Dziennik Ustaw - rok 2024 poz. 228

Na podstawie art. 237¹⁵ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465) zarządza się, co następuje:

1) wytyczne określone przez producenta w instrukcji obsługi tego sprzętu rolniczego, zwanej dalej „instrukcją obsługi”;

2) środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze zalecane przez producenta.

2. Obsługę sprzętu rolniczego wymagającego posiadania dodatkowych kwalifikacji, w szczególności urządzeń podlegających dozorowi technicznemu, urządzeń energetycznych i maszyn ciężkich, powierza się pracownikom posiadającym takie kwalifikacje.

3. Operatorzy samojezdnego sprzętu rolniczego dysponują dokumentami stwierdzającymi uprawnienia do kierowania takim sprzętem.

1) został wyposażony w:

a) osłony ochronne lub inne zabezpieczenia zespołów roboczych i części ruchomych mogących stwarzać zagrożenie dla pracowników obsługujących ten sprzęt rolniczy oraz osób postronnych przebywających w jego pobliżu,

b) narzędzia niezbędne do bezpiecznej obsługi tego sprzętu rolniczego;

2) posiada instrukcję obsługi w języku polskim lub języku pracownika obsługującego ten sprzęt rolniczy.

2. Regulowania napędzanych hydraulicznie zespołów roboczych sprzętu rolniczego podczas ich pracy dokonuje się tylko w przypadkach, gdy instrukcja obsługi to przewiduje.

3. Podczas każdej przerwy w pracy sprzętu rolniczego wyłącza się jego napęd.

1) demontuje się podpory zapobiegającej przechylaniu się do przodu lub do tyłu sprzętu rolniczego jednoosiowego, jeżeli nie jest to konieczne dla realizacji funkcji użytkowych tego sprzętu, i nie podpiera się sprzętu rolniczego jednoosiowego na prowizorycznych podstawkach;

2) wykonuje się napraw pod uniesionym i niezabezpieczonym przed samoczynnym opadnięciem sprzętem rolniczym lub jego zespołami roboczymi;

3) pozostawia się sprzętu rolniczego na stokach lub innych pochyłościach terenu bez zabezpieczenia go przed samoczynnym stoczeniem się.

2. W samojezdnym sprzęcie rolniczym przechowuje się w oznaczonym miejscu instrukcję obsługi.

1) układu hamulcowego;

2) instalacji rozruchowej i oświetleniowej;

3) układu kierowniczego;

4) zespołu jezdnego;

5) układu zawieszenia narzędzi i zaczepu transportowego;

6) układu pneumatycznego;

7) układu hydraulicznego;

8) innego układu lub zespołu lub innej instalacji niż wymienione w pkt 1-7, jeżeli przewiduje to instrukcja obsługi.

1) 12 stopni - ciągników o masie własnej powyżej 800 kg niewyposażonych w bezpieczne kabiny lub ramy ochronne sztywne, nieskładane;

2) 14 stopni - ciągników gąsienicowych niewyposażonych w bezpieczne kabiny lub ramy ochronne sztywne, nieskładane.

1) zaczepia się lin, łańcuchów lub haków holowniczych do miejsc konstrukcyjnie nieprzewidzianych do tego celu;

2) wchodzi się na ten sprzęt i nie schodzi z niego w czasie jego ruchu;

3) sprawdza się poziomu cieczy chłodzącej w układzie chłodzenia i nie otwiera się korka wlewu oleju przy rozgrzanym silniku;

4) rozłącza się napędu i nie zatrzymuje się pracy silnika podczas jazdy ze stoków;

5) pozostawia się tego uruchomionego sprzętu bez dozoru i zabezpieczenia przed przesunięciem lub stoczeniem;

6) uruchamia się tego sprzętu w pomieszczeniach zamkniętych, niewyposażonych w system odprowadzania spalin na zewnątrz;

7) używa się tego sprzętu w pomieszczeniach, w których zachodzi niebezpieczeństwo wybuchu pyłu, oparów paliwa lub palnego gazu.

2. Prowadzenie melioracji wodnych w wodzie o głębokości co najmniej 0,6 m odbywa się przy użyciu przeznaczonych do tego maszyn.

1) zasypuje się ciągów drenarskich w czasie przebywania ludzi w wykopie w odległości mniejszej niż 15 m od pracującej koparki;

2) dopuszcza się przebywania ludzi w strefie działania naczynia roboczego maszyny do transportu urobku;

3) dopuszcza się przebywania ludzi w kabinie pojazdu do transportu wykopanego urobku w czasie załadunku jego skrzyni w przypadku, gdy kabina tego pojazdu nie została konstrukcyjnie wzmocniona.

2. Podczas pracy sprzętu rolniczego stosowanego do produkcji roślinnej osoby postronne nie przebywają:

1) w strefie działania zespołu roboczego tego sprzętu;

2) na pomostach technologicznych tego sprzętu, chyba że zezwala na to instrukcja obsługi;

3) na tym sprzęcie w czasie transportu i podczas wykonywania nawrotów.

3. Podczas pracy sprzętu rolniczego stosowanego do produkcji roślinnej nie wchodzi się na pomosty technologiczne tego sprzętu i nie schodzi się z nich.

2. W czasie przerw w pracy agregat uprawowy opuszcza się na podłoże i wyłącza jego napęd oraz unieruchamia się silnik ciągnika.

3. Nie:

1) cofa się i nie wykonuje nawrotów agregatem uprawowym w położeniu roboczym;

2) podnosi się i nie opuszcza agregatu uprawowego, jeżeli w strefie jego działania przebywają osoby postronne;

3) wykonuje się pracy przy otwartych osłonach ochronnych mechanizmów i elementów napędowych;

4) wchodzi się na agregat uprawowy i nie przewozi na nim ludzi, zwierząt i przedmiotów.

2. Podczas pracy siewnika nie rozgarnia się ręką ziarna i nasion w skrzyni nasiennej.

1) przegarnia się nawozu w skrzyni;

2) rozsiewa się nawozu, jeżeli w strefie jego działania przebywają osoby postronne.

2. W czasie pracy rozrzutnika obornika nie:

1) czyści się wnętrza skrzyni roztrząsacza, jeżeli przenośnik podłogowy jest w ruchu;

2) uruchamia się adaptera rozrzutu, jeżeli w strefie jego działania przebywają osoby postronne.

2. Deszczownię z rozwiniętym wężem i zraszaczami przesuwającymi się w kierunku wzniesienia terenu, podczas nawadniania, zabezpiecza się przed przewróceniem.

3. Nie:

1) uruchamia się zraszacza, jeżeli w strefie jego działania przebywają osoby postronne;

2) używa się deszczowni obrotowych w odległości mniejszej niż 50 m od linii energetycznych.

1) w odległości mniejszej niż 50 m od osób postronnych;

2) na terenie kamienistym lub na terenie, na którym występują przeszkody trwałe;

3) bez osłon ochronnych.

2. W przypadku konieczności użycia kosiarek rotacyjnych do koszenia traw w miejscach, w których przebywają osoby postronne, teren pracy kosiarki zabezpiecza się przed dostępem tych osób.

3. Wykaszania traw porastających rowy, pobocza dróg, skarpy i groble melioracyjne dokonuje się przy użyciu kosiarek konstrukcyjnie dostosowanych do tych prac.

2. Listwę nożową po wyjęciu z przyrządu tnącego maszyn, o których mowa w ust. 1, zabezpiecza się osłoną ochronną.

1) uruchamia się maszyn do zbioru zielonek, zbóż i innych roślin, jeżeli w strefie ich działania przebywają osoby postronne;

2) używa się maszyn do zbioru zielonek, zbóż i innych roślin na terenie o pochyleniu powyżej 10 stopni, jeżeli nie zostały one uprzednio przystosowane do pracy na takim terenie.

2. Do pracy w silosie stosuje się przepisy w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie prac na wysokości oraz prac w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych.

2. Nie uruchamia się wentylatorów, o których mowa w ust. 1, niewyposażonych w siatki ochronne.

2. Siatkę zwijającą bele w prasie belującej zakłada się po wyłączeniu napędu, unieruchomieniu silnika ciągnika i wyjęciu kluczyka ze stacyjki oraz po włączeniu hamulca pomocniczego.

3. Regulacji stopnia zgniotu beli w prasie belującej dokonuje się po wyłączeniu napędu, unieruchomieniu silnika ciągnika i wyjęciu kluczyka ze stacyjki.

4. Agregowanie prasy zbierającej i prasy belującej z ciągnikiem, ich regulowanie oraz czyszczenie przeprowadza się po wyłączeniu napędu, unieruchomieniu silnika ciągnika i wyjęciu kluczyka ze stacyjki oraz po włączeniu hamulca postojowego i podłożeniu klinów pod koła tych pras.

5. Nie obsługuje się prasy zbierającej i prasy belującej pod ich uniesionymi zespołami roboczymi.

2. Nie:

1) przewozi się ludzi, zwierząt i przedmiotów na owijarce do bel;

2) unosi się ramienia chwytaka owijarki do bel przy włączonym napędzie ramy obrotowej.

3. Nie używa się owijarki do bel, jeżeli osoby postronne przebywają w odległości mniejszej niż 5 m od tej owijarki.

1) zapoznani przez pracodawcę lub osobę kierującą pracownikami z przepisami w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy;

2) wyposażeni w środki ochrony indywidualnej odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń oraz w odzież i obuwie robocze.

2. Opryskiwacz posiada aktualne badania potwierdzające jego sprawność techniczną.

3. Przy obsłudze opryskiwacza ciągnikowego:

1) agreguje się opryskiwacz z ciągnikiem zgodnie z wytycznymi określonymi przez producenta w instrukcji obsługi;

2) mocuje się wał przegubowo-teleskopowy z osłonami ochronnymi będącymi w dobrym stanie technicznym.

4. Przy obsłudze opryskiwacza samojezdnego:

1) pracownicy obsługujący go:

a) stosują się do wytycznych określonych przez producenta w instrukcji obsługi,

b) uruchamiają ten opryskiwacz po sprawdzeniu urządzeń zabezpieczających;

2) belki polowe opuszcza się i podnosi tylko przy rozłożonych ramionach tych belek.

5. Napraw opryskiwacza ciągnikowego i opryskiwacza samojezdnego dokonuje się po wyłączeniu napędu, unieruchomieniu silnika ciągnika i wyjęciu kluczyka ze stacyjki, a w przypadku opryskiwacza zawieszanego opuszcza się go całkowicie lub zabezpiecza przed opadnięciem.

6. Opryskiwacz przechowuje się w stanie czystym, w szczególności po usunięciu z niego resztek środka ochrony roślin i jego umyciu zgodnie z wytycznymi określonymi przez producenta w instrukcji obsługi.

1) zapoznani przez pracodawcę lub osobę kierującą pracownikami z przepisami w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy;

2) wyposażeni w środki ochrony indywidualnej odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń oraz w odzież i obuwie robocze.

2. Nie dopuszcza się przebywania osób postronnych przy pracującej zaprawiarce.

3. Przed wykonaniem prac konserwacyjnych lub napraw zaprawiarkę odłącza się od źródła zasilania elektrycznego.

4. Podczas pracy zaprawiarki nie:

1) pozostawia się jej bez nadzoru;

2) spożywa się posiłków i napojów.

5. Po zakończonej pracy zaprawiarkę czyści się.

2. W czasie pracy młocarni i bukowników do koniczyny nie:

1) ustawia się drabiny od strony głównego pasa napędowego;

2) wkłada się do bębna omłotowego wilgotnych lub nierozłożonych snopów zboża lub wiązek koniczyny.

2. Nie używa się sieczkarni, jeżeli mechanizm do posuwu podawanej masy zainstalowanej w jej korycie nie umożliwia natychmiastowego włączenia posuwu wstecznego.

1) zdejmuje się i nie zakłada pasów i łańcuchów napędowych;

2) reguluje się długości taśm przenośników, pasów lub łańcuchów napędowych.

1) przed jego załadunkiem sprawdza się stan przewodu odpowietrzającego;

2) czynności konserwujące jego wnętrze wykonuje co najmniej dwóch pracowników wyposażonych w środki ochrony indywidualnej odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń oraz w odzież i obuwie robocze.

2. Elementy dojarek mechanicznych, wymagające stałej kontroli ich pracy i bieżącej obsługi technicznej, w szczególności regulatory ciśnienia, zawory odwadniające, przechwytywacz, osadnik i filtry mleka, instaluje się w miejscu łatwo dostępnym dla obsługującego je pracownika.

3. Przy obsłudze robota udojowego pracownicy obsługujący tego robota są wyposażeni w środki ochrony indywidualnej odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń oraz w odzież i obuwie robocze.

4. Przed przystąpieniem do czyszczenia lub czynności konserwacyjnych robota udojowego należy wyłączyć i odłączyć od źródła zasilania elektrycznego, uwolnić ciśnienie pneumatyczne i poczekać do zatrzymania się wszystkich części ruchomych.

5. Nie wchodzi się w obszar roboczy ramienia robota udojowego oraz nie zbliża się do jego części ruchomych.

2. Nie przebywa się pod wysięgnikiem ładowarki oraz w strefie jej działania.

2. Nie:

1) wykonuje się napraw kotła kolumny parnikowej znajdującego się pod ciśnieniem;

2) używa się kolumny parnikowej z nieszczelnymi zaworami i z niesprawnymi manometrami ciśnienia pary oraz bez wymaganego poziomu wody w kotle;

3) pozostawia się pracującej kolumny parnikowej bez nadzoru.

1) przechodzi się pod jego korytem;

2) podnosi się i nie opuszcza koryta z uszkodzoną lub zużytą linką wydźwigu;

3) pozostawia się tego stertnika bez nadzoru.

2. Nie łączy się środków transportowych, o których mowa w ust. 1, w podwójne zestawy.

2. W przypadku holowania dwóch przyczep łączy się układy hamulcowe całego zestawu.

3. Nie:

1) przechyla się skrzyń ładunkowych przyczep wywrotek na jednym sworzniu lub przy całkowitym kącie wychylenia większym niż 50 stopni;

2) dokonuje się wywrotu ładunku w kierunku pochylenia terenu;

3) rozmieszcza się nierównomiernie ładunku i nie przekracza ładowności skrzyń ładunkowych przyczep.

2. Przed rozpoczęciem pracy ładowacza uniwersalnego pojemnik przeciwwagi obciąża się zgodnie z wytycznymi określonymi przez producenta w instrukcji obsługi.

3. Nie:

1) wykonuje się pracy ładowaczem uniwersalnym, jeżeli w strefie jego działania przebywają osoby postronne;

2) montuje się ładowacza czołowego na ciągniku, jeżeli producent ciągnika lub instrukcja obsługi nie przewiduje tego.

2. W przypadku dłuższych przerw w eksploatacji silników, o których mowa w ust. 1, przed ponownym ich uruchomieniem sprawdza się prawidłowość połączeń przewodu zerującego w gniazdach wtykowych i wtyczkach.

1) materiały do cięcia lub już pocięte układa się w sposób niestwarzający zagrożenia wypadkowego;

2) używa się pił tarczowych właściwych do rodzaju ciętego drewna;

3) odpadki, wióry i trociny usuwa się po uprzednim zatrzymaniu pracy pilarki tarczowej oraz za pomocą narzędzi lub sprzętu do tego przeznaczonych;

4) pracownicy obsługujący pilarki tarczowe, w których pod wpływem sił skrawania może nastąpić odrzucenie lub wyrzucenie obrabianego materiału, wykonują pracę przy takich pilarkach poza strefą zagrożoną odrzutem lub wyrzutem obrabianego materiału.

2. Nie:

1) używa się pilarki tarczowej z zużytą lub uszkodzoną piłą tarczową;

2) otwiera się oraz nie zdejmuje podczas pracy pilarki tarczowej osłon ochronnych albo innych urządzeń chroniących pracowników przed urazami;

3) hamuje się biegu piły tarczowej ręką lub przy użyciu przedmiotów;

4) obsługuje się pilarek tarczowych w rękawicach albo z obandażowanymi dłońmi, jeżeli wirujące części obrabiarek, narzędzia tnące lub obrabiany materiał stwarzają zagrożenie pochwycenia;

5) użytkuje się pilarek tarczowych przewidzianych do wzdłużnego cięcia drewna lub płyt bez nastawnego klina rozszczepiającego, zabezpieczającego przed zakleszczeniem lub odrzutem obrabianego materiału.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi: C. Siekierski

¹⁾ Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rozwój wsi, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 2706).