Dziennik Ustaw - rok 2012 poz. 1022

Na podstawie art. 12b ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 264 i 908) zarządza się, co następuje:

1) rodzaje stanowisk, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe, zwanej dalej „ustawą”, oraz szczegółowe warunki nadawania uprawnień do zajmowania tych stanowisk;

2) typy uprawnień inspektora ochrony radiologicznej oraz rodzaje działalności, do których nadzorowania uprawniają, a także szczegółowe warunki nadawania tych uprawnień;

3) tryb nadawania przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki, zwanego dalej „Prezesem Agencji”, uprawnień inspektora ochrony radiologicznej oraz uprawnień dla osób, które mogą być zatrudnione na stanowiskach określonych w art. 12 ust. 1 ustawy;

4) tryb pracy komisji egzaminacyjnej i składów egzaminacyjnych komisji egzaminacyjnej, sposób i tryb przygotowania i przeprowadzania egzaminów, sposób wnoszenia opłaty za egzamin, jej wysokość oraz wysokość wynagrodzenia członków komisji egzaminacyjnej;

5) wymagane zakresy szkoleń i formy organizowania szkoleń, warunki, jakie muszą spełniać jednostki przeprowadzające szkolenie, a także tryb uzyskiwania wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 7 ust. 11 ustawy, oraz do rejestru, o którym mowa w art. 12a ust. 3 ustawy.

2. Szkolenie mogą prowadzić jednostki, które:

1) dysponują kadrą wykładowców, którzy posiadają wykształcenie wyższe, mają wiedzę i doświadczenie zawodowe w dziedzinie podstaw technologii jądrowych oraz bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, zgodnie z zakresem prowadzonych szkoleń;

2) posiadają obiekty, urządzenia i wyposażenie umożliwiające prowadzenie ćwiczeń praktycznych objętych tematyką szkolenia lub zapewniają do nich dostęp;

3) posiadają szczegółowe programy szkoleń;

4) prowadzą dzienniki zajęć, do których wpisuje się tematykę i czas trwania poszczególnych zajęć, oraz spis osób biorących udział w szkoleniach i przechowują je co najmniej przez 5 lat od dnia zakończenia szkolenia.

3. Wpis jednostki przeprowadzającej szkolenie do rejestru prowadzonego przez Prezesa Agencji następuje na wniosek kierownika jednostki przeprowadzającej szkolenie, po stwierdzeniu przez Prezesa Agencji spełnienia warunków, o których mowa w ust. 2 pkt 1–3, oraz zobowiązaniu się wnioskodawcy do spełnienia warunku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4.

4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, kierownik jednostki przeprowadzającej szkolenie załącza dokumenty i informacje potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, oraz programy szkoleń, o których mowa w ust. 2 pkt 3.

5. Kierownikowi jednostki przeprowadzającej szkolenie, która została wpisana do rejestru, Prezes Agencji wydaje zaświadczenie o uzyskaniu wpisu do rejestru.

6. Szkolenie przeprowadza się w formie wykładów, ćwiczeń obliczeniowych, ćwiczeń laboratoryjnych lub szkolenia na stanowisku pracy w zależności od zakresu szkolenia.

7. Przed rozpoczęciem szkolenia:

1) osoba, która ubiega się o uprawnienia umożliwiające zatrudnienie na stanowisku mającym istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, przedstawia kierownikowi jednostki przeprowadzającej szkolenie orzeczenie lekarskie, o którym mowa w art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy;

2) osoba, która ubiega się o uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej, przedstawia kierownikowi jednostki przeprowadzającej szkolenie orzeczenie lekarskie, o którym mowa w art. 7 ust. 6 pkt 4 ustawy.

8. Kierownik jednostki przeprowadzającej szkolenie wydaje osobie, która odbyła szkolenie, dokument potwierdzający jego odbycie.

2. Kierownik jednostki przeprowadzającej szkolenie zawiadamia przewodniczącego właściwej komisji egzaminacyjnej o zamiarze przeprowadzenia szkolenia najpóźniej na 30 dni przed jego rozpoczęciem.

3. Prezes Agencji wyznacza egzamin, o którym mowa w ust. 1, na dzień przypadający nie później niż 30 dni od zakończenia szkolenia.

4. O terminie egzaminu Prezes Agencji zawiadamia kierownika jednostki przeprowadzającej szkolenie.

5. Kierownik jednostki przeprowadzającej szkolenie zawiadamia o terminie egzaminu osoby przystępujące do szkolenia.

2. O dopuszczeniu albo o niedopuszczeniu do egzaminu bez szkolenia Prezes Agencji zawiadamia składającego wniosek w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, podając, w przypadku dopuszczenia do egzaminu, jego termin i miejsce.

2. Z wnioskiem o wyznaczenie nowego terminu egzaminu można wystąpić dwukrotnie.

1) komisja egzaminacyjna właściwa dla uprawnień umożliwiających zatrudnienie na stanowiskach mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej;

2) komisja egzaminacyjna właściwa dla uprawnień inspektora ochrony radiologicznej.

2. Przewodniczący właściwej komisji egzaminacyjnej, wyznaczając skład egzaminacyjny, wskazuje przewodniczącego składu i sekretarza.

3. Skład egzaminacyjny:

1) przygotowuje pytania egzaminacyjne uwzględniające zakresy szkoleń, o których mowa w § 4 ust. 1;

2) przeprowadza egzamin;

3) ocenia pisemną i ustną część egzaminu.

4. Skład egzaminacyjny podejmuje decyzje zwykłą większością głosów. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego składu egzaminacyjnego.

5. Skład egzaminacyjny sporządza protokół z egzaminu, który zawiera:

1) wskazanie składu egzaminacyjnego odpowiedniej komisji egzaminacyjnej;

2) numer protokołu i datę jego sporządzenia;

3) nazwisko, imię, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby zdającej;

4) tematy części problemowej lub obliczeniowej części pisemnej egzaminu i wynik części pisemnej egzaminu;

5) treść pytań części ustnej egzaminu i liczbę punktów uzyskanych przez osobę zdającą za odpowiedź na każde z pytań;

6) informację o pozytywnym lub negatywnym wyniku egzaminu;

7) imiona, nazwiska i podpisy przewodniczącego składu egzaminacyjnego i pozostałych członków tego składu.

2. Egzamin składa się z części pisemnej obejmującej test złożony z 30 pytań i 3 zadania obliczeniowe lub pytania problemowe oraz z części ustnej obejmującej 5 pytań.

3. Część pisemna egzaminu trwa 120 minut.

4. Za część pisemną egzaminu skład egzaminacyjny przyznaje:

1) 1 pkt za każdą poprawną odpowiedź na pytanie z testu;

2) od 0 do 10 pkt za każde zadanie obliczeniowe lub pytanie problemowe.

5. Do części ustnej egzaminu przystępuje się po uzyskaniu z części pisemnej egzaminu co najmniej 40 punktów, w tym co najmniej 20 punktów z testu i co najmniej 20 punktów z zadań obliczeniowych lub pytań problemowych.

6. Z części ustnej egzaminu przyznaje się od 0 do 5 punktów za odpowiedź na każde pytanie.

7. Pozytywny wynik egzaminu uzyskuje się po otrzymaniu co najmniej 15 punktów z części ustnej egzaminu.

8. Osoba, która nie zdała egzaminu, może w terminie do 6 miesięcy od zakończenia egzaminu wystąpić z wnioskiem do Prezesa Agencji o wyznaczenie terminu ponownego egzaminu.

9. Osobie, która zdała egzamin, komisja egzaminacyjna wydaje dokument potwierdzający zdanie egzaminu, podpisany przez przewodniczącego składu egzaminacyjnego.

1) inspektora ochrony radiologicznej – 400 zł;

2) do zajmowania stanowiska mającego istotne znaczenie dla bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej – 300 zł.

2. Opłatę, o której mowa w ust. 1, wnosi się na rachunek bankowy Państwowej Agencji Atomistyki, a dowód wniesienia opłaty osoba zdająca egzamin przedstawia komisji egzaminacyjnej przed rozpoczęciem egzaminu.

3. Kwota opłaty za egzamin oraz numer rachunku bankowego, o którym mowa w ust. 2, są dostępne w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach podmiotowych Prezesa Agencji.

4. Niewykorzystana opłata za egzamin zostaje zaliczona na poczet przyszłej opłaty za egzamin, o ile wniosek o dopuszczenie do egzaminu zostanie złożony w terminie, o którym mowa w § 7 ust. 1. W przeciwnym wypadku niewykorzystana opłata za egzamin staje się dochodem budżetu państwa.

5. Opłata za egzamin może zostać zwrócona, w przypadku gdy osoba mająca przystąpić do egzaminu nie mogła wziąć w nim udziału z przyczyn przez siebie niezawinionych. Warunkiem zwrotu opłaty za egzamin jest załączenie do wniosku o zwrot tej opłaty dokumentów potwierdzających niemożność przystąpienia do egzaminu.

1) imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o nadanie uprawnień;

2) wskazanie rodzaju i typu uprawnień, o które ubiega się ta osoba;

3) adres do korespondencji;

4) informacje o przebiegu pracy zawodowej tej osoby;

5) w przypadku stanowiska mającego istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność polegającą na budowie, rozruchu, eksploatacji lub likwidacji obiektu jądrowego – także wskazanie nazwy tej jednostki.

2. Występujący z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, dołącza do niego następujące dokumenty dotyczące osoby, która ubiega się o nadanie uprawnień:

1) dokument stwierdzający zdanie egzaminu;

2) orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące, o którym mowa w art. 7 ust. 6 pkt 4 lub art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy;

3) odpisy dyplomów lub świadectw potwierdzających posiadanie wymaganego wykształcenia i zawodu;

4) dokumenty potwierdzające posiadanie wymaganego stażu pracy w warunkach narażenia;

5) oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych.

3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się w terminie 6 miesięcy od dnia przeprowadzenia egzaminu.

4. W przypadku osób dopuszczonych do egzaminu bez wymaganego szkolenia nie jest wymagane załączanie do wniosku o nadanie uprawnień dokumentów załączonych do wniosku o dopuszczenie do egzaminu.

5. Osoby, które w dniu składania wniosku o dopuszczenie do egzaminu posiadały ważne uprawnienia:

1) umożliwiające zatrudnienie na stanowisku mającym istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej i ubiegają się o uprawnienia do zatrudnienia na takim samym stanowisku,

2) inspektora ochrony radiologicznej i ubiegają się o uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej tego samego typu

– nie składają dokumentów wymienionych w ust. 2 pkt 3 i 4.

2. Uprawnienia do zajmowania stanowiska mającego istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w jednostce niewykonującej działalności polegającej na budowie, rozruchu, eksploatacji lub likwidacji obiektu jądrowego, nadane w trybie określonym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie stanowisk mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz inspektorów ochrony radiologicznej (Dz. U. Nr 21, poz. 173), uprawniają do zajmowania stanowiska wskazanego w uprawnieniu na terenie całego kraju.

3. Uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej typu IOR-0 nadane w trybie określonym w rozporządzeniu Rady Ministrów, o którym mowa w ust. 2, odpowiadają uprawnieniom określonym w niniejszym rozporządzeniu jako IOR-1Z.

4. Stanowisko operatora akceleratora stosowanego do kontroli pojazdów na przejściach granicznych, określone w rozporządzeniu Rady Ministrów, o którym mowa w ust. 2, odpowiada stanowisku operatora akceleratora stosowanego do kontroli pojazdów określonemu w niniejszym rozporządzeniu.

5. Uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej oraz uprawnienia dla osób, które mogą być zatrudnione na stanowisku mającym istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, nadane na podstawie rozporządzenia, o którym mowa w ust. 2, zachowują ważność przez okres, na jaki zostały nadane.

Prezes Rady Ministrów: D. Tusk

¹⁾ Rozporządzenie wdraża do prawa polskiego postanowienia dyrektywy Rady 96/29/Euratom z dnia 13 maja 1996 r. ustanawiającej podstawowe normy bezpieczeństwa w zakresie ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa przed zagrożeniami wynikającymi z promieniowania jonizującego (Dz. Urz. WE L 159 z 29.06.1996, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 2, str. 291).

²⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie stanowisk mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz inspektorów ochrony radiologicznej (Dz. U. Nr 21, poz. 173), które na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo atomowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 132, poz. 766) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 10 sierpnia 2012 r. (poz. 1022)

Załącznik nr 1

RODZAJE STANOWISK MAJĄCYCH ISTOTNE ZNACZENIE DLA ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA JĄDROWEGO I OCHRONY RADIOLOGICZNEJ ORAZ SZCZEGÓŁOWE WARUNKI NADAWANIA UPRAWNIEŃ DO ZAJMOWANIA TYCH STANOWISK

Załącznik nr 2

TYPY UPRAWNIEŃ INSPEKTORA OCHRONY RADIOLOGICZNEJ, RODZAJE DZIAŁALNOŚCI, DO KTÓRYCH NADZOROWANIA UPRAWNIAJĄ, ORAZ SZCZEGÓŁOWE WARUNKI NADAWANIA UPRAWNIEŃ INSPEKTORA OCHRONY RADIOLOGICZNEJ

Załącznik nr 3

ZAKRESY SZKOLEŃ DLA OSÓB, KTÓRE UBIEGAJĄ SIĘ O UPRAWNIENIA UMOŻLIWIAJĄCE ZATRUDNIENIE NA STANOWISKACH MAJĄCYCH ISTOTNE ZNACZENIE DLA ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA JĄDROWEGO I OCHRONY RADIOLOGICZNEJ

1. Szkolenie typu A-A

Tematy wykładów:

1) podstawowe wiadomości z zakresu fizyki współczesnej (min. 1 godzina);

2) oddziaływanie promieniowania z materią (min. 1 godzina);

3) biologiczne skutki promieniowania jonizującego (min. 1 godzina);

4) zasady fizyki akceleratorów (min. 1 godzina);

5) zasady pomiarów promieniowania X i gamma, detekcja promieniowania jonizującego, podstawowe wielkości dozymetryczne i jednostki (min. 3 godziny);

6) zasady ochrony radiologicznej (min. 1 godzina);

7) ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe i akty wykonawcze do niej (min. 1 godzina);

8) program zapewnienia jakości w pracowni akceleratorowej (min. 1 godzina);

9) zasady postępowania w sytuacjach zdarzeń radiacyjnych (min. 1 godzina).

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej akceleratora i źródeł promieniowania jonizującego oraz stosowanych w pracowni procedur wraz ze szkoleniem stanowiskowym.

2. Szkolenie typu S-A

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu A-A oraz:

1) zasady bezpiecznej pracy w pracowni akceleratorowej i teleradioterapeutycznej (min. 2 godziny);

2) zasady ochrony radiologicznej pacjentów (min. 2 godziny);

3) program zapewnienia jakości w pracowni akceleratorowej i teleradioterapeutycznej (min. 4 godziny).

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej akceleratora i urządzeń do teleradioterapii oraz stosowanych w pracowni procedur wraz ze szkoleniem stanowiskowym.

3. Szkolenie typu S-Z

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu A-A, z wyłączeniem zasad fizyki akceleratorów, oraz:

1) zasady bezpiecznej pracy w pracowni brachyterapii (min. 2 godziny);

2) zasady ochrony radiologicznej pacjentów (min. 2 godziny);

3) program zapewnienia jakości w pracowni brachyterapii (min. 4 godziny);

4) podstawowe wiadomości z zakresu budowy oraz zasady działania urządzeń do brachyterapii (min. 2 godziny).

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej urządzeń do brachyterapii ze źródłami promieniotwórczymi oraz stosowanych w pracowni procedur wraz ze szkoleniem stanowiskowym.

4. Szkolenie typu S-E

Tematy wykładów:

1) podstawowe wiadomości z zakresu fizyki współczesnej (min. 1 godzina);

2) oddziaływanie promieniowania z materią (min. 1 godzina);

3) biologiczne skutki promieniowania jonizującego (min. 1 godzina);

4) detekcja promieniowania jonizującego (min. 2 godziny);

5) podstawowe wielkości dozymetrii promieniowania jonizującego, jednostki (min. 2 godziny);

6) zasady ochrony radiologicznej (min. 4 godziny);

7) podstawy fizyki reakcji rozszczepienia, w tym w szczególności zagadnienia krytyczności i współczynnika mnożenia (min. 4 godziny);

8) ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe i akty wykonawcze do niej (min. 2 godziny);

9) konwencje i umowy międzynarodowe w zakresie zabezpieczeń materiałów jądrowych (min. 2 godziny);

10) zasady i metody ewidencji i rachunkowości materiałów jądrowych (min. 2 godziny);

11) zasady i metody ochrony fizycznej obiektów i materiałów jądrowych (min. 2 godziny);

12) źródła zagrożenia radiacyjnego w postępowaniu z materiałami jądrowymi, w tym z wypalonym paliwem jądrowym (min. 1 godzina);

13) zawartość raportu bezpieczeństwa obiektu jądrowego (min. 1 godzina).

5. Szkolenie typu S-O

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu S-E oraz:

1) zasady pomiarów mocy dawki i skażeń promieniotwórczych (min. 2 godziny);

2) zasady bezpiecznej pracy z zamkniętymi źródłami promieniotwórczymi, urządzeniami zawierającymi takie źródła, otwartymi źródłami promieniotwórczymi, w pracowni i poza pracownią (min. 4 godziny);

3) zasady postępowania z odpadami promieniotwórczymi – metody przetwarzania i segregacji, transport, przechowywanie, składowanie (min. 4 godziny);

4) organizacja ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej, obowiązki i uprawnienia kierownika jednostki, inspektora ochrony radiologicznej, pracowników (min. 2 godziny);

5) przygotowanie dokumentów w jednostce organizacyjnej: regulamin pracy, technologiczne instrukcje pracy, rejestry dawek, rejestry źródeł, zakładowy plan postępowania awaryjnego (min. 2 godziny).

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej, łącznie z planami postępowania awaryjnego, składowiska odpadów lub przechowalnika wypalonego paliwa jądrowego.

6. Szkolenie typu R-O

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu S-E oraz:

1) podstawy fizyki jądrowej i reaktorowej (min. 6 godzin);

2) charakterystyki fizyczne i cieplne reaktora (min. 2 godziny);

3) detekcja promieniowania jonizującego – uzupełnienie (min. 2 godziny);

4) system barier powstrzymujących rozprzestrzenianie się produktów rozszczepienia (min. 2 godziny);

5) źródła zagrożenia w jądrowym reaktorze badawczym (min. 2 godziny);

6) podstawy zagadnień dozymetrii reaktorowej (min. 4 godziny);

7) gospodarka odpadami promieniotwórczymi i paliwem jądrowym (min. 2 godziny);

8) awarie w badawczych reaktorach jądrowych (min. 4 godziny);

9) zasady zapewnienia jakości w eksploatacji jądrowych reaktorów badawczych (min. 4 godziny);

10) wymiana ciepła w reaktorze (min. 4 godziny);

11) napromienianie materiału tarczowego oraz ewidencja i kontrola ruchu źródeł promieniotwórczych (min. 2 godziny);

12) limity operacyjne w reaktorze badawczym (min. 1 godzina).

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej (w tym raportu bezpieczeństwa) reaktora badawczego, ze szczególnym uwzględnieniem następujących tematów:

1) budowa bloku reaktora;

2) obiegi chłodzenia: pierwotny i wtórny;

3) awaryjne systemy chłodzenia;

4) systemy wentylacji;

5) systemy sterowania, zabezpieczeń i kontroli technologicznej;

6) systemy zasilania elektrycznego;

7) standardowe i awaryjne procedury pracy reaktora badawczego;

8) charakterystyka i budowa układów kontroli dozymetrycznej;

9) napromienianie w reaktorze;

10) zagadnienia chemiczne;

11) komory gorące i ekspedycja izotopów;

12) plany postępowania awaryjnego.

Ćwiczenia z zakresu fizyki reaktorowej, obejmujące w szczególności kalibrację prętów regulacyjnych, metody sterowania reaktorem, pomiary efektów reaktywnościowych, gęstości strumienia neutronów i dawek, kontrolę stanu elementów paliwowych w reaktorze, kontrolę uwolnień z reaktora badawczego.

Szkolenie stanowiskowe na pracującym reaktorze, w wybranych zespołach służb eksploatacyjnych i pracowni reaktora, według programu indywidualnego przygotowanego przez kierownika jednostki.

7. Szkolenie typu R-OK

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu R-O oraz:

1) fizyka reaktorowa – uzupełnienie (min. 4 godziny);

2) planowanie awaryjne (min. 5 godzin);

3) określanie narażenia radiacyjnego w obiekcie reaktora badawczego (min. 2 godziny).

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej reaktora, szczególnie w zakresie procedur eksploatacyjnych, postępowania awaryjnego i ochrony fizycznej reaktora.

8. Szkolenie typu R-D

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu S-E oraz:

1) podstawy fizyki jądrowej i reaktorowej (min. 4 godziny);

2) charakterystyka i budowa układów kontroli dozymetrycznej (min. 6 godzin);

3) systemy wentylacji (min. 2 godziny);

4) systemy sterowania, zabezpieczeń i kontroli technologicznej (min. 2 godziny);

5) komory gorące i ekspedycja izotopów (min. 4 godziny);

6) napromienianie w reaktorze (min. 2 godziny);

7) metodyka obliczania osłon dla promieniowania mieszanego neutronów i promieniowania gamma (1 godzina);

8) kontrola narażenia indywidualnego od skażeń promieniotwórczych (powierzchniowych i przestrzennych) (min. 1 godzina).

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej (w tym raportu bezpieczeństwa) reaktora badawczego, ze szczególnym uwzględnieniem następujących tematów:

1) systemy wentylacji;

2) systemy sterowania, zabezpieczeń i kontroli technologicznej;

3) standardowe i awaryjne procedury pracy reaktora badawczego;

4) charakterystyka i budowa układów kontroli dozymetrycznej;

5) napromienianie w reaktorze;

6) zagadnienia chemiczne;

7) komory gorące i ekspedycja izotopów;

8) plany postępowania awaryjnego.

Ćwiczenia z zakresu fizyki reaktorowej, obejmujące w szczególności kalibrację prętów regulacyjnych, metody sterowania reaktorem, pomiary efektów reaktywnościowych, gęstości strumienia neutronów i dawek, pomiar i ocenę skażeń osobistych.

Szkolenie stanowiskowe na pracującym reaktorze, w szczególności w pracowni dozymetrycznej, według programu indywidualnego przygotowanego przez kierownika jednostki.

Załącznik nr 4

ZAKRESY SZKOLEŃ DLA OSÓB, KTÓRE UBIEGAJĄ SIĘ O UPRAWNIENIA INSPEKTORA OCHRONY RADIOLOGICZNEJ

1. Typ IOR-1Z

Tematy wykładów (min. 30 godzin):

1) wybrane podstawowe zagadnienia z fizyki atomowej i jądrowej; rozpady promieniotwórcze;

2) naturalne i sztuczne izotopy promieniotwórcze;

3) oddziaływanie promieniowania z materią;

4) biologiczne skutki promieniowania jonizującego;

5) detektory promieniowania jonizującego;

6) podstawowe wielkości dozymetrii promieniowania jonizującego, jednostki;

7) przyrządy dozymetryczne;

8) podstawowe zasady ochrony radiologicznej, w tym uzasadnianie, optymalizacja, ograniczanie narażenia;

9) opisy znanych zdarzeń radiacyjnych;

10) ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe i akty wykonawcze do niej, podstawowe przepisy międzynarodowe w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, w tym przepisy Unii Europejskiej;

11) zezwolenia na działalność w warunkach narażenia, zgłaszanie takiej działalności, wyłączenia, uprawnienia inspektorów dozoru jądrowego;

12) zasady bezpiecznej pracy z zamkniętymi źródłami promieniotwórczymi w pracowniach i poza pracowniami;

13) pomiary mocy dawki i skażeń promieniotwórczych;

14) kontrola narażenia pracowników i osób z ogółu ludności, w tym od promieniowania jonizującego od źródeł naturalnych;

15) kontrola szczelności i ewidencja zamkniętych źródeł promieniotwórczych;

16) ogólne informacje o postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi;

17) podstawowe zasady transportu towarów niebezpiecznych klasy 7;

18) organizacja ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej, obowiązki i uprawnienia kierownika jednostki, inspektora ochrony radiologicznej i pracowników (w tym pracowników zewnętrznych), prace w warunkach narażenia na wzmożone promieniowanie naturalne;

19) przygotowanie dokumentów w jednostce organizacyjnej: regulamin pracy, technologiczne instrukcje pracy, rejestry dawek, rejestry źródeł, plan postępowania awaryjnego;

20) podstawowe zagadnienia z zakresu prawa pracy.

Ćwiczenia obliczeniowe (min. 4 godziny)

Obliczanie zmiany aktywności w czasie, obliczanie dawek, obliczanie osłon, optymalizacja warunków pracy w warunkach narażenia, ocena dawek indywidualnych na podstawie dozymetrycznych pomiarów w środowisku pracy, oszacowanie dopuszczalnego czasu przebywania w pomieszczeniu o podwyższonym promieniowaniu.

Ćwiczenia laboratoryjne (min. 4 godziny)

Dobór parametrów przyrządu dozymetrycznego, pomiary mocy dawki, wykreślanie izodoz, pomiary skażeń promieniotwórczych.

2. Typ IOR-1R

Tematy wykładów (min. 20 godzin):

1) wybrane podstawowe zagadnienia z fizyki atomowej i jądrowej;

2) oddziaływanie promieniowania z materią;

3) biologiczne skutki promieniowania jonizującego;

4) detektory promieniowania jonizującego;

5) podstawowe wielkości dozymetrii promieniowania jonizującego, jednostki;

6) przyrządy dozymetryczne;

7) podstawowe zasady ochrony radiologicznej, w tym uzasadnianie, optymalizacja, ograniczanie narażenia;

8) opisy znanych zdarzeń radiacyjnych;

9) ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe i akty wykonawcze do niej, podstawowe przepisy międzynarodowe w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, w tym przepisy Unii Europejskiej;

10) zezwolenia na działalność w warunkach narażenia, zgłaszanie takiej działalności, wyłączenia, uprawnienia inspektorów dozoru jądrowego;

11) zasady bezpiecznej pracy z urządzeniami wytwarzającymi promieniowanie jonizujące, w pracowniach i poza pracowniami;

12) pomiary mocy dawki;

13) kontrola narażenia pracowników i osób z ogółu ludności;

14) podstawy fizyki i techniki lamp rentgenowskich oraz akceleratorów;

15) zasady bezpiecznej pracy w pracowniach rentgenowskich i pracowniach akceleratorowych;

16) organizacja ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej, obowiązki i uprawnienia kierownika jednostki, inspektora ochrony radiologicznej i pracowników (w tym pracowników zewnętrznych);

17) przygotowanie dokumentów w jednostce organizacyjnej: regulamin pracy, instrukcje pracy, rejestry dawek, plan postępowania awaryjnego;

18) podstawowe zagadnienia z zakresu prawa pracy.

Ćwiczenia obliczeniowe (min. 3 godziny):

Obliczanie dawek, obliczanie osłon, optymalizacja warunków pracy w warunkach narażenia, ocena dawek indywidualnych na podstawie dozymetrycznych pomiarów w środowisku pracy, oszacowanie dopuszczalnego czasu przebywania w pomieszczeniu o podwyższonym promieniowaniu.

Ćwiczenia laboratoryjne (min. 3 godziny):

Dobór parametrów przyrządu dozymetrycznego, pomiary widma promieniowania X, pomiary mocy dawki i pomiary dawki, wykreślanie izodoz.

3. Typ IOR-1

Tematy jak w szkoleniach typu IOR-1Z i IOR-1R oraz (łącznie min. 60 godzin):

1) działalność zawodowa i działania interwencyjne, włącznie z promieniowaniem naturalnym, zwłaszcza radonu;

2) zasady bezpiecznej pracy z otwartymi źródłami promieniotwórczymi i urządzeniami wytwarzającymi promieniowanie jonizujące w pracowniach i poza pracowniami, kontrola uwolnień, limity użytkowe (ograniczniki) dawek;

3) zasady pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy, wytyczanie granic terenów kontrolowanych i nadzorowanych;

4) ocena narażenia osób z ogółu ludności, pojęcie grup odniesienia;

5) skażenia wewnętrzne;

6) dekontaminacja powierzchni roboczych sprzętu, skażeń osobistych;

7) prace w warunkach narażenia na wzmożone promieniowanie naturalne;

8) identyfikacja substancji promieniotwórczych, w tym materiałów jądrowych;

9) postępowanie z odpadami promieniotwórczymi;

10) składowiska odpadów promieniotwórczych;

11) przykłady typowych zastosowań technik jądrowych oraz związane z nimi zagrożenie.

Ćwiczenia obliczeniowe:

Jak w szkoleniu typu IOR-1Z oraz (łącznie min. 8 godzin):

Obliczanie osłon, ocena wewnętrznego skażenia organizmu, oszacowanie dopuszczalnego czasu przebywania w polu podwyższonego promieniowania, ocena dawki dla grupy odniesienia.

Ćwiczenia laboratoryjne:

Jak w szkoleniu typu IOR-1Z oraz (łącznie min. 8 godzin):

Pomiary widma promieniowania gamma, pomiary strumienia neutronów, pomiar i ocena skażeń indywidualnych.

4. Typ IOR-2

Tematy wykładów:

Tematy jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (łącznie min. 84 godziny):

1) podstawy fizyki reakcji rozszczepienia, fizyki reaktorowej i wymiany ciepła w reaktorach jądrowych;

2) elementy fizyki i chemii cyklu paliwa jądrowego;

3) zasady bezpiecznej gospodarki odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem;

4) składowiska odpadów promieniotwórczych przeznaczonych do składowania wypalonego paliwa jądrowego oraz przechowalniki wypalonego paliwa jądrowego;

5) źródła zagrożenia w reaktorze jądrowym pochodzące z rdzenia reaktora, obiegów chłodzenia, układów filtracji wody i powietrza, wypalonego paliwa, materiałów naświetlonych i odpadów promieniotwórczych;

6) zagadnienia dozymetrii reaktorowej;

7) ocena zagrożenia w obiekcie jądrowym i okolicy (eksploatacja normalna i sytuacje awaryjne);

8) potencjalne awarie w obiektach jądrowych;

9) plany postępowania awaryjnego w wybranych obiektach jądrowych;

10) zasady ochrony fizycznej i ewidencji materiałów jądrowych.

Ćwiczenia obliczeniowe:

Jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (łącznie min. 12 godzin):

1) oszacowanie aktywności napromienionego materiału tarczowego;

2) oszacowanie współczynnika mnożenia napromienionego paliwa jądrowego.

Ćwiczenia laboratoryjne:

Jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (łącznie min. 12 godzin):

1) ustalanie progów ostrzegawczych i awaryjnych w systemie zabezpieczeń;

2) wyznaczanie izodoz i skażeń powierzchni w pomieszczeniu technologicznym.

5. Typ IOR-3

Tematy wykładów:

Tematy jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (łącznie min. 72 godziny):

1) podstawy wykorzystania promieniowania jonizującego w diagnostyce i terapii medycznej, rodzaje procedur w teleradioterapii i brachyterapii, typowe zagrożenia;

2) podstawowe zasady ochrony radiologicznej pacjentów;

3) zadania inspektorów ochrony radiologicznej w placówkach służby zdrowia, zasady współpracy z personelem medycznym;

4) opis znanych zdarzeń radiacyjnych w postępowaniu medycznym z wykorzystaniem źródeł promieniowania jonizującego.

Ćwiczenia obliczeniowe:

Jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (łącznie min. 12 godzin):

Obliczanie mocy dawki i dawki osłon i czasu pracy w typowych pracowniach radioterapeutycznych, obliczanie aktywności i stężeń izotopów promieniotwórczych w odpadach promieniotwórczych dla typowych procedur medycyny nuklearnej.

Ćwiczenia laboratoryjne:

Jak w szkoleniu typu IOR-1.