Monitor Polski - rok 2011 nr 14 poz. 145

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, po rozpatrzeniu projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do stosunków umownych w sektorze mleka i przetworów mlecznych (KOM(2010) 728 wersja ostateczna), stwierdza, że projekt ten nie jest zgodny z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Projekt narusza zasadę pomocniczości ze względu na brak uzasadnienia zgodności projektu z tą zasadą. Komisja Europejska nie wykazała, że cele projektu rozporządzenia nie mogłyby zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie oraz że ze względu na rozmiary lub skutki proponowanych działań możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii Europejskiej (UE).

1. Sejm zgłasza zastrzeżenia dotyczące braku uzasadnienia projektu z punktu widzenia zgodności z zasadą pomocniczości, co stanowi naruszenie art. 5 Protokołu (nr 2) w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, w związku z art. 5 TUE. Ani w uzasadnieniu, ani w preambule projektu rozporządzenia Komisja nie zawarta stwierdzenia odnoszącego się do zgodności projektu z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 ust. 3 TUE. Kwestia ta została przywołana jedynie w kontekście pozostawienia państwom członkowskim możliwości wprowadzenia obowiązku stosowania formalnych umów pisemnych o dostawę mleka (motyw 9 projektu rozporządzenia). Komisja uzasadniła działanie na poziomie UE, odnosząc się do przepisów stanowionych w dziedzinie konkurencji, a więc w dziedzinie należącej do wyłącznej kompetencji UE. Nie uzasadniła natomiast przepisów rozporządzenia przyjmowanych w dziedzinie rolnictwa w zakresie, w jakim nie dotyczą one reguł konkurencji, a zatem w dziedzinie kompetencji dzielonych między UE a państwami członkowskimi – mimo powołania w podstawie prawnej projektu rozporządzenia art. 43 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TfUE), regulującego przyjmowanie aktów ustawodawczych niezbędnych do osiągnięcia celów wspólnej polityki rolnej. Wobec braku uzasadnienia projektu rozporządzenia w zakresie jego zgodności z zasadą pomocniczości Sejm, jako izba parlamentu narodowego sprawującego w tym obszarze kontrolę, jest pozbawiony możliwości oceny argumentacji Komisji Europejskiej przemawiającej za uznaniem zgodności projektu z tą zasadą.

2. Sprzeciw Sejmu budzi również upoważnienie Komisji Europejskiej do wydawania aktów wykonawczych. Proponowany przepis odsyła do „rozporządzenia (UE) nr [xxxx/yyyy]” (art. 1 pkt 10 projektu rozporządzenia). Artykuł 291 TfUE wymaga, by realizacja przez Komisję uprawnień wykonawczych podlegała kontroli sprawowanej przez państwa członkowskie na podstawie przepisów przyjętych uprzednio przez Parlament Europejski i Radę. Przepisy takie nie zostały jednak uchwalone. Sejm uznaje za niedopuszczalne, by na podstawie rozporządzenia Komisja była upoważniona do wydawania aktów wykonawczych w sytuacji, gdy tryb ich kontroli przez państwa członkowskie pozostaje nieznany. Akty te, wydawane przez Komisję na mocy rozporządzenia, nie będą poddawane kontroli sprawowanej przez parlamenty narodowe pod kątem ich zgodności z zasadą pomocniczości, gdyż nie stanowią aktów ustawodawczych (art. 289 ust. 3 TfUE).

Marszałek Sejmu: G. Schetyna