Dziennik Ustaw - rok 2013 poz. 246

1. Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 i Nr 232, poz. 1378) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 743), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych:

1) ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855 i 1166),

2) ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175),

3) ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 234, poz. 1391),

4) ustawą z dnia 27 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych oraz ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. poz. 173),

5) ustawą z dnia 24 października 2012 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1385)

oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 12 grudnia 2012 r.

2. Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity ustawy nie obejmuje:

1) art. 93 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855 i 1166), który stanowi:

„Art. 93. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 24 ust. 5, który wchodzi w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia, art. 24 ust. 6, który wchodzi w życie po upływie 9 miesięcy od dnia ogłoszenia, art. 83 pkt 1 i 2, które wchodzą w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia.”;

2) art. 177, 178 i 181 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175), które stanowią:

„Art. 177. Podmioty prowadzące systemy płatności lub systemy rozrachunku papierów wartościowych, na prowadzenie których jest wymagana zgoda albo zezwolenie zgodnie z art. 16 ustawy zmienianej w art. 161, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przekażą informacje wskazane w art. 17 ust. 3a ustawy zmienianej w art. 161, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, do:

1) Narodowego Banku Polskiego – w zakresie dotyczącym systemów płatności;

2) Komisji Nadzoru Finansowego – w zakresie dotyczącym systemów rozrachunku papierów wartościowych.

Art. 178. Agenci rozliczeniowi prowadzący system autoryzacji i rozliczeń, niebędący bankami, przekażą do Narodowego Banku Polskiego informacje wskazane w art. 17 ust. 3a ustawy zmienianej w art. 161, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.”

„Art. 181. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1) art. 159, który wchodzi w życie z dniem 18 grudnia 2011 r.;

2) art. 167, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.”;

3) art. 17 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 234, poz. 1391), który stanowi:

„Art. 17. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.”;

4) art. 4 i 6 ustawy z dnia 27 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych oraz ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. poz. 173), które stanowią:

„Art. 4. Do zleceń rozrachunku wprowadzonych do systemu przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1, oraz ustawy, o której mowa w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.”

„Art. 6. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.”;

5) art. 11 ustawy z dnia 24 października 2012 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1385), który stanowi:

„Art. 11. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.”.

Marszałek Sejmu: E. Kopacz

Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 4 stycznia 2013 r. (poz. 246)

USTAWA

z dnia 24 sierpnia 2001 r.

o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami¹⁾

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1)²⁾ system płatności – podlegające prawu polskiemu prawne powiązania pomiędzy co najmniej trzema instytucjami, w tym co najmniej jedną z instytucji, o których mowa w pkt 5 lit. a–d lub lit. h, z wyłączeniem uczestnika pośredniego, w ramach których obowiązują wspólne dla tych uczestników zasady przeprowadzania rozliczeń lub realizacji ich zleceń rozrachunku, o których mowa w pkt 12 lit. a, z zastrzeżeniem art. 2a;

2)²⁾ system rozrachunku papierów wartościowych – podlegające prawu polskiemu prawne powiązania pomiędzy co najmniej trzema instytucjami, w tym co najmniej jedną z instytucji, o których mowa w pkt 5 lit. a–d lub lit. h, z wyłączeniem uczestnika pośredniego, w ramach których obowiązują wspólne dla tych uczestników zasady przeprowadzania rozliczeń lub realizacji ich zleceń rozrachunku, o których mowa w pkt 12 lit. b, z zastrzeżeniem art. 2a;

3) system – systemy, o których mowa w pkt 1 i 2;

3a)³⁾ system interoperacyjny – system płatności lub system rozrachunku papierów wartościowych, którego podmiot prowadzący system zawarł porozumienie w sprawie międzysystemowej realizacji zleceń rozrachunku z co najmniej jednym podmiotem prowadzącym system podlegający prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego;

4) inne państwo członkowskie – inne niż Rzeczpospolita Polska państwo, które jest członkiem Unii Europejskiej, oraz Islandia, Liechtenstein i Norwegia;

5) instytucja – każdy z następujących podmiotów, który jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, odpowiedzialny za wykonanie zobowiązań wynikających z realizacji zleceń rozrachunku w systemie:

a) Narodowy Bank Polski, zwany dalej „NBP”,

b) bank centralny innego państwa,

c)⁴⁾ bank krajowy, oddział banku zagranicznego, instytucja kredytowa oraz oddział instytucji kredytowej w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, 1385 i 1529), spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa w rozumieniu ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855 i 1166),

d)⁵⁾ firma inwestycyjna w rozumieniu art. 3 pkt 33 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.⁶⁾),

e) (uchylona),⁷⁾

f) (uchylona),⁷⁾

g) mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i lokujące na własny rachunek środki pieniężne na rynku papierów wartościowych:

– zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,

– fundusz inwestycyjny w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych,

– fundusz emerytalny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

h) organ władzy publicznej,

i) podmiot objęty gwarancjami, udzielonymi przez organ władzy publicznej,

j) podmiot, którego siedziba znajduje się poza terytorium innych państw członkowskich, prowadzący działalność analogiczną do działalności instytucji kredytowej, o której mowa w lit. c, lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, o której mowa w art. 4 pkt 25⁸⁾, ustawy wymienionej w lit. d,

k)⁹⁾ inny niż wymieniony w lit. a–j uczestnik systemu rozrachunku papierów wartościowych, ponoszący odpowiedzialność za wykonanie zobowiązań wynikających z rozliczeń lub realizacji zleceń rozrachunku w tym systemie, pod warunkiem że co najmniej trzema uczestnikami tego systemu są podmioty, o których mowa w lit. a–c;

6) partner centralny – podmiot, który działa w systemie jako wyłączny kontrahent dla instytucji w odniesieniu do ich zleceń rozrachunku;

7) agent rozrachunkowy – podmiot prowadzący w ramach systemu rachunki rozliczeniowe dla instytucji lub partnera centralnego, poprzez które dokonuje rozrachunku i udziela – w zależności od posiadanych uprawnień – kredytu dla celów rozrachunkowych instytucji lub partnerowi centralnemu;

8) izba rozliczeniowa – podmiot, do którego obowiązków należy obliczanie należności lub zobowiązań netto instytucji, partnera centralnego lub agenta rozrachunkowego;

9)¹⁰⁾ uczestnik – instytucja, partner centralny, agent rozrachunkowy, izba rozliczeniowa lub podmiot prowadzący system;

10)¹⁰⁾ uczestnik pośredni – instytucja, partner centralny, agent rozrachunkowy, izba rozliczeniowa lub podmiot prowadzący system, związany z uczestnikiem umową umożliwiającą przekazywanie jego zleceń rozrachunku do systemu, pod warunkiem że uczestnik pośredni jest znany podmiotowi prowadzącemu system;

11) papiery wartościowe – papiery wartościowe oraz inne instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 ustawy, o której mowa w pkt 5 lit. d;

12) zlecenie rozrachunku:

a) zlecenie uczestnika dotyczące przekazania kwoty pieniężnej na rachunek odbiorcy prowadzony przez agenta rozrachunkowego lub inne zlecenie, które powoduje wykonanie lub zwolnienie z zobowiązania pieniężnego, zgodnie z zasadami systemu płatności, lub

b) zlecenie uczestnika dotyczące przeniesienia papierów wartościowych w drodze dokonania odpowiednich zapisów w prowadzonej ewidencji papierów wartościowych lub w inny sposób;

13)¹¹⁾ zagraniczne postępowanie upadłościowe – prowadzone na podstawie prawa państwa innego niż Rzeczpospolita Polska postępowanie sądowe lub administracyjne, w tym także postępowanie zabezpieczające, w ramach których mienie uczestnika systemu lub podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będącego uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych podlegających prawu innego państwa członkowskiego, poddane jest kontroli lub zarządowi sądu lub innego organu, jeżeli skutkiem tego postępowania jest zawieszenie realizacji zleceń rozrachunku lub nałożenie na nie ograniczeń;

14)¹²⁾ ogłoszenie upadłości:

a) podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącego uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, w tym także podlegających prawu innego państwa członkowskiego – zgodnie z ustawą z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2012 r. poz. 1112 i 1529), wydanie przez sąd właściwy w sprawach upadłości postanowienia o ogłoszeniu upadłości,

b) podmiotu mającego siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będącego uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, wydanie przez zagraniczny sąd lub zagraniczny organ orzeczenia, postanowienia lub decyzji, którymi pozbawiono lub ograniczono uczestnika prawa zarządu jego majątkiem lub poddano majątek uczestnika kontroli celem jego reorganizacji lub likwidacji uczestnika, w postępowaniu, o którym mowa w pkt 13;

15) właściwe organy – organy sprawujące nadzór nad podmiotami, o których mowa w pkt 5 lit. c–g oraz i–k;

16) kompensowanie – przekształcenie, dla każdego uczestnika, w jedno zobowiązanie netto lub jedną należność netto wzajemnych zobowiązań i należności wynikających z przekazywanych pomiędzy uczestnikami zleceń rozrachunku;

17)¹³⁾ rachunek rozliczeniowy – prowadzony przez agenta rozrachunkowego i przeznaczony do dokonywania rozrachunku pomiędzy uczestnikami systemu: rachunek bankowy, rachunek pieniężny, rachunek papierów wartościowych, rachunek zbiorczy lub konto depozytowe papierów wartościowych;

18) przedmiot zabezpieczenia – zbywalne aktywa:

a) na których został ustanowiony w związku z uczestnictwem w systemie zastaw, kaucja lub inne zabezpieczenie, lub

b) przyjęte przez NBP, bank centralny innego państwa członkowskiego lub Europejski Bank Centralny, w związku z wykonywaniem zadań banku centralnego;

19) podmiot prowadzący system – partner centralny, agent rozrachunkowy oraz izba rozliczeniowa, w tym w szczególności izba rozliczeniowa lub izba rozrachunkowa działająca na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub inny podmiot określający wspólne dla uczestników systemu zasady realizacji ich zleceń rozrachunku.

Art. 1a.¹⁴⁾ Przynajmniej jedna z instytucji, których powiązania prawne tworzą system, powinna posiadać siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 2. 1. Prezes NBP może, w indywidualnych przypadkach, uznać za system płatności podlegające prawu polskiemu prawne powiązania pomiędzy dwoma uczestnikami, nie uwzględniając agenta rozrachunkowego, partnera centralnego, izby rozliczeniowej ani uczestnika pośredniego, jeżeli tacy występują, określające zasady realizacji przez tych uczestników zleceń rozrachunku, o których mowa w art. 1 pkt 12 lit. a, gdy uznanie takie jest zasadne ze względu na ryzyko systemowe.

2. Komisja Nadzoru Finansowego, zwana dalej „KNF”, może, w indywidualnych przypadkach, uznać za system rozrachunku papierów wartościowych podlegające prawu polskiemu prawne powiązania pomiędzy dwoma uczestnikami, nie uwzględniając agenta rozrachunkowego, partnera centralnego, izby rozliczeniowej ani uczestnika pośredniego, jeżeli tacy występują, określające zasady realizacji przez tych uczestników zleceń rozrachunku, o których mowa w art. 1 pkt 12 lit. b, gdy uznanie takie jest zasadne ze względu na ryzyko systemowe.

Art. 2a. Prezes NBP w odniesieniu do systemów płatności, a KNF w odniesieniu do systemów rozrachunku papierów wartościowych może uznać, że ze względu na ryzyko systemowe uczestnicy pośredni są uznani za uczestników, pod warunkiem że uczestnicy pośredni są znani systemowi.

Art. 2b.¹⁵⁾ Porozumienie między podmiotami prowadzącymi systemy interoperacyjne nie stanowi systemu.

Art. 3. W zależności od zasad funkcjonowania systemu ten sam uczestnik może działać jako partner centralny, agent rozrachunkowy lub izba rozliczeniowa oraz realizować część lub całość ich zadań.

Rozdział 2

Ostateczność rozrachunków

Art. 4.¹⁶⁾ 1.¹⁷⁾ Przepisy ustawy oraz przepisy art. 66, art. 67, art. 80 i art. 135–137 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, dotyczące skutków ogłoszenia upadłości podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącego uczestnikiem systemu, stosuje się odpowiednio:

1) w razie wydania orzeczenia albo decyzji o likwidacji, zawieszeniu lub ograniczeniu prowadzenia działalności uczestnika, a także w razie podjęcia innych środków prawnych względem uczestnika, skutkujących zawieszeniem lub ograniczeniem realizacji zleceń rozrachunku w systemie dotyczącym tego uczestnika;

2) do orzeczeń, postanowień lub decyzji wydanych wobec tego uczestnika przez zagraniczny sąd lub inny organ w ramach zagranicznych postępowań upadłościowych.

2. Przepisy ustawy oraz przepisy art. 66, art. 67, art. 80 i art. 135–137 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, dotyczące skutków ogłoszenia upadłości podmiotu mającego siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącego uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, stosuje się odpowiednio w razie podjęcia wobec tego podmiotu zagranicznego postępowania upadłościowego.

Art. 5. Skutki prawne wynikające z ogłoszenia upadłości lub podjęcia zagranicznego postępowania upadłościowego wobec podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącego uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych podlegających prawu innego państwa członkowskiego, odnoszące się do praw i obowiązków tego podmiotu pozostających w związku z uczestnictwem w takim systemie, są określone przez prawo właściwe dla tego systemu.

Art. 6.¹⁸⁾ 1.¹⁹⁾ Moment wprowadzenia zlecenia rozrachunku do systemu oraz moment, od którego zlecenie rozrachunku nie może być odwołane, określają zasady funkcjonowania tego systemu.

2.²⁰⁾ Podmiot prowadzący system interoperacyjny koordynuje moment wprowadzenia zlecenia rozrachunku do systemu oraz moment, od którego zlecenie rozrachunku nie może zostać odwołane, z zasadami funkcjonowania systemów, z którymi prowadzony przez niego system współpracuje, w tym także systemów podlegających prawu innego państwa członkowskiego.

3.²⁰⁾ Jeżeli zasady funkcjonowania wszystkich współpracujących ze sobą systemów interoperacyjnych nie stanowią inaczej, na zasady funkcjonowania systemu interoperacyjnego określające moment wprowadzenia zlecenia rozrachunku do systemu oraz moment, od którego zlecenie rozrachunku nie może zostać odwołane, nie mają wpływu na zasady funkcjonowania systemów, z którymi dany system współpracuje, w tym także systemów podlegających prawu innego państwa członkowskiego.

Art. 6a.²¹⁾ Jeżeli w wyniku rozliczenia zleceń rozrachunku w jednym systemie przeprowadzany jest rozrachunek w drugim systemie, skutki, o których mowa w art. 136 i art. 137 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, wynikające z wprowadzenia zlecenia rozrachunku do pierwszego systemu, mają zastosowanie odpowiednio do wynikających z tego rozliczenia zleceń rozrachunku realizowanych w drugim systemie.

Art. 7.²²⁾ 1. W zakresie uregulowanym w ustawie oraz w art. 66, art. 67, art. 80 i art. 135–137 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, skutki ogłoszenia upadłości uczestnika systemu powstają z chwilą otrzymania przez NBP powiadomienia o ogłoszeniu upadłości, wydaniu orzeczenia albo decyzji o likwidacji, zawieszeniu lub ograniczeniu prowadzenia działalności uczestnika, lub informacji o podjęciu innych środków prawnych względem uczestnika skutkujących zawieszeniem lub ograniczeniem realizacji zleceń rozrachunku w systemie dotyczącym tego uczestnika.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku ogłoszenia upadłości niebędącego uczestnikiem podmiotu prowadzącego system interoperacyjny.

Art. 8. (uchylony).

Art. 9. (uchylony).

Art. 10. (uchylony).

Art. 11. W razie ogłoszenia upadłości uczestnika systemu do jego praw i obowiązków związanych z uczestnictwem w systemie stosuje się przepisy prawa polskiego, z zastrzeżeniem art. 12.

Art. 12. 1. (uchylony).

2. Jeżeli przedmiotem zabezpieczenia ustanowionego na rzecz uczestnika systemu, NBP, banku centralnego innego państwa członkowskiego lub Europejskiego Banku Centralnego są papiery wartościowe, to do określenia praw tych podmiotów, wynikających z tych papierów, stosuje się:

1) przepisy prawa polskiego, o ile te papiery są zapisane w rejestrze lub na rachunku prowadzonym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) przepisy innego państwa członkowskiego, o ile te papiery są zapisane w rejestrze lub na rachunku prowadzonym na terytorium tego państwa.

Art. 13. 1.²³⁾ O ogłoszeniu upadłości podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącego uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych, sąd powiadamia NBP w dniu wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości, podając jednocześnie godzinę jego wydania.

2.²³⁾ Obowiązek powiadamiania NBP, o którym mowa w ust. 1, dotyczy sądów i właściwych organów także w razie wydania orzeczenia, postanowienia albo decyzji o likwidacji, zawieszeniu lub ograniczeniu prowadzenia działalności, podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, skutkujących zawieszeniem lub ograniczeniem realizacji zleceń rozrachunku w dotyczącym tego podmiotu, podlegającym prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego, systemie płatności lub systemie rozrachunku papierów wartościowych.

2a.²⁴⁾ Obowiązek powiadamiania, o którym mowa w ust. 1 i 2, dotyczy także uczestników pośrednich, jeżeli zostali oni uznani za uczestników, zgodnie z art. 2a.

3. NBP niezwłocznie po uzyskaniu informacji o wydaniu orzeczenia, postanowienia lub decyzji, o których mowa w ust. 1, 2 lub 2a, powiadamia o nich:²⁵⁾

1) podmiot prowadzący system;

2) KNF, jeżeli decyzja dotyczy uczestnika systemu rozrachunku papierów wartościowych;

2a)²⁶⁾ Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego;

3) właściwe władze innych państw członkowskich, zgłoszone przez te państwa Komisji Europejskiej;

4)²⁷⁾ Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.

4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do informacji o orzeczeniach, postanowieniach i decyzjach wydanych w zakresie zagranicznego postępowania upadłościowego, otrzymanych przez NBP od właściwych władz innych państw członkowskich.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób powiadamiania, o którym mowa w ust. 1, 2 i w ust. 3 pkt 1 i 2 oraz w ust. 4, uwzględniając w szczególności właściwości postępowania, w którym wydano orzeczenie, postanowienie lub decyzję, oraz możliwość wykorzystania technicznych środków łączności.

Art. 14. 1.²⁸⁾ Instytucje, o których mowa w art. 1 pkt 5 lit. c–k, są obowiązane do udzielania każdemu, kto ma uzasadniony prawnie interes, informacji o systemach, których są uczestnikami oraz o podstawowych zasadach ich funkcjonowania.

2.²⁹⁾ Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do podmiotów mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będących uczestnikami systemów płatności lub systemów rozrachunku papierów wartościowych podlegających prawu innego państwa członkowskiego.

Art. 15. 1. Przepisy art. 4–7 i art. 11–14 ustawy oraz art. 22 ust. 1 pkt 4, art. 66 i art. 67, art. 80 i art. 135–137 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze stosuje się do systemów rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, do innych systemów rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. lub przez spółkę, której Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 1 pkt 6 lub ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, oraz do systemów prowadzonych przez NBP.

2. Przepisy art. 4–7 i art. 11–14 ustawy oraz art. 22 ust. 1 pkt 4, art. 66 i art. 67, art. 80 i art. 135–137 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, stosuje się także do systemów innych niż systemy wskazane w ust. 1, wskazanych przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, w drodze rozporządzenia, wydanego po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz KNF.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 2, wskazuje te systemy, w których istnieje ryzyko wystąpienia sytuacji, w której niewywiązanie się z zobowiązań przez uczestnika systemu może spowodować niewywiązanie się z zobowiązań przez innego jego uczestnika lub uczestników (ryzyko systemowe).

Art. 15a.³⁰⁾ Przepisy art. 66, art. 67, art. 80 i art. 135–137 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze stosuje się odpowiednio do niebędącego uczestnikiem podmiotu prowadzącego system interoperacyjny.

Rozdział 3

Zasady nadzoru

Art. 16. 1. Prowadzenie systemów płatności, z wyjątkiem systemów prowadzonych przez NBP, wymaga zgody Prezesa NBP.

2. Prowadzenie systemów rozrachunku papierów wartościowych, z wyjątkiem systemów prowadzonych przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. lub przez spółkę, której Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 1 pkt 6 lub ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, oraz systemów prowadzonych przez NBP, wymaga zezwolenia KNF, wydanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

3. Zgody wymaga również wprowadzenie zmian w zasadach funkcjonowania systemu, na którego prowadzenie wymagana jest zgoda; przepisy art. 17–19 stosuje się odpowiednio.

Art. 17. 1. Postępowanie w sprawie uzyskania zgody, o której mowa w art. 16 ust. 1, wszczyna się na wniosek podmiotu zamierzającego prowadzić system.

2. Wniosek składa się do organu wydającego zgodę najpóźniej na 3 miesiące przed planowanym terminem rozpoczęcia funkcjonowania systemu, określając w nim nazwę i zasady funkcjonowania systemu oraz dołączając dokumenty wskazujące:

1) zadania podmiotu, który będzie prowadził system lub prowadzącego system;

2) kryteria uczestnictwa w systemie;

3) moment wprowadzenia zlecenia rozrachunku do systemu oraz moment, od którego zlecenie rozrachunku nie może zostać odwołane przez uczestnika lub osobę trzecią;

4) zasady przekazywania, wprowadzania i wykonywania zleceń rozrachunku w systemie;

5) zakres wzajemnej odpowiedzialności uczestników systemu i podmiotu prowadzącego system;

6) formę prawną podmiotu zamierzającego prowadzić system.

3.³¹⁾ Do wniosku dołącza się ponadto listę uczestników systemu. Lista powinna obejmować także uczestników pośrednich, jeżeli zostali oni uznani za uczestników, zgodnie z art. 2a.

3a.³²⁾ Jeżeli podmiot zamierzający prowadzić system działa w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, do wniosku o wydanie zgody na prowadzenie tego systemu powinien dołączyć listę wspólników albo akcjonariuszy z podaniem ich procentowego udziału w kapitale zakładowym, jeżeli przekracza on próg 5%.

3b.³²⁾ Osoba, która objęła lub nabyła udziały lub akcje stanowiące wraz z udziałami lub akcjami objętymi lub nabytymi wcześniej pakiet powodujący osiągnięcie lub przekroczenie progu 10%, 20%, jednej trzeciej, 50% głosów na walnym zgromadzeniu lub zgromadzeniu wspólników podmiotu prowadzącego system, na którego prowadzenie jest wymagana zgoda albo zezwolenie, jest każdorazowo obowiązana niezwłocznie powiadomić o tym NBP w przypadku systemu płatności lub KNF w przypadku systemu rozrachunku papierów wartościowych.

4.³³⁾ Podmioty prowadzące systemy informują organ wydający zgodę o zmianach w zakresie listy uczestników systemu, o której mowa w ust. 3, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia wystąpienia zmiany.

Art. 17a. 1. Podmioty inne niż NBP, zamierzające dokonać prawnych powiązań, o których mowa w art. 2 ust. 1, przekazują do Prezesa NBP, najpóźniej na 2 miesiące przed planowanym terminem dokonania tych powiązań, dokumenty zawierające ich treść, wskazujące:

1) zasady przekazywania i wykonywania zleceń rozrachunku;

2) zakres wzajemnej odpowiedzialności podmiotów uczestniczących w tych powiązaniach.

2. W razie uznania przez Prezesa NBP prawnych powiązań, o których mowa w ust. 1, za system płatności, podmioty zamierzające dokonać tych powiązań są zobowiązane do ich uzupełnienia o wskazanie momentu wprowadzenia zlecenia rozrachunku do systemu oraz momentu, od którego zlecenie rozrachunku nie może zostać odwołane przez uczestnika lub osobę trzecią; przepisy art. 16 ust. 3, art. 17 ust. 3 i 4 oraz art. 18 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 18. 1. Zgody, o której mowa w art. 16 ust. 1, odmawia się, jeżeli zasady funkcjonowania systemu:

1) są niezgodne z przepisami prawa polskiego lub

2) nie zapewniają sprawnego lub bezpiecznego funkcjonowania systemu.

2. Zgoda może być uchylona, jeżeli:

1) działanie systemu narusza przepisy prawa polskiego;

2) działanie systemu w sposób rażący narusza sprawne lub bezpieczne jego funkcjonowanie;

3) w zasadach funkcjonowania systemu zostały wprowadzone zmiany bez uzyskania zgody, o której mowa w art. 16 ust. 3.

3. W przypadku uchylenia zgody podmiot prowadzący system ma obowiązek zamknięcia systemu w oznaczonym terminie.

4.³⁴⁾ W celu dokonania oceny prawidłowości funkcjonowania systemu pod względem spełniania kryteriów, o których mowa w ust. 2, podmiot prowadzący system jest obowiązany do przedstawienia, na żądanie organu wydającego zgodę na prowadzenie tego systemu, niezbędnych informacji w zakresie objętym art. 17 ust. 2, w terminie 2 tygodni od dnia przedstawienia żądania.

5.³⁴⁾ W celu dokonania oceny prawidłowości funkcjonowania systemu, o którym mowa w art. 2 ust. 1, pod względem spełniania kryteriów, o których mowa w ust. 2, podmiot, który dokonał prawnych powiązań tworzących taki system, jest obowiązany do przedstawienia, na żądanie NBP, niezbędnych informacji w zakresie objętym art. 17a, w terminie 2 tygodni od dnia przedstawienia żądania.

6.³⁵⁾ W przypadku powzięcia przez Prezesa NBP uzasadnionego podejrzenia, że podmiot prowadzi system bez wymaganej zgody, podmiot ten jest obowiązany, na żądanie Prezesa NBP, do udzielenia niezbędnych informacji w zakresie objętym odpowiednio art. 17 ust. 2 lub art. 17a ust. 1, w terminie 2 tygodni od dnia otrzymania żądania.

7.³⁵⁾ W przypadku, o którym mowa w ust. 6, Prezes NBP może żądać przedstawienia dokumentów, o których mowa odpowiednio w art. 17 ust. 2 lub w art. 17a ust. 1, w terminie 2 tygodni od dnia otrzymania żądania.

Art. 19. Do decyzji, o których mowa w art. 2, art. 2a, art. 16 i art. 18 stosuje się odpowiednio art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Rozdział 4

Przepisy szczegółowe

Art. 20. Jeżeli podmiotem prowadzącym system jest spółka handlowa w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, na spółkę przejmującą lub spółkę nowo zawiązaną – powstałą w związku z połączeniem lub podziałem – nie przechodzi zgoda, o której mowa w art. 16.

Art. 21. (uchylony).³⁶⁾

Art. 22.³⁷⁾ 1. NBP prowadzi i ogłasza na swojej stronie internetowej listę systemów oraz listę uczestników systemów, o których mowa w art. 15.

2. Podmioty inne niż NBP, prowadzące systemy rozrachunku papierów wartościowych, o których mowa w art. 15, przedstawiają NBP listę uczestników tych systemów. Lista obejmuje także uczestników pośrednich, jeżeli zostali oni uznani za uczestników, zgodnie z art. 2a.

3. Podmioty inne niż NBP, prowadzące systemy rozrachunku papierów wartościowych, o których mowa w art. 15, informują NBP o każdej zmianie w zakresie listy uczestników takich systemów.

4. Informacje, o których mowa w ust. 2 i 3, przekazuje się drogą pisemną lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.

Art. 23.³⁸⁾ Prezes NBP informuje Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych o systemach, o których mowa w art. 15, oraz o podmiotach prowadzących te systemy.

Rozdział 5

Przepisy karne

Art. 24. 1. Kto bez wymaganej zgody, o której mowa w art. 16, prowadzi system lub dokonuje zmian w zasadach jego funkcjonowania, nie wykonuje obowiązku zamknięcia systemu w oznaczonym terminie pomimo decyzji uchylającej zgodę na jego prowadzenie lub decyzji nakazującej jego zamknięcie,

podlega grzywnie do 5 000 000 zł.

2. Tej samej karze podlega, kto nie dopełnia obowiązku przekazania dokumentów, o którym mowa w art. 27 ust. 2.

3. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 lub 2, działając w imieniu lub na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.

Art. 25. 1. Kto nie dopełnia obowiązku przekazania informacji, o którym mowa w art. 17 ust. 4,

podlega grzywnie do 500 000 zł.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu lub na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.

Rozdział 6

Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Art. 26. (pominięty).

Art. 27. 1. Przepisu art. 16 ust. 1 i 2 nie stosuje się do systemów w rozumieniu art. 1 pkt 1 i 2 prowadzonych w dniu wejścia w życie ustawy.

2. Podmioty prowadzące systemy, o których mowa w ust. 1, z wyjątkiem NBP i Krajowego Depozytu, przekażą odpowiednio NBP w odniesieniu do systemów płatności lub KPWiG w odniesieniu do systemów rozrachunku papierów wartościowych, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, dokumenty wskazane w art. 17 ust. 2.

3. Ocena zasad funkcjonowania systemów, o których mowa w ust. 1, na podstawie dokumentów przekazanych zgodnie z ust. 2, dokonywana jest pod względem:

1) zgodności z przepisami prawa polskiego;

2) zapewnienia sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania systemu.

4. Jeżeli zasady funkcjonowania systemu, o którym mowa w ust. 1, nie spełniają kryteriów wymienionych w ust. 3, Prezes NBP w odniesieniu do systemu płatności lub KNF po zasięgnięciu opinii Prezesa NBP w odniesieniu do systemów rozrachunku papierów wartościowych wydaje w oznaczonym terminie:

1) zalecenie dostosowania systemu, lub

2) decyzję nakazującą zamknięcie systemu.

5. Do decyzji, o których mowa w ust. 4 pkt 2, stosuje się odpowiednio art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 28. (pominięty).

Art. 29. Przepisy art. 1 pkt 4 i 5 lit. f ⁷⁾ i lit. j, art. 5, art. 13 ust. 3 pkt 3 i ust. 4 oraz art. 23 stosuje się od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

Art. 30. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.

¹⁾ Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektywy 98/26/WE z dnia 19 maja 1998 r. w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych (Dz. Urz. WE L 166 z 11.06.1998).

Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie – z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej – dotyczą ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – wydanie specjalne.

²⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 27 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych oraz ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. poz. 173), która weszła w życie z dniem 2 marca 2012 r.

³⁾ Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

⁴⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 83a ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855 i 1166), która weszła w życie z dniem 27 października 2012 r.

⁵⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. c tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

⁶⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 131, poz. 763 i Nr 234, poz. 1391 oraz z 2012 r. poz. 836 i 1385.

⁷⁾ Przez art. 1 pkt 1 lit. c tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

⁸⁾ Art. 4 ustawy wymienionej w lit. d nie zawiera pkt 25.

⁹⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. c tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

¹⁰⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. d ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

¹¹⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. e ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

¹²⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175), która weszła w życie z dniem 24 października 2011 r.

¹³⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 9 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 234, poz. 1391), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.

¹⁴⁾ Dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

¹⁵⁾ Dodany przez art. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

¹⁶⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

¹⁷⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

¹⁸⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

¹⁹⁾ Oznaczenie ust. 1 nadane przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

²⁰⁾ Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

²¹⁾ Dodany przez art. 1 pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

²²⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 7 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

²³⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 4 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

²⁴⁾ Dodany przez art. 161 pkt 4 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

²⁵⁾ Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 4 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

²⁶⁾ Dodany przez art. 4 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 24 października 2012 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1385), która weszła w życie z dniem 26 grudnia 2012 r.

²⁷⁾ Dodany przez art. 4 pkt 1 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 26.

²⁸⁾ Oznaczenie ust. 1 nadane przez art. 161 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

²⁹⁾ Dodany przez art. 161 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

³⁰⁾ Dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

³¹⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 6 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

³²⁾ Dodany przez art. 161 pkt 6 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

³³⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 6 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

³⁴⁾ Dodany przez art. 161 pkt 7 ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

³⁵⁾ Dodany przez art. 1 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.

³⁶⁾ Przez art. 161 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

³⁷⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 161 pkt 9 ustawy, o której mowa w odnośniku 12.

³⁸⁾ W brzmieniu ustalonym przez art. 4 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 26.