Monitor Polski - rok 2018 poz. 1078

1. Nazwa kwalifikacji rynkowej

Stolarz meblowy - świadectwo czeladnicze

2. Nazwa dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Świadectwo czeladnicze

3. Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Bezterminowy

4. Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji przypisany do kwalifikacji rynkowej

3 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji

5. Efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji rynkowej

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się

Osoba posiadająca kwalifikację "Stolarz meblowy - świadectwo czeladnicze" jest gotowa do samodzielnego wykonywania i montażu prostych wyrobów stolarstwa meblowego (wykonanych z drewna lub z tworzyw drzewnych, także z gotowych elementów - wyciętych i oklejonych, o niskiej liczbie profili, pozbawionych specjalistycznych zdobień, takich jak intarsje, inkrustacje, złocenia, np. taboret, półka, szafka nocna, skrzynia, stół itp.) oraz elementów wyposażenia wnętrz (takich jak: skrzynie zegarowe, wieszaki, osłony meblowe). Czeladnik w zawodzie stolarz meblowy odnawia i konserwuje proste wyroby stolarstwa meblowego. Organizuje stanowisko swojej pracy, w tym dobiera oraz przygotowuje narzędzia i materiały niezbędne do wykonywania zadań. Samodzielnie użytkuje i konserwuje maszyny, aparaty, urządzenia i narzędzia stosowane w stolarstwie meblowym oraz samodzielnie posługuje się dokumentacją technologiczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń stolarskich. Sporządza szkice elementów i wyrobów stolarskich. Dobiera materiały drzewne i materiały pomocnicze stosowane w stolarstwie meblowym. Prowadzi obróbkę materiałów i tworzyw drzewnych, stosując narzędzia ręczne i zmechanizowane za pomocą różnych technik. Wykonuje montaż oraz kosmetykę wyrobów. Odnawia i konserwuje proste wyroby stolarstwa meblowego. Czeladnik w zawodzie stolarz meblowy jest przygotowany do samodzielnego wykonywania zadań zawodowych oraz umiarkowanie złożonych czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym inicjowania prostych działań marketingowych i stosowania kluczowych przepisów prawa gospodarczego oraz prawa pracy. Potrafi współpracować w zespole, samodzielnie organizować własne stanowisko pracy, a także wspierać innych w tym zakresie. Osoba posiadająca świadectwo czeladnicze w zawodzie stolarz meblowy w trakcie wykonywania zadań dba o jak najwyższą jakość produktu lub świadczonych usług. Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz stosuje przepisy prawa w tym zakresie.

Zestaw 1. Planowanie wykonania prostych wyrobów stolarstwa meblowego oraz realizacji usług

Poszczególne efekty
uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Identyfikuje materiały
i urządzenia potrzebne
do wykonania wyrobów
stolarstwa meblowego

- rozróżnia gatunki drewna i określa jakość surowca; - wymienia cechy gatunków drewna i wyrobów drzewnych; - rozróżnia rodzaje wyrobów drzewnych; - charakteryzuje narzędzia ręczne (np. strugi, młotki, dłuta), maszyny (np. pilarki, szlifierki, wiertarki), przyrządy pomiarowe i kontrolne (np. miernik do wilgotności drewna) oraz materiały (np. kleje, kołki, papiery ścierne, pędzle, materiały lakiernicze) niezbędne do wykonania obróbki, naprawy i konserwacji wyrobów stolarstwa meblowego.

Określa sposób wykonania wyrobów i usługi stolarstwa meblowego

- wykonuje pomiary, sporządza szkice i rysunki wykonawcze konstrukcji i wyrobów stolarstwa meblowego; - posługuje się przyrządami pomiarowymi i kontrolnymi; - posługuje się podstawową dokumentacją techniczną (np. dotyczącą miejsca wykonania usługi z zakresu stolarstwa meblowego); - dopasowuje techniki, materiały i narzędzia do wykonania, naprawy i konserwacji wyrobów stolarstwa meblowego; - ustala przyczyny uszkodzeń prostych wyrobów stolarstwa meblowego oraz określa sposób ich naprawy i konserwacji; - kalkuluje koszty wykonania robót stolarstwa meblowego.

Organizuje własne stanowisko pracy

- gromadzi materiały drzewne, uwzględniając jakość surowca, oraz materiały montażowe i okuciowe; - omawia sposób przygotowania i sprawdzenia powierzchni pod montaż wyrobów stolarskich; - omawia zasady obsługi narzędzi, maszyn i urządzeń stosowanych do wykonywania wyrobów stolarstwa meblowego; - utrzymuje porządek na stanowisku pracy.

Zestaw 2. Wykonywanie prostych wyrobów stolarstwa meblowego

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Przygotowuje drewno
i wyroby drzewne do
dalszej obróbki

- wykonuje trasowanie materiału potrzebnego do wykonania wyrobu stolarstwa meblowego zgodnie z ekonomią wykorzystania surowca; - posługuje się narzędziami i urządzeniami, takimi jak rysiki, punktaki, pilarki, strugarki.

Obrabia drewno i wyroby drzewne

- wykonuje ręczną i maszynową obróbkę drewna i tworzyw drzewnych, w tym wykonuje przerzynanie materiału; - wykonuje wybrane elementy konstrukcyjne oraz ich połączenia; - wykańcza powierzchnie drewna, tworzyw drzewnych i gotowych wyrobów stolarstwa meblowego (np. szlifowanie, matowanie, uszlachetnianie).

Montuje gotowe elementy
i zestawy wyrobów stolarstwa meblowego

- wykonuje klejenie drewna; - stosuje systemy montażu i okuwania wyrobów stolarstwa meblowego; - stosuje techniki montowania gotowych elementów i zestawów wyrobów stolarstwa meblowego (ustawia, wiesza, poziomuje).

Dokonuje oceny
wykonanego wyrobu
stolarstwa meblowego

- wymienia przykłady najczęściej popełnianych błędów w trakcie realizacji usługi stolarstwa meblowego; - wskazuje elementy wykonanego wyrobu stolarstwa meblowego wymagające dokonania poprawek i ustala przyczyny powstania tych niedoskonałości; - określa sposoby poprawy wykonanego wyrobu stolarstwa meblowego; - wykonuje poprawki wyrobu stolarstwa meblowego.

Omawia czynności
związane z pakowaniem,
magazynowaniem
i transportem elementów,
podzespołów i gotowych
wyrobów stolarstwa meblowego

- pakuje i oznakowuje elementy, podzespoły lub gotowe wyroby stolarstwa meblowego; - omawia sposoby magazynowania elementów, podzespołów lub gotowych wyrobów stolarstwa meblowego; - dobiera środki transportu przewidziane dla określonych typów wyrobów stolarstwa meblowego.

Zestaw 3. Naprawa i konserwacja prostych wyrobów stolarstwa meblowego

Poszczególne efekty
uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Przygotowuje wyroby
stolarstwa meblowego do
naprawy i konserwacji

- oczyszcza powierzchnię mebla ze starych powłok malarsko-lakierniczych i przezroczystych; - rozpoznaje wady oraz uszkodzenia materiałów i wyrobów stolarstwa meblowego, takie jak: pęknięcia, wyszczerbienia, ubytki w spoiwie, wyszarpania na sęczkach, wypaczenia, siniznę drewna.

Naprawia i konserwuje
wyroby stolarstwa
meblowego

- wymienia lub regeneruje uszkodzone powierzchnie drewna i okleiny; - skleja pęknięcia płyt; - likwiduje uszkodzenia połączeń stolarskich; - rekonstruuje uszkodzone lub brakujące elementy wyrobu stolarstwa meblowego w podstawowym zakresie; - zabezpiecza wyroby drewniane przed czynnikami zewnętrznymi, w tym grzybami i szkodnikami; - odnawia powłoki malarsko-lakiernicze i przezroczyste; - odświeża okucia i akcesoria stolarskie.

Dokonuje oceny
odnowionego wyrobu
stolarstwa meblowego

- podaje przykłady najczęściej popełnianych błędów w trakcie konserwacji wyrobów stolarstwa meblowego; - wskazuje elementy odnowionego wyrobu stolarstwa meblowego wymagające dokonania poprawek i ustala przyczyny ich powstania; - omawia sposoby poprawy odnowionego wyrobu stolarstwa meblowego w odniesieniu do projektu oraz wymagań klienta; - wykonuje poprawki odnowionego wyrobu stolarstwa meblowego.

Zestaw 4. Funkcjonowanie w przedsiębiorstwie

Poszczególne efekty
uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Stosuje zasady BHP oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska

- wskazuje pojęcia związane z BHP, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią stosowane podczas wykonywanych zadań zawodowych; - omawia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; - wskazuje prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie BHP; - przytacza przykłady zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z niewłaściwym wykonywaniem zadań zawodowych oraz z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; - wskazuje skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; - organizuje własne stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; - wymienia zasady stosowania środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; - wskazuje zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

Stosuje zasady prowadzenia działalności gospodarczej

- wyjaśnia wybrane pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; - wskazuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego w zakresie wykonywanych zadań zawodowych; - wskazuje przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży związanej z wykonywanymi zadaniami zawodowymi oraz omawia powiązania między nimi; - wskazuje przykładowe metody analizy skuteczności działań prowadzonych przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; - uzasadnia znaczenie inicjowania wspólnych przedsięwzięć z różnymi przedsiębiorstwami z branży; - wskazuje zasady przygotowywania dokumentacji niezbędnej do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; - wskazuje zasady prowadzenia korespondencji związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej; - wskazuje urządzenia biurowe oraz programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; - uzasadnia znaczenie podejmowania działań marketingowych prowadzonej działalności gospodarczej; - podaje przykłady metod optymalizacji kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej; - charakteryzuje sposoby monitorowania stanu zasobów materialnych (materiałów i urządzeń) oraz zasobów personalnych niezbędnych do wykonania produktów i świadczenia usług.

6. Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację

Szczegółowe wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację są określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz. U. poz. 89 i 1607) oraz w standardzie wymagań egzaminacyjnych.

Metody stosowane w walidacji

Weryfikacja efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji jest przeprowadzana w dwóch etapach. Etap praktyczny polega na samodzielnym wykonaniu przez kandydata zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętności ujęte w zestawach efektów uczenia się 01-05. Etap teoretyczny (składający się z części pisemnej i ustnej) polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania sprawdzające umiejętności określone we wszystkich zestawach efektów uczenia się.

Zasoby kadrowe - kompetencje osób przeprowadzających walidację

W skład komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin czeladniczy wchodzą co najmniej cztery osoby: przewodniczący komisji lub jego zastępca, co najmniej dwóch członków komisji oraz sekretarz, który sprawuje obsługę administracyjno-biurową komisji egzaminacyjnej i nie uczestniczy ani w przeprowadzaniu egzaminu oraz ocenianiu i ustalaniu jego wyniku. Przewodniczący komisji i jego zastępcy posiadają wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin. W przypadku braku możliwości powołania przewodniczącego komisji lub zastępcy, którzy posiadaliby wykształcenie wyższe oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, w szczególności w przypadku egzaminu przeprowadzanego w zawodzie unikatowym, przewodniczący komisji lub zastępcy przewodniczącego komisji posiadają:

wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo

wykształcenie średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika, albo wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe i tytuł mistrza w zawodzie unikatowym, którego dotyczy egzamin, oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza.

Członkowie komisji posiadają:

wykształcenie co najmniej zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe i tytuł mistrza w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, oraz co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu mistrza, albo

wykształcenie co najmniej średnie lub średnie branżowe i tytuł technika w zawodzie, którego dotyczy egzamin, lub w zawodzie wchodzącym w zakres tego zawodu oraz co najmniej 6-letni okres wykonywania zawodu, którego dotyczy egzamin, lub zawodu wchodzącego w zakres tego zawodu, po uzyskaniu tytułu technika.

Przewodniczący komisji, jego zastępcy oraz członkowie komisji posiadają przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967), lub ukończyli kurs pedagogiczny wymagany od instruktorów praktycznej nauki zawodu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560 i 1669), obowiązujących przed dniem 1 września 2017 r., oraz art. 120 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1000, 1290 i 1669). Przewodniczącym komisji, zastępcami przewodniczącego komisji oraz członkami komisji mogą być także osoby, które są wpisane do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Sekretarze komisji są wyznaczani spośród pracowników organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, posiadających minimum wykształcenie średnie lub średnie branżowe i minimum 2-letni staż pracy w organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła. Osoby wchodzące w skład komisji są obowiązane ukończyć szkolenie zorganizowane przez izbę rzemieślniczą.

Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego prowadzenia walidacji:

etap praktyczny przeprowadza się u pracodawców lub w warsztatach szkoleniowych, posiadających warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do wykonania zadań egzaminacyjnych;

czas trwania etapu praktycznego nie może być krótszy niż 120 minut i nie dłuższy niż 24 godziny łącznie w ciągu 3 dni;

czas części pisemnej nie może być krótszy niż 45 minut i nie dłuższy niż 210 minut;

czas części ustnej etapu teoretycznego nie może być dłuższy niż 30 minut.

Warunki organizacyjne i materialne niezbędne do przeprowadzenia egzaminu praktycznego:

Pomieszczenia egzaminacyjne spełniające wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, ergonomii i ochrony środowiska, przystosowane do wykonywania ręcznej i maszynowej obróbki skrawaniem, klejenia i oklejania, montażu i okuwania wyrobów stolarskich, a także wykonywania napraw, renowacji i konserwacji. Maszyny i urządzenia: różne typy pilarek, strugarek, frezarek i wiertarek stosowanych do obróbki drewna, urządzenia do oklejania. Narzędzia i sprzęt: komplet narzędzi i przyrządów do ręcznej i maszynowej obróbki drewna oraz wykonywania wyrobów galanterii drzewnej, urządzenia i narzędzia do nanoszenia materiałów lakierniczych, szafki narzędziowe, kalkulatory. Materiały: niezbędne do wykonania zadań zawodowych oraz utrzymania czystości na stanowisku. Komplet dokumentacji technicznej. Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń. Środki ochrony indywidualnej. Apteczka.

Warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji

Świadectwo czeladnicze w zawodzie stolarz meblowy mogą uzyskać osoby, które z wynikiem pozytywnym zdały egzamin czeladniczy. Ogólne wymagania i warunki uzyskania kwalifikacji określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych. Do egzaminu czeladniczego może przystąpić osoba, która spełnia jeden z następujących warunków:

ukończyła naukę zawodu u rzemieślnika, jako młodociany pracownik oraz dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników w formach pozaszkolnych;

posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo 8-letniej szkoły podstawowej oraz ukończyła kształcenie ustawiczne w formie pozaszkolnej, dotyczące umiejętności zawodowych wchodzących w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin; jest uczestnikiem praktycznej nauki zawodu dorosłych, o której mowa w art. 53c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1265, z późn. zm.);

posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo 8-letniej szkoły podstawowej i co najmniej 3-letni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin;

posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r., prowadzących kształcenie zawodowe o kierunku związanym z zawodem, w którym zdaje egzamin;

posiada tytuł zawodowy w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, oraz co najmniej półroczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin;

posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo 8-letniej szkoły podstawowej oraz zaświadczenie o zdaniu egzaminu sprawdzającego lub świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie, a także co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu zaświadczenia o zdaniu egzaminu sprawdzającego lub świadectwa potwierdzającego kwalifikację w zawodzie.

7. Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat.