REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2024 poz. 1346
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 30 sierpnia 2024 r.
w sprawie rozpuszczalników ekstrakcyjnych, które mogą być stosowane w produkcji żywności lub składników żywności2)
Na podstawie art. 14 ust. 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2023 r. poz. 1448) zarządza się, co następuje:
§ 1. [Zakres regulacji]
1) maksymalne dopuszczalne poziomy zawartości pierwiastków szkodliwych dla zdrowia w rozpuszczalnikach ekstrakcyjnych;
2) wykaz substancji i materiałów dopuszczonych do stosowania w produkcji żywności lub składników żywności jako rozpuszczalniki ekstrakcyjne;
3) warunki stosowania rozpuszczalników ekstrakcyjnych;
4) maksymalne dopuszczalne poziomy pozostałości rozpuszczalników ekstrakcyjnych w żywności lub w składnikach żywności;
5) szczegółowe wymagania w zakresie oznakowania rozpuszczalników ekstrakcyjnych;
6) specyfikacje i kryteria czystości rozpuszczalników ekstrakcyjnych.
2. Rozporządzenie nie ma zastosowania do rozpuszczalników ekstrakcyjnych stosowanych w produkcji substancji dodatkowych, witamin i innych składników odżywczych, chyba że zostały one uwzględnione w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
§ 2. [Wykazy substancji i materiałów dopuszczonych do stosowania w produkcji żywności lub składników żywności jako rozpuszczalniki ekstrakcyjne]
2. Maksymalny dopuszczalny poziom zawartości arsenu lub ołowiu w rozpuszczalniku ekstrakcyjnym nie może przekraczać 1 mg/kg.
3. W produkcji żywności lub składników żywności mogą być również stosowane jako rozpuszczalniki ekstrakcyjne:
1) woda, do której mogą być dodane substancje regulujące kwasowość lub zasadowość;
2) inne substancje spożywcze posiadające właściwości rozpuszczalnika.
§ 3. [Stosowanie rozpuszczalników ekstrakcyjnych w produkcji żywności lub składników żywności]
2. Stosowanie rozpuszczalników ekstrakcyjnych w produkcji żywności lub składników żywności uważa się za zgodne z dobrą praktyką produkcyjną, jeżeli w wyniku ich użycia pozostałości tych rozpuszczalników lub ich pochodnych będą występowały w ilościach technicznie nieuniknionych, które nie stanowią zagrożenia dla zdrowia człowieka.
3. Do rafinacji oliwy z wytłoków z oliwek nie stosuje się acetonu.
§ 4. [Wykaz rozpuszczalników ekstrakcyjnych dopuszczonych do stosowania w produkcji żywności lub składników żywności]
§ 5. [Wykaz rozpuszczalników ekstrakcyjnych stosowanych do produkcji aromatów]
§ 6. [Zakaz łączenia heksanu i ketonu metyloetylowego]
2. Maksymalna dopuszczalna zawartość n-heksanu w ketonie metylowym nie może przekraczać 50 mg/kg.
§ 7. [Warunki dodania do żywności substancji dodatkowych, witamin i innych składników odżywczych]
§ 8. [Specyfikacja oraz kryteria czystości dla 2-metylooksolanu]
§ 9. [Informacje umieszczane na opakowaniu, pojemniku lub na etykiecie wprowadzanego do obrotu rozpuszczalnika ekstrakcyjnego]
1) nazwę rozpuszczalnika ekstrakcyjnego, określoną w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2) jednoznaczne wskazanie, że dana substancja lub materiał mogą być stosowane w produkcji żywności lub składników żywności;
3) dane umożliwiające identyfikację partii lub serii rozpuszczalnika ekstrakcyjnego;
4) dane identyfikujące podmiot działający na rynku spożywczym, który produkuje lub pakuje rozpuszczalniki lub, jeżeli jego działalność jest zarejestrowana w państwie członkowskim Unii Europejskiej, wprowadza rozpuszczalniki do obrotu, obejmujące firmę, a w przypadku podmiotu niebędącego przedsiębiorcą nazwę (imię i nazwisko), oraz adres siedziby lub miejsca zamieszkania;
5) zawartość rozpuszczalnika ekstrakcyjnego netto podaną w jednostkach objętości;
6) szczególne warunki stosowania lub magazynowania rozpuszczalnika ekstrakcyjnego - jeżeli jest to konieczne ze względu na bezpieczeństwo żywności.
2. W przypadku umieszczenia informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 3-6, w dokumentach handlowych dotyczących danej partii lub serii rozpuszczalnika ekstrakcyjnego dopuszczonego do stosowania w produkcji żywności lub składników żywności i dostarczenia tych dokumentów odbiorcy razem z dostawą danego rozpuszczalnika ekstrakcyjnego lub wcześniej - można odstąpić od umieszczenia tych informacji na opakowaniu, pojemniku lub na etykiecie.
3. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1 i 2 do oznakowania rozpuszczalników ekstrakcyjnych stosuje się odpowiednio przepisy o znakowaniu środków spożywczych.
§ 10. [Przepisy uchylone]
§ 11. [Wejście w życie]
Minister Zdrowia: wz. W. Konieczny
1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 2704).
2) Przepisy niniejszego rozporządzenia wdrażają:
1) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/32/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych państw członkowskich dotyczących rozpuszczalników do ekstrakcji stosowanych w produkcji środków spożywczych i składników żywności (Dz. Urz. UE L 141 z 06.06.2009, str. 3);
2) dyrektywę Komisji 2010/59/UE z dnia 26 sierpnia 2010 r. zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/32/WE w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych państw członkowskich dotyczących rozpuszczalników do ekstrakcji stosowanych w produkcji środków spożywczych i składników żywności (Dz. Urz. UE L 225 z 27.08.2010, str. 10);
3) dyrektywę Komisji (UE) 2016/1855 z dnia 19 października 2016 r. zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/32/WE w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych państw członkowskich dotyczących rozpuszczalników do ekstrakcji stosowanych w produkcji środków spożywczych i składników żywności (Dz. Urz. UE L 284 z 20.10.2016, str. 19);
4) dyrektywę Komisji (UE) 2023/175 z dnia 26 stycznia 2023 r. zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/32/WE w odniesieniu do 2-metylooksolanu (Dz. Urz. UE L 25 z 27.01.2023, str. 67).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 30 sierpnia 2024 r. (Dz. U. poz. 1346)
Załącznik nr 1
WYKAZY SUBSTANCJI I MATERIAŁÓW DOPUSZCZONYCH DO STOSOWANIA W PRODUKCJI ŻYWNOŚCI LUB SKŁADNIKÓW ŻYWNOŚCI JAKO ROZPUSZCZALNIKI EKSTRAKCYJNE
Tabela nr 1. Wykaz rozpuszczalników ekstrakcyjnych dopuszczonych do stosowania w produkcji żywności lub składników żywności zgodnie z dobrą praktyką produkcyjną
| Lp. | Nazwa rozpuszczalnika ekstrakcyjnego |
| 1 | Aceton |
| 2 | Butan |
| 3 | Dwutlenek węgla |
| 4 | Etanol |
| 5 | Octan etylu |
| 6 | Podtlenek azotu |
| 7 | Propan |
Tabela nr 2. Wykaz rozpuszczalników ekstrakcyjnych dopuszczonych do stosowania w produkcji żywności lub składników żywności, dla których zostały określone warunki stosowania, oraz maksymalne dopuszczalne poziomy pozostałości tych rozpuszczalników w żywności lub w składnikach żywności
| Lp. | Nazwa rozpuszczalnika ekstrakcyjnego | Warunki stosowania | Maksymalna pozostałość w żywności lub w składnikach żywności |
| 1 | Heksan1) | Produkcja lub frakcjonowanie | 1 mg/kg w tłuszczu, oleju lub |
| | | tłuszczów i olejów lub | w tłuszczu kakaowym |
| | | produkcja tłuszczu | |
| | | kakaowego | |
| | | Przygotowanie | 10 mg/kg w żywności |
| | | odtłuszczonych produktów | zawierającej odtłuszczone |
| | | białkowych i odtłuszczonej | produkty białkowe |
| | | mąki | i odtłuszczoną mąkę |
| | 30 mg/kg w odtłuszczonych produktach sojowych w postaci sprzedawanej finalnemu konsumentowi | ||
| Przygotowanie odtłuszczonych zarodków zbóż | 5 mg/kg w odtłuszczonych zarodkach zbóż | ||
| 2 | 2-metylooksolan | Produkcja lub frakcjonowanie tłuszczów i olejów lub produkcja tłuszczu kakaowego | 1 mg/kg w tłuszczu, oleju lub w tłuszczu kakaowym |
| Przygotowanie odtłuszczonych produktów białkowych i odtłuszczonej mąki | 10 mg/kg w żywności zawierającej odtłuszczone produkty białkowe i odtłuszczoną mąkę | ||
| 30 mg/kg w odtłuszczonych produktach sojowych w postaci sprzedawanej finalnemu konsumentowi | |||
| Przygotowanie odtłuszczonych zarodków zbóż | 5 mg/kg w odtłuszczonych zarodkach zbóż | ||
| 3 | Octan metylu | Produkcja kawy i herbaty bezkofeinowej oraz kawy i herbaty pozbawionej substancji drażniących i zgorzkniających | 20 mg/kg w kawie lub herbacie |
| Produkcja cukru z melasy | 1 mg/kg w cukrze | ||
| 4 | Keton metyloetylowy | Frakcjonowanie tłuszczów i olejów | 5 mg/kg w tłuszczu lub oleju |
| Produkcja kawy i herbaty bezkofeinowej oraz kawy i herbaty pozbawionej substancji drażniących i zgorzkniających | 20 mg/kg w kawie lub herbacie |
| 5 | Dichlorometan (chlorek metylenu) | Produkcja kawy i herbaty bezkofeinowej oraz kawy i herbaty pozbawionej substancji drażniących i zgorzkniających | 2 mg/kg w kawie palonej i 5 mg/kg w herbacie |
| 6 | Metanol | Do wszystkich zastosowań | 10 mg/kg |
| 7 | Propan-2-ol | Do wszystkich zastosowań | 10 mg/kg |
| 8 | Eter dimetylowy | Przygotowanie | 0,009 mg/kg w odtłuszczonych |
| | | odtłuszczonych białkowych | białkowych produktach |
| | | produktów zwierzęcych, włącznie z żelatyną2) | zwierzęcych, włącznie z żelatyną |
| | | Przygotowanie kolagenu3) i pochodnych kolagenu, z wyjątkiem żelatyny | 3 mg/kg w kolagenie i pochodnych kolagenu, z wyjątkiem żelatyny |
Objaśnienia:
1) Heksan oznacza produkt handlowy składający się głównie z acyklicznych nasyconych węglowodorów, zawierających 6 atomów węgla i podlegających destylacji w temperaturze między 64 0C a 70 0C.
2) Żelatyna oznacza naturalne rozpuszczalne białko, żelujące lub nieżelujące, uzyskane w wyniku częściowej hydrolizy kolagenu pochodzącego z kości, skóry i skórek oraz ścięgien zwierząt zgodnie z odpowiednimi wymogami rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 55, z późn. zm.1) - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 14), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 853/2004”.
3) Kolagen oznacza produkt na bazie białka pochodzący ze zwierzęcych kości, skór, skórek i ścięgien, wytworzony zgodnie z odpowiednimi wymogami rozporządzenia nr 853/2004.
Tabela nr 3. Wykaz rozpuszczalników ekstrakcyjnych, które mogą być stosowane do produkcji aromatów z naturalnych produktów posiadających właściwości aromatyzujące, oraz maksymalne dopuszczalne poziomy pozostałości tych rozpuszczalników w żywności lub w składnikach żywności
| Lp. | Nazwa rozpuszczalnika ekstrakcyjnego | Maksymalna pozostałość w żywności lub w składnikach żywności |
| 1 | 1,1,1,2-tetrafluoroetan | 0,02 mg/kg |
| 2 | 2-metylooksolan | 1 mg/kg |
| 3 | Butan-1-ol | 1 mg/kg |
| 4 | Butan-2-ol | 1 mg/kg |
| 5 | Cykloheksan | 1 mg/kg |
| 6 | Dichlorometan (chlorek metylenu) | 0,02 mg/kg |
| 7 | Eter dietylowy | 2 mg/kg |
| 8 | Heksan | 1 mg/kg |
| 9 | Keton metyloetylowy | 1 mg/kg |
| 10 | Metanol | 1,5 mg/kg |
| 11 | Octan metylu | 1 mg/kg |
| 12 | Propan-1-ol | 1 mg/kg |
| 13 | Propan-2-ol | 1 mg/kg |
1) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 338 z 22.12.2005, str. 27, Dz. Urz. UE L 338 z 22.12.2005, str. 83, Dz. Urz. UE L 320 z 18.11.2006, str. 1, Dz. Urz. UE L 363 z 20.12.2006, str. 1, Dz. Urz. UE L 281 z 25.10.2007, str. 8, Dz. Urz. UE L 277 z 18.10.2008, str. 8, Dz. Urz. UE L 87 z 31.03.2009, str. 109, Dz. Urz. UE L 178 z 09.07.2009, str. 25, Dz. Urz. UE L 314 z 01.12.2009, str. 8, Dz. Urz. UE L 159 z 25.06.2010, str. 18, Dz. Urz. UE L 46 z 19.02.2011, str. 14, Dz. Urz. UE L 327 z 09.12.2011, str. 39, Dz. Urz. UE L 8 z 12.01.2012, str. 29, Dz. Urz. UE L 158 z 10.06.2013, str. 1, Dz. Urz. UE L 160 z 12.06.2013, str. 15, Dz. Urz. UE L 220 z 17.08.2013, str. 14, Dz. Urz. UE L 69 z 08.03.2014, str. 95, Dz. Urz. UE L 175 z 14.06.2014, str. 6, Dz. Urz. UE L 307 z 28.10.2014, str. 28, Dz. Urz. UE L 67 z 12.03.2016, str. 22, Dz. Urz. UE L 144 z 07.06.2017, str. 37, Dz. Urz. UE L 285 z 01.11.2017, str. 3, Dz. Urz. UE L 285 z 01.11.2017, str. 10, Dz. Urz. UE L 45 z 17.02.2018, str. 47, Dz. Urz. UE L 197 z 03.08.2018, str. 15, Dz. Urz. UE L 239 z 24.09.2018, str. 41, Dz. Urz. UE L 42 z 13.02.2019, str. 35, Dz. Urz. UE L 43 z 14.02.2019, str. 39, Dz. Urz. UE L 43 z 14.02.2019, str. 40, Dz. Urz. UE L 43 z 14.02.2019, str. 42, Dz. Urz. UE L 43 z 14.02.2019, str. 43, Dz. Urz. UE L 43 z 14.02.2019, str. 44, Dz. Urz. UE L 43 z 14.02.2019, str. 45, Dz. Urz. UE L 43 z 14.02.2019, str. 46, Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019, str. 241, Dz. Urz. UE L 434 z 23.12.2020, str. 10, Dz. Urz. UE L 297 z 20.08.2021, str. 1, Dz. Urz. UE L 357 z 08.10.2021, str. 27, Dz. Urz. UE L 299 z 18.11.2022, str. 5, Dz. Urz. UE L 2023/24 z 26.01.2023 oraz Dz. Urz. UE L 2024/1141 z 19.04.2024.
Załącznik nr 2
SPECYFIKACJA I KRYTERIA CZYSTOŚCI DLA 2-METYLOOKSOLANU
| Nazwa rozpuszczalnika ekstrakcyjnego | NR CAS* | Oznaczenie zawartości | Czystość | |
| 2-metylooksolan | 96-47-9 | Nie mniej niż 99,9 % w przeliczeniu na suchą masę | Furan | Nie więcej niż 50 mg/kg (w przeliczeniu na suchą masę) |
| 2-metylofuran | Nie więcej niż 500 mg/kg (w przeliczeniu na suchą masę) | |||
| Etanol | Nie więcej niż 450 mg/kg (w przeliczeniu na suchą masę) | |||
Objaśnienie:
* NR CAS oznacza międzynarodowy, unikalny identyfikator substancji chemicznej nadawany przez Chemical Abstracts Service (CAS), który jest częścią Amerykańskiego Towarzystwa Chemicznego. Każda substancja chemiczna posiada jeden unikalny numer identyfikacyjny, niezależnie od stosowanych nazw chemicznych i zwyczajowych.
- Data ogłoszenia: 2024-09-10
- Data wejścia w życie: 2024-09-25
- Data obowiązywania: 2024-09-25
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA