Monitor Polski - rok 2009 nr 23 poz. 299

Umowa
między
Rządem Rzeczypospolitej Polskiej
a
Rządem Republiki Francuskiej
o wzajemnym uznawaniu dokumentów uprawniających do wstępu na studia wyższe, okresów studiów, dyplomów, tytułów i stopni

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej

i

Rząd Republiki Francuskiej,

zwane dalej „Stronami”,

mając na celu:

– rozwój stosunków między obydwoma Państwami,

– wspieranie współpracy i wymiany w szkolnictwie wyższym we wszelkich dziedzinach nauki,

– ułatwienie mobilności studentów, nauczycieli akademickich oraz naukowców,

– rozwój kształcenia w ramach partnerstwa międzynarodowego,

uwzględniając postanowienia Wspólnej Deklaracji Europejskich Ministrów Edukacji, zebranych w Bolonii w dniu 19 czerwca 1999 roku,

zważywszy, iż cele zawodowe są regulowane przez dyrektywy wspólnotowe,

biorąc pod uwagę:

– Umowę o współpracy naukowej i technicznej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej, podpisaną w Warszawie dnia 20 maja 1966 roku,

– Konwencję o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim, sporządzoną w Lizbonie dnia 11 kwietnia 1997 roku,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł I

1. Niniejsza Umowa dotyczy uznawania dokumentów i okresów studiów uprawniających:

1) w Rzeczypospolitej Polskiej do:

– wstępu na studia wyższe pierwszego i drugiego stopnia, jednolite studia magisterskie oraz studia trzeciego stopnia (studia doktoranckie).

– kontynuacji studiów wyższych,

– wstępu na studia podyplomowe,

– wszczęcia przewodu doktorskiego i habilitacyjnego.

2) w Republice Francuskiej do:

– wstępu na studia wyższe licence (studia wyższe licencjackie), master (studia wyższe magisterskie) i doctorat (studia doktoranckie),

– kontynuacji studiów wyższych.

2. Każda ze Stron uznaje w celu kontynuacji studiów:

1) Rzeczpospolita Polska: okresy studiów, dyplomy, tytuły i stopnie uzyskane we francuskich uczelniach uprawnionych do prowadzenia kształcenia na poziomie wyższym,

2) Republika Francuska: okresy studiów, dyplomy, tytuły zawodowe, stopnie naukowe iub stopnie w zakresie sztuki uzyskane w polskich uczelniach uprawnionych do prowadzenia kształcenia na poziomie wyższym.

3. Uznawanie kwalifikacji zawodowych i prawa do wykonywania zawodu regulują przepisy prawa każdej ze Stron.

Artykuł 2

1. Uczelniami w rozumieniu niniejszej Umowy są wszelkie uprawnione instytucje w Rzeczypospolitej Polskiej i Republice Francuskiej zapewniające kształcenie na poziomie wyższym, zgodnie z przepisami prawa każdej ze Stron.

2. Niniejsza Umowa ma zastosowanie również w przypadku, gdy studia doktoranckie oraz przewody doktorskie lub habilitacyjne w Rzeczypospolitej Polskiej są prowadzone w placówkach naukowych uprawnionych do nadawania stopni naukowych.

3. Niniejsza Umowa ma zastosowanie również w przypadku, gdy kształcenie na poziomie szkolnictwa wyższego w Republice Francuskiej jest realizowane w licealnych sekcjach szkolnictwa technicznego, które prowadzi do otrzymania brevet de technicien supérieur (BTS) oraz klasach przygotowawczych do grandes écoles (CPGE).

4. Tytuły, stopnie i dyplomy będące przedmiotem niniejszej Umowy zostały wymienione w Załączniku. Załącznik nie stanowi integralnej części Umowy.

Artykuł 3

1. Dyplom jest uznawany przez uczelnię, w której osoba zainteresowana ubiega sie o przyjęcie na studia.

2. Uczelnia każdej ze Stron uznaje, na wniosek osoby zainteresowanej, okresy studiów, uzyskane wyniki, zdane egzaminy, jeżeli kształcenie odbyło się zgodnie z programem studiów wyższych, obowiązującym w uczelni drugiej Strony.

Artykuł 4

1. Świadectwo dojrzałości, wydawane w Rzeczypospolitej Polskiej i diplôme de baccalaureat. wydawany w Republice Francuskiej uprawniają do ubiegania się o wstęp na studia pierwszego stopnia oraz jednolite studia magisterskie w uczelniach w Rzeczypospolitej Polskiej oraz studia wyższe licence i kształcenia w klasach przygotowawczych do grandes écoles (CPGE) w uczelniach w Republice Francuskiej.

2. Warunki i tryb przyjmowania na studia pierwszego stopnia i jednolite studia magisterskie w uczelniach w Rzeczypospolitej Polskiej oraz na studia wyższe licence i kształcenia w klasach przygotowawczych do grandes ecoles (CPGE) w Republice Francuskiej regulują przepisy prawa każdej ze Stron.

Artykuł 5

1. Dyplom potwierdzający uzyskanie:

1) tytułu zawodowego licencjata lub inżyniera, wydawany w Rzeczypospolitej Polskiej (okres studiów nie krótszy niż 3 lata i uzyskanie 180 punktów ECTS w przypadku tytułu zawodowego licencjata lub okres studiów od 3,5 do 4 lat i uzyskanie odpowiednio 210 lub 240 punktów ECTS w przypadku tytułu zawodowego inżyniera) uprawnia do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe master na tym samym lub pokrewnym kierunku studiów w Republice Francuskiej;

2) licence, wydawany w Republice Francuskiej (okres studiów nie krótszy niż 6 semestrów i uzyskanie 180 punktów ECTS) uprawnia do ubiegania się o przyjęcie na studia drugiego stopnia i studia podyplomowe w Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Warunki i tryb przyjmowania na studia drugiego stopnia i studia podyplomowe w Rzeczypospolitej Polskiej oraz na studia wyższe master w Republice Francuskiej regulują przepisy prawa każdej ze Stron.

Artykuł 6

1. Dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu zawodowego magistra lub innego równorzędnego, wydawany w Rzeczypospolitej Polskiej, uprawnia do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe doctorat w Republice Francuskiej, a dyplom potwierdzający uzyskanie stopnia master w Republice Francuskiej uprawnia do ubiegania się o przyjęcie na studia podyplomowe, studia trzeciego stopnia oraz do wszczęcia przewodu doktorskiego w Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Warunki przyjmowania na studia podyplomowe, studia trzeciego stopnia, wszczęcia przewodu doktorskiego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz przyjmowania na studia wyższe doctorat w Republice Francuskiej regulują przepisy prawa każdej ze Stron.

Artykuł 7

Nadany w Republice Francuskiej stopień doctorat uprawnia do ubiegania się o wszczęcie przewodu habilitacyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej.

Artykuł 8

Tytuły zawodowe oraz stopnie naukowe i stopnie w zakresie sztuki przyznawane w Rzeczypospolitej Polskiej oraz muły i stopnie przyznawane w Republice Francuskiej, mogą być używane na terytorium każdej ze Stron wyłącznie w oryginalnym brzmieniu.

Artykuł 9

1. Strony powołają Komisję Ekspertów w celu rozpatrywania kwestii wynikających ze stosowania niniejszej Umowy.

2. Każda ze Stron poinformuje drogą dyplomatyczną drugą Stronę o składzie osobowym Komisji Ekspertów.

3. Komisja Ekspertów analizuje rozwój systemów szkolnictwa wyższego i czuwa nad właściwym stosowaniem niniejszej Umowy.

4. Posiedzenia Komisji Ekspertów odbywają się na wniosek jednej ze Stron, przy czym data i miejsce posiedzenia są każdorazowo uzgadniane.

Artykuł 10

1. Niniejsza Umowa wchodzi w życie po poinformowaniu się przez Strony drogą dyplomatyczną o spełnieniu wymogów prawnych niezbędnych do jej wejścia w życie. Za datę wejścia w życie Umowy uznaje się datę otrzymania noty późniejszej.

2. Niniejsza Umowa jest zawarta na czas nieokreślony. Każda ze Stron może wypowiedzieć Umowę w drodze notyfikacji. Umowa wygasa wówczas po upływie 6 miesięcy od dnia otrzymania przez drugą Stronę noty o wypowiedzeniu Umowy.

3. Postanowienia niniejszej Umowy stosuje się do dokumentów wydanych po dniu wejścia w życie Umowy, a także do dokumentów uzyskanych w wyniku kształcenia rozpoczętego przed dniem wygaśnięcia Umowy.

ZAŁĄCZNIK

I. System szkolnictwa wyższego w Rzeczypospolitej Polskiej

A. Schemat

B. Opis systemu

Typy uczelni

System szkolnictwa wyższego i podstawy jego funkcjonowania określa ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164. poz. 1365 z późn. zm.), której przepisy stosuje się zarówno do publicznych jak i niepublicznych uczelni. Wśród uczelni wyróżnia się uczelnie akademickie i uczelnie zawodowe.

Uczelnia akademicka to uczelnia, w której przynajmniej jedna jednostka organizacyjna posiada uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora. W tej grupie mieszczą się uniwersytety, politechniki (uniwersytety techniczne), akademie oraz inne uczelnie o nazwach własnych, jak na przykład Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie czy Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.

Uczelnia zawodowa to uczelnia prowadząca studia pierwszego lub drugiego stopnia albo jednolite studia magisterskie, która nie posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora. W tej grupie mieszczą się wszystkie publiczne uczelnie zawodowe oraz zdecydowana większość uczelni niepublicznych.

Struktura studiów

Studia w uczelniach prowadzone są jako studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie oraz studia trzeciego stopnia (studia doktoranckie).

Studia pierwszego stopnia, czyli studia licencjackie trwają od sześciu do ośmiu semestrów, a studia inżynierskie – siedem lub osiem semestrów. Do odbycia studiów tego rodzaju może być dopuszczona osoba, która uzyskała świadectwo dojrzałości.

Studia drugiego stopnia trwają trzy lub cztery semestry. Do odbycia studiów tego rodzaju może być dopuszczona osoba, która posiada tytuł zawodowy licencjata lub inżyniera.

Jednolite studia magisterskie trwają od dziewięciu do dwunastu semestrów. Do odbycia studiów tego rodzaju może być dopuszczona osoba, która uzyskała świadectwo dojrzałości.

Studia trzeciego stopnia trwają nie dłużej niż cztery lata (osiem semestrów), a ich uczestnicy otrzymują świadectwo ukończenia studiów doktoranckich. W odrębnym trybie uzyskują stopień naukowy doktora lub stopień doktora w zakresie sztuki. Warunkiem przyjęcia na studia trzeciego stopnia jest posiadanie tytułu magistra lub równorzędnego.

Tytuły zawodowe nadawane absolwentom uczelni

1/ studiów pierwszego stopnia:

– inżynier – na kierunkach technicznych, z wyjątkiem kierunku architektura i urbanistyka, na kierunkach rolniczych, leśnych, a także na innych – kierunkach studiów, wtedy gdy przedmioty techniczne lub rolnicze stanowią nie mniej niż 50% ogółu zajęć dydaktycznych przewidzianych w pianach studiów i programach nauczania na tych kierunkach;

– inżynier architekt – na kierunku: architektura i urbanistyka;

– licencjat – na kierunkach: humanistycznych, przyrodniczych, matematyczno-fizyczno-chemicznych, wychowania fizycznego, ekonomicznych, społecznych, artystycznych oraz medycznych, z wyjątkiem kierunków: pielęgniarstwo i położnictwo;

– licencjat pielęgniarstwa – na kierunku pielęgniarstwo;

– licencjat położnictwa – na kierunku położnictwo.

2/ studiów drugiego stopnia (magisterskich):

– magister – na kierunkach: humanistycznych, przyrodniczych, matematyczno-fizyczno-chemicznych, wychowania fizycznego, ekonomicznych, społecznych i prawnych oraz medycznych, z wyjątkiem kierunku lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i kierunków : pielęgniarstwo i położnictwo;

– magister inżynier – na kierunkach technicznych, z wyjątkiem kierunku architektura i urbanistyka, na kierunkach rolniczych, leśnych, a także na innych kierunkach studiów, wtedy gdy przedmioty techniczne lub rolnicze stanowią nie mniej niż 50% ogółu zajęć dydaktycznych przewidzianych w planach studiów i programach nauczania na tych kierunkach;

– magister inżynier architekt – na kierunku: architektura i urbanistyka;

– magister sztuki – na kierunkach artystycznych;

– lekarz – na kierunku lekarskim;

– lekarz dentysta – na kierunku lekarsko-dentystycznym;

– lekarz weterynarii – na kierunku weterynaria;

– magister pielęgniarstwa – na kierunku pielęgniarstwo;

– magister położnictwa – na kierunku położnictwo.

Punkty zaliczeniowe

Liczba punktów ECTS (European Credit Transferi System) przewidziana planem studiów dla semestru wynosi od 27 do 33, natomiast dla roku studiów wymagane jest uzyskanie 60 punktów.

Liczba punktów niezbędnych do ukończenia studiów pierwszego stopnia wynosi 180 – 240, dla ukończenia studiów drugiego stopnia 90 – 120, zaś dla ukończenia jednolitych studiów magisterskich 270 – 360.

Stopnie naukowe, stopnie w zakresie sztuki, tytuł naukowy, tytuł w zakresie sztuki

Stopniami naukowymi są stopnie doktora i doktora habilitowanego określonej dziedziny nauki w zakresie danej dyscypliny naukowej.

Stopniami w zakresie sztuki są stopnie doktora i doktora habilitowanego określonej dziedziny sztuki w zakresie danej dyscypliny artystycznej (do 30 kwietnia 2003 r. w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych nadawane były kwalifikacje artystyczne I i II stopnia, będące podstawą przyznania uprawnienia równoważnego stopniowi naukowemu, odpowiednio doktora lub doktora habilitowanego).

Stopień naukowy doktora lub stopień doktora w zakresie sztuki nadaje się osobie, która posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny, złożyła egzaminy doktorskie oraz przedstawiła i obroniła rozprawę doktorską.

Spełnienie warunków w postaci złożenia egzaminów doktorskich oraz przedstawienia i obrony pracy doktorskiej jest obowiązkowe zarówno dla uczestników studiów trzeciego stopnia, jak i osób, które przygotowały pracę doktorską poza studiami doktoranckimi.

Studia trzeciego stopnia mogą prowadzić jednostki organizacyjne uczelni oraz inne placówki naukowe posiadające uprawnienia do nadawania stopni naukowych.

Do przewodu habilitacyjnego może być dopuszczona osoba, która posiada stopień naukowy doktora lub stopień doktora w zakresie sztuki i uzyskała znaczny dorobek naukowy lub artystyczny oraz przedstawiła rozprawę habilitacyjną. Czynności przewodu habilitacyjnego kończą się uchwalą rady jednostki organizacyjnej o nadaniu stopnia doktora habilitowanego.

Stopnie naukowe i stopnie w zakresie sztuki nadawane są w jednostkach organizacyjnych uczelni oraz w innych placówkach naukowych, które posiadają uprawnienia do ich nadawania.

Tytułem naukowym jest tytuł profesora określonej dziedziny nauki, tytułem w zakresie sztuki jest tytuł profesora określonej dziedziny sztuki. Tytuł profesora nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

II. SYSTEM SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W REPUBLICE FRANCUSKIEJ

DAEU : diplôme d'accès à l'enseignement universitaire – dyplom uprawniający do wstępu do systemu szkolnictwa uniwersyteckiego (dla osób nie posiadających dyplomu baccalauréat, które chcą podjąć studia wyższe);

BTS : brevet de technicien supérieur – świadectwo szkolnictwa wyższego, uzyskiwane w liceum lub na uczelni;

DUT: diplôme universitaire de technologie – dyplom uniwersyteckiego instytutu technologicznego, uzyskiwany w uniwersyteckich instytutach technologicznych;

CPGE : classes préparatoires owe grandes écoles – klasy przygotowawcze do grandes écoles (studia wyższe realizowane w szkołach średnich).

B – OPIS SYSTEMU

Francuski system szkolnictwa wyższego charakteryzuje się wielością form kształcenia dających możliwość rozwoju i reorientacji.

Studia krótkie

Studia krótkie, trwające zazwyczaj dwa lub trzy lata od uzyskania baccalauréat, przygotowują do pracy w sektorze przedsiębiorstw, przemysłu i usług. Studia te zawsze obejmują odbycie stażu w przedsiębiorstwie i pozwalają na bezpośrednie wejście absolwenta na rynek pracy. Niejednokrotnie, przyjęcie na studia tego typu następuje w wyniku surowej selekcji kandydatów.

Dyplomy

– diplôme universitaire de technologie (DUT) w 25 specjalnościach, należących do sektora produkcji lub usług, uzyskiwany w 114 uniwersyteckich instytutach technologicznych, w uniwersytetach:

– brevet de technicien supérieur (BTS) uzyskiwany w licealnych oddziałach wyższego kształcenia technicznego. Obejmuje 88 specjalności w dziedzinie hotelarstwa, przemysłu, zdrowia, sztuk stosowanych, zarządzania i rolnictwa.

Studia długie

We Francji istnieją dwa typy szkół pozwalających na odbycie studiów w tak zwanym cyklu długim. Są to uniwersytety oraz szkoły specjalistyczne.

Uniwersytety

Uniwersytety francuskie są uczelniami publicznymi. Przyjmują kandydatów posiadających francuski baccalauréat lub dyplom uzyskany za granicą, który uprawnia do wstępu na studia wyższe w państwie jego wydania. Francuskie uniwersytety przyjmują nieco ponad 1,5 miliona studentów, spośród których 10 % stanowią zagraniczni studenci wszelkich narodowości. Uniwersytety oferują studia teoretyczne, technologiczne lub zawodowe.

Zgodnie z europejską strukturą szkolnictwa wyższego, francuskie studia długie są zorganizowane na trzech kolejnych poziomach, które prowadzą do uzyskania następujących dyplomów państwowych:

– licence – studia obejmujące 6 semestrów; możliwość uzyskania dwóch dyplomów: licence w wyniku kształcenia ogólnego lub licence professionnelle w wyniku kształcenia zawodowego;

– master – studia obejmujące 4 semestry, po uzyskaniu licence; możliwość uzyskania dwóch dyplomów: master recherche, pozwalający na podjęcie studiów doktoranckich lub master professionnel, przygotowujący do wykonywania określonego zawodu i bezpośredniego podjęcia pracy zawodowej;

– doctorat – studia obejmujące 6 semestrów, po uzyskaniu dyplomu master; studia poświęcone pracy badawczej; dyplom doctorat otrzymuje się po pozytywnej obronie rozprawy naukowej.

Szkoły wyższe

Szkoły wyższe są placówkami publicznymi lub prywatnymi, prowadzącymi konkurencyjny nabór, które przygotowują do specjalistycznej praktyki zawodowej między innymi w takich dyscyplinach jak nauki inżynieryjne, architektura, handel, zarządzanie czy w dziedzinie tłumaczeń.

Wśród szkól wyższych, tzw. grandes écoles stanowią cechę szczególną francuskiego systemu szkolnictwa wyższego. Są one elitarnymi placówkami, które przyjmują o wiele mniej studentów niż uniwersytety. Kształcą one zarówno inżynierów i menadżerów wysokiego szczebla, jak i specjalistów w dziedzinie sztuki, literatury czy nauk humanistycznych.

Kształcenie w grandes écoles i szkołach specjalistycznych trwa przeważnie 5 lat. włączając 2-letnie kształcenie przygotowawcze, które odbywa się w ramach powyższych uczelni bądź w szkołach średnich (klasy przygotowawcze, CPGE). Uczelnie te umożliwiają uzyskanie dyplomu, który odpowiada poziomowi matura + 5 lat studiów, przyznając absolwentom stopień master.

Studia „naprzemienne” (en alternance)

Program „naprzemiennych” studiów jest oparty na wymiennie następujących po sobie okresach kształcenia teoretycznego, które podejmowane jest w szkole lub na uniwersytecie i okresach kształcenia praktycznego, odbywanego w przedsiębiorstwie. Ten typ kształcenia, pozwalający na jednoczesne uzyskanie kwalifikacji i praktyki zawodowej, rozpowszechnia się w systemie szkolnictwa wyższego.

Studia tego typu umożliwiają uzyskanie dyplomów odpowiadających poziomowi matura + 2 lata studiów, takiego jak brevet de technicien supérieur (BTS) oraz matura + 3 lata studiów lub matura + 5 lat studiów. Wiele uniwersytetów i grandes écoles proponuje możliwość uzyskania tą drogą dyplomu ingénieur lub master.

Organizacja studiów według struktury licence-master-doctorat (LMD)

W ramach harmonizacji europejskich systemów szkolnictwa wyższego, strukturę francuskiego systemu uniwersyteckiego oparto na trzech poziomach, skoncentrowanych wokół trzech dyplomów: licence, master oraz doctorat. Ta nowa organizacja, zwana „LMD”, pozwala na większą mobilność europejskich studentów oraz elastyczność w wyborze i zmianie kierunku studiów czy profilu kształcenia.

Stopnie i dyplomy

Licence

Zgodnie z obowiązującymi przepisami wprowadzono nowy dyplom licence, który wydaje się po 6 semestrach nauki. Zastąpił on dawny diplôme d'études universitaires générales (DEUG), który wydawano po 2 latach nauki i licence uzyskiwaną po dodatkowym roku nauki. Nadal będą wydawane dotychczasowe dyplomy, takie jak brevet de technicien supérieur (BTS), diplôme universitaire de technologie (DUT), diplóme d'études imiversitaires scientifiques et techniques (DEUST) oraz licence professionnelle. Studenci studiów zmierzających do uzyskania dyplomów BTS, DUT lub DEUST, jak również uczniowie CPGE (klas przygotowawczych do grandes écoles) mogą wystąpić o zapewnienie możliwości uzyskania nowego dyplomu licence. Studenci, którzy posiadają któryś z powyższych dyplomów lub ci, którzy zaliczyli 4 pierwsze semestry nowego programu licence, mogą wystąpić o przeniesienie na studia licence professionnelle, aby po kolejnych 2 semestrach uzyskać dyplom.

Master

Studenci posiadający dyplom licence lub licence professionnelle mogą ubiegać się o przyjęcie na studia na poziomie master recherche lub master professionnel. Dyplom master recherche zastąpił dotychczasowy dyplom maîtrise oraz następujący po nim diplôme d'études approfondies (DEA), zaś dyplom master professionnel zastąpił dotychczasowy dyplom maitrise oraz następujący po nim diplôme d'études supérieures spécialisées (DESS). Nowy dyplom master uzyskuje się w wyniku kształcenia, które trwa 4 semestry (dyplom ten odpowiada poziomowi matura + 5 lat studiów).

Doctorat

Posiadacze dyplomu master recherche mogą ubiegać się o przyjęcie na studia na poziomie doctorat. Posiadacze dyplomu master professionnel muszą otrzymać zgodę na kontynuowanie studiów na tym poziomie. Dyplom doctorat uzyskuje się w wyniku kształcenia, które trwa 6 semestrów (dyplom ten odpowiada poziomowi matura + 8 lat studiów).

Semestr jako jednostka

Okres kształcenia na poziomie uniwersyteckim jest podzielony na semestry. Rok akademicki składa się z dwóch semestrów:

– pierwszy semestr: od początku października do końca stycznia;

– drugi semestr: od początku lutego do końca maja.

Sesja egzaminacyjna przypada na koniec każdego semestru. Sesja poprawkowa wyznaczana jest najczęściej na drugi lub trzeci tydzień września.

Akumulacja i transfer punktów kredytowych

Zaliczenie każdego semestru odpowiada przyznaniu 30 punktów kredytowych ECTS, analogicznie do wielu państw europejskich. Na poziomie licence, 6 semestrów nauki równoważnych jest z przyznaniem 180 punktów kredytowych, natomiast na poziomie master, 4 semestry nauki równoważne są z przyznaniem w sumie 300 punktów kredytowych.

Liczba punktów kredytowych przyznawana jest za każdy przedmiot semestralny, proporcjonalnie do czasu, jaki student winien poświęcić nauce, łącznie z czasem na naukę własną, w zakresie tego przedmiotu. W ramach swego programu nauczania, studenci mogą uzyskiwać punkty kredytowe w uczelniach za granicą. Punkty kredytowe mogą być uznawane przez inną uczelnię (za zgodą nauczycieli akademickich). Dzięki temu, system uniwersytecki polegający na przyznawaniu punktów kredytowych jest mniej rygorystyczny, bardziej odpowiada indywidualnym potrzebom studentów oraz pozwala im poznawać inne dziedziny, mając na uwadze jedynie spójność programu studiów.

Dawne dyplomy

Studenci, którzy ukończyli 4 pierwsze semestry studiów na poziomie nowego licence, a tym samym uzyskali 120 punktów kredytowych, mogą ubiegać się o uzyskanie diplôme d'études universitaires générales (DEUG). Ci, którzy ukończyli 2 pierwsze semestry studiów na poziomie master, czyli uzyskali 240 punktów kredytowych, mogą ubiegać się o otrzymanie dyplomu maitrise.

Wkrótce nie będą wydawane takie dyplomy, jak: maitrise de sciences et techniques (MST), maitrise de sciences de gestion (MSG), diplôme d'études universitaires générales (DEUG) oraz licence i maitrise wydawane przez Instituts Universitaires Professionnalisés, IUP (profilowane instytuty uniwersyteckie).

System LMD został przyjęty przez wszystkie uniwersytety i uczelnie francuskie na początku roku akademickiego 2006–2007.

III. TABELA PORÓWNAWCZA DYPLOMÓW, TYTUŁÓW I STOPNI, UZYSKIWANYCH W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ I REPUBLICE FRANCUSKIEJ

Wersja francuska