Centrali NBP, w którym przeprowadzane są rozrachunki międzybankowe w złotych;

10)⁴⁾ system TARGET - system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS) dla przeprowadzania, w pieniądzu banku centralnego, rozrachunku płatności w euro, składający się z krajowych komponentów prowadzonych przez poszczególne banki centralne Unii Europejskiej stosownie do ram prawnych dotyczących systemu TARGET, w szczególności zgodnie z Wytycznymi Europejskiego Banku Centralnego z dnia 24 lutego 2022 r. w sprawie transeuropejskiego zautomatyzowanego błyskawicznego systemu rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym nowej generacji (TARGET) oraz uchylającymi wytyczne 2013/47/UE (EBC/2012/27) (EBC/2022/8) (Dz. U. UE L 163 z 17.06.2022, str. 84);

11) system TARGET-NBP⁵⁾ - polski system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (RTGS), stanowiący krajowy komponent systemu TARGET³⁾, prowadzony przez NBP;

12)⁶⁾ system zewnętrzny - system zarządzany przez podmiot mający siedzibę w kraju należącym do Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, podlegający nadzorowi właściwego organu, w którym przeprowadzane są:

a) rozliczenia zleceń płatniczych lub transakcji mających za przedmiot środki pieniężne,

b) rozliczenia lub rozrachunek transakcji mających za przedmiot instrumenty finansowe

- w wyniku których powstają zobowiązania pieniężne będące przedmiotem rozrachunku międzybankowego;

13) uczestnik systemu SORBNET2 - podmiot posiadający rachunek bankowy w systemie SORBNET2, zgodnie z zawartą z NBP umową o systemie SORBNET2, i NBP;

14) uczestnik systemu TARGET-NBP⁵⁾ - podmiot posiadający rachunek bankowy w systemie TARGET-NBP⁵⁾, zgodnie z zawartą z NBP umową o systemie TARGET-NBP⁵⁾, i NBP;

15) umowa o systemie SORBNET2 - umowa w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku bankowego w systemie SORBNET2;

16)⁷⁾ umowa o systemie TARGET-NBP - umowa w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku w euro w systemie TARGET-NBP, zawarta między NBP a uczestnikiem systemu TARGET-NBP;

17) wysokokwotowe zlecenia płatnicze - zlecenia płatnicze w złotych, których wynikiem - w przypadku ich realizacji - jest rozrachunek międzybankowy, dotyczące:

a) operacji banków z NBP,

b) operacji dokonywanych na międzybankowym rynku pieniężnym lub walutowym, jak również operacji dokonywanych w międzybankowym obrocie instrumentami finansowymi,

c) rozliczeń lub rozrachunku transakcji mających za przedmiot instrumenty finansowe, dokonywanych przez podmioty zarządzające systemami zewnętrznymi,

d) płatności w kwocie 1 000 000 złotych lub wyższej, dokonywanych przez klientów banków lub na ich rzecz, z wyjątkiem wpłat składek na ubezpieczenie społeczne, płatności dokonywanych na rzecz organów administracji skarbowej oraz płatności dokonywanych na podstawie czeków oraz innych obciążeniowych zleceń płatniczych,

e) kompensowania zleceń płatniczych lub transakcji mających za przedmiot środki pieniężne w ramach systemów płatności w złotych wymienionych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 15 czerwca 2016 r. w sprawie określenia systemów, w których istnieje ryzyko systemowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 873);

18) zlecenie płatnicze - zlecenie uczestnika systemu SORBNET2, uczestnika systemu TARGET-NBP⁵⁾, banku lub klienta banku dotyczące przekazania kwoty pieniężnej w celu wykonania lub zwolnienia z zobowiązania pieniężnego, skutkujące dokonaniem rozliczenia międzybankowego lub rozrachunku międzybankowego.

§ 3. W celu przeprowadzenia rozliczenia międzybankowego bank kieruje zlecenie płatnicze do:

1) systemu płatności;

2) zagranicznego systemu płatności podlegającego nadzorowi właściwego organu nadzoru, zgodnie z zasadami funkcjonowania tego systemu;

3) banku prowadzącego jego rachunek, zgodnie z zasadami określonymi w rozdziale 2;

4) banku odbiorcy zlecenia w drodze bezpośredniej wymiany zleceń płatniczych oraz wynikających z nich wzajemnych zobowiązań i należności, zgodnie z zasadami określonymi w rozdziale 3;

5) instytucji kredytowej lub banku zagranicznego, zgodnie z zasadami określonymi przez bank oraz odpowiednio przez instytucję kredytową lub bank zagraniczny.

§ 4. Rozrachunek międzybankowy w złotych jest przeprowadzany przez:

1) NBP:

a) w Centrali NBP w systemie SORBNET2 - na zasadach określonych w rozdziale 4 i w umowie o systemie SORBNET2, a w przypadku, gdy rozrachunek międzybankowy jest przeprowadzany w wyniku działania podmiotu zarządzającego systemem zewnętrznym - również w rozdziale 7,

b) w oddziałach okręgowych NBP prowadzących rachunki banków w złotych - na zasadach określonych w rozdziale 6 oraz w umowie rachunku bankowego, zawartej pomiędzy NBP a bankiem;

2) pozostałe banki prowadzące rachunki innych banków w złotych - na zasadach określonych w rozdziale 6 i w umowach zawartych pomiędzy tymi bankami, a w przypadku, gdy rozrachunek międzybankowy jest przeprowadzany w wyniku działania podmiotu zarządzającego systemem zewnętrznym - również w rozdziale 7.

§ 5. Rozrachunek międzybankowy w euro jest przeprowadzany przez:

1) NBP w systemie TARGET-NBP⁵⁾ - na zasadach określonych w rozdziale 5 i w umowie o systemie TARGET-NBP⁵⁾, a w przypadku, gdy rozrachunek międzybankowy jest przeprowadzany w wyniku działania podmiotu zarządzającego systemem zewnętrznym - również w rozdziale 7;

2) pozostałe banki prowadzące rachunki innych banków w euro - na zasadach określonych w rozdziale 6 i umowach zawartych pomiędzy tymi bankami, a w przypadku, gdy rozrachunek międzybankowy jest przeprowadzany w wyniku działania podmiotu zarządzającego systemem zewnętrznym - również w rozdziale 7.

§ 6. 1. Rozrachunek międzybankowy jest przeprowadzany na podstawie zleceń płatniczych składanych przez:

1) NBP;

2) banki inne niż NBP;

3) podmioty zarządzające systemami zewnętrznymi.

2. Zlecenia płatnicze składane do rozrachunku międzybankowego wynikają z:

1) jednostkowych operacji;

2) kompensaty wzajemnych zobowiązań i należności wynikających z przeprowadzonych operacji.

§ 7. Z zastrzeżeniem § 29 oraz jeżeli umowa o systemie SORBNET2 nie stanowi inaczej, wysokokwotowe zlecenia płatnicze są kierowane do rozrachunku międzybankowego przeprowadzanego przez:

1) Centralę NBP w systemie SORBNET2 - jeżeli dotyczą przemieszczenia środków pieniężnych pomiędzy bankami posiadającymi rachunki bieżące w złotych w Centrali NBP lub pomiędzy tymi bankami a NBP;

2) oddziały okręgowe NBP, o których mowa w § 4 pkt 1 lit. b, lub banki, o których mowa w § 4 pkt 2 - w przypadkach innych niż określone w pkt 1.

Rozdział 2

Rozliczenie międzybankowe przeprowadzane przez banki prowadzące rachunki innych banków

§ 8. Rozliczenie międzybankowe może być przeprowadzane przez bank prowadzący rachunek innego banku na podstawie umowy zawartej przez te banki.

§ 9. W umowach rachunku bankowego, zawartych przez bank z innym bankiem w celu pośredniczenia w wymianie zleceń płatniczych oraz rejestracji i ustalania wzajemnych zobowiązań i należności, które z tej wymiany wynikają, są określone w szczególności:

1) zasady sporządzania przez bank zleceń płatniczych składanych w banku prowadzącym rachunek;

2) tryb i terminy realizacji zleceń płatniczych, o których mowa w pkt 1;

3) zasady ustalania wzajemnych zobowiązań i należności banków.

Rozdział 3

Rozliczenie międzybankowe przeprowadzane w drodze bezpośredniej wymiany zleceń płatniczych między bankami oraz rejestracji wynikających z nich zobowiązań lub należności

§ 10. W bezpośredniej wymianie zleceń płatniczych mogą uczestniczyć dwa banki, które wzajemnie przekazują i otrzymują zlecenia płatnicze oraz dokonują rejestracji wzajemnych zobowiązań i należności wynikających z takiej wymiany.

§ 11. Banki uczestniczące w bezpośredniej wymianie zleceń płatniczych zawierają umowy określające w szczególności:

1) tryb i terminy wymiany zleceń płatniczych;

2) sposób udokumentowania wymiany zleceń płatniczych i zasady sporządzania tej dokumentacji;

3) zasady postępowania przy korygowaniu błędów w dokumentacji dotyczącej wymiany zleceń płatniczych;

4) zasady ustalania wzajemnych zobowiązań i należności banków, wynikających z bezpośredniej wymiany zleceń płatniczych;

5) jednostki organizacyjne banków uczestniczące w bezpośredniej wymianie zleceń płatniczych;

6) sposób i terminy dokonywania rozrachunku międzybankowego, o którym mowa w § 12 ust. 1.

§ 12. 1. Rozrachunek międzybankowy wynikający z rozliczenia międzybankowego przeprowadzanego w drodze bezpośredniej wymiany zleceń płatniczych między bankami oraz w związku z rejestracją wynikających z nich zobowiązań i należności jest przeprowadzany w systemach płatności prowadzonych przez NBP, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do bezpośredniej wymiany zleceń płatniczych między bankami, jeżeli co najmniej jeden z tych banków nie ma rachunku w systemach płatności prowadzonych przez NBP.

3. Do składania w systemach płatności, o których mowa w ust. 1, zleceń płatniczych w celu przeprowadzania rozrachunku międzybankowego właściwy jest bank zobowiązany do zapłaty należności na rzecz innego banku.

Rozdział 4

Rozrachunek międzybankowy w systemie SORBNET2

§ 13. 1. Uczestnikami systemu SORBNET2 mogą być:

1) NBP;

2) banki inne niż NBP;

3) podmiot zarządzający systemem zewnętrznym;

4) bank centralny innego państwa;

5) Kasa Krajowa;

6) Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

2. Warunkiem uczestnictwa w systemie SORBNET2 podmiotów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest spełnienie warunków określonych w uchwale nr 9/2013 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 24 maja 2013 r. w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez Narodowy Bank Polski (Dz. Urz. NBP z 2023 r. poz. 6), zwanej dalej „uchwałą w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez NBP".

3. Warunkami uczestnictwa w systemie SORBNET2 podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, jest uzyskanie, zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 2025), zwanej dalej „ustawą o NBP", zgody Prezesa NBP na prowadzenie rachunku w NBP oraz spełnienie odpowiednio warunków określonych w § 7 i § 11 ust. 1 pkt 2 uchwały w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez NBP.

4. Warunkiem uczestnictwa w systemie SORBNET2 podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, jest uzyskanie, zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 4 ustawy o NBP, zgody Prezesa NBP na prowadzenie rachunku w NBP.

5. Warunkiem uczestnictwa w systemie SORBNET2 podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, jest spełnienie odpowiednio warunków określonych w § 7 i § 11 uchwały w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez NBP.

6. Warunkiem uczestnictwa w systemie SORBNET2 podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, jest spełnienie odpowiednio warunków określonych w § 7 i § 11 ust. 1 pkt 2 uchwały w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez NBP.

§ 14. 1. Rozrachunek międzybankowy w systemie SORBNET2 jest przeprowadzany na podstawie:

1) wysokokwotowych zleceń płatniczych;

2) innych zleceń płatniczych, przewidzianych w umowie o systemie SORBNET2;

3) zleceń płatniczych wystawianych przez bank posiadający rachunek rezerwy obowiązkowej w Centrali NBP.

2. Zlecenia płatnicze, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, obciążające rachunek banku, są wystawiane przez:

1) ten bank;

2) NBP;

3) innych uczestników systemu SORBNET2 niebędących bankami.

3. Podmioty, o których mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, mogą wystawiać zlecenia płatnicze obciążające rachunek bieżący banku obsługiwany w systemie SORBNET2, na podstawie upoważnień określonych w umowie o systemie SORBNET2 zawartej między NBP a bankiem.

§ 15. Zlecenie płatnicze niespełniające wymogów formalnych określonych w umowie o systemie SORBNET2 jest odrzucane przez NBP.

§ 16. 1. Zlecenie płatnicze uznaje się za wprowadzone do systemu SORBNET2 z chwilą zarejestrowania w systemie SORBNET2.

2. Zlecenie płatnicze nie może być odwołane i jest ostateczne od chwili jego wykonania, to znaczy od momentu obciążenia rachunku w systemie SORBNET2 wskazanego w zleceniu płatniczym.

§ 17. 1. Zlecenia płatnicze, które spełniają wymogi formalne, są realizowane w systemie SORBNET2 w dniu wskazanym jako data realizacji, pod warunkiem że na obciążanym rachunku znajdują się wystarczające do ich zrealizowania środki pieniężne, po wyłączeniu środków zablokowanych z tytułów określonych w umowie o systemie SORBNET2 lub wynikających z odrębnych przepisów.

2. Zlecenia płatnicze w systemie SORBNET2 są realizowane:

1) zgodnie z zasadą rozrachunku brutto, to jest w drodze odrębnej realizacji każdego zlecenia płatniczego;

2) zgodnie z zasadą rozrachunku w czasie rzeczywistym, to jest na bieżąco w ciągu dnia operacyjnego;

3) w kolejności wynikającej z zasad ustalania priorytetów określonych w umowie o systemie SORBNET2.

§ 18. 1. Rozrachunek międzybankowy w systemie SORBNET2 jest przeprowadzany poprzez jednoczesne obciążenie i uznanie rachunków banków lub rachunków własnych NBP obsługiwanych w tym systemie, zgodnie z treścią zlecenia płatniczego, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Warunek jednoczesności, o którym mowa w ust. 1, nie musi być spełniony, jeżeli rozrachunek międzybankowy w systemie SORBNET2 jest przeprowadzany z wykorzystaniem rachunku podmiotu zarządzającego systemem zewnętrznym.

§ 19. Szczegółowe zasady prowadzenia rachunku uczestnika systemu SORBNET2 określa umowa o systemie SORBNET2.

Rozdział 5

Rozrachunek międzybankowy w systemie TARGET-NBP⁵⁾

§ 20. 1. Uczestnikami systemu TARGET-NBP⁵⁾ mogą być:

1) NBP;

2) banki inne niż NBP;

3) podmiot zarządzający systemem zewnętrznym;

4) Kasa Krajowa.

2. Warunkiem uczestnictwa w systemie TARGET-NBP⁵⁾ podmiotów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest spełnienie warunków określonych w uchwale w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez NBP.

3. Warunkami uczestnictwa w systemie TARGET-NBP⁵⁾ podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, jest uzyskanie, zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 4 ustawy o NBP, zgody Prezesa NBP na prowadzenie rachunku w NBP oraz spełnienie odpowiednio warunków określonych w § 7 i § 11 ust. 1 pkt 2 uchwały w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez NBP.

4. Warunkiem uczestnictwa w systemie TARGET-NBP⁵⁾ podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, jest spełnienie odpowiednio warunków określonych w § 7 i § 11 uchwały w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunków banków przez NBP.

§ 21. 1. Rozrachunki międzybankowe w systemie TARGET-NBP⁵⁾ są przeprowadzane na podstawie zleceń płatniczych w euro wystawianych przez:

1) banki obciążające rachunki własne prowadzone w systemie TARGET-NBP⁵⁾;

2) NBP;

3) innych uczestników systemu TARGET-NBP⁵⁾ niebędących bankami.

2. Podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, mogą wystawiać zlecenia płatnicze, które obciążają rachunki bankowe w euro uczestnika systemu TARGET-NBP⁵⁾, na podstawie upoważnienia określonego w umowie o systemie TARGET-NBP⁵⁾.

§ 22.⁸⁾ 1. Zlecenie płatnicze uznaje się za wprowadzone do systemu TARGET-NBP z chwilą obciążenia w systemie TARGET rachunku uczestnika wskazanego w zleceniu płatniczym, o ile umowa o systemie TARGET-NBP nie stanowi inaczej.

2. Zlecenie płatnicze może być odwołane do momentu jego wprowadzenia do systemu TARGET-NBP, o ile umowa o systemie TARGET-NBP nie stanowi inaczej. Zlecenie płatnicze ujęte w algorytmie, o którym mowa w umowie o systemie TARGET-NBP, nie może zostać odwołane w okresie działania algorytmu.

§ 23. Szczegółowe zasady obsługi rachunku uczestnika systemu TARGET-NBP⁵⁾ określa umowa o systemie TARGET-NBP⁵⁾.

Rozdział 6

Rozrachunek międzybankowy przeprowadzany przez oddziały okręgowe NBP prowadzące rachunki banków oraz banki prowadzące rachunki innych banków

§ 24. 1. Rozrachunek międzybankowy w złotych dokonywany w oddziale okręgowym NBP jest przeprowadzany na podstawie zleceń płatniczych dotyczących operacji przewidzianych w umowie rachunku bankowego, zawartej pomiędzy tym oddziałem a bankiem.

2. Zlecenia płatnicze, o których mowa w ust. 1, obciążające rachunek banku są wystawiane przez NBP lub ten bank.

§ 25. Do składania i realizacji zleceń płatniczych, o których mowa w § 24 ust. 1, stosuje się odpowiednio § 14 ust. 3, § 15 oraz § 17 ust. 1.

§ 26. 1. Zlecenie płatnicze, o którym mowa w § 24 ust. 1, jest realizowane w oddziale okręgowym NBP poprzez obciążenie rachunku banku i:

1) uznanie, odpowiednio, rachunku innego banku lub rachunku własnego NBP prowadzonych przez ten oddział w dniu jego przyjęcia do realizacji albo

2) skierowanie zlecenia płatniczego do innego oddziału okręgowego NBP lub innego banku najpóźniej w następnym dniu operacyjnym po dniu jego przyjęcia do realizacji, a w przypadku skierowania zlecenia płatniczego do systemu SORBNET2 - w dniu jego przyjęcia do realizacji

- o ile w umowie rachunku bankowego, o której mowa w § 24 ust. 1, nie określono inaczej.

2. Rachunek banku prowadzony w oddziale okręgowym NBP jest uznawany na podstawie zlecenia płatniczego, o którym mowa w § 24 ust. 1:

1) w dniu realizacji zlecenia płatniczego obciążającego rachunek innego banku lub rachunek własny NBP, prowadzone w tym samym oddziale okręgowym NBP albo

2) w dniu otrzymania przez ten oddział środków pieniężnych z Centrali NBP lub z innego oddziału okręgowego NBP, albo

3) najpóźniej w następnym dniu operacyjnym po dniu otrzymania z innego banku zlecenia płatniczego przekazanego bez pośrednictwa systemu SORBNET2.

§ 27. 1. Rozrachunek międzybankowy w złotych lub w euro przeprowadzany przez inny niż NBP bank prowadzący rachunek innego banku jest przeprowadzany, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, na podstawie zlecenia płatniczego, poprzez obciążenie tego rachunku i:

1) uznanie rachunku innego banku prowadzonego przez ten bank lub rachunku własnego banku przeprowadzającego rozrachunek - w dniu przyjęcia zlecenia płatniczego do realizacji albo

2) skierowanie zlecenia płatniczego do innego banku, w tym do NBP do systemu TARGET-NBP⁵⁾ lub oddziału okręgowego NBP - najpóźniej w następnym dniu operacyjnym po dniu jego przyjęcia do realizacji, a w przypadku skierowania zlecenia płatniczego do NBP do systemu SORBNET2 - w dniu jego przyjęcia do realizacji, bez względu na liczbę banków pośredniczących w jego wykonaniu.

2. Do uznawania rachunku innego banku prowadzonego przez inny niż NBP bank stosuje się odpowiednio § 26 ust. 2.

3. Dniem dokonania rozrachunku międzybankowego, o którym mowa w ust. 1 i 2, może być dzień wskazany przez zleceniodawcę w zleceniu płatniczym, o ile taką możliwość strony przewidziały w umowie rachunku bankowego.

Rozdział 7

Rozrachunek międzybankowy przeprowadzany w wyniku działania podmiotu zarządzającego systemem zewnętrznym

§ 28. Rozrachunek międzybankowy może być przeprowadzany na podstawie zleceń płatniczych składanych przez podmiot zarządzający systemem zewnętrznym, który:

1) określił:

a) obiektywne kryteria uczestnictwa, zapewniające równoprawny dostęp do obsługiwanego przez niego systemu,

b) zasady wymiany zleceń płatniczych pomiędzy uczestnikami systemu, o którym mowa w lit. a, lub rejestrowania obsługiwanych operacji, lub dokonywania rozliczeń lub rozrachunku transakcji oraz terminy i sposób regulowania zobowiązań z nich wynikających,

c) zasady dokonywania kompensowania wzajemnych zobowiązań i należności uczestników, wynikających z wymiany zleceń płatniczych, o której mowa w lit. b, oraz procedury zapewniające udokumentowanie poszczególnym uczestnikom wyników kompensowania ich dotyczących, o ile takie kompensowanie jest dokonywane,

d) zakres wzajemnej odpowiedzialności podmiotu zarządzającego systemem zewnętrznym i uczestników;

2) ustalił z bankiem przeprowadzającym rozrachunek międzybankowy zasady przekazywania zleceń płatniczych do tego banku i terminy przeprowadzenia rozrachunku międzybankowego.

§ 29. Rozrachunek międzybankowy na podstawie zleceń płatniczych składanych przez podmiot zarządzający systemem zewnętrznym, wynikających z kompensowania wzajemnych zobowiązań i należności uczestników wynikających z wysokokwotowych zleceń płatniczych, może być przeprowadzany, jeżeli podmiot zarządzający systemem zewnętrznym, oprócz spełnienia wymogów określonych w § 28, dodatkowo:

1) ustalił procedury zapewniające:

a) że zlecenie płatnicze uczestnika przekazane do obsługiwanego przez niego systemu lub rozliczana w nim transakcja, lub inna operacja nie zostaną z niego wycofane po dokonaniu rozrachunku międzybankowego skompensowanych zobowiązań i należności,

b) skierowanie skompensowanych zobowiązań i należności do rozrachunku międzybankowego w czasie pozwalającym na przeprowadzenie tego rozrachunku w tym samym dniu co wymiana zleceń płatniczych uczestników,

c) przeprowadzenie, w razie braku wystarczających funduszy u uczestników, rozrachunku międzybankowego w terminie ustalonym zgodnie z § 28;

2) zabezpieczył obsługiwany przez siebie system pod względem technicznym i operacyjnym, w sposób umożliwiający, w przypadku awarii technicznej systemu, przeprowadzenie rozrachunku międzybankowego w tym samym dniu operacyjnym.

Rozdział 8

Przepisy końcowe

§ 30. Traci moc zarządzenie nr 13/2013 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 24 maja 2013 r. w sprawie sposobu przeprowadzania rozrachunków międzybankowych (Dz. Urz. NBP poz. 9).

§ 31. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lutego 2018 r.

¹⁾ Przez § 1 pkt 1 lit. a zarządzenia nr 31/2022 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 20 grudnia 2022 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie sposobu przeprowadzania rozliczeń międzybankowych i rozrachunków międzybankowych (Dz. Urz. NBP poz. 24), które weszło w życie z dniem 20 marca 2023 r.

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 1358, 1488, 1933, 2339 i 2640 oraz z 2023 r. poz. 180 i 614.

³⁾ Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 1 lit. b zarządzenia, o którym mowa w odnośniku 1.

⁴⁾ W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. c zarządzenia, o którym mowa w odnośniku 1.

⁵⁾ Ze zmianą wprowadzoną przez § 1 pkt 1 lit. d zarządzenia, o którym mowa w odnośniku 1.

⁶⁾ W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. e zarządzenia, o którym mowa w odnośniku 1.

⁷⁾ W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. f zarządzenia, o którym mowa w odnośniku 1.

⁸⁾ W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 zarządzenia, o którym mowa w odnośniku 1.