Dziennik Ustaw - rok 2023 poz. 1693

1) w art. 6 pkt 15 otrzymuje brzmienie:

„15) średni miesięczny koszt utrzymania w domu pomocy społecznej - kwotę rocznych kosztów działalności domu wynikającą z utrzymania mieszkańców, o których mowa w art. 55 ust. 1, z roku poprzedniego, bez kosztów inwestycyjnych i wydatków na remonty, powiększoną o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej na dany rok kalendarzowy, podzieloną przez liczbę miejsc, ustaloną jako sumę rzeczywistej liczby mieszkańców w poszczególnych miesiącach roku poprzedniego, w domu;";

2) w art. 13 dodaje ust. 3-5 w brzmieniu:

„3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do świadczenia w formie pracy socjalnej. Praca socjalna może być świadczona na rzecz osoby, której pozostało nie więcej niż 3 miesiące do planowanego opuszczenia zakładu karnego albo aresztu śledczego.

4. Praca socjalna na rzecz osoby, o której mowa w ust. 3, jest świadczona przez pracownika socjalnego zatrudnionego w zakładzie karnym, w areszcie śledczym lub w gminie właściwej miejscowo ze względu na deklarowane przez tę osobę miejsce jej zamieszkania. W przypadku osoby bezdomnej stosuje się przepis art. 101 ust. 2.

5. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek pracownika socjalnego gminy właściwej do świadczenia pracy socjalnej na rzecz osoby, o której mowa w ust. 3, pracownik socjalny gminy właściwej ze względu na miejsce położenia zakładu karnego lub aresztu śledczego jest obowiązany do udzielenia pomocy temu pracownikowi.";

3) użyte w art. 17 w ust. 1 w pkt 12, w art. 19 w pkt 11, w art. 36 w pkt 2 w lit. n i q, w art. 88 w ust. 1 w pkt 3, w art. 90 w ust. 2 i 3, w art. 93 w ust. 1 w pkt 1 w lit. c oraz w art. 97 w ust. 1 i 5, w różnej liczbie i różnym przypadku, wyrazy „mieszkanie chronione" zastępuje się użytymi w odpowiedniej liczbie i odpowiednim przypadku wyrazami „mieszkanie treningowe lub wspomagane";

4) w art. 17:

a) w ust. 1 pkt 11 otrzymuje brzmienie:

„11) organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz usług sąsiedzkich;",

b) w ust. 2:

- po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

„2a) organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych w formie usług sąsiedzkich;",

- po pkt 3a dodaje się pkt 3b w brzmieniu:

„3b) przyznawanie i realizacja usług wsparcia krótkoterminowego w domach pomocy społecznej;";

5) w art. 19 po pkt 10 dodaje się pkt 10a w brzmieniu:

„10a) realizacja usług wsparcia krótkoterminowego w domach pomocy społecznej;";

6) w art. 22 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

„4) prowadzenie rejestru domów pomocy społecznej, mieszkań treningowych i wspomaganych, placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w tym prowadzonych na podstawie przepisów o działalności gospodarczej, miejsc udzielania tymczasowego schronienia oraz jednostek specjalistycznego poradnictwa;";

7) w art. 23 ust. 4a otrzymuje brzmienie:

„4a. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego prowadzi i rozwija rejestr centralny obejmujący dane dotyczące jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, w tym dane o każdym czynie, o którym mowa w art. 222, art. 223 lub art. 226 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z późn. zm.²⁾), popełnionym wobec pracownika socjalnego, a także dane dotyczące osób i rodzin ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej lub korzystających z tych świadczeń oraz form udzielonej pomocy społecznej, gromadzone przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej na podstawie przepisów ustawy, oraz przetwarza te dane w celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1. Jednostki organizacyjne pomocy społecznej przekazują dane do rejestru centralnego, wykorzystując oprogramowanie, o którym mowa w ust. 4.";

8) w art. 23a w ust. 1 w pkt 5 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:

„6) każdym czynie, o którym mowa w art. 222, art. 223 lub art. 226 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, popełnionym wobec pracownika socjalnego.";

9) w art. 36 w pkt 2:

a) lit. l otrzymuje brzmienie:

„l) usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia i w rodzinnych domach pomocy oraz usługi sąsiedzkie,",

b) lit. o otrzymuje brzmienie:

„o) pobyt i usługi w domu pomocy społecznej, w tym usługi wsparcia krótkoterminowego,";

10) w art. 37 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

„2. Zasiłek stały ustala się w wysokości:

1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000 zł miesięcznie;

2) w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.

3. Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 100 zł miesięcznie.";

11) w art. 50:

a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

„1a. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania mogą być przyznane w formie usług sąsiedzkich.",

b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a i 3b w brzmieniu:

„3a. Usługi sąsiedzkie obejmują pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną, przez którą należy rozumieć formy wsparcia niewymagające specjalistycznej wiedzy i kompetencji, oraz, w miarę potrzeb i możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

3b. Organizatorem usług sąsiedzkich jest gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania osoby korzystającej z usług sąsiedzkich lub podmiot uprawniony.",

c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a i 4b w brzmieniu:

„4a. Osobą wykonującą usługi sąsiedzkie może być osoba, która:

1) jest pełnoletnia;

2) nie jest członkiem rodziny osoby, na rzecz której są świadczone usługi sąsiedzkie;

3) nie jest oddzielnie zamieszkującym małżonkiem, wstępnym ani zstępnym osoby, na rzecz której są świadczone usługi sąsiedzkie;

4) złożyła organizatorowi usług sąsiedzkich oświadczenie o zdolności pod względem psychofizycznym do świadczenia takich usług;

5) zamieszkuje w najbliższej okolicy osoby, na rzecz której są świadczone usługi sąsiedzkie;

6) ukończyła szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy;

7) została zaakceptowana przez osobę, na rzecz której są świadczone usługi sąsiedzkie;

8) została zaakceptowana przez organizatora usług sąsiedzkich.

4b. W przypadku nieukończenia szkolenia, o którym mowa w ust. 4a pkt 6, organizacja szkolenia należy do organizatora usług sąsiedzkich.",

d) po ust. 6 dodaje się ust. 6a i 6b w brzmieniu:

„6a. W przypadku organizowania przez gminę usług opiekuńczych w formie usług sąsiedzkich rada gminy w uchwale, o której mowa w ust. 6, określa także szczegółowe warunki przyznawania usług sąsiedzkich, wymiar i zakres usług sąsiedzkich oraz sposób rozliczania wykonywania takich usług.

6b. Rada gminy może postanowić o rozszerzeniu katalogu osób, o których mowa w ust. 1 i 2, o osoby, dla których wsparcie w postaci usług sąsiedzkich będzie miało charakter uzupełniający opiekę sprawowaną przez rodzinę, a także wspólnie niezamieszkującego małżonka, wstępnych i zstępnych.";

12) w art. 51b po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

„2a. W przypadku ubiegania się o usługi, o których mowa w ust. 2, a także przy sporządzaniu aktualizacji rodzinnego wywiadu środowiskowego w przypadku korzystania z tych usług nie ustala się sytuacji dochodowej i majątkowej osób i rodzin.";

13) art. 53 otrzymuje brzmienie:

„Art. 53. 1. Osobie pełnoletniej, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebuje wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki, w szczególności osobie z zaburzeniami psychicznymi, osobie bezdomnej, osobie opuszczającej pieczę zastępczą w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, okręgowy ośrodek wychowawczy, zakład poprawczy, schronisko dla nieletnich, a także cudzoziemcowi, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, może być przyznane wsparcie w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym.

2. Mieszkania, o których mowa w ust. 1, są formą pomocy społecznej przygotowującą, przy wsparciu specjalistów, osoby w nich przebywające do prowadzenia niezależnego życia lub wspierającą te osoby w codziennym funkcjonowaniu.

3. Mieszkania, o których mowa w ust. 1, mogą być prowadzone przez:

1) każdą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej;

2) organizację pozarządową, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, oraz podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 tej ustawy, prowadzące działalność w zakresie pomocy społecznej, pieczy zastępczej lub integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym - na zasadach określonych w art. 25.

4. W mieszkaniu treningowym świadczy się usługi bytowe, pracę socjalną oraz naukę w obszarze rozwijania lub utrwalania niezależności, sprawności w zakresie samoobsługi, pełnienia ról społecznych w integracji ze społecznością lokalną, w celu umożliwienia prowadzenia niezależnego życia.

5. W mieszkaniu wspomaganym świadczy się usługi bytowe, pracę socjalną oraz pomoc w wykonywaniu czynności niezbędnych w codziennym funkcjonowaniu i realizacji kontaktów społecznych, w celu utrzymania lub rozwijania niezależności osoby na poziomie jej psychofizycznych możliwości.

6. Mieszkanie wspomagane jest przeznaczone w szczególności dla:

1) osoby niepełnosprawnej, w tym osoby niepełnosprawnej fizycznie lub osoby z zaburzeniami psychicznymi;

2) osoby w podeszłym wieku lub przewlekle chorej.

7. Mieszkania treningowe i wspomagane powinny spełniać minimalne standardy usług i minimalne standardy pomieszczeń, w tym w zakresie odpowiedniej powierzchni użytkowej, warunków mieszkalnych i sanitarnych oraz wyposażenia, określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 24.

8. Wsparcie w mieszkaniu treningowym jest przyznawane na czas określony.

9. Wsparcie w mieszkaniu wspomaganym jest przyznawane na czas określony, a w przypadku osób, które posiadają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także w szczególnie uzasadnionych przypadkach w stosunku do innych osób - może zostać przyznane na czas nieokreślony.

10. Udzielenie wsparcia w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym prowadzonym przez gminę albo powiat, inne niż gmina albo powiat właściwe do wydania decyzji, o której mowa w ust. 11, albo na ich zlecenie jest możliwe po zawarciu porozumienia między gminą kierującą albo powiatem kierującym z gminą prowadzącą albo powiatem prowadzącym mieszkanie treningowe lub wspomagane lub zlecającymi ich prowadzenie.

10a. W przypadku mieszkańca domu pomocy społecznej, który w celu przygotowania do prowadzenia niezależnego życia rezygnuje z pobytu w domu, gminą kierującą tego mieszkańca do mieszkania treningowego lub wspomaganego, przez okres 3 lat od daty uchylenia decyzji kierującej do domu pomocy społecznej, jest gmina, która skierowała go do domu pomocy społecznej.

11. Podstawą przyznania wsparcia w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym jest decyzja, wydawana po dokonaniu ustaleń między podmiotem kierującym do tej formy wsparcia, podmiotem prowadzącym mieszkanie treningowe lub wspomagane oraz osobą ubiegającą się o pobyt w tym mieszkaniu lub jej przedstawicielem ustawowym, zwanych dalej „kontraktem mieszkaniowym".

12. Kontrakt mieszkaniowy ma formę pisemną i obejmuje:

1) cel pobytu;

2) okres pobytu;

3) rodzaj i zakres świadczonego wsparcia;

4) odpłatność osoby korzystającej ze wsparcia;

5) poziom partycypacji w kosztach udzielonego wsparcia przez podmiot kierujący do tej formy wsparcia, jeżeli nie jest to podmiot prowadzący mieszkanie treningowe lub wspomagane lub zlecający ich prowadzenie;

6) uprawnienia osoby korzystającej ze wsparcia, w tym prawa do prywatności i intymności, indywidualizacji i dostosowania do potrzeb pomocy, wyborów i samostanowienia, a także włączenia społecznego;

7) sposób zgłaszania planowanej nieobecności w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym;

8) zobowiązanie się osoby ubiegającej się o pobyt w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym do przestrzegania regulaminu pobytu w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym;

9) zasady i sposób realizacji programu usamodzielniania osoby korzystającej ze wsparcia; w przypadku gdy stan osoby wskazuje na brak możliwości usamodzielnienia, programu usamodzielnienia nie sporządza się;

10) skutki nieprzestrzegania postanowień, o których mowa w pkt 6-8.

12a. Odpłatność, o której mowa w ust. 12 pkt 4, mieszkańca domu pomocy społecznej, o którym mowa w ust. 10a, nie może być wyższa niż 30% dochodu tej osoby.

12b. Różnicę pomiędzy odpłatnością, o której mowa w ust. 12 pkt 4, mieszkańca domu pomocy społecznej, o którym mowa w ust. 10a, korzystającego ze wsparcia w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym, a kosztem pobytu w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym, pokrywa gmina kierująca do domu pomocy społecznej.

13. Kwalifikacja osoby ubiegającej się o pobyt w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym odbywa się na podstawie dokumentów potwierdzających spełnianie przesłanek, o których mowa w ust. 1. Rodzinnego wywiadu środowiskowego nie przeprowadza się.

14. Wsparcie świadczone w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym nie stanowi zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób lub rodzin.

15. Korzystanie ze wsparcia w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym prowadzonym przez podmioty inne niż gmina, powiat lub na ich zlecenie odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą korzystającą z pobytu w takim mieszkaniu lub jej przedstawicielem ustawowym. W tym przypadku nie stosuje się przepisów ust. 8-14.

16. Wojewoda właściwy ze względu na miejsce położenia mieszkania prowadzi rejestr mieszkań treningowych i wspomaganych prowadzonych przez gminę, powiat lub na ich zlecenie, zwany dalej „rejestrem", w celu usprawnienia udzielania świadczeń z pomocy społecznej oraz upowszechnienia informacji o prowadzonych mieszkaniach treningowych i wspomaganych.

17. Rejestr zawiera:

1) rodzaj mieszkania treningowego lub wspomaganego i nazwę, pod którą jest ono prowadzone;

2) dane identyfikujące gminę lub powiat zlecające prowadzenie mieszkania treningowego lub wspomaganego;

3) dane identyfikacyjne podmiotu prowadzącego mieszkanie treningowe lub wspomagane:

a) nazwę i adres siedziby,

b) formę organizacyjno-prawną;

4) liczbę miejsc w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym;

5) w przypadku mieszkania treningowego lub wspomaganego, w którym przebywają osoby skierowane na podstawie zawartego porozumienia, o którym mowa w ust. 10 - dane identyfikujące gminę lub powiat, z którymi zawarto porozumienie, oraz liczbę miejsc w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym, których dotyczy porozumienie.

18. Zgłoszenia do rejestru dokonuje podmiot prowadzący mieszkanie treningowe lub wspomagane.

19. Podmiot prowadzący mieszkanie treningowe lub wspomagane zgłasza wojewodzie wszelkie zmiany danych objętych rejestrem w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

20. Wojewoda na bieżąco aktualizuje zgłoszone dane w rejestrze.

21. Rejestr jest jawny. Dane z rejestru udostępnia się na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego.

22. Organizacja pozarządowa, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, oraz podmiot wymieniony w art. 3 ust. 3 tej ustawy prowadzące mieszkania treningowe lub wspomagane, z wyłączeniem trybu określonego w art. 25, zgłaszają fakt prowadzenia takiego mieszkania wojewodzie właściwemu ze względu na miejsce położenia tego mieszkania.

23. Listę mieszkań, o których mowa w ust. 22, wojewoda publikuje na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego w celu upowszechnienia informacji o tych mieszkaniach. Lista zawiera dane, o których mowa w ust. 17 pkt 1, 3 i 4.

24. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia:

1) minimalne standardy usług świadczonych w mieszkaniach treningowych lub wspomaganych,

2) minimalne standardy pomieszczeń w mieszkaniach treningowych lub wspomaganych

- kierując się potrzebą zapewnienia właściwych usług i wsparcia oraz uwzględniając indywidualne potrzeby i możliwości psychofizyczne osób korzystających ze wsparcia w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym.";

14) po art. 55 dodaje się art. 55a-55c w brzmieniu:

„Art. 55a. 1. Dom pomocy społecznej, o którym mowa w art. 56 pkt 1-4 i 6, może świadczyć usługi wsparcia krótkoterminowego w formie pobytu całodobowego lub w formie dziennej osobom pełnoletnim wymagającym wsparcia z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niebędącym mieszkańcami domu.

2. Podmiot prowadzący dom pomocy społecznej zgłasza wojewodzie informację o zamiarze świadczenia przez dom usług wsparcia krótkoterminowego, o których mowa w ust. 1, ze wskazaniem liczby miejsc przeznaczonych na usługi wsparcia dziennego i całodobowego, w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

3. Usługi wsparcia krótkoterminowego mogą być przyznane osobie, która ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymaga doraźnej pomocy w formie pobytu całodobowego lub w formie dziennej, ze względu na czasowe ograniczenie możliwości zapewnienia właściwego wsparcia w miejscu zamieszkania przez osoby na co dzień sprawujące opiekę nad tą osobą.

4. Rodzaj i zakres usług wsparcia krótkoterminowego są uzależnione od sytuacji osoby wymagającej wsparcia oraz jej indywidualnych potrzeb.

5. Usługi wsparcia krótkoterminowego realizowane w formie pobytu całodobowego są adekwatne do zakresu usług realizowanych przez dom pomocy społecznej na rzecz jego mieszkańców, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb osób korzystających z tej formy wsparcia.

6. Usługi wsparcia krótkoterminowego realizowane w formie dziennej obejmują usługi, o których mowa w ust. 5, z wyłączeniem pobytu całodobowego.

Art. 55b. 1. Usługi wsparcia krótkoterminowego realizowane w formie pobytu całodobowego mogą być przyznane na czas określony nie dłuższy niż 30 dni w roku kalendarzowym, z możliwością przedłużenia pobytu w szczególnie uzasadnionych przypadkach o nie więcej niż kolejne 30 dni w roku kalendarzowym.

2. Usługi wsparcia krótkoterminowego realizowane w formie dziennej mogą być przyznane w wymiarze nie mniejszym niż 4 godziny dziennie i nie większym niż 12 godzin dziennie, nie większym niż 30 dni w roku kalendarzowym, z możliwością przedłużenia wsparcia w szczególnie uzasadnionych przypadkach o nie więcej niż kolejne 30 dni w roku kalendarzowym.

3. Osoba może korzystać z usług wsparcia krótkoterminowego w danym roku kalendarzowym zarówno w formie pobytu całodobowego, jak i w formie dziennej, jednak łącznie dla obydwu form nie dłużej niż 60 dni w roku kalendarzowym.

4. Wniosek o przyznanie pomocy w formie usług wsparcia krótkoterminowego składa się w ośrodku pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych - w centrum usług społecznych, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby wymagającej wsparcia.

5. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4, dołącza się oświadczenie o sytuacji osobistej i dochodowej osoby ubiegającej się o usługi wsparcia krótkoterminowego, a także dokumenty umożliwiające stwierdzenie okoliczności, o których mowa w art. 55a ust. 3, oraz wskazujące na rodzaj i zakres wsparcia, którego wymaga ta osoba.

6. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 5, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie zawiera w nim klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

7. W postępowaniu o przyznanie prawa do usług wsparcia krótkoterminowego nie przeprowadza się rodzinnego wywiadu środowiskowego, chyba że powstaną wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym treści oświadczenia, o którym mowa w ust. 5.

8. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o usługi wsparcia krótkoterminowego deklaruje ponoszenie pełnej odpłatności za te usługi, sytuacji dochodowej nie ustala się.

9. Kierownik ośrodka pomocy społecznej lub dyrektor centrum usług społecznych, o których mowa w ust. 4, wydaje decyzję przyznającą prawo do usług wsparcia krótkoterminowego po dokonaniu uzgodnień z konkretnym domem pomocy społecznej prowadzonym przez gminę, powiat lub na ich zlecenie, który będzie realizował usługi. Wydaną decyzję ośrodek pomocy społecznej lub centrum usług społecznych przekazują do gminy lub powiatu prowadzących lub zlecających prowadzenie domu pomocy społecznej.

10. Decyzja przyznająca prawo do usług wsparcia krótkoterminowego określa wymiar i zakres usług, odpłatność za usługi, miejsce świadczenia usług oraz okres, na jaki zostały one przyznane.

11. Obowiązani do wnoszenia opłaty za korzystanie z usług wsparcia krótkoterminowego są w kolejności:

1) osoba korzystająca z usług wsparcia krótkoterminowego,

2) gmina, która przyznała usługi wsparcia krótkoterminowego

- przy czym gmina określona w pkt 2 nie ma obowiązku wnoszenia opłaty, jeżeli osoba korzystająca z usług wsparcia krótkoterminowego ponosi pełną odpłatność.

12. Do świadczenia usług wsparcia krótkoterminowego nie stosuje się przepisów art. 58-64b oraz art. 65 ust. 2.

Art. 55c. 1. Dyrektor lub kierownik domu pomocy społecznej prowadzi rejestr zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych dotyczących mieszkańców domu.

2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera zgłoszenia o następujących zdarzeniach nadzwyczajnych dotyczących mieszkańców domu, związanych z zagrożeniem życia lub zdrowia tych mieszkańców:

1) wypadkach;

2) samouszkodzeniach;

3) obrażeniach ciała.

3. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera również:

1) imię i nazwisko osoby zgłaszającej;

2) datę zgłoszenia;

3) opis i miejsce zdarzenia;

4) informację o podjętych działaniach następczych.

4. Organizacja przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych, podejmowania działań następczych oraz związanego z tym przetwarzania danych osobowych powinna uniemożliwiać nieupoważnionym osobom uzyskanie dostępu do informacji oraz zapewniać ochronę poufności tożsamości osoby dokonującej zgłoszenia.

5. Do przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych oraz podejmowania działań następczych mogą być dopuszczone wyłącznie osoby posiadające pisemne upoważnienie dyrektora lub kierownika domu pomocy społecznej.

6. Zanonimizowane informacje, o których mowa w ust. 2 i 3, dyrektor lub kierownik domu pomocy społecznej przekazuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), staroście jednostki samorządu terytorialnego prowadzącej dom pomocy społecznej lub zlecającej jego prowadzenie lub marszałkowi województwa w przypadku regionalnych domów pomocy społecznej - nie rzadziej niż raz na kwartał.

7. Wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa po otrzymaniu informacji, o których mowa w ust. 6, niezwłocznie weryfikuje przekazane informacje w celu analizy i oceny zasadności podjętych działań następczych.

8. Wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa przekazuje wojewodzie informację zbiorczą o zgłoszeniach o zdarzeniach nadzwyczajnych i podjętych działaniach następczych nie rzadziej niż raz na kwartał.

9. Informacja zbiorcza o zgłoszeniach o zdarzeniach nadzwyczajnych i podjętych działaniach następczych jest przekazywana przez wojewodę ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego nie rzadziej niż raz na kwartał, za pomocą systemu teleinformatycznego, do rejestru centralnego, o którym mowa w art. 23 ust. 4a.";

15) w art. 57:

a) w ust. 3a pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) nazwę podmiotu, jego siedzibę, adres i numer telefonu, a w przypadku osoby fizycznej także dane osobowe (imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer telefonu i numer PESEL, o ile osoba taki posiada);",

b) ust. 5 i 6 otrzymują brzmienie:

„5. Zezwolenie na prowadzenie domu pomocy społecznej wydaje się na czas nieokreślony, z zastrzeżeniem art. 57b.

6. Wojewoda prowadzi rejestr domów pomocy społecznej. Rejestr jest jawny, na bieżąco aktualizowany i udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego.",

c) po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:

„6a. Rejestr, o którym mowa w ust. 6, zawiera:

1) numer domu pomocy społecznej w rejestrze;

2) nazwę, adres i numer telefonu domu pomocy społecznej;

3) typ domu pomocy społecznej;

4) nazwę podmiotu prowadzącego lub imię i nazwisko osoby prowadzącej dom pomocy społecznej;

5) liczbę miejsc przeznaczonych dla mieszkańców domu pomocy społecznej;

6) czas, na jaki zostało wydane zezwolenie na prowadzenie domu pomocy społecznej;

7) numer decyzji i datę wydania zezwolenia na prowadzenie domu pomocy społecznej;

8) informację o świadczeniu przez dom pomocy społecznej usług wsparcia krótkoterminowego, o których mowa w art. 55a ust. 1, ze wskazaniem liczby miejsc przeznaczonych na świadczenie usług wsparcia dziennego i całodobowego;

9) nazwę jednostki samorządu terytorialnego zlecającej prowadzenie domu pomocy społecznej.";

16) po art. 57a dodaje się art. 57b i art. 57c w brzmieniu:

„Art. 57b. Podmiotowi, któremu cofnięto zezwolenie na prowadzenie domu pomocy społecznej z przyczyn, o których mowa w art. 57a ust. 1, w przypadku wystąpienia po raz kolejny z wnioskiem o wydanie zezwolenia na prowadzenie domu pomocy społecznej zezwolenie wydaje się na czas określony - 1 rok.

Art. 57c. Wojewoda wydaje zgodę na przekształcenie miejsc, o których mowa w art. 57 ust. 3a pkt 6, w miejsca przeznaczone na świadczenie usług wsparcia krótkoterminowego dziennego lub całodobowego oraz utworzenie nowych miejsc przeznaczonych na usługi wsparcia dziennego lub całodobowego. Do wydania zgody przepis art. 57 stosuje się odpowiednio.";

17) w art. 65:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Do domów pomocy społecznej prowadzonych przez podmioty niepubliczne, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2-4, jeżeli nie są one prowadzone na zlecenie organu jednostki samorządu terytorialnego, nie stosuje się przepisów art. 55b, art. 55c ust. 6-8 oraz art. 59-64b.",

b) po ust. 1a dodaje się ust. 1b w brzmieniu:

„1b. Zanonimizowane informacje, o których mowa w art. 55c ust. 2 i 3, podmioty prowadzące domy pomocy społecznej, o których mowa w ust. 1, przekazują wojewodzie nie rzadziej niż raz na kwartał.";

18) w art. 67:

a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Wojewoda prowadzi rejestr placówek, o których mowa w ust. 1. Rejestr jest jawny, na bieżąco aktualizowany i udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego. Rejestr zawiera:

1) numer placówki w rejestrze;

2) nazwę, adres i numer telefonu placówki;

3) nazwę podmiotu prowadzącego placówkę lub imię i nazwisko osoby prowadzącej placówkę;

4) przeznaczenie placówki;

5) liczbę miejsc przeznaczonych dla mieszkańców placówki;

6) czas, na jaki zostało wydane zezwolenie na prowadzenie placówki;

7) numer decyzji i datę wydania zezwolenia na prowadzenie placówki.",

b) po ust. 3c dodaje ust. 3d w brzmieniu:

„3d. Podmiotowi, któremu cofnięto zezwolenie na prowadzenie placówki z przyczyn, o których mowa w ust. 3a, w przypadku wystąpienia po raz kolejny z wnioskiem o wydanie zezwolenia na prowadzenie placówki zezwolenie wydaje się na czas określony - 1 rok.";

19) w art. 68a w pkt 3 w lit. b średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. c-e w brzmieniu:

„c) numeru placówki w rejestrze placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku,

d) numerów alarmowych,

e) danych teleadresowych organów, właściwych miejscowo instytucji i organizacji działających w zakresie wolności i praw człowieka oraz instytucji kontrolnych, w szczególności:

- Rzecznika Praw Obywatelskich,

- Rzecznika Praw Pacjenta,

- państwowego powiatowego inspektora sanitarnego,

- właściwego do spraw pomocy społecznej wydziału urzędu wojewódzkiego,

- właściwego ze względu na miejsce położenia placówki ośrodka pomocy społecznej,

- prokuratury rejonowej,

- sądu opiekuńczego;";

20) po art. 68a dodaje się art. 68aa w brzmieniu:

„Art. 68aa. 1. Podmiot prowadzący placówkę zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku prowadzi rejestr zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych dotyczących osób przebywających w placówce.

2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera zgłoszenia o następujących zdarzeniach nadzwyczajnych dotyczących osób przebywających w placówce, związanych z zagrożeniem życia lub zdrowia tych osób:

1) wypadkach;

2) samouszkodzeniach;

3) obrażeniach ciała.

3. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera również:

1) imię i nazwisko osoby zgłaszającej;

2) datę zgłoszenia;

3) opis i miejsce zdarzenia;

4) informację o podjętych działaniach następczych.

3. Organizacja przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych, podejmowania działań następczych oraz związanego z tym przetwarzania danych osobowych powinna uniemożliwiać nieupoważnionym osobom uzyskanie dostępu do informacji oraz zapewniać ochronę poufności tożsamości osoby dokonującej zgłoszenia.

4. Do przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych oraz podejmowania działań następczych mogą być dopuszczone wyłącznie osoby posiadające pisemne upoważnienie podmiotu prowadzącego placówkę zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.

5. Zanonimizowane informacje, o których mowa w ust. 2 i 3, podmiot prowadzący placówkę zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku przekazuje wojewodzie nie rzadziej niż raz na kwartał.

6. Informacja zbiorcza o zgłoszeniach o zdarzeniach nadzwyczajnych i podjętych działaniach następczych jest przekazywana przez wojewodę ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego nie rzadziej niż raz na kwartał, za pomocą systemu teleinformatycznego, do rejestru centralnego, o którym mowa w art. 23 ust. 4a.";

21) po art. 97 dodaje się art. 97a w brzmieniu:

„Art. 97a. 1. W przypadku świadczenia przez dom pomocy społecznej usług wsparcia krótkoterminowego rada gminy lub rada powiatu właściwa dla tego domu pomocy społecznej określa, w drodze uchwały, wysokość opłat za godzinę świadczenia usług, w przypadku usług wsparcia krótkoterminowego świadczonego w formie dziennej, oraz za dzień pobytu, w przypadku świadczenia usług wsparcia krótkoterminowego w formie pobytu całodobowego.

2. Rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania usług wsparcia krótkoterminowego świadczonego w formie dziennej i w formie pobytu całodobowego oraz warunki odpłatności za te usługi oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.

3. Usługi wsparcia krótkoterminowego są odpłatne do wysokości opłat, o których mowa w ust. 1. Osoba korzystająca z usług wsparcia krótkoterminowego nie ponosi opłat, jeżeli jej dochód nie przekracza kwoty kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej.

4. Różnicę między ustaloną odpłatnością osoby korzystającej z usług wsparcia krótkoterminowego a opłatą za usługi, o której mowa w ust. 1, ponosi gmina, która przyznała osobie usługi wsparcia krótkoterminowego.";

22) w art. 100 w ust. 3 wyrazy „mieszkaniach chronionych i" zastępuje się wyrazami „mieszkaniach treningowych i wspomaganych oraz";

23) w art. 105 w ust. 1 po wyrazach „a także kuratorzy sądowi," dodaje się wyrazy „komornicy,";

24) w art. 107:

a) w ust. 4 po wyrazach „przebywających w domach pomocy społecznej" dodaje się wyrazy „oraz w ośrodkach wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi",

b) w ust. 5b:

- pkt 7 otrzymuje brzmienie:

„7) zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, kosztów uzyskania przychodu, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;",

- pkt 21 otrzymuje brzmienie:

„21) prawomocnego orzeczenia sądu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej albo o skazaniu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego popełnione na szkodę osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty za pobyt mieszkańca domu w domu pomocy społecznej, jej zstępnego, małoletniego lub pełnoletniego nieporadnego ze względu na wiek, stan psychiczny lub fizyczny, jej rodzeństwa lub rodzica.";

25) w art. 121:

a) po ust. 2b dodaje się ust. 2ba w brzmieniu:

„2ba. Każdy czyn, o którym mowa w art. 222, art. 223 lub art. 226 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, popełniony wobec pracownika socjalnego jest rejestrowany w rejestrze centralnym, o którym mowa w art. 23 ust. 4a, w terminie 3 dni od dnia popełnienia.",

b) po ust. 2c dodaje się ust. 2d-2k w brzmieniu:

„2d. Pracownikowi socjalnemu zatrudnionemu w samorządowej jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, pokrzywdzonemu przestępstwem, o którym mowa w art. 222, art. 223 lub art. 226 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, w związku z wykonywaniem czynności służbowych przysługuje, na jego wniosek, bezpłatna ochrona prawna w postępowaniu karnym, w którym uczestniczy w charakterze pokrzywdzonego lub oskarżyciela posiłkowego.

2e. Ochronę prawną, o której mowa w ust. 2d, zapewnia samorządowa jednostka organizacyjna pomocy społecznej, w której jest zatrudniony pracownik socjalny, a jeżeli jednostka ta nie ma zapewnionej obsługi prawnej realizowanej przez radców prawnych lub adwokatów, ochronę prawną zapewnia właściwy miejscowo urząd gminy, starostwo powiatowe lub urząd marszałkowski.

2f. W przypadku braku możliwości zapewnienia ochrony prawnej przez podmioty, o których mowa w ust. 2e, pracownikowi socjalnemu przysługuje zwrot kosztów ochrony prawnej, o której mowa w ust. 2d, w wysokości 50% faktycznie poniesionych kosztów.

2g. Podmiotem właściwym w sprawach zwrotu kosztów ochrony prawnej, o których mowa w ust. 2f, jest samorządowa jednostka organizacyjna pomocy społecznej, w której jest zatrudniony pracownik socjalny.

2h. Zwrot kosztów ochrony prawnej, o których mowa w ust. 2f, następuje na wniosek pracownika socjalnego, który poniósł te koszty.

2i. Koszty ochrony prawnej, o których mowa w ust. 2f, dokumentuje się za pomocą faktur, w tym elektronicznych, rachunków lub dokumentów sporządzonych na piśmie, potwierdzających datę ich poniesienia oraz ich wysokość, a także pozwalających na jednoznaczne ustalenie podmiotu świadczącego ochronę prawną na rzecz pracownika socjalnego.

2j. Dokumenty, o których mowa w ust. 2i, dołącza się do wniosku o zwrot kosztów ochrony prawnej pracownika socjalnego.

2k. Zwrot kosztów ochrony prawnej, o których mowa w ust. 2f, następuje w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku o zwrot tych kosztów.";

26) w art. 121b po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:

„6a. Organem nadzorującym jednostkę organizacyjną pomocy społecznej, o którym mowa w ust. 6, jest odpowiednio wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa.";

27) art. 134t otrzymuje brzmienie:

„Art. 134t. Do wyboru przez instytucję zarządzającą beneficjentów-organizacji partnerskich stosuje się odpowiednio przepisy art. 45-49, art. 51 ust. 1 pkt 3, 4 i 6-9, ust. 2 pkt 2 i 4, ust. 3-6 i ust. 8, art. 53, art. 54 ust. 1, art. 55, art. 56, art. 57 ust. 1 zdanie pierwsze i ust. 2-4, art. 58, art. 59, art. 63-65, art. 68, art. 69 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 oraz art. 70-78 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, przy czym instytucją właściwą do wyboru beneficjentów-organizacji partnerskich oraz do rozpatrzenia protestu jest minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.".

„7. Przepisu ust. 4 nie stosuje się do podmiotów, które na podstawie odrębnych przepisów realizują zadania interesu publicznego, jeżeli spowoduje to niemożność wdrożenia działania w ramach programu lub znacznej jego części, jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych, instytutów badawczych prowadzących działalność leczniczą, podmiotów leczniczych utworzonych przez organy administracji rządowej oraz podmiotów leczniczych utworzonych lub prowadzonych przez uczelnie medyczne, a także do beneficjentów, o których mowa w art. 134b ust. 2 pkt 2 i art. 134o ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej.".

2. Podmioty prowadzące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy mieszkania chronione, które przekształciły je w mieszkania treningowe lub mieszkania wspomagane, dostosują te mieszkania do wymagań określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 53 ust. 24 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

3. Decyzje o skierowaniu osoby do korzystania ze wsparcia w mieszkaniu chronionym wydane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują moc do dnia w nich wskazanego, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

4. Do postępowań o skierowanie osoby do korzystania ze wsparcia w mieszkaniu chronionym wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 53 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

5. Podmioty prowadzące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy mieszkania chronione, które przekształciły je w mieszkania treningowe lub mieszkania wspomagane, zgłoszą w terminie 2 miesięcy od dnia przekształcenia prowadzone przez siebie mieszkania do rejestru, o którym mowa w art. 53 ust. 16 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

6. Pierwsze udostępnienie danych z rejestru, o którym mowa w art. 53 ust. 16 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nastąpi nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

1) art. 30a ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 2,

2) art. 62b ust. 1 pkt 2 lit. d tiret 13 ustawy zmienianej w art. 3,

3) art. 1 pkt 1 lit. b, art. 2 pkt 4 i pkt 5 lit. b, art. 6 ust. 1 i 2 oraz ust. 3 pkt 1-3, art. 15 ust. 2 oraz art. 21 ust. 1 pkt 1, ust. 6 pkt 1 i ust. 10 pkt 1-3 ustawy zmienianej w art. 4,

4) art. 52 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 6,

5) art. 4 ust. 1 pkt 4 lit. m ustawy zmienianej w art. 7,

6) art. 2 pkt 2 lit. e tiret 18 ustawy zmienianej w art. 8

- w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się również do prowadzonych w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy mieszkań chronionych do dnia ich przekształcenia w mieszkania treningowe lub mieszkania wspomagane, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Duda

¹⁾ Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawę z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, ustawę z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu niektórych przedsięwzięć mieszkaniowych, ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, ustawę z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości, ustawę z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz ustawę z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku.

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 1726, 1855, 2339 i 2600 oraz z 2023 r. poz. 289, 818, 852 i 1234.

³⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 1723, 2127, 2243, 2370 i 2687 oraz z 2023 r. poz. 295, 1506, 1597, 1681 i 1688.

⁴⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 2127, 2185, 2236, 2243 i 2687 oraz z 2023 r. poz. 295, 877 i 1234.