Monitor Polski - rok 2024 poz. 291

Projektowanie indywidualnych wkładek ortopedycznych

5 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się

Osoba posiadająca kwalifikację "Projektowanie indywidualnych wkładek ortopedycznych" posługuje się wiedzą z zakresu anatomii, fizjologii i patologii w obrębie kończyn dolnych. Wykonuje badanie stóp i kończyn dolnych z zastosowaniem metodologii badania przedmiotowego, włączając metody takie jak: plantokonturografia, podoskopia, podoskannig, pedobarografia. Samodzielnie projektuje indywidualną wkładkę ortopedyczną oraz elementy odciążające stopy z uwzględnieniem potrzeb fizjologicznych i prognozowanej aktywności ruchowej. Przygotowuje zalecenia dla badanej osoby, biorąc pod uwagę jej stan, w tym obecne i przebyte choroby, wady i deformacje kończyn dolnych oraz stóp, ze szczególnym uwzględnieniem chorób diabetologicznych i niedokrwiennych. Tworzy dokumentację przeprowadzanej procedury, a w razie potrzeby, jeżeli zaobserwowała problemy mogące być objawami schorzeń, rekomenduje badanej osobie, w ramach posiadanych kompetencji i posiadanej wiedzy medycznej, konsultacje z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej lub z lekarzami specjalistami w odpowiednich dziedzinach medycyny. Przygotowuje plan monitoringu efektów zastosowania indywidualnej wkładki ortopedycznej, który zawiera harmonogram wizyt kontrolnych służących ocenie stopnia realizacji celów, do których wkładka została zaprojektowana.

Zestaw 1. Charakteryzowanie zagadnień z anatomii, fizjologii i patologii w obrębie kończyn dolnych

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji efektów uczenia się

Omawia anatomię i fizjologię stóp i kończyn dolnych

1) omawia budowę kończyny dolnej, posługując się nazewnictwem poszczególnych struktur anatomicznych, w szczególności: kości, ścięgna, więzadła, mięśnie kończyny dolnej, układ naczyniowy i nerwowy, skóra;

2) omawia fizjologię łuków stopy, wskazując normy dla osób dorosłych i dzieci;

3) omawia kwestie zmian ontogenetycznych w obrębie kończyn dolnych;

4) definiuje fizjologiczne ruchy stopy oraz wymienia mięśnie, które biorą udział w poszczególnych ruchach (w szczególności: zgięcie, wyprost, inwersję, ewersję, supinację, pronację);

5) podaje normy zakresu ruchomości w stawie skokowym (zgięcie podeszwowe, grzbietowe, inwersja, ewersja);

6) omawia fazy przetaczania stopy oraz determinanty chodu;

7) omawia funkcję podporową stopy w warunkach statycznych i dynamicznych;

8) charakteryzuje parametry równowagi.

Omawia patologię stóp i kończyn dolnych

1) rozpoznaje wady stóp i kolan;

2) omawia objawy i przyczyny wad stóp i kończyn dolnych;

3) omawia objawy i przyczyny chorób neurologicznych stóp i kończyn;

4) omawia objawy i przyczyny zmian i ran przeciążeniowych w obrębie stóp;

5) omawia objawy i przyczyny zmian zwyrodnieniowych oraz degradacyjnych w przebiegu kontuzji i urazów.

Zestaw 2. Wykonywanie badania stóp i kończyn dolnych na potrzeby doboru i zaprojektowania indywidualnej wkładki ortopedycznej

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji efektów uczenia się

Stosuje zasady i procedury bezpieczeństwa i higieny pracy, ergonomii oraz przepisów prawa

1) przygotowuje i przechowuje dokumentację niezbędną do przeprowadzenia badań stóp i kończyn dolnych, zgodną z obowiązującymi przepisami prawa dotyczącymi ochrony danych osobowych, w tym ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1781) i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, Dz. Urz. UE L 127 z 23.05.2018, str. 2 oraz z Dz. Urz. UE L 74 z 04.03.2021, str. 35);

2) stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. poz. 1650, z 2007 r. poz. 330, z 2008 r. poz. 690, z 2011 r. poz. 1034 oraz z 2021 r. poz. 2088) i rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. poz. 1596 oraz z 2003 r. poz. 1745);

3) weryfikuje stan przygotowania urządzeń pomiarowych: linijki, goniometru, plantokonturografu, podoskopu, podoskanera, pedobarografu;

4) omawia zasady obsługi i konserwacji sprzętu diagnostycznego;

5) omawia zasady postępowania z materiałem jednorazowego użytku oraz odpadami komunalnymi i medycznymi.

Wykonuje badania stóp i kończyn dolnych na potrzeby projektowania indywidualnych wkładek ortopedycznych

1) przeprowadza wywiad z badaną osobą w celu:

a) zgromadzenia informacji istotnych do określenia cech konstrukcyjnych i wyglądu wkładki ortopedycznej oraz

b) ustalenia problemów związanych z narządem ruchu oraz chorób i problemów wpływających na narząd ruchu lub dobór terapii: chorób ogólnoustrojowych, alergii i nietolerancji, przebytych chorób rozwojowych, okołoporodowych, urazów i kontuzji, zdiagnozowanych chorób narządu ruchu, chorób diabetologicznych oraz naczyniowo-żylnych, chorób neurologicznych, uszkodzeń nerwów i innych mających wpływ na zdrowie narządu ruchu;

2) wykonuje pomiary antropometryczne stopy z zastosowaniem plantokonturografu i podoskanera, w szczególności pomiary: długości stopy, szerokości stopy, kąta koślawości palucha ALFA, kąta szpotawości palca V BETA, kąta piętowego GAMMA oraz określa wysklepienie łuku podłużnego (Wskaźnik Clarkeʼa) i poprzecznego (Wskaźnik Wejsfloga);

3) wykonuje badanie podoskopowe wraz z badaniem przedmiotowym, w tym ocenia budowę stopy pod kątem wad i deformacji, wykonuje pomiar kąta ustawienia stępu, wysokości kości łódkowatej, kąta ustawienia kolan, wskazuje związki przyczynowo-skutkowe między wadami stóp i kończyn dolnych a wyższymi partiami ciała;

4) wykonuje badanie pedobarograficzne, w tym: analizę statyczną i dynamiczną, ocenę stabilometrii;

5) wykonuje testy funkcjonalne zakresu ruchomości w obrębie stawu skokowego, śródstopia, przodostopia i palców;

6) określa długość kończyn;

7) interpretuje wyniki przeprowadzonych pomiarów antropometrycznych, badania pedobarograficznego oraz testów funkcjonalnych.

Formułuje zalecenia dla badanej osoby

1) określa zapotrzebowanie na zaopatrzenie ortopedyczne;

2) wymienia wskazania i przeciwwskazania do zastosowania indywidualnej wkładki ortopedycznej;

3) rekomenduje zgodnie z posiadanymi kompetencjami zalecenia co do dalszej diagnostyki i postępowania w przypadku zidentyfikowania zaburzeń;

4) przeprowadza edukację profilaktyczną i prozdrowotną badanej osoby;

5) w zależności od stanu badanej osoby określa potrzebę podjęcia metod rehabilitacyjnych stosowanych w chorobach stóp, uwzględniając wskazania i przeciwwskazania.

Zestaw 3. Projektowanie i dobór indywidualnych wkładek ortopedycznych

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji efektów uczenia się

Projektuje indywidualną wkładkę ortopedyczną

1) dobiera elementy korekcyjne na podstawie uzyskanych wyników badań pedobarograficznych, testów funkcjonalnych oraz pomiarów antropometrycznych na potrzeby korekcji stępu, śródstopia, przodostopia, palców, a także określa ich wysokość oraz twardość materiału;

2) dobiera elementy odciążające, amortyzujące i stabilizujące;

3) dobiera metodę zaopatrzenia ortopedycznego (wkładka ortopedyczna wykonywana z elementów, na podstawie odlewu gipsowego, termoplastyczna);

4) dobiera formę wkładki ortopedycznej, uwzględniając właściwość obuwia;

5) określa rozmiar wkładki ortopedycznej;

6) dobiera materiały wykończeniowe;

7) projektuje wkładkę ortopedyczną w karcie projektowej na podstawie uzyskanego wyniku badań.

Omawia zasady monitoringu procesu zaopatrzenia w indywidualną wkładkę ortopedyczną

1) omawia zasady dopasowania wkładki ortopedycznej do obuwia;

2) omawia procedurę przystosowania stóp i kończyn dolnych do noszenia wkładki ortopedycznej oraz zasady użytkowania wkładki ortopedycznej;

3) omawia przypadki, w których konieczna jest wizyta kontrolna (tj. niepokojące objawy);

4) instruuje badaną osobę o możliwych pożądanych i niepożądanych skutkach noszenia wkładki ortopedycznej, wskazuje środki bezpieczeństwa;

5) układa harmonogram wizyt kontrolnych.

1. Metody przeprowadzania walidacji

Weryfikacja efektów uczenia się jest podzielona na dwie części: teoretyczną i praktyczną. W części teoretycznej stosuje się test wiedzy (do weryfikacji zagadnień teoretycznych ze wszystkich zestawów efektów uczenia się).

Pozytywne zaliczenie części testu wiedzy uprawnia do przystąpienia do części praktycznej.

W części praktycznej stosuje się metodę obserwacji w warunkach symulowanych lub rzeczywistych uzupełnioną rozmową z komisją walidacyjną.

Do weryfikacji efektów uczenia się:

1) zestawu 1 - Charakteryzowanie zagadnień z anatomii, fizjologii i patologii w obrębie kończyn dolnych - stosuje się test wiedzy;

2) zestawu 2 - Wykonywanie badania stóp i kończyn dolnych na potrzeby doboru i zaprojektowania indywidualnej wkładki ortopedycznej - stosuje się obserwację w warunkach symulowanych lub rzeczywistych badania stóp i kończyn dolnych na potrzeby doboru i zaprojektowania indywidualnej wkładki ortopedycznej oraz rozmowę z komisją walidacyjną;

3) zestawu 3 - Projektowanie i dobór indywidualnych wkładek ortopedycznych - stosuje się obserwację w warunkach symulowanych lub rzeczywistych projektowania i doboru indywidualnych wkładek ortopedycznych oraz rozmowę z komisją walidacyjną.

2. Wymagania dotyczące osób przeprowadzających walidację

Weryfikację efektów uczenia się przeprowadza komisja walidacyjna składająca się z co najmniej trzech osób, które posiadają średnie lub wyższe wykształcenie medyczne.

Co najmniej jeden członek komisji walidacyjnej posiada wiedzę obejmującą metodologię badań ujętych w opisie kwalifikacji oraz posiada co najmniej roczne doświadczenie w projektowaniu indywidualnych wkładek ortopedycznych.

Dodatkowo co najmniej jeden z członków komisji walidacyjnej posiada:

1) przygotowanie pedagogiczne oraz 2-letnie doświadczenie w tworzeniu narzędzi walidacji oraz przeprowadzaniu i ocenianiu egzaminów;

2) wykształcenie pełne na poziomie 8 Polskiej Ramy Kwalifikacji;

3) wykształcenie z zakresu rehabilitacji narządu ruchu (lekarz posiadający tytuł specjalisty w dziedzinie rehabilitacji medycznej lub fizjoterapeuta z 5-letnim stażem pracy w okresie poprzedzającym udział w komisji walidacyjnej).

3. Wymagania dotyczące warunków organizacyjnych i materialnych do przeprowadzania walidacji

Instytucja certyfikująca do prawidłowego i bezpiecznego przeprowadzenia walidacji zapewnia:

1) materiały i produkty niezbędne do zaprojektowania wkładki ortopedycznej: kliny supinujące, pronujące, korygujące ustawienia łuków podłużnego i poprzecznego, korygujące ustawienie palców, bazy, pokrycia, formy, pianki do wycisku, materiały odciążające;

2) urządzenia diagnostyczne: plantokonturograf, podoskop, podoskaner, pedobarograf, goniometr, linikę, miarkę elastyczną;

3) karty badań, materiały do prowadzenia dokumentacji medycznej;

4) środki dezynfekcyjne;

5) obecność osób kwalifikujących się do badania stóp i kończyn dolnych;

6) wyposażenie zapewniające odpowiednie warunki do przechowywania i archiwizowania dokumentacji.

Do procesu weryfikacji osiągnięcia efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji przystępuje kandydat posiadający:

1) kwalifikację pełną co najmniej na poziomie 4 Polskiej Ramy Kwalifikacji;

2) tytuł zawodowy: pielęgniarka lub fizjoterapeuta, lub technik ortopeda, lub technik masażysta, lub lekarz, lub inżynier biomedyczny, lub obuwnik ortopedyczny;

3) ważne orzeczenie lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania czynności w ramach kwalifikacji;

4) zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania czynności w ramach kwalifikacji.

Nie określa się

Certyfikat jest ważny 10 lat.

Instytucja certyfikująca przedłuża o kolejne 10 lat ważność certyfikatu, jeżeli osoba posiadająca certyfikat w okresie 5 lat poprzedzających utratę ważności certyfikatu wykonywała zadania z zakresu projektowania indywidualnych wkładek ortopedycznych.

Nie określa się

Nie określa się

Nie rzadziej niż raz na 10 lat