REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2008 nr 180 poz. 1115
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI1)
z dnia 16 września 2008 r.
w sprawie szczegółowych warunków bezpieczeństwa i higieny służby strażaków Państwowej Straży Pożarnej
Na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 96, poz. 667, z późn. zm.2) ) zarządza się, co następuje:
DZIAŁ PIERWSZY
Przepisy ogólne
§ 1.
1) bezpieczeństwa i higieny służby w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej;
2) wyposażenia strażaków w środki ochrony indywidualnej;
3) zabezpieczenia medycznego strażaków podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia;
4) bezpieczeństwa i higieny służby podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia.
1) obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej – rozumie się przez to strażnice i inne budynki wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, w których pełnią służbę strażacy Państwowej Straży Pożarnej, oraz budowle stanowiące całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami; obiektami tymi są również strażnice i inne budynki użytkowane przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej podczas pełnienia służby, należące do Ochotniczych Straży Pożarnych lub innych podmiotów, rozumiane jako czasowe posterunki;
2) zabezpieczeniu medycznym – rozumie się przez to zabezpieczenie realizowane przez zespół ratownictwa medycznego w rozumieniu ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z 2007 r. Nr 89, poz. 590 i Nr 166, poz. 1172 oraz z 2008 r. Nr 17, poz. 101);
3) czynnikach niebezpiecznych i szkodliwych – rozumie się przez to czynniki, które mogą spowodować schorzenie, obniżenie sprawności organizmu, a także uraz ciała lub śmierć;
4) ześlizgu – rozumie się przez to urządzenie stanowiące wyposażenie strażnicy pozwalające podczas alarmu na opuszczanie się strażaków po słupie ześlizgu, poprzez otwór w stropie, w celu jak najszybszego wyjazdu do akcji ratowniczej;
5) pojeździe pożarniczym – rozumie się przez to pojazdy ratownicze, gaśnicze i specjalistyczne, przeznaczone do ćwiczeń, szkolenia i akcji ratowniczych;
6) sprzęcie specjalistycznym (ratowniczo-gaśniczym) – rozumie się przez to przedmioty, maszyny, urządzenia, przenośne lub przewoźne, stosowane przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, służące do prowadzenia akcji ratowniczych;
7) sprawianiu sprzętu specjalistycznego – rozumie się przez to zespół czynności mających na celu przygotowanie sprzętu do akcji ratowniczej, ćwiczeń lub szkolenia, w tym np. składanie, rozstawianie i ustawianie tego sprzętu;
8) środkach ochrony indywidualnej strażaka – rozumie się przez to urządzenia lub wyposażenie przewidziane do noszenia bądź trzymania w celu ochrony strażaka przed zagrożeniami, które mogą mieć wpływ na jego bezpieczeństwo i zdrowie;
9) strefie zagrożenia – rozumie się przez to obszar, w którym występuje zagrożenie dla życia lub zdrowia;
10) dekontaminacji – rozumie się przez to usuwanie skażeń powstałych na skutek działania substancji chemicznych na ludzi, zwierzęta i sprzęt; rozróżnia się dekontaminację wstępną – na terenie akcji ratowniczej, oraz dekontaminację właściwą – poza terenem akcji, w celu całkowitego usunięcia skażenia.
1) wyznacza stanowiska pracy i organizuje przebieg ćwiczeń lub szkoleń zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny służby;
2) zapewnia stosowanie środków ochrony indywidualnej;
3) uwzględnia zabezpieczenie strażaków przed czynnikami niebezpiecznymi, szkodliwymi i uciążliwymi;
4) egzekwuje przestrzeganie przez strażaków przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny służby;
5) uwzględnia zgłaszane przez strażaków niedyspozycje psychofizyczne.
2. Bezpośredni przełożony strażaków we własnym zakresie niezwłocznie likwiduje stwierdzone lub zgłoszone zagrożenia życia lub zdrowia strażaków oraz inne uchybienia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny służby, a w przypadku braku takiej możliwości zgłasza je kierownikowi jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej.
3. Do czasu likwidacji zagrożenia bezpośredni przełożony lub osoba, o której mowa w ust. 1, zabezpiecza strażaków przed jego skutkami, a niesprawny sprzęt specjalistyczny lub środki ochrony indywidualnej wycofuje z użycia i skutecznie zabezpiecza przed ponownym wykorzystaniem.
2. Szkolenie oraz ćwiczenia, o których mowa w ust. 1, powinny uwzględniać również zagrożenia, o których mowa w § 5, w celu przygotowania sprzętu specjalistycznego i środków ochrony indywidualnej odpowiednich dla tego typu zagrożeń.
DZIAŁ DRUGI
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej
Rozdział 1
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby w zakresie użytkowania obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej
§ 9.
2. Wyjazd z jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej na drogę publiczną zapewnia dobrą widoczność i jest oznakowany znakami ostrzegawczymi.
3. Na najbliższych drogach publicznych prowadzących do obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej zainstalowane są uliczne sygnalizacje ostrzegawcze, uruchamiane w chwili ogłoszenia alarmu i wstrzymujące w tym czasie ruch pojazdów na tych drogach.
2. Skrzydła drzwiowe do ześlizgu są stale zamknięte w sposób uniemożliwiający ich przypadkowe otwarcie, a po otwarciu – samoczynnie unieruchamiane.
3. Drzwi otwiera się ręcznie, a unieruchamia poprzez urządzenie zamontowane przy krawędziach skrzydeł drzwi.
4. Urządzenie unieruchamiające skrzydła drzwiowe nie może powodować zaczepiania się lub potknięcia o jego wystające części.
5. Do ześlizgu nie instaluje się drzwi wahadłowych lub drzwi posiadających przeszklenie.
6. Wnętrze ześlizgu wyposaża się w oświetlenie włączające się samoczynnie w chwili otwarcia jednego ze skrzydeł drzwiowych.
7. Nad drzwiami do ześlizgu umieszcza się oświetlenie ostrzegawcze w kolorze czerwonym oraz urządzenie akustyczne informujące o pozostawaniu skrzydeł drzwiowych w pozycji otwartej.
8. Skrzydła drzwi do ześlizgu oznacza się na obrzeżach pasem o szerokości 0,07 m w kolorze czarnym, a pozostałe powierzchnie skrzydeł – kolorem żółtym. Na wysokości 1,7 m od podłogi na całej szerokości drzwi umieszcza się dobrze widoczny napis w kolorze czarnym „UWAGA ZEŚLIZG – KORZYSTAĆ TYLKO W CZASIE ALARMU”.
9. Do ześlizgu doprowadza się tylko jedno wejście.
10. Słup ześlizgu ma średnicę od 0,15 m do 0,30 m oraz gładką powierzchnię.
11. Średnica otworu w stropie ześlizgu wynosi co najmniej 1,15 m.
12. Podłoże pod ześlizgiem stanowi poduszka amortyzacyjna, której zewnętrzna krawędź znajduje się w odległości większej niż 0,5 m od słupa ześlizgu, a górna jej powierzchnia – na poziomie podłogi. Słup ześlizgu jest umiejscowiony w odległości większej niż 1,0 m od krawędzi najbliżej położonej stałej lub ruchomej przeszkody.
1) wyłącznie w czasie alarmów i szkolenia;
2) bezwzględnie w odzieży osłaniającej tułów i kończyny;
3) wyłącznie w sytuacji, gdy na słupie ześlizgu lub na poduszce amortyzacyjnej nie znajduje się inny strażak.
1) progów w drzwiach;
2) drzwi wahadłowych;
3) drzwi wyposażonych w zamki powodujące zaczepianie się o nie.
2. Dopuszcza się instalowanie drzwi przeszklonych szkłem niepowodującym urazów po jego stłuczeniu.
1) instalację grzewczą zapewniającą utrzymanie temperatury w jego wnętrzu nie niższej niż + 5 °C;
2) mechaniczną instalację wyciągu spalin.
2. Pojazdy znajdujące się w garażu ustawia się wyłącznie na wyznaczonych dla nich stanowiskach i podłącza się do instalacji wyciągu spalin.
3. Granicę stanowiska w garażu oznacza się na powierzchni podłogi pasem koloru białego o szerokości 0,1 m.
4. Pomiędzy stanowiskiem a ścianami lub elementami konstrukcyjnymi garażu, jak również za i przed pojazdem, zapewnia się przejście o szerokości nie mniejszej niż 1,2 m; odstępy pomiędzy pojazdami umożliwiają swobodne otwieranie drzwi pojazdów.
5. W przypadku braku możliwości adaptacji pomieszczenia garażu w celu spełnienia warunków określonych w ust.1, załoga zajmuje miejsca dopiero po wyjeździe pojazdu z garażu.
6. Elementy konstrukcyjne, zapadki drzwi garażowych i inne elementy stwarzające możliwość uderzenia lub potknięcia się o nie oznacza się przemiennymi, żółto-czarnymi, ukośnymi pasami ostrzegawczymi.
7. Drzwi łączące ciągi komunikacyjne z garażem nie mogą otwierać się na zewnątrz garażu.
8. W garażach:
1) przed uruchomieniem silników włącza się instalację wyciągu spalin, a w razie jej niesprawności lub braku – nie uruchamia się silników przed otwarciem bram garażowych;
2) ogranicza się pracę silników do niezbędnego minimum.
1) przeszklenie na powierzchni nie mniejszej niż 25 % szkłem lub innym tworzywem niepowodującym urazów po jego stłuczeniu;
2) urządzenia blokujące po ich otwarciu.
2. Bramy garażowe otwierane automatycznie wyposaża się w system:
1) samoczynnego przełączania na zasilanie z rezerwowego źródła prądu, z zachowaniem możliwości otwierania ręcznego;
2) ostrzegawczo-zabezpieczający, informujący o ich otwieraniu i zamykaniu;
3) blokujący, przy napotkaniu przeszkody podczas zamykania.
2. System, o którym mowa w ust. 1, na wypadek awarii ma zapewnione dodatkowe zasilanie z rezerwowego źródła prądu.
2. W przedziałach komory dymowej oraz przy każdej przeszkodzie umieszcza się przyciski sygnalizacyjne i przyciski bezpieczeństwa połączone z pulpitem kontrolnym lub wyświetlaczem.
3. W przypadku wyposażenia komory dymowej w kamery umożliwiające obserwację ćwiczącego oraz w czujniki jego lokalizacji, połączone z pulpitem kontrolnym, dopuszcza się możliwość odstąpienia od wymogów określonych w ust. 2.
4. Z chwilą włączenia sygnalizacji alarmowej włącza się automatycznie instalacja oświetleniowa i oddymiająca.
5. W pomieszczeniach komory dymowej, w których stosuje się środki pozorujące zadymienie, instalacja nawiewno-wyciągowa zapewnia całkowitą wymianę powietrza w czasie nie dłuższym niż 90 sekund od chwili włączenia sygnalizacji alarmowej.
6. Kontenerowe i przewoźne ćwiczebne komory dymowe ustawia się w pobliżu budynków z dostępnymi dla ćwiczących pomieszczeniami higieniczno-sanitarnymi umożliwiającymi ćwiczącemu umycie się i kąpiel w ciepłej, bieżącej wodzie.
2. Szerokość i wysokość drzwi do tych komór dobiera się w sposób zapewniający natychmiastową ewakuację wszystkim ćwiczącym.
3. Drzwi ewakuacyjne otwierają się na zewnątrz oraz zamykają się w sposób umożliwiający ich otwarcie od wewnątrz i z zewnątrz w każdej fazie ćwiczenia.
1) przygotowania, przechowywania i spożywania posiłków;
2) czyszczenia i suszenia odzieży.
Rozdział 2
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby dotyczące wyposażenia technicznego obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej
§ 21.
1) odbiorze przeprowadzonym przez organ dozoru technicznego lub przez inny właściwy organ, w przypadku gdy sprzęt podlega takiemu odbiorowi;
2) sprawdzeniu kompletności dokumentacji technicznej.
2. Użytkowanie sprzętu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia:
1) obsługę przez wykwalifikowany personel zapoznany z instrukcją i przeszkolony w zakresie używania sprzętu;
2) przestrzeganie przez personel, o którym mowa w pkt 1, wymagań w zakresie dbałości o sprzęt i jego prawidłowe używanie zgodnie z przeznaczeniem;
3) przechowywanie sprzętu w warunkach określonych w dokumentacji technicznej.
3. Zapewnia się terminową konserwację, przeglądy techniczne i naprawy sprzętu, o którym mowa w ust. 1, przez wykwalifikowany personel techniczny.
1) zasady użytkowania;
2) zasady konserwacji;
3) sposoby zabezpieczenia strażaka.
2. Przed rozpoczęciem ćwiczeń lub szkolenia strażak zapoznaje się z postanowieniami instrukcji w zakresie zasad użytkowania wspinalni oraz sposobów zabezpieczenia.
2. Wspinalnia wykorzystywana do suszenia węży pożarniczych posiada mechanizm wyciągowy i mocujący węże, tak usytuowany i zabezpieczony, aby skutecznie chronił węże przed ewentualnym upadkiem.
DZIAŁ TRZECI
Wymagania w zakresie zabezpieczenia medycznego strażaków podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń lub szkolenia
§ 24.
2. Decyzję o ustaniu zagrożenia, o którym mowa w ust. 1, podejmuje kierujący akcją ratowniczą albo organizator ćwiczeń lub szkolenia.
3. Ćwiczenia lub szkolenie, o których mowa w ust. 1, są zabezpieczane przez zespół ratownictwa medycznego inny niż pozostający w gotowości na danym terenie.
2. Strażak realizujący zadania z zakresu akcji ratowniczych i pomocy humanitarnej poza granicami państwa podlega szczepieniom ochronnym, z uwzględnieniem zagrożeń występujących w przewidywanym rejonie działań.
DZIAŁ CZWARTY
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas ćwiczeń lub szkolenia
Rozdział 1
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby wobec organizatorów i uczestników ćwiczeń lub szkolenia
§ 30.
2. W przypadku specjalistycznych ćwiczeń lub szkolenia strażak dodatkowo okazuje orzeczenie lekarskie o zdolności do odbywania specjalistycznych ćwiczeń.
1) nie prowadzi się ćwiczeń lub szkolenia w miejscach o dużym natężeniu ruchu bez uprzedniego zabezpieczenia tych miejsc;
2) nie prowadzi się ćwiczeń na powierzchni akwenu i pod powierzchnią akwenu w miejscach niebezpiecznych bez właściwego nadzoru oraz sprzętu ratunkowego;
3) nie prowadzi się ćwiczeń lub szkolenia na wysokości i poniżej poziomu terenu oraz z użyciem statku powietrznego, bez zapewnienia strażakowi bezpieczeństwa i bez środków łączności;
4) nie wykorzystuje się osób do pozoracji podczas ćwiczeń lub szkolenia na wysokości i poniżej poziomu terenu oraz na wodzie i pod wodą, jeżeli zagrażałoby to ich życiu lub zdrowiu.
2. Teren ćwiczeń lub szkolenia zabezpiecza się przed dostępem osób postronnych niebiorących udziału w ćwiczeniach lub szkoleniu.
1) sprawdza obiekt i stanowisko, w którym będą prowadzone ćwiczenia lub szkolenie, oraz sprzęt przeznaczony do ćwiczeń, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości – powoduje ich usunięcie;
2) sprawdza, czy wszyscy uczestnicy ćwiczeń lub szkolenia posiadają wymagane środki ochrony indywidualnej;
3) omawia ich przebieg, a także organizację łączności i sposób przekazania decyzji o ich przerwaniu;
4) omawia warunki bezpieczeństwa związane z występującymi zagrożeniami.
2. W przypadku stwierdzenia podczas ćwiczeń lub szkolenia niesprawności środków, o których mowa w ust. 1, strażak informuje o tym prowadzącego, który wymienia niesprawne środki ochrony indywidualnej na sprawne.
1) niebezpieczeństwa zagrażającego życiu lub zdrowiu uczestników;
2) uchybień organizacyjno-technicznych;
3) nieprawidłowego wykonywania elementów ćwiczeń lub szkolenia oraz nieprzestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny służby.
1) ćwiczeń z użyciem:
a) linek i linkowych aparatów ratowniczych,
b) worów i rękawów ratowniczych,
c) sprzętu ochrony dróg oddechowych,
d) ubrań izolujących cały organizm,
e) drabin i podnośników;
2) dźwigania i przenoszenia ciężarów o masie większej niż połowa dopuszczalnych wartości określonych przez normy ręcznego dźwigania i przenoszenia ciężarów;
3) rozwijania i zwijania po drabinach użytego do zajęć sprzętu;
4) obsługi urządzeń elektrycznych pod napięciem;
5) przecinania, rozłupywania lub rozbijania przedmiotów albo materiałów;
6) zdejmowania sprzętu z dachu samochodu pożarniczego;
7) eksploatacji specjalistycznego sprzętu ratownictwa chemicznego, ekologicznego i technicznego,
8) zajęć na wodzie i na wysokości oraz poniżej poziomu terenu;
9) zajęć z użyciem psów ratowniczych.
2. Zakazu stosowania kryterium czasowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 i 9, nie stosuje się podczas egzaminów, testów i sprawdzianów.
Rozdział 2
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas ćwiczeń lub szkolenia na wysokości i poniżej poziomu terenu
§ 40.
1) stateczność ustawienia i zabezpieczenia drabin;
2) mocowanie lin, linkowych aparatów ratowniczych oraz worów i rękawów ratowniczych;
3) kompletność wyposażenia, prawidłowe założenie i stosowanie przez ćwiczących środków ochrony indywidualnej;
4) zabezpieczenie miejsc grożących wypadkiem;
5) stosowanie autoasekuracji oraz zasady „dwóch niezależnych punktów wpięcia w linę” przy wykorzystaniu sprzętu specjalistycznego.
1) opuszczania ślizgiem po bocznicach drabiny;
2) wykonywania skoków ćwiczebnych na skokochrony i ratownicze poduszki pneumatyczne.
Rozdział 3
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas ćwiczeń lub szkolenia na wodzie (lodzie) lub pod wodą (lodem)
§ 42.
1) powiadamia właściciela drogi wodnej o planowanych ćwiczeniach lub szkoleniu;
2) oznacza miejsca ich prowadzenia;
3) wyznacza do kierowania nimi strażaków, którzy posiadają doświadczenie i umiejętności z zakresu prowadzenia działań w takich warunkach;
4) wyposaża uczestników ćwiczeń lub szkolenia przebywających na powierzchni wody i w bezpośredniej bliskości jej brzegów oraz na jednostkach pływających, a także na akwenach zalodzonych, w środki ochrony indywidualnej, a w szczególności w:
a) kombinezon ratunkowy, kamizelkę asekuracyjną lub inne środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed utonięciem,
b) środki sygnalizacji wizualnej lub dźwiękowej,
c) nóż ratowniczy;
5) wyposaża zastępy ratownicze uczestniczące w ćwiczeniach lub szkoleniu, poza zestawem ratownictwa medycznego, również w nosze pływające, a specjalistyczne grupy wodno-nurkowe – w zapas tlenu w ilości co najmniej 1 500 litrów;
6) zabezpiecza wykonywanie prac podwodnych zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa.
1) w niesprzyjających warunkach hydro- i meteorologicznych,
2) w nocy,
3) przy prędkości prądu wody większej niż 0,5 m/s,
4) w przestrzeniach zamkniętych
– stosuje się sprzęt, środki ratownicze i łączności, odpowiednie do występujących zagrożeń.
2. Nie wykonuje się zadań i czynności samowolnie, a także bez wymaganych zabezpieczeń.
Rozdział 4
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas ćwiczeń lub szkolenia z użyciem materiałów do pozoracji
§ 46.
1) zapłonniki i świece dymne przechowuje i transportuje się oddzielnie;
2) zapłonniki włożone w otwory świec zapala się wyciągniętą ręką; nie wolno pochylać się w tym czasie nad świecą;
3) zapala się świece niewykazujące uszkodzenia;
4) w ręku przetrzymuje się wyłącznie niezapalone granaty dymne;
5) rakietnice sygnalizacyjne nosi się niezaładowane, a naboje wprowadza się do lufy dopiero przed oddaniem strzału.
Rozdział 5
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas ćwiczeń lub szkolenia z wykorzystaniem statku powietrznego
§ 49.
1) dojście lub dojazd do statku powietrznego następuje po wezwaniu przez pilota lub załogę tego statku;
2) kontakt z pilotem lub załogą nawiązuje się drogą radiową lub za pomocą umówionych znaków gęstowych;
3) przy podchodzeniu lub podjeżdżaniu do śmigłowców zachowuje się szczególną ostrożność, zwracając uwagę na wirujące łopaty wirnika i śmigło ogonowe;
4) zezwala się na podejście strażaków do statku powietrznego wyłącznie z boku, w strefach dozwolonych – bezpiecznych;
5) zezwala się na dojazd pojazdów wyłącznie z boku statku powietrznego na odległość nie mniejszą niż dwa metry od jakiegokolwiek jego elementu.
DZIAŁ PIĄTY
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas akcji ratowniczych
Rozdział 1
Wymagania ogólne
§ 51.
2. Pojazdy pożarnicze dysponowane do akcji za pierwszym pojazdem posiadają obsadę zapewniającą skuteczne i bezpieczne prowadzenie działań.
1) przestrzega procedur i zasad określonych we właściwym terytorialnie planie ratowniczym;
2) używa sprzętu specjalistycznego zgodnie z instrukcją obsługi;
3) melduje dowódcy nadzorującemu odcinek akcji ratowniczej o każdym przypadku oddalenia się i powrotu na teren tego odcinka.
1) rozpoznaje zagrożenia, informuje o ich występowaniu oraz wydaje polecenia mające na celu właściwe zabezpieczenie strażaka przed ich następstwami;
2) wyznacza strefy zagrożenia;
3) kieruje do wszystkich działań gaśniczych i ratowniczych co najmniej dwóch strażaków, wyznaczając spośród nich dowódcę;
4) ustala sygnały i środki alarmowe oraz odwód niezbędny do udzielenia natychmiastowej pomocy poszkodowanym i zagrożonym;
5) rozpoznaje i ustala najbezpieczniejsze drogi odwrotu lub ewakuacji;
6) nadzoruje pracę strażaków oraz stan ich zabezpieczenia na stanowiskach szczególnie zagrożonych,
7) współpracuje z personelem technicznym nadzorującym poszczególne urządzenia i instalacje techniczne.
2. Kierujący akcją ratowniczą, w zależności od rodzaju wykonywanych czynności ratowniczych oraz panujących warunków atmosferycznych:
1) dokonuje odpowiednio częstej wymiany strażaków;
2) zapewnia strażakom możliwość ogrzania się i wymiany potrzebnych środków ochrony indywidualnej;
3) zapewnia strażakom napoje i posiłki.
3. Dowódca nadzorujący strefę zagrożenia lub jej wydzieloną część:
1) kontroluje, dla celów bezpieczeństwa, stan liczebny podległych strażaków, w szczególności przebywających w strefie zagrożenia;
2) organizuje, w miarę możliwości, pomiar czasu przebywania strażaków w strefie zagrożenia, z wykorzystaniem urządzeń do tego przeznaczonych lub kart pracy sprzętu dla ochrony dróg oddechowych;
3) podejmuje decyzję o natychmiastowych poszukiwaniach zaginionych w strefie strażaków.
4. W razie zagrożenia wybuchem kierujący akcją ratowniczą stosuje wszelkie możliwe środki zmniejszające ryzyko wybuchu oraz ogranicza do niezbędnego minimum liczbę strażaków znajdujących się w strefie zagrożenia.
2. Strażakom w strefie zagrożenia wyznacza się dwóch strażaków do asekuracji.
1) sprawdza funkcjonowanie sprzętu ochrony dróg oddechowych, a w szczególności urządzeń do otwierania dopływu powietrza, tlenu lub innego czynnika oddechowego, szczelność przylegania maski, szczelność połączeń i złącz oraz wskazania przyrządów określających stan ciśnienia;
2) uruchamia sygnalizatory bezruchu;
3) potwierdza swoją gotowość dowódcy, w tym sprawność systemu łączności i sprzętu ochrony dróg oddechowych;
4) przygotowuje ewentualne drogi ewakuacji.
2. Dowódca utrzymuje łączność ze strażakiem pracującym w sprzęcie ochrony dróg oddechowych.
2. W sytuacji uzyskania informacji, o której mowa w ust. 1, strażak podczas wykonywania czynności ratowniczych może odstąpić od zasad powszechnie uznanych za bezpieczne, po wcześniejszym powiadomieniu o tym kierującego akcją ratowniczą lub dowódcy nadzorującego strefę zagrożenia.
Rozdział 2
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas używania środków transportu
§ 59.
2. Dowódca lub dysponent pojazdu nie może żądać zwiększenia prędkości pojazdu, natomiast może, ze względów bezpieczeństwa, nakazać jej zmniejszenie.
3. Wyposażenie pojazdu oraz przewożony sprzęt są zamocowane w sposób uniemożliwiający ich przemieszczanie w czasie jazdy.
2. Załodze pojazdu pożarniczego zabrania się w czasie jazdy:
1) wychylania się i otwierania drzwi;
2) zajmowania miejsc innych niż ustalone;
3) jazdy na stopniach i innych zewnętrznych elementach pojazdu;
4) palenia tytoniu;
5) opuszczania pojazdu;
6) prowadzenia zbędnych rozmów z kierowcą;
7) zdejmowania hełmów;
8) jazdy bez zapiętych pasów bezpieczeństwa, w przypadku wyposażenia pojazdu w takie pasy.
Rozdział 3
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas obsługi sprzętu specjalistycznego
§ 62.
2. Sprzęt specjalistyczny na nierównym podłożu mocuje się w sposób uniemożliwiający jego zsunięcie się lub przewrócenie.
3. W strefach zagrożonych wybuchem stosuje się sprzęt specjalistyczny w wykonaniu przeciwwybuchowym.
4. Podczas pracy sprzęt oświetleniowy nie może powodować oślepiania strażaków, w szczególności pracujących na wysokości, a także kierowców i obsługujących sprzęt specjalistyczny.
2. Zastrzeżenie, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy sytuacji, gdy strażak znajduje się w koszu drabiny lub na podeście roboczym.
1) w pobliżu napowietrznych przewodów elektrycznych i innych urządzeń znajdujących się pod napięciem, jeżeli zachodzi możliwość porażenia strażaka prądem;
2) podczas burz i silnych wiatrów.
Rozdział 4
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w transporcie
§ 66.
1) każdorazowo przed wejściem na drogę strażak zachowuje szczególną ostrożność, upewniając się, że nie ma zagrożenia ze strony innych pojazdów;
2) w pojazdach pożarniczych włącza się światła pozycyjne i ostrzegawcze;
3) w odpowiednich odległościach od pojazdów ustawia się lampy sygnalizacyjne i znaki ostrzegawcze, zgodnie z zasadami określonymi w przepisach dotyczących ruchu drogowego;
4) do zabezpieczenia lub zamknięcia drogi używa się, w miarę potrzeby, pojazdów pożarniczych.
1) dojeżdża się do statku powietrznego od strony nawietrznej, wyłącznie po stabilnym gruncie;
2) ustawia się pojazdy tak, aby w razie konieczności łatwo mogły zmienić pozycję;
3) zabezpiecza się oczy przed pyłem i zanieczyszczeniami;
4) zabezpiecza się lub usuwa wszystkie luźne przedmioty w rejonie lądowiska mogące unieść się w strumieniu powietrza oraz zamyka się drzwi pojazdu.
Rozdział 5
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w obrębie zagrożenia substancjami chemicznymi
§ 74.
1) dojeżdża się do miejsca zdarzenia od strony nawietrznej;
2) zapewnia się możliwość natychmiastowego wycofania sił i środków;
3) zachowuje się szczególną ostrożność, zwłaszcza przy przeprowadzaniu rozpoznania;
4) podczas rozpoznania stosuje się sprzęt ochrony dróg oddechowych;
5) w przypadku zidentyfikowania substancji chemicznej stosuje się środki ochrony indywidualnej właściwe dla tego zagrożenia;
6) w przypadku niezidentyfikowania substancji stosuje się środki ochrony indywidualnej właściwe dla zagrożeń najbardziej podobnych do występujących w danym momencie;
7) wyznacza się i oznacza strefy niebezpieczne zagra zające życiu i zdrowiu ludzi oraz środowisku;
8) bezpośrednie specjalistyczne czynności ratownicze przeprowadzają osoby odpowiednio przeszkolone;
9) zachowuje się szczególną ostrożność przy otwieraniu pomieszczeń i zbiorników;
10) otwierając pomieszczenia i zbiorniki, uwzględnia się parametry niebezpieczne substancji stwarzające możliwość wystąpienia pożaru, wybuchu lub niekontrolowanej emisji;
11) kontroluje się zasięg i stężenie substancji chemicznych przy użyciu dostępnych przyrządów kontrolno-pomiarowych;
12) osoby, które zostały narażone na bezpośredni kontakt z substancjami chemicznymi, po zdjęciu skażonej odzieży, poddaje się dekontaminacji oraz zapewnia się im pomoc medyczną;
13) czynności ratownicze, o ile jest to możliwe, wykonuje się od strony nawietrznej.
2. Strażaków pracujących w strefie zagrożenia zabezpiecza co najmniej dwóch strażaków przygotowanych do natychmiastowego wejścia w strefę.
3. Na miejscu akcji ratowniczych, o których mowa w ust. 1, przeprowadza się dekontaminację wstępną ludzi, zwierząt, sprzętu specjalistycznego i środków ochrony indywidualnej. Sposób jej przeprowadzenia dostosowuje się do możliwości sprzętowych oraz potrzeb wynikających z powstałego zagrożenia. Po zakończeniu akcji przeprowadza się dekontaminację właściwą.
4. Z uwagi na zagrożenie życia lub zdrowia przeprowadzenie dekontaminacji, o których mowa w ust 3, jest obowiązkowe.
2. Sprzęt oczyszczający dobiera się w zależności od występujących w atmosferze substancji, prowadząc stały monitoring stężenia tlenu.
3. Stosując sprzęt ochrony dróg oddechowych, zakłada się i zdejmuje maski wyłącznie w atmosferze niezanieczyszczonej substancjami szkodliwymi, a jednocześnie w miejscach położonych jak najbliżej obszaru, na którym prowadzona jest akcja ratownicza.
4. Przed założeniem maski strażak posiadający ruchome protezy zębowe wyjmuje je z jamy ustnej.
2. Ze strażakami wprowadzonymi do strefy zagrożenia kierujący akcją ratowniczą utrzymuje łączność.
3. W czasie akcji ratowniczych z użyciem ubrań gazoszczelnych zapewnia się:
1) odpowiednio częstą wymianę strażaków biorących udział w akcji;
2) warunki do odpoczynku;
3) odpowiednią ilość napojów;
4) rezerwę środków ochrony indywidualnej;
5) rezerwę suchej odzieży;
6) środki łączności i sygnalizacji.
2. Strażaka prowadzącego dekontaminację wstępną wyposaża się w niezbędne środki ochrony indywidualnej i środki neutralizujące odpowiednie do występującego zagrożenia.
3. Wychodząc ze strefy zagrożenia, przed zdjęciem ubrania gazoszczelnego należy je oczyścić i wstępnie zdekontaminować.
4. Po zdjęciu ubrania gazoszczelnego należy:
1) zabezpieczyć strażaka przed wychłodzeniem organizmu;
2) zapewnić strażakowi możliwość przebrania się w suchą odzież.
5. W czasie transportu sprzętu specjalistycznego i środków ochrony indywidualnej, po dekontaminacji wstępnej oraz w czasie dekontaminacji właściwej, przestrzega się zasad bezpieczeństwa i higieny pracy określonych w przepisach dotyczących występowania czynników chemicznych.
6. Ponowne użycie ubrania gazoszczelnego jest możliwe wyłącznie po wykonaniu zabiegów konserwujących, określonych instrukcją producenta.
Rozdział 6
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w obrębie zagrożenia niewypałami (niewybuchami), amunicją i materiałami wybuchowymi
§ 78.
2. W sytuacji wyjątkowej, w razie wprowadzenia strażaka na taki teren, współpracuje się z saperami oraz z personelem fachowym w zakresie materiałów wybuchowych i działa ze szczególną ostrożnością, wykorzystując wszelkie osłony.
Rozdział 7
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w obrębie zagrożenia prądem elektrycznym
§ 79.
Rozdział 8
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w obrębie zagrożenia materiałami promieniotwórczymi
§ 81.
2. Strażak prowadzi czynności ratownicze i wspomaga działania służb odpowiedzialnych za likwidację zagrożeń radiacyjnych – poza strefą zagrożenia.
Rozdział 9
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w czasie katastrof budowlanych oraz awarii technicznych
§ 83.
1) wpadnięciem do wnętrza szybu dźwigowego;
2) opadnięciem kabiny, urządzeń dźwigowych, mechanizmów lub ich części na osoby znajdujące się w szybie dźwigowym;
3) przypadkowym uruchomieniem lub uszkodzeniem mechanizmów mogących spowodować obrażenia strażaka.
Rozdział 10
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia czynności ratowniczych na wysokości oraz poniżej poziomu terenu
§ 86.
2. W sytuacji, o której mowa w § 57 ust. 1, dopuszcza się zastosowanie innych, dostępnych w danym momencie, środków ochrony indywidualnej strażaka.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, linię wężową zabezpiecza się przed upadkiem podpinką linkową.
1) sprawia się ją tak, aby w trakcie używania nie straciła stateczności;
2) wchodzi się na drabinę i schodzi przodem do drabiny.
2. Drabina przystawna powinna wystawać ponad powierzchnię, na którą prowadzi, co najmniej o trzy szczeble.
3. W przypadku konieczności wejścia przez otwory w ścianach budynku, ustawia się drabinę z boku otworu, w sposób umożliwiający bezpieczne przejście z drabiny na dolną krawędź otworu. Kierujący akcją ratowniczą, w uzasadnionych przypadkach, może podjąć decyzję o innym ustawieniu drabiny przystawnej.
4. Drabiny wieloczęściowe łączone lub wysuwane są używane w taki sposób, aby zapobiec przemieszczaniu się ich części względem siebie.
Rozdział 11
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w czasie gaszenia pożarów
§ 92.
1) utrzymuje łączność i kontroluje czas przebywania strażaka w strefie zagrożenia zapewniający bezpieczny odwrót lub ewakuację;
2) zapewnia asekurowanie strażaka za pomocą linki ratowniczej podczas akcji ratowniczej na terenach podmokłych i torfowiskach;
3) przed przystąpieniem do akcji ratowniczej w pomieszczeniu zadymionym, sprawdza wyposażenie strażaka w środki ochrony indywidualnej, sygnalizator bezruchu, sprzęt oświetleniowy i w sprzęt łączności bezprzewodowej.
1) na szlaku komunikacyjnym, oznacza się je i zabezpiecza;
2) unika się tarasowania liniami przejść, drzwi, schodów i innych szlaków komunikacyjnych;
3) pionowo, podwiesza się je i zabezpiecza przed obsuwaniem.
2. Prowadząc linię wężową po drabinie:
1) w czasie wchodzenia i schodzenia po drabinie umieszcza się linię wężową między nogami, przy jednoczesnym przewieszeniu prądownicy przez bark ku tyłowi;
2) w czasie wnoszenia linii wężowej po drabinie przydziela się strażakowi co najwyżej jeden odcinek linii wężowej.
3. Buduje się i prowadzi linię wężową bez zasilania jej wodą.
4. Na stanowisko gaśnicze w budynku wciąga się linię wężową za pomocą linki dopiero po przejściu strażaka z drabiny do wnętrza budynku.
5. Podczas wciągania linii wężowej z prądownicą zabezpiecza się prądownicę przed możliwością odłą czenia.
6. Nie zwiększa się i nie zmniejsza w sposób gwałtowny ciśnienia wody w linii wężowej.
1) kieruje go w sposób niepowodujący zniszczenia konstrukcji obiektu lub jego zawalenia;
2) nie używa zwartego prądu wody przy pożarach pyłów i materiałów pylących oraz w przypadku wytworzenia mieszanin wybuchowych przez te substancje;
3) nie używa prądu wody i piany do gaszenia materiałów i surowców wchodzących z wodą w niebezpieczne reakcje;
4) nie kieruje prądu gaśniczego na ludzi.
2. Operujący prądem gaśniczym może używać rozproszonego prądu wody do gaszenia odzieży na człowieku.
3. Podczas zajmowania stanowiska gaśniczego, zwłaszcza w przypadku zagrożenia wybuchem, stosuje się odpowiednio § 93.
Rozdział 12
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych na wodzie (lodzie) i pod wodą (lodem) oraz na obszarach powodziowych, zalewowych i zalodzonych
§ 96.
1) oświetlenie terenu;
2) sprzęt i oświetlenie nawigacyjne;
3) indywidualne środki łączności, sygnalizacji i oświetlenia;
4) rezerwę suchej odzieży;
5) warunki do odpoczynku;
6) wymianę strażaków biorących udział w akcji.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, strażak przed rozpoczęciem akcji nakłada kamizelkę ratunkową oraz zabezpiecza się linką ratowniczą.
Rozdział 13
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby podczas prowadzenia akcji ratowniczych w czasie nadzwyczajnych zjawisk pogodowych
§ 99.
1) zapewnia się stałe monitorowanie strefy zagrożenia;
2) unika się gromadzenia sprzętu i zajmowania stanowisk w pobliżu drzew i obiektów, szczególnie w pobliżu słupów i kominów;
3) zwraca się uwagę na zerwane kable, przewody oraz urządzenia zagrażające porażeniem prądem elektrycznym.
1) zachowuje się szczególną ostrożność przy używaniu sprzętu ochrony dróg oddechowych w związku z możliwością wystąpienia nieprawidłowości w jego pracy na skutek mrozu;
2) zachowuje się ciągłość przepływu wody w liniach wężowych;
3) przy wyznaczaniu stanowisk gaśniczych uwzględnia się przeciążenia konstrukcji budowlanej wskutek zamarzania wody użytej do gaszenia;
4) zachowuje się szczególną ostrożność w pobliżu linii wężowych i na stanowiskach gaśniczych w związku z możliwością powstania oblodzeń;
5) zapewnia się rezerwę suchej odzieży;
6) zapewnia się wymianę strażaków uczestniczących w akcji.
DZIAŁ SZÓSTY
Przepisy końcowe
§ 101.
2. Wymagania wobec pozostałych obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 1, stosuje się od dnia 1 stycznia 2012 r.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji: G. Schetyna
|
1) Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji kieruje działem administracji rządowej – sprawy wewnętrzne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. Nr 216, poz. 1604).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 181, poz. 1291 oraz z 2008 r. Nr 86, poz. 521 i Nr 163, poz. 1015.
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 45, poz. 391 i Nr 199, poz. 1938, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 210, poz. 2135 oraz z 2006 r. Nr 220, poz. 1600.
- Data ogłoszenia: 2008-10-10
- Data wejścia w życie: 2009-01-11
- Data obowiązywania: 2009-01-11
- Dokument traci ważność: 2021-10-14
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA