REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2010 nr 222 poz. 1451
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI1)
z dnia 27 października 2010 r.
w sprawie pomieszczeń magazynowych i obiektów do przechowywania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym2)
Na podstawie art. 24 ust. 2 i art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z późn. zm.3) ) zarządza się, co następuje:
§ 1.
1) szczegółowe wymagania, w tym warunki lokalizacyjne i niezbędne zabezpieczenia techniczne oraz zabezpieczenia przed dostępem osób nieuprawnionych, dla pomieszczeń magazynowych przeznaczonych do przechowywania:
a) wytworzonych materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
b) materiałów wybuchowych znalezionych podczas oczyszczania terenów;
2) wymagania organizacyjne i techniczne w zakresie przygotowania obiektów, w których będą przechowywane materiały wybuchowe, broń, amunicja oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, przeznaczone do obrotu.
§ 2.
1) załącznik A – załącznik do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 27, poz. 162 i Nr 63, poz. 395);
2) klasy – klasy materiałów niebezpiecznych, o których mowa w art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z późn. zm.4) );
3) podklasy – podklasy materiałów i przedmiotów niebezpiecznych, o których mowa w art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego;
4) grupy zgodności – grupy, o których mowa w art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego;
5) obiekt magazynowy – pomieszczenie magazynowe i obiekt, w którym są przechowywane wytworzone lub przeznaczone do obrotu materiały wybuchowe, broń, amunicja oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, a także materiały wybuchowe znalezione podczas oczyszczania terenów.
§ 3.
2. W magazynie bazowym mogą być przechowywane znalezione materiały wybuchowe spełniające wymagania, o których mowa w pkt 11 załącznika nr 1 do rozporządzenia.
§ 4.
1) klasie 1 – materiały niebezpieczne, zaklasyfikowane do podklas 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5 i 1.6 materiałów wybuchowych i wyrobów wypełnionych materiałem wybuchowym;
2) klasie 3 – roztwory odczulone nitrogliceryny, o stężeniu do 30 %;
3) klasie 4.1 – materiały wybuchowe w stanie niewybuchowym, zaklasyfikowane do klasy 4.1;
4) klasie 9 – przedmioty ratownicze zaklasyfikowane do klasy 9 materiałów niebezpiecznych, jeżeli zawierają materiały wybuchowe.
2. Dopuszczone do przechowania w magazynie bazowym materiały wybuchowe znalezione podczas oczyszczania terenów zalicza się do klasy 1 materiałów niebezpiecznych podklasy 1.1 materiałów wybuchowych.
§ 5.
1) właściwą lokalizację, odpowiednią konstrukcję, przystosowanie, wyposażenie i zabezpieczenie;
2) opracowanie, systematyczną aktualizację i przestrzeganie instrukcji technicznych przechowywania oraz instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy;
3) przechowywanie wyrobów:
a) posiadających certyfikaty klasyfikacyjne dla celów transportowych, jeżeli takie certyfikaty są wymagane na podstawie Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r.,
b) właściwie opakowanych i oznakowanych, stosownie do wymagań określonych w Umowie europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r., lub w Polskich Normach zharmonizowanych,
c) w ustalonych dla nich terminach ważności,
d) według poszczególnych rodzajów i typów, w sposób uporządkowany, zapewniający dokładną kontrolę stanu ilościowego;
4) zapewnienie bezpośredniej ochrony obiektu magazynowego lub odpowiedniego zabezpieczenia technicznego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221, z późn. zm.5) );
5) zatrudnianie przeszkolonych pracowników;
6) zapewnienie bezpiecznego transportu wewnątrzzakładowego;
7) przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy wynikających ze stanowiskowych instrukcji bezpieczeństwa pracy, a także z instrukcji technicznych przechowywania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
8) utrzymywanie obiektu magazynowego w dobrym stanie technicznym, czystości i porządku;
9) przechowywanie na terenie obiektu magazynowego narzędzi i wyposażenia, wyłącznie określonych w instrukcjach technicznych wyrobów;
10) zabezpieczenie przechowywanych materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym przed bodźcami, które mogłyby doprowadzić do ich wybuchu, zapłonu lub utraty określonych parametrów technicznych;
11) wykonywanie w obiekcie magazynowym prac związanych wyłącznie z jego przeznaczeniem;
12) układanie opakowań lub pojemników z wyrobami w taki sposób, aby nie mogły przypadkowo przemieszczać się, przewracać, deformować pod wpływem nadmiernego ciężaru, a także by można było nimi łatwo manewrować zgodnie z potrzebami.
2. Warunki lokalizacji obiektu magazynowego, w którym są przechowywane materiały wybuchowe i amunicja, zaklasyfikowane do:
1) klasy 1 podklasy 1.1 i 1.5 oraz klas 3 i 4.1 materiałów wybuchowych, w stosunku do innych obiektów w otoczeniu, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;
2) klasy 1 podklasy 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 materiałów wybuchowych oraz klasy 9 materiałów niebezpiecznych, w stosunku do innych obiektów w otoczeniu, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
3. Prace remontowe oraz prace związane z używaniem otwartego ognia lub mogące doprowadzić do zapłonu albo wybuchu przechowywanych materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym prowadzi się po ich usunięciu z obiektu magazynowego i uzyskaniu pisemnej zgody przedsiębiorcy na podjęcie tych prac.
4. Urządzenia elektryczne, sygnalizacyjne i odgromowe oraz inne instalacje znajdujące się w obiekcie magazynowym poddaje się kontroli przed dopuszczeniem do eksploatacji, a następnie co najmniej raz w roku kontroluje ich stan pod względem spełnienia wymagań właściwej Polskiej Normy zharmonizowanej, dokumentując wyniki kontroli pisemnym protokołem przechowywanym u przedsiębiorcy.
§ 6.
2. W obiekcie magazynowym, z wyjątkiem magazynu podręcznego, o których mowa w załączniku nr 4 do rozporządzenia, prowadzi się książkę ewidencji osób wchodzących do tego obiektu.
3. Książka, o której mowa w ust. 2, zawiera:
1) nazwę firmy przedsiębiorcy;
2) adres przedsiębiorcy;
3) przeznaczenie obiektu magazynowego;
4) numer obiektu magazynowego stosowany u przedsiębiorcy;
5) datę założenia książki;
6) datę zakończenia prowadzenia książki;
7) imię i nazwisko oraz funkcję pełnioną w przedsiębiorstwie osoby upoważnionej do wchodzenia do obiektu magazynowego;
8) datę udzielenia upoważnienia do wchodzenia do obiektu magazynowego;
9) podpis osoby udzielającej upoważnienia do wchodzenia do obiektu magazynowego.
4. W książce, o której mowa w ust. 2, zapisuje się:
1) datę i godzinę wejścia osoby upoważnionej do obiektu;
2) godzinę wyjścia osoby upoważnionej z obiektu;
3) imię i nazwisko osoby wchodzącej do obiektu;
4) imię i nazwisko osoby nieposiadającej upoważnienia, o którym mowa w ust. 3 pkt 8, wchodzącej do obiektu z osobą upoważnioną.
§ 7.
1) bazowym, który jest obiektem magazynowym, w którym przechowuje się materiały wybuchowe, broń, amunicję oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym wytworzone w zakładzie wytwórczym lub przeznaczone do obrotu;
2) podręcznym, którym jest każde pomieszczenie przemysłowe, laboratoryjne, sklepowe, przysklepowe, rusznikarnia, w którym przechowuje się materiały wybuchowe, broń, amunicję oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym wytworzone w zakładzie wytwórczym lub przeznaczone do obrotu w ilościach niestwarzających istotnego zagrożenia dla tych obiektów i otoczenia;
3) polowym – zajmującym wydzielony i oznaczony teren.
§ 8.
2. Obiekt przeznaczony do przechowywania materiałów wybuchowych i amunicji zaliczonych do klasy 1 podklasy 1.1, 1.2, 1.3, 1.5 oraz klasy 4.1 powinien być jednokondygnacyjny.
§ 9.
2. Powłoki ścian, podłóg, sufitów i elementów wyposażenia obiektu magazynowego, o którym mowa w § 5 ust. 2, powinny być co najmniej trudno zapalne; podłogi i elementy wyposażenia powinny spełniać wymagania Polskiej Normy zharmonizowanej w zakresie ochrony przed elektrycznością statyczną.
3. Drzwi ewakuacyjne obiektu magazynowego, o którym mowa w § 5 ust. 2, powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczenia i posiadać zamki rolkowe, działające w wyniku pchnięcia, lub rozsuwać się na zewnątrz. Okna mające służyć za dodatkowe wyjścia awaryjne powinny otwierać się na zewnątrz, a powstający otwór okienny powinien mieć wymiary nie mniejsze niż 0,75 m x 0,75 m.
4. Wymiary wewnętrzne obiektu magazynowego, o którym mowa w § 5 ust. 2, powinny zapewniać bezpieczne przemieszczanie opakowanych materiałów wybuchowych i amunicji środkami transportu wewnątrzzakładowego.
§ 10.
2. Sposób prowadzenia karty kwalifikacyjnej, o której mowa w ust. 1, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 11.
1) jest zapewnione zabezpieczenie przechowywanych materiałów wybuchowych i amunicji przed ogrzaniem do temperatury powyżej 348 K (75 °C), chyba że wyższa temperatura wynika z instrukcji technicznej ich przechowywania;
2) wokół każdego obiektu jest wyznaczona i oznaczona strefa ochrony, w której nie powinny wystąpić lub pojawiać się czynniki zwiększające ryzyko zaistnienia wybuchu lub spalenia przechowywanych materiałów wybuchowych i amunicji;
3) jest wyposażony w gaśnice i urządzenia przeciwpożarowe zgodnie z wymaganiami przepisów przeciwpożarowych oraz dodatkowo w instalacje gaśnicze określone w karcie kwalifikacyjnej obiektu, jeżeli wynika to z właściwości i zagrożeń stwarzanych przez przechowywane materiały wybuchowe i amunicję;
4) zabezpiecza przechowywane materiały wybuchowe i amunicję przed:
a) zachodzeniem w nich niekorzystnych przemian chemicznych lub fizycznych mogących mieć wpływ na ich bezpieczeństwo,
b) wodą gruntową i opadami atmosferycznymi;
5) posiada sprawny system wentylacji pomieszczeń, określony w karcie kwalifikacyjnej obiektu;
6) jest chroniony przed wyładowaniami elektryczności atmosferycznej, zgodnie z Polską Normą zharmonizowaną, określoną dla budynków zagrożonych pożarem lub wybuchem;
7) zainstalowane urządzenia i instalacje elektryczne odpowiadają wymaganiom Polskiej Normy zharmonizowanej;
8) jest wyposażony w instalację grzewczą, której temperatura elementów i przewodów grzewczych jest co najmniej o 50 °C niższa od temperatury rozkładu materiału wybuchowego, jednak nie wyższa niż 393 K (120 °C), jeżeli wyposażenie w taką instalację jest konieczne ze względu na właściwości przechowywanych materiałów wybuchowych i amunicji;
9) wewnątrz pomieszczenia magazynowego są zamieszczone trwałe napisy określające:
a) klasy lub podklasy i grupy zgodności przechowywanych materiałów wybuchowych i amunicji,
b) dopuszczalną ilość przechowywanych wyrobów,
c) dopuszczalną liczbę pracowników obsługi w obiekcie magazynowym.
§ 12.
1) różnych grup zgodności klasy 1 materiałów wybuchowych,
2) klasy 1 materiałów wybuchowych z materiałami wybuchowymi zaklasyfikowanymi do klasy 3, 4.1 i 9
– nie przechowuje się w jednym obiekcie magazynowym, z zastrzeżeniem ust. 2–4.
2. Materiały wybuchowe i amunicja należące do grup zgodności C, D, E, G i S mogą być przechowywane razem.
3. Dopuszcza się przechowywanie w tym samym obiekcie magazynowym materiałów wybuchowych zaklasyfikowanych do grup zgodności A lub B oraz materiałów wybuchowych zaliczonych do pozostałych grup zgodności, pod warunkiem przeznaczenia do przechowywania materiałów wybuchowych należących do grupy zgodności A lub B oddzielnego pomieszczenia zamkniętego i skonstruowanego w sposób uniemożliwiający przeniesienie detonacji z tego pomieszczenia na pozostałe pomieszczenia obiektu magazynowego, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. W magazynie podręcznym materiały wybuchowe należące do grupy zgodności A lub B mogą być przechowywane w tym samym pomieszczeniu magazynowym z materiałami wybuchowymi zaliczonymi do pozostałych grup zgodności, pod warunkiem umieszczenia ich w metalowej skrzyni lub metalowej szafie, zamkniętych i skonstruowanych w sposób uniemożliwiający przeniesienie detonacji z wnętrza skrzyni lub szafy na inne materiały wybuchowe znajdujące się w pomieszczeniu.
§ 13.
§ 14.
§ 15.
2. Wymagania dotyczące lokalizacji, niezbędnych warunków technicznych i zabezpieczeń przed dostępem osób nieuprawnionych do magazynu podręcznego, w którym jest prowadzona sprzedaż broni i amunicji, określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
§ 16.
Minister Gospodarki: W. Pawlak
|
1) Minister Gospodarki kieruje działem administracji rządowej – gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki (Dz. U. Nr 216, poz. 1593).
2) Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 23 kwietnia 2010 r. pod numerem 2010/0247/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), które wdraża postanowienia dyrektywy 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str. 37, z późn. zm., Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337, z późn. zm.).
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 117, poz. 1007, z 2003 r. Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1203, Nr 173, poz. 1808 i Nr 222, poz. 2249, z 2005 r. Nr 94, poz. 788 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 235, poz. 1700, z 2008 r. Nr 180, poz. 1112 i Nr 214, poz. 1347, z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 125, poz. 1036 oraz z 2010 r. Nr 47, poz. 278 i Nr 155, poz. 1039.
4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 238, poz. 2019, z 2004 r. Nr 222, poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238, z 2008 r. Nr 214, poz. 1347, z 2009 r. Nr 125, poz. 1036 i Nr 168, poz. 1323 oraz z 2010 r. Nr 155, poz. 1039.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708, z 2008 r. Nr 171, poz. 1055 i Nr 180, poz. 1112, z 2009 r. Nr 98, poz. 817 oraz z 2010 r. Nr 47, poz. 278 i Nr 182, poz. 1228.
6) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28 października 2002 r. w sprawie pomieszczeń magazynowych i obiektów do przechowywania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 190, poz. 1589), które na mocy art. 3 ustawy z dnia 16 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. Nr 125, poz. 1036) utraciło moc z dniem 23 lutego 2010 r.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Gospodarki
z dnia 27 października 2010 r. (poz. 1451)
Załącznik nr 1
WARUNKI LOKALIZACJI OBIEKTU MAGAZYNOWEGO, W KTÓRYM SĄ PRZECHOWYWANE MATERIAŁY WYBUCHOWE I AMUNICJA, ZAKLASYFIKOWANE DO KLASY 1 PODKLASY 1.1 i 1.5 ORAZ DO KLAS 3 i 4.1
I. Magazyn bazowy
1. Magazyn bazowy może być lokalizowany wyłącznie w wolno stojącym obiekcie, w bezpiecznych odległościach od innych obiektów usytuowanych w ich otoczeniu.
Minimalną dopuszczalną odległością (Ld) od zagrażającego wybuchem magazynu bazowego w stosunku do innych obiektów w otoczeniu jest taka odległość, przy której nadciśnienie fali uderzeniowej (Pf) powstającej przy wybuchu zgromadzonego w magazynie ładunku o masie (M) nie przekracza wartości dopuszczalnych dla tych obiektów, określonych liczbowo w pkt 14 w tabeli 1.
2. Minimalne dopuszczalne odległości, o których mowa w pkt 1, określa się z uwzględnieniem:
1) masy netto magazynowanego ładunku materiałów wybuchowych i jego zdolności do generowania fali uderzeniowej;
2) konstrukcji obiektu magazynowego, obecności lub braku obwałowań;
3) ewentualnych uwarunkowań propagacji fali uderzeniowej wokół obiektu magazynowego;
4) wrażliwości materiałów wybuchowych znajdujących się w zagrożonym obiekcie, w stosunku do którego jest wyznaczana bezpieczna odległość;
5) zastosowanych dodatkowych zabezpieczeń obiektu magazynowego i pobliskich obiektów.
3. Zdolność danego materiału wybuchowego do generowania fali uderzeniowej, o której mowa w pkt 2 ppkt 1, określa porównawczo w stosunku do wzorcowego materiału wybuchowego (krystalicznego heksogenu) współczynnik zagrożenia (RZ).
Współczynnik RZ wyznacza się doświadczalnie w drodze badań modelowych lub oblicza według wzoru:
RZ = 4,71 x 10-4 x(Q x V)0,5
– gdzie poszczególne symbole oznaczają:
Q – ciepło wybuchu danego materiału wybuchowego w kJ/kg,
V – objętość właściwą produktów wybuchu danego materiału wybuchowego w dm3 /kg.
4. Wrażliwość materiału wybuchowego, o której mowa w pkt 2 ppkt 4, określa współczynnik wrażliwości (Rw) obliczany według wzoru:
Rw = (RM x RT)0,5
– gdzie poszczególne symbole oznaczają:
RM – współczynnik wrażliwości mechanicznej danego materiału wybuchowego,
RT – współczynnik wrażliwości termicznej danego materiału wybuchowego.
5. Współczynniki RM i RT, o których mowa w pkt 4, oblicza się według wzorów:
1) RM = 0,076 x (St x Si)0,5
– gdzie poszczególne symbole oznaczają:
St – dolną granicę wrażliwości na tarcie danego materiału wybuchowego wyrażoną w niutonach (N), oznaczoną według Polskiej Normy zharmonizowanej,
Si – dolną granicę wrażliwości na uderzenie danego materiału wybuchowego wyrażoną w dżulach (J), oznaczoną według Polskiej Normy zharmonizowanej;
2) RT = 39,02 x log TR/373
– gdzie poszczególne symbole oznaczają:
TR – temperaturę rozkładu danego materiału wybuchowego wyrażoną w kelwinach (K), oznaczoną według Polskiej Normy zharmonizowanej.
6. Do obliczenia współczynnika Rw zgodnie z pkt 4 i 5 dodatkowo stosuje się następujące zasady:
1) jeżeli materiał wybuchowy ma współczynnik wrażliwości mechanicznej (RM) mniejszy lub równy 1, współczynnik wrażliwości oprócz wartości liczbowej otrzymuje znak „M”;
2) jeżeli materiał wybuchowy charakteryzuje się wrażliwością na uderzenie wyższą od 50 J i jednocześnie wrażliwością na tarcie wyższą od 353 N, do obliczenia współczynnika wrażliwości mechanicznej według wzoru, o którym mowa w pkt 5 ppkt 1, przyjmuje się wartości Sj = 50 J i St = 353 N;
3) jeżeli materiał wybuchowy nie ulega rozkładowi podczas ogrzewania do temperatury 673 K, do obliczania współczynnika wrażliwości termicznej według wzoru, o którym mowa w pkt 5 ppkt 2, przyjmuje się wartość TR = 673 K.
7. Równoważnik heksogenowy (G), wyrażony w kilogramach (kg), wzorcowego heksogenu magazynowanego ładunku zdolnego do generowania przy wybuchu fali uderzeniowej wyznacza się doświadczalnie, w drodze badań modelowych, lub określa według wzoru:
G = Rz x M
– gdzie M oznacza masę netto materiału wybuchowego zawartego w magazynowanym ładunku, w kg.
W przypadku magazynowania w obiekcie kilku różnych materiałów wybuchowych, do obliczeń według wzoru, o którym mowa w pkt 8, przyjmuje się sumę równoważników heksogenowych ich ładunków.
8. Nadciśnienie fali uderzeniowej (Pf) w kilopaska-lach (kPa) jako funkcję odległości czoła fali (L) od miejsca ewentualnego wybuchu oraz równoważnika heksogenowego magazynowanego ładunku (G) określa się według wzoru:
Pf = 980 x (L x G-1/3 )-1,89
lub wyznacza doświadczalnie, przeprowadzając badania modelowe.
9. W przypadku łącznego magazynowania materiałów wybuchowych zaliczonych do podklasy 1.1 lub 1.5 z innymi materiałami wybuchowymi i wyrobami wypełnionymi materiałem wybuchowym, przy wyznaczaniu minimalnych dopuszczalnych odległości (Ld), o których mowa w pkt 1, uwzględnia się sumę równoważników heksogenowych magazynowanych ładunków.
10. Magazyn, w którym jest przechowywany materiał wybuchowy w stanie niewybuchowym, zaklasyfikowany do klasy 3 lub 4.1 materiałów niebezpiecznych, może być uznawany jako niestwarzający zagrożenia z powodu generowania fali uderzeniowej, jeżeli spełnione są następujące warunki:
1) lokalizacja i konstrukcja magazynu wyłączają możliwość zainicjowania jego zawartości w przypadku wybuchu w sąsiednich obiektach zawierających ładunki materiału wybuchowego;
2) w czasie magazynowania przestrzegane są specjalne warunki bezpieczeństwa określone przez przedsiębiorcę, uniemożliwiające wybuch magazynowanego ładunku w przypadku pożaru w obiekcie magazynowym.
11. Materiały wybuchowe znalezione podczas oczyszczania terenu, o których mowa w § 3 ust. 1 rozporządzenia, mogą być przechowywane wyłącznie w wydzielonym obwałowanym obiekcie, pod warunkiem że:
1) nie mają uszkodzeń mechanicznych, takich jak uszkodzenia lub ślady świadczące o przejściu przez lufę;
2) nie są skorodowane w wyniku kontaktu z glebą, wodą oraz czynnikami atmosferycznymi;
3) są przechowywane w opakowaniach transportowych, odpowiadających wymaganiom dla opakowań materiałów wybuchowych określonym w Umowie europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r.
12. Obiekty magazynów bazowych dzieli się na:
1) nieobwałowane;
2) obwałowane.
13. Na równi z obiektem magazynu bazowego obwałowanego traktuje się obiekt:
1) osłonięty murami lub innymi osłonami, w tym wynikającymi z ukształtowania terenu, o podobnej skuteczności;
2) o elementach konstrukcyjnych, które zapewniają zlokalizowanie skutków ewentualnego wybuchu magazynowanego ładunku w obrębie tego obiektu, w tym zabezpieczają przed przeniesieniem wybuchu na materiały wybuchowe znajdujące się w sąsiednich pomieszczeniach lub obiektach, jeżeli są osłonięte odpowiednimi osłonami od strony przegród odciążających.
14. Dopuszczalne wielkości nadciśnienia fali uderzeniowej (Pf) dla różnych obiektów, w stosunku do których jest wyznaczana bezpieczna odległość od magazynu bazowego, określa tabela 1.
Tabela 1. Dopuszczalne wielkości nadciśnienia fali uderzeniowej dla różnych obiektów
Lp. | Rodzaj zagrożonego obiektu, w stosunku do którego jest wyznaczana bezpieczna odległość | Dopuszczalna wielkość nadciśnienia fali uderzeniowej (Pf) |
1 | 2 | 3 |
1 | Magazyn materiałów i przedmiotów wybuchowych w opakowaniach transportowych, budynek produkcyjny bez stałej obsady | 80 kPa |
2 | Budynek do produkcji materiałów wybuchowych typu bunkrowego ze stałą obsadą i obiekt towarzyszący oraz magazyn półfabrykatów | 60 kPa |
3 | Budynek produkcyjny inny niż wymieniony w lp. 1 i 2, w tym obiekty do produkcji materiałów wybuchowych, obiekt o przeznaczeniu higieniczno-sanitarnym, laboratoryjny, pomocniczy, droga dojazdowa do zakładu, ogrodzenie zewnętrzne zakładów, lokalna droga poza obszarem zabudowanym, napowietrzna linia wysokiego napięcia | 35 kPa |
4 | Obiekt niewymieniony w lp. 1–3, w tym: |
|
1) obszar zabudowy rozproszonej | 5 kPa | |
2) obszar zabudowy zwartej | 3 kPa | |
3) autostrada i droga o dużym natężeniu ruchu | 3 kPa | |
4) pozostały, tj. niebędący obszarem zabudowy zwartej lub rozproszonej, autostradą i drogą o dużym natężeniu ruchu | 5 kPa | |
5 | Obiekt użyteczności publicznej, w którym gromadzi się duża liczba ludzi, taki jak: miejsce kultu, szpital, placówka oświatowo-wychowawcza, plac i hala targowe, obiekt rekreacyjno-sportowy itp. | 1 kPa |
15. Minimalną dopuszczalną odległość, w metrach (Ld), od nieobwałowanego obiektu magazynu bazowego do innych zagrożonych obiektów określa się według wzoru:
Ld = 38,25 x Pf-0,529 x G1/3
lub wyznacza doświadczalnie w drodze badań modelowych, uwzględniając kryteria określone w tabeli 1.
16. Minimalną dopuszczalną odległość (Ld), wyrażoną w metrach (m), od obwałowanego obiektu magazynowego do innego zagrożonego obiektu określa się według wzorów:
1) przy odległości od 10 m do 80 m:
Ld = 14,96 x Pf-0,629 x G0,396
2) przy odległości od 80 m do 500 m:
Ld = 3,693 x Pf-1 x G0,63 + 27,1
3) przy odległości powyżej 500 m według wzoru określonego w pkt 15 lub wyznacza doświadczalnie, przeprowadzając badania modelowe, uwzględniając kryteria określone w tabeli 1.
17. Za odległość między magazynem i wymienionymi w lp. 1–4 w tabeli 1 zagrożonymi obiektami przyjmuje się najmniejszą odległość między ścianami budynków lub między ścianą magazynu a poboczem drogi.
18. Dla zagrożonych obiektów wymienionych w tabeli 1 w lp. 1–3, w których znajdują się materiały wybuchowe o współczynniku wrażliwości (Rw) nie większym niż 2 lub nie większym niż 5 ze znakiem „M”, minimalna dopuszczalna odległość od magazynu powodującego zagrożenie wynosi:
1) co najmniej 20 m, jeżeli równoważnik heksogenowy magazynowanego ładunku (G) wynosi nie mniej niż 10 kg i nie więcej niż 1 000 kg;
2) co najmniej 60 m, jeżeli równoważnik heksogenowy magazynowanego ładunku (G) wynosi ponad 1 000 kg, lecz nie więcej niż 5 000 kg;
3) odległość obliczoną według wzorów podanych w pkt 15 i 16, jeżeli równoważnik heksogenowy magazynowanego ładunku (G) wynosi ponad 5 000 kg.
19. W przypadku gdy obiekty, o których mowa w tabeli 1 w lp. 1–3, są obwałowane, z uwzględnieniem pkt 13 ppkt 1, obliczoną w stosunku do tych obiektów minimalną dopuszczalną odległość można zmniejszyć o 30 %.
20. W przypadku magazynowania materiałów wybuchowych w wydzielonych pomieszczeniach (komorach) obiektu magazynowego, między którymi nie może nastąpić przeniesienie detonacji, minimalną dopuszczalną odległość oblicza się dla pomieszczenia, w którym znajduje się ładunek o największym równoważniku heksogenowym (G).
21. W przypadku gdy w wyniku wybuchu w magazynie bazowym jest możliwe miotanie ciężkich odłamków, minimalna dopuszczalna odległość tego magazynu w stosunku do obiektów wymienionych w tabeli 1 w lp. 1–3 wynosi co najmniej 180 m, w odniesieniu do obiektów wymienionych w lp. 4 – co najmniej 275 m, a w odniesieniu do obiektów wymienionych w lp. 5 – co najmniej 400 m.
II. Magazyn podręczny
1. W magazynie podręcznym mogą być przechowywane materiały wybuchowe i wyroby wypełnione materiałem wybuchowym zaklasyfikowane do klasy 1 podklasy 1.1 i 1.5 oraz klasy 3 i 4.1 w ilościach netto nieprzekraczających wielkości podanych w tabeli 2, z zastrzeżeniem pkt 2.
Tabela 2. Ilości materiałów wybuchowych netto dopuszczone do przechowywania w magazynie podręcznym
Podklasa lub klasa zagrożenia | Grupa zgodności | Dopuszczalna masa netto materiału wybuchowego oraz dodatkowe uwarunkowania |
1.1 | A | 1 kg |
1.1 | B | 1 kg |
1.1 | C | 25 kg |
1.1 i 1.5 | D | 5 kg |
1.1 | E, F, J, L | w ilościach uzasadnionych z punktu bezpieczeństwa magazynu, stosownie do zapisu w karcie oceny materiału wybuchowego pod względem bezpieczeństwa |
1.1 | G | 25 kg |
3 i 4.1 |
| 25 kg |
2. W przypadku magazynowania materiałów wybuchowych w wydzielonych pomieszczeniach lub komorach magazynu podręcznego, których konstrukcja zabezpiecza przed przeniesieniem się detonacji pomiędzy tymi pomieszczeniami lub komorami, w magazynie podręcznym można przechowywać nie więcej niż czterokrotność ilości dopuszczalnej masy netto materiału wybuchowego wskazanej w tabeli 2.
3. Magazyn podręczny, o którym mowa w pkt 1, powinien spełniać następujące wymagania:
1) być zlokalizowany wyłącznie w wydzielonym pomieszczeniu bez stałej obsady w budynku laboratoryjnym, budynku użytkowanym na cele przemysłowe lub w odrębnym obiekcie bez stałej obsady;
2) elementy konstrukcyjne oraz dodatkowe wyposażenie magazynu, jego komór lub poszczególnych pomieszczeń muszą w istotny sposób lokalizować i ograniczać skutki ewentualnego zapłonu lub wybuchu przechowywanego niebezpiecznego towaru na otoczenie;
3) posiadać powierzchnie odciążające oraz osłony przed tymi powierzchniami, ograniczające rozrzut odłamków, wyrzut produktów gazowych spalania i oddziaływanie fali uderzeniowej.
4. Magazynu podręcznego, o którym mowa w pkt 1, nie lokalizuje się w budynkach mieszkalnych oraz w obiektach użyteczności publicznej.
Załącznik nr 2
WARUNKI LOKALIZACJI OBIEKTU MAGAZYNOWEGO, W KTÓRYM SĄ PRZECHOWYWANE MATERIAŁY WYBUCHOWE I AMUNICJA, ZAKLASYFIKOWANE DO KLASY 1 PODKLASY 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 ORAZ KLASY 9
I. Magazyn bazowy
1. Minimalne dopuszczalne odległości (Ld) od magazynu bazowego w stosunku do innych obiektów znajdujących się w pobliżu, z zastrzeżeniem pkt 2, wyznacza się lub oblicza z uwzględnieniem masy netto materiału wybuchowego (G), zawartego w magazynowanych materiałach i przedmiotach wybuchowych, zgodnie z kryteriami określonymi w tabeli 1.
Tabela 1. Kryteria lokalizacji magazynu bazowego nieobwałowanego w stosunku do innych obiektów wymienionych w tabeli
Podklasa magazynowanego materiału wybuchowego | Dodatkowe warunki | Magazyn i obiekt produkcyjny zawierający materiał wybuchowy | Obiekt produkcyjny niezawierający materiału wybuchowego | Droga dojazdowa i droga lokalna | Autostrada i droga o dużym natężeniu ruchu | Obszar zamieszkany |
1.2 | przy wybuchu nie tworzą się ciężkie odłamki | min. 90 m | min. 90 m | Ld = 39 x G1/6 | Ld = 58 x G1/6 | |
1.2 | przy wybuchu mogą tworzyć się ciężkie odłamki | min. 135 m | min.135 m | Ld = 51 x G1/6 min. 90 m | Ld = 76 x G1/6 | |
1.3 | ładunki do 1 000 kg | nie jest wymagane wyznaczanie minimalnych bezpiecznych odległości, muszą być jednak zachowane środki bezpieczeństwa, aby nie zachodziło oddziaływanie na zewnątrz obiektu lub zachodziło tylko w wybranym kierunku | ||||
1.3 | ładunki ponad 1 000 kg | Ld = 3,2 x G1/3 | Ld = 6,4 x G1/3 | Ld = 4,3 x G1/3 | Ld = 6,4 x G1/3 min. 60 m | |
1.4 i 1.6 | ładunki do 1 000 kg | nie jest wymagane wyznaczanie minimalnych bezpiecznych odległości | ||||
1.4 i 1.6 | ładunki ponad 1 000 kg | min. 10 m | min. 10 m | min. 15 m | min. 15 m | min. 15 m |
2. Przy ustalaniu lokalizacji magazynu bazowego przeznaczonego do przechowywania materiałów wybuchowych zaklasyfikowanych do klasy 9 nie jest wymagane wyznaczanie minimalnych bezpiecznych odległości.
3. W przypadku przechowywania materiałów wybuchowych w obwałowanym obiekcie magazynu bazowego, minimalne odległości, wyznaczone stosownie do pkt 1, można zmniejszyć o 30 %. Jeżeli obiekt zagrożony, w stosunku do którego wyznaczana jest bezpieczna odległość, jest obwałowany, osłonięty dodatkowymi murami lub innymi osłonami, w tym wynikającymi z ukształtowania terenu, obliczoną bezpieczną odległość można zmniejszyć o 50 %.
4. W przypadku magazynowania materiałów wybuchowych w wydzielonych komorach lub pomieszczeniach obiektu magazynowego, między którymi nie może nastąpić przeniesienie detonacji lub spalania, przy obliczaniu bezpiecznej odległości zgodnie z pkt 1 bierze się pod uwagę to pomieszczenie (komorę), które wymaga większej odległości.
II. Magazyn podręczny
1. Materiały wybuchowe zaliczone do klasy 1 podklasy 1.2, 1.3, 1.4 i 1.6 mogą być przechowywane w magazynie podręcznym w ilości podanej w tabeli 2.
Tabela 2. Ilości materiałów wybuchowych zaklasyfikowanych do klasy 1 podklasy 1.2, 1.3,1.4 i 1.6 dopuszczone do przechowywania w magazynie podręcznym
Podklasa zagrożenia | Grupa zgodności | Dopuszczalna ilość oraz dodatkowe uwarunkowania |
1.2 | B | 1 kg netto |
1.2 | C | 40 kg brutto |
1.2 | D | 5 kg netto |
1.2 | G | 50 kg brutto |
1.2 1.3 1.4 | E, F, H,J, L H,J, L E, F, L | w ilościach uzasadnionych z punktu widzenia bezpieczeństwa magazynu, stosownie do zapisu w karcie oceny materiału wybuchowego pod względem bezpieczeństwa |
1.3 | C | 40 kg brutto |
1.3 | G | 80 kg brutto |
1.4 | B | 1 kg netto |
1.4 | C | 50 kg brutto |
1.4 | D | 50 kg brutto |
1.4 | G | 100 kg brutto |
1.4 | S | 100 kg brutto |
1.6 | N | 100 kg brutto |
2. Magazyn podręczny, z zastrzeżeniem pkt 3, powinien spełniać następujące wymagania:
1) musi być zlokalizowany wyłącznie w wydzielonym pomieszczeniu bez stałej obsady w budynku laboratoryjnym, budynku użytkowanym na cele przemysłowe lub w odrębnym obiekcie bez stałej obsady;
2) elementy konstrukcyjne oraz dodatkowe wyposażenie magazynu muszą w istotny sposób ograniczać skutki ewentualnego zapłonu lub wybuchu na otoczenie;
3) musi posiadać powierzchnie odciążające oraz osłony przed tymi powierzchniami, uniemożliwiające rozrzut odłamków.
3. Magazyn podręczny przeznaczony do prowadzenia sprzedaży broni i amunicji może być zlokalizowany w obiektach i pomieszczeniach przeznaczonych do prowadzenia działalności handlowej, jeżeli spełnia wymagania określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
4. Magazyn podręczny przedmiotów wybuchowych zaklasyfikowanych do klasy 9 materiałów niebezpiecznych może być lokalizowany w wydzielonym pomieszczeniu w budynku użytkowanym na cele przemysłowe lub w odrębnym obiekcie bez stałej obsady.
Załącznik nr 3
SPOSÓB PROWADZENIA KARTY KWALIFIKACYJNEJ OBIEKTU MAGAZYNOWEGO, W KTÓRYM SĄ PRZECHOWYWANE MATERIAŁY WYBUCHOWE I AMUNICJA
1. Kartę kwalifikacyjną obiektu magazynowego, w którym są przechowywane materiały wybuchowe i amunicja, zwaną dalej „kartą kwalifikacyjną”, należy prowadzić dla każdego obiektu magazynowego zagrożonego wybuchem lub spaleniem materiału wybuchowego.
2. Kartę kwalifikacyjną sporządza powoływany przez pracodawcę zespół specjalistów posiadających odpowiednie uprawnienia budowlane, kwalifikacje w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.
3. Zatwierdzona przez pracodawcę karta kwalifikacyjna stanowi załącznik do książki obiektu budowlanego, o której mowa w art. 64 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.1) ).
4. W karcie kwalifikacyjnej zamieszcza się:
1) informacje:
a) dotyczące identyfikacji obiektu, w tym jego adres, numer, nazwę i przynależność do jednostki organizacyjnej zakładu,
b) o przeznaczeniu obiektu i poszczególnych pomieszczeń w obiekcie,
c) o zaliczeniu obiektu i jego pomieszczeń do kategorii zagrożeń MW1 lub MW2, określonych w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, transporcie wewnątrzzakładowym oraz obrocie materiałami wybuchowymi, w tym wyrobami pirotechnicznymi,
d) o zaliczeniu obiektu z tytułu prognozowanego zniszczenia w przypadku wybuchu lub spalenia materiału wybuchowego do klas UZ lub MDO, określonych w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, transporcie wewnątrzzakładowym oraz obrocie materiałami wybuchowymi, w tym wyrobami pirotechnicznymi,
e) o występowaniu w obiekcie lub jego poszczególnych pomieszczeniach zagrożenia wybuchem mieszanin substancji palnych z powietrzem oraz związanych z tym stref zagrożeń wybuchem, wyznaczonych zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie przeciwpożarowej.
f) o dopuszczalnej ilości przechowywanych materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, a także materiałów znalezionych podczas oczyszczania terenów,
g) o dopuszczalnej liczbie osób, które mogą przebywać w obiekcie, z podziałem na pomieszczenia pracy stałej lub dorywczej,
h) o zasięgu strefy ochrony obiektu, o której mowa w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, transporcie wewnątrzzakładowym oraz obrocie materiałami wybuchowymi, w tym wyrobami pirotechnicznymi, oraz o sposobie jej oznaczenia w terenie,
i) o minimalnych dopuszczalnych odległościach, wyznaczonych według zasad określonych w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia;
2) schematyczny rysunek obiektu ze wskazaniem w szczególności: podziału na pomieszczenia, usytuowania dróg dojazdowych, pożarowych i dla pieszych, technologicznych, obwałowań, powierzchni odciążających, osłon, sztolni;
3) wymagania w stosunku do:
a) konstrukcji obiektu, w szczególności:
– typu konstrukcji obiektu,
– obwałowań, osłon, sztolni,
– przegród odciążających,
– rodzaju okien, drzwi, dopuszczalnych rodzajów szyb okiennych,
– rodzaju wykończenia ścian, podłóg,
b) mediów i instalacji energetycznych,
c) urządzeń elektrycznych, osprzętu i instalacji elektrycznych w pomieszczeniach,
d) rodzaju i temperatury mediów ogrzewających, chłodzących, stosowanych na terenie obiektu,
e) stałych urządzeń gaśniczych, lokalizacji punktów sygnalizacji oraz uruchamiania tych urządzeń;
4) inne wymagania w miarę potrzeb wynikających ze specyfiki obiektu i rodzaju przechowywanego materiału wybuchowego.
5. Do karty kwalifikacyjnej należy dołączyć aktualne karty oceny pod względem bezpieczeństwa przechowywanych w obiekcie materiałów wybuchowych, określone w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, transporcie wewnątrzzakładowym oraz obrocie materiałami wybuchowymi, w tym wyrobami pirotechnicznymi.
|
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880, Nr 191, poz. 1373 i Nr 247, poz. 1844, z 2008 r. Nr 145, poz. 914, Nr 199, poz. 1227, Nr 206, poz. 1287, Nr 210, poz. 1321 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 31, poz. 206, Nr 160, poz. 1276 i Nr 161, poz. 1279 oraz z 2010 r. Nr 75, poz. 474, Nr 106, poz. 675, Nr 119, poz. 804 i Nr 121, poz. 809.
Załącznik nr 4
WYMAGANIA DOTYCZĄCE LOKALIZACJI, NIEZBĘDNYCH WARUNKÓW TECHNICZNYCH I ZABEZPIECZEŃ PRZED DOSTĘPEM OSÓB NIEUPRAWNIONYCH DO MAGAZYNU PODRĘCZNEGO, W KTÓRYM JEST PROWADZONA SPRZEDAŻ BRONI I AMUNICJI
1. Magazyn podręczny, w którym jest prowadzona sprzedaż broni i amunicji, powinien być zlokalizowany wyłącznie w budynku, w pomieszczeniu murowanym o ścianach grubości co najmniej 25 cm, wykonanych z cegły pełnej na zaprawie cementowo-wapiennej i stropach podobnej wytrzymałości. Dopuszcza się stosowanie ścian wykonanych z innych materiałów o podobnej wytrzymałości.
2. Obiekt magazynowy powinien mieć:
1) zabezpieczenie okien szybami o podwyższonej odporności na przebicie i rozbicie lub zamontowanymi trwale kratami stalowymi (wewnętrznymi lub zewnętrznymi) wykonanymi z prętów stalowych o średnicy co najmniej 16 mm o oczku 15 cm x 15 cm, uniemożliwiającymi dostęp osobom nieuprawnionym do magazynu; kraty mogą być zastąpione żaluzjami stalowymi wykonanymi z profili pełnych z blachy o grubości co najmniej 1,25 mm;
2) drzwi co najmniej o zwiększonej odporności na włamanie w klasie C według Polskiej Normy, posiadające certyfikat, lub inne drzwi, zabezpieczone kratami albo żaluzjami określonymi w pkt 1;
3) jedno wejście – w przypadku pomieszczeń lub wydzielonej części pomieszczeń, w których jest prowadzony obrót bronią.
3. W magazynie podręcznym dopuszcza się przechowywanie:
1) prochu czarnego i spłonek kapsułkowych w ilościach określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia w tabeli 2 lub w załączniku nr 2 do rozporządzenia w tabeli 2;
2) prochu czarnego, spłonek kapsułkowych i amunicji, pod warunkiem przeznaczenia dla tych wyrobów szaf do przechowywania wartości w klasie co najmniej I według Polskiej Normy zharmonizowanej;
3) broni i amunicji w szafach metalowych wykonanych z blachy stalowej grubości co najmniej 3 mm, zamykanych mechanizmem ryglowym blokowanym zamkiem w klasie A według Polskiej Normy zharmonizowanej, lub w szafach do przechowywania wartości w klasie co najmniej I według Polskiej Normy zharmonizowanej; szafy powinny mieć certyfikaty wydane przez jednostki akredytowane;
4) broni i amunicji w gablotach szklanych w klasie co najmniej FB2 zgodnie z Polską Normą zharmonizowaną, posiadających co najmniej jeden zamek w klasie A zgodnie z Polską Normą zharmonizowaną.
- Data ogłoszenia: 2010-11-25
- Data wejścia w życie: 2010-12-10
- Data obowiązywania: 2010-12-10
- Dokument traci ważność: 2021-02-02
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA