Monitor Polski - rok 2023 poz. 1127

Prowadzenie zajęć z jeździectwa na poziomie rekreacyjnym

Certyfikat

Certyfikat jest ważny 3 lata. Warunki odnowienia certyfikatu: obowiązek odbycia 3 szkoleń recertyfikujących - 2 specjalistycznych i 1 konferencji metodyczno-szkoleniowej prowadzonych przez instytucję certyfikującą lub podmioty przez nią wskazane. Pod koniec roku, w którym wygasa ważność certyfikatu, należy złożyć dokumenty o wydanie certyfikatu na kolejny okres. W przypadku niedotrzymania ww. terminu, należy przedstawić certyfikaty uczestnictwa w 3 szkoleniach recertyfikacyjnych (2 specjalistycznych i 1 konferencji metodyczno-szkoleniowej prowadzonych przez instytucję certyfikującą lub podmioty przez nią wskazane), które odbyły się nie później niż w okresie 2 lat od daty złożenia wniosku.

3 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji (dalej jako "PRK"), 3 poziom Sektorowej Ramy Kwalifikacji w sektorze sport

Osoba posiadająca kwalifikację "Prowadzenie zajęć z jeździectwa na poziomie rekreacyjnym" jest przygotowana do samodzielnego planowania, organizowania, realizowania i monitorowania zajęć jeździeckich. Posługuje się metodami i narzędziami pracy charakterystycznymi dla jeździectwa, dostosowując je do uwarunkowań rozwoju ontogenetycznego uczniów, celów i postępów zajęć. Przygotowuje konspekty zajęć, dobierając ćwiczenia do tematu zajęć, poziomu umiejętności oraz wieku jeźdźca. Prezentuje umiejętności jeździeckie, wykonując poprawnie technicznie przejazdy parkurowe oraz terenowe, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa. Demonstruje i objaśnia ćwiczenia, nauczając zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, stosując zasady teorii i metodyki sportu oraz wykorzystując narzędzia komunikacji i motywacji. Rozpoznaje i samodzielnie rozwiązuje typowe problemy pojawiające się w procesie nauczania. Nadzoruje technikę i sposób wykonywania ćwiczeń przez uczniów. Wykonuje czynności związane z pielęgnacją i żywieniem konia, a w razie konieczności jest gotowa do udzielenia pierwszej pomocy przedweterynaryjnej. Osoba posiadająca kwalifikację ponosi odpowiedzialność za rzetelną realizację procesu nauczania, w tym jakość i bezpieczeństwo realizowanych zajęć oraz za zdrowie i bezpieczeństwo uczestników. Osoba ta jest gotowa do zorganizowania wyjazdu grupowego w teren, jak również rozwijania aktywności sportowej przez planowanie i prowadzenie imprez towarzysko-rekreacyjnych. W trakcie wykonywania zadań zawodowych realizuje działania edukacyjno-informacyjne oraz promuje aktywność fizyczną przez własną postawę.

Zestaw 1. Charakteryzowanie teoretycznych podstaw jeździectwa

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Posługuje się wiedzą z zakresu jeździectwa

- opisuje historię jeździectwa w Polsce,

- charakteryzuje dyscyplinę pod względem wysiłku fizycznego,

- omawia kompetencje sprzyjające funkcjonowaniu w grupie,

- omawia rolę etycznego postępowania z uczniami w realizacji procesu nauczania/uczenia się w jeździectwie,

- opisuje zasady etycznego postępowania z koniem w realizacji procesu treningowego w jeździectwie na podstawie kodeksu postępowania z koniem oraz regulacji Polskiego Związku Jeździeckiego (dalej jako "PZJ"),

- omawia zasady rekreacyjnego wykorzystania konia w sporcie dla wszystkich,

- posługuje się specjalistycznym słownictwem jeździeckim,

- omawia możliwości zabezpieczenia instruktora oraz uczniów od odpowiedzialności cywilnej i następstw nieszczęśliwych wypadków.

Opisuje system odznak i certyfikacji

- omawia system zdobywania odznak jeździeckich,

- omawia system certyfikacji ośrodków jeździeckich.

