REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2016 poz. 1791
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY I BUDOWNICTWA1)
z dnia 7 października 2016 r.
w sprawie uzyskiwania uprawnień przez instruktorów i wykładowców, opłat oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach, a także stawek wynagrodzenia członków komisji
Na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2016 r. poz. 627, 904, 1241 i 1579) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. [Zakres regulacji]
1) szczegółowe warunki oraz zakres egzaminu dla kandydatów na instruktorów i instruktorów oraz kandydatów na wykładowców i wykładowców;
2) sposób tworzenia i nadawania numeru ewidencyjnego instruktora i wykładowcy;
3) wzór:
a) wniosku o wpis do ewidencji:
– instruktorów,
– wykładowców,
b) legitymacji instruktora,
c) zaświadczenia o wpisie do ewidencji wykładowców,
d) pieczęci instruktora i wykładowcy,
e) zaświadczenia:
– o ukończeniu kursu dla kandydatów na instruktorów lub wykładowców,
– o ukończeniu kursu uzupełniającego dla instruktorów lub wykładowców,
– potwierdzającego uczestnictwo w warsztatach doskonalenia zawodowego dla instruktorów lub wykładowców;
4) wysokość:
a) stawek wynagrodzenia członków komisji powoływanej przez wojewodę,
b) opłaty za przeprowadzenie egzaminu sprawdzającego kwalifikacje,
c) opłaty za wpis do ewidencji instruktorów oraz opłaty za wpis do ewidencji wykładowców.
§ 2. [Pojęcia]
1) egzaminie – rozumie się przez to egzamin sprawdzający kwalifikacje, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7 oraz w art. 35 ust. 4 pkt 2 ustawy;
2) komisji – rozumie się przez to komisję egzaminacyjną powołaną przez wojewodę, o której mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7 ustawy, właściwą ze względu na miejsce zamieszkania osoby egzaminowanej;
3) osobie egzaminowanej – rozumie się przez to osoby przystępujące do egzaminu, o którym mowa w pkt 1;
4) pozwoleniu – rozumie się przez to pozwolenie na kierowanie tramwajem, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy;
5) ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.
Rozdział 2
Egzamin dla kandydatów na instruktorów i instruktorów oraz kandydatów na wykładowców i wykładowców
§ 3. [Minimalna oraz maksymalna wielkość grupy egzaminacyjnej]
§ 4. [Zakres egzaminu]
§ 5. [Wniosek o wpis do ewidencji instruktorów lub ewidencji wykładowców oraz lista osób zgłoszonych na egzamin]
1) oznaczenie starosty;
2) imiona i nazwiska osób zgłoszonych na egzamin;
3) numery PESEL, a w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
4) numer uprawnień instruktora nauki jazdy lub wykładowcy oraz ich zakres, jeżeli osoba posiada uprawnienia;
5) zakres kategorii prawa jazdy oraz pozwolenia, dla których ma być przeprowadzony egzamin.
2. Wzór wniosku o wpis do ewidencji instruktorów lub wykładowców określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 6. [Termin i miejsce egzaminu]
2. Egzamin przeprowadza się pod warunkiem poinformowania, przez przewodniczącego komisji za pośrednictwem właściwego starosty, osób, które złożyły wniosek o wpis do ewidencji instruktorów lub ewidencji wykładowców, o terminie i miejscu egzaminu.
§ 7. [Egzamin]
1) części pierwszej obejmującej sprawdzenie znajomości następujących przedmiotów:
a) psychologii,
b) metodyki nauczania, w szczególności w zakresie znajomości programów szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami,
c) prawa o ruchu drogowym,
d) techniki kierowania pojazdem i obsługi pojazdu,
e) techniki i taktyki jazdy, z wyjątkiem uprawnień instruktora i wykładowcy w zakresie prawa jazdy kategorii T,
f) bezpieczeństwa ruchu drogowego
– w zakresie określonym w § 23 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 4 marca 2016 r. w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców (Dz. U. poz. 280 i 1584);
2) części drugiej realizowanej w formie pokazu przeprowadzenia zajęć teoretycznych obejmującej przeprowadzenie jednych wybranych losowo zajęć teoretycznych dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi lub tramwajem, wynikających z programu szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi lub tramwajem, o którym mowa w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 4 marca 2016 r. w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców, w zakresie odpowiedniej kategorii prawa jazdy lub pozwolenia, z uwzględnieniem:
a) przepisów ruchu drogowego,
b) zarysu budowy i zasad obsługi technicznej pojazdu,
c) techniki kierowania odpowiednim pojazdem,
d) zachowania na miejscu wypadku i pomocy przedlekarskiej,
e) bezpieczeństwa ruchu drogowego;
3) części trzeciej realizowanej w formie pokazu przeprowadzenia zajęć praktycznych z czterech losowo wybranych zadań egzaminacyjnych; pokaz obejmuje dwa zadania egzaminacyjne na placu manewrowym oraz dwa zadania egzaminacyjne w ruchu drogowym, polegające na sprawdzeniu umiejętności przeprowadzenia zajęć praktycznych dla osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania pojazdami silnikowymi odpowiedniej kategorii prawa jazdy lub tramwajami; zadania egzaminacyjne są określone:
a) w tabeli nr 1 w załączniku nr 2 do rozporządzenia – dla poszczególnych kategorii prawa jazdy objętych egzaminem,
b) w tabeli nr 3 w załączniku nr 2 do rozporządzenia – dla egzaminu przeprowadzanego w zakresie pozwolenia.
2. Warunkiem przystąpienia przez osobę egzaminowaną do kolejnej części egzaminu jest uzyskanie pozytywnego wyniku ze wszystkich poprzednich części egzaminu.
§ 8. [Część pierwsza egzaminu]
1) komputerowego – za pomocą urządzenia egzaminacyjnego – polegającego na wskazaniu wszystkich prawidłowych odpowiedzi w pytaniach ujętych w katalogu pytań, wyświetlanych systemem losowym albo
2) pisemnego – polegającego na wybraniu wszystkich prawidłowych odpowiedzi w pytaniach ujętych w katalogu pytań przygotowanych na test i wpisaniu ich oznaczeń literowych do odpowiednich rubryk imiennego arkusza egzaminacyjnego.
2. Część pierwsza egzaminu jest przeprowadzana w sali spełniającej warunki określone w § 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz. U. poz. 232 i 1655).
3. W przypadku przeprowadzania części pierwszej egzaminu w formie testu pisemnego sala, w której przeprowadza się test, nie musi być wyposażona w komputerowe urządzenie egzaminacyjne dla każdej osoby egzaminowanej.
§ 9. [Zakres części pierwszej egzaminu]
1) 20 pytań – w zakresie odpowiednio prawa jazdy kategorii A lub B, w tym:
a) 7 pytań o wartości 3 punktów,
b) 6 pytań o wartości 2 punktów,
c) 7 pytań o wartości 1 punktu;
2) 14 pytań – w zakresie prawa jazdy kategorii A, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T lub pozwolenia, w tym:
a) 5 pytań o wartości 3 punktów,
b) 4 pytań o wartości 2 punktów,
c) 5 pytań o wartości 1 punktu.
2. Test w zakresie prawa jazdy kategorii A w wymiarze, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, dotyczy osób egzaminowanych dotychczas nieposiadających uprawnień instruktora lub wykładowcy.
§ 10. [Forma pytań]
§ 11. [Przyczyna nieuzyskania punktów]
1) nie udzieliła odpowiedzi na pytanie;
2) odpowiedź udzielona na pytanie jest nieprawidłowa lub niepełna.
§ 12. [Czas trwania części pierwszej egzaminu]
1) 30 minut – dla prawa jazdy kategorii B oraz prawa jazdy kategorii A w przypadku, o którym mowa w § 9 ust. 2;
2) 20 minut – dla prawa jazdy kategorii A, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T lub pozwolenia.
§ 13. [Uznanie wyniku pierwszej części egzaminu za pozytywny]
1) 34 z 40 punktów – w zakresie prawa jazdy kategorii B oraz prawa jazdy kategorii A w przypadku, o którym mowa w § 9 ust. 2;
2) 23 z 28 punktów – w zakresie prawa jazdy kategorii A, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T lub pozwolenia.
§ 14. [Część druga egzaminu]
2. Pokaz przeprowadzenia zajęć teoretycznych dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi lub tramwajem nie powinien być krótszy niż 15 minut.
3. Podczas pokazu przeprowadzenia zajęć teoretycznych wykorzystuje się pomoce dydaktyczne, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 lit. g oraz § 4 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 4 marca 2016 r. w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców.
4. Ocenie podlega umiejętność prawidłowego przeprowadzenia zajęć teoretycznych wynikających z programu szkolenia dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi lub tramwajem, o którym mowa w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 4 marca 2016 r. w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców.
§ 15. [Uznanie wyniku drugiej części egzaminu za pozytywny]
§ 16. [Część trzecia egzaminu]
2. Ocenie podlega umiejętność prawidłowego przeprowadzenia na placu manewrowym i w ruchu drogowym zajęć praktycznych dla osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania pojazdami silnikowymi lub tramwajem w zakresie czterech losowo wybranych zadań egzaminacyjnych:
1) określonych w tabeli nr 1 w załączniku nr 2 do rozporządzenia – dla poszczególnych kategorii prawa jazdy objętych egzaminem – wykonywanych:
a) na placu manewrowym – dwa zadania oraz
b) w ruchu drogowym – dwa zadania,
2) określonych w tabeli nr 3 w załączniku nr 2 do rozporządzenia – dla egzaminu przeprowadzanego w zakresie pozwolenia – wykonanych:
a) na placu manewrowym – dwa zadania oraz
b) w ruchu drogowym – dwa zadania
– z uwzględnieniem treści, o których mowa odpowiednio w tabelach nr 2 i 4 w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
3. Zadania egzaminacyjne przeprowadza się według kolejności określonej odpowiednio w tabelach nr 1 i 3 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, z tym że w zakresie prawa jazdy kategorii A przeprowadza się je w kolejności: poz. 1, 8, 11, 7, 9 i 10.
4. Kandydat na instruktora lub instruktor uzyskuje:
1) pozytywny wynik części trzeciej egzaminu, jeżeli:
a) zaprezentuje w sposób prawidłowy przeprowadzenie wszystkich zadań egzaminacyjnych, przy czym za prawidłowe uznaje się przeprowadzenie zadań z uwzględnieniem treści, o których mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia,
b) nie naruszy podczas trzeciej części egzaminu przepisów ruchu drogowego;
2) negatywny wynik trzeciej części egzaminu, jeżeli:
a) zaprezentuje w sposób nieprawidłowy przeprowadzenie zadania egzaminacyjnego, bez uwzględnienia treści, o których mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia;
b) naruszy podczas trzeciej części egzaminu przepisy ruchu drogowego.
§ 17. [Pozytywny wynik egzaminu]
§ 18. [Kandydat na wykładowcę lub wykładowca]
2. Pozytywny wynik egzaminu otrzymuje kandydat na wykładowcę lub wykładowca, który uzyskał pozytywny wynik z obydwu części egzaminu.
§ 19. [Kandydat na instruktora lub instruktora posiadającego uprawnienia wykładowcy]
2. Pozytywny wynik egzaminu otrzymuje kandydat na instruktora lub instruktor, który uzyskał pozytywny wynik z trzeciej części egzaminu.
§ 20. [Protokół z egzaminu]
1) numer protokołu;
2) imiona i nazwiska osób egzaminowanych;
3) numery PESEL, a w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument;
4) datę przeprowadzenia egzaminu;
5) zakres kategorii prawa jazdy lub pozwolenia, dla których przeprowadzono egzamin;
6) wyniki egzaminu;
7) oznaczenie organu, który przeprowadził egzamin, oraz podpis i pieczęć przewodniczącego komisji.
2. Do protokołu z egzaminu dołącza się uzasadnienie negatywnych ocen uzyskanych z egzaminu.
Rozdział 3
Numer ewidencyjny, legitymacja, zaświadczenia oraz pieczęć instruktora i wykładowcy
§ 21. [Numer ewidencyjny w ewidencji instruktorów]
1) pierwsze dwa lub trzy znaki są wyróżnikiem województwa i powiatu ustalonym w przepisach w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów;
2) pozostałe cztery znaki są numerem porządkowym w ewidencji.
§ 22. [Numer ewidencyjny w ewidencji wykładowców]
1) pierwsze dwa lub trzy znaki są wyróżnikiem województwa i powiatu ustalonym w przepisach w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów;
2) następne cztery znaki są numerem porządkowym w ewidencji;
3) jako ostatni znak numeru stosuje się literę „W”.
§ 23. [Wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu]
§ 24. [Wzór legitymacji instruktora]
§ 25. [Wzór zaświadczenia o wpisie do ewidencji wykładowców]
§ 26. [Wzory pieczęci]
1) instruktora – określa pkt 1 załącznika nr 6 do rozporządzenia;
2) wykładowcy – określa pkt 2 załącznika nr 6 do rozporządzenia.
§ 27. [Wzór zaświadczenia potwierdzającego uczestnictwo w warsztatach doskonalenia zawodowego]
Rozdział 4
Opłaty i wynagrodzenie członków komisji
§ 28. [Wysokość opłaty za przeprowadzenie egzaminu]
§ 29. [Wysokość stawek wynagrodzenia członków komisji]
§ 30. [Wysokość opłaty za wpis do ewidencji]
1) instruktorów – wynosi 50 zł;
2) wykładowców – wynosi 50 zł.
Rozdział 5
Przepisy przejściowe i przepis końcowy
§ 31. [Przepisy dotychczasowe]
1) o ukończeniu kursu dla kandydatów na instruktorów lub wykładowców,
2) o ukończeniu kursu uzupełniającego dla instruktorów lub wykładowców,
3) o wpisie do ewidencji wykładowców,
4) potwierdzające uczestnictwo w warsztatach doskonalenia zawodowego dla instruktorów albo wykładowców
– zachowują ważność.
2. Legitymacje instruktora wydane na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.
§ 32. [Zastosowanie przepisów niniejszego rozporządzenia]
1) rozpoczęły szkolenie dla kandydatów na instruktorów lub instruktorów osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi lub tramwajem,
2) ukończyły szkolenie dla kandydatów na instruktorów lub instruktorów osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi lub tramwajem, ale nie przystąpiły do egzaminu,
3) są w trakcie egzaminu
– stosuje się przepisy niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem zadań nr 36–38, o których mowa w tabeli nr 1 w załączniku nr 2 do rozporządzenia, których się dla tych osób nie losuje.
§ 33. [Utrata mocy]
§ 34. [Wejście w życie]
Minister Infrastruktury i Budownictwa: A. Adamczyk
1) Minister Infrastruktury i Budownictwa kieruje działem administracji rządowej - transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury i Budownictwa (Dz. U. poz. 1907 i 2094).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa
z dnia 7 października 2016 r. (poz. 1791)
Załącznik nr 1
WZÓR WNIOSKU O WPIS DO EWIDENCJI INSTRUKTORÓW LUB WYKŁADOWCÓW
Załącznik nr 2
ZADANIA EGZAMINACYJNE STOSOWANE PODCZAS CZĘŚCI TRZECIEJ EGZAMINU DLA KANDYDATÓW NA INSTRUKTORÓW I INSTRUKTORÓW ORAZ TREŚCI, KTÓRE PODLEGAJĄ OCENIE
Tabela nr 1
Poz. | Zadania egzaminacyjne stosowane podczas części trzeciej | Kategorie prawa jazdy |
1 | Przygotowanie do jazdy, sprawdzenie stanu technicznego podstawowych elementów pojazdu odpowiedzialnych bezpośrednio za bezpieczeństwo jazdy. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
2 | Ruszanie z miejsca oraz jazda pasem ruchu do przodu i tyłu. | B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
3 | Parkowanie skośne (wjazd przodem – wyjazd tyłem). | B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
4 | Parkowanie prostopadłe (wjazd przodem – wyjazd tyłem). | B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
5 | Parkowanie prostopadłe (wjazd tyłem – wyjazd przodem) | B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
6 | Parkowanie równoległe (wjazd tyłem – wyjazd przodem). | C1, C, D1, D |
7 | Ruszanie z miejsca do przodu na wzniesieniu. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
8 | Slalom wolny (jazda pomiędzy 5 bramkami ustawionymi na placu manewrowym). | A |
9 | Slalom szybki (jazda pomiędzy pachołkami ustawionymi na placu manewrowym). | A |
10 | Ominięcie przeszkody. | A |
11 | Jazda po łukach w kształcie cyfry osiem. | A |
12 | Wjazd na drogę z obiektu przydrożnego. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
13 | Jazda drogami dwukierunkowymi jednojezdniowymi o różnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasów ruchu, posiadającymi odcinki proste i łuki, wzniesienia i spadki, obniżone i podwyższone dopuszczalne prędkości. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
14 | Jazda drogami dwukierunkowymi dwujezdniowymi o różnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasów ruchu, posiadającymi odcinki proste i łuki, wzniesienia i spadki, obniżone i podwyższone dopuszczalne prędkości. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
15 | Jazda drogami jednokierunkowymi o różnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasów ruchu. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
16 | Przejazd przez skrzyżowania równorzędne (trzy- i czterowlotowe). | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
17 | Przejazd przez skrzyżowania oznakowane znakami ustalającymi pierwszeństwo przejazdu (znak A-7, B-20, D-1 oraz w połączeniu z tabliczkami T-6a i T6-c), określonymi w przepisach w sprawie znaków i sygnałów drogowych. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
18 | Przejazd przez skrzyżowania z sygnalizacją świetlną. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
19 | Przejazd przez skrzyżowania, na których ruch odbywa się wokół wyspy. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
20 | Przejazd przez skrzyżowania dwupoziomowe (wjazd i zjazd)*). | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
21 | Przejazd przez przejścia dla pieszych. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
22 | Wykonanie jednego z następujących manewrów parkowania: – prostopadłe – wjazd przodem – wyjazd tyłem; po zaparkowaniu musi być możliwość opuszczenia pojazdu przez kierowcę i pasażera z obydwu stron pojazdu, a pojazd musi być zaparkowany w sposób zgodny z przepisami ruchu drogowego (należy sprawdzić możliwość opuszczenia pojazdu); parkowanie odbywa się z zachowaniem przepisów ruchu drogowego, – skośne – wjazd przodem – wyjazd tyłem; po zaparkowaniu musi być możliwość opuszczenia pojazdu przez kierowcę i pasażera z obydwu stron pojazdu, a pojazd musi być zaparkowany w sposób zgodny z przepisami ruchu drogowego (należy sprawdzić możliwość opuszczenia pojazdu); parkowanie odbywa się z zachowaniem przepisów ruchu drogowego, – równoległe – pomiędzy dwoma pojazdami (manewr jest wykonywany, jeżeli jest możliwe wyznaczenie miejsca do parkowania – wjazd tyłem – wyjazd przodem; długość miejsca do parkowania pomiędzy pojazdami powinna stanowić około dwukrotność długości pojazdu egzaminacyjnego; w trakcie wykonywania manewru jest możliwa jedna korekta toru jazdy; po zaparkowaniu pojazd nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego; w przypadku gdy pojazd parkuje równolegle do krawężnika, w trakcie wykonywania manewru nie może najechać na krawężnik. | B |
23 | Wykonanie manewru zawracania na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej: – możliwość wykonania manewru przy wykorzystaniu infrastruktury drogowej (bramy, wjazdy, podjazdy, zatoczki itp.), – zawracanie musi odbyć się przy użyciu biegu wstecznego. | B |
24 | Przejazd przez torowisko tramwajowe**) i kolejowe*). | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
25 | Przejazd przez tunel*). | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
26 | Przejazd obok przystanku tramwajowego**) i autobusowego. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
27 | Wykonanie manewru wyprzedzania. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
28 | Wykonanie manewru omijania. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
29 | Wykonanie manewru wymijania (dla kategorii A przy prędkości co najmniej 50 km/h). | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
30 | Wykonanie manewru zmiany pasa ruchu. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
31 | Wykonanie manewru zmiany kierunku jazdy w prawo. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
32 | Wykonanie manewru zmiany kierunku jazdy w lewo. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
33 | Wykonanie manewru zawracania na skrzyżowaniu. | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, T |
34 | Hamowanie od prędkości co najmniej 50 km/h do zatrzymania we wskazanym miejscu (manewr może być wykonany na placu manewrowym). | A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E |
35 | Hamowanie wykonywane w sytuacjach awaryjnych: – w przypadku prawa jazdy kategorii A hamowanie awaryjne musi być wykonane przy prędkości minimum 50 km/h przy użyciu przedniego i tylnego hamulca motocykla, – manewr może być wykonany na placu manewrowym. | A, B |
36 | Rozprzęganie pojazdu z przyczepą – zadanie realizowane po powrocie na plac manewrowy lub po wykonaniu zadań na placu manewrowym – na wykonanie zadania osoba egzaminowana ma nie więcej niż 10 minut. Sposób wykonania czynności podczas rozprzęgania: – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o zaciągnięciu hamulca postojowego pojazdu silnikowego i unieruchomieniu silnika, – osoba egzaminowana powinna poinformować o zabezpieczeniu pojazdu silnikowego i przyczepy przed samoczynnym przemieszczeniem się (użycie klinów lub hamulca postojowego przyczepy), – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o odłączeniu przewodów elektrycznych i hamulcowych we właściwej kolejności (zabezpieczenie ich przed zabrudzeniem poprzez umieszczenie ich we właściwym miejscu), – osoba egzaminowana powinna poinformować o wysunięciu podpory, jeżeli zaczep przyczepy jest wyposażony w podporę, – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o rozłączeniu pojazdu z przyczepą (odjechanie pojazdem), – osoba egzaminowana powinna poinformować o ustawieniu pojazdu obok przyczepy. | B+E, C1+E, C+E, D1+E, D+E, T |
37 | Zmiana biegów właściwa dla energooszczędnej jazdy; w zakresie prawa jazdy kategorii В i B+E osoba egzaminowana powinna poinformować o dokonywaniu zmiany biegu na wyższy w momencie, kiedy silnik osiągnie od 1800 do 2600 obrotów na minutę, a pierwsze cztery biegi powinny być włączone, zanim pojazd osiągnie 50 km/h; w zakresie pozostałych kategorii prawa jazdy osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o utrzymywaniu prędkości obrotowej silnika w zakresie zielonego pola pracy oznaczonego na obrotomierzu pojazdu egzaminacyjnego. | B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E |
38 | Korzystanie z momentu obrotowego silnika podczas hamowania – stosowanie hamowania silnikiem. | B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E |
*) Jeżeli są dostępne. Oceny dostępności przejazdu przez torowisko kolejowe, skrzyżowanie dwupoziomowe lub tunel, położone w odległości większej niż 2,5 km od placu manewrowego ośrodka egzaminowania, dokonuje egzaminator, biorąc pod uwagę w szczególności przeciętny czas trwania jazdy w ruchu drogowym, ograniczenia w ruchu, natężenie ruchu, zdarzenia drogowe. **) Dotyczy miast z komunikacją tramwajową. |
Tabela nr 2
Poz. | Pozycja | Treści, które podlegają ocenie w trakcie wykonywania zadania |
1 | 1 | 1) sprawdzenie stanu technicznego podstawowych elementów pojazdów zapewniających bezpieczeństwo ruchu drogowego – osoba egzaminowana musi zaprezentować, że potrafi sprawdzić: a) poziom oleju w silniku, b) poziom płynu chłodzącego, c) poziom płynu hamulcowego, d) obecność płynu w spryskiwaczach, e) działanie sygnału dźwiękowego, f) działanie świateł pozycyjnych/postojowych, g) działanie świateł mijania, h) działanie świateł drogowych, i) działanie świateł hamowania „STOP”, j) działanie świateł cofania, k) działanie świateł kierunkowskazów, l) działanie świateł awaryjnych, m) działanie świateł przeciwmgłowych tylnych – jeżeli dotyczy. Sposób wykonania części zadania, o której mowa w pkt 1: – osoba egzaminowana powinna przekazać, że wykonanie czynności następuje w czasie nie dłuższym niż 5 minut, – osoba egzaminowana powinna co najmniej przekazać, gdzie i przy użyciu jakich przyrządów lub wskaźników sprawdza się poziom odpowiednich płynów w pojeździe, – w przypadku dokonania sprawdzenia świateł, o których mowa w lit. i lub j, osoba egzaminowana musi przekazać wiedzę, że można poprosić egzaminatora o potwierdzenie działania światła zewnętrznego; 2) właściwe ustawienie fotela, lusterek, zagłówków i zapięcie pasów bezpieczeństwa (jeżeli pojazd jest w nie wyposażony), upewnienie się, czy drzwi pojazdu są zamknięte. Osoba egzaminowana musi w trakcie zajęć przekazać, że: – w lewym lusterku kierowca powinien widzieć lewy bok pojazdu i lewy obszar przestrzeni za pojazdem, – w prawym lusterku kierowca powinien widzieć prawy bok pojazdu i prawy obszar przestrzeni za pojazdem, – w wewnętrznym lusterku kierowca powinien widzieć przez tylną szybę obszar przestrzeni za pojazdem, – zagłówki powinny być ustawione blisko za głową na wysokości głowy; 3) dodatkowo dla prawa jazdy kategorii A osoba egzaminowana musi w trakcie zajęć przekazać wiedzę o: a) wykorzystaniu odpowiedniego stroju ochronnego, takiego jak kamizelka, odpowiedni kask ochronny, ochraniacze na kolana i łokcie, obuwie pełne, zakrywające stopę, wiązane lub zapinane na klamry, rzepy lub zatrzaski lub obuwie typu motocyklowego, spodnie z długimi nogawkami, kurtka z długimi rękawami zapinana na suwak, guziki lub zatrzaski, rękawice zakrywające całe dłonie, b) sprawdzeniu stanu łańcucha (w przypadku gdy pojazd jest w niego wyposażony), c) zdjęciu pojazdu z podpórki i przemieszczeniu go przy unieruchomionym silniku, d) podparciu pojazdu na podpórce; Sposób wykonania części zadania określonego w pkt 3: – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o zdjęciu z podpórki i przemieszczeniu pojazdu z poz. 1 do poz. 2 w wyznaczonym stanowisku przy unieruchomionym silniku, – osoba egzaminowana powinna poinformować o nienajeżdżaniu na linie ograniczające stanowisko, – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o maksymalnie 3 zmianach kierunku ruchu (do tyłu, do przodu, do tyłu); 4) dodatkowo dla kategorii B+E, C1+E, C+E, D1+E, D+E, T osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o: a) sprawdzeniu mechanizmu sprzęgającego (w tym przewodów hamulcowych i elektrycznych), elementów przyczepy związanych z jej załadunkiem, sposobu zabezpieczenia ładunku, b) tym, że w sytuacji wyjściowej przy sprzęganiu przyczepy z pojazdem silnikowym pojazd silnikowy znajduje się obok przyczepy, a czas na wykonanie zadania jest nie dłuższy niż 15 minut. Sposób wykonania części zadania określonego w pkt 4 lit. b: – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę, że należy podjechać pojazdem silnikowym przed przyczepę, – osoba egzaminowana powinna poinformować, że należy cofnąć pojazdem silnikowym w kierunku przyczepy w sposób umożliwiający dokonanie sprzęgnięcia, – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o regulacji wysokości zaczepu przyczepy (w przypadku gdy konstrukcja przyczepy to umożliwia), – osoba egzaminowana powinna poinformować o dokonaniu połączenia zaczepu przyczepy z hakiem lub zaczepem pojazdu silnikowego oraz zabezpieczeniu przed rozłączeniem, – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o: podłączeniu do pojazdu silnikowego przewodów elektrycznych przyczepy (silnik pojazdu wyłączony) i przewodów hamulcowych przyczepy, sprawdzeniu działania świateł przyczepy, zwolnieniu hamulca postojowego, jeżeli przyczepa jest wyposażona w hamulec postojowy; 5) dodatkowo dla prawa jazdy kategorii D1, D1+E, D, D+E osoba egzaminowana musi w trakcie zajęć przekazać wiedzę o sprawdzeniu nadwozia, drzwi, wyjść awaryjnych oraz wymaganego wyposażenia. |
2 | 2 | 1) uruchomienie silnika pojazdu; 2) włączenie świateł odpowiednich do jazdy w ruchu drogowym; 3) upewnienie się o możliwości jazdy: a) wykluczenie prawdopodobieństwa spowodowania zagrożenia w ruchu drogowym, b) ocena sytuacji wokół pojazdu; 4) płynne ruszenie: a) zwolnienie hamulca postojowego – w przypadku gdy jest uruchomiony, b) łagodne puszczenie sprzęgła, zwiększenie obrotów silnika; 5) dla prawa jazdy kategorii B, C1 i C – płynna jazda pasem ruchu do przodu i tyłu (w przypadku prawa jazdy kategorii B w trakcie jazdy do tyłu obserwacja toru jazdy pojazdu zgodnie z techniką kierowania przez tylną szybę pojazdu i lusterka); 6) dla prawa jazdy kategorii B+E, C1+E, C+E, D1, D1+E, D, D+E i T: a) płynna jazda do przodu pasem ruchu, b) cofanie po prostej i łuku, z możliwością zatrzymywania się i ponawiania jazdy do przodu, w czasie nie dłuższym niż 5 minut; 7) nienajeżdżanie kołem na linie wyznaczające zewnętrzne krawędzie stanowisk (w przypadku prawa jazdy kategorii B nie dotyczy linii wewnętrznych ograniczających i wyznaczających pole zatrzymania pojazdu); 8) nienajeżdżanie na pachołki i tyczki oraz niepotrącanie ich; 9) zatrzymanie pojazdu przed końcem i początkiem pasa ruchu: a) w przypadku prawa jazdy kategorii B w wyznaczonym polu zatrzymania pojazdu, b) w przypadku pozostałych kategorii w odległości nie większej niż 1 m od linii ograniczającej pas. W przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii B+E, C1+E, C+E, D1, D1+E, D, D+E i T dopuszcza się jedno opuszczenie miejsca kierowcy i pojazdu w czasie wykonywania zadania. |
3 | 3–5 | Właściwe sygnalizowanie zamiaru zmiany kierunku jazdy. Sposób wykonania zadania: a) osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę, że pojazd nie może: – wyjechać poza określony obszar wjazdu, – naruszyć (najechać kołem lub wyjechać obrysem pojazdu nad linię) linii ograniczających stanowisko, – potrącić pachołków lub tyczek, b) osoba egzaminowana powinna poinformować, że pozycja pojazdu na stanowisku jest wewnątrz stanowiska. |
4 | 6 | Właściwe sygnalizowanie zamiaru zmiany kierunku jazdy. Sposób wykonania zadania: a) osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę, że pojazd nie może: – potrącić pachołków lub tyczek oraz – najechać na krawężnik, b) osoba egzaminowana powinna poinformować, że pozycja pojazdu na stanowisku jest wewnątrz stanowiska. |
5 | 7 | Osoba egzaminowana powinna poinformować, że przy ruszaniu pojazd nie powinien cofnąć się więcej niż 0,2 m, a silnik nie powinien zgasnąć. Dodatkowo powinna przekazać, że w trakcie wykonywania tego manewru po zatrzymaniu pojazdu na wzniesieniu należy zaciągnąć/uruchomić hamulec postojowy, a następnie ruszać do przodu, zwalniając go – nie dotyczy prawa jazdy kategorii A. |
6 | 8 | 1) upewnienie się o możliwości jazdy: a) wykluczenie prawdopodobieństwa spowodowania zagrożenia w ruchu drogowym, b) ocena sytuacji wokół pojazdu, c) płynne ruszenie – łagodne puszczenie sprzęgła, zwiększenie obrotów silnika; 2) dwukrotny przejazd pomiędzy pięcioma bramkami. Sposób wykonania zadania: – osoba egzaminowana powinna poinformować o niepodpieraniu się nogami, – osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o niepotrącaniu pachołków. |
7 | 9 | 1) upewnienie się o możliwości jazdy: a) wykluczenie prawdopodobieństwa spowodowania zagrożenia w ruchu drogowym, b) ocena sytuacji wokół pojazdu, c) płynne ruszenie – łagodne puszczenie sprzęgła, zwiększenie obrotów silnika; 2) dwukrotny przejazd pomiędzy pięcioma pachołkami. Sposób wykonania zadania: a) osoba egzaminowana powinna poinformować, że średnia prędkość jednego z przejazdów nie może być mniejsza niż 30 km/h, b) osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę, że przejazdy muszą odbywać się na 2 lub 3 biegu, c) osoba egzaminowana powinna poinformować o niepodpieraniu się nogami, d) osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o niepotrącaniu pachołków. |
8 | 10 | 1) upewnienie się o możliwości jazdy: a) wykluczenie prawdopodobieństwa spowodowania zagrożenia w ruchu drogowym, b) ocena sytuacji wokół pojazdu, c) płynne ruszenie – łagodne puszczenie sprzęgła, zwiększenie obrotów silnika; 2) dwukrotny przejazd pasem ruchu, na którym jest ustawiona przeszkoda. Sposób wykonania zadania: a) osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę, że prędkość najazdu mierzona w wyznaczonym miejscu (wyłącznie od strony najazdu) nie może być mniejsza niż 50 km/h, b) osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę, że przeszkodę omija się raz z prawej, raz z lewej strony tak, aby zaprezentować umiejętność wykonania przeciwskrętu w prawo i w lewo, c) osoba egzaminowana powinna poinformować o niepodpieraniu się nogami, d osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o niepotrącaniu pachołków. |
9 | 11 | 1) upewnienie się o możliwości jazdy: a) wykluczenie prawdopodobieństwa spowodowania zagrożenia w ruchu drogowym, b) ocena sytuacji wokół pojazdu, c) płynne ruszenie – łagodne puszczenie sprzęgła, zwiększenie obrotów silnika; 2) pięciokrotny przejazd po łukach w kształcie cyfry osiem. Sposób wykonania zadania: a) osoba egzaminowana powinna poinformować o niepodpieraniu się nogami, b) osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o nienajeżdżaniu na linie wyznaczające zadania egzaminacyjne, c) osoba egzaminowana powinna poinformować o niepotrącaniu pachołków. |
Tabela nr 3
Poz. | Zadania egzaminacyjne stosowane podczas części trzeciej egzaminu dla egzaminu przeprowadzanego w zakresie pozwolenia |
1 | Załączenie wagonu, sprawdzenia stanu technicznego podstawowych elementów pojazdu odpowiedzialnych bezpośrednio za bezpieczeństwo jazdy. |
2 | Jazda do przodu i do tyłu (do tyłu – o ile tramwaj wyposażony jest w pulpit do cofania). |
3 | Dojazd do zwrotnicy i ustawienie jej na pożądany kierunek oraz przejazd. |
4 | Jazda awaryjna jednym wagonem lub przy wykorzystaniu jednej z grup silników. |
5 | Wjazd na stanowisko postojowe (rozłączenie wagonu). |
6 | Dojazd do zwrotnicy i ustawienie jej na pożądany kierunek oraz przejazd. |
7 | Przejazd pod izolatorem sekcyjnym. |
8 | Włączanie się do ruchu z pętli/zajezdni. |
9 | Jazda torowiskiem wydzielonym i niewydzielonym. |
10 | Przejazd przez skrzyżowania równorzędne (trzy- i czterowlotowe). |
11 | Przejazd przez skrzyżowania oznakowane znakami ustalającymi pierwszeństwo przejazdu (znak A-7, В-20, D-1 oraz w połączeniu z tabliczkami T-6a i T-6c), określonymi w przepisach w sprawie znaków i sygnałów drogowych. |
12 | Przejazd przez skrzyżowania z sygnalizacją świetlną. |
13 | Przejazd przez skrzyżowania, na których ruch odbywa się wokół wyspy. |
14 | Przejazd przez przejścia dla pieszych. |
15 | Przejazd przez torowisko tramwajowe*) i kolejowe*). |
16 | Przejazd przez tunel*). |
17 | Przejazd obok przystanku tramwajowego i autobusowego. |
18 | Wykonanie manewru wyprzedzania. |
19 | Wykonanie manewru omijania. |
20 | Wykonanie manewru wymijania. |
21 | Wykonanie manewru zmiany pasa ruchu lub przejazd na skos (przecinanie) jezdni. |
22 | Wykonanie manewru zmiany kierunku jazdy w lewo i prawo. |
23 | Hamowanie od prędkości co najmniej 35 km/h do zatrzymania we wskazanym przez egzaminatora miejscu. |
24 | Jazda energooszczędna. |
*) Jeżeli są dostępne. Oceny dostępności przejazdu przez torowisko kolejowe, skrzyżowanie dwupoziomowe lub tunel, położone w odległości większej niż 2,5 km od placu manewrowego ośrodka egzaminowania, dokonuje egzaminator, biorąc pod uwagę w szczególności przeciętny czas trwania jazdy w ruchu drogowym, ograniczenia w ruchu, natężenie ruchu, zdarzenia drogowe. |
Tabela nr 4
Poz. | Poz. zadania | Treści, które podlegają ocenie w trakcie wykonywania zadania egzaminacyjnego |
1 | 1 | 1) Załączenie wagonu; 2) Sprawdzenie stanu technicznego podstawowych elementów pojazdów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ruchu drogowego – osoba egzaminowana musi zaprezentować, że potrafi sprawdzić działanie: a) hamulców elektrodynamicznych, b) hamulców szynowych, c) hamulców postojowych, d) sygnału dźwiękowego, e) przetwornicy, f) pantografu, g) piasecznicy, h) drzwi, w tym blokady jazdy, i) połączenia międzywagonowego, j) świateł pozycyjnych/postojowych, k) świateł mijania, l) świateł drogowych, m) świateł hamowania „STOP”, n) świateł cofania, o) świateł kierunkowskazów, p) świateł awaryjnych, r) oświetlenia wnętrza wagonu. Sposób wykonania części zadania określonej w pkt 1: a) osoba egzaminowana powinna przekazać, że wykonanie czynności następuje w czasie nie dłuższym niż 5 minut, b) osoba egzaminowana powinna co najmniej wskazać, gdzie i przy użyciu jakich przyrządów lub wskaźników sprawdza się działanie odpowiedniego elementu; 3) Właściwe ustawienie fotela i lusterek. |
2 | 2 | Osoba egzaminowana powinna przekazać, że należy płynnie ruszać i jechać do przodu i do tyłu oraz zatrzymać wagon w określonych miejscach, w odległości nie większej niż 0,5 m od pachołka lub tyczki. Dodatkowo należy wskazać, że cofanie wykonuje się wyłącznie wtedy, gdy tramwaj wyposażony jest w pulpit do cofania lub jest dwukierunkowy. |
3 | 3 | Osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę dotyczącą tego, że: 1) zatrzymanie wagonu następuje przed zwrotnicą w odległości nie mniejszej niż 0,5 m; 2) należy właściwie ustawić zwrotnicę i odpowiednio najechać na iglicę zwrotnic. |
4 | 4 | Osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o właściwej kolejności wykonywania czynności umożliwiających jazdę jednym sprawnym wagonem lub przy wykorzystaniu jednej z grup silników. |
5 | 5 | Osoba egzaminowana powinna przekazać wiedzę o zatrzymaniu wagonu w odpowiednim miejscu na stanowisku postojowym oraz jego zabezpieczeniu na okres postoju. |
Załącznik nr 3
WZÓR ZAŚWIADCZENIA O UKOŃCZENIU KURSU DLA KANDYDATÓW NA INSTRUKTORÓW LUB WYKŁADOWCÓW LUB ZAŚWIADCZENIA O UKOŃCZENIU KURSU UZUPEŁNIAJĄCEGO DLA INSTRUKTORÓW LUB WYKŁADOWCÓW
układ pionowy, format A5
Załącznik nr 4
WZÓR LEGITYMACJI INSTRUKTORA
Barwa tła: szara – strony 4, 1, biała – strony 2, 3.
Barwa napisów: czarna.
Strony: 4, 1, 2, 3 – format A6.
Datę ważności legitymacji oraz zdjęcie potwierdza się pieczątką okrągłą o średnicy 15 mm, która zawiera:
a) nazwę organu – umieszczoną przy jej obwodzie zewnętrznym i ograniczoną obwodem wewnętrznym,
b) godło Rzeczypospolitej Polskiej – umieszczone wewnątrz obszaru ograniczonego obwodem wewnętrznym.
Załącznik nr 5
WZÓR ZAŚWIADCZENIA O WPISIE DO EWIDENCJI WYKŁADOWCÓW
Układ pionowy, format A6
Załącznik nr 6
WZÓR PIECZĘCI INSTRUKTORA I WYKŁADOWCY
1. Wzór pieczęci instruktora
2. Wzór pieczęci wykładowcy
Załącznik nr 7
WZÓR ZAŚWIADCZENIA POTWIERDZAJĄCEGO UCZESTNICTWO W WARSZTATACH DOSKONALENIA ZAWODOWEGO
Układ pionowy, format A5
Załącznik nr 8
Tabela nr 1. Wysokość opłaty za przeprowadzenie egzaminu
Poz. | Zakres egzaminu | Opłata (w zł) | ||
Część pierwsza | Część druga | Część trzecia | ||
1 | Prawo jazdy kategorii B lub T | 50 | 50 | 240 |
2 | Prawo jazdy kategorii A, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E | 50 | 50 | 260 |
3 | Pozwolenie | 50 | 50 | 160 |
Tabela nr 2. Wysokość stawek wynagrodzenia członków komisji
Poz. | Pełniona funkcja | Wynagrodzenie za jedną osobę egzaminowaną (w zł) | ||
Część pierwsza | Część druga | Część trzecia | ||
1 | Przewodniczący komisji | 10 | 10 | 15 |
2 | Członek komisji | 9,50 | 9,50 | 15 |
3 | Sekretarz komisji | 9,50 | 9,50 | 10 |
- Data ogłoszenia: 2016-11-02
- Data wejścia w życie: 2016-12-03
- Data obowiązywania: 2017-07-08
- Dokument traci ważność: 2018-04-02
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA