Dziennik Ustaw - rok 2018 poz. 258

Na podstawie art. 30a ust. 4 i 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1430 i 2217 oraz z 2018 r. poz. 138) zarządza się, co następuje:

Rozporządzenie określa:

1) tryb kierowania do wojskowych komisji lekarskich;

2) szczegółowe warunki orzekania przez wojskowe komisje lekarskie o zdolności do czynnej służby wojskowej, w tym o zdolności do odbywania tej służby w poszczególnych rodzajach wojsk i służb oraz na poszczególnych stanowiskach służbowych i funkcjach wojskowych wymagających szczególnych predyspozycji zdrowotnych;

3) szczegółowe warunki orzekania przez wojskowe komisje lekarskie o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa;

4) sposób ustalania przez wojskowe komisje lekarskie związku chorób, ułomności i śmierci z czynną służbą wojskową;

5) tryb orzekania przez wojskowe komisje lekarskie o zdolności do czynnej służby wojskowej i do odbywania tej służby poza granicami państwa oraz ustalania związku chorób, ułomności i śmierci z czynną służbą wojskową;

6) sposób orzekania przez wojskowe komisje lekarskie o potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego żołnierzowi odbywającemu czynną służbę wojskową;

7) wykaz chorób i ułomności uwzględniany przy orzekaniu o zdolności do czynnej służby wojskowej oraz do odbywania tej służby poza granicami państwa;

8) wykaz chorób i ułomności uwzględniany przy orzekaniu o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej w poszczególnych rodzajach wojsk i służb oraz na poszczególnych stanowiskach służbowych i funkcjach wojskowych wymagających szczególnych predyspozycji zdrowotnych.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) żołnierzu niezawodowym, należy przez to rozumieć żołnierza odbywającego lub pełniącego jeden z rodzajów czynnej służby wojskowej, o których mowa w art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej „ustawą”;

2) czynnej służbie wojskowej, należy przez to rozumieć odbywanie lub pełnienie jednego z rodzajów służby, o którym mowa w art. 59 pkt 1–7 ustawy.

1. Do wojskowej komisji lekarskiej kieruje się:

1) osoby podlegające kwalifikacji wojskowej, osoby przeniesione do rezerwy niebędące żołnierzami rezerwy, osoby, o których mowa w art. 34 ustawy, oraz osoby podlegające ze względu na wiek obowiązkowi służby wojskowej, które zgłosiły się ochotniczo do jej odbywania, oraz żołnierzy niezawodowych, przeznaczonych do odbycia czynnej służby wojskowej lub odbywających czynną służbę wojskową:

a) w składzie personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej,

b) na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej,

c) w jednostkach desantowo-szturmowych,

d) w Żandarmerii Wojskowej,

e) w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,

f) w jednostkach Wojsk Obrony Terytorialnej,

g) w charakterze nurków i płetwonurków,

h) w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego,

i) w warunkach działania prądu elektrycznego;

2) żołnierzy niezawodowych skierowanych do odbywania służby poza granicami państwa przed rozpoczęciem tej służby i bezpośrednio po powrocie do kraju w związku z zakończeniem jej odbywania;

3) żołnierzy niezawodowych oraz żołnierzy rezerwy, którzy złożyli wniosek o zawarcie kontraktu na wykonywanie obowiązków w ramach Narodowych Sił Rezerwowych;

4) żołnierzy niezawodowych, jeżeli w ich stanie zdrowia nastąpiło nagłe pogorszenie uniemożliwiające lub utrudniające wykonywanie zadań służbowych;

5) żołnierzy niezawodowych, którzy z powodu choroby nie wykonują zadań służbowych przez kolejne:

a) 10 dni kalendarzowych – w stosunku do pełniących służbę przygotowawczą, odbywających przeszkolenie wojskowe lub ćwiczenia wojskowe,

b) 30 dni kalendarzowych – w stosunku do odbywających zasadniczą służbę wojskową lub pełniących okresową służbę wojskową;

6) żołnierzy niezawodowych bezpośrednio przed zwolnieniem z czynnej służby wojskowej, jeżeli w ocenie właściwego lekarza jednostki wojskowej/jednostki zabezpieczającej, jego stan zdrowia w okresie służby uległ pogorszeniu;

7) żołnierzy niezawodowych, jeżeli dowód z orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej został dopuszczony w postępowaniu karnym, postępowaniu karnym skarbowym lub postępowaniu w sprawach o wykroczenia;

8) żołnierzy rezerwy przeznaczonych do odbycia lub odbywających czynną służbę wojskową w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo w Służbie Wywiadu Wojskowego.

2. Do wojskowej komisji lekarskiej kieruje się również osoby podlegające kwalifikacji wojskowej, w okresie, kiedy nie urzęduje powiatowa komisja lekarska, osoby przeniesione do rezerwy niebędące żołnierzami rezerwy i inne osoby podlegające ze względu na wiek obowiązkowi służby wojskowej, osoby, które zgłosiły się ochotniczo do odbywania czynnej służby wojskowej i nieposiadające orzeczonej zdolności do tej służby, osoby przeznaczone do odbycia czynnej służby wojskowej oraz żołnierzy rezerwy przeznaczonych do odbycia czynnej służby wojskowej.

1. Do wojskowej komisji lekarskiej kieruje się zgodnie z właściwością i zasięgiem działania tych komisji określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 29 ust. 8 pkt 1 ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Żołnierza niezawodowego powracającego po zakończeniu odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa kieruje się do właściwej wojskowej komisji lekarskiej nie później niż w ciągu 4 dni od dnia powrotu, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach w ciągu 7 dni od dnia powrotu.

1. Do wojskowej komisji lekarskiej kieruje żołnierzy i osoby, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1–6 i ust. 2, z urzędu lub na wniosek tych osób, organ określony w art. 29 ust. 2 ustawy, zgodnie z właściwością określoną w tym przepisie.

2. Do wojskowej komisji lekarskiej kieruje żołnierzy niezawodowych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 7, organ określony w przepisach o postępowaniu karnym, postępowaniu karnym skarbowym lub postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Organ kierujący żołnierza niezawodowego do wojskowej komisji lekarskiej przekazuje tej komisji posiadane informacje i dokumenty, które dotyczą stanu zdrowia żołnierza niezawodowego i mogą mieć znaczenie dla ustalenia związku choroby lub ułomności z czynną służbą wojskową.

Wzór skierowania do wojskowej komisji lekarskiej określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

1. Orzekając o zdolności do czynnej służby wojskowej, wojskowe komisje lekarskie zaliczają jednocześnie daną osobę do jednej z kategorii zdolności do takiej służby, o których mowa w art. 30a ust. 1 ustawy, według Wykazu chorób i ułomności przy ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej oraz do odbywania takiej służby poza granicami państwa, określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

2. Orzekając o czasowej niezdolności do czynnej służby wojskowej, o której mowa w art. 30a ust. 1 pkt 2 ustawy, wojskowe komisje lekarskie ustalają jednocześnie okres niezdolności do takiej służby, nie dłuższy niż dwadzieścia cztery miesiące, stosownie do rodzaju upośledzenia ogólnego stanu zdrowia albo stanu chorobowego oraz rokowań odzyskania zdolności do czynnej służby wojskowej.

1. Niezależnie od orzeczenia o zdolności do czynnej służby wojskowej, w stosunku do żołnierzy i osób, o których mowa w § 3, przeznaczonych do odbycia lub odbywających taką służbę w niżej wymienionych jednostkach wojskowych albo na stanowiskach służbowych lub funkcjach wojskowych, wojskowe komisje lekarskie wydają orzeczenia o zdolności lub niezdolności do służby:

1) w składzie personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej;

2) na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej;

3) w jednostkach desantowo-szturmowych;

4) w Żandarmerii Wojskowej;

5) w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;

6) w jednostkach Wojsk Obrony Terytorialnej;

7) w charakterze nurków i płetwonurków;

8) w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego;

9) w warunkach działania prądu elektrycznego.

2. Niezależnie od orzeczenia o zdolności do czynnej służby wojskowej, w stosunku do żołnierzy rezerwy przeznaczonych do odbycia lub odbywających taką służbę w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego albo w Służbie Wywiadu Wojskowego wojskowe komisje lekarskie wydają orzeczenia o zdolności lub niezdolności do tej służby.

3. Na potrzeby orzekania o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1, ustala się następujące kategorie zdolności do tej służby:

1) kandydaci i piloci samolotów bojowych naddźwiękowych oraz piloci doświadczalni samolotów naddźwiękowych:

a) zdolny – Z/IA,

b) trwale lub czasowo niezdolny – N/IA;

2) kandydaci i piloci samolotów bojowych poddźwiękowych oraz piloci doświadczalni samolotów poddźwiękowych:

a) zdolny – Z/IB,

b) trwale lub czasowo niezdolny – N/IB;

3) kandydaci i piloci doświadczalni samolotów i śmigłowców innych niż wymienione w pkt 1 i 2:

a) zdolny – Z/IC,

b) trwale lub czasowo niezdolny – N/IC;

4) pozostały personel latający i kandydaci do tego personelu:

a) zdolny – Z/II,

b) trwale lub czasowo niezdolny – N/II;

5) personel naziemnego zabezpieczenia lotów i kandydaci do tego personelu oraz personel służby inżynieryjno-lotniczej i kandydaci do tego personelu:

a) zdolny – Z/III, Z/SIL,

b) trwale lub czasowo niezdolny – N/III, N/SIL.

4. Na potrzeby orzekania o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej, o której mowa w ust. 1 pkt 2 i 6, ustala się następujące kategorie zdolności do tej służby:

1) kandydaci do służby na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej:

a) zdolny – Z/I-IV/A,

b) trwale lub czasowo niezdolny – N/I-IV/A;

2) żołnierze niezawodowi odbywający czynną służbę wojskową na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej oraz słuchacze kursów szkolenia specjalistów morskich:

a) zdolny – Z/I-IV/B,

b) niezdolny – N/I-IV/B – podlega wyokrętowaniu,

c) czasowo niezdolny – N/I-IV/B – podlega wyokrętowaniu na okres do 3 miesięcy.

5. Na potrzeby orzekania o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa ustala się następujące kategorie zdolności do tej służby:

1) zdolny do służby poza granicami państwa – Z;

2) niezdolny do służby poza granicami państwa – N.

1. Wojskowe komisje lekarskie wydają orzeczenia, o których mowa w § 9 ust. 1–5, według kryteriów zdrowotnych określonych w:

1) załączniku nr 2 do rozporządzenia – w odniesieniu do czynnej służby wojskowej, o której mowa w § 9 ust. 1 pkt 3–6, 8 i 9, a na potrzeby orzekania o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej, o której mowa w § 9 ust. 1 pkt 4, również w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1483, z późn. zm.¹⁾);

2) Wykazie chorób i ułomności przy ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej w składzie personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej, określonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia – w odniesieniu do czynnej służby wojskowej, o której mowa w § 9 ust. 1 pkt 1;

3) Wykazie chorób i ułomności przy ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej, a także w charakterze nurków i płetwonurków, określonym w załączniku nr 4 do rozporządzenia – w odniesieniu do czynnej służby wojskowej, o której mowa w § 9 ust. 1 pkt 2 i 7.

2. Jeżeli dla danego przypadku brak jest odpowiedniej pozycji w załącznikach nr 2–4 do rozporządzenia, przypadek ten kwalifikuje się według pozycji najbardziej zbliżonej.

1. Orzekając o zdolności żołnierza niezawodowego do odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa, wojskowa komisja lekarska dokonuje pełnej oceny jego stanu zdrowia, stosownie do specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarno-epidemiologicznej rejonu, w którym ma on odbywać służbę.

2. Jeżeli stan zdrowia żołnierza niezawodowego ulegnie pogorszeniu po wydaniu przez wojskową komisję lekarską orzeczenia o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa, dowódca jednostki wojskowej, w której odbywa on służbę, na wniosek właściwego lekarza tej jednostki wojskowej/jednostki zabezpieczającej, ponownie kieruje tego żołnierza do wojskowej komisji lekarskiej.

Po powrocie żołnierza do kraju wojskowa komisja lekarska określa jego zdolność do czynnej służby wojskowej, dokonując pełnej oceny jego stanu zdrowia, przy uwzględnieniu warunków, w jakich pełnił służbę poza granicami państwa, a w szczególności specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarno-epidemiologicznej rejonu, w którym pełnił tę służbę.

1. Orzekając o zdolności lub niezdolności do czynnej służby wojskowej, w razie stwierdzenia u żołnierza niezawodowego choroby lub ułomności, wojskowa komisja lekarska orzeka również o związku lub braku związku tej choroby lub ułomności z czynną służbą wojskową, kierując się kryteriami zdrowotnymi określonymi w wykazie chorób i stanów chorobowych ustalonym na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2017 r. poz. 2193).

2. Orzekając o związku śmierci żołnierza niezawodowego z czynną służbą wojskową, wojskowa komisja lekarska ustala jednocześnie, czy śmierć jest następstwem wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej lub choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami takiej służby, z tytułu których przysługują świadczenia odszkodowawcze przewidziane w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową (Dz. U. z 2017 r. poz. 1950).

Orzeczenie o zdolności do czynnej służby wojskowej, o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa, o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej w poszczególnych rodzajach wojsk i służb oraz na poszczególnych stanowiskach służbowych i funkcjach wojskowych, a także o związku choroby lub ułomności z czynną służbą wojskową wojskowe komisje lekarskie wydają na podstawie badania lekarskiego i wyników badań specjalistycznych, a w razie potrzeby – także obserwacji szpitalnej, badania psychologicznego wykonywanego przez wojskowe pracownie psychologiczne, dokumentacji medycznej oraz informacji i dokumentów, o których mowa w § 6, wykorzystując w szczególności:

1) opinię służbowo-lekarską uwzględniającą historię choroby, przebieg leczenia i jego wyniki oraz czynniki ryzyka na stanowisku służbowym zajmowanym przez żołnierza niezawodowego lub pełnionej przez niego funkcji wojskowej;

2) historie leczenia ambulatoryjnego i szpitalnego;

3) wyniki pomiarów czynników szkodliwych występujących w środowisku służby;

4) książeczkę zdrowia żołnierza niezawodowego;

5) informacje zawarte w pisemnym oświadczeniu żołnierza niezawodowego.

1. Orzeczenie o związku śmierci żołnierza niezawodowego z czynną służbą wojskową wskutek wypadku wojskowe komisje lekarskie wydają na podstawie akt postępowania powypadkowego lub dokumentacji medycznej.

2. Orzeczenie o związku śmierci żołnierza niezawodowego z czynną służbą wojskową wskutek choroby wojskowa komisja lekarska wydaje na podstawie dokumentacji medycznej oraz opisu przebiegu i warunków pełnienia służby przez żołnierza niezawodowego.

1. Wojskowa komisja lekarska wydaje orzeczenie niezwłocznie po przeprowadzeniu niezbędnych badań lekarskich i skompletowaniu wymaganej dokumentacji.

2. Jeżeli wojskowa komisja lekarska stwierdzi, iż do wydania orzeczenia są niezbędne dokumenty inne niż określone w ust. 1, w szczególności dotyczące chorób, ułomności i śmierci oraz ich związku z czynną służbą wojskową, pisemnie wzywa żołnierza niezawodowego, a w razie jego śmierci członka rodziny, o którym mowa w art. 12 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową, do ich dostarczenia w terminie nieprzekraczającym 14 dni od dnia doręczenia wezwania. W takim przypadku wojskowa komisja lekarska może wystąpić także do organu, który skierował żołnierza niezawodowego do komisji, oraz do dowódców jednostek wojskowych, w których pełnił on służbę, o dostarczenie niezbędnych dokumentów w terminie nieprzekraczającym 14 dni od dnia doręczenia żądania.

3. Po bezskutecznym upływie terminu wyznaczonego do dostarczenia dokumentów wojskowa komisja lekarska może wydać orzeczenie na podstawie posiadanej dokumentacji.

4. Jeżeli dokumentów nie dostarczył dowódca jednostki wojskowej, przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej zawiadamia o tym przełożonego tego dowódcy.

1. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej powinno zawierać w szczególności:

1) rozpoznanie;

2) ustalenie kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej;

3) w razie stwierdzenia chorób i ułomności – określenie ich związku lub braku związku z czynną służbą wojskową.

2. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej dotyczące zmarłego żołnierza niezawodowego powinno ustalać w szczególności:

1) przyczynę śmierci;

2) związek lub brak związku śmierci z czynną służbą wojskową.

3. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa powinno zawierać również ustalenie rejonu, w którym żołnierz niezawodowy jest zdolny odbywać taką służbę.

4. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej:

1) w sprawie zdolności do czynnej służby wojskowej sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 5 do rozporządzenia;

2) w sprawie ustalenia związku śmierci z czynną służbą wojskową sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 6 do rozporządzenia.

1. Wojskowa komisja lekarska orzeka w składzie trzech lekarzy. Przewodniczącego składu orzekającego wyznacza przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej.

2. Wojskowa komisja lekarska orzeka większością głosów składu orzekającego.

3. Członek składu orzekającego wojskowej komisji lekarskiej może wnieść na piśmie sprzeciw wobec projektu orzeczenia z podaniem uzasadnienia. W takim przypadku przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej przesyła sprzeciw łącznie z projektem orzeczenia i pozostałą dokumentacją do wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia, która jest obowiązana zająć stanowisko w sprawie w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania sprzeciwu.

4. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia zajmuje stanowisko na podstawie otrzymanej dokumentacji. W razie potrzeby wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia może przeprowadzić ponowne badanie lekarskie i badania specjalistyczne, badania psychologiczne wykonywane przez wojskowe pracownie psychologiczne oraz skierować żołnierza na obserwację szpitalną, a także przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia materiałów w sprawie.

5. W razie uznania zasadności sprzeciwu przez wojskową komisję lekarską wyższego stopnia, skład orzekający wydaje orzeczenie zgodne z tym stanowiskiem. Jeżeli orzeczenie dotyczy spraw, o których mowa w § 19 ust. 1, opracowuje się projekt orzeczenia zgodny z tym stanowiskiem.

6. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej podpisują wszyscy członkowie składu orzekającego oraz opatruje się je pieczęcią urzędową wojskowej komisji lekarskiej.

1. Projekt orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej ustalającego związek lub brak związku śmierci z czynną służbą wojskową przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej przesyła łącznie z pozostałą dokumentacją do wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia.

2. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia zajmuje stanowisko na podstawie otrzymanej dokumentacji.

3. W razie zatwierdzenia projektu orzeczenia przez wojskową komisję lekarską wyższego stopnia wojskowa komisja lekarska wydaje orzeczenie w brzmieniu zatwierdzonego projektu.

4. W razie niezatwierdzenia projektu orzeczenia przez wojskową komisję lekarską wyższego stopnia komisja ta nakazuje ponowne rozpatrzenie sprawy i wydanie orzeczenia uwzględniającego jej stanowisko.

5. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej podpisują wszyscy członkowie składu orzekającego oraz opatruje się je pieczęcią urzędową wojskowej komisji lekarskiej.

6. Do orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wydanego w trybie określonym w ust. 3 lub 4 nie stosuje się przepisu ust. 1.

Wojskowymi komisjami lekarskimi wyższego stopnia, o których mowa w § 18, 19, 22 i 23, są wojskowe komisje lekarskie określone w przepisach wydanych na podstawie art. 29 ust. 8 pkt 1 ustawy.

Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej wydane w trybie określonym w § 18 ust. 1 lub 5 zdanie pierwsze albo § 19 ust. 3 lub 4, jako wydane w pierwszej instancji, doręcza się żołnierzowi niezawodowemu, a w razie jego śmierci członkowi rodziny, o którym mowa w art. 12 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową, a także organowi, który skierował żołnierza niezawodowego do wojskowej komisji lekarskiej.

1. Od orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wydanego w pierwszej instancji służy stronie odwołanie na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 oraz z 2018 r. poz. 149).

2. Odwołanie wnosi się do właściwej wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia, za pośrednictwem komisji, która wydała orzeczenie, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

1. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia rozpatruje odwołanie w składzie trzech lekarzy. Przewodniczącego składu orzekającego wyznacza przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia. Do składu Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej rozpatrującej odwołanie od orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej ustalającego związek lub brak związku śmierci z czynną służbą wojskową nie mogą być wyznaczone osoby biorące udział w zatwierdzaniu projektu tego orzeczenia.

2. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia, rozpatrując odwołanie, orzeka na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. W razie potrzeby wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia może przeprowadzić ponowne badanie lekarskie i badania specjalistyczne, badania psychologiczne wykonywane przez wojskowe pracownie psychologiczne oraz skierować żołnierza na obserwację szpitalną, jeżeli wyraża on na to zgodę, oraz przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia materiałów w sprawie.

3. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia orzeka w sprawie odwołania większością głosów składu orzekającego. Przepisy § 18 ust. 3 i 4 oraz ust. 5 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio, z tym że Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie rozpatruje sprzeciw wobec projektu swojego orzeczenia w składzie pięciu oficerów lekarzy.

4. Do orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia stosuje się odpowiednio przepis § 21, z tym że orzeczenie to doręcza się również wojskowej komisji lekarskiej, która wydała orzeczenie w pierwszej instancji, wraz z aktami sprawy.

Sentencję ostatecznego orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wpisuje się do książeczki zdrowia żołnierza niezawodowego.

1. Na podstawie ostatecznego orzeczenia o zdolności do odbywania czynnej służby wojskowej poza granicami państwa wojskowa komisja lekarska, która wydała orzeczenie w pierwszej instancji, wystawia certyfikat zdrowia, według wzoru określonego w załączniku nr 7 do rozporządzenia.

2. Certyfikaty dla żołnierzy niezawodowych – kandydatów do pełnienia służby w misjach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych wydaje się według wzoru ustalonego przez Organizację Narodów Zjednoczonych (formularz MS-2), stanowiącego załącznik nr 8 do rozporządzenia.

3. Wydanie certyfikatu odnotowuje się w książeczce zdrowia żołnierza niezawodowego.

1. Minister Obrony Narodowej może w trybie nadzoru uchylić każde orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej sprzeczne z prawem lub wydane z pominięciem istotnych okoliczności faktycznych.

2. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje również przewodniczącemu Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie.

3. Uchylając orzeczenie, odpowiednio Minister Obrony Narodowej albo przewodniczący Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie wskazuje okoliczności wymagające wyjaśnienia w toku dalszego postępowania w sprawie.

4. W razie uchylenia orzeczenia sprawę rozpatruje ponownie w pierwszej instancji wojskowa komisja lekarska wyznaczona odpowiednio przez Ministra Obrony Narodowej albo przewodniczącego Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie zgodnie z zaleceniami, o których mowa w ust. 3.

1. Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz niezawodowy odbywa czynną służbę wojskową, kieruje żołnierza do wojskowej komisji lekarskiej w przypadkach, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4 i 5, a także – na wniosek właściwego lekarza jednostki wojskowej/jednostki zabezpieczającej – po zakończeniu leczenia szpitalnego lub ambulatoryjnego.

2. Do kierowania żołnierza niezawodowego do wojskowej komisji lekarskiej, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 4, 6 i 7.

1. Wojskowa komisja lekarska, orzekając o potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego, ocenia w szczególności:

1) rodzaj upośledzenia ogólnego stanu zdrowia albo stanu chorobowego;

2) konieczność kontynuowania leczenia szpitalnego lub ambulatoryjnego w publicznym zakładzie opieki zdrowotnej utworzonym przez Ministra Obrony Narodowej albo w innym zakładzie zapewniającym udzielenie żołnierzowi niezawodowemu świadczeń zdrowotnych na zasadach określonych w art. 69 i 69a ustawy;

3) rokowania odzyskania stanu zdrowia wymaganego w jednostce wojskowej albo na stanowisku służbowym lub funkcji wojskowej, na której żołnierz niezawodowy odbywa czynną służbę wojskową, oraz możliwości wykonywania przez niego zadań służbowych.

2. Wojskowa komisja lekarska, orzekając o potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego, wskazuje również proponowany wymiar tego urlopu, w granicach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 70 ust. 6 ustawy.

3. Do orzekania o potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego przez wojskowe komisje lekarskie stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 4.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.²⁾

Minister Obrony Narodowej: wz. T. Zdzikot

¹⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z 2017 r. poz. 244, 768, 1086 i 2405 oraz z 2018 r. poz. 138.

²⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 czerwca 2004 r. w sprawie orzekania o zdolności do czynnej służby wojskowej oraz trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. poz. 1595, z 2006 r. poz. 1557, z 2009 r. poz. 886, z 2010 r. poz. 1268, z 2011 r. poz. 24, z 2012 r. poz. 548 oraz z 2015 r. poz. 1424), które na podstawie art. 27 pkt 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2138) utraciło moc z dniem 2 stycznia 2018 r.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej
z dnia 24 stycznia 2018 r. (poz. 258)

Załącznik nr 1

WZÓR – SKIEROWANIE

Załącznik nr 2

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ DO CZYNNEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ ORAZ DO PEŁNIENIA TAKIEJ SŁUŻBY POZA GRANICAMI PAŃSTWA

 

Objaśnienia szczegółowe

^*) Osoby badane przez komisje lekarskie dzieli się na cztery grupy:

Grupa I (kolumna czwarta wykazu) obejmuje:

a) osoby podlegające kwalifikacji wojskowej oraz ochotników, w tym kobiety, o których mowa w art. 32 ust. 4 ustawy,

b) osoby, o których mowa w art. 34 ustawy, oraz osoby podlegające ze względu na wiek obowiązkowi służby wojskowej, które zgłosiły się ochotniczo do jej odbywania,

c) osoby przeniesione do rezerwy niebędące żołnierzami rezerwy,

d) żołnierzy zasadniczej służby wojskowej,

e) żołnierzy służby przygotowawczej,

f) żołnierzy odbywających przeszkolenie wojskowe,

g) osoby podlegające kwalifikacji wojskowej przeznaczone do odbycia służby zastępczej lub pełnienia służby w formacjach uzbrojonych niewchodzących w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,

h) kandydatów i żołnierzy terytorialnej służby wojskowej,

i) żołnierzy obsługujących bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej (MTOM) ≥ 0,6 kg <150 kg.

Grupa II (kolumna piąta wykazu) obejmuje żołnierzy rezerwy.

Grupa III (kolumna szósta wykazu) obejmuje kandydatów do służby:

a) w jednostkach desantowo-szturmowych,

b) w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,

c) w Żandarmerii Wojskowej,

d) w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i w Służbie Wywiadu Wojskowego.

Grupa IV (kolumna siódma wykazu) obejmuje kandydatów do służby:

a) poza granicami państwa,

b) w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego,

c) w warunkach działania prądu elektrycznego.

Do § 1 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych należy kwalifikować jako zdolnych przy wzroście od 178 cm do 190 cm. pkt 4 i 5. Słabą budowę ciała należy oceniać nie tylko na podstawie dysproporcji pomiędzy wzrostem i ciężarem ciała, lecz także biorąc pod uwagę stan umięśnienia oraz stan układu krążenia na podstawie prób czynnościowych.

Ocenę zdolności do służby wojskowej przy słabej budowie ciała należy opierać na stwierdzeniu ogólnej sprawności ustroju.

pkt 7. Kandydatów do wojsk desantowo-szturmowych o wadze ciała ponad 100 kg należy uznawać za niezdolnych.

pkt 8. Przez otyłość znacznie upośledzającą sprawność ustroju należy rozumieć otyłość znacznego stopnia, przy niewydolności układu krążenia i układu oddechowego. Dysproporcje wagi i wzrostu mogą być przejściowe. W takich wypadkach osoby badane należy zaliczyć do kategorii "czasowo niezdolny do służby wojskowej".

ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA, NACZYNIA LIMFATYCZNE I WĘZŁY CHŁONNE

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 2. Nowotwory skóry należy kwalifikować według paragrafów rozdziału XVIII - Nowotwory.

pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ, u których stwierdza się zmiany chorobowe na skórze w widocznych miejscach, szczególnie na twarzy i dłoniach, należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 2 i 3. Według tych punktów należy kwalifikować m.in. łagodne i ograniczone postacie łuszczycy oraz rybią łuskę, wyprysk kontaktowy. Rozpoznanie wyprysku kontaktowego wymaga wykonania testów skórnych.

pkt 2. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ, w Żandarmerii Wojskowej, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 4. Według tego punktu należy kwalifikować różnorodne przewlekłe uogólnione choroby skóry jak: zespół atopowego zapalenia skóry, wrodzone zaburzenia rogowacenia skóry znacznego stopnia (rogowiec dziedziczny), wrodzone dziedziczne oddzielanie się naskórka, pęcherzyca zwykła-liściasta, uogólnione i nawracające lub oporne na leczenie postacie łuszczycy.

pkt 8. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ, w Żandarmerii Wojskowej, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, u których stwierdza się tatuaże w widocznych miejscach, szczególnie na twarzy i dłoniach, należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 9. Osoby z rozległymi szpecącymi tatuażami należy kierować do PZP (w ramach badań komisyjnych).

pkt 10 i 11. Torbiel włosową należy różnicować z przetoką skórną i kwalifikować w zależności od efektów leczenia.

Rozpoznanie powinno być potwierdzone badaniem chirurgicznym lub dokumentacją leczenia szpitalnego.

Do § 3 pkt 1. Kandydaci do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ, u których stwierdza się blizny w widocznych miejscach, szczególnie na twarzy i dłoniach, należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 3 i 4. Według tych punktów należy kwalifikować rozległe blizny połączone z ubytkami tkanek miękkich (po zranieniach, oparzeniach itp.) oraz blizny w miejscach narażonych na tarcie w czasie ruchów i chodzenia lub znacznie szpecące, upośledzające funkcję narządów lub całego organizmu.

pkt 5. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach należy kierować do PZP.

ROZDZIAŁ III – CZASZKA

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 6 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ IV – NARZĄD WZROKU

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 7 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 2 i 3. Przy kwalifikowaniu zniekształceń powiek należy kierować się ich skutkiem dla oka (objawy wysychania powierzchni gałki ocznej, podrażnienia spojówek, wysychania rogówki).

Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

pkt 6 i 7. Przy kwalifikowaniu zrostów spojówki gałkowej i powiekowej należy brać pod uwagę zaburzenia widzenia obuocznego (podwójne widzenie w zależności od amplitudy wychylenia gałek ocznych).

Według tych punktów należy kwalifikować również następstwa jaglicy.

Do § 8 pkt 1 i 2. Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

pkt 1. Kandydatów do służby poza granicami państwa należy uznawać za niezdolnych w zależności od strefy klimatycznej.

Do § 9. Przez ślepotę oka należy rozumieć także ostrość wzroku poniżej 0,1 niedającą się poprawić szkłami (bez względu na ich siłę korygującą) lub koncentryczne zwężenie pola widzenia średnio do 10° od punktu fiksacji.

Do § 10. Każdy przypadek oczopląsu podlega konsultacji okulistycznej, neurologicznej i laryngologicznej.

Do § 11 pkt 1 i 2. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ, w Żandarmerii Wojskowej, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 11 i 13. Jeżeli ostrość wzroku któregokolwiek oka wynosi poniżej 0,5, należy skierować badanego do badania okulistycznego w celu określenia wady refrakcji i ustalenia ostrości wzroku po zastosowaniu korekcji. Przy większej różnicy wady pomiędzy jednym i drugim okiem należy zastosować szkła, jakie badany przyjmuje przy jednoczesnym patrzeniu obu oczami. Przy korekcji ostrości wzroku nie stosuje się szkieł kombinowanych. W przypadku zmętnienia lub zniekształcenia środowisk załamujących za podstawę kwalifikacji przyjmuje się ostrość wzroku.

Do § 12 pkt 1 i 2. W przypadkach stwierdzenia niedowładów lub porażeń mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych oka konieczna jest konsultacja neurologiczna.

W ostatecznej ocenie należy kierować się stopniem upośledzenia funkcji narządu wzroku.

Do § 13 pkt 1. Kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 2. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego oraz w warunkach działania prądu elektrycznego należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 14 pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 1–4. Kwalifikacja orzecznicza, po zakończeniu leczenia i ustaleniu rozpoznania. Według tych punktów należy kwalifikować również gruźlicę oraz zmiany pogruźlicze. Zmiany rogówki po zabiegach korekcyjnych wad refrakcji kwalifikować według pkt 1.

W przypadku zaniku nerwu wzrokowego wymagane jest badanie neurologiczne.

Według tych punktów należy kwalifikować również zaburzenia w polu widzenia.

Bezsoczewkowość i pseudosoczewkowość należy kwalifikować według § 14 pkt 2.

pkt 5 i 6. Przez „prawidłowe rozróżnianie barw” należy rozumieć umiejętność rozróżniania czterech barw podstawowych, tj. czerwonej, żółtej, zielonej i niebieskiej. Przez "nieznaczne upośledzenie rozróżniania barw" należy rozumieć utrudnienie rozróżniania czterech podstawowych barw (pomyłki przy odczytywaniu pojedynczych tablic z zestawu Ishihary lub Stillinga albo przedłużony czas odczytu – ponad 3 sek.). Nieumiejętność rozróżniania czterech barw podstawowych należy traktować jako „upośledzenie rozróżniania barw”.

Kandydatów na stanowiska w korpusie osobowym: rakietowym i artylerii, radiotechnicznym, logistycznym w grupie osobowej transportu i ruchu wojsk oraz kandydatów do służby w warunkach działania prądu elektrycznego, u których stwierdza się nieznaczne upośledzenie rozróżniania barw, należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 7. Przy ocenie orzeczniczej wymagana jest dokumentacja dotychczasowego leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ V – NARZĄD SŁUCHU

 

Objaśnienia szczegółowe

U kandydatów do służby poza granicami państwa, kandydatów na stanowiska, których specyfika wiąże się z nadmiernym oddziaływaniem hałasu, a także we wszystkich przypadkach obniżenia ostrości słuchu konieczne jest wykonanie badania audiometrycznego tonalnego oraz konsultacji laryngologicznej.

Do § 15 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 18. Zapalenie ucha środkowego trwające co najmniej 6 miesięcy uznajemy za przewlekłe.

Do § 19. Przez operację zachowawczą należy rozumieć każdy rodzaj operacji poprawiającej słyszenie. Przez operację doszczętną należy rozumieć każdy rodzaj operacji związany z całkowitym usunięciem elementów ucha środkowego.

Do § 21 pkt 1. Za upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich uważa się ubytek przekraczający 40 dB dla częstotliwości 4.000 Hz i/lub wyższej. Kandydatów na stanowiska, których specyfika wiąże się z nadmiernym oddziaływaniem hałasu, np. artylerzystów, radiotelegrafistów oraz kandydatów do służby w zasięgu działania wibracji, promieniowania mikrofalowego lub w warunkach działania prądu elektrycznego, u których stwierdzono jedno- lub obustronne upośledzenie słuchu na tony wysokie, należy uznawać za niezdolnych do tych specjalności. Kandydatów do służby wojskowej poza granicami państwa, u których stwierdzono jedno- lub obustronne upośledzenie słuchu na tony wysokie, jeżeli nie są wyznaczeni na ww. stanowiska, należy uznawać za zdolnych.

pkt 2. Przez osłabienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 26 a 40 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.

pkt 3–5. Przez przytępienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz, natomiast średnie wartości krzywej progowej w audiometrii tonalnej powyżej 70 dB obliczane ww. sposobem występują u osób z przytępieniem słuchu graniczącym z głuchotą.

pkt 9 i 10. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania laryngologicznego i neurologicznego.

ROZDZIAŁ VI – JAMA USTNA

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 23 pkt 1–3. Przez zniekształcenie należy rozumieć także zbliznowacenie z ubytkami tkanek.

Do § 24. Przy badaniu stanu uzębienia należy zwrócić uwagę na rodzaj i stan zgryzu ewentualnie jego zniekształcenia rozwojowe lub nabyte, na stan tkanek przyzębia i możliwe objawy periodontopatii. Zęby przeznaczone do usunięcia (zęby z miazgą zgorzelinową, wielokorzeniowe ze znacznie zniszczonymi koronami) należy traktować jako brakujące. Przy ocenie procentowej utraty zdolności żucia przyjmuje się tylko 28 zębów w jamie ustnej. Zęby ósemki mogą być brane pod uwagę, jeśli przy zwarciu odtwarzają one w części płaszczyznę żucia ewentualnie brakujących zębów siódemek. Procentową utratę zdolności żucia oblicza się według następującej tabelki:

 

Przy obliczaniu wartości procentowej utraty zdolności żucia bierze się pod uwagę nie tylko zęby brakujące, ale również zęby pozbawione antagonistów.

 

Całkowity brak zębów jednej szczęki stanowi 100 % utraty zdolności żucia nawet przy zachowaniu wszystkich zębów szczęki drugiej. Jeśli braki uzębienia powodują jednostronną utratę żucia, należy kwalifikować według pkt 2. Protezy stałe, niezależnie od ich rozległości, należy traktować jako odtworzenie żucia. Ocena wartości funkcjonalno-klinicznej protez stałych zębów filarowych oraz wynikającej z tego powodu utraty zdolności żucia należy do lekarza dentysty. Protezy ruchome uzupełniające braki zębów należy traktować jako odtworzenie zdolności żucia.

Kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych z protezami ruchomymi należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 25. Przez „zniekształcenie szczęki i żuchwy” należy rozumieć: progenię prawdziwą, protruzję szczęki lub żuchwy, laterogenię, prognację, mikrognację, zgryz otwarty lub wady skojarzone szczęki lub żuchwy, jak np. progenię prawdziwą z mikrognacją i inne, powodujące brak kontaktu zębów antagonistycznych tworzących powierzchnię żucia.

Przy orzekaniu zdolności do służby wojskowej należy wziąć pod uwagę stopień uszkodzenia układu zębowo-szczękowego, a mianowicie: ubytki szczęki dolnej lub górnej, wadliwe zrośnięcie złamania, niezrośnięcie, ubytki podbródka, warg i policzków, przykurcz dolnej szczęki, ubytki lub blizny języka, porażenie nerwu językowo-gardłowego itp., a ponadto wynikające stąd powikłania, jak: oszpecenie twarzy utrudniające często współżycie z otoczeniem, ślinotok z powodu niedostatecznej szczelności ust, owrzodzenie bliznowate skóry twarzy i inne.

W tych stanach przede wszystkim bierze się pod uwagę zaburzenia mowy i żucia.

Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentach leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ VII – NOS, GARDŁO, KRTAŃ

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 26–30. Rozpoznanie wymaga potwierdzenia odpowiednią dokumentacją medyczną lub badaniami specjalistycznymi.

Do § 27 pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ VIII – SZYJA, KLATKA PIERSIOWA, KRĘGOSŁUP

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 33. Obejmuje utrwalone zniekształcenie klatki piersiowej, spowodowane przebytymi urazami lub chorobami kręgosłupa. W ocenie zdolności do służby wojskowej bierze się pod uwagę nie tylko stopień zniekształcenia, ale przede wszystkim sprawność narządów klatki piersiowej.

ROZDZIAŁ IX – UKŁAD ODDECHOWY

 

Objaśnienia szczegółowe

Badania czynnościowe układu oddechowego należy wykonywać bez leków mających wpływ na układ oddechowy, a jedynie w przypadku rozpoznanego POChP w celu określenia stopnia ciężkości choroby badanie wykonujemy w trakcie przyjmowania leków rozszerzających oskrzela. Wartości wskaźników spirometrycznych wyrażono w odsetku wartości należnych.

Do § 35 pkt 1. Łagodna obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami spirometrii: FEV₁%VC < 0,7; FEV₁ ≥ 80 %.

pkt 2. Umiarkowana obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami spirometrii: FEV₁%VC < 0,7; FEV₁ = 51-79 %.

pkt 3. Ciężka obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami spirometrii:

FEV₁%VC < 0,7; FEV₁ = 30-50 %.

pkt 4. Bardzo ciężka obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami spirometrii: FEV₁%VC < 0,7; FEV₁ < 30 %.

pkt 6. Rozpoznanie na podstawie dokumentacji medycznej z co najmniej 24-miesięcznej obserwacji choroby zawierającej badania czynnościowe oraz wyniki diagnostyki alergologicznej (objawy < 1 x w tygodniu i objawy nocne ≤ 2 x w miesiącu, PEF ≥ 80 % wartości maksymalnej dla chorego lub FEV₁ ≥ 80 % wartości należnej, zmienność dobowa PEF lub FEV₁ < 20%, brak objawów i prawidłowe wartości PEF pomiędzy atakami).

pkt 7. Ocena orzecznicza na podstawie dokumentacji medycznej z wartościami spirometrii:

FEV₁%VC < 0,7; FEV₁ ≥ 80 % wartości należnej lub PEF ≥ 80 % wartości maksymalnej z odwracalną obturacją oskrzeli (objawy ≥ 1 x w tygodniu, ale < 1 x dziennie i objawy nocne > 2 x w miesiącu, zmienność dobowa PEF lub FEV₁ = 20-30 %).

pkt 8. Ocena orzecznicza na podstawie dokumentacji medycznej z wartościami spirometrii:

FEV₁%VC < 0,7; FEV₁ = 60-79 % wartości należnej lub PEF = 60-80 % wartości maksymalnej z odwracalną obturacją oskrzeli (objawy występują codziennie, objawy nocne > i x w tygodniu, zmienność dobowa PEF lub FEV₁ > 30 %).

pkt 9. Ocena orzecznicza na podstawie dokumentacji medycznej z wartościami spirometrii:

FEV₁%VC < 0,7; FEV₁ < 60 % wartości należnej lub PEF < 60 % wartości maksymalnej z odwracalną lub nieodwracalną obturacją oskrzeli (objawy występują codziennie, ograniczając aktywność fizyczną, częste zaostrzenia i częste objawy nocne, zmienność dobowa PEF lub FEV₁ > 30 %).

pkt 10. Zalecane wykonanie badań diagnostycznych w kierunku astmy oskrzelowej (również w przypadku nieprawidłowego wyniku testu drobnych oskrzeli – MEF₅₀ < 60 % wartości należnej).

pkt 11. Nawracające stany zapalne dolnych dróg oddechowych w ciągu ostatnich 36 miesięcy (w badaniu HRCT klatki piersiowej cechy rozstrzeni).

pkt 12. Dokumentacja medyczna z badaniem HRCT klatki piersiowej (rozstrzenie oskrzeli w co najmniej 2 płatach płucnych).

pkt 13. Choroby genetyczne i na tle zaburzeń immunologicznych, np. zarostowe zapalenie oskrzelików.

Do § 36 pkt 1. Bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc zmiany mogą dotyczyć opłucnej (wartości spirometrii prawidłowe: FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ ≥ 80 %, FVC ≥ 80 %).

Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego, kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 2. Bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc zmiany mogą dotyczyć opłucnej (wartości spirometrii prawidłowe: FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ ≥ 80 %, FVC ≥ 80 %).

pkt 3. Wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego:

FEV₁%VC > 0,7; FVC 51-79 %; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem powyżej 94 %.

pkt 4. Wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego:

FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ < 50 %, FVC < 50 %; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem poniżej 94 % oraz hipoksemia z hiperkapnią w gazometrii tętniczej, zmiany mogą dotyczyć opłucnej.

Do § 37 pkt 1. Śródmiąższowe choroby płuc i inne rzadkie choroby płuc nieupośledzające sprawności wentylacyjnej płuc i wydolności oddechowej (podatność płuc prawidłowa, tzn. powyżej 80 %, saturacja tlenem powyżej 94 %).

pkt 2. Śródmiąższowe choroby płuc i inne rzadkie choroby płuc umiarkowanie upośledzające sprawność wentylacyjną płuc bez upośledzenia wydolności oddechowej (podatność płuc obniżona do 50-80 %, saturacja tlenem powyżej 94 %, wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego: FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ < 80 %, FVC < 80 %, wskazane badanie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii celem potwierdzenia zaburzeń restrykcyjnych).

pkt 3. Śródmiąższowe choroby płuc i inne rzadkie choroby płuc ciężko upośledzające sprawność wentylacyjną płuc i wydolność oddechową (podatność płuc obniżona poniżej 50 %, wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego:

FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ < 50 %, FVC < 50 %, obniżona całkowita pojemność płuc (TLC) w pletyzmografii potwierdzająca zaburzenia restrykcyjne, saturacja tlenem poniżej 94 % oraz hipoksemia i hiperkapnia w gazometrii tętniczej).

pkt 4 i 5. Ocena orzecznicza w okresie remisji choroby i/lub po zakończonym leczeniu.

pkt 6. Wartości spirometrii prawidłowe: FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ ≥ 80 %, FVC ≥ 80 %.

Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 7. Wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego:

FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ = 51-79 %, FVC = 51-79 %; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem powyżej 94 %.

pkt 8. Niewydolność oddechowa: wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego: FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ < 50 %, FVC < 50 %; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem poniżej 94 % oraz hipoksemia i hiperkapnia w gazometrii tętniczej.

pkt 9. Przebyte zabiegi operacyjne w obrębie klatki piersiowej lub przebyte nieswoiste zapalenie płuc (wartości spirometrii prawidłowe: FEV₁%VC > 0,7; FEV₁ ≥ 80 %, FVC ≥ 80 %). Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego, kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 10. Przebyte zabiegi operacyjne w obrębie klatki piersiowej lub przebyte nieswoiste zapalenie płuc (wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego: FEV1%VC > 0,7; FEV1 = 51-79 %, FVC = 51-79 %; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem powyżej 94 %).

pkt 11. Przebyte zabiegi operacyjne w obrębie klatki piersiowej lub przebyte nieswoiste zapalenie płuc z niewydolnością oddechową: wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego: FEV1%VC > 0,7; FEV1 < 50 %, FVC < 50 %; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem poniżej 94 % oraz hipoksemia z hiperkapnią w gazometrii tętniczej.

ROZDZIAŁ X – UKŁAD KRĄŻENIA

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 38 pkt 1, 2 i 3. Według tych punktów należy kwalifikować również zaburzenia rytmu serca pochodzenia organicznego i zaburzenia przewodzenia, potwierdzone dokumentacją leczenia w poradni specjalistycznej.

pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 8 i 10. Wrodzone wady serca leczone operacyjnie, jeżeli zostały przywrócone prawidłowe stosunki anatomiczne, należy kwalifikować według pkt 9.

Wymianę zastawki aortalnej lub mitralnej w poszczególnych wadach należy traktować nadal jako wady serca według pkt 9 lub 10.

Zastawkowe zwężenie ujścia aorty powodujące przerost lewej komory (uchwytne zmiany w obrazie ECHO), przy zachowanej w pełni sprawności fizycznej można kwalifikować według pkt 9.

pkt 9. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego, kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ, kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych, w Żandarmerii Wojskowej należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 9 i 14. Obecność śladowej fali zwrotnej przez zastawkę aortalną jest patologią, a w przypadku pozostałych zastawek zjawiskiem fizjologicznym.

pkt 14. Rozpoznanie wymaga potwierdzenia echokardiograficznego. Wypadanie płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) bez istotnej hemodynamicznie fali zwrotnej z prawidłową wielkością jam serca i bez zaburzeń rytmu serca.

Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ, kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych oraz w Żandarmerii Wojskowej należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 15. Za zespół wypadania płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) należy uznawać wypadanie płatka (płatków) z objawami ich zwyrodnienia, istotną hemodynamicznie falą zwrotną i (lub) zaburzeniami rytmu serca.

Do § 39 pkt 2 i 3. Należy kwalifikować w zależności od wartości ciśnienia mierzonego wielokrotnie, zmian narządowych potwierdzonych badaniami: ECHO i dna oka.

pkt 6, 7, 8. Przez określenie „choroby naczyń krwionośnych” należy rozumieć przede wszystkim choroby naczyń obwodowych, jak miażdżyca, następstwa urazów, choroba Raynauda, czerwienica bolesna itp. Należy kwalifikować chorych zarówno z powikłaniami narządowymi miażdżycy tętnic, jak i z powikłaniami i następstwami stanów zapalnych i urazów naczyń krwionośnych.

ROZDZIAŁ XI – UKŁAD TRAWIENNY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 44 pkt 1–17. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

pkt 7. Dotyczy WZW przebytego w okresie do 6 miesięcy.

pkt 8. Konieczne potwierdzenie rozpoznania badaniem histopatologicznym.

pkt 14. Stany po wirusowym zapaleniu wątroby, przebytym co najmniej przed 24 miesiącami.

pkt 10 i 15. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego należy kwalifikować jako niezdolnych. Kandydatów do służby poza granicami państwa należy oceniać w zależności od specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarnoepidemiologicznej rejonu, w której pełnić będą tę służbę.

Do § 45. Rozpoznanie powinno być ustalone szpitalnie.

Do § 47 pkt 1. Dotyczy schorzeń nieznacznie upośledzających sprawność ustroju, w innych przypadkach kwalifikować jak w pkt 2.

ROZDZIAŁ XII – UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 50 pkt 3. Kwalifikować w zależności od zaburzeń w oddawaniu moczu.

Do § 51 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 3, 8. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ XIII – GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 53 pkt 1. Kandydatów z powiększeniem tarczycy nieupośledzającym przepływu powietrza w drogach oddechowych w czasie wysiłku fizycznego i niedającym objawów uciskowych na narządy sąsiednie (przełyk, tchawica), potwierdzonym badaniem USG tarczycy, można uznawać za zdolnych, z wyjątkiem kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych, w Żandarmerii Wojskowej, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,

Służbie Wywiadu Wojskowego oraz kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego.

pkt 2. Według tego punktu ocenia się powiększenie gruczołu tarczowego stwierdzone palpacyjnie lub wole zamostkowe, upośledzające przepływ powietrza w drogach oddechowych (zaburzenia wentylacji, stridor, zaburzenia ruchomości strun głosowych) w czasie spoczynku lub po wysiłku fizycznym lub (oraz) dające objawy uciskowe na narządy sąsiednie.

pkt 4. Obejmuje wszystkie postacie nadczynności tarczycy w okresie remisji (poza chorobą Gravesa-Basedowa) oraz niedoczynności wyrównane leczeniem substytucyjnym.

pkt 5. Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej, niezależnie od aktualnego stanu czynności tarczycy.

ROZDZIAŁ XIV – INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 55. Rozpoznanie powinno być potwierdzone dokumentacją leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 57. Ustalenie rozpoznania i ocena orzecznicza – po przeprowadzonej obserwacji lub leczeniu w odpowiednim ośrodku specjalistycznym.

Do § 58. Ocena orzecznicza zależna jest od stopnia zaawansowania zmian i wyników dotychczasowego leczenia.

Do § 59 pkt 2. Dotyczy badanych z powikłaniami narządowymi (artropatia dnawa, zmiany w układzie moczowym – kamica, stany zapalne, guzki dnawe), niezależnie od aktualnej wartości kwasu moczowego w surowicy krwi.

Do § 60. Rozpoznanie powinno być potwierdzone obserwacją lub leczeniem szpitalnym oraz dokumentacją z leczenia w poradni endokrynologicznej lub innej poradni specjalistycznej.

pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego i kandydatów do jednostek desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ XV – UKŁAD NERWOWY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 64 pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ XVI – STAN PSYCHICZNY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 66. Zaburzenia nerwicowe (nerwice) należy rozpoznawać w przypadkach:

– czynnościowych zaburzeń emocjonalnych, takich jak np. zaburzenia lękowe, dysfunkcje somatyczne (tzw. nerwice narządowe), zaburzenia dysocjacyjne, konwersyjne, neurastenia,

– o długotrwałym (wieloletnim) przebiegu (w odróżnieniu od nerwicowych reakcji adaptacyjnych; por. § 67),

– po wykluczeniu zaburzeń organicznych (zespoły nerwicowe uwarunkowane organicznie; por. § 73),

– po wykluczeniu zaburzeń psychotycznych (por. § 70).

pkt 1. Dotyczy przypadków z przewagą objawów subiektywnych, bez przedmiotowych cech upośledzenia sprawności ustroju.

pkt 2. Dotyczy badanych z wyraźnymi psychicznymi i somatycznymi objawami nerwicowymi i z względnie niezaburzonym ogólnym przystosowaniem społecznym.

pkt 3. Dotyczy stanów opornych na leczenie, znacznie upośledzających sprawność ustroju i funkcjonowanie społeczne. U badanych rozpoznanie ustalać z uwzględnieniem dokumentacji z leczenia w oddziale psychiatrycznym i w PZP.

Do § 67. Reakcje adaptacyjne (reakcje dezadaptacyjne, reakcje kryzysowe, ostre reakcje na stres, zaburzenia stresowe) to przemijające, niepsychotyczne zaburzenia psychiczne w postaci zaburzeń emocjonalnych (lęk, depresja, napięcie, gniew), zaburzeń zachowania (agresja, autoagresja, ucieczka, izolacja) i postaci mieszanych, powstające pod wpływem stresujących wydarzeń lub sytuacji u osób w zasadzie zdrowych psychicznie.

pkt 1. Dotyczy reakcji przebytych lub rokujących ustąpienie w ciągu 1 miesiąca.

pkt 2. Dotyczy przypadków, które mimo leczenia i innych oddziaływań readaptacyjnych, trwających ponad 1 miesiąc, nie rokują istotnej poprawy. Rozpoznanie ustalać z uwzględnieniem dokumentacji z leczenia w oddziale psychiatrycznym i w PZP. pkt 3. O rozpoznaniu decydują:

– początek zaburzeń w okresie do 6 miesięcy po wyjątkowo stresującym wydarzeniu lub sytuacji (stres bojowy, atak terrorystyczny, katastrofa),

– obecność związanych z tym zdarzeniem uporczywych, natrętnych wspomnień, przykrych snów,

– nadwrażliwość na bodźce i sytuacje przypominające stresor oraz tendencja do ich unikania,

– zaburzenia emocjonalne (np. problemy ze snem, drażliwość, trudności w koncentracji uwagi, nadmierna czujność) dezorganizujące zachowanie i funkcjonowanie społeczne.

Rozpoznanie ustalać po obserwacji i leczeniu w oddziale psychiatrycznym oraz PZP.

Do § 68. Przez zaburzenia osobowości (osobowość nieprawidłowa, psychopatia, charakteropatia) należy rozumieć niedorozwój lub defekt sfery dążeniowo-uczuciowej osobowości bez względu na etiologię. Rozpoznanie ustala się na podstawie:

– obecności cech zaburzonej osobowości i świadczących o niedostatecznej adaptacji w zwykłych sytuacjach życiowych,

– początku zaburzeń w okresie późnego dzieciństwa lub w okresie młodzieńczym (defekty osobowości spowodowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego w wieku dojrzałym; por. § 73),

– wykluczenia upośledzenia umysłowego,

– zaburzeń psychotycznych,

– reakcji adaptacyjnych (por. § 67).

§ 68. obejmuje także tzw. infantylizm psychiczny (osobowość niedojrzała).

pkt 1. Dotyczy badanych z cechami zaburzonej osobowości bez objawów trwałego nieprzystosowania.

pkt 2. Stosować u badanych, u których na tle długotrwałej dezadaptacji stwierdza się okresy zadowalającego funkcjonowania.

pkt 3. Dotyczy osób z ciężkimi zaburzeniami struktury osobowości i zachowania, wyczerpującymi kryteria rozpoznania: osobowości dyssocjalnej, osobowości chwiejnej emocjonalnie (impulsywnej), osobowości paranoicznej, osobowości lękowej, osobowości schizoidalnej, osobowości anankastycznej.

Do § 69. Dotyczy mimowolnego moczenia nocnego bez zmian organicznych w układzie moczowym. Moczenie nocne występujące w przebiegu innych schorzeń narządowych kwalifikować według odpowiednich paragrafów.

Do § 70. Rozpoznanie ustalać na podstawie odpisu historii choroby z zakładu psychiatrycznego oraz oceny aktualnego stanu psychicznego.

Do § 71 pkt 1. Iloraz inteligencji mierzony Skalą Inteligencji Wechslera dla Dorosłych poniżej 90.

pkt 2. Iloraz inteligencji mierzony Skalą Inteligencji Wechslera dla Dorosłych poniżej 70 i stwierdzone zaburzenia adaptacyjne.

Do § 72. Przez zespół uzależnienia od alkoholu (oraz od innych substancji psychoaktywnych) należy rozumieć stan charakteryzujący się:

– nieodpartym wewnętrznym przymusem ciągłego lub okresowego spożywania alkoholu (lub innych środków psychoaktywnych),

– występowaniem objawów zespołu odstawienia po przerwaniu picia (przyjmowania środka),

– zmienionym sposobem reagowania na alkohol (utratą kontroli nad piciem, ciągami, zmianami tolerancji, lukami pamięciowymi i innymi), stałym zwiększaniem dawki środka psychoaktywnego,

– postępującym przebiegiem, prowadzącym do tzw. psychodegradacji.

Rozpoznanie i kwalifikacje orzecznicze ustalać m.in. na podstawie dokumentacji lekarskiej (z poradni przeciwalkoholowej, PZP, oddziału odwykowego lub psychiatrycznego).

pkt 1. Stosować w przypadkach sporadycznego nadużywania alkoholu bez cech uzależnienia.

pkt 3. O rozpoznaniu decyduje współwystępowanie objawów psychodegradacji i zmian somatycznych typowych dla przewlekłej intoksykacji alkoholowej.

pkt 4. Dotyczy przypadków sporadycznego odurzania się innymi niż alkohol środkami psychoaktywnymi (narkotykami), np. opłatami, substancjami stymulującymi, kanabinolami, halucynogenami, środkami psychotropowymi, gdy brak jest cech uzależnienia od tych środków.

pkt 5. Dotyczy przypadków uzależnienia od środka psychoaktywnego innego niż alkohol.

Do § 73. Dotyczy wielopostaciowych zaburzeń psychicznych powodowanych organicznym uszkodzeniem mózgu potwierdzonych:

– wywiadem (urazy, infekcje i intoksykacje OUN),

– oceną stanu psychicznego (tzw. cechy zespołu psychoorganicznego),

– badaniem neurologicznym (objawy ubytkowe),

– badaniem psychologicznym (tzw. testy organiczne),

– wynikami badań dodatkowych (EEG, rtg czaszki, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny),

– innymi wskazującymi na organiczne uszkodzenie OUN.

§ 73 nie obejmuje następstw uszkodzeń OUN, które miały miejsce we wczesnym okresie rozwojowym; por. § 68 i 71.

pkt 1. Dotyczy stanów podobnych do zaburzeń nerwicowych (zespół pourazowy, cerebrastenia, zespoły rzekomonerwicowe) z przewagą objawów subiektywnych, bez somatycznych cech upośledzenia sprawności ustroju.

pkt 2. Dotyczy organicznych zaburzeń osobowości (encefalopatii, łagodnych zaburzeń procesów poznawczych itp. w okresie leczenia i obserwacji).

pkt 3. Dotyczy utrwalonych, znacznie nasilonych zaburzeń psychicznych pochodzenia organicznego – niepsychotycznych i psychotycznych.

Wymagana dokumentacja z dotychczasowego leczenia szpitalnego i w PZP.

Do § 74. Dotyczy przypadków z rozpoznaniami nieujętymi od § 66 do § 73.

ROZDZIAŁ XVII – KOŃCZYNY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 75 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych SZ oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 77 pkt 5 i 6. Kwalifikować następstwa przebytych uszkodzeń wewnątrzstawowych (więzadeł, łąkotek) powodujące niestabilność, ograniczenie ruchów i upośledzenie sprawności dynamicznej oraz chondromalację - potwierdzone w badaniach USG, MRI, CT lub RTG.

pkt 7 i 8. Według tych punktów należy kwalifikować między innymi: reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Reitera, łuszczycowe zapalenie stawów i zapalenia stawów w chorobach jelit.

Do § 78. Ocena orzecznicza wymaga konsultacji chirurga ortopedy.

Do § 80 pkt 4–6. Według tych punktów należy kwalifikować palce młotowate, przykrywające, nadliczbowe i koślawe.

Do § 81. Ocena orzecznicza wymaga konsultacji chirurga ortopedy. Za brak palca uważa się: dla kciuka - przynajmniej brak paliczka paznokciowego, dla pozostałych palców - przynajmniej dwóch paliczków. U osób leworęcznych przy ocenie lewej ręki można stosować kwalifikacje, jakie u praworęcznych obowiązują do prawej ręki.

pkt 1 i 2. Kandydatów do służby w warunkach działania prądu elektrycznego należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ XVIII – NOWOTWORY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 82. Kwalifikacja orzecznicza wymaga oceny odpowiedniego lekarza specjalisty lub dokumentacji z poradni specjalistycznej.

Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego należy uznawać za niezdolnych.

ROZDZIAŁ XIX – NARZĄD RODNY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 84 pkt 1. Dotyczą: przegrody i przewężenia pochwy, macicy jednodrożnej, dwudrożnej, dwuszyjkowej, podwójnej, wad rozwojowych jajowodów.

pkt 2. Zmiana skojarzona jest zazwyczaj z niedomogą hormonalną układu rozrodczego (trwałe bóle, zaburzenia cyklu miesiączkowego, obfite krwawienia). Znaczny niedorozwój lub brak macicy, które rzutują na ogólną sprawność ustroju.

pkt 3. Obfite miesiączki przy współistnieniu mięśniaków, bolesne miesiączki przy zmianach o charakterze endometriozy, mimo dotychczasowego leczenia zachowawczego, a niekiedy operacyjnego, potwierdzone aktualnym wynikiem badania ginekologicznego.

Do § 86 pkt 1. Np. tyłozgięcie macicy wolne.

pkt 2. Np. tyłozgięcie macicy umocowane.

Do § 87. Ustalenie rozpoznania objętego tym paragrafem wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w odpowiedniej poradni specjalistycznej.

Do § 88. Ciąży nie traktuje się jako choroby lub ułomności.

Załącznik nr 3

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ DO SŁUŻBY W POWIETRZU I DO SŁUŻBY NAZIEMNEGO ZABEZPIECZENIA LOTÓW ORAZ DO SŁUŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ

ROZDZIAŁ I – BUDOWA CIAŁA

 

Objaśnienia szczegółowe

^*) Personel lotniczy i personel naziemnego zabezpieczenia lotów dzieli się na następujące grupy orzecznicze:

Grupa I:

– podgrupa IA:

– kandydaci i piloci samolotów bojowych naddźwiękowych,

– kandydaci i uczniowie Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego w Dęblinie,

– piloci doświadczalni samolotów naddźwiękowych;

– podgrupa IB:

– kandydaci i piloci samolotów bojowych poddźwiękowych,

– piloci doświadczalni samolotów poddźwiękowych;

– podgrupa IC:

– kandydaci i piloci samolotów transportowych, łącznikowych i śmigłowców,

– piloci doświadczalni samolotów transportowych, łącznikowych i śmigłowców,

– skoczkowie spadochronowi zawodowi.

Grupa II:

– nawigatorzy pokładowi,

– inżynierowie (technicy) pokładowi,

– członkowie personelu pokładowego (radiotelegrafiści, operatorzy pokładowi itp.).

Grupa III:

– personel naziemny zabezpieczający loty, dyżurni kierownicy lotów (DKL), kierownicy lotów (KL), nawigatorzy naziemni i personel służby inżynieryjno-lotniczej (SIL).

– personel obsługujący bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej (MTOM) ≤ 150 kg.

– personel obsługujący bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej (MTOM) > 150 kg (badania wykonywane są co 24 miesiące).

ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA I WĘZŁY CHŁONNE

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 3 pkt 2. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach należy kierować do PZP.

ROZDZIAŁ III – CZASZKA

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 6 pkt 5. Kwalifikacja – po przeprowadzonej konsultacji neurologicznej.

ROZDZIAŁ IV – NARZĄD WZROKU

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 13. U kandydatów na pilotów samolotów naddźwiękowych wymagana jest pełna ostrość wzroku.

pkt 2. Skoczkowie spadochronowi nie mogą posługiwać się szkłami korekcyjnymi i przy ostrości wzroku poniżej 0,5 należy orzekać N.

ROZDZIAŁ V – NARZĄD SŁUCHU

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 21 pkt 1. Za upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich uważa się ubytek przekraczający 40 dB od 4.000 Hz wzwyż.

pkt 2. Przez osłabienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 26 a 40 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.

pkt 3–5. Przez przytępienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.

Kandydaci muszą mieć prawidłowy słuch w badaniu audiometrycznym.

pkt 7–9. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania laryngologicznego i neurologicznego.

W próbach odczynowych narządu przedsionkowego maksymalna asymetria lub przewaga kierunkowa oczopląsu nie powinna przekraczać 20 %.

ROZDZIAŁ VI – JAMA USTNA

 

ROZDZIAŁ VII – NOS, GARDŁO, KRTAŃ

 

ROZDZIAŁ VIII – SZYJA, KLATKA PIERSIOWA I KRĘGOSŁUP

 

ROZDZIAŁ IX – UKŁAD ODDECHOWY

 

ROZDZIAŁ X – UKŁAD KRĄŻENIA

 

ROZDZIAŁ XI – UKŁAD TRAWIENNY

 

ROZDZIAŁ XII – UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY

 

ROZDZIAŁ XIII – GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

 

ROZDZIAŁ XIV – INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE I NIEPRAWIDŁOWOŚCI

 

ROZDZIAŁ XV – UKŁAD NERWOWY

 

ROZDZIAŁ XVI – STAN PSYCHICZNY

 

ROZDZIAŁ XVII – KOŃCZYNY

 

ROZDZIAŁ XVIII – NOWOTWORY

 

ROZDZIAŁ XIX – NARZĄD RODNY

 

Objaśnienia szczegółowe

Do § 88. Kobieta – członek personelu latającego w przypadku wykonywania zadań na samolotach bojowych oraz na śmigłowcach jest niezdolna do służby w powietrzu w okresie od rozpoznania ciąży do 3 miesięcy po porodzie.

W przypadku służby na pozostałych typach samolotów niezdolność dotyczy drugiej połowy ciąży i 3 miesięcy po porodzie.

Po porodzie i 3 miesiącach okresu poporodowego albo po poronieniu (po zakończeniu obserwacji i leczenia) kobieta – członek personelu latającego podlega badaniu okolicznościowemu w wojskowej komisji lotniczo-lekarskiej.