Monitor Polski - rok 2023 poz. 76

Planowanie i prowadzenie

Certyfikat

Certyfikat jest ważny 5 lat. Warunkiem przedłużenia są:

– odbycie doszkolenia unifikującego w wymiarze minimum 12 godzin zajęć na obiektach wspinaczkowych i 4 godzin wykładów, prowadzonego przez instytucje certyfikujące kwalifikację „Planowanie i prowadzenie zajęć ze wspinaczki sportowej” lub podmioty przez nie wskazane,

– przedstawienie zaświadczenia o ukończenie kursu udzielania pierwszej pomocy w wymiarze nie mniejszym niż 8 godzin, nie wcześniej niż 3 lata przed przystąpieniem do recertyfikacji, zawierającego następujące tematy:

– ocena sytuacji i zabezpieczenie miejsca wypadku,

– ocena stanu poszkodowanego,

– kontrola czynności życiowych,

– postępowanie z poszkodowanym nieprzytomnym,

– podstawowe czynności podtrzymywania życia,

– postępowanie w przypadku zachorowań i stanów nagłych, bólu w klatce piersiowej, drgawek,

– postępowanie w przypadku krwotoków, poważnych ran, oparzeń i odmrożeń,

– postępowanie w przypadku urazów kostno-stawowych oraz urazów głowy i kręgosłupa,

– przedstawienie aktualnego zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do uprawiania wspinaczki i prowadzenia zajęć,

– przedstawienie wykazu potwierdzającego przejście przynajmniej 20 dróg o trudności minimum 7a w trakcie posiadania kwalifikacji.

Odnowienie jest możliwe w okresie do 24 miesięcy od upłynięcia terminu ważności certyfikatu.

4 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK), 4 poziom Sektorowej Ramy Kwalifikacji w sektorze sport

Osoba posiadająca kwalifikację jest gotowa do samodzielnego planowania, organizowania i przeprowadzenia zajęć ze wspinaczki sportowej na drogach ubezpieczonych. Wspomaga uczestników w procesie nauczania/uczenia się, m.in. udzielając wskazówek i korygując błędy. Posiadacz kwalifikacji na podstawie zdiagnozowanych potrzeb i możliwości uczestników, wykorzystując wiedzę z zakresu dydaktyki oraz teorii prowadzenia zajęć sportowych, przygotowuje plan szkolenia i konspekt zajęć. W trakcie realizowanych zajęć doskonali poziom sprawności fizycznej, umiejętności ruchowych uczestników i przekazuje wiedzę na temat sposobów bezpiecznego korzystania ze sprzętu. Podejmowane czynności wykonuje z wykorzystaniem wiedzy dotyczącej bezpieczeństwa na/w obiektach wspinaczkowych. Osoba posiadająca kwalifikację swobodnie porusza się po obiektach wspinaczkowych i demonstruje nauczane techniki.

Zestaw 1. Wspinaczka jako dyscyplina sportowa

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje dyscyplinę

– omawia historię wspinaczki,

– opisuje rolę i zadania instruktora wspinaczki,

– omawia skale wspinaczkowe,

– omawia style i taktyki pokonywania dróg wspinaczkowych (np. w skałach, na boulderach, w czasie zawodów),

– omawia aktualne możliwości uprawiania wspinaczki w Polsce i na świecie,

– omawia różne formacje skalne i techniki ich pokonywania,

– charakteryzuje wspinaczkę jako dyscyplinę sportu oraz formę rekreacji,

– omawia prawa fizyki występujące w czasie uprawiania wspinaczki,

– opisuje zasady utrzymania stabilności ciała w czasie wspinaczki,

– omawia przeciwwskazania do uprawiania wspinaczki,

– omawia przepisy prawne regulujące kwestie dostępu do rejonów wspinaczkowych

– omawia ścieżki rozwoju umiejętności wspinaczkowych.

Opisuje strukturę organizacyjną dyscypliny

– omawia organizację systemu współzawodnictwa sportowego we wspinaczce w Polsce i na świecie,

– omawia zasady organizacji współzawodnictwa młodzieży,

– omawia zasady rozgrywania konkurencji wspinaczkowych.

Charakteryzuje sprzęt wspinaczkowy

– omawia rodzaje uprzęży wspinaczkowych

– omawia rodzaje butów wspinaczkowych,

– omawia rodzaje sprzętu asekuracyjnego i ich zastosowania, w tym przyrządów, lin, taśm, karabinków asekuracyjnych i ekspresów.

Charakteryzuje zasady bezpieczeństwa

– omawia sposoby oceny stanu sprzętu wspinaczkowego,

– omawia sposoby konserwacji sprzętu wspinaczkowego,

– omawia zasady użycia sprzętu wspinaczkowego, w tym automatów do autoasekuracji typu trublue,

– omawia zagrożenia naturalne w trakcie wspinaczki w terenie (np. kruszyzna skalna, wyładowania atmosferyczne) i sposoby reagowania na nie,

– omawia zagrożenia w trakcie wspinaczki na sztucznych obiektach (np. łączenie między materacami, dziura w materacu),

– omawia najczęściej występujące urazy w czasie wspinaczki,

– omawia zasady bezpiecznego przebywania w/na obiektach wspinaczkowych,

– omawia bezpieczeństwo własne,

– omawia sygnały alarmowe i reakcje na nie,

– omawia komendy wspinaczkowe,

– omawia zakres odpowiedzialności prawnej instruktora wspinaczki,

– omawia rodzaje oraz wymogi dotyczące ubezpieczeń wspinaczy w krajach europejskich.

Zestaw 2. Demonstrowanie umiejętności wspinaczkowych

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Pokonuje drogę wspinaczkową o trudności 6c z dolną asekuracją

– przygotowuje i zakłada własny sprzęt wspinaczkowy,

– przywiązuje linę do uprzęży,

– stosuje kontrolę partnerską: sprawdza prawidłowość założenia uprzęży i sprzętu asekuracyjnego u partnera,

– maksymalnie w drugiej próbie pokonuje drogę wspinaczkową, w sposób bezpieczny i poprawny, bez odpadnięcia, stosując w czasie prowadzenia poprawne komendy,

– bezpieczne przewiązuje się przez stanowisko asekuracyjne.

Wiąże węzły

– demonstruje techniki wiązania węzłów na linie: ósemka, kluczka, flagowy oraz omawia zasady ich użycia,

– demonstruje techniki wiązania węzłów samozaciskowych: bloker, stoper i prusik oraz omawia zasady ich użycia.

Zakłada stanowisko asekuracyjne

– buduje stanowisko dla „wędki” z dwóch punktów asekuracyjnych bez punktu centralnego,

– buduje stanowisko dla „wędki” z wykorzystaniem stałego stanowiska z punktem centralnym w sposób oszczędzający kolucho stanowiska,

– buduje prawidłowe stanowisko kierunkowe (np. motylek, pajączek).

Demonstruje techniki wspinaczkowe

– demonstruje technikę frontalną,

– demonstruje technikę wspinaczki w przewieszeniu (boczną/skrętną),

– demonstruje technikę stabilizacji ciała (efekt zawiasu),

– demonstruje technikę rozpierania,

– demonstruje technikę odpoczynku.

Asekuruje wspinającego się

– przygotowuje i zakłada własny sprzęt wspinaczkowy,

– wpina karabinek zakręcany z przyrządem asekuracyjnym do uprzęży i linę do przyrządu asekuracyjnego w sposób niwelujący możliwość zgubienia sprzętu,

– stosuje kontrolę partnerską: sprawdza prawidłowość założenia uprzęży i przywiązania się partnera,

– asekuruje wspinającego się przed wpięciem pierwszego punktu asekuracyjnego,

– asekuruje wspinającego się z wykorzystaniem przyrządu nieautomatycznego i półautomatycznego lub automatycznego,

– wiąże węzeł flagowy w czasie asekuracji z nieautomatycznego przyrządu asekuracyjnego,

– reaguje na komendy wspinającego się,

– opuszcza wspinającego się na ziemię,

– klaruje linę i przygotowuje ją do transportu.

