Monitor Polski - rok 2018 poz. 1273

Lakiernik samochodowy - dyplom mistrzowski

Dyplom mistrzowski

Bezterminowy

5 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się

Osoba posiadająca kwalifikację rynkową "Lakiernik samochodowy - dyplom mistrzowski" rozpoznaje wady i uszkodzenia powłok lakierniczych, ustala zakres czynności związanych z ich naprawą, renowacją lub konserwacją, określa koszty wykonania usługi i harmonogram jej realizacji. Posługuje się złożonymi technologiami lakierniczymi, łączy różne rodzaje powłok, koryguje kolorystykę lakieru. Organizuje stanowisko pracy pracowników, w tym odpowiada za przygotowanie narzędzi i materiałów niezbędnych do wykonywania powierzonych zadań. Użytkuje maszyny, aparaty i narzędzia wykorzystywane podczas lakierowania samochodów. Osoba z dyplomem mistrzowskim samodzielnie wykonuje zadania zawodowe oraz jest przygotowana do prowadzenia działalności gospodarczej, w tym stosowania odpowiednich przepisów prawa, planowania i wdrażania działań marketingowych, wdrażania usprawnień technicznych i organizacyjnych, prowadzenia dokumentacji firmy. Odpowiada za podlegający jej personel i za organizację pracy w zespole, tj. przede wszystkim planuje i nadzoruje pracę zespołu oraz ocenia jakość zadań wykonywanych przez poszczególnych pracowników. Dba o przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Osoba posiadająca dyplom mistrzowski jest także przygotowana do udzielania instruktażu i doradztwa związanego z doskonaleniem zawodowym współpracowników

Zestaw 1. Planowanie prac lakierniczych i przygotowanie stanowiska do wykonywania prac lakierniczych

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Organizuje stanowisko pracy

- zabezpiecza pojazd przed przystąpieniem do lakierowania; - omawia i uzasadnia zastosowanie maszyn, narzędzi i urządzeń do lakierowania; - dobiera narzędzia i urządzenia do przygotowania powierzchni zgodnie z technologią napraw; - utrzymuje porządek na stanowisku pracy; - ocenia przygotowanie stanowiska przez inne osoby

Przygotowuje materiały lakiernicze

- charakteryzuje rodzaje i zastosowania poszczególnych materiałów odtłuszczających, wypełniających; - charakteryzuje rodzaje powłok lakierniczych; - dobiera kolor powłoki lakierniczej; - dobiera materiały lakiernicze w zależności od lakierowanego elementu; - ocenia dobór koloru powłoki lakierniczej i dokonuje jego korekty; - ocenia przygotowanie materiałów lakierniczych przez inne osoby

Ustala zakres napraw lakierniczych

- rozpoznaje uszkodzenia i wady powłok lakierniczych; - wskazuje i uzasadnia proponowaną technologię naprawy; - wskazuje sposoby usunięcia i zapobiegania korozji; - przygotowuje listę potrzebnych materiałów i narzędzi; - omawia i uzasadnia czynności niezbędne do wykonania naprawy; - kalkuluje koszty wykonania robót; - ocenia trafność przygotowanej przez inne osoby kalkulacji kosztów wykonania robót

Zestaw 2. Przygotowanie powierzchni do lakierowania

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Gruntuje i wyrównuje powierzchnie

- nakłada grunt na powierzchnię zgodnie z technologią; - suszy powierzchnię po gruntowaniu; - przygotowuje materiały wypełniające do nałożenia na powierzchnię; - przygotowuje farby podkładowe lub podkłady do gruntowania; - nanosi materiały wypełniające na powierzchnię; - dobiera materiały ścierne; - szlifuje materiał wypełniający, wyrównując powierzchnię; - usuwa papierem ściernym usterki powstałe w czasie gruntowania; - odpyla zagruntowaną powierzchnię; - nanosi cienką warstwę podkładu gruntującego w celu usunięcia wszystkich ewentualnych defektów (jeśli zachodzi konieczność ponownie ją szlifuje w celu usunięcia wtrąceń i innych wad); - ocenia efekt naniesienia materiałów gruntujących i wypełniających

Oczyszcza powierzchnie

- odtłuszcza i oczyszcza powierzchnie z zanieczyszczeń przed lakierowaniem; - oczyszcza powierzchnie z powłok lakierniczych; - usuwa rdzę i zgorzelinę z powierzchni samochodu przewidzianego do lakierowania; - stosuje zmywacze organiczne do oczyszczenia danego elementu;

- ocenia przygotowanie powierzchni do lakierowania po oczyszczeniu

Zestaw 3. Nanoszenie powłok lakierniczych

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Nanosi materiał lakierniczy

- omawia działanie narzędzi i urządzeń stosowanych przy nanoszeniu materiału lakierniczego (pistoletu lakierniczego, instalacji pneumatycznej, kabiny lakierniczej i narzędzi pomocniczych); - obsługuje pistolet lakierniczy; - obsługuje kabiny lakiernicze; - dobiera techniki nakładania powłok; - nakłada powłokę lakierniczą na przygotowaną powierzchnię; - ocenia poprawność wykonania powłoki lakierniczej i usuwa ewentualne wady; - suszy i poleruje powierzchnie zgodnie z technologią; - podaje przykłady błędów najczęściej popełnianych przy nanoszeniu materiału lakierniczego oraz omawia sposoby naprawiania ich

Zestaw 4. Konserwacja i renowacja powłok lakierniczych z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Ustala zakres prac renowacyjnych i konserwacyjnych z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów

- ocenia stan powłoki lakierniczej i możliwość przeprowadzenia renowacji i konserwacji z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów; - wskazuje zakres robót renowacyjnych i konserwacyjnych z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów

Przeprowadza prace renowacyjne i konserwacyjne z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów

- oczyszcza i zabezpiecza powierzchnie przeznaczone do renowacji i konserwacji; - nanosi materiały służące do renowacji i konserwacji powierzchni z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów; - obsługuje urządzenia służące do renowacji i konserwacji powłok lakierniczych z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów; - ocenia jakość wykonanych prac renowacyjnych i konserwacyjnych z wykorzystaniem techniki cieniowania elementów

Zestaw 5. Prowadzenie działań związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Nadzoruje przestrzeganie BHP oraz przepisów prawa dotyczących ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska

- wyjaśnia pojęcia związane z BHP, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią stosowane podczas wykonywanych zadań zawodowych; - objaśnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; - omawia prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie BHP; - wskazuje przykładowe zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z niewłaściwym wykonywaniem zadań zawodowych oraz z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; - omawia skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; - organizuje stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; -organizuje proces technologiczny zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; - wyjaśnia zasady stosowania środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; - wskazuje zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia

Stosuje zasady prowadzenia działalności gospodarczej

- wyjaśnia pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; - omawia przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego w zakresie wykonywanych zadań zawodowych; - wskazuje przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży związanej z wykonywanymi zadaniami zawodowymi oraz omawia powiązania między nimi; - wskazuje metody analizy skuteczności działań prowadzonych przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; - uzasadnia znaczenie inicjowania wspólnych przedsięwzięć z różnymi przedsiębiorstwami z branży; -wyjaśnia zasady przygotowywania dokumentacji niezbędnej do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej i ilustruje je przykładami; - wyjaśnia zasady prowadzenia korespondencji związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej i ilustruje je przykładami; - wskazuje urządzenia biurowe oraz programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; - uzasadnia znaczenie podejmowania działań marketingowych prowadzonej działalności gospodarczej; - objaśnia zależności w kosztach i przychodach prowadzonej działalności gospodarczej; - charakteryzuje sposoby monitorowania stanu zasobów materialnych (materiałów i urządzeń) oraz zasobów personalnych niezbędnych do wykonania produktów i świadczenia usług

Zestaw 6. Organizowanie pracy w zespole i doskonalenie zawodowe współpracowników

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Organizuje instruktaż i doradztwo związane z doskonaleniem wewnątrzzakładowym

- wyjaśnia zagadnienia z obszaru psychologii i pedagogiki dotyczące uczenia się w procesie pracy, motywowania współpracowników i uczniów do nauki oraz rozwiązywania problemów dydaktycznych i interpersonalnych; - określa cele kształcenia w procesie praktycznej nauki zawodu zgodnie z podstawą programową i programem nauczania; - określa zakres doskonalenia zawodowego; - omawia zasady doboru metod nauczania do treści nauczania; - dobiera środki dydaktyczne do treści nauczania; - omawia możliwe do zastosowania narzędzia pomiaru dydaktycznego oraz kryteria oceniania uczącego się; - wyjaśnia zasady prowadzenia dokumentacji niezbędnej do szkolenia zawodowego

Organizuje pracę zespołu

- uzasadnia znaczenie planowania i nadzorowania pracy zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań, odwołując się do własnych doświadczeń; - omawia zasady doboru osób do wykonania przydzielonych zadań; - podaje przykłady właściwego i niewłaściwego kierowania wykonywaniem przydzielonych zadań; - omawia role osoby organizującej pracę w zespole (takie jak ocena jakości wykonania przydzielonych zadań, dążenie do poprawy warunków i jakości pracy); - wyjaśnia zasady komunikowania się ze współpracownikami oraz uzasadnia znaczenie przestrzegania zasad kultury i etyki

Szczegółowe wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację są określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz. U. poz. 89 i 1607) oraz w standardzie wymagań egzaminacyjnych.

Metody stosowane w walidacji:

Weryfikacja efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji jest przeprowadzana w dwóch etapach. Etap praktyczny polega na samodzielnym wykonaniu przez kandydata zadań egzaminacyjnych sprawdzających jego umiejętności określone w zestawach efektów uczenia się 01-04. Etap teoretyczny (składający się z części pisemnej i ustnej) polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania sprawdzające umiejętności określone we wszystkich zestawach efektów uczenia się.

Zasoby kadrowe - kompetencje osób przeprowadzających walidację:

W skład komisji przeprowadzającej egzamin mistrzowski, zwanej dalej "komisją", wchodzi co najmniej pięć osób: przewodniczący komisji lub jego zastępca, co najmniej trzech członków komisji oraz sekretarz, który sprawuje obsługę administracyjno-biurową komisji egzaminacyjnej i nie uczestniczy ani w przeprowadzaniu egzaminu, ani w ocenianiu i ustalaniu wyniku egzaminu. Przewodniczący komisji i jego zastępcy posiadają wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin. W przypadku braku możliwości powołania przewodniczącego komisji lub zastępcy, którzy posiadaliby wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, w szczególności w przypadku egzaminu przeprowadzanego w zawodzie unikatowym, przewodniczący komisji lub zastępcy przewodniczącego komisji posiadają: wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo

wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika, albo

wykształcenie zasadnicze zawodowe i tytuł mistrza w zawodzie unikatowym, którego dotyczy egzamin, oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza.

Członkowie komisji posiadają:

wykształcenie co najmniej zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo

wykształcenie co najmniej średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika.

Przewodniczący komisji, zastępcy przewodniczącego komisji oraz członkowie komisji posiadają przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967 i 2245), lub ukończyli kurs pedagogiczny wymagany od instruktorów praktycznej nauki zawodu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560, 1669 i 2245), obowiązujących przed dniem 1 września 2017 r, oraz art. 120 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1000, 1290, 1669 i 2245).

Przewodniczącym komisji, zastępcami przewodniczącego komisji oraz członkami komisji mogą być także osoby, które są wpisane do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Sekretarze komisji są wyznaczani spośród pracowników organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, posiadających minimum wykształcenie średnie lub średnie branżowe i co najmniej 2-letni staż pracy w organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła. Osoby wchodzące w skład komisji są obowiązane ukończyć szkolenie zorganizowane przez izbę rzemieślniczą.

Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego prowadzenia walidacji:

etap praktyczny przeprowadza się u pracodawców lub w warsztatach szkoleniowych, posiadających warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do wykonania zadań egzaminacyjnych;

czas etapu praktycznego nie może być krótszy niż 120 minut i nie dłuższy niż 24 godziny, łącznie w ciągu 3 dni;

czas części pisemnej nie może być krótszy niż 45 minut i nie dłuższy niż 210 minut;

czas części ustnej etapu teoretycznego nie może być dłuższy niż 30 minut. Warunki niezbędne do przeprowadzenia egzaminu praktycznego:

- stanowisko powinno mieć podłogę równą, łatwo zmywalną i antypoślizgową,

- kubatura stanowiska egzaminacyjnego zgodna z obowiązującymi normami i BHP oraz ochrony przeciwpożarowej,

- atestowana kabina lakiernicza wielkością dostosowana do gabarytów lakierowanych elementów lub podzespołów,

- specjalistyczne stojaki do lakierowania, wózki transportowe lub przenośniki podwieszane, - pojemnik do gromadzenia odpadów technologicznych,

- pojemniki na wodę,

- sprzęt i narzędzia: wkrętaki, szczypce uniwersalne, szczotki druciane, urządzenie do piaskowania, dozowniki wyrobów dwuskładnikowych, pistolet do mas uszczelniających i silikonowych, pneumatyczne pistolety natryskowe, ekran do wymalowań, szlifierki, polerki, szpachle, skrobaki, klocki do papieru ściernego, sitka filtracyjne, miarki do ustalania lepkości wyrobów lakierowanych, myjka do pistoletów natryskowych,

- urządzenie do nakładania wyrobów lakierowanych,

- urządzenie do suszenia powłok lakierowanych (np. kabinosuszarka, suszarka komorowa, promienniki podczerwieni),

- komplet miarek do ustalania lepkości wyrobów lakierowanych,

- paleta do przygotowywania kitów szpachlowych,

- materiały, narzędzia i urządzenia do utrzymania czystości na stanowisku,

- instrukcje obsługi maszyn i urządzeń,

- środki ochrony indywidualnej, apteczka

Kwalifikację mogą uzyskać osoby, które z wynikiem pozytywnym zdały egzamin mistrzowski. Ogólne wymagania i warunki uzyskania kwalifikacji określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. Do egzaminu mistrzowskiego może być dopuszczona osoba, która spełnia jeden z następujących warunków:

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł czeladnika lub równorzędny w zawodzie, w którym zdaje egzamin, a także: a) co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego, albo b) co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, łącznie przed uzyskaniem i po uzyskaniu tytułu zawodowego;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł czeladnika lub równorzędny w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, a także co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz tytuł mistrza w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, a także co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu mistrza;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r, dających wykształcenie średnie albo średnie branżowe i kształcących w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, którego dotyczy egzamin, a także co najmniej 2-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego;

posiada dyplom ukończenia szkoły wyższej na kierunku lub w specjalności w zakresie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, oraz co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu tytułu zawodowego

Nie rzadziej niż raz na 10 lat