REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2009 nr 105 poz. 869
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 30 czerwca 2009 r.
w sprawie chorób zawodowych
Na podstawie art. 237 § 1 pkt 3–6 i § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.1)) zarządza się, co następuje:
1) wykaz chorób zawodowych;
2) okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym;
3) sposób i tryb postępowania dotyczący zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych;
4) podmioty właściwe w sprawie rozpoznawania chorób zawodowych.
2. Rozporządzenie wskazuje instytut medycyny pracy, do którego pracodawca przesyła zawiadomienie, o którym mowa w art. 235 § 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, oraz termin, w którym ma ono być przesłane.
1) właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu,
2) właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy
– których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.
2. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się niezwłocznie na formularzu określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 237 § 4 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, a w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika – dodatkowo w formie telefonicznej.
2. Skierowania do jednostki orzeczniczej, o której mowa w § 5 ust. 2, nie stosuje się, jeżeli zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej zostało dokonane przez lekarza tej jednostki.
3. Lekarz, o którym mowa w art. 235 § 21 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, albo właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny wydaje skierowanie do jednostki orzeczniczej na formularzu określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 237 § 4 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
2. Jednostkami orzeczniczymi I stopnia są:
1) poradnie chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy;
2) kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych);
3) poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego – w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych;
4) jednostki organizacyjne zakładów opieki zdrowotnej, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.
3. Jednostkami orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych, o których mowa w ust. 2, są jednostki badawczo-rozwojowe w dziedzinie medycyny pracy.
4. Właściwość jednostki, o której mowa w ust. 2, ustala się zgodnie z kryteriami określonymi w § 3 ust. 1, a w przypadku gdy pracownik zamieszkuje w innym województwie niż była wykonywana praca w narażeniu zawodowym, właściwość jednostki orzeczniczej I stopnia ustala się według aktualnego miejsca zamieszkania pracownika.
2. Narażenie zawodowe podlega ocenie, przy dokonywaniu której uwzględnia się w odniesieniu do:
1) czynników chemicznych i fizycznych – rodzaj czynnika, wartość stężeń lub natężeń i średni czas narażenia zawodowego;
2) czynników biologicznych – rodzaj czynnika, ustalenie kontaktu, okresu utajenia oraz stwierdzenie mechanizmu działania lub drogi szerzenia się czynnika, bez konieczności określenia stężenia tego czynnika;
3) czynników o działaniu uczulającym (alergenów) – rodzaj czynnika i stwierdzenie kontaktu z takim czynnikiem w czasie pracy, jeżeli występował on w środowisku pracy, narzędziach pracy, surowcach, półproduktach lub gotowych wyrobach, bez konieczności określania stężenia tego czynnika;
4) czynników o działaniu rakotwórczym – substancje i preparaty chemiczne zakwalifikowane do kategorii 1 na podstawie przepisów o substancjach i preparatach chemicznych, czynniki i procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym wymienione w przepisach wydanych na podstawie art. 222 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz pierwotną lokalizację nowotworu i okres latencji;
5) sposobu wykonywania pracy – określenie stopnia obciążenia wysiłkiem fizycznym oraz chronometraż czynności, które mogą powodować nadmierne obciążenie odpowiednich narządów lub układów organizmu ludzkiego.
3. Ocenę narażenia zawodowego przeprowadza:
1) w związku z podejrzeniem choroby zawodowej – lekarz, który sprawuje profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem, którego dotyczy podejrzenie;
2) w toku ustalania rozpoznania choroby zawodowej – lekarz zatrudniony w jednostce orzeczniczej, o której mowa w § 5 ust. 2 i 3;
3) w toku podejmowania decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej lub decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej – właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny.
4. Ocenę narażenia zawodowego sporządza się na formularzu określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 237 § 4 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, przy wykorzystaniu dokumentacji gromadzonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 2981 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy przez pracodawców i jednostki organizacyjne Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a także, jeżeli postępowanie dotyczy aktualnego zatrudnienia, na podstawie oceny przeprowadzonej bezpośrednio u pracodawcy z uwzględnieniem oceny ryzyka zawodowego.
5. Jeżeli zakres informacji zawartych w dokumentacji, o której mowa w ust. 1, jest niewystarczający do wydania orzeczenia lekarskiego, lekarz występuje o ich uzupełnienie do:
1) pracodawcy – w zakresie obejmującym przebieg oraz organizację pracy zawodowej pracownika lub byłego pracownika, w tym pracę w godzinach nadliczbowych, dane o narażeniu zawodowym, obejmujące także wyniki pomiarów czynników szkodliwych wykonanych na stanowiskach pracy, na których pracownik był zatrudniony, stosowane przez pracownika środki ochrony indywidualnej, a w przypadku narażenia pracownika na czynniki o działaniu uczulającym (alergenów) – także o przekazanie próbki substancji, w ilości niezbędnej do przeprowadzenia badań diagnostycznych;
2) lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem, którego dotyczy podejrzenie choroby zawodowej – w zakresie dokonania uzupełniającej oceny narażenia zawodowego oraz o udostępnienie dokumentacji medycznej wraz z wynikami przeprowadzonych badań profilaktycznych;
3) lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub innego lekarza prowadzącego leczenie pracownika lub byłego pracownika, którego dotyczy podejrzenie choroby zawodowej – o udostępnienie dokumentacji medycznej w zakresie niezbędnym do rozpoznania choroby zawodowej;
4) właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego – w zakresie oceny narażenia zawodowego, zwłaszcza na podstawie dokumentacji archiwalnej oraz informacji udostępnianej na jego wniosek przez odpowiednie jednostki organizacyjne Państwowej Inspekcji Sanitarnej i służby medycyny pracy w odniesieniu do zakładów pracy, które uległy likwidacji;
5) pracownika lub byłego pracownika – w zakresie uzupełnienia wywiadu zawodowego przeprowadzonego przez lekarza wykonującego zawód w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, grupowej praktyki lekarskiej lub zatrudnionego w zakładzie opieki zdrowotnej albo właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego wydającego skierowanie na badanie w celu rozpoznania choroby zawodowej.
6. Orzeczenie lekarskie przesyła się właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi oraz osobie zgłaszającej podejrzenie choroby zawodowej, a w przypadku gdy orzeczenie lekarskie zostało wydane przez lekarza zatrudnionego w jednostce orzeczniczej II stopnia – również jednostce orzeczniczej I stopnia.
2. Wniosek o przeprowadzenie ponownego badania składa się w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia zatrudniającej lekarza, który wydał to orzeczenie.
3. W przypadku wystąpienia pracownika lub byłego pracownika z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania, jednostka orzecznicza I stopnia powiadamia o tym właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.
2. Jeżeli właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny przed wydaniem decyzji uzna, że materiał dowodowy, o którym mowa w ust. 1, jest niewystarczający do wydania decyzji, może żądać od lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie, dodatkowego uzasadnienia tego orzeczenia lub wystąpić do jednostki orzeczniczej II stopnia o dodatkową konsultację oraz podjąć inne czynności niezbędne do uzupełnienia tego materiału.
3. Właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny przesyła decyzję, o której mowa w ust. 1:
1) zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi;
2) pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej;
3) jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie;
4) właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
4. Właściwy państwowy wojewódzki inspektor sanitarny przesyła decyzję wydaną na skutek odwołania podmiotom, o których mowa w ust. 3.
2. Państwowy wojewódzki inspektor sanitarny przesyła kartę, o której mowa w ust. 1, także państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu.
2. Postępowania w sprawie zgłaszania podejrzenia, rozpoznania i stwierdzenia chorób zawodowych, wszczęte i niezakończone przed dniem 3 września 2002 r., są prowadzone na podstawie przepisów obowiązujących w dniu ich wszczęcia.
Prezes Rady Ministrów: D. Tusk
|
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615, z 2007 r. Nr 64, poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176, poz. 1239, Nr 181, poz. 1288 i Nr 225, poz. 1672, z 2008 r. Nr 93, poz. 586, Nr 116, poz. 740, Nr 223, poz. 1460 i Nr 237, poz. 1654 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 56, poz. 458, Nr 58, poz. 485, Nr 98, poz. 817 i Nr 99, poz. 825.
2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach (Dz. U. Nr 132, poz. 1115), które w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 2008 r. sygn. akt P 23/07 (Dz. U. Nr 116, poz. 740) traci moc z dniem 3 lipca 2009 r.
Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 30 czerwca 2009 r. (poz. 869)
WYKAZ CHORÓB ZAWODOWYCH WRAZ Z OKRESEM, W KTÓRYM WYSTĄPIENIE UDOKUMENTOWANYCH OBJAWÓW CHOROBOWYCH UPOWAŻNIA DO ROZPOZNANIA CHOROBY ZAWODOWEJ POMIMO WCZEŚNIEJSZEGO ZAKOŃCZENIA PRACY W NARAŻENIU ZAWODOWYM
Choroby zawodowe | Okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym | |
1 | 2 | |
1. | Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez substancje chemiczne | w przypadku zatruć ostrych – 3 dni, |
2. | Gorączka metaliczna | 3 dni |
3. | Pylice płuc: |
|
1) | pylica krzemowa | nie można określić |
2) | pylica górników kopalń węgla | nie można określić |
3) | pylico-gruźlica | nie można określić |
4) | pylica spawaczy | nie można określić |
5) | pylica azbestowa oraz pozostałe pylice krzemianowe | nie można określić |
6) | pylica talkowa | nie można określić |
7) | pylica grafitowa | nie można określić |
8) | pylice wywoływane pyłami metali | nie można określić |
4. | Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu: |
|
1) | rozległe zgrubienia opłucnej | nie można określić |
2) | rozległe blaszki opłucnej lub osierdzia | nie można określić |
3) | wysięk opłucnowy | 3 lata |
5. | Przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli, które spowodowało trwałe upośledzenie sprawności wentylacyjnej płuc z obniżeniem natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1) poniżej 60 % wartości należnej, wywołane narażeniem na pyły lub gazy drażniące, jeżeli w ostatnich 10 latach pracy zawodowej co najmniej w 30 % przypadków stwierdzono na stanowisku pracy przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń | 1 rok |
6. | Astma oskrzelowa | 1 rok |
7. | Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych: |
|
1) | postać ostra i podostra | 1 rok |
2) | postać przewlekła | 3 lata |
8. | Ostre uogólnione reakcje alergiczne | 1 dzień |
9. | Byssinoza | 7 dni |
1 | 2 | |
10. | Beryloza | nie można określić |
11. | Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych | nie można określić |
12. | Alergiczny nieżyt nosa | 1 rok |
13. | Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym | 1 rok |
14. | Przedziurawienie przegrody nosa wywołane substancjami o działaniu żrącym lub drażniącym | 2 lata |
15. | Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat: |
|
1) | guzki głosowe twarde | 2 lata |
2) | wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych | 2 lata |
3) | niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią | 2 lata |
16. | Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego: |
|
1) | ostra choroba popromienna uogólniona po napromieniowaniu całego ciała lub przeważającej jego części | 2 miesiące |
2) | ostra choroba popromienna o charakterze zmian zapalnych lub zapalno-martwiczych skóry i tkanki podskórnej | 1 miesiąc |
3) | przewlekłe popromienne zapalenie skóry | nie można określić |
4) | przewlekłe uszkodzenie szpiku kostnego | nie można określić |
5) | zaćma popromienna | 10 lat |
17. | Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi: |
|
1) | rak płuca, rak oskrzela | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
2) | międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
3) | nowotwór układu krwiotwórczego | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
4) | nowotwór skóry | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
5) | nowotwór pęcherza moczowego | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
6) | nowotwór wątroby | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
7) | rak krtani | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
8) | nowotwór nosa i zatok przynosowych | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
9) | nowotwory wywołane działaniem promieniowania jonizującego z prawdopodobieństwem indukcji przekraczającym 10 % | indywidualnie, po oszacowaniu ryzyka |
1 | 2 | |
18. | Choroby skóry: |
|
1) | alergiczne kontaktowe zapalenie skóry | 2 lata |
2) | kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia | 1 miesiąc |
3) | trądzik olejowy, smarowy lub chlorowy o rozległym charakterze | 1 miesiąc |
4) | drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych | 1 miesiąc |
5) | grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt | 1 miesiąc |
6) | pokrzywka kontaktowa | 2 miesiące |
7) | fotodermatozy zawodowe | 2 lata |
19. | Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania pracy: |
|
1) | przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki | 1 rok |
2) | przewlekłe zapalenie kaletki maziowej | 1 rok |
3) | przewlekłe uszkodzenie łąkotki u osób wykonujących pracę w pozycji klęczącej lub kucznej | 1 rok |
4) | przewlekłe zapalenie okołostawowe barku | 1 rok |
5) | przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości ramiennej | 1 rok |
6) | zmęczeniowe złamanie kości | 1 rok |
20. | Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy: |
|
1) | zespół cieśni w obrębie nadgarstka | 1 rok |
2) | zespół rowka nerwu łokciowego | 1 rok |
3) | zespół kanału de Guyona | 1 rok |
4) | uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących pracę w pozycji kucznej | 1 rok |
21. | Obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu ślimakowego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem, wyrażony podwyższeniem progu słuchu o wielkości co najmniej 45 dB w uchu lepiej słyszącym, obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych 1,2 i 3 kHz | 2 lata |
22. | Zespół wibracyjny: |
|
1) | postać naczyniowo-nerwowa | 1 rok |
2) | postać kostno-stawowa | 3 lata |
3) | postać mieszana: naczyniowo-nerwowa i kostno-stawowa | 3 lata |
23. | Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego: |
|
1) | choroba dekompresyjna | 5 lat |
2) | urazy ciśnieniowe | 3 dni |
3) | następstwa oddychania mieszaninami gazowymi pod zwiększonym ciśnieniem | 3 dni |
1 |
| 2 |
24. | Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia: |
|
1) | udar cieplny albo jego następstwa | 1 rok |
2) | wyczerpanie cieplne albo jego następstwa | 1 rok |
3) | odmroziny | 1 rok |
25. | Choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi: |
|
1) | alergiczne zapalenie spojówek | 1 rok |
2) | ostre zapalenie spojówek wywołane promieniowaniem nadfioletowym | 3 dni |
3) | epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki | 1 rok |
4) | zwyrodnienie rogówki wywołane czynnikami drażniącymi | 3 lata |
5) | zaćma wywołana działaniem promieniowania podczerwonego lub długofalowego nadfioletowego | 10 lat |
6) | centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki i naczyniówki wywołane krótkofalowym promieniowaniem podczerwonym lub promieniowaniem widzialnym z obszaru widma niebieskiego | 3 lata |
26. | Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa | nie można określić |
- Data ogłoszenia: 2009-07-02
- Data wejścia w życie: 2009-07-03
- Data obowiązywania: 2012-08-01
- Dokument traci ważność: 2013-11-24
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA