Monitor Polski - rok 2023 poz. 1182

Diagnozowanie, planowanie i prowadzenie terapii integracji sensorycznej

Certyfikat

Certyfikat ważny jest 5 lat. Warunkiem przedłużenia ważności certyfikatu jest udokumentowanie diagnozowania procesów integracji sensorycznej oraz planowania i prowadzenia terapii zaburzeń integracji sensorycznej w wymiarze co najmniej 200 godzin rocznie.

7 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji (dalej jako: PRK)

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się

Osoba posiadająca kwalifikację jest przygotowana do samodzielnego przeprowadzenia diagnozy integracji sensorycznej. Planuje i prowadzi terapię integracji sensorycznej. W swojej pracy posługuje się wystandaryzowanymi narzędziami diagnostycznymi. Uzupełnia proces diagnozy oraz dobiera dodatkowe narzędzia, takie jak: próby kliniczne skonstruowane do badania procesów integracji sensorycznej, kwestionariusze, profile sensoryczne. Buduje plan terapii integracji sensorycznej zgodnie z rozpoznanymi deficytami integracji sensorycznej. Dopasowuje sprzęt terapeutyczny do indywidualnych potrzeb badanego. Współpracuje z otoczeniem badanego, w szczególności z rodziną, innymi specjalistami oraz podmiotami zajmującymi się badanym, w tym instytucjami opiekuńczymi, wychowawczo-edukacyjnymi (przedszkole, szkoła). Posługuje się wiedzą dotyczącą neurobiologicznych podstaw integracji sensorycznej.

Zestaw 1. Teoretyczne podstawy integracji sensorycznej (7 PRK; 300 godzin)

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Omawia zagadnienia z obszaru neurobiologicznych podstaw integracji sensorycznej

1) omawia mechanizmy funkcjonowania struktur układu nerwowego w kontekście przebiegu procesów integracji sensorycznej;

2) omawia funkcje narządów zmysłów;

3) charakteryzuje receptory i ich funkcje w narządach zmysłów;

4) omawia rodzaje stymulacji wpływającej na procesy przetwarzania sensorycznego;

5) charakteryzuje klasyfikacje zaburzeń procesów sensorycznych;

6) porównuje różne typy klasyfikacji zaburzeń procesów sensorycznych;

7) klasyfikuje rodzaje zaburzeń integracji sensorycznej;

8) dobiera rodzaj ćwiczeń do deficytu rozwojowego;

9) definiuje pojęcia z obszaru integracji sensorycznej;

10) omawia procesy dojrzewania odruchów posturalnych i tonicznych;

11) ocenia stopień sprawności układu nerwowego na podstawie tonicznej i posturalnej aktywności odruchowej dla potrzeb integracji sensorycznej;

12) omawia zaburzenia rozwojowe;

13) wymienia wskaźniki do pracy terapeutycznej w poszczególnych zaburzeniach rozwojowych;

14) wymienia objawy poszczególnych zaburzeń integracji sensorycznej;

15) omawia stadia rozwoju psychoruchowego;

16) omawia prawidłowości rozwoju mowy;

17) ocenia procesy samoregulacji;

18) wymienia składowe diety sensorycznej;

19) dokonuje diagnozy różnicującej pomiędzy zaburzeniami integracji sensorycznej a innymi zaburzeniami rozwojowymi;

20) analizuje wpływ przebiegu procesów integracji sensorycznej na funkcjonowanie człowieka.

Omawia standaryzowane testy i próby obserwacji klinicznej stosowane w diagnostyce integracji sensorycznej

1) wymienia rodzaje testów ze względu na zastosowanie do oceny przebiegu określonych procesów integracji sensorycznej;

2) opisuje jakościowo zastosowane próby obserwacji klinicznej;

3) dobiera próby obserwacji klinicznej do testów pod kątem rodzaju zaburzeń integracji sensorycznej.

Zestaw 2. Diagnozowanie zachodzących procesów sensorycznych (7 PRK, 50 godzin)

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Przeprowadza diagnozę procesów sensorycznych

1) zbiera wywiad z badanym lub opiekunem badanego, pozyskując informacje dotyczące w szczególności wieku badanego, przebiegu rozwoju psychomotorycznego, funkcjonowania i aktywności, deficytów rozwojowych, chorób, prowadzonych terapii;

2) analizuje informacje uzyskane podczas wywiadu;

3) dobiera sposoby i narzędzia badawcze do wieku i poziomu funkcjonowania badanego;

4) przeprowadza badanie przebiegu procesów integracji sensorycznej z wykorzystaniem właściwie dobranych narzędzi;

5) przeprowadza standaryzowane testy integracji sensorycznej;

6) przeprowadza próby obserwacji klinicznej;

7) prowadzi obserwację spontanicznego zachowania badanego podczas diagnozy.

Tworzy raport z diagnozy procesów sensorycznych

1) opisuje informacje zebrane z wywiadu istotne z punktu widzenia rozumowania przyczynowo-skutkowego (diagnostycznego);

2) zapisuje wyniki ilościowe i jakościowe testów standaryzowanych integracji sensorycznej;

3) zawiera jakościowy opis wykonania prób obserwacji klinicznej;

4) określa rodzaje zaburzeń integracji sensorycznej w oparciu o zdobyte informacje w odniesieniu do klasyfikacji zaburzeń procesów integracji sensorycznej;

5) formułuje zalecenia do terapii integracji sensorycznej adekwatnie do postawionej diagnozy przebiegu procesów integracji sensorycznej;

6) formułuje propozycje działań wspierających udział, aktywność i funkcjonowanie badanego w środowisku;

7) w uzasadnionych przypadkach zaleca zasięgnięcie opinii specjalistów, w tym:

a) pedagoga specjalnego,

b) lekarza specjalisty,

c) terapeuty wzroku,

d) terapeuty słuchu,

e) fizjoterapeuty,

f) logopedy,

g) psychologa,

h) psychoterapeuty.

Zestaw 3. Prowadzenie terapii integracji sensorycznej (7 PRK, 150 godzin)

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Prowadzi terapię integracji sensorycznej adekwatnie do stwierdzonych zaburzeń procesów sensorycznych

1) dobiera środki oddziaływania (techniki, ćwiczenia i sprzęt) do zdiagnozowanych zaburzeń procesów sensorycznych;

2) określa cele spotkań;

3) prowadzi sesje terapeutyczne integracji sensorycznej z zastosowaniem właściwych ćwiczeń, technik i sprzętu;

4) ocenia zasadność podjętych działań terapeutycznych w odniesieniu do stwierdzonych zaburzeń procesów sensorycznych;

5) udziela wskazówek dotyczących dostosowania środowiska badanego do jego potrzeb.

Podsumowuje przebieg i efekty terapii integracji sensorycznej

1) omawia przebieg terapii z uwzględnieniem podjętych działań terapeutycznych i efektów pracy terapeutycznej;

2) przeprowadza powtórne badania ilościowe i jakościowe;

3) sporządza raport opisujący skuteczność podjętych działań.

1. Weryfikacja

1.1. Metody

Do weryfikacji efektów uczenia się określonych dla kwalifikacji stosuje się następujące metody:

1) test teoretyczny (część I);

2) analiza dowodów i deklaracji (uzupełniona rozmową z komisją walidacyjną) oraz obserwacja w warunkach symulowanych (część II).

Analiza dowodów i deklaracji (uzupełniona rozmową z komisją walidacyjną) obejmuje:

a) przedłożenie pisemnego raportu z przeprowadzonej diagnozy, który uwzględnia: wiek badanego, powód zgłoszenia na badanie, wskazanie użytych narzędzi badawczych, ilościowy i jakościowy opis danych uzyskanych po zastosowaniu narzędzi badawczych (w szczególności wywiad z rodzicami lub opiekunem prawnym dziecka, testy, próby kliniczne), wnioski z przeprowadzonego badania, wskazania płynące z wniosków,

b) prezentację filmu, dostarczonego na zabezpieczonym hasłem dysku wraz z pisemną zgodą obojga rodziców lub opiekunów prawnych dziecka, który jest prezentowany podczas rozmowy z komisją walidacyjną, nie jest przechowywany przez komisję walidacyjną i pozostaje w posiadaniu jego autora,

c) przedstawienie raportu ewaluacyjnego wykonanego nie wcześniej niż 6 miesięcy od rozpoczęcia terapii; w badaniu ewaluacyjnym muszą zostać wykorzystane te same narzędzia, które zostały użyte podczas sporządzania raportu, o którym mowa w lit. a,

d) przedłożenie wypełnionej dokumentacji obejmującej: kwestionariusze dotyczące rozwoju sensorycznego, arkusze testów, zapisy z obserwacji prób klinicznych oraz efektów obserwacji spontanicznej i kierowanej przez badającego aktywności dziecka.

Wymogi określone w lit. a-d dotyczą tego samego badanego.

Obserwacja w warunkach symulowanych stanowi uzupełnienie analizy dowodów i deklaracji i obejmuje przeprowadzenie 3 wybranych losowo testów diagnostycznych.

1.2. Zasoby kadrowe

Weryfikację efektów uczenia się przeprowadza komisja walidacyjna:

1) składająca się z 3 osób, z których każda musi posiadać:

a) minimum wykształcenie wyższe magisterskie (7 PRK),

b) rekomendację podmiotu (stowarzyszenie, towarzystwo) zrzeszającego specjalistów zajmujących się terapią i diagnozą osób z zaburzeniami integracji sensorycznej, posiadającego co najmniej 15 lat doświadczenia w kształceniu terapeutów integracji sensorycznej i liczącego co najmniej 100 członków,

c) minimum 5 lat udokumentowanej, nieprzerwanej pracy diagnostycznej i terapeutycznej metodą integracji sensorycznej,

d) wykształcenie w zakresie diagnozy i terapii metodą integracji sensorycznej potwierdzone certyfikatem ukończenia kursu kwalifikacyjnego (diagnozy i terapii SI) lub zaświadczenie ukończenia studiów podyplomowych, lub uzyskanie kwalifikacji cząstkowej z zakresu diagnozowania i prowadzenia terapii zaburzeń integracji sensorycznej;

2) przewodniczącym komisji walidacyjnej może być osoba posiadająca minimum 10-letnie doświadczenie w zakresie diagnozowania i prowadzenia terapii zaburzeń integracji sensorycznej;

3) co najmniej jeden z członków komisji walidacyjnej w ciągu ostatnich 5 lat przeprowadził minimum 50 godzin zajęć na kursach lub warsztatach, lub konferencjach, lub studiach z zakresu integracji sensorycznej.

1.3. Warunki organizacyjne i materialne

Instytucja certyfikująca musi zapewnić dostęp do:

1) sprzętu multimedialnego;

2) standaryzowanych narzędzi badawczych przebiegu procesów integracji sensorycznej.

2. Identyfikowanie i dokumentowanie

Instytucja certyfikująca zapewnia wsparcie doradcy walidacyjnego. Doradcą walidacyjnym może być osoba, która posiada:

1) wykształcenie wyższe magisterskie (7 PRK);

2) certyfikat ukończenia kursu kwalifikacyjnego (diagnozy i terapii SI) lub zaświadczenie ukończenia studiów podyplomowych, lub uzyskanie kwalifikacji cząstkowej z zakresu diagnozowania i prowadzenia terapii zaburzeń integracji sensorycznej;

3) 5-letnie doświadczenie w zakresie diagnozowania i prowadzenia terapii zaburzeń integracji sensorycznej;

4) wiedzę z obszaru metod walidacyjnych oraz narzędzi diagnostycznych i doświadczenie w ich stosowaniu.

Kwalifikacja pełna na poziomie 7 PRK

Nie rzadziej niż raz na 10 lat