Opisuje podstawy teorii i metodyki w nauczaniu jeździectwa

- charakteryzuje obszar zawodowy instruktora jazdy konnej,

- omawia treść zajęć oraz uzasadnia ich dobór do zróżnicowanych potrzeb, możliwości i zainteresowań kursantów, jak również innych warunków (np. pogodowych, infrastruktury),

- charakteryzuje strukturę zajęć oraz rozróżnia cele i zadania dla ich poszczególnych części,

- omawia metody stosowane w realizacji zajęć w rekreacji ze szczególnym uwzględnieniem jeździectwa (w tym: metody nauczania ruchu, metody prowadzenia zajęć),

- wskazuje i omawia komponenty zajęć w odniesieniu do planu zajęć (w tym: treść, intensywność, częstotliwość),

- charakteryzuje środki stosowane w nauczaniu jeździectwa (m.in. ćwiczenia, środki metodyczne, w tym nowości technologiczne),

- opisuje podstawowe pojęcia i procesy z zakresu fizjologii wysiłku fizycznego człowieka (w tym: wydolność fizyczna, zmęczenie, wypoczynek),

- omawia zasady organizacji zajęć z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi, w tym wskazuje różnice pomiędzy nimi.

Omawia zasady bezpieczeństwa i ochrony zdrowia jeźdźca

- wymienia najczęściej występujące urazy i zagrożenia, specyficzne dla uczestnictwa w różnych formach jeździectwa,

- wymienia przeciwwskazania do uczestnictwa w jeździectwie,

- omawia cechy zalecanego stroju, obuwia i sprzętu, w tym dostępne środki ochrony zdrowia w jeździectwie.

Omawia zasady bezpieczeństwa i ochrony zdrowia konia

- wymienia najczęściej występujące urazy i zagrożenia w czasie uprawiania jeździectwa,

- wskazuje sytuacje, które wymagają pilnej interwencji lekarza weterynarii,

- opisuje problem nieprawidłowych warunków stajennych,

- wymienia przeciwwskazania do uczestnictwa w jeździectwie,

- wymienia sytuacje wymagające zastosowania owijek, żelów, maści i derek,

- opisuje dostępne ochraniacze dla konia,

- opisuje zabiegi dotyczące pielęgnacji kopyt i prawidłowego podkuwania konia.

Zestaw 2. Charakteryzowanie zasad obchodzenia się z koniem

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Omawia zasady BHP w szkoleniu jeździeckim

- omawia zachowania konia, np. okazywanie niepokoju, zdenerwowania, stresu,

- opisuje zasady BHP w stajni i podczas zajęć,

- opisuje zasady postępowania z koniem w trakcie ubierania i rozbierania do zajęć,

- wymienia zagrożenia związane z niewłaściwą obsługą konia przed, w trakcie i po zajęciach,

- omawia zasady bezpiecznego transportu koni.

Charakteryzuje konia jako gatunek

- opisuje zastosowanie użytkowe typów ras koni,

- omawia pokrój, umaszczenie koni i odmiany koni,

- określa topografię części ciała koni,

- charakteryzuje parametry fizjologiczne konia, tzw. TTO (temperatura, tętno, oddechy),

- charakteryzuje rodzaje chodów konia.

Omawia żywienie konia

- charakteryzuje rodzaje paszy, w tym podział na pasze objętościowe i treściwe,

- omawia zasady prawidłowego żywienia z uwzględnieniem ilości, rodzaju pracy oraz wieku i kondycji konia.

Prezentuje zasady pierwszej pomocy, opieki i pielęgnacji koni

- zabezpiecza rany i urazy konia,

- demonstruje zabiegi pielęgnacyjne, m.in. czyszczenie i pielęgnację grzywy i ogona.

Zestaw 3. Wykonywanie technik jeździeckich

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje elementy jazdy konnej

- omawia skalę szkoleniową,

- omawia pomoce jeździeckie,

- omawia rodzaje dosiadu,

- omawia figury na ujeżdżalni,

- wymienia elementy ujeżdżeniowe wykonywane na czworoboku,

- omawia rolę dostosowania trudności zadania do umiejętności konia i jeźdźca,

- omawia pracę na różnych rodzajach przeszkód parkurowych,

- omawia umiejętność jazdy w terenie.

Demonstruje umiejętności ujeżdżeniowe na poziomie konkursów klasy "L"

- utrzymuje stabilną i prawidłową postawę jeździecką w trzech chodach,

- demonstruje prawidłowe działanie pomocy jeździeckich,

- zachowuje równowagę i koordynację ruchów (zarówno w strzemionach, jak i bez),

- demonstruje przejścia pomiędzy chodami.

Demonstruje umiejętności skokowe (przeszkody parkurowe 0.90 - 1.00; przeszkody terenowe)

- utrzymuje stabilną postawę jeździecką podczas pokonywania przeszkód przenośnych oraz terenowych,

- dostosowuje tempo i chód konia do warunków atmosferycznych i podłoża,

- dostosowuje tempo i chód konia do dystansu między przeszkodami,

- pokonuje kombinację przeszkód.

Zestaw 4. Planowanie procesu nauczania w jeździectwie

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Rozpoznaje potrzeby i możliwości uczestnika zajęć rekreacyjnych z jeździectwa

- analizuje informacje uzyskane na podstawie obserwacji, wywiadu z uczniem lub wywiadu przeprowadzonego z opiekunem prawnym,

- diagnozuje stan przygotowania psychofizycznego ucznia/ów do zajęć,

- diagnozuje poziom posiadanych umiejętności jeździeckich ucznia/ów.

Przygotowuje plan nauczania jeździectwa na poziomie rekreacyjnym

- ustala cele dydaktyczne w zakresie wyszkolenia jeździeckiego na poziomie rekreacyjnym,

- planuje proces dydaktyczny zajęć, a także dłuższych cykli szkoleniowych w jeździectwie rekreacyjnym,

- dobiera formy, metody i środki dydaktyczne do ustalonych celów w oparciu o wiek, możliwości psychofizyczne, posiadane umiejętności oraz częstotliwość uczestnictwa w zajęciach,

- przygotowuje konspekt zajęć jeździeckich uwzględniający: cel zajęć, metody nauczania, środki dydaktyczne, formy organizacyjne, czas trwania zajęć, wiek i liczebność grupy z zachowaniem obowiązującej w jeździectwie terminologii.

Zestaw 5. Realizowanie procesu nauczania jeździectwa

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Organizuje proces nauczania w jeździectwie na poziomie rekreacyjnym

- sprawdza przygotowanie uczestnika do zajęć, w tym: zadaje pytania o samopoczucie, kontroluje stan sprzętu i ubiór uczestników,

- przygotowuje miejsce, sprzęt i pomoce dydaktyczne do przeprowadzenia zajęć,

- przygotowuje i ubiera lub instruuje, jak przygotować i ubrać konia do zajęć,

- ustawia drągi, cavaletti oraz przeszkody z zachowaniem bezpieczeństwa jeźdźca i konia.

Prowadzi zajęcia z jazdy konnej

- wyjaśnia cele i zadania zajęć,

- stosuje zasady etycznego postępowania jeźdźca z koniem,

- prowadzi zajęcia dla jeźdźca na lonży,

- utrzymuje kontakt z jeźdźcem lub grupą (np. wita, żegna, nawiązuje kontakt wzrokowy, reaguje na sygnały zmęczenia, na sygnały braku zrozumienia instrukcji, komunikuje się werbalnie i niewerbalnie z uczestnikami),

- ustawia się względem jeźdźca lub grupy w sposób umożliwiający uczestnikowi lub uczestnikom słyszalność komunikatów,

- stosuje zróżnicowane metody, formy organizacyjne i środki dydaktyczne dostosowane do celu zajęć i możliwości uczestnika,

- stosuje ćwiczenia gimnastyczne oraz rozluźniające podczas zajęć,

- nadzoruje lub asekuruje wykonywanie ćwiczeń przez jeźdźców,

- koryguje błędy jeźdźców,

- mobilizuje do wysiłku fizycznego, w tym stosuje zachęty słowne, pochwały,

- podsumowuje zajęcia i poziom realizacji zadania.

Ocenia efekty nauczania w jeździectwie na poziomie rekreacyjnym

- diagnozuje opanowanie efektów uczenia się (wiedzy oraz umiejętności),

- odnosi diagnozę umiejętności ucznia do planu nauczania,

- formułuje informację zwrotną dla ucznia oraz opiekuna prawnego,

- planuje kolejne zajęcia w oparciu o ocenę postępów.

Organizuje zajęcia z jazdy konnej w terenie

- dobiera konie do jeźdźców z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa i specyfiki zajęć przeprowadzanych poza ujeżdżalnią,

- dobiera strój dla jeźdźca, w tym uwzględnia elementy bezpieczeństwa (np. kask, kamizelkę, odblaski, oświetlenie),

- instruuje uczestników zajęć o zasadach poruszania się po drogach publicznych w oparciu o kodeks drogowy,

- instruuje uczestników zajęć o komendach głosowych oraz gestach stosowanych w czasie zajęć w terenie,

- instruuje uczestników zajęć o zasadach zachowania w czasie jazdy w zastępie w terenie.

Zestaw 6. Rozwijanie aktywności fizycznej przez uprawianie jeździectwa

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Planuje imprezę towarzysko-rekreacyjną dotyczącą koni i jeździectwa

- omawia organizację imprezy towarzysko-rekreacyjnej z uwzględnieniem obowiązujących wymagań i regulacji prawnych,

- przygotowuje plan imprezy towarzysko-rekreacyjnej (np. określa adresatów wydarzenia, miejsce, scenariusz, liczbę uczestników, program imprezy, zadania organizatora, wytyczenie i zabezpieczenie terenu) z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa,

- omawia gry i zabawy stosowane podczas imprez oraz zajęć jeździeckich,

- sporządza kosztorys wydarzenia,

- omawia zasady współpracy z otoczeniem oraz podział obowiązków przed i w czasie imprezy,

- omawia sposoby pozyskiwania partnerów i sponsorów na organizację wydarzenia.

Promuje zdrowy styl życia

- omawia przykłady działań promujących aktywność fizyczną,

- prezentuje profesjonalny wizerunek (np. zakłada odpowiedni strój i obuwie, przestrzega zasad higieny i kultury osobistej),

- przekazuje informacje o prozdrowotnym celu aktywności fizycznej i korzyściach wychowawczych wynikających z uczestnictwa w zajęciach oraz obcowania ze zwierzętami.

1. Etap weryfikacji

1.1. Metody

W czasie procesu walidacji dopuszczalne jest stosowanie następujących metod:

- test teoretyczny,

- rozmowa z komisją walidacyjną, dalej zwaną "komisją",

- wywiad swobodny,

- analiza dowodów i deklaracji,

- obserwacja w warunkach symulowanych,

- obserwacja w warunkach rzeczywistych.

Część lub całość walidacji może być przeprowadzona za pomocą metody analizy dowodów i deklaracji. Metoda analizy dowodów i deklaracji musi być każdorazowo połączona z rozmową z komisją.

Dowodem potwierdzającym wszystkie efekty uczenia się jest posiadanie uprawnień Instruktora Szkolenia PZJ i aktualnej licencji szkoleniowca PZJ, wydanej nie później niż w ciągu dwóch lat kalendarzowych następujących po uzyskaniu przez kwalifikację "Prowadzenie zajęć z jeździectwa na poziomie rekreacyjnym" statusu funkcjonującej w systemie Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK).

Efekty uczenia się "Demonstruje umiejętności ujeżdżeniowe na poziomie konkursów klasy "L"" oraz "Demonstruje umiejętności skokowe (przeszkody parkurowe 0.90 - 1.00; przeszkody terenowe)" (z zestawu 3) mogą być weryfikowane za pomocą metody analizy dowodów i deklaracji. Dopuszcza się m.in. następujące dowody:

- posiadanie w karierze trzeciej lub wyższej klasy sportowej w ujeżdżeniu lub skokowej zwalnia odpowiednio z części weryfikacji skokowej lub ujeżdżeniowej,

- posiadanie w karierze trzeciej klasy sportowej w WKKW (Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego) zwalnia z weryfikacji części skokowej i ujeżdżeniowej.

Inne dowody, w zależności od ich zakresu przedmiotowego, mogą pozwolić na potwierdzenie posiadania części efektów uczenia się przypisanych do części teoretycznej lub praktycznej.

1.2. Zasoby kadrowe

Weryfikację przeprowadza komisja. Komisja składa się z minimum 3 osób. Przewodniczący komisji musi spełniać następujące warunki:

- posiadać minimum kwalifikację pełną na poziomie PRK 6 (licencjat),

- posiadać minimum uprawnienia instruktora sportu w jeździectwie, wydane przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (Dz. U. poz. 829) lub wydane na kursach przeprowadzonych przez PZJ po wejściu w życie ww. ustawy, lub posiadać inną kwalifikację potwierdzającą analogiczne kompetencje zawodowe, nadaną przez wiarygodną instytucję z obszaru jeździectwa,

- posiadać co najmniej dziesięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (w tym egzaminowaniu) w zakresie szkolenia instruktorów jeździectwa w Polsce.

Każdy z pozostałych członków komisji musi spełniać następujące warunki:

- posiadać minimum kwalifikację pełną na poziomie PRK 4,

- posiadać minimum uprawnienia instruktora sportu w jeździectwie,

- posiadać co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (w tym egzaminowaniu) w zakresie szkolenia instruktorów jeździectwa w Polsce.

Co najmniej 1 z członków komisji ma doświadczenie w zakresie działań związanych z wdrażaniem ZSK.

1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne

W pierwszej części weryfikacji sprawdzana jest wiedza teoretyczna kandydata za pomocą testu teoretycznego lub rozmowy z komisją. Sprawdzane są:

- wszystkie efekty uczenia się zestawu 1,

- efekty uczenia się z zestawu 2 z wyjątkiem efektu uczenia się "Prezentuje zasady pierwszej pomocy, opieki i pielęgnacji koni",

- efekt uczenia się "Charakteryzuje elementy jazdy konnej" z zestawu 3,

- wszystkie efekty uczenia się z zestawu 6.

Zaliczenie części teoretycznej dopuszcza do części praktycznej weryfikacji, która prowadzona jest za pomocą metody obserwacji w warunkach symulowanych lub rzeczywistych (w miejscu pracy). Każdorazowo metody te połączone są z wywiadem swobodnym. W części praktycznej sprawdzane są:

- efekt uczenia się "Prezentuje zasady pierwszej pomocy, opieki i pielęgnacji koni" z zestawu 2,

- wszystkie efekty uczenia się z zestawu 3 z wyjątkiem umiejętności "Charakteryzuje elementy jazdy konnej",

- wszystkie efekty uczenia się z zestawu 4 i zestawu 5.

Kandydat może przyjechać z własnym koniem. W przypadku braku konia instytucja certyfikująca zapewnia konia o możliwościach: ujeżdżeniowych - klasa L, skokowych - klasa L, pozwalających na pokonanie przeszkód terenowych do 80 cm.

Pozostałe warunki materialne:

- plac jeździecki o powierzchni minimum 1000 mkw lub hala o wymiarach minimum 20m x 40m,

- zestaw przeszkód przenośnych pozwalający na ustawienie toru składającego się z minimum 6 przeszkód/7 skoków,

- przeszkody terenowe (minimum 2 rodzaje),

- sprzęt jeździecki (kompletne ogłowie, siodło wraz z osprzętem, ochraniacze, sprzęt do lonżowania),

- sprzęt do pielęgnacji koni,

- materiały opatrunkowe (gaza opatrunkowa, bandaż, bandaż elastyczny, taśma).

2. Etapy identyfikowania i dokumentowania

Nie określa się wymogów dotyczących etapów identyfikowania i dokumentowania.

Osoba przystępująca do walidacji musi posiadać:

- wykształcenie średnie,

- ukończone 18 lat,

- oświadczenie o niekaralności związanej z wykonywaniem działalności zawodowej w obszarze objętym kwalifikacją,

- zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do uprawiania jeździectwa,

- ukończony kurs pierwszej pomocy, minimum 8-godzinny, w ostatnich 3 latach.

Nie rzadziej niż raz na 10 lat