Dziennik Ustaw - rok 2023 poz. 297

Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

1) budowlach rolniczych - rozumie się przez to budowle na potrzeby rolnictwa i przechowalnictwa produktów rolnych, w szczególności takie jak: zbiorniki na nawozy naturalne płynne, zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, płyty do przechowywania nawozów naturalnych stałych, silosy na kiszonki, silosy na zboże i pasze, komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu rolniczego;

2) pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi - rozumie się przez to pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane;

3) zbiornikach na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej - rozumie się przez to zbiorniki na płynne produkty powstałe w wyniku procesu fermentacji towarzyszącej produkcji biogazu rolniczego.

1) powierzchnia strefy pożarowej przekracza 1000 m²;

2) występuje strefa zagrożenia wybuchem wewnątrz budowli rolniczych.

2. Szerokość dojazdów do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinna wynosić co najmniej 3 m.

3. Ukształtowanie niwelety podłużnej i przekrojów poprzecznych dojść i dojazdów do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinno zapewniać spływ wód opadowych lub roztopowych.

4. Stanowiska postojowe i dojazdy do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinny mieć nawierzchnię utwardzoną, zapewniającą odpływ wód opadowych lub roztopowych.

1) 10 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach sąsiednich, jednak nie mniej niż 15 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach;

2) 15 m od magazynów środków spożywczych, a także od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;

3) 5 m od silosów na kiszonki;

4) 5 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;

5) 5 m od silosów na zboże i pasze;

6) 4 m od granicy działki sąsiedniej.

2. Odległości otwartych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, otwartych zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz płyt do przechowywania nawozów naturalnych stałych powinny wynosić co najmniej:

1) 25 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach sąsiednich, jednak nie mniej niż 30 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach;

2) 50 m od magazynów środków spożywczych, a także od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;

3) 10 m od silosów na kiszonki;

4) 10 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;

5) 5 m od silosów na zboże i pasze;

6) 4 m od granicy działki sąsiedniej.

3. Dopuszcza się sytuowanie zamkniętych zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zamkniętych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, a także płyt do przechowywania nawozów naturalnych stałych w odległościach mniejszych niż odległości określone w ust. 1 pkt 6 i ust. 2 pkt 6 lub na granicy działek, w przypadku gdy będą przylegać do tego samego rodzaju budowli rolniczych na działce sąsiedniej.

1) 20 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od budynków inwentarskich;

2) 20 m od budynków innych niż budynki inwentarskie, niepowiązanych technologicznie z instalacją służącą do otrzymywania biogazu rolniczego;

3) 15 m od składu węgla i koksu;

4) 15 m od komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu rolniczego, które są elementem odrębnych instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;

5) 25 m od studni lub ujęć wód, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2625 i 2687), linii brzegu wód powierzchniowych oraz pasa morskiego;

6) 15 m od silosów na zboże i pasze;

7) 5 m od granicy działki sąsiedniej.

1) 8 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi;

2) 8 m od budynków innych niż budynki inwentarskie i gospodarcze;

3) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;

4) 15 m od składu węgla i koksu;

5) 4 m od granicy działki sąsiedniej.

2. Odległość silosów na zboże i pasze o pojemności większej niż 100 ton powinna wynosić co najmniej:

1) 10 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od budynków inwentarskich, jednak nie mniej niż 15 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach oraz budynkach;

2) 8 m od budynków innych niż budynki inwentarskie;

3) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;

4) 15 m od składu węgla i koksu;

5) 4 m od granicy działki sąsiedniej.

1) 25 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, jednak nie mniej niż 30 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach;

2) 50 m od magazynów środków spożywczych, a także od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;

3) 8 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;

4) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;

5) 15 m od składu węgla i koksu;

6) 5 m od granicy działki sąsiedniej.

2. Silosy na kiszonki powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.

1) 30 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, urządzeń wodnych do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych, urządzeń wodnych prowadzących wody powierzchniowe, ujęć wody oraz zbiorników i cieków wodnych, silosów na kiszonki, budynków magazynowych pasz i ziarna, magazynów środków spożywczych oraz budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;

2) 5 m od granicy działki sąsiedniej.

2. W stalowych elementach konstrukcyjnych budowli rolniczych narażonych na korozję należy, niezależnie od zabezpieczenia antykorozyjnego, stosować naddatki.

1) być dostosowane do:

a) warunków hydrogeologicznych i innych cech podłoża gruntowego,

b) rodzaju konstrukcji oraz sposobu użytkowania budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych;

2) zapewniać zachowanie stanów granicznych nośności i użytkowania konstrukcji.

2. Fundamenty budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinny być zabezpieczone przed:

1) negatywnymi skutkami oddziaływania wód gruntowych;

2) skutkami przemarzania podłoża gruntowego, jeżeli podłoże stanowią grunty wysadzinowe;

3) uszkodzeniami umożliwiającymi przeniknięcie do gruntu szkodliwych substancji znajdujących się w tych budowlach i urządzeniach.

2. Przegrody budowlane, o których mowa w ust. 1, powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób umożliwiający wymianę zniszczonych lub uszkodzonych elementów.

2. Zbiorniki powłokowe biogazu rolniczego wykonane z tworzyw elastycznych powinny być zabezpieczone ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,8 m.

3. Odległość ogrodzenia od płaszcza zbiornika biogazu rolniczego powinna wynosić co najmniej 0,85 m.

4. Dopuszcza się odległość mniejszą niż odległość określona w ust. 3 pod warunkiem wykonania ogrodzenia w sposób uniemożliwiający sięgnięcie do płaszcza zbiornika biogazu rolniczego.

5. Zbiorniki biogazu rolniczego wykonane z metalu lub żelbetu mogą być nieobudowane.

6. Podziemne zbiorniki biogazu rolniczego mogą być obciążone jedynie znajdującym się nad nimi gruntem.

1) pożarem lub wybuchem;

2) zamarznięciem przewodów doprowadzających i odprowadzających gaz;

3) kondensacją gazu;

4) korozją powodowaną przez substancje zawarte w gazie, w szczególności przez amoniak i siarkowodór.

2. Izolacja cieplna komór fermentacyjnych i przewodów biogazu rolniczego powinna być wykonana w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie się ognia.

2. Instalacje elektryczne powinny być prowadzone w rurach o stopniu ochrony nie niższym niż IP-54. W przypadku stosowania mieszadeł nurkowych stopień ochrony powinien wynosić IP-68.

1) wytrzymałością na rozrywanie wynoszącą co najmniej 15 N/cmb;

2) przepuszczalnością metanu nie większą niż 10 cm³/m²h bar;

3) odpornością na działanie temperatur w granicach od -30°C do +50°C;

4) możliwością odprowadzania ładunków elektrostatycznych.

2. Otwory nawiewne w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, powinny znajdować się bezpośrednio nad posadzką, a kanały wywiewne powinny być wyprowadzone ponad dach.

3. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, otwory nawiewne i kanały wywiewne powinny mieć powierzchnię przekroju dla zbiorników biogazu rolniczego o pojemności:

1) do 50 m³ - 400 cm²;

2) powyżej 50 m³ do 100 m³ - 700 cm²;

3) powyżej 100 m³ do 200 m³ - 1000 cm²;

4) powyżej 200 m³ - 1500 cm².

2. Zbiorniki na nawozy naturalne płynne powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.

3. Zamknięte zbiorniki na nawozy naturalne płynne powinny mieć szczelne przykrycie, wylot wentylacyjny i zamykany otwór wejściowy, z wyłączeniem zbiorników na nawozy naturalne płynne lub ich części, które znajdują się pod budynkiem inwentarskim i stanowią technologiczne wyposażenie tego budynku.

4. Zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne, a w przypadku gdy są to zamknięte zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej - szczelne przykrycie, wylot wentylacyjny i zamykany otwór wejściowy.

5. Konstrukcja zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinna zapewniać warunki ich użytkowania przez:

1) umożliwienie dojazdu oraz opróżnienia gromadzących się osadów;

2) wykonanie spadków w dnie w kierunku komory czerpalnej nawozów naturalnych płynnych oraz produktów pofermentacyjnych w postaci płynnej;

3) wykonanie spadków na zewnątrz, aby był możliwy odpływ wód opadowych lub roztopowych.

6. Zbiorniki na nawozy naturalne płynne i zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej o wysokości mniejszej niż 1,8 m oraz niewyposażone w przykrycie sztywne powinny być zabezpieczone ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,8 m.

7. Pomosty obsługowe i dojścia dla obsługi zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej zaopatrzonych w przykrycie inne niż przykrycie sztywne i odporne na uszkodzenia mechaniczne, a także otwartych zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz otwartych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinny być zabezpieczone barierkami ochronnymi o wysokości co najmniej 1,1 m z poprzeczką umieszczoną w połowie ich wysokości i na wysokości 0,15 m nad pomostem.

8. Izolacja wodoszczelna skarp i dna zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinna być wykonana z trwałych materiałów izolacyjnych.

2. Do składów, o których mowa w ust. 1, zapewnia się dojazd dla pojazdów mechanicznych.

3. Podłoże składów, o których mowa w ust. 1, powinno być utwardzone ze spadkiem nie mniejszym niż 3%.

4. Składy węgla brunatnego powinny być przykryte.

2. W przyjętym sposobie ochrony przed korozją powinien być uwzględniony przewidywany okres eksploatacji budowli rolniczych.

1) być dostosowany do rozwiązań materiałowych;

2) spełniać wymagania higieniczne;

3) umożliwiać konserwację i naprawy.

2. Rozwiązania technologiczne, architektoniczne, instalacyjne i konstrukcyjne powinny uniemożliwiać zniszczenie budowli rolniczych w przypadku uszkodzenia korozyjnego niektórych elementów tych budowli.

3. Należy zapewnić dostęp do elementów budowli rolniczych wymagających okresowej kontroli i konserwacji.

2. W elementach, o których mowa w ust. 1, należy stosować zbrojenie z naddatkiem na korozję.

3. Złącza elementów, o których mowa w ust. 1, dla których beton nie stanowi dostatecznej ochrony, należy zabezpieczać powłokami ochronnymi lub wykonywać ze stali nierdzewnej.

4. Minimalna otulina zbrojenia w elementach, o których mowa w ust. 1, powinna wynosić:

1) 50 mm od strony środowiska powodującego korozję w silosach na kiszonki;

2) 30 mm w ścianach i dnach leja silosów na zboże i pasze, w których beton powinien spełniać dodatkowo warunek podwyższonej ścieralności.

5. Składniki betonu nie powinny powodować korozji zbrojenia.

1) zachowanie nośności ogniowej konstrukcji przez określony czas, przy czym dla konstrukcji nośnej zamkniętych zbiorników na nawozy naturalne płynne, zamkniętych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, silosów na kiszonki oraz silosów na zboże i pasze wyniesionych ponad ziemię zapewnia się klasę odporności ogniowej co najmniej R 30;

2) ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu wewnątrz budowli rolniczych;

3) ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie obiekty budowlane lub tereny;

4) możliwość ewakuacji ludzi z miejsc przeznaczonych do ich przebywania lub możliwość uratowania ludzi w inny sposób;

5) bezpieczeństwo ekip ratowniczych, w szczególności przez zapewnienie dostępu do miejsca pożaru oraz zapewnienie zaopatrzenia w wodę do celów przeciwpożarowych.

2. Wymiary stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych są określone w załączniku do rozporządzenia.

3. Dopuszcza się przyjmowanie wymiarów stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych innych niż wymiary określone w załączniku do rozporządzenia - w przypadku zastosowania rozwiązań technicznych uzasadniających przyjęcie takich wymiarów zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej.

2. W przypadku instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego, które mają pojemność:

1) do 350 m³ - strefa bezpieczeństwa wynosi co najmniej 3 m;

2) ponad 350 m³ do 700 m³ - strefa bezpieczeństwa wynosi co najmniej 5 m;

3) ponad 700 m³ - strefa bezpieczeństwa wynosi co najmniej 8 m.

3. Strefa bezpieczeństwa powinna być oddzielona ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,5 m oraz oznakowana tablicami ostrzegawczymi: „Instalacja służąca do otrzymywania biogazu rolniczego. Zagrożenie wybuchem. Używanie ognia otwartego i palenie tytoniu zabronione.".

1) została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę lub został złożony wniosek o wydanie takiej decyzji lub

2) rozpoczęto budowę niewymagającą pozwolenia na budowę

- stosuje się przepisy dotychczasowe.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi: wz. R. Romanowski

¹⁾ Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rozwój wsi, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1950).

²⁾ Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 24 sierpnia 2022 r. pod numerem 2022/557/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża dyrektywę (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).

³⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 88, 1557, 1768, 1783, 1846, 2206 i 2687.

⁴⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U. z 2014 r. poz. 81), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. z 2022 r. poz. 2240).

Załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 13 stycznia 2023 r. (Dz. U. poz. 297)

WYMIARY STREF ZAGROŻENIA WYBUCHEM DLA BUDOWLI ROLNICZYCH I URZĄDZEŃ BUDOWLANYCH Z NIMI ZWIĄZANYCH

1. Instalacje służące do otrzymywania biogazu rolniczego:

1) komory fermentacyjne - strefa 0 w całej komorze nad osadem gnilnym, w komorach przelewowych i syfonach;

2) wokół niezapewniających gazoszczelności włazów do komór - strefa 1 - 3 m;

3) wokół połączeń kołnierzowych gwintowanych i ściskanych rurociągów gazowych, dławic i gniazd zaworów przy ciśnieniach wynoszących ponad 2 bary - strefa 2 - 0,5 m;

4) aparatura kontrolno-pomiarowa, filtry w pomieszczeniach - strefa 2 - całe pomieszczenia;

5) filtry w pomieszczeniach wyposażonych w eksplozymetry i wentylację mechaniczną awaryjną - nie wyznacza się;

6) wokół zaworów bezpieczeństwa - strefa 1 - 5 m;

7) wokół przewodów odpowietrzających i wydmuchowych - strefa 1 o promieniu 5 m, przy czym 1 m w dół i 10 m w górę;

8) pomieszczenia sprężarek biogazu rolniczego - strefa 1 w całym pomieszczeniu;

9) pomieszczenia sprężarek biogazu rolniczego wyposażone w eksplozymetry i wentylację mechaniczną awaryjną - strefa 1 - 0,5 m wokół możliwych źródeł wydzielania.

2. Suszarnie, wytwórnie pasz, silosy na zboże i pasze, punkty przyjęciowe zbóż:

1) silosy i urządzenia technologiczne, w tym obudowane urządzenia transportowe - strefa 20 wewnątrz urządzeń i zbiorników zamkniętych;

2) urządzenia rozładowcze i pakujące - strefa 21 w promieniu 3 m od miejsca pakowania worków lub zasypu zbiorników, przyczep ciągnikowych i samochodów ciężarowych;

3) kosze zasypowe sypkich palnych produktów rolnych - strefa 21 w objętości kosza i dodatkowo 3 m w każdym kierunku nieograniczonym szczelnymi przegrodami.