Monitor Polski - rok 2020 poz. 1117

1. Nazwa kwalifikacji rynkowej

Projektowanie i prowadzenie badań dostępności informacji elektronicznej z udziałem użytkowników-testerów z indywidualnymi potrzebami

2. Nazwa dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Certyfikat

3. Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Okres ważności dokumentu: 5 lat. W sytuacji przedłużania ważności certyfikatu stosuje się metodę analizy dowodów i deklaracji oraz wywiadu swobodnego (rozmowy z komisją). Przedłużenie ważności certyfikatu wymaga przedstawienia dowodów na samodzielne zaprojektowanie i przeprowadzenie 10 badań AUX dostępności informacji elektronicznej z użytkownikami w ciągu 5 lat od czasu uzyskania certyfikatu. Przeprowadzana jest również rozmowa z komisją walidacyjną dotycząca przedstawionych dowodów.

4. Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji przypisany do kwalifikacji rynkowej

4 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji

5. Efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji rynkowej

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się.

Osoba posiadająca kwalifikację odpowiada za przygotowanie oraz przeprowadzenie badania elementów takich jak: strony internetowe, aplikacje mobilne czy dokumenty elektroniczne, zgodnie z AUX - Accessibility & User experience, z udziałem użytkowników-testerów z indywidualnymi potrzebami. Posługuje się wiedzą dotyczącą regulacji prawnych w obszarze dostępności cyfrowej, standardu WCAG, prawa pracy wobec osób z niepełnosprawnościami.

Organizuje, czyli planuje, analizuje, przygotowuje, zleca i podejmuje decyzje związane z zakresem badania, użyciem technologii asystujących itp., koordynuje pracę zespołu, wskazuje kompetencje użytkowników-testerów z indywidualnymi potrzebami właściwe do wykonania zadania, asystuje użytkownikom-testerom podczas badania oraz sporządza raport z badania.

Zestaw 1. Posługiwanie się wiedzą w zakresie regulacji prawnych w obszarze dostępności informacji elektronicznej oraz prawa pracy osób z niepełnosprawnościami

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

01. Posługuje się wiedzą z zakresu dostępności informacji elektronicznej zgodnie z WCAG

- charakteryzuje potrzeby użytkowników informacji elektronicznej w zakresie dostępności (m.in. osób z niepełnosprawnością fizyczną, wzroku, słuchu, intelektualną, osób starszych),

- wymienia i definiuje różne formy dostępności treści (m.in. audiodeskrypcja, język migowy, napisy, audionapisy, audiowstęp), omawia kryteria sukcesu w odniesieniu do stron internetowych, dokumentów elektronicznych i aplikacji mobilnych,

- wymienia i definiuje podstawowe pojęcia z zakresu włączenia cyfrowego i dostępności informacji elektronicznej.

02. Wymienia wybrane przepisy prawa w zakresie dostępności

- wskazuje obowiązujący w Polsce standard dostępności cyfrowej oraz omawia zawarte w nich wymagania,

- wskazuje obowiązujące w Polsce przepisy i akty prawne regulujące kwestie dostępności informacji elektronicznej oraz omawia zawarte w nich wymagania,

- wymienia międzynarodowe przepisy i akty prawne regulujące kwestie dostępności cyfrowej,

- wskazuje międzynarodowe przepisy i akty prawne związane z dostępnością w Polsce.

03. Omawia wybrane przepisy dotyczące warunków pracy i zatrudniania osób z niepełnosprawnościami

- omawia zapisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,

- omawia zapisy Kodeksu pracy odnoszące się do warunków zatrudniania osób z niepełnosprawnościami,

- omawia warunki czasu pracy osób z niepełnosprawnościami.

Zestaw 2. Projektowanie zadań dla użytkowników-testerów

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

01. Analizuje otrzymane zlecenie

- określa wymagania i oczekiwania zleceniodawcy na podstawie treści zlecenia,

- formułuje cele badania,

- proponuje metody wykonania zleconego zadania.

02. Określa zakres badania

- określa zakres badania w odniesieniu do treści badanego elementu,

- określa czas trwania badania z uwzględnieniem warunków czasu pracy osób z niepełnosprawnościami,

- określa wymagania techniczne umożliwiające przeprowadzenie badania,

- określa rodzaje oraz wersje środowisk systemowych do wykorzystania w badaniu,

- określa liczbę użytkowników-testerów niezbędną do przeprowadzenia badania,

- określa miejsce przeprowadzania badania - zdalnie, stacjonarnie.

03. Określa zapotrzebowanie na urządzenia i oprogramowanie dla testerów

- wymienia technologie asystujące wykorzystywane przez osoby z niepełnosprawnościami do zapoznawania się z informacją elektroniczną,

- wymienia natywne technologie asystujące występujące na najpopularniejszych platformach systemowych,

- określa rodzaj i zakres wykorzystywania technologii asystujących w badaniu.

04. Przygotowuje narzędzia do badania

- przygotowuje scenariusz badania,

- przygotowuje zadania do wykonania przez użytkowników-testerów.

Zestaw 3. Dobieranie użytkowników-testerów z określonymi potrzebami pod kątem celu badania

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

01. Określa zapotrzebowanie na użytkowników-testerów

- wskazuje instytucje mogące pomóc w rekrutacji użytkowników-testerów (np. Polski Związek Głuchych, Polski Związek Niewidomych, fundacje, organizacje, zrzeszenia),

- określa warunki miejsca badania (m.in. architektoniczne, logistyczne, związane z porozumiewaniem się) z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb użytkowników-testerów.

02. Określa kompetencje użytkowników-testerów niezbędne do przeprowadzenia badania

- dobiera użytkowników-testerów z rodzajem niepełnosprawności umożliwiającym przeprowadzenie badania,

- określa zakres i poziom umiejętności cyfrowych użytkowników-testerów,

- weryfikuje zakres i poziom umiejętności cyfrowych użytkowników-testerów,

- szacuje liczbę zadań dla użytkowników-testerów z uwzględnieniem ich indywidualnych potrzeb oraz fizycznych możliwości użytkowników-testerów.

Zestaw 4. Przeprowadzanie badania z użytkownikami-testerami

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

01. Koordynuje prace zespołu użytkowników-testerów

- formułuje wytyczne i wskazówki do badania,

- określa efektywne kanały komunikacji z użytkownikami-testerami,

- obserwuje użytkowników-testerów w trakcie wykonywania zadań (przy badaniu wykonywanym na miejscu, stacjonarnie),

- wspiera użytkowników-testerów w trakcie badania.

02. Przygotowuje formę informacji zwrotnej od użytkowników-testerów

- przygotowuje dostępny formularz informacji zwrotnej,

- określa format i rodzaje materiałów obrazujących określony problem (m.in. nagrania, zrzuty ekranu).

Zestaw 5. Przygotowanie raportu z badania

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

01. Analizuje informacje zwrotne od użytkowników-testerów

- klasyfikuje pod względem istotności problemy w dostępie do informacji,

- przygotowuje opis problemów wskazanych przez użytkowników-testerów,

- określa z czego wynikają wskazane problemy (braku dostępności, niewystarczającej znajomości technologii asystujących, oprogramowania lub urządzenia),

- formułuje wnioski z informacji zwrotnych od użytkowników-testerów.

02. Przygotowuje wyniki z raportów użytkowników-testerów w edytorze tekstowym umożliwiającym formatowanie tekstu

- stosuje zestawy stylów,

- ustala krój i rozmiar czcionki tekstu,

- ustala kolorystykę kluczowych elementów, jak np. wygląd tytułu, nagłówków, tabel itp.,

- określa kolejność informacji w raporcie.

6. Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację

1. Etap weryfikacji

1.1. Metody

Do weryfikacji efektów uczenia się stosuje się wyłącznie metody: test teoretyczny, zadanie praktyczne uzupełnione rozmową z komisją, obserwacja w warunkach symulowanych

1.2. Zasoby kadrowe

Komisja walidacyjna składa się z minimum 2 członków, którzy spełniają następujące wymagania:

Przewodniczący komisji walidacyjnej:

- posiada minimum pięcioletnie doświadczenie na stanowisku specjalisty ds. dostępności cyfrowej lub równoważnym związanym z prowadzeniem badań nad dostępnością cyfrową z udziałem osób z indywidualnymi potrzebami,

- w ciągu trzech ostatnich lat przeprowadził minimum 100 audytów dostępności stron internetowych, w tym co najmniej 50 z udziałem użytkowników-testerów z indywidualnymi potrzebami.

Wszyscy członkowie komisji walidacyjnej muszą posiadać udokumentowane doświadczenie (minimum 100 godzin szkoleniowych) w prowadzeniu szkoleń z zakresu dostępności cyfrowej.

1.3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne

Weryfikacja efektów uczenia się składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. Część teoretyczna obejmuje test teoretyczny z zakresu znajomości standardu WCAG i przepisów prawa (zestaw 1). Może być przeprowadzana elektronicznie (np. na platformie internetowej wyposażonej w moduł egzaminacyjny) lub w wersji papierowej. Każda wersja testu teoretycznego musi spełniać standardy dostępności. Warunkiem przystąpienia do części praktycznej jest pozytywna weryfikacja części teoretycznej walidacji. Praktyczna część walidacji polega na wykonaniu zadań zgodnie z poleceniami zawartymi w arkuszu walidacyjnym. Dotyczą one przygotowania zadań dla użytkowników-testerów, przeprowadzenia badania z użytkownikami-testerami oraz przygotowania raportu z badania. Osoba biorąca udział w walidacji wykazuje się umiejętnością koordynacji pracy zespołu użytkowników-testerów, którzy biorą bezpośredni udział w procesie walidacji (instytucja certyfikująca zapewnia rekrutację i udział użytkowników-testerów) (zestaw 4). Ocenie podlega przebieg i efekt zadań praktycznych. Rozmowa z komisją walidacyjną odbywa się tuż po wykonaniu zadań praktycznych i je uzupełnia. Praktyczną część walidacji przeprowadza się w pomieszczeniu wyposażonym w stanowisko komputerowe z systemem operacyjnym (np. Windows), edytorem tekstowym (np. MS Word) i przeglądarkami internetowymi (np. Firefox i Chrome) oraz z dostępem do połączenia internetowego i słuchawki. Stanowisko zaopatrzone jest również w urządzenie mobilne, typu smartfon lub tablet. W czasie walidacji powinna być możliwość zainstalowania innego oprogramowania lub dodatków do przeglądarek. Pomieszczenie egzaminacyjne powinno być dostępne dla osób niepełnosprawnych, a platforma internetowa spełniać standard WCAG 2.0 na poziomie AA.

2. Etapy identyfikowania i dokumentowania

Nie określa się wymagań dotyczących etapów identyfikowania i dokumentowania efektów uczenia się.

7. Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat.