REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2019 poz. 2172
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ1)
z dnia 15 października 2019 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą
Na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2019 r. poz. 1481 i 1818) zarządza się, co następuje:
§ 1. [Rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą]
1) w § 1:
a) w ust. 1 wyrazy „Szkoły podstawowe, gimnazja i licea ogólnokształcące oraz zespoły tych szkół” zastępuje się wyrazami „Klasy dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego prowadzone w czteroletnich liceach ogólnokształcących”,
b) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:
„2. Szkoły polskie umożliwiają uczniom uczęszczającym do szkół działających w systemach oświaty innych krajów uzupełnianie wykształcenia w zakresie dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego, zgodnie z ramami programowymi kształcenia uzupełniającego dla szkół polskich i planami nauczania, o których mowa w § 8 ust. 3 pkt 1 i 2.
3. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o szkole bez bliższego określenia – należy przez to rozumieć klasy dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego prowadzone w czteroletnim liceum ogólnokształcącym oraz szkołę polską, o których mowa w ust. 1 i 2.”;
2) w § 2:
a) w ust. 1 po wyrazach „za granicą” dodaje się wyrazy „w szkołach”,
b) uchyla się ust. 1a-3;
3) w § 3:
a) uchyla się ust. 1,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Organizację roku szkolnego w szkołach określa dyrektor Ośrodka na wniosek dyrektora czteroletniego liceum ogólnokształcącego, w którym są prowadzone klasy dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego, lub kierownika szkoły polskiej.”;
4) w § 5 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Warunkiem przyjęcia ucznia do szkoły polskiej jest dostarczenie kierownikowi szkoły polskiej zaświadczenia o uczęszczaniu ucznia do szkoły funkcjonującej w systemie oświaty kraju pobytu ucznia lub szkoły europejskiej działającej na podstawie Konwencji o Statucie Szkół Europejskich albo pisemnego oświadczenia rodziców o uczęszczaniu ucznia do takiej szkoły.”;
5) w § 6:
a) uchyla się ust. 1 i 2,
b) w ust. 3 po wyrazie „pedagogiczną” skreśla się przecinek i wyrazy „z zastrzeżeniem ust. 5”,
c) uchyla się ust. 4 i 5,
d) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Do statutu, o którym mowa w ust. 3, nie stosuje się przepisów wydanych na podstawie art. 60 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwanej dalej „ustawą”, dotyczących ramowych statutów szkół publicznych.”;
6) uchyla się § 7;
7) w § 8:
a) ust. 1 i 1a otrzymują brzmienie:
„1. Klasy dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego prowadzone w czteroletnim liceum ogólnokształcącym:
1) realizują programy nauczania uwzględniające podstawę programową kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, określoną w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 ustawy;
2) realizują ramowy plan nauczania dla liceum ogólnokształcącego, określony w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy;
3) prowadzą kształcenie w formie dziennej przez pięć dni w tygodniu.
1a. W przypadkach uzasadnionych warunkami kadrowymi lub lokalowymi w klasach, o których mowa w ust. 1, za zgodą dyrektora Ośrodka, mogą nie być realizowane następujące przedmioty: wiedza o kulturze, podstawy przedsiębiorczości, technologia informacyjna, informatyka, wychowanie fizyczne, zajęcia artystyczne lub ekonomia w praktyce.”,
b) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:
„2. Klasy, o których mowa w ust. 1, mogą realizować również programy i plan nauczania, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 2.
3. Szkoły polskie:
1) realizują programy nauczania uwzględniające ramy programowe kształcenia uzupełniającego dla szkół polskich, określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2) realizują plan nauczania uzupełniającego, określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia;
3) prowadzą kształcenie w wybranych dniach tygodnia ustalonych w arkuszu organizacji szkoły polskiej.”;
8) w § 10:
a) w ust. 1 w pkt 2 wyrazy „szkolnych punktów konsultacyjnych” zastępuje się wyrazami „szkół polskich”,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Do oceniania, klasyfikowania i promowania w kształceniu na odległość stosuje się odpowiednio przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2019 r. w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą (Dz. U. poz. 1652).”;
9) w § 11 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek dyrektora czteroletniego liceum ogólnokształcącego, w którym są prowadzone klasy dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego, lub kierownika szkoły polskiej, dyrektor Ośrodka może wyrazić zgodę na prowadzenie obowiązkowych zajęć edukacyjnych w klasie liczącej mniej niż 7 uczniów.”;
10) uchyla się § 12;
11) w § 13:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Uczniowie i absolwenci szkół otrzymują świadectwa szkolne wydawane zgodnie z przepisami w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków.”,
b) w ust. 2 wyraz „punkt” zastępuje się wyrazami „szkoła polska”,
c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do klas, o których mowa w § 8 ust. 1, realizujących programy i plan nauczania, o których mowa w § 8 ust. 3 pkt 1 i 2.”;
12) uchyla się § 15–25;
13) załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia otrzymują brzmienie określone odpowiednio w załącznikach nr 1 i 2 do niniejszego rozporządzenia.
§ 2. [Przepis przejściowy]
§ 3. [Wejście w życie]
Minister Edukacji Narodowej: D. Piontkowski
1) Minister Edukacji Narodowej kieruje działem administracji rządowej - oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji Narodowej (Dz. U. poz. 1055).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 15 października 2019 r. (poz. 2172)
Załącznik nr 1
RAMY PROGRAMOWE KSZTAŁCENIA UZUPEŁNIAJĄCEGO DLA SZKÓŁ POLSKICH
Trzyletnie liceum ogólnokształcące
Klasy I–III
JĘZYK POLSKI
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
Uczeń rozumie teksty o skomplikowanej budowie; dostrzega sensy zawarte w strukturze głębokiej tekstu; rozpoznaje funkcje tekstu i środki językowe służące ich realizacji; ma świadomość kryteriów poprawności językowej.
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury.
Uczeń stosuje w analizie podstawowe pojęcia z zakresu poetyki; w interpretacji tekstu wykorzystuje wiedzę o kontekstach, w jakich może być on odczytywany; poznaje niezbędne dla lektury fakty z historii literatury i innych dziedzin humanistyki; odczytuje rozmaite sensy dzieła; dokonuje interpretacji porównawczej.
III. Tworzenie wypowiedzi.
Uczeń buduje wypowiedzi o wyższym stopniu złożoności; stosuje w nich podstawowe zasady logiki i retoryki; ma świadomość własnej kompetencji językowej.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Kursywą zaznaczono treści nauczania dla uczniów na poziomie C biegłości językowej (poziom zaawansowany).
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
1. Słuchanie. Uczeń:
1) rozumie wypowiedzi monologowe i dialogowe, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych;
2) rozumie wypowiedzi o złożonej strukturze, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych, i odbiera zawarte w nich informacje zarówno jawne, jak i ukryte;
3) rozumie utwory literackie (z różnych epok) i inne teksty kultury;
4) rozumie wypowiedzi informacyjne i użytkowe oraz odróżnia informacje o faktach od opinii;
5) rozumie wypowiedzi o charakterze popularnonaukowym i publicystycznym;
6) rozumie intencję wypowiedzi (np. aprobatę, dezaprobatę, prowokację) oraz rozpoznaje środki językowe służące jej wyrażeniu;
7) rozumie jawną i ukrytą intencję wypowiedzi (sugestię i manipulację językową oraz ironię);
8) rozpoznaje środki językowe pełniące różne funkcje stylistyczne;
9) rozpoznaje pytania podchwytliwe i sugerujące odpowiedź;
10) rozpoznaje manipulację językową w tekstach reklamowych, w języku polityków i dziennikarzy.
2. Czytanie. Uczeń:
1) czyta na głos, prawidłowo akcentując wyrazy, i stosuje akcent zdaniowy;
2) rozumie dłuższe teksty informacyjne oraz użytkowe;
3) odczytuje sens całego tekstu (a w nim znaczenia wyrazów, związków frazeologicznych, zdań, grup zdań uporządkowanych w akapicie, odróżnia znaczenie realne i etymologiczne) oraz wydzielonych przez siebie fragmentów; potrafi objaśnić ich sens oraz funkcję na tle całości;
4) rozpoznaje podstawowe funkcje wypowiedzi;
5) rozpoznaje specyfikę tekstów publicystycznych (artykuł, felieton, reportaż), politycznych (przemówienie) i popularnonaukowych; wśród tekstów prasowych rozróżnia wiadomość i komentarz; odczytuje zawarte w odbieranych tekstach informacje zarówno jawne, jak i ukryte;
6) wyszukuje informacje według wskazanego kryterium i porządkuje je;
7) rozumie dłuższe utwory literackie oraz inne teksty kultury;
8) rozumie utwory literackie i inne teksty kultury, a w ich interpretacji uwzględnia różne konteksty;
9) rozpoznaje typ nadawcy i adresata tekstu;
10) wskazuje i charakteryzuje podstawowe kategorie świata przedstawionego;
11) identyfikuje elementy struktury tekstu literackiego i dostrzega relacje między nimi;
12) odczytuje sens całego tekstu i wydzielonych fragmentów oraz ich funkcję na tle całości;
13) rozpoznaje jawną i ukrytą intencję wypowiedzi (np. aprobatę, dezaprobatę, sugestię, ironię i manipulację językową);
14) dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy manipulacji;
15) w tekście argumentacyjnym wskazuje tezę, argumenty, przykłady i wnioski;
16) korzysta z rozmaitych źródeł informacji.
3. Świadomość językowa. Zgodnie z opisem umiejętności oraz kręgami tematycznymi (leksyka).
4. Analiza i interpretacja tekstów kultury (uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela).
Zgodnie z opisem umiejętności oraz kręgami tematycznymi (wartości).
