Monitor Polski - rok 2023 poz. 1049

Planowanie i prowadzenie procesu treningowego w jeździectwie

Certyfikat

Certyfikat jest ważny 3 lata. Warunki recertyfikacji: obowiązek odbycia 3 szkoleń recertyfikujących - 2 specjalistycznych i 1 konferencji metodyczno-szkoleniowej, prowadzonych przez instytucję certyfikującą lub podmioty przez nią wskazane. Wniosek o wydanie certyfikatu na kolejny okres wraz z wymaganymi dokumentami należy złożyć do końca roku, w którym wygasa ważność certyfikatu, nie później niż do końca pierwszego kwartału roku następnego. W przypadku niedotrzymania ww. terminu osoby, które zechcą przedłużyć certyfikat, są zobowiązane przedstawić certyfikaty uczestnictwa w 3 szkoleniach recertyfikacyjnych (2 specjalistycznych, 1 konferencji, prowadzonych przez instytucję certyfikującą lub podmioty przez nią wskazane), które odbyły się nie później niż w okresie 2 lat od daty złożonego wniosku.

5 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji (dalej jako "PRK"), 5 poziom Sektorowej Ramy Kwalifikacji w sektorze sport

Osoba posiadająca kwalifikację "Planowanie i prowadzenie procesu treningowego w jeździectwie" jest przygotowana do samodzielnego planowania i prowadzenia procesu treningowego w jeździectwie. Diagnozuje umiejętności zawodników niezbędne do odnoszenia sukcesów sportowych, wyznacza cele krótko- i długoterminowe programu treningowego, opracowuje roczny plan treningowy pary koń - jeździec w oparciu o badania diagnostyczno-kontrolne i testy sprawnościowe. W pracy posługuje się specjalistyczną wiedzą z zakresu treningu koni oraz zawodników. Osoba posiadająca kwalifikację posługuje się wiedzą z zakresu doboru i selekcji koni do poszczególnych konkurencji sportowych oraz wiedzą dotyczącą powiązania hodowli ze sportowym użytkowaniem koni. Dba o zrównoważony rozwój umiejętności jeździeckich zarówno konia, jak i jeźdźca. Motywuje, trenuje i koryguje konia i jeźdźca. Jest przygotowana do ewaluacji własnych koncepcji treningowych. Ocenia przygotowanie ośrodka do prowadzenia treningu sportowego, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa.

Zestaw 1. Charakteryzowanie teoretycznych podstaw treningu jeździeckiego w odniesieniu do konkurencji olimpijskich

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje dyscyplinę w odniesieniu do konkurencji jeździeckich

- omawia historyczne ewoluowanie dyscypliny, w tym technikę jazdy i wykorzystywany sprzęt,

- charakteryzuje konkurencje jeździeckie zarejestrowane w Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej (FEI),

- omawia krajowe i międzynarodowe przepisy ogólne oraz regulujące współzawodnictwo w wybranej konkurencji jeździeckiej,

- omawia przepisy rozgrywania wybranej konkurencji z uczestnictwem dzieci i młodzieży,

- omawia przepisy weterynaryjne i transportowe związane z udziałem koni w zawodach,

- omawia wymogi fizjologiczne i psychologiczne koni wykorzystywanych we współzawodnictwie sportowym w wybranej konkurencji,

- wskazuje tendencje rozwojowe w wybranej konkurencji,

- wskazuje czynniki sukcesu w wybranej konkurencji,

- posługuje się specjalistycznym słownictwem jeździeckim,

- charakteryzuje obszar odpowiedzialności zawodowej i etycznej trenera jeździectwa.

Wyjaśnia znaczenie lonżowania w treningu sportowym konia i jeźdźca

- omawia sposoby lonżowania koni,

- omawia wpływ lonżowania na rozbudowę poszczególnych partii mięśni konia,

- omawia rodzaje wypięć.

Omawia zasady bezpieczeństwa i zasady formalno-organizacyjne

- opisuje zagrożenia dla zdrowia i życia uczestnika zajęć wynikające z niewłaściwego prowadzenia zajęć, w tym nieodpowiedniego wykorzystania przestrzeni i sprzętu, stosowania zbyt dużej intensywności i trudności ćwiczeń, a także niestosowania się do poleceń trenera,

- opisuje zakres odpowiedzialności prawnej trenera jeździectwa,

- opisuje zasady postępowania w razie wypadku z udziałem jeźdźca lub konia,

- opisuje zagadnienia prawne związane z prowadzeniem grupy szkoleniowej, w tym zgody formalne opiekunów,

- omawia niebezpieczeństwa i konsekwencje związane ze stosowaniem niedozwolonych środków wspomagających w sporcie,

- omawia procedury przeprowadzania badań antydopingowych konia.

Zestaw 2. Charakteryzowanie zasad sportowego wykorzystania konia

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Ocenia przydatność konia do użytku sportowego

- analizuje opinię lekarską pod kątem sportowego użytkowania konia,

- analizuje historię sportową konia,

- omawia sposoby dopasowania konia do jeźdźca i konkurencji ze szczególnym uwzględnieniem wieku, etapu rozwoju psychofizycznego, warunków fizycznych i zaawansowania jeździeckiego konia i jeźdźca.

Dba o dobrostan konia

- omawia harmonogram badań i szczepień ochronnych,

- omawia zabiegi weterynaryjne i fizjoterapeutyczne wpływające na polepszenie jakości sportowego wykorzystania konia,

- w oparciu o współpracę z ekspertami (fizjoterapeutą, dietetykiem) planuje proces odnowy biologicznej koni,

- proponuje dzienne dawki żywieniowe i suplementację, dostosowane do potrzeb indywidualnych konia.

Charakteryzuje powiązania między hodowlą koni a ich sportowym użytkowaniem

- analizuje różnice pomiędzy infrastrukturą stajni sportowej i hodowlanej,

- omawia fazy przejścia konia z etapu hodowlanego do sportowego,

- omawia użytkowanie oraz trening klaczy ciężarnych i karmiących oraz reproduktorów w sporcie.

Zestaw 3. Charakteryzowanie techniki jazdy konnej

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje elementy jazdy konnej

- omawia znaczenie dosiadu, balansu i rysunku ruchu w treningu,

- omawia sposób oceny ruchów konia zgodnie ze skalą ocen dla ujeżdżenia,

- omawia drogę przeniesienia środka ciężkości w trakcie pokonywania przeszkody,

- omawia rolę zmiany dystansów pomiędzy przeszkodami w zadaniach treningowych,

- omawia strategię pokonywania przeszkód crossowych z uwzględnieniem zmęczenia.

Charakteryzuje sposoby zrównoważonego rozwoju jeźdźca i konia

- wskazuje rolę treningów uzupełniających jeźdźca, w tym ogólnorozwojowego, gimnastycznego, mentalnego oraz relaksacyjnego,

- omawia znaczenie współpracy z innymi specjalistami (np. psychologiem sportu, fizjoterapeutą, trenerem personalnym),

- omawia rolę treningu gimnastycznego i wydolnościowego konia na różnych etapach treningu sportowego,

- wskazuje rolę treningów uzupełniających konia (np. treningi z innych konkurencji, wykorzystanie bieżni, karuzeli, pracy na lonży).

Zestaw 4. Charakteryzowanie zasad organizowania pracy ośrodka jeździeckiego

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Ocenia dobrostan koni znajdujących się w ośrodku jeździeckim

- omawia znaczenie badania palpacyjnego konia,

- omawia stany psychofizyczne konia (np. apatię, otępienie, nadmierną pobudliwość),

- ocenia dobrostan koni, uwzględniając wyniki badań ich krwi.

Określa współpracę z personelem i otoczeniem ośrodka jeździeckiego

- omawia znaczenie współpracy z personelem,

- omawia znaczenie współpracy z otoczeniem,

- omawia znaczenie współpracy z opiekunami prawnymi zawodnika.

Omawia wyposażenie ośrodka jeździeckiego

- omawia rodzaje i przydatność podłoża oraz wyposażenie placu treningowego (m.in. mocowanie przeszkód, kłódki bezpieczeństwa),

- analizuje stan bezpieczeństwa ośrodka ze względu na przebywające w nim konie i ludzi oraz ryzyko wystąpienia sytuacji niebezpiecznych,

- omawia fazy tworzenia planu reagowania w sytuacji wypadku, w tym zaopatrzenie w środki pierwszej pomocy.

Zestaw 5. Opracowanie koncepcji szkoleniowej w jeździectwie

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Przygotowuje roczny plan treningowy w jeździectwie

- określa cel główny i przygotowuje plan startów,

- opracowuje cele treningowe,

- przygotowuje roczny plan treningowy, uwzględniający metody, formy i środki treningowe odpowiednie dla rozwoju psychoruchowego dla pary zawodnik - koń,

- dobiera mikrocykle do realizacji planu startów,

- określa zadania wynikowe i szkoleniowe,

- uwzględnia wyniki badań diagnostyczno-kontrolnych i testów sprawnościowych lub wydolnościowych w formułowaniu celów szkoleniowych,

- uzasadnia cele w kontekście osiąganych wyników, stosowanej punktacji oraz rezultatów,

- uzasadnia plan treningów i startów w relacji do celów sportowych,

- uzasadnia dobór metod, form i środków treningowych,

- uzasadnia konieczność stosowania rozgrzewki zawodnika i konia oraz przerw wypoczynkowych,

- omawia znaczenie procesu odnowy biologicznej zawodnika w realizacji treningu.

Rozpoznaje możliwości zawodnika i konia

- ocenia możliwości zawodnika i konia,

- analizuje możliwości fizjologiczne konia w mikrocyklu,

- dokonuje oceny stanu psychicznego i fizycznego zawodnika i konia.

Zestaw 6. Realizacja procesu treningowego w jeździectwie

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Omawia znaczenie motywacji i komunikacji w procesie treningowym w jeździectwie

- omawia zasady motywacji wewnętrznej i zewnętrznej w sporcie,

- omawia zasady efektywnej komunikacji w relacji trener - zawodnik,

- omawia czynniki mające wpływ na efektywną komunikację w relacji zawodnik - koń.

Przygotowuje zawodnika i konia do udziału w zawodach

- przygotowuje logistykę wyjazdów, np. szkoleniowych, startowych,

- omawia znaczenie i sposoby rozgrzewki jeźdźca i rozprężenia konia przed startem,

- przygotowuje indywidualną strategię startową i taktykę przejazdu.

Prowadzi trening w jeździectwie

- ocenia formę psychiczną i fizyczną zawodnika,

- stosuje zasady komunikacji werbalnej, niewerbalnej i zasady efektywnej komunikacji w motywowaniu zawodnika,

- koryguje zawodnika i konia,

- omawia cele i sposoby uwrażliwienia konia,

- korzysta z metod rejestracji treningu celem pracy nad poprawą jakości treningu,

- identyfikuje i rozwiązuje problemy wychowawcze, stosując metodę analizy przypadku (identyfikuje źródło problemu, proponuje możliwe rozwiązania).

Zestaw 7. Ewaluacja własnego procesu treningowego w jeździectwie

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje sposoby ewaluacji procesu treningowego w jeździectwie

- omawia narzędzia i metody ewaluacji procesu treningowego,

- omawia sposoby weryfikacji stanu wytrenowania pary koń - jeździec,

- dobiera narzędzia i metody ewaluacji do różnych etapów procesu treningowego.

Realizuje proces samokształcenia z zakresu jeździectwa

- wymienia dostępne zasoby wiedzy metodycznej i naukowej z zakresu jeździectwa (publikacje, źródła elektroniczne),

- uczestniczy w konferencjach, szkoleniach lub warsztatach krajowych lub międzynarodowych,

- wymienia doświadczenia z trenerami.

Prowadzi ewaluację własnych koncepcji treningowych w jeździectwie

- identyfikuje konieczność dokonania modyfikacji koncepcji treningowej w wyniku realizacji procesu treningowego (w tym np. ze względu na kontuzje, wyniki badań diagnostyczno-kontrolnych, wyniki sportowe, warunki finansowe),

- modyfikuje plan treningowy, uwzględniając możliwości zawodników, i uzasadnia zmiany.

1. Etap weryfikacji

1.1. Metody

W czasie walidacji dopuszczalne jest stosowanie następujących metod:

- test teoretyczny,

- prezentacja połączona z rozmową z komisją walidacyjną, dalej zwaną "komisją",

- analiza dowodów i deklaracji połączona z rozmową z komisją,

- obserwacja w warunkach symulowanych lub rzeczywistych, połączona z rozmową z komisją.

Część lub całość walidacji może być przeprowadzona metodą analizy dowodów i deklaracji połączoną z rozmową z komisją. Dowodami potwierdzającymi wszystkie kryteria weryfikacji są:

- stopień trenera II klasy Polskiego Związku Jeździeckiego (dalej jako "PZJ") uzyskany nie później niż rok po uzyskaniu przez niniejszą kwalifikację statusu funkcjonującej wraz z aktualną licencją PZJ lub

- aktualny paszport The International Group For Equestrian Qualifications (dalej jako "IGEQ") level 3.

Wymagane jest przedstawienie następujących dowodów odnoszących się do jeździectwa:

- sprawozdania z działalności szkoleniowej zawierającego:

• charakterystykę wyjściową i końcową grupy szkoleniowej lub zawodnika, uwzględniającą poziom przygotowania motorycznego oraz zaawansowania technicznego,

• określony cel główny makrocyklu i cele pośrednie oraz terminy, środki, metody i miejsca ich realizacji w poszczególnych okresach (startowym w oparciu o kalendarz zawodów, przygotowawczym, przejściowym),

• stopień realizacji celu głównego i celów pośrednich na koniec makrocyklu,

• planowany i zrealizowany graficzny plan organizacji szkolenia (tzw. łączka) wraz z komentarzem,

• prognozowane i osiągnięte wskaźniki rozwoju motorycznego, technicznego,

• planowane i zrealizowane wielkości obciążeń treningowych,

• planowane i zrealizowane działania kontrolne,

• założenia organizacyjne i materialne szkolenia,

• analizę i wnioski z realizacji makrocyklu treningowego,

- dziennika dokumentującego prowadzenie jednostek treningowych w makrocyklu, z uwzględnieniem obciążeń treningowych (objętość i intensywność pracy),

- nagrania prowadzonej jednostki treningowej potwierdzającego spełnienie kryteriów weryfikacji efektu uczenia się z zestawu 6 "Realizacja procesu treningowego w jeździectwie" - "Prowadzi trening w jeździectwie",

- dowodów potwierdzających uczestnictwo w szkoleniach, konferencjach, warsztatach związanych ze szkoleniem sportowym,

- prezentacji potwierdzającej spełnienie kryteriów weryfikacji następujących efektów uczenia się:

• "Ocenia przydatność konia do użytku sportowego" z zestawu 2 "Charakteryzowanie zasad sportowego wykorzystania konia",

• "Przygotowuje zawodnika i konia do udziału w zawodach" z zestawu 6 "Realizacja procesu treningowego w jeździectwie".

1.2. Zasoby kadrowe

Weryfikację przeprowadza komisja składająca się z co najmniej 3 osób. Przewodniczący komisji musi posiadać:

- kwalifikację pełną z poziomem 8 PRK z obszaru sportu lub wychowania fizycznego,

- co najmniej ośmioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (włącznie z ocenianiem).

Jeden z członków komisji musi posiadać aktualną licencję minimum trenera I klasy PZJ w jeździectwie lub kwalifikację cząstkową z zakresu jeździectwa z poziomem 6 PRK, lub międzynarodowy paszport IGEQ 3.

Każdy z pozostałych członków komisji musi posiadać:

- nieprzerwanie od co najmniej 6 lat licencję trenera II klasy PZJ w jeździectwie lub kwalifikację cząstkową z zakresu jeździectwa z poziomu 5 PRK - "Planowanie i prowadzenie procesu treningowego w jeździectwie",

- co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej (w tym ocenianiu) w zakresie szkolenia kadr szkoleniowych w jeździectwie.

Co najmniej 1 z członków komisji musi mieć doświadczenie w zakresie działań związanych z wdrażaniem Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.

1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne

W celu rozpoczęcia weryfikacji kandydat przesyła komisji dowody i deklaracje potwierdzające spełnienie kryteriów weryfikacji. Pozostałe efekty niepotwierdzone za pomocą analizy dowodów i deklaracji są potwierdzane metodą testu teoretycznego.

Za pomocą prezentacji potwierdzane jest posiadanie efektów uczenia się:

- "Ocenia przydatność konia do użytku sportowego" z zestawu 2 "Charakteryzowanie zasad sportowego wykorzystania konia",

- "Przygotowuje zawodnika i konia do udziału w zawodach" z zestawu 6 "Realizacja procesu treningowego w jeździectwie".

Prezentacja połączona jest każdorazowo z rozmową z komisją, w trakcie której komisja może zadać pytania uzupełniające dotyczące wszystkich zestawów efektów uczenia się.

Do obserwacji w warunkach symulowanych dopuszczane są osoby, które potwierdziły posiadanie efektów uczenia się weryfikowanych za pomocą wcześniej opisanych metod.

Za pomocą obserwacji w warunkach symulowanych lub obserwacji w warunkach rzeczywistych, każdorazowo połączonych z rozmową z komisją, potwierdzane jest spełnienie kryteriów weryfikacji efektu uczenia się: "Prowadzi trening w jeździectwie" z zestawu 6 "Realizacja procesu treningowego w jeździectwie". Weryfikacja musi być prowadzona w ośrodkach jeździeckich o standardzie infrastruktury oraz bezpieczeństwa minimum II kategorii PZJ.

Pozostałe warunki organizacyjne i materialne:

- grupa jeźdźców i koni przygotowanych do przeprowadzenia obserwacji w warunkach symulowanych,

- odpowiednie warunki organizacyjne do przeprowadzenia testu teoretycznego,

- urządzenie umożliwiające przeprowadzenie prezentacji w wersji elektronicznej,

- odpowiednie warunki organizacyjne do przeprowadzenia rozmowy z komisją.

2. Etapy identyfikowania i dokumentowania

Nie określa się wymogów dotyczących etapów identyfikowania i dokumentowania.

Osoba przystępująca do walidacji musi posiadać:

- kwalifikację pełną na poziomie 6 PRK,

- od co najmniej 5 lat - tytuł instruktora sportu PZJ wraz z aktualną licencją szkoleniowca uzyskaną nie później niż rok po uzyskaniu przez niniejszą kwalifikację statusu funkcjonującej lub kwalifikację cząstkową z zakresu jeździectwa z poziomu 4 PRK - "Prowadzenie szkolenia jeździeckiego na poziomie sportowym", lub aktualny paszport IGEQ level 2,

- rekomendację trenera II lub I klasy lub trenera mentora PZJ, lub posiadacza kwalifikacji cząstkowej z poziomem 6 PRK z zakresu jeździectwa, wydaną na podstawie obserwacji i odbytej praktyki,

- oświadczenie o niekaralności związanej z wykonywaniem działalności zawodowej w obszarze objętym kwalifikacją,

- ukończony kurs pierwszej pomocy, minimum 8-godzinny, w ostatnich 3 latach.

Nie rzadziej niż raz na 10 lat