Monitor Polski - rok 2024 poz. 878

Od wielu lat uwagę zwracają wciąż pogarszające się statystyki dotyczące kondycji zdrowotnej społeczeństwa polskiego oraz dynamicznie rosnący odsetek zachorowalności na choroby cywilizacyjne. Obserwowane deficyty w sferze diagnozowania i właściwego leczenia poważnych chorób, zwłaszcza chorób nowotworowych, pogłębiły się dodatkowo podczas pandemii COVID-19, a więc w okresie, który charakteryzował się bardzo ograniczonym dostępem do konsultacji lekarskich i zabiegów medycznych oraz zawieszeniem wszelkich programów badań przesiewowych.

Na ogromny dług zdrowotny, będący elementem naszej rzeczywistości, nie składa się jednak wyłącznie wzrost zachorowalności i opóźniona wykrywalność chorób, ale także nowe wyzwania związane ze stanem zdrowia psychicznego, w szczególności dzieci i młodzieży. Niemniej alarmujące raporty odnoszące się do tych dziedzin nie mogą przesłaniać równie zatrważających danych dotyczących chociażby problemu otyłości, cukrzycy bądź też innych chorób, których źródłem jest niezdrowy styl życia. Do tego dochodzi niechęć do poddawania się okresowym badaniom, a powszechnie znana maksyma „lepiej zapobiegać, niż leczyć” wciąż nie mobilizuje wystarczająco do wdrażania prozdrowotnych nawyków.

Zwiększenie dostępności świadczeń zdrowotnych nie jest jedynym remedium na powyższe problemy. Niezbędna jest edukacja zdrowotna i większa dbałość o profilaktykę. Dostrzegając potrzebę promowania zdrowego trybu życia wśród dzieci i młodzieży, resort odpowiedzialny za edukację i wychowanie wystąpił z propozycją szerszego uwzględnienia edukacji zdrowotnej w podstawach programowych dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych. To niewątpliwie krok w dobrym kierunku, ale konieczne są także bardziej uniwersalne inicjatywy mające na celu rozwijanie postaw sprzyjających zdrowiu oraz budowanie przekonania o potrzebie uczestnictwa w regularnych badaniach stanu zdrowia.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, jako instytucja otwarta na wymianę idei i poglądów, prowadząca dialog z różnymi środowiskami, w tym medycznymi, oraz wsłuchująca się w głosy ekspertów, może i powinien być liderem w sferze promocji zdrowia. Podzielając opinię, że edukacja zdrowotna i profilaktyka mają pierwszorzędne znaczenie w procesie eliminowania negatywnych czynników wpływających na zdrowie jednostek - a tym samym sprzyjają ochronie subiektywnego dobrostanu każdego człowieka - i jednocześnie służą budowaniu silnego demograficznie oraz gospodarczo państwa, pragniemy włączyć się w dzieło zwiększania świadomości zdrowotnej Polek i Polaków, jak również promowania badań profilaktycznych, aktywności fizycznej, zdrowego odżywiania i higieny psychicznej.

Podjęcie uchwały ustanawiającej rok 2025 Rokiem Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki stanowi zarazem wyraz wsparcia dla tych, którzy aktywnie, nierzadko w ramach oddolnych inicjatyw, działają na polu propagowania wiedzy z zakresu zdrowia zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Skoordynowanie ich wysiłków z kampanią społeczną, przedsięwzięciami edukacyjnymi oraz programami profilaktycznymi realizowanymi przez instytucje odpowiedzialne za zdrowie publiczne powinno przyczynić się do zmniejszenia dystansu między naszym krajem a tymi państwami Unii Europejskiej, które notują znacząco niższe statystyki zachorowań na choroby przewlekłe.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

Marszałek Senatu: M. Kidawa-Błońska