II. Tworzenie wypowiedzi.
1. Mówienie. Uczeń:
1) mówi w sposób na ogół zrozumiały i stosuje akcent zdaniowy;
2) swobodnie i spontanicznie porozumiewa się w różnych sytuacjach, stosując właściwe formy komunikowania się;
3) wypowiada się spontanicznie, płynnie i logicznie;
4) formułuje spójną wypowiedź na tematy związane z otaczającą rzeczywistością, opowiada o własnych doświadczeniach, opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i sytuacje;
5) publicznie wygłasza przygotowaną przez siebie wypowiedź, dbając o dźwiękową wyrazistość przekazu (w tym także tempo mowy i donośność głosu);
6) streszcza, omawia przeczytane utwory literackie i inne teksty kultury, wskazuje ich temat, problematykę, charakteryzuje postacie, przedstawia przebieg akcji oraz tworzy spójne, dłuższe wypowiedzi na zadany lub wybrany przez siebie temat;
7) prezentuje fabułę i charakteryzuje postać mówiącą, wypowiada się precyzyjnie w rozmaitych formach;
8) uczestniczy w dyskusji na znany sobie temat, potrafi przedstawić swój punkt widzenia i uzasadnia własne zdanie;
9) w dyskusji oraz w wystąpieniu publicznym formułuje swoje zdanie, uzasadnia je i broni go, podejmuje polemikę;
10) stosuje uczciwe zabiegi perswazyjne, zdając sobie sprawę z ich wartości i funkcji; wystrzega się nieuczciwych zabiegów erystycznych;
11) stosuje podstawowe zasady etykiety językowej, dostosowując odmianę i styl języka do sytuacji, w której się wypowiada;
12) przestrzega zasad etykiety językowej, dostosowuje sposób wyrażania do stylu właściwego dla danej sytuacji;
13) recytuje utwory literackie, dbając o prawidłowe akcentowanie i intonację; interpretując je głosowo.
2. Pisanie. Uczeń:
1) zapisuje dyktowane teksty;
2) sporządza notatkę z tekstu słuchanego i czytanego;
3) tworzy podstawowe formy użytkowe (list oficjalny, podanie, życiorys, CV, list motywacyjny);
4) tworzy dłuższy tekst pisany lub mówiony (rozprawka, recenzja, referat, interpretacja utworu literackiego lub fragmentu) zgodnie z podstawowymi regułami jego organizacji, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej;
5) analizuje i interpretuje wskazane utwory literackie oraz inne teksty kultury;
6) przedstawia (opracowuje w pełni) dowolnie wybrany temat, zwracając uwagę na strukturę wypowiedzi;
7) przedstawia własną opinię na temat poznanych tekstów kultury i uzasadnia ją;
8) redaguje i edytuje własny tekst;
9) wykonuje różne działania na tekście cudzym (np. streszcza, parafrazuje, sporządza konspekt, cytuje);
10) posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą języka;
11) pisze poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym, posługując się słownikiem ortograficznym;
12) stosuje obowiązujące normy poprawnościowe, posługując się słownikami.
3. Świadomość językowa.
Zgodnie z opisem umiejętności oraz kręgami tematycznymi (leksyka).
Teksty kultury
Teksty poznawane w całości (nie mniej niż 8 pozycji książkowych oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości, przy czym nie można pominąć autorów i utworów oznaczonych gwiazdką):
Miron Białoszewski, wybrane utwory;
*Bogurodzica;
Tadeusz Borowski, wybrane opowiadanie;
Jarosław Iwaszkiewicz, wybrane opowiadanie;
*Jan Kochanowski, wybrane pieśni, treny (inne niż w gimnazjum) i psalm Lament
świętokrzyski;
Adam Mickiewicz, wybrane sonety i inne wiersze (w tym Romantyczność),*Dziady część III,
*Pan Tadeusz;
Cyprian Norwid, wybrane wiersze;
Bolesław Prus, *Lalka;
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom I – Jesień);
*Bruno Schulz, wybrane opowiadanie;
Mikołaj Sęp Szarzyński, wybrane sonety;
Juliusz Słowacki, wybrane wiersze;
Stanisław Wyspiański, *Wesele;
Stefan Żeromski, wybrany utwór (Ludzie bezdomni, Wierna rzeka, Echa leśne lub
Przedwiośnie);
wybrane wiersze następujących poetów: Krzysztof Kamil Baczyński, Stanisław Barańczak,
Józef Czechowicz, Konstanty Ildefons Gałczyński, Zbigniew Herbert, Jan Kasprowicz, Jan
Lechoń, Bolesław Leśmian, Ewa Lipska, Czesław Miłosz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer,
Julian Przyboś, Tadeusz Różewicz, Leopold Staff, Wisława Szymborska, Julian Tuwim,
Adam Zagajewski.
Teksty poznawane w całości lub w części:
Irit Amiel, wybrane opowiadanie z tomu Osmaleni;
Krzysztof Gawronkiewicz, Grzegorz Janusz, Esencja;
Krzysztof Gawronkiewicz, Krystian Rosenberg, Achtung Zelig!;
Witold Gombrowicz, *Ferdydurke;
Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat;
Paweł Huelle, Weiser Dawidek;
Ryszard Kapuściński, Cesarz, Podróże z Herodotem;
Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem;
Tadeusz Konwicki, Bohiń, Kronika wypadków miłosnych, Mała Apokalipsa;
Ignacy Krasicki, wybrana satyra lub Monachomachia;
Stanisław Lem, Opowieści o pilocie Pirxie (wybór);
Antoni Libera, Madame;
Adam Mickiewicz, Dziady część IV;
Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki;
Juliusz Słowacki, Kordian;
Julian Stryjkowski, Głosy w ciemności;
Olga Tokarczuk, E.E. lub Prawiek i inne czasy (fragmenty);
Janusz Zajdel, wybrana powieść lub opowiadanie (np. Limes inferior);
Gabriela Zapolska, Moralność pani Dulskiej;
Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski, Kabaret Starszych Panów (wybrane fragmenty).
Wybrane polskie komiksy
Wybrane filmy:
Miś, reżyser Stanisław Bareja;
Przesłuchanie, reżyser Ryszard Bugajski;
Nie lubię poniedziałku, reżyser Tadeusz Chmielewski;
Pociąg, reżyser Jerzy Kawalerowicz;
Przypadek, reżyser Krzysztof Kieślowski;
Seksmisja, reżyser Juliusz Machulski;
Rejs, reżyser Marek Piwowski;
Nóż w wodzie, Pianista, reżyser Roman Polański;
Człowiek z marmuru, Katyń, Pan Tadeusz, Panny z Wilka, Popiół i diament, Ziemia obiecana,
reżyser Andrzej Wajda;
inne wybrane filmy z twórczości polskich reżyserów (np. Krzysztofa Kieślowskiego,
Andrzeja Munka, Krzysztofa Zanussiego).
Wybrane inscenizacje polskiego dramatu
Kręgi tematyczne:
1) ja i moi bliscy:
a) dane osobowe (imię, nazwisko, wiek, adres, data i miejsce urodzenia, wykształcenie),
b) wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, talenty i zdolności,
c) zainteresowania, hobby, pasje,
d) uczucia, emocje, marzenia, plany,
e) praca i kariera,
f) rodzina, relacje rodzinne i stopnie pokrewieństwa,
g) życie towarzyskie,
h) konflikty i problemy (w tym problemy etyczne);
2) dom i otoczenie:
a) miejsce zamieszkania i okolice,
b) urzędy i instytucje,
c) atrakcje w miejscu zamieszkania i okolicy;
3) życie codzienne:
a) kalendarz, plan dnia (tygodnia, miesiąca),
b) codzienne czynności i obowiązki (domowe, szkolne, koleżeńskie),
c) klasa, szkoła, system edukacji,
d) sposoby spędzania wolnego czasu (np. kino, teatr, klub),
e) żywienie (artykuły spożywcze, posiłki i potrawy, lokale gastronomiczne, sposoby odżywiania się),
f) zakupy (reklama, reklamacja),
g) usługi (np. bank, punkty naprawy),
h) ubranie, moda i styl;
4) zdrowie i sport:
a) budowa człowieka,
b) higiena osobista,
c) choroby i leczenie, wypadki,
d) uzależnienia,
e) zdrowy styl życia, dieta,
f) dyscypliny i wydarzenia sportowe,
g) sprzęt i obiekty sportowe;
5) podróże i turystyka:
a) planowanie wypoczynku i podróży,
b) znane miejsca i zabytki,
c) informacja turystyczna,
d) baza turystyczna,
e) transport;
6) środowisko naturalne:
a) klimat,
b) świat roślin i zwierząt,
c) krajobraz,
d) ekologia,
e) katastrofy naturalne,
f) przestrzeń kosmiczna;
7) technika, media:
a) rozwój techniki i informatyki,
b) motoryzacja i telekomunikacja,
c) radio, telewizja, prasa, Internet;
8) wiedza o Polsce:
a) twórcy kultury i ich dzieła,
b) święta, tradycje i zwyczaje, rocznice,
c) polonica w świecie;
9) język nauki:
a) terminy z zakresu wiedzy o języku,
b) terminy z zakresu wiedzy o literaturze,
c) terminy historyczne i geograficzne.
Tabela diagnostyczna poziomu znajomości języka
Kompetencje językowe (od 14 lat) | |||
Kompetencje | A – poziom podstawowy | B – poziom średni (średnio zaawansowany) | C – poziom zaawansowany |
1 | 2 | 3 | 4 |
Słuchanie | Uczeń: – rozróżnia większość głosek języka polskiego, – rozumie polecenia i proste wypowiedzi monologowe i dialogowe, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych, – rozumie proste utwory literackie (zwłaszcza pisane współczesną polszczyzną) i inne teksty kultury, – rozumie proste wypowiedzi informacyjne i użytkowe, – rozpoznaje intencję wypowiedzi (np. aprobatę, dezaprobatę) wspomaganą intonacją lub gestem | Uczeń: – rozróżnia głoski języka polskiego, z wyjątkiem najtrudniejszych, – rozumie wypowiedzi monologowe i dialogowe, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych, – rozumie utwory literackie i inne teksty kultury, – rozumie wypowiedzi informacyjne i użytkowe oraz odróżnia informacje o faktach od opinii, – rozumie intencję wypowiedzi (np. aprobatę, dezaprobatę, prowokację) oraz rozpoznaje środki językowe służące jej wyrażeniu | Uczeń: – rozróżnia wszystkie głoski języka polskiego, – rozumie wypowiedzi o złożonej strukturze, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych, i odbiera zawarte w nich informacje zarówno jawne, jak i ukryte, – rozumie utwory literackie (z różnych epok) i inne teksty kultury, – rozumie wypowiedzi o charakterze popularnonaukowym i publicystycznym, – rozumie jawną i ukrytą intencję wypowiedzi (sugestię i manipulację językową oraz ironię), – rozpoznaje środki językowe pełniące różne funkcje stylistyczne |
Mówienie | Uczeń: – wymawia poznane słowa w sposób na ogół zrozumiały, – tworzy samodzielnie na ogół poprawną kilkuzdaniową wypowiedź, – porozumiewa się w typowych sytuacjach komunikacyjnych, – w prosty sposób wypowiada się (opisuje swoje reakcje) na temat poznanych tekstów kultury, – stosuje formuły grzecznościowe, – odtwarza teksty z pamięci | Uczeń: – mówi w sposób na ogół zrozumiały i stosuje akcent zdaniowy, – swobodnie i spontanicznie porozumiewa się w różnych sytuacjach, stosując właściwe formy komunikowania się, – formułuje spójną wypowiedź na tematy związane z otaczającą rzeczywistością, opowiada o własnych doświadczeniach, opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i sytuacje, – streszcza, omawia przeczytane utwory literackie i inne teksty kultury, wskazuje ich temat, problematykę, charakteryzuje postacie, przedstawia przebieg akcji oraz tworzy spójne, dłuższe wypowiedzi na zadany lub wybrany przez siebie temat, – uczestniczy w dyskusji na znany sobie temat, potrafi przedstawić swój punkt widzenia i uzasadnia własne zdanie, – stosuje podstawowe zasady etykiety językowej, dostosowując odmianę i styl języka do sytuacji, w której się wypowiada, – recytuje utwory literackie, dbając o prawidłową intonację | Uczeń: – poprawnie wymawia słowa i zdania, – wypowiada się spontanicznie, płynnie i logicznie, – prezentuje fabułę i charakteryzuje postać mówiącą, wypowiada się precyzyjnie w rozmaitych formach, – w dyskusji, wystąpieniu publicznym formułuje swoje zdanie, uzasadnia je i broni go, podejmuje polemikę, – przestrzega zasad etykiety językowej, – dostosowuje sposób wyrażania do stylu właściwego dla danej sytuacji, – recytuje utwory literackie, interpretując je głosowo |
Czytanie | Uczeń: – zna wszystkie litery i odpowiadające im głoski, – czyta na głos i cicho proste teksty literackie i nieliterackie, – rozumie proste teksty informacyjne i użytkowe, – rozumie proste utwory literackie oraz inne teksty kultury, – wyodrębnia części składowe całego tekstu i akapitu (wstęp, rozwinięcie, zakończenie), – odróżnia w prostym tekście informacje ważne od drugorzędnych, – korzysta ze słowników i encyklopedii | Uczeń: – czyta na głos, prawidłowo akcentując wyrazy, i stosuje akcent zdaniowy, – rozumie dłuższe teksty informacyjne oraz użytkowe, – rozpoznaje podstawowe funkcje wypowiedzi, – wyszukuje informacje według wskazanego kryterium i porządkuje je, – rozumie dłuższe utwory literackie oraz inne teksty kultury, – wskazuje i charakteryzuje podstawowe kategorie świata przedstawionego, rozpoznaje jawną i ukrytą intencję wypowiedzi (np. aprobatę, dezaprobatę, sugestię), – dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy manipulacji, – w tekście argumentacyjnym wskazuje tezę, argumenty, przykłady i wnioski | Uczeń: – rozumie utwory literackie i inne teksty kultury, a w ich interpretacji uwzględnia różne konteksty, – identyfikuje elementy konstrukcyjne struktury tekstu literackiego i dostrzega relacje między nimi, – odczytuje sens całego tekstu i wydzielonych fragmentów oraz ich funkcję na tle całości, – rozpoznaje jawną i ukrytą intencję wypowiedzi, ironię i manipulację językową, – czyta wybrane utwory literackie (z różnych epok), – korzysta z rozmaitych źródeł informacji |
Pisanie | Uczeń: – poprawnie zapisuje wszystkie litery polskiego alfabetu, przepisuje wyrazy i proste zdania, – pisze z pamięci i ze słuchu wyrazy i proste zdania, – zapisuje proste informacje o sobie, – w prosty sposób nazywa swoje emocje i opisuje swoje doświadczenia, – tworzy proste, kilkuzdaniowe wypowiedzi (opis, dialog, pozdrowienia, życzenia, list prywatny, krótka wiadomość), – tworzy kilkuzdaniową, na ogół poprawną, wypowiedź na znane mu tematy (np. związane z jego zainteresowaniami lub doświadczeniami), – w prosty sposób wypowiada się (opisuje swoje reakcje) na temat poznanych tekstów kultury, – stosuje formuły grzecznościowe, – na ogół pisze poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym, posługując się słownikiem ortograficznym | Uczeń: – zapisuje dyktowane teksty, – tworzy podstawowe formy użytkowe (list oficjalny, podanie, życiorys), – opowiada o rzeczywistych lub fikcyjnych zdarzeniach i doświadczeniach oraz opisuje uczucia, – tworzy wypowiedzi pisemne w poznanych formach gatunkowych, stosując urozmaicone słownictwo, – tworzy spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat, – przedstawia własną opinię na temat poznanych tekstów kultury i uzasadnia ją, – posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą języka, – stosuje formuły grzecznościowe, – pisze poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym, posługując się słownikiem ortograficznym | Uczeń: – sporządza notatkę z tekstu słuchanego i czytanego, – tworzy formy użytkowe (list oficjalny, podanie, życiorys, CV, list motywacyjny), – przedstawia (opracowuje w pełni) dowolnie wybrany temat, zwracając uwagę na strukturę wypowiedzi, – wypowiada się w różnych formach gatunkowych (list prywatny, dziennik, streszczenie, w tym streszczenie tekstu argumentacyjnego, sprawozdanie, rozprawka), stosując urozmaicone słownictwo, – analizuje i interpretuje wskazane utwory literackie oraz inne teksty kultury, – stosuje formuły grzecznościowe odpowiednie do sytuacji, – stosuje obowiązujące normy poprawnościowe, posługując się słownikami, – redaguje i edytuje własny tekst |
WIEDZA O POLSCE
(elementy historii, geografii, kultury)
Cele kształcenia – wymagania ogólne w zakresie historii i kultury
Uczeń zdobywa usystematyzowaną wiedzę na temat historii Polski od odzyskania niepodległości w 1918 r. do czasów współczesnych, która pozwoli mu lepiej poznać historię najnowszą Polski oraz dostrzec korzenie wielu współczesnych zjawisk politycznych, społecznych i kulturowych. Zdobywa usystematyzowaną wiedzę o kulturze i społeczeństwie polskim w XX w.
1. Chronologia historyczna: uczeń porządkuje i synchronizuje wydarzenia z dziejów ojczystych w XX w.; dostrzega zmienność i dynamikę wydarzeń, a także ciągłość procesów historycznych.
2. Analiza i interpretacja historyczna: uczeń analizuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w kontekście epoki i dostrzega zależności pomiędzy różnymi dziedzinami życia społecznego; rozpoznaje rodzaje źródeł; ocenia przydatność źródeł do wyjaśnienia problemów społecznych i historycznych; dostrzega wielość perspektyw badawczych oraz wielorakie interpretacje historii i ich przyczyny.
3. Tworzenie narracji historycznej: uczeń tworzy narrację historyczną; dostrzega problem i buduje argumentację, uwzględniając różne aspekty procesów społeczno-historycznych; dokonuje selekcji i hierarchizacji oraz integruje pozyskane informacje z różnych źródeł wiedzy.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe w zakresie historii i kultury
1. Odbudowa niepodległości i życie polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeń:
1) opisuje proces kształtowania się terytorium II Rzeczypospolitej, w tym powstanie wielkopolskie i powstania śląskie oraz plebiscyty, a także wojnę polsko-bolszewicką;
2) rozpoznaje charakterystyczne cechy ustroju II Rzeczypospolitej zapisane w konstytucjach z 1921 r. i 1935 r.;
3) wyjaśnia przyczyny kryzysu demokracji parlamentarnej w II Rzeczypospolitej;
4) wyjaśnia uwarunkowania polityki zagranicznej II Rzeczypospolitej;
5) identyfikuje wielkie postacie polskiej sceny politycznej okresu międzywojnia: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Władysława Grabskiego, Eugeniusza Kwiatkowskiego, Wincentego Witosa;
6) synchronizuje najważniejsze wydarzenia z dziejów Polski z wydarzeniami historii powszechnej.
2. II Rzeczpospolita. Społeczeństwo, gospodarka, kultura. Uczeń:
1) opisuje społeczeństwo II Rzeczypospolitej, z uwzględnieniem struktury wyznaniowo-narodowościowej;
2) opisuje trudności gospodarcze i sukcesy II Rzeczypospolitej, uwzględniając budowę Gdyni, utworzenie Centralnego Okręgu Przemysłowego, reformy Władysława Grabskiego oraz emigrację zarobkową;
3) wymienia główne osiągnięcia kultury i nauki II Rzeczypospolitej.
3. Okupacja niemiecka i radziecka na ziemiach polskich. Uczeń:
1) wyjaśnia przyczyny wybuchu II wojny światowej;
2) opisuje przebieg i następstwa wojny obronnej Polski w 1939 r.;
3) przedstawia politykę okupantów wobec narodu polskiego, uwzględniając zbrodnię katyńską, deportacje i łagry, obozy koncentracyjne i wywózki na roboty;
4) charakteryzuje nazistowski plan eksterminacji Żydów oraz innych narodowości i grup społecznych, omawia powstanie w getcie warszawskim, uwzględniając postać Janusza Korczaka i Mordechaja Anielewicza, przedstawia udział Polaków w ratowaniu Żydów, organizację „Żegota”, Irenę Sendlerową, Jana Karskiego;
5) opisuje i ocenia stosunek społeczeństw i rządów państw Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych do zagłady Żydów;
6) opisuje organizację Polskiego Państwa Podziemnego oraz różne formy ruchu oporu, ze szczególnym uwzględnieniem działalności Armii Krajowej; identyfikuje przywódców Polskiego Państwa Podziemnego i bohaterów Armii Krajowej, między innymi: Stefana „Grota” Roweckiego, Tadeusza „Bora” Komorowskiego, Augusta Emila „Nila” Fieldorfa;
7) przedstawia działania Józefa Stalina zmierzające do utworzenia komunistycznego ośrodka władzy w Polsce;
8) wyjaśnia uwarunkowania polityczne i charakteryzuje czyn zbrojny powstania warszawskiego.
4. Polski rząd na wychodźstwie i sprawa polska w czasie II wojny światowej. Uczeń:
1) przedstawia okoliczności powstania oraz działalność prezydenta i rządu polskiego na wychodźstwie;
2) charakteryzuje udział Polaków w wysiłku militarnym aliantów, z uwzględnieniem osiągnięć polskich kryptologów, oraz sytuuje w czasie i przestrzeni działania wojsk polskich na różnych frontach wojny;
3) opisuje i ocenia politykę mocarstw wobec sprawy polskiej w czasie II wojny światowej (Teheran, Jałta, Poczdam);
4) identyfikuje czołowe postacie polskiego rządu na emigracji i dowódców polskich sił zbrojnych okresu II wojny światowej: Władysława Raczkiewicza, Władysława Sikorskiego, Stanisława Mikołajczyka, Władysława Andersa, Stanisława Maczka i Stanisława Sosabowskiego;
5) synchronizuje najważniejsze wydarzenia II wojny światowej w Polsce z wydarzeniami na świecie.
5. Polska w systemie komunistycznym. Uczeń:
1) wskazuje granice państwa polskiego po II wojnie światowej;
2) wyjaśnia okoliczności przejęcia władzy w Polsce przez komunistów;
3) identyfikuje najważniejszych przywódców partii komunistycznej;
4) charakteryzuje system represji stalinowskich w Polsce i ocenia jego skutki;
5) charakteryzuje realia życia gospodarczego i społecznego w Polsce Ludowej;
7) porównuje przyczyny i skutki kryzysów politycznych w 1956 r., 1968 r., 1970 r. i 1976 r.;
8) charakteryzuje działalność opozycji demokratycznej w latach siedemdziesiątych;
9) opisuje relacje państwo–Kościół i ocenia rolę Kościoła rzymskokatolickiego w życiu politycznym i społecznym; charakteryzuje sylwetkę prymasa Stefana Wyszyńskiego;
10) charakteryzuje kulturę i życie codzienne w Polsce Ludowej.
6. Rozpad systemu komunistycznego w Polsce – polska droga do suwerenności. Uczeń:
1) przedstawia znaczenie pontyfikatu Jana Pawła II dla przemian politycznych w Polsce;
2) wyjaśnia przyczyny i skutki wydarzeń sierpniowych 1980 r.; opisuje rolę „Solidarności” w przemianach politycznych i ustrojowych;
3) przedstawia okoliczności wprowadzenia i następstwa stanu wojennego;
4) charakteryzuje reakcje społeczności międzynarodowej wobec wprowadzenia stanu wojennego, uwzględniając postawy polskiej emigracji;
5) wyjaśnia genezę oraz wymienia najważniejsze postanowienia „Okrągłego Stołu”;
6) charakteryzuje przemiany polityczne, społeczno-gospodarcze i cywilizacyjno-kulturowe po 1989 r.;
7) przedstawia międzynarodowe i wewnętrzne uwarunkowania procesu odbudowy demokratycznego państwa po 1989 r.;
8) przedstawia okoliczności i ocenia znaczenie wstąpienia Polski do NATO i Unii Europejskiej;
9) wskazuje czołowe postacie polskiej sceny politycznej po 1989 r.;
10) synchronizuje najważniejsze wydarzenia z historii Polski w drugiej połowie XX w. z wydarzeniami europejskimi i powszechnymi.
7. Rzeczpospolita Polska jako demokracja konstytucyjna. Uczeń:
1) wyjaśnia, co to znaczy, że konstytucja jest najwyższym aktem prawnym w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) omawia najważniejsze zasady ustroju Polski (suwerenność narodu, podział władzy, rządy prawa, pluralizm), korzystając z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej omawia podstawowe prawa i wolności w niej zawarte.
8. System wyborczy i partyjny. Uczeń:
1) wyjaśnia, jak są przeprowadzane w Polsce wybory prezydenckie i parlamentarne;
2) wymienia partie polityczne obecne w Sejmie; wskazuje te, które należą do koalicji rządzącej, i te, które pozostają w opozycji.
9. Władza ustawodawcza i władza wykonawcza w Polsce. Uczeń:
1) przedstawia zadania i zasady funkcjonowania polskiego parlamentu, w tym sposób tworzenia ustaw;
2) sporządza, na podstawie obserwacji wybranych obrad parlamentu, notatkę prasową o przebiegu tych obrad i przygotowuje krótkie wystąpienie sejmowe w wybranej sprawie;
3) wskazuje najważniejsze zadania prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i wyszukuje w środkach masowego przekazu informacje o działaniach urzędującego prezydenta;
4) wyjaśnia, jak jest powoływany i czym zajmuje się rząd polski;
5) podaje nazwisko premiera, wyszukuje nazwiska ministrów i zadania wybranych ministerstw.
10. Polska w Unii Europejskiej i relacje Polski z innymi państwami. Uczeń:
1) przedstawia najważniejsze kierunki polskiej polityki zagranicznej (stosunki z państwami Unii Europejskiej i Stanami Zjednoczonymi, relacje z sąsiadami);
2) charakteryzuje politykę obronną Polski, członkostwo w NATO, udział w międzynarodowych misjach pokojowych i operacjach militarnych;
3) przedstawia relacje Polski z wybranym państwem na podstawie samodzielnie zebranych informacji;
4) wyjaśnia, czym zajmują się ambasady i konsulaty;
5) przedstawia prawa i obowiązki wynikające z posiadania obywatelstwa Unii Europejskiej;
6) formułuje i uzasadnia własne zdanie na temat korzyści, jakie niesie ze sobą członkostwo w Unii Europejskiej.
Cele kształcenia – wymagania ogólne w zakresie geografii
Uczeń korzysta z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu gromadzenia, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych o Polsce. Posługuje się podstawowym słownictwem geograficznym przy opisywaniu oraz wyjaśnianiu zjawisk i procesów zachodzących w środowisku geograficznym. Identyfikuje związki i zależności w środowisku przyrodniczym, gospodarce i życiu społecznym Polski. Rozbudza swoje zainteresowania przyrodniczym i kulturowym środowiskiem Polski.
Treści nauczania i wymagania szczegółowe w zakresie geografii
1. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą Polski. Uczeń:
1) odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych;
2) posługuje się planem, mapą topograficzną, turystyczną, samochodową Polski (między innymi orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie, planuje podróż do Polski i wycieczki po kraju);
3) określa położenie i charakteryzuje obiekty geograficzne na fotografiach, zdjęciach lotniczych i satelitarnych oraz mapach topograficznych Polski.
2. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń:
1) opisuje podział administracyjny Polski;
2) podaje nazwy i wskazuje na mapie wybrane województwa oraz ich stolice;
3) charakteryzuje współczesną rzeźbę Polski i wyjaśnia przyczyny jej zróżnicowania;
4) podaje główne cechy klimatu Polski, uwzględniając czynniki klimatotwórcze;
5) opisuje, korzystając z mapy, rozmieszczenie głównych zasobów naturalnych Polski.
3. Ludność Polski. Uczeń:
1) wyjaśnia i poprawnie stosuje podstawowe terminy z zakresu demografii: przyrost naturalny, urodzenia i zgony, średnia długość życia;
2) korzystając z różnych źródeł informacji, podaje liczbę ludności Polski, charakteryzuje przyrost naturalny, strukturę płci, średnią długość życia w Polsce;
3) charakteryzuje, na podstawie map gęstości zaludnienia, zróżnicowanie rozmieszczenia ludności w Polsce i kraju zamieszkania oraz wyjaśnia te różnice, uwzględniając czynniki przyrodnicze, historyczne, ekonomiczne;
4) podaje główne aktualne problemy rynku pracy w Polsce;
5) analizuje, porównuje, charakteryzuje rozmieszczenie i wielkość miast w Polsce, wyjaśnia przyczyny powstania i rozwoju największych miast w Polsce.
4. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej. Uczeń:
1) charakteryzuje strukturę własności ziemi w Polsce;
2) wymienia najważniejsze uprawy i produkty polskiego rolnictwa;
3) porównuje strukturę wykorzystania źródeł energii w Polsce;
4) wyjaśnia przyczyny zmian zachodzących w przemyśle w Polsce oraz wskazuje najlepiej rozwijające się obecnie w Polsce gałęzie produkcji przemysłowej;
5) charakteryzuje walory turystyczne Polski oraz opisuje obiekty znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości;
6) opisuje, na podstawie map, zróżnicowanie gęstości i jakości sieci transportowej w Polsce i wyjaśnia jej wpływ na rozwój innych dziedzin działalności gospodarczej;
7) wymienia formy ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego w Polsce.
5. Regiony geograficzne Polski. Uczeń:
1) wskazuje na mapie główne regiony geograficzne Polski;
2) charakteryzuje, na podstawie map tematycznych, środowisko przyrodnicze głównych regionów geograficznych Polski, ze szczególnym uwzględnieniem regionu pochodzenia;
3) opisuje, na podstawie map tematycznych, najważniejsze cechy gospodarki regionów geograficznych Polski oraz ich związek z warunkami przyrodniczymi;
4) przedstawia walory turystyczne wybranego regionu geograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem jego walorów kulturowych;
5) projektuje i opisuje, na podstawie map turystycznych, tematycznych, ogólnogeograficznych i przekazów rodzinnych, podróż wzdłuż wybranej trasy w wybranym regionie, uwzględniając walory przyrodnicze i kulturowe;
6) opisuje główne cechy położenia oraz środowiska przyrodniczego Bałtyku, charakteryzuje znaczenie gospodarcze Bałtyku oraz wyjaśnia przyczyny degradacji jego wód.
Załącznik nr 2
PLAN NAUCZANIA UZUPEŁNIAJĄCEGO
Trzyletnie liceum ogólnokształcące
Obowiązkowe zajęcia edukacyjne | Maksymalna liczba godzin w semestrze | ||
klasa I | klasa II | klasa III | |
Język polski (kompetencje językowe) | 36 | 36 | 36 |
Wiedza o Polsce (elementy historii, geografii, kultury) | 36 | 36 | 36 |
Godziny do dyspozycji kierownika szkoły polskiej1) | 18 | 18 | 18 |
1) Godziny do dyspozycji kierownika szkoły polskiej, po ustaleniu przez kierownika szkoły polskiej w porozumieniu z radą rodziców, mogą zostać przeznaczone na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych wskazanych w planie nauczania uzupełniającego lub realizację religii albo innych zajęć służących rozwijaniu znajomości języka polskiego i wiedzy na temat Polski.
- Data ogłoszenia: 2019-11-08
- Data wejścia w życie: 2019-11-23
- Data obowiązywania: 2019-11-23
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA