Dziennik Ustaw - rok 2007 nr 192 poz. 1379

1) zasady restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw górniczych;

2) zasady likwidacji kopalń;

3) zasady wypłacania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, zwanego dalej „ekwiwalentem pieniężnym”, rent wyrównawczych, wydawania bezpłatnego węgla w naturze, a także wypłaty zaległych wynagrodzeń;

4) warunki uzyskania dofinansowania na inwestycje początkowe;

5) zasady sprawowania nadzoru właścicielskiego;

6) szczególne uprawnienia gmin górniczych;

7) działania wspierające czyste technologie węglowe oraz monitoring funkcjonowania górnictwa;

8) źródła finansowania zadań określonych w ustawie.

1) przedsiębiorstwo górnicze:

a) spółkę węglową – jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, która prowadzi wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji lub która prowadzi likwidację zakładu górniczego oraz działania polikwidacyjne na terenach górniczych,

b) spółkę, w której Skarb Państwa lub spółki węglowe, posiadają akcje albo udziały, prowadzącą wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji albo która prowadzi likwidację zakładu górniczego, działania polikwidacyjne na terenach górniczych albo zabezpiecza kopalnie przed zagrożeniami wodnymi, gazowymi oraz pożarowymi po zakończeniu likwidacji kopalni,

c) spółkę zależną lub współzależną w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.¹⁾) od spółki w której Skarb Państwa posiada akcje lub udziały, prowadzącą wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji;

2) kopalnia – wyodrębnioną jednostkę organizacyjną przedsiębiorstwa górniczego prowadzącą zakład górniczy;

3) zakład górniczy – służący wydobywaniu węgla kamiennego zakład górniczy w rozumieniu art. 6 pkt 7 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947, z późn. zm.²⁾);

4) gmina górnicza – gminę, na której terenie jest:

a) wykonywana albo była wykonywana po dniu 14 stycznia 1999 r. działalność gospodarcza objęta koncesją na wydobywanie węgla kamiennego i na rzecz której przedsiębiorstwo górnicze jest obowiązane lub było obowiązane po tym dniu uiszczać opłatę eksploatacyjną, o której mowa w art. 84 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze,

b) zlokalizowany albo był zlokalizowany po dniu 14 stycznia 1999 r. zakład górniczy albo część tego zakładu;

5) oznaczona część zakładu górniczego – wydzielony z całości element składowy lub zespół elementów zakładu górniczego, określony przez przedsiębiorcę w związku z planowaną ich likwidacją.

1) emerytalnych,

2) na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego,

3) na ubezpieczenie zdrowotne

– pozostałe do spłaty według stanu na dzień wejścia w życie ustawy, podlegają restrukturyzacji, na zasadach określonych w ust. 2.

2. Przedsiębiorstwo górnicze dokonuje spłaty zobowiązań, o których mowa w ust. 1, do dnia 31 grudnia 2015 r. w równych ratach miesięcznych. W przypadku niedokonania płatności dwóch kolejnych rat miesięcznych, zobowiązania te stają się natychmiast wymagalne.

2. Właściwy organ przedsiębiorstwa górniczego podejmuje decyzję o likwidacji kopalni, określając:

1) zakres likwidacji kopalni;

2) termin rozpoczęcia likwidacji kopalni;

3) termin zakończenia wydobycia węgla kamiennego;

4) termin zakończenia likwidacji kopalni;

5) osobę likwidatora.

3. Do likwidacji zakładu górniczego lub jego oznaczonej części oraz zadań wykonywanych po zakończeniu jego likwidacji stosuje się przepisy prawa geologicznego i górniczego, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

4. Zakres likwidacji kopalni określa przedsiębiorstwo górnicze w planie ruchu likwidowanego zakładu górniczego.

2. Program przemieszczeń, po zaopiniowaniu przez zakładowe organizacje związkowe działające u pracodawcy oraz przez wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta), na terenie której jest zlokalizowana kopalnia, zatwierdza właściwy organ przedsiębiorstwa górniczego. Opinie te należy przekazać w terminie 30 dni od dnia otrzymania programu przemieszczeń.

3. W przypadku nieprzekazania opinii, o których mowa w ust. 2, program przemieszczeń obowiązuje po upływie 15 dni od dnia, w którym upłynął termin ich przekazania.

2. Zadania związane z naprawianiem szkód wywołanych ruchem zlikwidowanego zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów, są finansowane z dotacji budżetowej.

3. W przypadku gdy likwidację kopalni rozpoczęto po dniu 31 grudnia 2006 r., przedsiębiorstwo górnicze finansuje likwidację kopalni z funduszu likwidacji zakładu górniczego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze.

4. Środki funduszu, o którym mowa w ust. 3, mogą być gromadzone również w postaci bonów skarbowych i obligacji emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa.

5. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie likwidacji kopalń, naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów i działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń,

2) tryb rozliczania przyznanej dotacji budżetowej,

3) szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej

– biorąc pod uwagę zadania wykonywane w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni.

2. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni,

2) tryb rozliczania przyznanej dotacji budżetowej,

3) szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej

– biorąc pod uwagę zapewnienie bezpieczeństwa kopalni oraz upraszczanie systemu odwadniania.

2. Pracownikowi kopalni likwidowanej wchodzącej w skład przedsiębiorstwa górniczego, o którym mowa w art. 8 ust. 1, albo pracownikowi kopalni likwidowanej, której składniki majątkowe zostały wniesione do spółki, o której mowa w art. 9 ust. 1, który uzyska emeryturę lub rentę przed dniem 1 stycznia 2016 r., jest wypłacany przez ZUS, oprócz emerytury lub renty, ekwiwalent pieniężny.

3. Warunkiem otrzymania ekwiwalentu pieniężnego przez osobę, o której mowa w ust. 1 i 2, jest przedłożenie pracodawcy pisemnego oświadczenia o rezygnacji z uprawnienia do pobierania bezpłatnego węgla w naturze.

4. Ekwiwalent pieniężny może otrzymać także osoba, która przed dniem wejścia w życie ustawy, oprócz renty przyznanej na czas określony, pobierała ekwiwalent pieniężny wypłacany przez ZUS, której po upływie okresu, na jaki rentę przyznano, przywrócono prawo do pobierania renty.

5. Byłemu pracownikowi kopalni postawionej w stan likwidacji przed dniem 1 stycznia 2007 r., uprawnionemu do bezpłatnego węgla, który uzyskał rentę przed dniem wejścia w życie ustawy i który po dniu 31 grudnia 2006 r. uzyska emeryturę, jest wypłacany przez ZUS, oprócz emerytury, ekwiwalent pieniężny.

6. W przypadku gdy uprawnienie do bezpłatnego węgla wynika z górniczej renty rodzinnej – wszystkim osobom do niej uprawnionym przysługuje łącznie jeden ekwiwalent pieniężny. W razie podziału renty rodzinnej ekwiwalent pieniężny ulega podziałowi w częściach równych, odpowiednio do liczby uprawnionych.

7. Ekwiwalent pieniężny przysługuje również osobie, która po dniu wejścia w życie ustawy uzyska prawo do renty rodzinnej po emerycie lub renciście, który pobierał ekwiwalent pieniężny wypłacany przez ZUS.

8. Wysokość ekwiwalentu pieniężnego stanowi iloczyn ilości węgla objętego uprawnieniem, która nie może być wyższa niż 3 Mg węgla kamiennego rocznie i przeciętnej średniorocznej ceny zbytu węgla, o której mowa w ust. 9.

9. Minister właściwy do spraw gospodarki, w terminie do dnia 20 stycznia każdego roku, ustala i ogłasza w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, cenę zbytu 1 Mg węgla kamiennego w sortymencie Orzech II, ustalonego według ceny średniej z IV kwartału roku poprzedzającego rok, w którym ekwiwalent pieniężny ma być wypłacany, skorygowaną o przewidywany wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych na rok planowany.

10. Ekwiwalent pieniężny jest wypłacany przez ZUS z dotacji budżetowej.

1) byłemu pracownikowi kopalni postawionej w stan likwidacji przed dniem 1 stycznia 2007 r.;

2) pracownikowi kopalni postawionej w stan likwidacji przed dniem 1 stycznia 2007 r. wchodzącej w skład przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 8 ust. 1, który uzyska emeryturę lub rentę przed dniem 1 stycznia 2016 r.;

3) pracownikowi kopalni postawionej w stan likwidacji przed dniem 1 stycznia 2007 r., której składniki majątkowe zostały wniesione do spółki, o której mowa w art. 9 ust. 1, który uzyska emeryturę lub rentę przed dniem 1 stycznia 2016 r.

2. Ilość pobieranego bezpłatnego węgla w naturze nie może być wyższa niż 3 Mg węgla kamiennego rocznie.

1) szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie ekwiwalentu pieniężnego, bezpłatnego węgla w naturze oraz rent wyrównawczych,

2) tryb rozliczania dotacji budżetowej,

3) szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej

– biorąc pod uwagę rodzaje uprawnień, na finansowanie których będzie przyznana dotacja.

2. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, przedsiębiorstwo, o którym mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę możliwość sprawnej realizacji obowiązku nałożonego na to przedsiębiorstwo.

2. Zaległe wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1, będą wypłacane przez przedsiębiorstwo górnicze wskazane przez ministra właściwego do spraw gospodarki.

3. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, przedsiębiorstwo górnicze, o którym mowa w ust. 2, biorąc pod uwagę możliwość sprawnej realizacji obowiązku nałożonego na to przedsiębiorstwo.

2. Wysokość dofinansowania, o którym mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 30 % ogółu kosztów projektu inwestycyjnego.

3. Przedsiębiorstwo górnicze sporządza plany: operacyjny i finansowy, mające na celu wykazanie, że pomoc finansowa dla projektu inwestycyjnego zapewni efektywność ekonomiczną inwestycji początkowej. Plany te stanowią podstawę dla przedsiębiorstwa górniczego do wystąpienia do ministra właściwego do spraw gospodarki o dofinansowanie projektu inwestycyjnego z dotacji budżetowej.

4. Środki dotacji budżetowej na dofinansowanie projektu inwestycyjnego przekazuje się do dnia 31 grudnia 2010 r.

1) szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz wykorzystania dotacji budżetowej przeznaczonej na dofinansowanie do inwestycji początkowych,

2) tryb rozliczania przyznanej dotacji budżetowej,

3) szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej

– biorąc pod uwagę celowość i efektywność przedsięwzięć inwestycyjnych.

2. Prywatyzacji przedsiębiorstw górniczych dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki.

3. Do prywatyzacji Kompanii Węglowej S.A. stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.⁵⁾).

2. Liczbę akcji przeznaczonych dla pracowników, o których mowa w ust. 1, określa się według stanu na dzień 31 stycznia 2003 r.

2. Przedsiębiorstwo górnicze może pomniejszyć kapitał zapasowy o wartość księgową netto przekazanego mienia.

3. Czynność prawna, o której mowa w ust. 1, nie wymaga zgody ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, o której mowa w art. 5a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa.

2. W celu realizacji zadania, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw gospodarki zleca opracowanie studium wykonalności projektu instalacji do produkcji paliw gazowych i płynnych z węgla kamiennego.

1) sposobu wykorzystania dotacji oraz udzielanej pomocy publicznej;

2) procesu likwidacji kopalń, działań wykonywanych po zakończeniu likwidacji kopalń i naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego oraz zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym;

3) zmian stanu zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego;

4) monitorowania sprzedaży węgla przez producentów, z wyodrębnieniem ilości, parametrów jakościowych, ceny węgla oraz wyników ekonomiczno-finansowych;

5) cen węgla kamiennego u producentów krajowych oraz cen węgla importowanego;

6) przygotowania dokumentacji w celu notyfikacji Komisji Europejskiej pomocy publicznej dla sektora górnictwa węgla kamiennego;

7) archiwizowania i przechowywania dokumentacji osobowej oraz płacowej przedsiębiorstw górniczych i przedsiębiorstw robót górniczych postawionych w stan likwidacji lub upadłości;

8) prowadzenia bazy danych o firmach usługowych wykonujących podziemne prace górnicze w kopalniach.

2. Realizując zadania, o których mowa w ust. 1, Agencja może zlecać wykonanie poszczególnych czynności specjalistom lub podmiotom zatrudniającym pracowników posiadających wiedzę i odpowiednie doświadczenie, niezbędne do wykonywania tych czynności.

1) zadań dotyczących likwidacji kopalń oraz działań wykonywanych po zakończeniu całkowitej likwidacji kopalń realizowanych w przedsiębiorstwach górniczych, o których mowa w art. 8 ust. 1;

2) zadań dotyczących zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalń realizowanych w przedsiębiorstwach górniczych, o których mowa w art. 8 ust. 1 oraz w art. 9 ust. 1;

3) naprawiania szkód wywołanych ruchem zlikwidowanego zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów;

4) aż do wygaśnięcia:

a) ekwiwalentu pieniężnego przysługującego emerytom i rencistom z kopalń, o których mowa w art. 12, wypłacanych przez ZUS,

b) kosztów obsługi wypłat ekwiwalentów, o których mowa w lit. a;

5) roszczeń pracowniczych, w tym z tytułu rent wyrównawczych oraz uprawnień do bezpłatnego węgla dla emerytów i rencistów z kopalń, o których mowa w art. 13 i 14;

6) świadczeń, o których mowa w art. 17, do dnia 31 grudnia 2008 r.;

7) studium wykonalności projektu instalacji do produkcji paliw gazowych i płynnych z węgla kamiennego;

8) monitoringu procesów związanych z funkcjonowaniem górnictwa węgla kamiennego oraz innych czynności zleconych przez ministra właściwego do spraw gospodarki dotyczących restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego.

2. Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki, może określić w projekcie ustawy budżetowej wysokość dotacji przeznaczonej na dofinansowanie inwestycji początkowej, o której mowa w art. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego, w przypadku spełnienia przez przedsiębiorstwo górnicze warunków określonych w tym rozporządzeniu.

3. Dysponentem dotacji, o której mowa w ust. 1 i 2, jest minister właściwy do spraw gospodarki.

4. Podstawą przyznania dotacji na realizację zadań określonych w ustawie jest umowa zawarta między ministrem właściwym do spraw gospodarki a właściwym przedsiębiorstwem górniczym albo umowa zawarta między ministrem właściwym do spraw gospodarki a przedsiębiorstwem realizującym zadania określone w ustawie.

5. Podstawą realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 4, jest umowa zawarta między ministrem właściwym do spraw gospodarki a ZUS.

6. Dotacje wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem podlegają zwrotowi do budżetu państwa w trybie określonym w przepisach o finansach publicznych.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: L. Kaczyński

¹⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 535, Nr 124, poz. 1152, Nr 139, poz. 1324 i Nr 229, poz. 2276, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 145, poz. 1535, Nr 146, poz. 1546 i Nr 213, poz. 2155, z 2005 r. Nr 10, poz. 66, Nr 184, poz. 1539 i Nr 267, poz. 2252 oraz z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 i Nr 208, poz. 1540.

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 133, poz. 934, Nr 170, poz. 1217, Nr 190, poz. 1399 i Nr 249, poz. 1834 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 125 i Nr 82, poz. 556.

³⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz. 1590 i Nr 225, poz. 1635 oraz z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818 i Nr 192, poz. 1378.

⁴⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 156, poz. 775, z 1997 r. Nr 106, poz. 673, Nr 115, poz. 741 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 155, poz. 1014, z 2000 r. Nr 48, poz. 550, z 2001 r. Nr 4, poz. 26, z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 240, poz. 2055, z 2004 r. Nr 99, poz. 1001, Nr 123, poz. 1291 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417 i Nr 183, poz. 1538 oraz z 2006 r. Nr 107, poz. 721.

⁵⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2055, z 2003 r. Nr 60, poz. 535 i Nr 90, poz. 844, z 2004 r. Nr 6, poz. 39, Nr 116, poz. 1207, Nr 123, poz. 1291 i Nr 273, poz. 2703 i 2722, z 2005 r. Nr 167, poz. 1400, Nr 169, poz. 1418, Nr 178, poz. 1479 i Nr 184, poz. 1539 oraz z 2006 r. Nr 107, poz. 721 i Nr 208, poz. 1532.

⁶⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 41 i Nr 154, poz. 1802, z 2002 r. Nr 216, poz. 1826 i Nr 238, poz. 2020 oraz z 2003 r. Nr 90, poz. 844.