Monitor Polski - rok 2020 poz. 556

Prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach rodzinnych

Certyfikat

10 lat

6

Osoba posiadająca kwalifikację "Prowadzenie mediacji sądowych i pozasądowych w sprawach rodzinnych" jest gotowa do samodzielnego prowadzenia procesu mediacji rodzinnych. W swojej pracy współpracuje z sądem oraz innymi specjalistami, np. adwokatem, psychologiem. Działania podejmowane przez osobę posiadającą kwalifikację wspierają uzgadnianie ugody mediacyjnej w sytuacjach konfliktów rodzinnych, w tym dotyczących dzieci. Ponadto osoba posiadająca tę kwalifikację styka się w swojej pracy ze złożonymi i trudnymi do przewidzenia problemami dotykającymi całego systemu rodzinnego. Wykonując swoje zadania, bierze pod uwagę wielość możliwych uwarunkowań zaistniałego problemu rodzinnego i konsekwencji związanych z uzgodnionymi rozwiązaniami. Wykorzystuje wiedzę z zakresu psychologii konfliktu, rodziny i dziecka. Posługując się tą wiedzą, włącza perspektywę dzieci do procesu mediacji. Pracuje zgodnie z metodyką prowadzenia mediacji i zasadami etyki zawodowej mediatora. Stosuje zaawansowane techniki komunikacyjne, w tym szereg technik budowania zrozumienia. Samodzielnie planuje i realizuje ścieżkę swojego rozwoju zawodowego. Jest świadoma konieczności uczestnictwa w procesie superwizji w celu zachowania najwyższych standardów pracy z klientami. Wykonywanie zadań zawodowych z zakresu tej kwalifikacji wiąże się z wysokim poziomem odpowiedzialności społecznej.

Zestaw 1. Zawieranie kontraktu mediacyjnego

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Pozyskuje informacje o stronach mediacji

- opisuje kategorie informacji, które powinien pozyskać przed rozpoczęciem procesu mediacyjnego (np. zgoda stron, język (kompetencje werbalne), którym posługują się strony, tryb sesji, oczekiwania, nadzieje);

- pozyskuje informacje o stronach mediacji i ich oczekiwaniach;

- opisuje cele stron mediacji w oparciu o ich oczekiwania

Informuje o zakresie i zasadach mediacji

- opisuje przebieg mediacji (np. rolę mediatora, etapy mediacji, czas);

- opisuje zasady prowadzenia mediacji: dobrowolność, neutralność, poufność, bezstronność i akceptowalność stron;

- opisuje warunki gotowości stron do podjęcia mediacji rodzinnych (np. umiejętność reprezentowania własnych interesów i potrzeb, gotowość do dzielenia się ważnymi informacjami w celu zawarcia porozumienia);

- opisuje przyczyny, dla których zaburzenia psychiczne i emocjonalne mogą uniemożliwić prowadzenie mediacji;

- opisuje przyczyny, dla których relacje przemocowe mogą uniemożliwić prowadzenie mediacji;

- opisuje przyczyny, dla których uzależnienia mogą uniemożliwić prowadzenie mediacji rodzinnych;

- opisuje rolę mediatora dbającego o dobro dziecka, tzw. "adwokata dziecka";

- opisuje różnice między prowadzeniem mediacji rodzinnych a terapią rodzin;

- stosuje metody i techniki określenia kierunku mediacji w sytuacji, gdy jeden z partnerów chce się rozstać, a drugi nie;

- uzyskuje ostateczną zgodę stron na prowadzenie mediacji

Uzgadnia zasady finansowania mediacji

- opisuje możliwe sposoby finansowania i organizacji procesu mediacji (np. sąd, płatność prywatna, możliwość dofinansowania mediacji przez jednostki pomocy i integracji społecznej lub NGO, warunki odwołania spotkania, zmiana terminu);

- wymienia informacje o finansowaniu, które powinien podać stronom;

- opisuje finansowanie przeprowadzonych mediacji

Zestaw 2. Prowadzenie mediacji

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Konstruuje agendę mediacji

- opisuje metody umożliwiające każdej ze stron pokazanie swojej perspektywy i swojego rozumienia postrzegania problemu;

- przedstawia perspektywę postrzegania problemu przez każdą stronę konfliktu;

- podaje przykłady przeformułowania żądań lub zarzutów na tematy do mediacji;

- przedstawia listę tematów do mediacji zaakceptowaną przez obie strony

Wspiera budowanie wzajemnego zrozumienia potrzeb u stron konfliktu

- stosuje techniki docierania do potrzeb stron mediacji i innych osób, których konflikt dotyka (np. dzieci, nowych partnerów, dziadków);

- opisuje rolę emocji i pracy z nimi w procesie mediacji;

- stosuje techniki pracy z emocjami;

- identyfikuje blokady w zawarciu porozumienia (np. poczucie krzywdy, diabelskie koło, szkodliwe przekonania) i opisuje mechanizmy ich działania

Stosuje techniki budowania zrozumienia w mediacjach

- opisuje techniki budowania zrozumienia w trakcie prowadzenia mediacji (np. pytania cyrkularne, zamianę ról, podwojenie);

- stosuje techniki budowania zrozumienia, uzasadnia wybór;

- opisuje konsekwencje zastosowania wybranych technik

Stosuje techniki komunikacji interpersonalnej

- posługuje się poprawnie językiem polskim i stosuje techniki komunikacji interpersonalnej;

- formułuje parafrazę;

- formułuje klaryfikację;

- formułuje podsumowanie;

- formułuje przeformułowanie

Włącza perspektywę dzieci do procesu mediacji

- opisuje potrzeby i reakcje dzieci w sytuacji rozstania rodziców;

- opisuje modele opieki nad dzieckiem po rozstaniu rodziców;

- stosuje techniki wprowadzania perspektywy dzieci do mediacji;

- opisuje warunki bezpośredniego udziału dzieci w mediacjach;

- pomaga wypracować sposób rozmowy z dzieckiem na temat rozstania rodziców

Wspiera kreowanie opcji rozwiązań

- opisuje techniki wspierające kreowanie opcji rozwiązań przez strony mediacji;

- stosuje techniki wspierające kreowanie opcji rozwiązań przez strony mediacji

Wspiera uzgadnianie rozwiązań

- opisuje kryteria stosowane przy uzgadnianiu rozwiązań;

- opisuje metody wspierające podejmowanie decyzji (np. analizę SWOT, mapę pola sił, słomiane głosowanie, próbne testowanie);

- stosuje techniki wspierające podejmowanie decyzji;

- weryfikuje przykładowe rozwiązania, które optymalnie zabezpieczają interesy dziecka

Wspiera konstruowanie ugody mediacyjnej

- opisuje wybraną metodologię konstruowania celów (np. SMART);

- opisuje sposoby oraz zasady przygotowania ugody mediacyjnej;

- konstruuje zapisy ugody mediacyjnej;

- prezentuje i omawia zapisy ugody mediacyjnej

Zestaw 3. Współpraca z innymi specjalistami i instytucjami

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Współpracuje z sądem

- opisuje aktualne przepisy dotyczące mediacji rodzinnych i obowiązki mediatora względem sądu;

- opisuje aktualne przepisy prawne dotyczące: rozwodu, alimentów, pieczy nad dzieckiem i kontaktów z nim, podziału majątku, sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej;

- sporządza protokół z mediacji zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego i w razie skierowania przez sąd sprawy do mediacji składa protokół w sądzie rozpoznającym sprawę;

- na podstawie projektu ugody ocenia możliwość zatwierdzenia przez sąd;

- wskazuje, w jakich sprawach rodzinnych, co do jakich praw nie jest dopuszczalne zawarcie ugody;

- wyjaśnia stronom konsekwencje wynikające z zawarcia ugody i jej ewentualnego niewykonania

Ocenia i uzasadnia konieczność współpracy

z adwokatami, radcami prawnymi

i notariuszami

- opisuje sytuacje, w których należy skierować klientów do notariusza;

- opisuje sytuacje, w których należy zaproponować klientom konsultacje z adwokatem bądź radcą prawnym;

- opisuje sytuacje, w których adwokaci bądź radcowie prawni stron uczestniczą w procesie mediacji;

- analizuje sytuację pod kątem potrzeby współpracy z notariuszem lub adwokatem / radcą prawnym;

- opisuje warunki współpracy z adwokatami, radcami prawnymi bądź notariuszami w ramach mediacji

Ocenia i uzasadnia konieczność oraz warunki współpracy z psychologiem dziecięcym

- opisuje najważniejsze potrzeby dziecka na różnych etapach rozwoju oraz charakteryzuje je w kontekście sytuacji rodzinnej;

- opisuje sytuacje, w których należy zachęcić klientów do skorzystania z usług psychologa dziecięcego;

- opisuje sytuacje, w których psycholog dziecięcy może uczestniczyć w procesie mediacji;

- analizuje sytuację pod kątem potrzeby współpracy z psychologiem dziecięcym;

- opisuje warunki współpracy z psychologiem dziecięcym w ramach mediacji

Opisuje specyfikę pracy w parze mediacyjnej

- opisuje sytuacje, w których warto pracować z drugim mediatorem;

- opisuje zasady prowadzenia mediacji w parze mediacyjnej

Zestaw 4. Planowanie samorozwoju i etyka zawodowa

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Przestrzega zasad etyki zawodu

- analizuje przeprowadzone mediacje pod względem kwestii etycznych;

- opisuje kodeks etyki zawodowej mediatora przyjęty przez Społeczną Radę ds. ADR przy Ministrze Sprawiedliwości;

- opisuje sytuację w pracy mediatora, w której może zaistnieć dylemat etyczny;

- proponuje rozwiązania tego dylematu i omawia ich konsekwencje

Tworzy ścieżkę samorozwoju w roli mediatora

- przedstawia sprawozdanie z samorozwoju w roku poprzedzającym przystąpienie do walidacji;

- identyfikuje swoje mocne i słabe strony w zakresie prowadzenia mediacji rodzinnych;

- wymienia działania redukujące swoje słabe strony w zakresie prowadzenia mediacji rodzinnych;

- opisuje wnioski z dwóch sesji superwizji, w których uczestniczyła jako mediator

Metody

Weryfikacja efektów uczenia się składa się z dwóch części.

W części pierwszej obejmującej weryfikację efektów uczenia się z zestawów 1, 2 i 3 stosuje się wyłącznie metodę testu teoretycznego. Warunkiem przystąpienia do drugiej części weryfikacji jest zaliczenie części pierwszej.

W drugiej części stosuje się metodę analizy dowodów i deklaracji uzupełnioną rozmową z komisją w celu przedstawienia i omówienia stadium przypadku. Możliwe jest uzupełnienie tych metod obserwacją w warunkach symulowanych. Część druga weryfikacji obejmuje wszystkie zestawy efektów uczenia się. W ramach analizy dowodów i deklaracji dowodem muszą być 4 protokoły oraz 4 studia przypadku z prowadzenia mediacji rodzinnych, w tym przynajmniej 2 studia ze spisaną ugodą mediacyjną i przynajmniej 2, w ramach których odbyły się minimum 3 spotkania wspólne stron z przeprowadzonych mediacji rodzinnych z ostatnich 3 lat przed przystąpieniem do walidacji. Dokumenty powinny być zanonimizowane lub pseudonimizowane. Kolejnym dowodem musi być sprawozdanie z samorozwoju w roku poprzedzającym przystąpienie do walidacji.

Zasoby kadrowe

Weryfikację efektów uczenia się dla kwalifikacji przeprowadza trzyosobowa komisja.

Każdy z członków komisji walidacyjnej musi spełniać następujące wymogi:

- posiadać wykształcenie wyższe magisterskie;

- posiadać ukończone studia lub szkolenie z zakresu mediacji rodzinnych (min. 80 godzin);

- stosować zasady etyki zawodowej mediatora;

- znać i stosować aktualnie obowiązujące regulacje prawne w zakresie mediacji;

- znać i stosować standardy prowadzenia mediacji i postępowania mediatora opracowane przez Społeczną Radę ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów i Konfliktów przy Ministrze Sprawiedliwości;

- posiadać pełną zdolność do czynności prawnych i pełnię praw publicznych;

- stosować kryteria weryfikacji przypisane do efektów uczenia się dla opisywanej kwalifikacji oraz kryteria oceny formalnej i merytorycznej dowodów na posiadanie efektów uczenia się właściwych dla opisywanej kwalifikacji;

- stosować zasady prowadzenia weryfikacji, a także różne metody weryfikacji efektów uczenia się, zgodnie z celami walidacji i zasadami Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji;

- posiadać min. 8-letnie doświadczenie w pracy mediatora rodzinnego (oświadczenie), przeprowadzić min. 150 mediacji (oświadczenie);

- posiadać doświadczenie w prowadzeniu szkoleń przygotowujących do roli mediatora rodzinnego (min. 5 udokumentowanych referencjami lub umowami przeprowadzonych szkoleń, co najmniej 40-godzinnych).

Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne.

Podczas walidacji instytucja certyfikująca ma obowiązek zapewnić warunki do przeprowadzenia walidacji.

Warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji:

- osoba przystępująca do walidacji musi posiadać kwalifikację pełną na poziomie 6 PRK (studia wyższe: licencjat, inżynier), zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226), przedstawia 4 protokoły oraz 4 studia przypadku z przeprowadzonych mediacji rodzinnych, w tym przynajmniej 2 studia ze spisaną ugodą mediacyjną i przynajmniej 2, w ramach których odbyły się minimum 3 spotkania wspólne stron z przeprowadzonych przez siebie mediacji rodzinnych z ostatnich 3 lat przed przystąpieniem do walidacji. Dokumenty powinny być zanonimizowane lub pseudonimizowane;

- przedstawienie sprawozdania z samorozwoju w roku poprzedzającym przystąpienie do walidacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat