Dziennik Ustaw - rok 2014 poz. 499

Przedmiot

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

I

II

III

IV

V

VI

VII

1.1

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

10

10

1.2

RATOWNICTWO MORSKIE

9

9

1.3

ŁACZNOŚĆ MORSKA

5

2

7

1.4

OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO

6

6

1.5

JĘZYK ANGIELSKI

10

10

Razem

30

10

2

42

1.1

Przedmiot:

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy na statkach rybackich o długości do 24 m
na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

NAWIGACJA

1. Podstawowe wiadomości o mapach nawigacyjnych.

2. Korzystanie z map nawigacyjnych: niebezpieczeństwa nawigacyjne na mapach morskich, oznakowanie nawigacyjne (w tym ECDIS).

3. Zasadnicze rodzaje świateł nawigacyjnych, światła nabieżników, nazewnictwo świateł polskie i angielskie.

4. Korzystanie ze spisu świateł i sygnałów mgłowych.

5. Określanie przebytej drogi, pomiar prędkości po wodzie i nad dnem.

6. Pozycja obserwowana statku.

7. Pływy i prądy pływowe – podstawowe definicje.

8. Ostrzeżenia nawigacyjne.

5

5

2

URZĄDZENIA NAWIGACYJNE I RADIOWE

1. Obsługa kompasów i żyrokompasów.

2. Systemy nawigacji satelitarnej.

3. Korzystanie z informacji systemu automatycznej identyfikacji (AIS).

4. Podstawowe informacje o wykorzystaniu radaru (w tym ARPA).

5. Radiotelefon.

0,5

0,5

3

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

1. Zasady zachowania się statków wzajemnie widocznych.

2. Zasady zachowania się statków podczas ograniczonej widzialności.

3. Światła i znaki statków, środki sygnalizacji dźwiękowej, pojęcie światła nawigacyjnego i znaczenie świateł, obowiązek pokazywania świateł, rozmieszczenie świateł na statku, znaki dzienne – obowiązek pokazywania.

4. Światła i znaki poszczególnych statków.

5. Sygnały manewrowe i ostrzegawcze, sygnały dźwiękowe statków podczas ograniczonej widzialności.

6. Sygnały wzywania pomocy.

7. Identyfikacja statku idącego na zderzenie.

8. Organizacja wachty, obserwacja w różnych warunkach widzialności, kwalifikacje obserwatora, umiejętność zgłaszania przybliżonego namiaru i kąta kursowego, procedury wachtowe, zasady obejmowania i zdawania wachty, sytuacje awaryjne – procedury.

9. Statki rybackie i sprzęt połowowy a bezpieczeństwo nawigacji.

10. Postępowanie w przypadku kolizji z narzędziami połowowymi.

11. Zalodzenie i walka z zalodzeniem, wpływ na stateczność.

12. Stateczność statku rybackiego – przeładowanie, przesunięcie ładunku.

4,5

4,5

Razem

10

10

1.2

Przedmiot:

RATOWNICTWO MORSKIE

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy na statkach rybackich o długości do 24 m
na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

9

9

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

1. Organizacja służby ratowniczej w strefach odpowiedzialności państw nadbrzeżnych, obowiązki państw nadbrzeżnych w podległych im strefach SAR, organizacja polskiej służby SAR.

2. Prawidło 33 rozdziału V konwencji SOLAS „Sytuacje niebezpieczeństwa: obowiązki i sposoby postępowania”; zasady korzystania z IAMSAR, zasady współpracy z helikopterem.

3. Plan postępowania w sytuacjach zagrożenia, ochrona życia ludzkiego.

4. Środki ostrożności przy osadzaniu statku na mieliźnie lub na brzegu.

5. Postępowanie bezpośrednio przed zderzeniem i po zderzeniu.

6. Postępowanie w przypadku pożaru.

7. Postępowanie w przypadku zalania przedziału wodoszczelnego.

8. Zasady ratowania ludzi ze statku w niebezpieczeństwie i środki ratunkowe.

9. Opuszczenie statku – zasady postępowania.

10. Postępowanie tuż przed wejściem i po wejściu na mieliznę, sposoby ratowania statku unieruchomionego na morzu i mieliźnie.

11. Postępowanie w przypadku przedostania się wody do kadłuba statku.

12. Sterowanie awaryjne.

13. Morskie holowania ratownicze, przygotowanie statku do holowania.

14. Ratowanie mienia – umowa o ratowanie mienia i wynagrodzenie za ratowanie mienia.

15. Szkolenie załogi na statku, metody szkolenia, alarmy ćwiczebne.

16. Opieka medyczna, międzynarodowy poradnik medyczny dla statków.

9

9

Razem

9

9

1.3

Przedmiot:

ŁĄCZNOŚĆ MORSKA

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy na statkach rybackich o długości do 24 m
na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

5

2

7

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

1. Radiotelefon przenośny UKF – zasady użycia.

2. Łączność w niebezpieczeństwie, radiotelegraficzne i radiotelefoniczne sygnały wzywania pomocy (SOS, MAYDAY), sygnał ponaglenia (PAN-PAN) i ostrzeżenia (SECURITE), zasady użycia wymienionych sygnałów.

3. EPIRB i SART.

4. Środki łączności wewnętrznej statku, telefon statkowy, telefon awaryjny (bezbateryjny), rozgłośnia manewrowa, tuba głosowa, telegraf maszynowy.

5. Budowa i zawartość MKS, sygnały jednoliterowe wielkiej pilności i flagi sygnałowe.

5

2

7

Razem

5

2

7

1.4

Przedmiot:

OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy na statkach rybackich o długości do 24
a wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

6

6

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

1. Podstawowe informacje o konwencjach międzynarodowych i krajowych przepisach dotyczących ochrony środowiska morskiego.

2. Zanieczyszczenie środowiska morskiego przez statki, obszary specjalne i określenie „najbliższy ląd”.

3. Zapobieganie zanieczyszczeniom olejowym ze statków, źródła zanieczyszczeń, warunki, w jakich wolno usuwać mieszaniny olejowe ze statków w obszarach specjalnych i poza nimi, techniczne sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom olejowym, stacje odbioru mieszanin i pozostałości olejowych, zbiorniki osadowe na statkach, systemy i instalacje do oczyszczania wód zaolejonych, odolejacze, spalarki, środki chemiczne do neutralizacji rozlewów olejowych.

4. Charakterystyka ścieków, zagrożenie dla środowiska, rodzaje urządzeń do przechowywania i obróbki ścieków stosowane na statkach, metody odbioru ścieków, znormalizowany łącznik odbioru ścieków, warunki usuwania ścieków za burtę poza obszarami specjalnymi i na obszarach specjalnych.

5. Zapobieganie zanieczyszczeniom ściekami ze statków.

6. Zapobieganie zanieczyszczeniom śmieciami, charakterystyka śmieci, warunki usuwania śmieci poza obszarami specjalnymi i w obrębie obszarów specjalnych, urządzenia do obróbki śmieci.

7. Zagrożenie środowiska ciekłymi i stałymi substancjami szkodliwymi (chemikaliami), zagrożenie środowiska przez freon, halon, tlenki azotu.

8. Zasady bunkrowania paliwa i zdawania wód zaolejonych.

6

6

Razem

6

6

1.5

Przedmiot:

JĘZYK ANGIELSKI

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy na statkach rybackich o długości do 24 m
na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

1. Standardowe zwroty proceduralne w łączności na morzu, spelling, sygnały wzywania pomocy w niebezpieczeństwie, sygnały pilności i bezpieczeństwa.

2. Ostrzeżenia meteorologiczne i prognozy.

3. Zwroty z SMCP.

4. Komunikacja w relacji statek – statek i statek – brzeg.

10

10

Razem

10

10

Przedmiot

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

I

II

III

IV

V

VI

VII

2.1

NAWIGACJA

38

18

52

2

110

2.2

METEOROLOGIA

10

4

14

2.3

URZĄDZENIA NAWIGACYJNE

28

20

30

78

2.4

MANEWROWANIE STATKIEM

16

6

22

2.5

RATOWNICTWO MORSKIE

16

16

2.6

ŁĄCZNOŚĆ MORSKA

10

10

20

2.7

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

30

10

40

2.8

BUDOWA I STATECZNOŚĆ STATKU

34

12

46

2.9

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

8

8

2.10

PRZEWOZY MORSKIE

16

16

2.11

BHP NA STATKACH RYBACKICH

10

10

2.12

BEZPIECZEŃSTWO STATKU

10

10

2.13

PRAWO MORSKIE

10

10

2.14

OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO

16

16

2.15

JĘZYK ANGIELSKI

40

40

2.16

ZABEZPIECZENIE SUROWCA RYBNEGO

20

20

2.17

BIOLOGIA RYBACKA

16

16

2.18

NARZĘDZIA I TECHNIKI POŁOWÓW

20

10

30

2.19

TAKTYKA POŁOWÓW I ICHTIOLOKACJA

15

15

Razem

323

28

148

38

537

2.1

Przedmiot:

NAWIGACJA

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

38

18

52

2

110

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

PODSTAWY NAWIGACJI

1. Kształt i wymiary Ziemi, układy odniesienia i współrzędnych na kuli i elipsoidzie, horyzont i widnokrąg.

2. Morskie jednostki miar, odniesienie do układu SI.

3. Zboczenie nawigacyjne. Żegluga po południku i równoleżniku.

4. Określanie kierunku, kurs, namiar i kąt kursowy oraz systemy ich wyrażania.

5. Oddziaływanie prądu i wiatru na statek. Pojęcia: kąt drogi nad dnem (KDd), kąt drogi po wodzie (KDw), kurs rzeczywisty (KR), dryf, znos.

6. Określanie przebytej drogi, pomiar prędkości po wodzie i nad dnem.

7. Magnetyzm Ziemi i statku, deklinacja, dewiacja, całkowita poprawka.

8. Kursy i namiary kompasowe, magnetyczne i żyrokompasowe, poprawka żyrokompasu.

9. Korzystanie ze spisu świateł.

10. Charakterystyki świateł nawigacyjnych.

11. Odległość do widnokręgu, zasięgi widoczności świateł nawigacyjnych i obiektów.

10

6

12

2

30

2

DEWIACJA

1. Kompas magnetyczny.

2. Metody określania dewiacji kompasu, krzywa dewiacji, tabela dewiacji.

3. Usytuowanie kompasu na statku, wymagania dla kompasu.

4

2

6

3

GEODEZYJNO-KARTOGRAFICZNE PODSTAWY NAWIGACJI

1. Odwzorowanie Merkatora. Powiększona szerokość.

2. Podstawowe wiadomości o mapach: numeracja map, tytuł, legenda, skala, datowanie map, zero mapy, poziomy odniesienia wysokości.

3. Korzystanie z map nawigacyjnych: niebezpieczeństwa nawigacyjne na mapach morskich, oznakowanie nawigacyjne, system oznakowania nawigacyjnego IALA.

4. Ostrzeżenia nawigacyjne.

5. Korzystanie z brytyjskiego Catalogue of Admiralty Charts and Publications i polskiego Katalogu map i publikacji BHMW.

6. Zasady korekty map.

6

10

16

4

ŻEGLUGA PO LOKSODROMIE

1. Żegluga po loksodromie. Trójkąt loksodromiczny, drogowy i Merkatora.

2. Automatyzacja obliczeń loksodromy.

4

4

2

10

5

OKREŚLANIE POZYCJI STATKU

1. Zliczenie graficzne drogi statku.

2. Pozycja zliczona i estymowana statku.

3. Uwzględnianie oddziaływania wiatru i prądu podczas żeglugi. Problemy żeglugi na wietrze i prądzie. Zadania na mapie nawigacyjnej.

4. Pomiary nawigacyjne.

5. Parametry nawigacyjne i ich linie pozycyjne.

6. Zasady doboru obiektów i technika wykonywania pomiarów nawigacyjnych.

7. Pozycja obserwowana statku.

8. Wykreślanie pozycji obserwowanej statku z jednego lub kilku obiektów. Kompleksowe zadania na mapie nawigacyjnej.

9. Zastosowanie linii pozycyjnych do określania granic niebezpieczeństw nawigacyjnych.

10. Błędy pomiarów nawigacyjnych, błędy pozycji zliczonej i obserwowanej.

11. Standardy dokładności IMO.

8

4

20

32

6

PLANOWANIE PRZEJŚCIA NAWIGACYJNEGO

1. Źródła informacji niezbędne do opracowania kompletnego planu przejścia nawigacyjnego.

2. Treść i korekta morskich wydawnictw nautycznych, takich jak: locji, spisów świateł, spisów sygnałów radiowych.

3. Obowiązki oficera wachtowego na różnych etapach realizacji podróży z uwzględnieniem aspektu ochrony środowiska.

4. Praca zespołowa na mostku.

5. Wymagania dotyczące metod i częstotliwości określania pozycji na różnych etapach podróży.

6. Sposoby kontroli pozycji na wodach przybrzeżnych.

7. Systemy meldunkowe.

8. Dzienniki statkowe (klasyczne i elektroniczne). Rybackie dzienniki elektroniczne.

9. Automatyzacja wybranych obliczeń nawigacyjnych.

6

4

6

16

Razem

38

18

52

2

110

2.2

Przedmiot:

METEOROLOGIA

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

4

14

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

METEOROLOGIA

1. Elementy pogody obserwowane i mierzone.

2. Temperatura powietrza.

3. Wilgotność powietrza.

4. Równowaga atmosfery.

5. Rodzaje chmur.

6. Opady atmosferyczne.

7. Mgły i zamglenia.

8. Widzialność.

9. Ciśnienie atmosferyczne.

10. Wiatry na kuli ziemskiej. Pasaty, monsuny, wiatry lokalne.

11. Prawa ruchu mas powietrza.

12. Niże i wyże baryczne. Strefy frontalne.

13. Statkowe urządzenia meteorologiczne.

14. Jednostki stosowane w meteorologii, zamiana jednostek.

15. Odbiór i interpretacja informacji pogodowych uzyskiwanych na statku rybackim.

16. Zamieszczanie informacji meteorologicznych w dzienniku pokładowym.

10

4

14

Razem

10

4

14

2.3

Przedmiot:

URZĄDZENIA NAWIGACYJNE

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

28

20

30

78

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

PODSTAWOWE SYSTEMY NAWIGACYJNE

1. Zjawiska fizyczne wykorzystywane do wyznaczania kierunku w kompasach.

2. Zasada działania żyrokompasów.

3. Zasada działania i obsługa autopilotów.

4. Pomiar prędkości statku – budowa i zasada działania logów.

5. Pomiar głębokości – budowa i zasada działania echosond.

6. Wykrywanie obiektów podwodnych w płaszczyźnie poziomej – zasada działania sonaru.

10

6

16

2

SATELITARNE SYSTEMY RADIONAWIGACYJNE

1. System satelitarny GPS, zasada działania, dokładność.

2. Wersje różnicowe GNSS (DGNSS) – metody, zasady działania, dokładność.

3. System automatycznej identyfikacji (AIS).

4. Wydawnictwa radionawigacyjne polskie i angielskie – ALRS.

5. Eksploatacja odbiorników systemów radionawigacyjnych.

8

10

18

3

RADIOLOKACJA – WYKORZYSTANIE URZĄDZEŃ RADAROWYCH – SZKOLENIE NA POZIOMIE OPERACYJNYM

1. Budowa i eksploatacja morskiego radaru nawigacyjnego.

2. Interpretacja zobrazowania radarowego.

3. Błędy i dokładność pomiarów radarowych.

4. Urządzenia współpracujące z radarem nawigacyjnym.

5. Sporządzenie nakresu radarowego – meldunek radarowy, planowanie i kontrola skuteczności manewrów antykolizyjnych.

6. Wykorzystanie urządzeń radarowych do określania i kontroli pozycji statku.

7. Pomoce nakresowe EPA i ATA – zasada działania i możliwości wykorzystania.

8. ARPA – zasada działania, podstawowe funkcje.

10

4

30

44

Razem

28

20

30

78

2.4

Przedmiot:

MANEWROWANIE STATKIEM

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

16

6

22

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

PODSTAWY TEORII MANEWROWANIA

1. Kinematyka i dynamika ruchu statku; kąt dryfu, cyrkulacja, zatrzymywanie, chwilowy środek obrotu.

2. Siły i moment kadłuba oraz śruby okrętowej (napór, moment, boczne działanie śruby), rodzaje śrub.

3. Sterowanie silnikiem głównym, moc napędu. Zatrzymywanie swobodne i wymuszone.

4. Siły i moment steru, rodzaje sterów.

5. Efekty płytkowodzia.

6. Efekt brzegowy.

7. Oddziaływania statek – statek (mijanie, wyprzedzanie, statek zacumowany).

8. Siły i moment wiatru oraz fali. Ruchy statku podczas falowania morza.

9. Dryf statku przy awarii napędu.

10. Pozostałe efekty dynamiczne: kotwice, cumy, odbijacze.

6

6

2

PRAKTYKA MANEWROWANIA (PROCEDURY)

1. Podstawowe zasady manewrowania w różnych warunkach ograniczenia akwenu. Wpływ wiatru i prądu.

2. Manewry „człowiek za burtą”.

3. Manewry w trakcie prowadzenia połowów, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji zagrożenia dla statku lub sprzętu połowowego.

4. Manewry kotwiczenia.

5. Cumowanie statkiem jednośrubowym i dwuśrubowym.

6. Podstawy manewrowania w sztormie.

7. Opuszczanie i podnoszenie środków ratunkowych w warunkach falowania morza.

8. Holowania morskie – podstawowe zasady i procedury.

9. Manewrowanie w lodach.

10

10

3

PRAKTYCZNE WYKONYWANIE MANEWRÓW NA SYMULATORACH MANEWROWYCH

1. Manewry „człowiek za burtą”.

2. Kotwiczenie w celu postoju.

3. Żegluga kanałem płytkowodnym.

4. Mijanie i wyprzedzanie w kanale.

5. Podstawy samodzielnego cumowania i odcumowania statku jednośrubowego.

6. Sztormowanie.

6

6

Razem

16

6

22

2.5

Przedmiot:

RATOWNICTWO MORSKIE

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

16

16

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

RATOWANIE ŻYCIA NA MORZU

1. Podstawowe rezolucje i akty prawne dotyczące ratowania życia na morzu.

2. Organizacja Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa (SAR).

3. Urządzenia i środki ratunkowe na statku. Wymagania zawarte w rozdziale III konwencji SOLAS (kodeks LSA) oraz w rozdziale VII Protokołu Torremolińskiego z 1993 r. do Międzynarodowej Konwencji Torremolińskiej o bezpieczeństwie statków rybackich, z 1977 r.

4. Wyposażenie łodzi i tratw ratunkowych oraz łodzi ratowniczych.

5. Systemy wodowania łodzi, tratw ratunkowych i szybkich tratw ratowniczych.

6. Metody ewakuacji ludzi z zagrożonych statków towarowych i rybackich.

7. Zachowanie się rozbitków na statkowych środkach ratunkowych.

8. Zasady przetrwania człowieka w morzu.

9. Systemy walki z pożarami na statku, sprzęt przeciwpożarowy.

10. Procedury, obowiązki załogi i oficerów w walce z pożarem na statku rybackim. Alarmy pożarowe i szkolenia.

11. Poradnik poszukiwania i ratowania – IAMSAR.

12. Ogólne zasady holowań ratowniczych.

16

16

Razem

16

16

2.6

Przedmiot:

ŁĄCZNOŚĆ MORSKA

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

20

Lp.

Treść szkolenia

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

1. Odbiór i nadawanie sygnałów dźwiękowych i świetlnych.

2. MKS, sygnalizacja flagami, użycie sygnałów literowych.

3. Systemy meldunkowe.

4. Zagadnienia ogólne dotyczące radiokomunikacji morskiej.

5. Charakterystyka morskiej służby ruchomej. Stosowane zakresy częstotliwości. Rodzaje i oznaczenia emisji radiowych. Kolejność pierwszeństwa łączności radiowej. Identyfikacja stacji radiowych. Dokumenty i publikacje służbowe.

6. Zasady prowadzenia łączności w niebezpieczeństwie i dla zapewnienia bezpieczeństwa w GMDSS.

7. Organizacja akcji poszukiwania i ratowania (SAR).

8. Częstotliwości (kanały) do łączności w niebezpieczeństwie i łączności bezpieczeństwa.

9. Zasady prowadzenia łączności w niebezpieczeństwie (procedury dla zakresu VHF). Odwoływanie fałszywych alarmów.

10. Zasady prowadzenia łączności pilnej oraz ostrzegawczej (procedury dla zakresu VHF).

10

10

20

Razem

10

10

20

2.7

Przedmiot:

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

30

10

40

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1 

PRZEPISY O ZAPOBIEGANIU ZDERZENIOM NA MORZU

1. Międzynarodowe prawo drogi morskiej – MPDM postanowienia ogólne, definicje i określenia.

MPDM – ŚWIATŁA I ZNAKI

1. Zakres zastosowania, sektory pionowe i poziome, barwa, zasięg widzialności, rozmieszczenie pionowe i poziome.

2. Statki o napędzie mechanicznym w drodze.

3. Holowanie i pchanie.

4. Statki żaglowe i wiosłowe w drodze.

5. Statki zajęte połowem w drodze i na kotwicy, dodatkowe światła statków łowiących blisko siebie.

6. Statki o ograniczonej zdolności manewrowej i statki nieodpowiadające za swoje ruchy.

7. Statki ograniczone zanurzeniem.

8. Statki pilotowe.

9. Statki zakotwiczone i na mieliźnie.

10. Światła pozycyjne. Ćwiczenia na symulatorze świateł, rozpoznawanie statków na podstawie widzianych świateł – rodzaj statku, wykonywana czynność, wielkość, kąt widzenia.

11. Znaki dzienne, ich znaczenie i rozmieszczenie. Rozpoznawanie statków na podstawie znaków dziennych.

MPDM – SYGNAŁY DŹWIĘKOWE I ŚWIETLNE

1. Wyposażenie statku w środki do sygnalizacji dźwiękowej i świetlnej.

2. Znaczenie sygnałów i sposób ich nadawania, postępowanie po odebraniu sygnału.

3. Sygnały statków widzących się wzajemnie.

4. Sygnały statków w ograniczonej widzialności.

5. Sygnały manewrowe i ostrzegawcze.

6. Sygnały zwrócenia uwagi.

7. Sygnały mgłowe.

8. Sygnały wzywania pomocy.

MPDM – PRAWIDŁA

1. Obserwacja. Cel, zakres, rodzaje i sposoby prowadzenia obserwacji w różnych warunkach widzialności.

2. Szybkość bezpieczna, czynniki warunkujące jej wartość, ustalanie wartości liczbowej w zależności od okoliczności.

3. Ryzyko zderzenia, działanie w celu uniknięcia zderzenia.

4. Sposoby ustalania i ocena istnienia ryzyka zderzenia w różnych warunkach widzialności.

5. Charakterystyka działania podjętego w celu uniknięcia zderzenia, sprawdzenie skuteczności tego działania.

6. Manewry zapobiegające zderzeniu w zależności od stopnia zagrożenia i rodzaju spotkań statków, działanie zdecydowane i wykonane wystarczająco wcześnie.

7. Wąskie przejścia i systemy rozgraniczenia ruchu.

8. Pojęcie i elementy składowe systemu rozgraniczenia ruchu, reguły zachowania się, stosowanie prawideł wymijania.

9. Zasady poruszania się, przecinania, włączania się do ruchu, pierwszeństwa drogi, ustępowanie.

10. Statki widzące się wzajemnie. Warunki stosowania prawideł wymijania statków widzących się wzajemnie.

11. Rodzaje spotkań statków, stosowanie odpowiednich prawideł wymijania w zależności od rodzaju spotkania, ustalenie pierwszeństwa drogi.

12. Postępowanie statku ustępującego i mającego pierwszeństwo drogi.

13. Obowiązek trzymania parametrów ruchu, obowiązki w poszczególnych etapach, obowiązek podjęcia działania antykolizyjnego.

14. Ograniczona widzialność, zasady zachowania się statków.

15. Postępowanie w zależności od położenia echa wykrytego statku za pomocą radaru lub po usłyszeniu sygnału mgłowego, sytuacja nadmiernego zbliżenia.

16. Nakresy radarowe.

17. Manewrowanie kursem i szybkością.

PROCEDURY WACHTOWE

1. Zasady pełnienia wachty nawigacyjnej zgodnie z zaleceniami konwencji STCW-F. Objęcie i przekazywanie wachty.

2. Pełnienie wachty nawigacyjnej w trakcie prowadzenia połowów.

3. Zapisy w dzienniku pokładowym, dzienniku połowowym i innych dokumentach.

4. Elektroniczne środki rejestracji i identyfikacji stosowane na statkach rybackich.

5. Wachta portowa w porcie krajowym i zagranicznym.

30

10

40

Razem

30

10

40

2.8

Przedmiot:

BUDOWA I STATECZNOŚĆ STATKU

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

34

12

46

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

KONSTRUKCJA KADŁUBA

1. Podstawowe charakterystyki eksploatacyjne statku.

2. Podstawowe elementy konstrukcyjne kadłuba, nazewnictwo.

3. Konstrukcja pokładów, burt, dna, grodzi, nadbudówek, dziobu, rufy, steru i śruby podstawowych typów statków rybackich.

4. Plan ogólny, plan zbiorników statków rybackich różnych typów.

5. Wolna burta, znak wolnej burty.

10

10

2

WIEDZA OKRĘTOWA

1. Wyposażenie kadłuba, zamknięcia ładowni i międzypokładów.

2. Urządzenia kotwiczne, zabezpieczanie kotwic.

3. Urządzenia cumownicze, łańcuchy, liny.

4

4

3

PODSTAWY STATECZNOŚCI I NIEZATAPIALNOŚCI STATKU

1. Warunki równowagi statku.

2. Ciężar i współrzędne środka ciężkości statku.

3. Środek wyporu, linia działania siły wyporu.

4. Ramię stateczności kształtu, ramię stateczności ciężaru, ramię prostujące.

5. Charakterystyki geometrii kadłuba, krzywe hydrostatyczne.

6. Zmiana wyporu i współrzędnych środka ciężkości statku po przyjęciu, zdjęciu lub przesunięciu ładunku.

7. Poprawka na swobodne powierzchnie cieczy, wpływ ładunków podwieszonych, wpływ oblodzenia na zmianę położenia środka ciężkości statku.

8. Metacentrum poprzeczne, poprzeczna początkowa wysokość metacentryczna.

9. Przechylanie statku pod wpływem zewnętrznego momentu przechylającego o charakterze dynamicznym.

10. Kryteria stateczności statku nieuszkodzonego, krzywa dopuszczalnych wzniesień środka ciężkości statku.

11. Metody kontroli stateczności w eksploatacji statku, określenie wysokości metacentrycznej na podstawie okresu kołysań.

12. Obliczanie wyporności na podstawie pomiaru zanurzeń.

13. Niezatapialność statku, klasa niezatapialności.

20

12

22

Razem

34

12

36

2.9

Przedmiot:

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

8

8

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

1. Urządzenia główne i pomocnicze w siłowni.

2. Rodzaje układów napędowych.

3. Silnik spalinowy, budowa i zasada działania.

4. Pędniki okrętowe, rodzaje.

5. Budowa i zasady działania maszyny sterowej, sterów strumieniowych.

6. Agregaty prądotwórcze, zasilanie awaryjne.

7. Urządzenia i mechanizmy pomocnicze (pompy, sprężarki, urządzenia do produkcji wody słodkiej).

8. System balastowy, budowa i zasada działania.

9. System wody słodkiej i sanitarnej, budowa i zasada działania.

10. System zęzowy, budowa i zasada działania.

8

8

Razem

8

8

2.10

Przedmiot:

PRZEWOZY MORSKIE

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

16

16

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

ŁADUNKI I ZASADY ICH PRZEWOZU

1. Charakterystyka właściwości ładunków w transporcie morskim.

2. Jednostki ładunkowe w transporcie morskim.

3. Ochrona ładunków w transporcie morskim ze szczególnym uwzględnieniem surowca rybnego i innych ładunków przewożonych przez statki rybackie.

4. Opieka nad ładunkiem, przygotowanie ładowni, separacja ładunkowa, zasady wentylacji ładowni.

5. Materiały sztauerskie i separacyjne, sprzęt do mocowania ładunków, zasady mocowania.

6. Wymagania dotyczące utrzymania i kontroli pokryw lukowych.

7. Środki ostrożności przy wchodzeniu do pomieszczeń zamkniętych lub zanieczyszczonych.

6

6

2

OPERACJE ŁADUNKOWE NA STATKACH RYBACKICH

1. Technika operacji ładunkowych dotyczących surowca pozyskanego z morza na różnego typu statkach rybackich i zagrożenia z tym związane.

2. Mocowanie sprzętu połowowego i zasady jego przechowywania na statku rybackim.

3. Statkowe urządzenia i osprzęt przeładunkowy, obsługa urządzeń i bezpieczeństwo prac przeładunkowych.

4. Technika przeładunków dokonywanych na pełnym morzu.

5. Technika bunkrowania na pełnym morzu i w porcie.

6. Zastosowanie przepisów międzynarodowych, kodeksów i poradników dotyczących bezpieczeństwa statku i ładunku.

10

10

Razem

16

16

2.11

Przedmiot:

BHP NA STATKACH RYBACKICH

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

BHP NA STATKACH RYBACKICH

1. Bezpieczne stosowanie narzędzi połowowych.

2. Wyposażenie w sprzęt ochrony indywidualnej.

3. Stosowanie profilaktyki i procedur związanych z bezpieczeństwem operacji połowowych statku rybackiego.

4. Bezpieczeństwo załogi – część A kodeksu FAO/ILO/IMO dotyczącego bezpieczeństwa rybaków i statków rybackich, z 2005 r.

5. Wymagania bezpieczeństwa w czasie pracy na statku rybackim.

6. Miejsca pracy na pokładzie szczególnie niebezpieczne.

7. Działalność zapobiegawcza na statku rybackim.

8. Ergonomia.

9. Pracoholizm i lobbing.

10

10

Razem

10

10

2.12

Przedmiot:

BEZPIECZEŃSTWO STATKU

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

BEZPIECZEŃSTWO STATKU I LUDZI

1. Obsada statku i wachty podczas podróży morskiej oraz prowadzenia połowów. Wymagania konwencji STCW-F dotyczące pełnienia wachty.

2. Konwencja SOLAS, kodeks ISM, kodeks ISPS – informacje ogólne.

3. Protokół Torremoliński z 1993 r. do Międzynarodowej Konwencji Torremolińskiej o bezpieczeństwie statków rybackich, z 1977 r. – informacje ogólne.

4. Bezpieczeństwo żeglugi. Wymagania zawarte w V rozdziale konwencji SOLAS dotyczące oficera wachtowego.

5. Postępowanie oficera wachtowego w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa statku, opuszczenie statku.

6. Procedury awaryjne obowiązujące oficera wachtowego w sytuacji:

a) wejścia statku na mieliznę,

b) zaczepienia narzędziami połowowymi o dno lub inną przeszkodę,

c) zderzenia z innym statkiem bądź obiektem lądowym,

d) pożaru lub wybuchu,

e) akcji „człowiek za burtą”,

f) skażenia środowiska,

g) awarii zasilania, napędu bądź steru.

10

10

Razem

10

10

2.13

Przedmiot:

PRAWO MORSKIE

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

PRAWO MORSKIE

1. Kodeks odpowiedzialnego rybołówstwa FAO.

2. Odpowiedzialne praktyki połowowe.

3. Utracone narzędzia połowowe.

4. Szkody dla środowiska.

5. Kolizje z narzędziami połowowymi.

6. Selektywność narzędzi połowowych.

7. Raportowanie pozycji, połowów.

8. Oznakowanie statków.

9. Inspekcje, dokumenty i zezwolenia połowowe.

10. Statki bez przynależności państwowej.

10

10

Razem

10

10

2.14

Przedmiot:

OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

16

16

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

OCHRONA ŚRODOWISKA

1. Bezpośrednie zagrożenie środowiska morskiego poprzez prowadzenie działalności połowowej.

2. Międzynarodowe przepisy o ochronie środowiska – konwencje globalne i regionalne: konwencja MARPOL, konwencja helsińska.

3. Obowiązki załogi statku, w tym oficera wachtowego, wynikające z konwencji międzynarodowych i innych przepisów prawnych dotyczących zanieczyszczenia morza.

4. Wybrane zagadnienia dotyczące zanieczyszczenia środowiska w świetle przepisów prawa krajowego, w tym przepisów portowych.

5. Procedury, środki i sposoby zwalczania zanieczyszczeń pochodzących ze statku podczas normalnej eksploatacji i kolizji.

6. Inspekcje, dokumentacja dotycząca ochrony środowiska morskiego.

7. Okrętowe urządzenia i systemy oczyszczające oraz zapobiegające zanieczyszczaniu.

8. Optymalizacja zużycia energii.

16

16

Razem

16

16

2.15

Przedmiot:

JĘZYK ANGIELSKI

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

40

40

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

PODSTAWY GRAMATYCZNE JĘZYKA ANGIELSKIEGO

40

40

2

JĘZYK ZAWODOWY (MORSKI)

1. Standardowe wiadomości: pilna i bezpieczeństwa; standardowe komendy na ster, człowiek za burtą, wzywanie pomocy; budowa statku.

2. Nazwy miar długości, objętości, wagi, czas: określenie godziny, dnia tygodnia, miesiąca, roku, pory roku.

3. Sprzęt nawigacyjny, bezpieczeństwo na statku – standardowe zwroty używane do porozumiewania się z VTS.

4. Typy statków rybackich, ogólna znajomość angielskiej terminologii technicznej dotyczącej narzędzi połowowych i technik połowowych.

5. Pogoda, komunikaty pogodowe i sztormowe, ostrzeżenia nawigacyjne.

6. Ćwiczenia w rozumieniu i utrzymywaniu łączności radiowej na wybrane tematy zawodowe z użyciem zwrotów z SMCP.

7. Dokumentacja rybacka, inspekcje.

Razem

40

40

2.16

Przedmiot:

ZABEZPIECZENIE SUROWCA RYBNEGO

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

20

20

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

ZABEZPIECZENIE SUROWCA RYBNEGO

1. Sztauowanie i zabezpieczenie surowca i narzędzi połowowych.

2. Spełnienie wymogów higieny.

3. Przygotowanie połowu do składowania.

4. Odkrwawianie, odgławianie, patroszenie, płukanie.

5. Znaczenie szybkiego przeprowadzenia operacji związanych z zabezpieczeniem surowca rybnego.

6. Składowanie luzem.

7. Składowanie w skrzynkach.

8. Składowanie w schłodzonej wodzie morskiej.

9. Potencjalne zagrożenie dla konsumentów.

10. Kontrola ryzyka – punkty krytyczne (ocena przydatności do spożycia ryb).

11. Zapewnienie jakości (HACCP).

12. Czynniki powodujące utratę jakości ryb oraz zapobieganie psuciu się surowca.

13. Znaczenie schładzania.

14. Ocena organoleptyczna zapachu i smaku.

15. Własności termiczne ryb.

16. Prawidłowe stosowanie lodu.

17. Inne metody schładzania.

18. Przestrzeganie procedur załadunku i wyładunku ze specjalnym zwróceniem uwagi na moment przechylający.

19. Wpływ urządzeń załadunkowych i wyładunkowych używanych do przeładunku ryb na jakość surowca rybnego.

20. Sortowanie.

21. Wpływ nasłonecznienia i wiatru.

20

20

Razem

20

20

2.17

Przedmiot:

BIOLOGIA RYBACKA

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach nieograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

16

16

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

BIOLOGIA RYBACKA

1. Flora i fauna dna morskiego i pelagialu.

2. Czynniki determinujące strefowość życia w morzu i produktywność ekosystemów morskich.

3. Migracje pionowa i pozioma ryb oraz wpływ czynników zewnętrznych.

4. Piramida produkcji biomasy i łańcuchy troficzne.

5. Lokalizacja stref podwyższonej żyzności, rola prądów wznoszących, frontów oceanicznych oraz topografii dna.

6. Znaczenie biologicznych zasobów szelfowych i otwartego oceanu.

7. Czynniki wpływające na tworzenie się skupisk ryb.

8. Aktualna teoria rybołówstwa. Połowy optymalne.

9. Kodeks odpowiedzialnego rybołówstwa FAO.

16

16

Razem

16

16

2.18

Przedmiot:

NARZĘDZIA I TECHNIKI POŁOWÓW

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

20

10

30

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

NARZĘDZIA I TECHNIKI POŁOWÓW

1. Materiałoznawstwo sieciowe.

2. Włókna i wyroby włókiennicze stosowane do wyrobu narzędzi połowowych.

3. Systemy numeracji włókien.

4. Właściwości fizykomechaniczne i eksploatacyjne wyrobów włókienniczych.

5. Ogólna charakterystyka tkanin sieciowych: geometria tkaniny sieciowej, powierzchnia fikcyjna, powierzchnia rzeczywista, współczynnik sadu.

6. Włóczone narzędzia połowowe. Podział i charakterystyka.

7. Budowa włoka dennego. Rozpornice i elementy uzbrojenia.

8. Budowa włoka pelagicznego.

9. Inne narzędzia połowowe stosowane na akwenach Morza Bałtyckiego: pławnice, niewody, wontony, takle, longliny i pozostałe.

10. Dokumentacja narzędzi połowowych. Znaki i symbole stosowane.

11. Podstawowe pojęcia hydromechaniki.

12. Właściwości fizyczne cieczy.

13. Podstawy teorii płata nośnego.

14. Podstawy teorii cięgna elastycznego: lina łańcuchowa, parabola, wielobok siłowy i ich zastosowanie w rybołówstwie.

15. Opory hydrodynamiczne lin, pływaków i tkanin sieciowych.

20

10

30

Razem

20

10

30

2.19

Przedmiot:

TAKTYKA POŁOWÓW I ICHTIOLOKACJA

Zakres szkolenia:

Oficer wachtowy statku rybackiego o długości powyżej 24 m
uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

15

15

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

TAKTYKA POŁOWÓW I ICHTIOLOKACJA

1. Zasady echolokacji.

2. Wybrane zagadnienia hydroakustyki.

3. Budowa i zasada działania urządzeń ichtiolokacyjnych.

4. Echosondy sieciowe.

5. Obsługa echosond i sonarów.

6. Rybacka interpretacja urządzeń ichtiolokacyjnych.

15

15

Razem

15

15

Przedmiot

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

I

II

III

IV

V

VI

VII

3.1

NAWIGACJA

24

2

10

24

60

3.2

METEOROLOGIA I OCEANOGRAFIA

10

6

16

3.3

URZĄDZENIA NAWIGACYJNE

14

8

6

28

3.4

MANEWROWANIE STATKIEM

32

16

48

3.5

RATOWNICTWO MORSKIE

14

6

2

22

3.6

ŁĄCZNOŚĆ MORSKA

5

10

15

3.7

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

12

10

22

3.8

BUDOWA I STATECZNOŚĆ STATKU

42

20

62

3.9

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

10

6

16

3.10

ZARZĄDZANIE STATKIEM

12

4

16

3.11

BHP NA STATKACH RYBACKICH

10

10

3.12

BEZPIECZEŃSTWO STATKU

30

4

34

3.13

PRAWO MORSKIE

18

18

3.14

OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO

16

16

3.15

JĘZYK ANGIELSKI

26

26

3.16

ZABEZPIECZENIE SUROWCA RYBNEGO

16

16

3.17

BIOLOGIA RYBACKA

10

10

3.18

NARZĘDZIA I TECHNIKI POŁOWÓW

16

16

3.19

TAKTYKA POŁOWÓW I ICHTIOLOKACJA

12

12

Razem

291

16

80

76

463

3.1

Przedmiot:

NAWIGACJA

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

24

2

10

24

60

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

KARTOGRAFICZNE PODSTAWY NAWIGACJI

1. Odwzorowanie Merkatora. Powiększona szerokość.

2. Morskie mapy tematyczne i pomocnicze.

2

2

4

2

OKREŚLANIE POZYCJI STATKU I OCENA DOKŁADNOŚCI

1. Ocena dokładności linii pozycyjnych.

2. Ocena dokładności pozycji statku. Analiza dokładności pozycji statku określonej różnymi metodami nawigacyjnymi.

3. Standardy dokładności IMO.

4

2

2

8

3

PLANOWANIE PODRÓŻY

1. Zalecenia dotyczące planowania podróży w świetle konwencji SOLAS i rezolucji IMO (gromadzenie informacji, planowanie drogi statku od „nabrzeża do nabrzeża”, realizacja planu i jego monitorowanie).

2. Zalecenia konwencji STCW-F w aspekcie planowania podróży.

3. Źródła informacji niezbędne do opracowania kompletnego planu przejścia nawigacyjnego.

4. Treści i korekta morskich wydawnictw nautycznych Distance Tables, IMO Ship's Routeing, Mariner's Handbook, Guide to Port Entry.

5. Proces planowania i monitorowania przejścia statku.

6. Organizacja pracy zespołowej na mostku.

7. Procedury wachtowe i awaryjne.

8. Wymagania dotyczące metod i częstotliwości określania pozycji na różnych etapach podróży.

9. Warunki hydrometeorologiczne ograniczające wybór drogi statku.

10. Żegluga statku w lodach – planowanie podróży statku w obszarach występowania lodu pochodzenia morskiego i lądowego, interpretacja map.

11. Oblodzenie statku – prognozowanie możliwości oblodzenia statku na podstawie nomogramów.

12. Planowanie podróży w obszarach ograniczonych.

13. Modyfikacja planu podróży w trakcie jego realizacji. Plan awaryjny.

14. Automatyzacja obliczeń nawigacyjnych.

12

6

18

4

ECDIS

1. Systemy informacji przestrzennej.

2. Aspekty prawne, standaryzacja systemów ECDIS.

3. Charakterystyka podstawowych typów systemów map elektronicznych (ECDIS, RCDS i ECS).

4. Baza danych tworzona na potrzeby ECDIS.

5. Podstawowe funkcje nawigacyjne ECDIS.

6. Prezentacja danych ECDIS i SENC.

7. Urządzenia i czujniki współpracujące z ECDIS.

8. Planowanie, monitorowanie i rejestracja podróży w systemach ECDIS.

9. Zobrazowanie oraz funkcje prezentacji dodatkowych informacji nawigacyjnych.

10. Aktualizacja danych, rejestracja danych nawigacyjnych, kontrola poprawnego funkcjonowania ECDIS, funkcje back–up.

11. Nawigacja pilotowa z wykorzystaniem ECDIS.

6

24

30

Razem

24

2

10

24

60

3.2

Przedmiot:

METEOROLOGIA I OCEANOGRAFIA

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

6

16

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

METEOROLOGIA

1. Analiza synoptyczna.

2. Przewidywanie zmienności warunków pogodowych na frontach atmosferycznych.

3. Odbiór i interpretacja informacji pogodowej na statku.

4. Zasady prowadzenia obserwacji meteorologicznych.

4

2

6

2

OCEANOGRAFIA

1. Charakterystyka dna morskiego, osady.

2. Wahania poziomu morza – długookresowe, sezonowe, krótkookresowe.

3. Wezbrania i obniżenia sztormowe.

4. Falowanie – charakterystyka.

5. Prognozowanie pól falowania, interpretacja map falowania.

6. Falowanie wiatrowe – teorie powstawania, rozwoju i zaniku. Wpływ falowania na ruch statku.

7. Prądy morskie – klasyfikacja, występowanie, charakterystyka.

8. Obliczanie parametrów prądu wiatrowego (kierunek, prędkość).

9. Zjawiska lodowe na morzach.

10. Służba lodowa, przekazywanie informacji o zjawiskach lodowych.

11. Interpretacja map zlodzenia.

12. Wydawnictwa i pomoce hydrometeorologiczne.

6

4

10

Razem

10

6

16

3.3

Przedmiot:

URZĄDZENIA NAWIGACYJNE

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

14

8

6

28

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

PODSTAWOWE SYSTEMY NAWIGACYJNE

1. Budowa i diagnostyka żyrokompasów.

2. Budowa, diagnostyka i regulacja autopilotów.

3. Wykrywanie obiektów podwodnych w płaszczyźnie poziomej, budowa i interpretacja wskazań sonaru.

4

4

8

2

SATELITARNE SYSTEMY RADIONAWIGACYJNE

1. System satelitarny GPS – budowa, dokładność.

2. System satelitarny Galileo – budowa, zasada działania, dokładność.

3. Wersje różnicowe GNSS (DGNSS) – analiza dokładności.

4. Systemy nawigacji zintegrowanej, wykorzystanie monitorów wielofunkcyjnych.

5. System automatycznej identyfikacji (AIS) – analiza zastosowań systemu.

6

4

10

3

RADIOLOKACJA – WYKORZYSTANIE URZĄDZEŃ RADAROWYCH

1. Wymagania techniczno-eksploatacyjne IMO dotyczące urządzeń radarowych. Interpretacja zobrazowania radarowego.

2. Diagnostyka sprawności radaru i wstępna lokalizacja uszkodzeń.

3. Obróbka cyfrowa ech i jej wpływ na zobrazowanie radarowe.

4. Interpretacja informacji uzyskiwanej w ARPA.

5. Testowanie, błędy i ograniczenia urządzeń ARPA.

6. Wykorzystanie urządzeń radarowych z zastosowaniem przepisów MPDM w celu zapobiegania kolizji i sytuacji nadmiernego zbliżenia.

7. Wykorzystanie urządzeń radarowych podczas prowadzenia połowów w rejonach intensywnego ruchu jednostek nawodnych.

8. Wykorzystanie urządzeń radarowych podczas żeglugi w rejonach pól lodowych.

4

6

10

Razem

14

8

6

28

3.4

Przedmiot:

MANEWROWANIE STATKIEM

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

32

16

48

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

TEORIA MANEWROWANIA

1. Podział ruchów statku, kinematyka ruchów manewrowych statku.

2. Metody określania parametrów cyrkulacji i zatrzymywania statku.

3. Siły i moment kadłuba, opór statku.

4. Siły i moment śruby okrętowej (napór, moment, boczne działanie śruby).

5. Równanie prędkości i podział prędkości.

6. Zatrzymywanie swobodne i wymuszone, przyspieszanie.

7. Siły i moment steru.

8. Podstawowe prawa kinematyki cyrkulacji. Teoria manewrów silnych.

9. Efekty płytkowodzia – aspekty kinematyczne i dynamiczne. Osiadanie statku w ruchu, zapas wody pod stępką.

10. Efekt brzegowy – aspekty kinematyczne i dynamiczne.

11. Oddziaływania statek – statek (mijanie, wyprzedzanie, statek zacumowany).

12. Siły i moment wiatru.

13. Siły i moment fali (pierwszego i drugiego rzędu). Ruchy statku podczas falowania morza.

14. Oddziaływanie prądu.

15. Dryf statku przy awarii napędu.

16. Pozostałe efekty dynamiczne: kotwice, cumy, holowniki, stery strumieniowe, odbojnice.

17. Próby manewrowe, standardy manewrowe i informacyjne, stateczność kursowa i zwrotność.

12

12

2

PRAKTYKA MANEWROWANIA (PROCEDURY)

1. Podstawowe zasady manewrowania (żeglugi) w różnych warunkach ograniczenia akwenu. Wpływ wiatru i prądu.

2. Podejmowanie i zdawanie pilota. Żegluga w obszarach TSS i VTS.

3. Manewry „człowiek za burtą”.

4. Manewry podejścia do burty innego statku na morzu.

5. Manewry podczas bunkrowania na morzu.

6. Manewry kotwiczenia. Wykorzystanie kotwicy do poprawy sterowności statku.

7. Samodzielne cumowanie statkiem jednośrubowym i dwuśrubowym.

8. Dokowanie.

9. Manewrowanie w sztormie.

10. Opuszczanie i podnoszenie środków ratunkowych w warunkach falowania morza.

11. Holowanie morskie.

12. Manewrowanie w lodach.

20

20

3

PRAKTYCZNE WYKONYWANIE MANEWRÓW NA SYMULATORACH MANEWROWYCH

1. Charakterystyki i próby manewrowe, standardy IMO.

2. Manewry „człowiek za burtą”.

3. Podejmowanie pilota, systemy TSS i VTS.

4. Kotwiczenie w celu postoju.

5. Żegluga kanałem płytkowodnym (chwilowy środek obrotu, efekty: brzegowy i płytkowodzia).

6. Mijanie i wyprzedzanie w kanale.

7. Podstawy samodzielnego cumowania i odcumowania statku jednośrubowego.

8. Manewry cumowania do burty oraz odcumowania od burty innego statku na otwartym morzu.

9. Manewrowanie statkiem rybackim w warunkach sztormowych.

10. Akcje ratownicze na otwartym morzu.

16

16

Razem

32

16

48

3.5

Przedmiot:

RATOWNICTWO MORSKIE

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

14

6

2

22

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

RATOWANIE ŻYCIA NA MORZU

1. Podstawy prawne i organizacja ratownictwa życia i mienia na morzu.

2. Kierowanie akcją wodowania łodzi, tratw ratunkowych i szybkich łodzi ratowniczych.

3. Kierowanie akcją ewakuacji ludzi z zagrożonego statku.

4. Metody podejmowania rozbitków z zagrożonych statków i wraków.

5. Prowadzenie poszukiwań i akcji ratowniczej według zaleceń IAMSAR.

6. Organizacja i koordynacja akcji poszukiwawczo-ratowniczej: ćwiczenia na symulatorze z wykorzystaniem wybranych funkcji ECDIS.

7. Współpraca z jednostkami lotniczymi ratownictwa morskiego.

8. Holowanie ratownicze.

10

2

12

2

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA

1. Systemy walki z pożarem na statkach rybackich. Kierowanie akcją gaszenia pożaru.

2. Organizacja ćwiczebnych alarmów pożarowych na statku. Szkolenie załogi, działania profilaktyczne.

4

4

3

OBLICZENIA RATOWNICZE

1. Wykorzystanie standardowej dokumentacji statku w obliczeniach ratowniczych.

2. Obliczenia hydrauliczne związane z niezatapialnością.

3. Obliczenia nacisku na grunt i punktu podparcia statku na mieliźnie.

4. Sprawdzenie stateczności statku na mieliźnie.

5. Obliczenia siły koniecznej do ściągnięcia statku z mielizny.

6

6

Razem

14

6

2

22

3.6

Przedmiot:

ŁĄCZNOŚĆ MORSKA

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

5

10

15

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Łączność w niebezpieczeństwie – symulacja akcji ratowniczej.

2

4

6

2

Łączność bezpieczeństwa.

2

4

6

3

Łączność medyczna – symulacja łączności medycznej, wykorzystanie MKS.

1

2

3

Razem

5

10

15

3.7

Przedmiot:

BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

12

10

22

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

PRZEPISY O ZAPOBIEGANIU ZDERZENIOM NA MORZU

1. Odpowiedzialność za zaniedbanie przestrzegania przepisów MPDM.

2. Zwykła praktyka morska, uwzględnienie okoliczności i możliwości manewrowych statków, odstępstwa od prawideł.

3. Prawo miejscowe, znaczenie, znajomość i konieczność przestrzegania przepisów, źródła informacji.

MPDM – INTERPRETACJA WYBRANYCH PRAWIDEŁ

1. Cel, zakres, rodzaje i sposoby prowadzenia obserwacji w różnych warunkach widzialności.

2. Czynniki warunkujące szybkość bezpieczną.

3. Sposoby ustalania i ocena istnienia ryzyka zderzenia w różnych warunkach widzialności.

4. Charakterystyka działania podjętego w celu uniknięcia zderzenia, sprawdzenie skuteczności tego działania.

5. Manewry zapobiegające zderzeniu w zależności od stopnia zagrożenia i rodzaju spotkań statków, działanie zdecydowane i wykonane wystarczająco wcześnie.

6. Zasada ograniczonego zaufania, działanie skoordynowane, ocena zdolności manewrowych.

7. Rodzaje spotkań statków, stosowanie odpowiednich prawideł wymijania w zależności od rodzaju spotkania, ustalenie pierwszeństwa drogi.

8. Obowiązek trzymania parametrów ruchu, obowiązki na poszczególnych etapach, obowiązek podjęcia działania antykolizyjnego.

9. Manewrowanie kursem i szybkością.

PROCEDURY WACHTOWE

1. Wachta morska, kierowanie wachtą nawigacyjną, podział obowiązków.

2. Obsada wachty morskiej w zależności od warunków.

3. Sytuacje awaryjne w czasie wachty: procedury.

4. Postępowanie, dokumentacja, zabezpieczenie dowodów po wypadku.

12

12

2

SYMULATOR MANEWROWY

1. Ryzyko zderzenia i działanie w celu uniknięcia zderzenia, ustalanie szybkości bezpiecznej, właściwa obserwacja.

2. Pełna ocena sytuacji wokół statku, stwierdzenie istnienia ryzyka zderzenia, podjęcie właściwego działania i sprawdzenia jego skuteczności.

3. Zachowanie się statków widzących się wzajemnie. Żegluga przy dobrej widzialności, mijanie się statków w różnych sytuacjach spotkaniowych.

4. Wyprzedzanie się statków. Ustalanie momentu rozpoczęcia wyprzedzania i jego zakończenia, wzajemne obowiązki statków.

5. Systemy rozgraniczenia ruchu. Zachowanie statków korzystających z systemów rozgraniczenia ruchu – podejmowanie manewrów antykolizyjnych.

6. Postępowanie statku mającego pierwszeństwo drogi. Spotkanie ze statkiem mającym obowiązek ustąpienia z drogi i niepodejmującym manewrów antykolizyjnych.

7. Ograniczona widzialność. Zasady postępowania i manewrowania statkiem w warunkach ograniczonej widzialności na akwenie otwartym, umiejętność interpretacji obrazu radarowego.

8. Zasady postępowania i manewrowania statkiem w warunkach ograniczonej widzialności na akwenie ograniczonym.

9. Pełnienie wachty, procedury, kierowanie wachtą nawigacyjną, podział czynności (Bridge Team Management).

10

10

Razem

12

10

22

3.8

Przedmiot:

BUDOWA I STATECZNOŚĆ STATKU

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

42

20

62

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

KONSTRUKCJA KADŁUBA

1. Instytucje klasyfikacyjne, zakres działalności, wydawnictwa.

2. Geometria kadłuba, wymiary główne, współczynniki pełnotliwości, linie teoretyczne kadłuba.

3. Elementy konstrukcyjne kadłuba, układy wiązań, podstawowy węzeł konstrukcyjny.

4. Konstrukcja podstawowych typów statków rybackich.

5. Wymagania klasyfikacyjne odnośnie do wodoszczelności i strugoszczelności zamknięć.

6. Plan ogólny, plan zbiorników, rysunki konstrukcyjne statków rybackich.

7. Wolna burta, znak wolnej burty, inspekcje wymagane przez konwencję LL.

8. Wytrzymałość kadłuba, siły tnące, momenty gnące, momenty skręcające, ugięcie kadłuba, wytrzymałość lokalna.

9. Wytrzymałość kadłuba na wzburzonym morzu.

12

12

2

WIEDZA OKRĘTOWA

1. Korozja kadłuba, metody zapobiegawcze.

2. Konserwacja statku, planowanie remontów i przeglądów.

3. Przygotowanie statku do dokowania.

4

4

3

STATECZNOŚĆ I NIEZATAPIALNOŚĆ STATKU

1. Kryteria stateczności statku nieuszkodzonego, krzywa dopuszczalnych wzniesień środka ciężkości statku.

2. Kodeks IS.

3. Zmiana wyporu i współrzędnych środka ciężkości statku rybackiego: przyjęcie, zdjęcie lub przesunięcie ładunku, poprawka na swobodne powierzchnie cieczy, wpływ wody na pokładzie, wpływ ładunków podwieszonych, ze szczególnym uwzględnieniem momentów przechylających powodowanych przez narzędzia połowowe i sam połów, wpływ oblodzenia statku i narzędzi połowowych, sytuacje szczególne – gdy narzędzie połowowe zahaczy o dno lub przeszkodę podwodną.

4. Próba przechyłów.

5. Obliczanie przegłębienia statku oraz zanurzeń na dziobie i rufie, wykorzystanie arkusza krzywych hydrostatycznych, arkusza Firsowa.

6. Zmiana przechyłu, przegłębienia i zanurzeń podczas operacji połowowych, ładunkowych i balastowych.

7. Metody kontroli stateczności w trakcie eksploatacji statku, określenie wysokości metacentrycznej na podstawie okresu kołysań.

8. Informacja o stateczności dla kapitana i jej wykorzystanie.

9. Planowanie stanu załadowania statku z uwzględnieniem współczynnika sztauerskiego ładunku, kryteriów stateczności, długości podróży, głębokości oraz gęstości wody w porcie wyjścia i w porcie docelowym.

10. Urządzenia i programy komputerowe wykorzystywane do obliczeń statecznościowych i do kontroli stateczności.

11. Ruch statku na fali, zjawiska towarzyszące kołysaniu, krótkoterminowa prognoza kołysań, sposoby zapobiegania nadmiernemu kołysaniu.

12. Stateczność statku na fali nadążającej, rezonans kołysań bocznych i rezonans parametryczny.

13. Stateczność statku podpartego, ocena możliwości samodzielnego zejścia statku z mielizny.

14. Niezatapialność statku, klasa niezatapialności, stopień zatapialności, linia graniczna, pokład grodziowy, współczynnik podziału grodziowego, standardowe rozmiary uszkodzeń, wymagania konwencji SOLAS, konwencji LL oraz przepisów PRS.

15. Metody określania stanu równowagi statku w stanie uszkodzonym.

26

20

46

Razem

42

20

62

3.9

Przedmiot:

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

Zakres szkolenia:

Szyper statku rybackiego o długości powyżej 24 m uprawiającego żeglugę na wodach ograniczonych

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

6

16

Lp.

Treść programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

1. Miejsce i funkcja siłowni okrętowej na statku. Rozwiązania siłowni statku rybackiego: urządzenia główne i pomocnicze.

2. Śruba, wał śrubowy, przekładnie, współpraca elementów układu ruchowego.

3. Sterowanie silnikiem głównym z mostka, telegraf maszynowy, zabezpieczenia SG, procedury uruchomienia i zatrzymania silnika napędowego.

4. Awaryjne sterowanie silnikiem głównym, manewrowanie statkiem w stanach awaryjnych.

5. Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej na statku.

6. Układy napędowe z prądnicą wałową. Agregaty prądotwórcze, zasilanie awaryjne.

7. System paliwowy, budowa systemu, typy paliw żeglugowych, metody oczyszczania paliw, plan bunkrowania.

8. Książki zapisów olejowych.

9. Urządzenia służące ochronie środowiska (separator wód zaolejonych, spalarka odpadów, oczyszczalnia ścieków).

10. Chłodnia i klimatyzacja – zasady eksploatacji.

10

10

2

LABORATORIUM – SYMULATOR SIŁOWNI OKRĘTOWYCH

1. Zasady eksploatacji pomp i systemów pompowych.

2. Procedura przygotowania silnika głównego do ruchu – wymagania, ograniczenia.

3. Pole pracy silnika spalinowego, zapotrzebowanie mocy.

4. Wpływ warunków żeglugi na zapotrzebowanie mocy przez śrubę.

5. Awaryjne zatrzymywanie statku silnikiem (manewr CN-CW).

6. Ekologiczne i ekonomiczne aspekty eksploatacji jednostek pływających.

6

6

Razem

10

6

16