Demonstruje techniki zjazdu

– demonstruje technikę samodzielnego zjazdu ze stanowiska w wysokim przyrządzie,

– omawia technikę bezpiecznego wycofania się z drogi wspinaczkowej przed jej ukończeniem z różnego rodzaju punktów asekuracyjnych (ring, spit),

– demonstruje technikę podchodzenia (prusikowania) z użyciem repsznurów.

Demonstruje techniki bezpiecznego odzyskiwania sprzętu z drogi wspinaczkowej

– demonstruje techniki odzyskiwania sprzętu z drogi wspinaczkowej przewieszonej,

– demonstruje techniki odzyskiwania sprzętu z drogi wspinaczkowej przebiegającej trawersem.

Zestaw 3. Teoretyczne podstawy planowania zajęć ze wspinaczki sportowej

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Charakteryzuje teorię i metodykę sportu stosowane w planowaniu zajęć ze wspinaczki

– opisuje metody nauczania ruchu i formy organizacyjne prowadzenia zajęć stosowane w procesie nauczania wspinaczki,

– omawia zasady nauczania technik stosowanych we wspinaczce,

– klasyfikuje i omawia środki dydaktyczne stosowane w procesie nauczania wspinaczki w różnych grupach wiekowych, w tym: dobór i przygotowanie sprzętu, miejsce zajęć, ćwiczenia, gry i zabawy oraz pomoce dydaktyczne,

– charakteryzuje cykle treningowe (makrocykle, mezocykle, mikrocykle),

– charakteryzuje etapy szkolenia sportowego,

– opisuje cele i zadania poszczególnych części jednostki treningowej,

– omawia zasady przygotowania miejsca do zajęć ze wspinaczki.

Opisuje zagadnienia psychospołeczne dotyczące procesu nauczania – uczenia się

– opisuje sposoby budowania pozytywnych relacji z uczestnikami w grupie,

– opisuje techniki motywacji w procesie nauczania,

– opisuje sposoby zarządzania stresem.

Zestaw 4. Planowanie i realizowanie zajęć ze wspinaczki sportowej

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Przygotowuje zajęcia ze wspinaczki

– określa cel główny szkolenia,

– przygotowuje, w odniesieniu do celu, plan szkoleniowy,

– wyznacza cele jednostki szkoleniowej,

– dobiera ćwiczenia do tematu zajęć,

– dobiera sprzęt w zależności od wieku, budowy i umiejętności uczestnika,

– planuje przebieg zajęć, uwzględniając elementy takie jak: treści zajęć, dozowanie ćwiczeń, wykorzystanie miejsca ćwiczeń, ustawienie uczestników zajęć itd.,

– uzasadnia dobór komponentów planu treningowego (treść, intensywność, objętość, częstotliwość) oraz uzasadnia ich dobór do zróżnicowanych potrzeb, możliwości i zainteresowań uczestników, jak również innych warunków (np. pogodowych, infrastruktury),

– przygotowuje konspekt zajęć uwzględniający: cel zajęć i czas ich trwania, metody nauczania, środki dydaktyczne, formy organizacyjne, prognozowane warunki atmosferyczne, wiek i liczebność grupy, z zachowaniem obowiązującej we wspinaczce terminologii.

Organizuje zajęcia

– przygotowuje sprzęt do prowadzenia zajęć, w tym sprawdza jego stan techniczny i kompletność,

– przygotowuje miejsce zajęć (np. sprawdza homologację ściany, ułożenie materaców lub crashpadów, natężenie ruchu),

– zakłada stanowiska i przygotowuje liny do wspinaczki z górną asekuracją,

– ustala poziom umiejętności wspinaczkowych oraz warunki psychofizyczne uczestników szkolenia,

– dokonuje podziału uczestników na zespoły,

– dobiera sprzęt dla uczestników zajęć.

Prowadzi zajęcia

– omawia temat i cel zajęć z uczestnikami,

– omawia zasady bezpiecznego korzystania z obiektów szkoleniowych,

– prowadzi rozgrzewkę,

– utrzymuje kontakt z grupą (np. nawiązuje kontakt wzrokowy, reaguje na sygnały zmęczenia, na sygnały braku zrozumienia instrukcji, komunikuje się z uczestnikami z zachowaniem obowiązującej terminologii),

– egzekwuje prawidłowe ustawienie i poruszanie się uczestników podczas zajęć,

– ustawia się względem grupy, umożliwiając wszystkim uczestnikom dobrą widoczność prezentowanych ćwiczeń,

– stosuje zróżnicowane metody nauczania, formy organizacyjne i środki dydaktyczne dostosowane do celu zajęć i możliwości uczestnika,

– naucza technik wspinaczkowych,

– dobiera, opisuje i demonstruje stosowane ćwiczenia,

– nadzoruje i kontroluje wykonywanie ćwiczeń przez uczestników,

– koryguje błędy techniczne i taktyczne,

– mobilizuje do wysiłku fizycznego, w tym stosuje zachęty słowne, pochwały,

– reaguje w sytuacjach niebezpiecznych,

– omawia zgodne z etyką wspinaczkową postawę i zachowanie,

– przygotowuje i prowadzi zajęcia teoretyczne,

– podsumowuje zajęcia i poziom realizacji zadania.

1. Etap weryfikacji

1.1. Metody

W czasie weryfikacji możliwe jest stosowanie następujących metod:

– analiza dowodów i deklaracji,

– test teoretyczny,

– rozmowa z komisją walidacyjną, zwaną dalej „komisją” (wywiad swobodny),

– obserwacja w warunkach symulowanych lub rzeczywistych.

1.2. Zasoby kadrowe

Komisja składa się z minimum 2 osób.

Każdy z członków komisji musi spełniać następujące wymagania:

– posiada co najmniej tytuł instruktora wspinaczki Polskiego Związku Alpinizmu (PZA) lub kwalifikację „Planowanie i prowadzenie zajęć ze wspinaczki sportowej” lub legitymację instruktora sportu o specjalności wspinaczka sportowa wydaną przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (Dz. U. poz. 829),

– odbył w ciągu ostatnich 3 lat unifikację w zakresie wiedzy i umiejętności zawartych w kwalifikacji, zorganizowaną przez instytucję certyfikującą lub podmiot przez nią wskazany,

– przeprowadził minimum 180 dni szkoleniowych ze wspinaczki sportowej,

– posiada umiejętności związane z egzaminowaniem/ocenianiem (poświadczone zaświadczeniem, oświadczeniem, umową o pracę, kontraktami itp.).

Ponadto co najmniej 1 z członków komisji spełnia jeden z poniższych warunków:

– posiada doświadczenie w zakresie działań związanych z wdrażaniem Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji,

– uczestniczył jako członek komisji w co najmniej dwóch procesach walidacyjnych dotyczących niniejszej kwalifikacji.

1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne

Za pomocą obserwacji w warunkach symulowanych i rzeczywistych potwierdzane jest posiadanie efektów uczenia się zawartych w zestawie 2 „Demonstrowanie umiejętności wspinaczkowych”.

Za pomocą testu teoretycznego połączonego z rozmową z komisją (wywiadem swobodnym) potwierdzane jest posiadanie efektów uczenia się zawartych w zestawie 1 „Wspinaczka jako dyscyplina sportowa” i 3 „Teoretyczne podstawy planowania zajęć ze wspinaczki sportowej”.

Pozytywne potwierdzenie efektów uczenia się zawartych w zestawach 1, 2 i 3 dopuszcza do odbycia 8-dniowej praktyki (minimum 64 godziny) w minimum 1 rejonie wspinaczkowym na naturalnych obiektach oraz na sztucznym obiekcie wspinaczkowym. W trakcie praktyki potwierdzane jest posiadanie efektów uczenia się zawartych w zestawie 4 „Planowanie i realizowanie zajęć ze wspinaczki sportowej”. Praktyka musi odbywać się u asesora walidacyjnego z listy określonej przez instytucję certyfikującą. Instytucja certyfikująca określa wymagania dla asesora.

Warunkiem potwierdzenia efektów uczenia się zawartych w zestawie 4 jest przedstawienie komisji dowodów i deklaracji, które zawierają:

– plan szkoleń wraz z wyznaczonymi celami,

– konspekty poszczególnych zajęć,

– kartę praktyk,

– pozytywną opinię asesora walidacyjnego.

Karta praktyk wypełniana przez praktykanta musi zawierać następujące elementy/zagadnienia:

– miejsce realizacji zajęć,

– rodzaje wykonywanych ćwiczeń,

– ocenę postępów uczestników zajęć.

Opinia asesora musi zawierać ocenę:

– znajomości zagadnień technicznych,

– znajomości terenu działania,

– dostrzegania i korygowania błędów popełnianych przez kursantów,

– bezpieczeństwa szkolenia,

– umiejętności dydaktycznych, w tym sposobu przekazywania informacji.

Instytucja certyfikująca zapewnia:

– dostęp do obiektu wspinaczkowego z drogami wspinaczkowymi o trudności 6c wymaganymi do przeprowadzenia weryfikacji,

– warunki umożliwiające przeprowadzenie testu teoretycznego,

– warunki umożliwiające przeprowadzenie rozmowy z kandydatem,

– listę asesorów walidacyjnych, u których możliwe jest odbycie praktyki,

– apteczkę pierwszej pomocy,

– urządzenie do wideorejestracji obserwacji w warunkach symulowanych i rzeczywistych.

Sprzęt służący do asekuracji na drodze ubezpieczonej: atestowane liny pojedyncze, przyrządy asekuracyjne nieautomatyczne, półautomatyczne i automatyczne, ekspresy – są zapewniane zgodnie z osobnymi ustaleniami.

2. Etapy identyfikowania i dokumentowania

Nie określa się.

Warunkiem przystąpienia do walidacji jest przedstawienie dokumentów poświadczających:

– pełną zdolność do czynności prawnych,

– prowadzenie 20 dróg w stopniu trudności minimum 7a, w minimum dwóch różnych rejonach skalnych (wykaz przejść),

– ukończenie kursu udzielania pierwszej pomocy w wymiarze nie mniejszym niż 8 godzin, nie wcześniej niż 3 lata przed przystąpieniem do walidacji, zawierającego następujące tematy:

– ocena sytuacji i zabezpieczenie miejsca wypadku,

– ocena stanu poszkodowanego,

– kontrola czynności życiowych,

– postępowanie z poszkodowanym nieprzytomnym,

– podstawowe czynności podtrzymywania życia,

– postępowanie w przypadku zachorowań i stanów nagłych, bólu w klatce piersiowej, drgawek,

– postępowanie w przypadku krwotoków, poważnych ran, oparzeń i odmrożeń,

– postępowanie w przypadku urazów kostno-stawowych oraz urazów głowy i kręgosłupa,

– wykształcenie średnie lub średnie branżowe,

– niekaralność związaną z wykonywaniem działalności zawodowej w obszarze objętym kwalifikacją (oświadczenie o niekaralności),

– brak przeciwwskazań do uprawiania wspinaczki i prowadzenia zajęć (zaświadczenie lekarskie),

– ubezpieczenie OC na czas weryfikacji na kwotę nie mniejszą niż 200 tys. zł,

– inne ubezpieczenia wymagane przez prawo lokalne obowiązujące w miejscu i czasie prowadzenia walidacji.

Dodatkowo, każdy kandydat posiada: własną atestowaną uprząż wspinaczkową i nieautomatyczny przyrząd asekuracyjny, 3 karabinki zakręcane typu HMS oraz 2 pętle z repsznura o średnicy 5–6 mm i długości minimum 60 cm. Asesor walidacyjny ocenia i dopuszcza sprzęt do użycia w trakcie weryfikacji.

Sprzęt służący do asekuracji na drodze ubezpieczonej (ekspresy, liny, atestowane taśmy wspinaczkowe, przyrządy asekuracyjne półautomatyczne i automatyczne) jest zapewniany zgodnie z osobnymi ustaleniami.

Nie rzadziej niż raz na 10 lat