REKLAMA

Dziennik Ustaw - rok 2007 nr 177 poz. 1244

Tekst pierwotny

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 14 marca 2006 r. w Wilnie została podpisana Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej o współpracy w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i innych przestępstw oraz współdziałaniu na terenach przygranicznych, w następującym brzmieniu:

UMOWA

między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej o współpracy w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i innych przestępstw oraz współdziałaniu na terenach przygranicznych

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Republiki Litewskiej, zwane dalej „Stronami”:

dążąc do rozwoju i utrwalania stosunków przyjaźni i wzajemnej współpracy między obydwoma państwami w duchu Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy, sporządzonego w Wilnie dnia 26 kwietnia 1994 roku,

zważywszy, że przestępczość zorganizowana stanowi zagrożenie dla porządku społeczno-gospodarczego oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego w obydwu państwach,

przekonane o istotnym znaczeniu współpracy właściwych organów państwowych dla skutecznego zapobiegania i zwalczania przestępczości zorganizowanej,

dążąc do wypracowania optymalnych zasad, form i sposobów wspomnianej współpracy,

świadome konieczności wdrożenia postanowień Układu między Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach, sporządzonego w Schengen dnia 14 czerwca 1985 roku, oraz Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 roku między Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach, sporządzonej w Schengen dnia 19 czerwca 1990 roku, zwanej dalej „Konwencją wykonawczą do Układu z Schengen”,

uznając korzyści wynikające z Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innych poważnych przestępstw, sporządzonej w Warszawie dnia 4 kwietnia 2000 roku, i dążąc do kontynuacji współpracy, uwzględniając członkostwo obydwu państw w Unii Europejskiej,

mając na względzie postanowienia Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych, sporządzonej w Warszawie dnia 26 stycznia 1993 roku,

kierując się zasadami wzajemności, równości i dwustronnych korzyści,

z zastrzeżeniem poszanowania prawa międzynarodowego i prawa wewnętrznego swoich państw,

uzgodniły, co następuje:

Rozdział I

Postanowienia ogólne

Artykuł 1

Zakres współpracy

1. Strony, zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy i przepisami prawa wewnętrznego swoich państw, zobowiązują się zacieśniać współpracę między właściwymi organami ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, zwanymi dalej „właściwymi organami”, w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i innych przestępstw oraz współdziałaniu na terenach przygranicznych.

2. Strony będą współpracować w szczególności w zwalczaniu przestępstw:

1) przeciwko życiu i zdrowiu;

2) związanych z terroryzmem;

3) nielegalnego wytwarzania i obrotu środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi i ich prekursorami, zwanymi dalej „narkotykami”;

4) nielegalnego przekraczania granicy państwowej i przemytu osób oraz innych przestępstw związanych z przekraczaniem granicy państwowej;

5) kradzieży oraz nielegalnego wytwarzania, obrotu i posiadania broni, amunicji, materiałów wybuchowych, substancji chemicznych lub biologicznych, materiałów promieniotwórczych oraz innych niebezpiecznych materiałów, w tym techniki wojskowej, technologii, usług i towarów podwójnego zastosowania;

6) handlu ludźmi, a także bezprawnego pozbawienia wolności człowieka;

7) przeciwko mieniu, w tym kradzieży pojazdów i dóbr kultury, a także nielegalnego obrotu nimi;

8) fałszowania pieniędzy i innych środków płatniczych, dokumentów finansowych i papierów wartościowych oraz innych dokumentów, a także wprowadzania ich do obiegu i posługiwania się nimi jako autentycznymi;

9) gospodarczych (przeciwko ekonomice i zasadom przedsiębiorczości) oraz nielegalnych operacji finansowych, w tym legalizowania dochodów pochodzących z przestępstw;

10) o charakterze korupcyjnym;

11) związanych z funkcjonowaniem systemów lub sieci informatycznych;

12) przeciwko środowisku;

13) sporządzania i rozpowszechniania przedmiotów o treści pornograficznej, a także zmuszania do prostytucji.

3. Strony zobowiązują się także do współpracy w zakresie:

1) poszukiwania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub uchylających się od odbycia orzeczonej kary;

2) poszukiwania osób zaginionych oraz podejmowania czynności związanych z identyfikacją osób o nieustalonej tożsamości i nieznanych zwłok;

3) poszukiwania przedmiotów związanych z popełnionymi przestępstwami;

4) ochrony osób uczestniczących w działaniach operacyjnych lub udzielających pomocy właściwym organom lub organom przygranicznym Stron.

Artykuł 2

Właściwe organy

1. Właściwe organy Stron oraz wyznaczeni przez nie eksperci, w celu realizacji postanowień Umowy, będą współpracować bezpośrednio. Właściwymi organami Stron są:

po Stronie Rzeczypospolitej Polskiej:

– minister właściwy do spraw wewnętrznych,

– minister właściwy do spraw finansów publicznych,

– minister właściwy do spraw instytucji finansowych,

– Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

– Komendant Główny Policji,

– Komendant Główny Straży Granicznej,

– Generalny Inspektor Informacji Finansowej;

po Stronie Republiki Litewskiej:

– Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,

– Departament Policji przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych,

– Służba Ochrony Granicy Państwowej przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych,

– Służba Dochodzeń Przestępstw Finansowych przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych,

– Departament Bezpieczeństwa Państwa,

– Departament Ceł przy Ministerstwie Finansów,

– Służba Dochodzeń Specjalnych.

2. Właściwe organy Stron, w zakresie swoich właściwości, mogą wymieniać oficerów łącznikowych, zawierać porozumienia wykonawcze do niniejszej Umowy i precyzować w nich warunki i tryb współpracy, a także tworzyć punkty kontaktowe o mieszanej obsadzie oraz, w razie potrzeby, odbywać konsultacje.

Artykuł 3

Formy współpracy

1. Realizując niniejszą Umowę właściwe organy Stron będą:

1) wymieniać informacje o:

a) zorganizowanych grupach i związkach przestępczych, ich strukturach, charakterystycznych cechach działalności, a także osobach należących lub podejrzanych o przynależność do takich grup,

b) inspiratorach i organizatorach przestępstw,

c) czasie, miejscu, sposobie popełnienia przestępstwa i jego cechach szczególnych, przedmiocie przestępstwa i podstawie odpowiedzialności oraz o środkach, jakich użyto, żeby zapobiec przestępstwu,

d) przygotowywanych przestępstwach;

2) udzielać, na wniosek właściwych organów drugiej ze Stron, niezbędnych informacji dotyczących:

a) danych osobowych właścicieli, posiadaczy i użytkowników pojazdów, statków wodnych i statków powietrznych, danych identyfikacyjnych i innych dokumentów oraz dokumentów potwierdzających uprawnienia do kierowania nimi,

b) stwierdzenia miejsca pobytu i miejsca zamieszkania, statusu pobytu i kontroli legalności pobytu osób,

c) danych osobowych użytkowników sieci telekomunikacyjnych,

d) danych osobowych obecnych i poprzednich właścicieli, posiadaczy i użytkowników broni,

e) osób prawnych, a także innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą,

f) mogących nastąpić zdarzeń i planowanych działań, w szczególności na terenach przygranicznych;

3) wymieniać:

a) informacje o przedmiotach związanych z popełnieniem przestępstwa, a także wzory tych przedmiotów,

b) informacje o środkach służących do zwalczania przestępczości;

4) na wniosek właściwych organów drugiej ze Stron udzielać innych niezbędnych informacji;

5) na wniosek właściwych organów drugiej ze Stron podejmować odpowiednie czynności i realizować wspólnie uzgodnione działania, w tym wspólne operacje antyterrorystyczne, a także kierować przedstawicieli do połączonych zespołów;

6) na wniosek właściwych organów drugiej ze Stron współpracować w zakresie sporządzania niezbędnych ekspertyz;

7) planować i realizować wspólne programy z zakresu prewencji kryminalnej.

2. W celu realizacji współpracy, o której mowa w niniejszej Umowie, właściwe organy Stron mogą oddelegować swoich funkcjonariuszy do pełnienia zadań, w zakresie swojej właściwości, na terytorium państwa drugiej ze Stron, bez uprawnień zwierzchnich.

Artykuł 4

Współpraca w zwalczaniu terroryzmu

Właściwe organy Stron, w celu zwalczania terroryzmu, będą wymieniać informacje o planowanych i popełnionych aktach terrorystycznych, o sposobach działania sprawców i o ugrupowaniach terrorystycznych oraz podejmować wspólnie inne działania, uzasadnione potrzebą zapobiegania terroryzmowi i jego zwalczania.

Artykuł 5

Współpraca w zwalczaniu nielegalnego obrotu narkotykami

Właściwe organy Stron, w celu zwalczania nielegalnego wytwarzania i obrotu narkotykami, będą:

1) wymieniać informacje o:

a) obrocie narkotykami,

b) miejscach i sposobach wytwarzania i przechowywania narkotyków,

c) miejscach przeznaczenia, trasach i sposobach przewozu narkotyków,

2) udostępniać sobie próbki nowych narkotyków oraz innych substancji trujących.

Artykuł 6

Współpraca w zwalczaniu nielegalnej migracji

Właściwe organy Stron, w celu zwalczania nielegalnego przekraczania granicy państwowej i nielegalnego przemytu osób, będą wymieniać:

1) informacje dotyczące:

a) organizatorów i innych osób uczestniczących w popełnianiu tego rodzaju przestępstw,

b) działalności, składu, metod i form działania zorganizowanych grup i związków przestępczych uczestniczących w organizowaniu nielegalnej migracji,

c) wykorzystywanych środków transportu i szlaków nielegalnej migracji,

d) wytwarzania lub korzystania z podrabianych, przerabianych albo wyłudzonych dokumentów uprawniających do przekraczania granicy państwowej,

e) rozmiarów nielegalnej migracji;

2) doświadczenia wzakresie kontroli zjawisk migracyjnych, stosowania przepisów prawa wewnętrznego dotyczących wjazdu i pobytu cudzoziemców;

3) wzory dokumentów uprawniających do przekraczania granicy państwowej, wiz i ich symboli oraz pieczęci odciskanych na tych dokumentach.

Artykuł 7

Współpraca w zwalczaniu nielegalnego wytwarzania i obrotu bronią, materiałami niebezpiecznymi i towarami podwójnego zastosowania

Właściwe organy Stron, w celu zwalczania nielegalnego wytwarzania, obrotu, kradzieży i posiadania broni, amunicji, materiałów wybuchowych, substancji chemicznych lub biologicznych, materiałów promieniotwórczych oraz innych niebezpiecznych materiałów, w tym techniki wojskowej, technologii, usług i towarów podwójnego zastosowania, będą wymieniać informacje potrzebne do zapobiegania tego rodzaju przestępstwom i ich zwalczania, a w szczególności informacje o organizatorach tych przestępstw, jak również wzory dokumentów uprawniających do posiadania tych rzeczy oraz próbki materiałów wybuchowych i innych materiałów niebezpiecznych.

Artykuł 8

Współpraca naukowo-techniczna i szkoleniowa

1. Właściwe organy Stron, w zakresie współpracy naukowo-technicznej i szkoleniowej, będą:

1) wymieniać:

a) doświadczenia i informacje, w szczególności dotyczące nowych form przestępczego działania oraz metod i środków służących zwalczaniu przestępczości,

b) wyniki badań zzakresu kryminalistyki i kryminologii,

c) literaturę fachową i inne publikacje dotyczące zakresu niniejszej Umowy;

2) udostępniać sobie wzajemnie specjalistyczny sprzęt techniczny oraz udzielać pomocy technicznej i badawczej;

3) organizować wspólne ćwiczenia i szkolenia.

2. Właściwe organy Stron będą wymieniać ekspertów w celu doskonalenia zawodowego, w szczególności w zakresie technik kryminalistycznych i metod zwalczania przestępstw, a także w celu doskonalenia znajomości języka urzędowego państwa drugiej ze Stron.

3. Właściwe organy Stron będą współpracować przez podjęcie działań zmierzających do:

1) zainstalowania kompatybilnych urządzeń i aparatów telekomunikacyjnych;

2) ustalenia odrębnych częstotliwości radiowych do wspólnego wykorzystania;

3) wymiany sprzętu telekomunikacyjnego;

4) zainstalowania międzynarodowych łączy specjalnych.

4. Właściwe organy Stron będą wymieniać teksty aktów prawnych dotyczących zakresu niniejszej Umowy oraz doświadczenia związane z ich przygotowaniem i stosowaniem w praktyce.

Artykuł 9

Wnioski o współpracę

1. Współpraca właściwych organów lub organów przygranicznych Stron odbywa się na podstawie wniosków. Wnioski o współpracę składa się do właściwych organów lub organów przygranicznych Stron w zakresie ich właściwości.

2. Wniosek o współpracę sporządzany jest na piśmie i przekazywany z wykorzystaniem jakichkolwiek środków technicznych. W przypadkach niecierpiących zwłoki wniosek może zostać przekazany także ustnie, a następnie niezwłocznie potwierdzony na piśmie. W przypadku przekazania wniosku z wykorzystaniem środków technicznych należy przekazać bez zbędnej zwłoki także oryginał wniosku.

3. Wniosek o współpracę powinien zawierać nazwę organu wnioskującego, opis przedmiotu wniosku i jego uzasadnienie. Do wniosku o współpracę można dołączyć związane z jego treścią dokumenty.

4. Jeżeli właściwy organ lub organ przygraniczny jednej ze Stron, do którego złożono wniosek, nie może wykonać wniosku, wniosek ten przekazuje się innemu właściwemu organowi lub organowi przygranicznemu tej Strony informując o tym organ wnioskujący.

5. Realizując niniejszą Umowę właściwe organy lub organy przygraniczne Stron mogą przekazywać informacje z własnej inicjatywy.

Rozdział II

Szczególne formy współpracy

Artykuł 10

Połączone zespoły

Realizując niniejszą Umowę przedstawiciele właściwych organów Stron mogą uczestniczyć w działaniach połączonych zespołów lub wykonywać inne wspólne działania.

Artykuł 11

Pościg

1. Kierując się postanowieniami artykułu 41 Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen, funkcjonariusze policji i straży granicznej jednej ze Stron prowadzący na terytorium państwa tej Strony pościg za osobą w związku z czynem zabronionym, mogącym stanowić podstawę do ekstradycji lub do wydania europejskiego nakazu aresztowania, mogą go kontynuować na terytorium państwa drugiej ze Stron. Pościg może być kontynuowany również za osobą, która uciekła z miejsca zatrzymania.

2. Odpowiednie właściwe organy i odpowiednie organy przygraniczne Strony, na terytorium państwa której ma być kontynuowany pościg, powiadamia się niezwłocznie z reguły jeszcze przed przekroczeniem granicy państwowej o miejscu i czasie przekroczenia granicy państwowej przez osobę ściganą i funkcjonariuszy kontynuujących pościg oraz o posiadanym przez nich uzbrojeniu i środkach technicznych.

3. Właściwe organy lub organy przygraniczne Strony, na terytorium państwa której pościg jest kontynuowany, powinny niezwłocznie po powzięciu informacji o prowadzonym pościgu podjąć działania zmierzające do przejęcia pościgu.

4. Pościg może być kontynuowany nie dłużej, niż przez jedną godzinę od przekroczenia wspólnej granicy państwowej i w nie większej odległości od tej granicy, niż sto kilometrów.

5. Pościg może być kontynuowany, jeżeli są spełnione następujące warunki:

1) funkcjonariusze kontynuujący pościg mają obowiązek:

a) przestrzegania postanowień niniejszej Umowy oraz przepisów prawa wewnętrznego państwa Strony, na terytorium którego działają, oraz stosowania się do zarządzeń właściwych organów tej Strony;

b) posiadania dokumentów potwierdzających wykonywanie obowiązków służbowych i okazywania ich na każde wezwanie funkcjonariuszy właściwych organów Strony, na terytorium państwa której pościg jest kontynuowany,

c) noszenia mundurów i posługiwania się oznakowanymi pojazdami oraz posiadania służbowych środków łączności;

2) zatrzymania osoby ściganej dokonują funkcjonariusze właściwych organów Strony, na terytorium państwa której pościg jest kontynuowany; w przypadku, gdy funkcjonariusze ci nie mogą interweniować wystarczająco szybko, funkcjonariusze kontynuujący pościg mają prawo ująć ściganą osobę, aby niezwłocznie przekazać ją funkcjonariuszom właściwych organów Strony, na terytorium państwa której kontynuowano pościg;

3) funkcjonariusze kontynuujący pościg nie mają wstępu do mieszkań i miejsc ogólnie niedostępnych i wykonywania innych czynności niezgodnych z Konwencją wykonawczą do Układu z Schengen prowadzących do ograniczenia swobody poruszania się osoby ściganej.

6. Pościg zostaje przerwany na żądanie właściwych organów Stron, a w przypadkach niecierpiących zwłoki – organów przygranicznych Strony, na terytorium państwa której pościg jest kontynuowany. Jeżeli żądanie przerwania pościgu zostało przekazane ustnie funkcjonariuszom kontynuującym pościg, to właściwe organy Strony, na terytorium państwa której pościg był kontynuowany, przekazują niezwłocznie właściwym organom drugiej ze Stron pisemne potwierdzenie tego żądania.

7. Po zakończeniu pościgu, funkcjonariusze, którzy kontynuowali pościg, składają właściwemu organowi Strony, na terytorium państwa której pościg był kontynuowany, sprawozdanie na piśmie z wykonanych czynności.

8. Funkcjonariusze Strony, którzy kontynuowali pościg, mają obowiązek stawienia się na każde wezwanie właściwych organów Strony, na terytorium państwa której pościg był kontynuowany, w celu wyjaśnienia okoliczności dotyczących zakończonego pościgu.

Artykuł 12

Obserwacja

1. Kierując się postanowieniami artykułu 40 Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen, funkcjonariusze właściwych organów lub organów przygranicznych jednej ze Stron prowadzący na terytorium państwa tej Strony obserwację osoby w związku z czynem zabronionym, mogącym stanowić podstawę do ekstradycji lub do wydania europejskiego nakazu aresztowania, mają prawo do kontynuowania tej obserwacji na terytorium państwa drugiej ze Stron po uzyskaniu zgody właściwego organu tej drugiej ze Stron. Zgoda na obserwację może być udzielona na wniosek właściwego organu Strony wnioskującej i może zostać uzależniona od spełnienia określonych warunków.

2. Obserwacja jest kontynuowana we współdziałaniu z funkcjonariuszami właściwych organów lub organów przygranicznych Strony wezwanej, na żądanie których obserwację należy przekazać funkcjonariuszom właściwych organów lub organów przygranicznych tej Strony.

3. Obserwacja dopuszczalna jest jedynie z zachowaniem następujących warunków:

1) funkcjonariusze kontynuujący obserwację mają obowiązek przestrzegania niniejszej Umowy oraz przepisów prawa wewnętrznego państwa Strony, na terytorium którego obserwacja jest kontynuowana, oraz zobowiązani są do stosowania się do zarządzeń właściwych organów lub organów przygranicznych tej Strony;

2) w wypadku, o którym mowa w ustępie 1, funkcjonariusze kontynuujący obserwację muszą dysponować dokumentem, z którego wynika udzielenie zgody, o której mowa w ustępie 1;

3) funkcjonariusze kontynuujący obserwację muszą posiadać legitymacje służbowe i służbowe środki łączności;

4) funkcjonariusze kontynuujący obserwację nie są uprawnieni do wstępu do mieszkań i miejsc ogólnie niedostępnych;

5) funkcjonariusze kontynuujący obserwację nie są uprawnieni do zatrzymania ani aresztowania osoby obserwowanej.

4. Jeżeli ze względu na szczególną pilność niemożliwe jest uprzednie wystąpienie o zgodę, o której mowa w ustępie 1, funkcjonariusze mogą kontynuować obserwację na terytorium państwa drugiej ze Stron z zachowaniem następujących warunków:

1) obserwacja jest kontynuowana w związku z czynem zabronionym, o którym mowa w artykule 40 ustęp 7 Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen;

2) czas i miejsce przekroczenia granicy państwowej należy zgłosić bezzwłocznie, jeszcze w czasie trwania obserwacji, odpowiedniemu właściwemu organowi i odpowiedniemu organowi przygranicznemu Strony, na terytorium państwa której obserwacja jest kontynuowana;

3) należy bezzwłocznie przesłać wniosek, o którym mowa w ustępie 1, z podaniem powodów usprawiedliwiających kontynuowanie obserwacji bez uprzedniej zgody; obserwację należy przerwać, gdy właściwy organ Strony, na terytorium państwa której obserwacja jest kontynuowana, wystąpi z takim żądaniem lub gdy po upływie pięciu godzin od przekroczenia granicy państwowej odpowiednia zgoda nie zostanie udzielona.

5. Po zakończeniu obserwacji, funkcjonariusze, którzy kontynuowali obserwację, składają właściwemu organowi Strony, na terytorium państwa której obserwacja była kontynuowana, sprawozdanie z wykonanych czynności.

6. Właściwe organy Strony, której funkcjonariusze kontynuowali obserwację, udzielają na wniosek właściwych organów Strony, na terytorium państwa której obserwacja była kontynuowana, pomocy w przeprowadzeniu późniejszych postępowań prowadzonych na terytorium państwa tej drugiej ze Stron.

Artykuł 13

Operacje pod przykryciem

1. Właściwe organy jednej ze Stron udzielają, na wniosek właściwych organów drugiej ze Stron, pomocy w prowadzeniu, na terytorium państwa Strony wezwanej, operacji pod przykryciem przez funkcjonariuszy Strony wnioskującej w związku z czynem zabronionym, mogącym stanowić podstawę do ekstradycji lub do wydania europejskiego nakazu aresztowania. Operacje te wykonywane są tylko po uzyskaniu zgody właściwego organu Strony, na terytorium państwa której będą podjęte czynności. Zgoda taka może zostać uzależniona od spełnienia określonych warunków. Funkcjonariusze wykonujący operacje mogą posługiwać się fałszywą tożsamością. Podawanie prawdziwej tożsamości funkcjonariusza nie jest wymagane.

2. Czynności, o których mowa w ustępie 1, wykonywane są na zasadach ścisłej koordynacji między uczestniczącymi w nich właściwymi organami Stron. Czynnościami tymi kieruje funkcjonariusz Strony, na terytorium państwa której są wykonywane, i ograniczają się one do pojedynczych, ograniczonych czasowo działań. Na żądanie właściwych organów Strony wezwanej funkcjonariusze Strony wnioskującej, o których mowa w ustępie 1, obowiązani są przerwać wykonywanie tych czynności.

3. Udzielenie zgody na czynności, o których mowa w ustępie 1, i określenie warunków, na jakich mają one odbywać się następuje zgodnie z przepisami prawa wewnętrznego państwa Strony, na terytorium którego czynności te mają być wykonywane.

4. Jeżeli ze względu na szczególną pilność niemożliwe jest wystąpienie o zgodę, o której mowa w ustępie 1, dopuszcza się wyjątkowo kontynuowanie na terytorium państwa drugiej ze Stron rozpoczętych czynności w wypadkach, gdy:

1) istnieje niebezpieczeństwo ujawnienia tożsamości funkcjonariusza, o którym mowa w ustępie 1;

2) czynności ograniczają się do ochrony zmienionej tożsamości funkcjonariusza, o którym mowa w ustępie 1.

5. Podjęcie zgodnie z ustępem 4 czynności na terytorium państwa drugiej ze Stron należy zgłosić niezwłocznie właściwemu organowi tej Strony nie później niż w ciągu dwudziestu czterech godzin od przekroczenia granicy państwowej oraz bez zbędnej zwłoki doręczyć wniosek zawierający uzasadnienie usprawiedliwiające podjęcie czynności bez uprzedniej zgody. Postanowienie ustępu 2 zdanie 3 stosuje się odpowiednio.

6. Postanowienia ustępów 1–4 stosuje się odpowiednio, jeżeli wniosek składany jest przez właściwy organ Strony, na terytorium państwa której mają być wykonywane czynności, o których mowa w ustępie 1.

7. Tożsamość funkcjonariusza, o którym mowa w ustępie 1, podlega ochronie również po zakończeniu jego działań.

Artykuł 14

Przesyłki niejawnie nadzorowane

1. Właściwe organy jednej ze Stron mogą wystąpić do właściwych organów drugiej ze Stron z wnioskiem o niejawne nadzorowanie przesyłek w związku z czynem zabronionym, mogącym stanowić podstawę do ekstradycji lub do wydania europejskiego nakazu aresztowania. Właściwy organ Strony wezwanej może odmówić lub ograniczyć zgodę na niejawne nadzorowanie przesyłek, jeżeli mogłoby to spowodować zagrożenie dla osób w nich uczestniczących, dla ludności lub środowiska.

2. W celu uniknięcia przerw w niejawnym nadzorowaniu przesyłek, właściwe organy Strony wezwanej przejmują nadzór nad przesyłkami w chwili przekroczenia granicy państwowej lub w innym uzgodnionym miejscu. Właściwe organy Strony wezwanej zapewnią dalsze ciągłe nadzorowanie przesyłek w taki sposób, aby istniała w każdym czasie możliwość ich przejęcia i zatrzymania organizatorów i innych osób uczestniczących w popełnianiu tego rodzaju przestępstw. W razie potrzeby właściwe organy Stron mogą uzgodnić prowadzenie nadzorowania przez funkcjonariuszy właściwych organów obu Stron. W takim wypadku funkcjonariusze właściwych organów Strony wnioskującej zobowiązani są do przestrzegania przepisów prawa wewnętrznego państwa Strony wezwanej oraz zarządzeń jej funkcjonariuszy.

Rozdział III

Współdziałanie na terenach przygranicznych

Artykuł 15

Tereny przygraniczne

Dla celów niniejszej Umowy terenami przygranicznymi są obszary należące do właściwości organów przygranicznych, o których mowa w artykule 16 ustęp 1.

Artykuł 16

Organy przygraniczne

1. Organami przygranicznymi są:

po Stronie Rzeczypospolitej Polskiej:

– w odniesieniu do organów Policji – Komendant Wojewódzki Policji w Białymstoku,

– w odniesieniu do organów Straży Granicznej – Komendant Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej w Białymstoku;

po Stronie Republiki Litewskiej:

– w odniesieniu do organów Policji:

Komisariat Okręgowy Policji w Olicie (Alytus),

Komisariat Okręgowy Policji w Mariampolu (Mariampolé),

– w odniesieniu do organów Służby Ochrony Granicy Państwowej – Oddział Służby Ochrony Granicy Państwowej przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Łoździejach (Lazdijai).

2. Organy przygraniczne w zakresie swoich właściwości, mogą w razie potrzeby kontaktować się bezpośrednio w celu zapewnienia skuteczności współpracy, o której mowa w niniejszej Umowie.

Artykuł 17

Wspólne wykonywanie obowiązków służbowych

1. Organy przygraniczne jednej ze Stron mogą, w zakresie swojej właściwości, skierować podległych im funkcjonariuszy do wspólnego wykonywania obowiązków służbowych z funkcjonariuszami podległymi organom przygranicznym drugiej ze Stron na terenach przygranicznych tej drugiej ze Stron, na warunkach i w sposób określony przepisami prawa wewnętrznego państwa Strony, na terytorium którego pełniona jest służba.

2. Wspólne wykonywanie obowiązków służbowych polega na wykonywaniu wspólnych patroli oraz pełnieniu służby w punktach kontaktowych o mieszanej obsadzie. Właściwe organy Stron mogą uzgodnić inne formy wspólnego wykonywania obowiązków służbowych.

Artykuł 18

Wspólne patrole

1. Organy przygraniczne Stron na określony czas i dla wykonania konkretnych zadań mogą tworzyć wspólne patrole, w skład których wchodzi co najmniej po jednym funkcjonariuszu każdej ze Stron.

2. Funkcjonariusze w czasie wykonywania wspólnych patroli podlegają kierownictwu funkcjonariusza podległego organowi granicznemu Strony, na terytorium państwa której patrole są wykonywane.

Artykuł 19

Punkty kontaktowe o mieszanej obsadzie

1. Na terenach przygranicznych mogą zostać ustanowione na stałe lub, w miarę potrzeb, na czas określony punkty kontaktowe o mieszanej obsadzie jako ośrodki komunikowania się właściwych organów i organów przygranicznych Stron.

2. Funkcjonariusze pełniący służbę w punktach kontaktowych o mieszanej obsadzie podlegają swoim przełożonym i nie są uprawnieni do samodzielnego zarządzania i przeprowadzania działań operacyjnych.

3. Każda ze Stron ponosi koszty osobowe swoich funkcjonariuszy pełniących służbę w punktach kontaktowych o mieszanej obsadzie. Pozostałe koszty rozkładane są równomiernie, chyba że właściwe organy Stron uzgodnią inaczej.

Rozdział IV

Inne postanowienia

Artykuł 20

Uprawnienia

1. Funkcjonariusze podlegli właściwym organom lub organom przygranicznym jednej ze Stron pełniący służbę na terytorium państwa drugiej ze Stron przy wykonywaniu zadań związanych z wykonywaniem niniejszej Umowy uważani są za funkcjonariuszy tej Strony w odniesieniu do przestępstw popełnionych przeciwko nim lub przez nich.

2. Funkcjonariusze podlegli właściwym organom lub organom przygranicznym jednej ze Stron pełniący służbę na terytorium państwa drugiej ze Stron przy wykonywaniu zadań związanych z wykonywaniem niniejszej Umowy mają prawo noszenia mundurów służbowych lub widocznych odznak, używania służbowych środków łączności, sprzętu obserwacji technicznej, pojazdów służbowych i jednostek pływających oraz innych środków technicznych. Mogą oni także posiadać broń służbową, której wolno im użyć jedynie w celu odparcia bezprawnego i bezpośredniego zamachu na życie lub zdrowie ich lub innej osoby, oraz środki przymusu bezpośredniego w rozumieniu prawa wewnętrznego Rzeczypospolitej Polskiej albo środki specjalne w rozumieniu prawa wewnętrznego Republiki Litewskiej, których wolno im użyć zgodnie z prawem wewnętrznym państwa Strony, na terytorium którego pełnią służbę. Właściwe organy Stron poinformują się wzajemnie o dopuszczalnych rodzajach broni służbowej i środkach przymusu bezpośredniego (środkach specjalnych).

3. Funkcjonariusze podlegli właściwym organom lub organom przygranicznym jednej ze Stron pełniący służbę na terytorium państwa drugiej ze Stron przy wykonywaniu zadań, o których mowa w artykułach 11, 12 i 18, uprawnieni są do przekraczania granicy państwowej w dowolnym miejscu na podstawie legitymacji służbowej.

4. Funkcjonariusze podlegli właściwym organom lub organom przygranicznym jednej ze Stron pełniący służbę na terytorium państwa drugiej ze Stron przy wykonywaniu zadań związanych z wykonywaniem niniejszej Umowy, po uzyskaniu zgody w Rzeczypospolitej Polskiej – Komendanta Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej w Białymstoku, a w Republice Litewskiej – Oddziału Służby Ochrony Granicy Państwowej przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Łoździejach (Lazdijai), mogą wykorzystywać statki powietrzne na zasadach obowiązujących właściwe organy tej drugiej ze Stron, określonych przepisami prawa wewnętrznego państwa, nad terytorium którego statki powietrzne mają być wykorzystywane.

Artykuł 21

Odmowa współpracy

Jeżeli właściwy organ jednej ze Stron uzna, że realizacja współpracy, o której mowa w niniejszej Umowie, mogłaby naruszyć suwerenność państwa jego Strony, zagrażać jego bezpieczeństwu lub innym istotnym jego interesom albo też naruszałoby jego porządek prawny, może odmówić częściowo lub całkowicie jej realizacji lub uzależnić ją od spełnienia określonych warunków.

Artykuł 22

Ochrona informacji niejawnych

1. Właściwe organy i organy przygraniczne Stron zapewnią ochronę informacji niejawnych przekazywanych wzajemnie na podstawie niniejszej Umowy. Przekazywane informacje niejawne podlegają ochronie nie niższej, niż to wynika z przepisów prawa wewnętrznego państwa Strony, której właściwe organy lub organy przygraniczne przekazują informacje.

2. Wszelkie tego rodzaju informacje lub sprzęt techniczny, przekazane przez właściwy organ lub organ przygraniczny jednej ze Stron właściwemu organowi lub organowi przygranicznemu drugiej ze Stron, mogą być udostępniane innym organom, niż właściwe organy lub organy przygraniczne Stron oraz podmiotom państw trzecich wyłącznie za uprzednią pisemną zgodą właściwego organu lub organu przygranicznego przekazującego.

3. W wypadku narażenia na ujawnienie lub ujawnienia informacji niejawnych, przekazanych przez właściwy organ lub organ przygraniczny jednej ze Stron, właściwy organ lub organ przygraniczny drugiej ze Stron powiadomi niezwłocznie o tym zdarzeniu właściwy organ lub organ przygraniczny przekazujący, poinformuje o okolicznościach zdarzenia i jego skutkach oraz działaniach podjętych w celu zapobieżenia występowaniu w przyszłości tego rodzaju zdarzeń.

Artykuł 23

Ochrona danych osobowych

1. Właściwe organy i organy przygraniczne Stron zapewnią ochronę danych osobowych przekazywanych wzajemnie na podstawie niniejszej Umowy zgodnie z postanowieniami Konwencji Nr 108 Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych, sporządzonej w Strasburgu dnia 28 stycznia 1981 roku, Protokołu dodatkowego Nr 181 do Konwencji o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych dotyczącego organów nadzoru i transgranicznych przepływów danych, sporządzonego w Strasburgu dnia 8 listopada 2001 roku, i Zaleceniem Nr R (87) 15 Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 17 września 1987 roku o reglamentacji danych osobowych w branży policyjnej.

2. Właściwe organy i organy przygraniczne Stron, uwzględniając postanowienia ustępu 1, zapewnią ochronę danych osobowych przekazywanych na podstawie niniejszej Umowy zgodnie z następującymi zasadami:

1) organ otrzymujący może wykorzystać otrzymane dane osobowe wyłącznie w celach i na zasadach określonych przez organ przekazujący;

2) na wniosek, organ otrzymujący informuje organ przekazujący o sposobie wykorzystania przekazanych danych osobowych i osiągniętych dzięki temu wynikach;

3) dane osobowe mogą być przekazywane innym organom, niż właściwe organy lub organy przygraniczne Stron, ale tylko za uprzednią pisemną zgodą organu przekazującego i tylko w celach, o których mowa w niniejszej Umowie;

4) organ przekazujący odpowiada za prawdziwość i rzetelność przekazywanych danych osobowych i zapewnia, aby zakres przekazywanych danych osobowych był taki, który jest niezbędny do osiągnięcia celów przewidzianych w niniejszej Umowie; jeżeli okaże się, że zostały przekazane dane nieprawdziwe lub niekompletne albo dane, których nie wolno było przekazać, organ przekazujący zawiadamia o tym niezwłocznie organ otrzymujący, który jest zobowiązany do sprostowania lub zniszczenia tych danych;

5) osobie, której dotyczą przekazywane dane osobowe, należy na jej wniosek, zgodnie z prawem wewnętrznym państwa właściwej Strony, udzielić informacji o tych danych, jak też o przewidywanym celu ich wykorzystania; informacji można odmówić, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony państwa, interesów finansowych państwa, dla utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz zwalczania przestępczości, ochrony osoby, której te dane dotyczą, albo praw lub wolności innych osób;

6) organ przekazujący określa termin, po upływie którego przekazane dane osobowe mają zostać zniszczone; niezależnie od tego, przekazane dane osobowe zostają zniszczone, jeżeli dalsze ich przechowywanie stało się zbędne ze względu na cel, dla którego zostały przekazane; organ przekazujący zostanie niezwłocznie poinformowany o wszystkich tego typu wypadkach zniszczenia danych osobowych i o przyczynach ich zniszczenia;

7) organy przekazujące i organy otrzymujące są zobowiązane do rejestrowania przekazywania, otrzymywania i niszczenia danych osobowych;

8) organy przekazujące i organy otrzymujące dane osobowe są obowiązane do ich skutecznej ochrony przed nieuprawnionym dostępem, zmianami bez zgody organu przekazującego, przypadkowym lub nieuprawnionym ich usunięciem lub zniszczeniem oraz przed nieuprawnionym ich rozpowszechnieniem.

3. Zasady, o których mowa w ustępie 2, stosuje się również do danych osobowych uzyskiwanych przez funkcjonariuszy podległych właściwym organom, jak również organom przygranicznym jednej ze Stron na terytorium państwa drugiej ze Stron w toku ich uczestniczenia w czynnościach przewidzianych w niniejszej Umowie.

Artykuł 24

Naprawienie szkody

1. Strony rezygnują wzajemnie z wszelkich roszczeń odszkodowawczych z powodu utraty lub uszkodzenia rzeczy, jeżeli szkoda wyrządzona została przez funkcjonariusza podległego właściwemu organowi lub organowi przygranicznemu drugiej ze Stron podczas wykonywania zadań związanych z niniejszą Umową.

2. Strony rezygnują wzajemnie z wszelkich roszczeń odszkodowawczych z powodu uszczerbku na zdrowiu lub śmierci funkcjonariusza, jeżeli nastąpiły one podczas wykonywania zadań związanych z niniejszą Umową. Prawo do roszczeń odszkodowawczych funkcjonariusza lub osób uprawnionych w razie jego śmierci na podstawie przepisów prawa wewnętrznego Stron pozostaje tym samym nienaruszone.

3. Postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli szkoda została wyrządzona z winy umyślnej lub na skutek rażącego niedbalstwa.

4. Jeżeli podczas wykonywania zadań związanych z niniejszą Umową funkcjonariusz podległy właściwemu organowi lub organowi przygranicznemu jednej ze Stron wyrządził szkodę osobie trzeciej, to odszkodowaniem za tę szkodę obarczona jest ta ze Stron, na terytorium państwa której została ona wyrządzona, zgodnie z przepisami, które miałyby zastosowanie w wypadku wyrządzenia szkody przez funkcjonariusza tej Strony.

5. Strona, której funkcjonariusz wyrządził szkodę, o której mowa w ustępie 4, zwraca tej drugiej ze Stron całą sumę odszkodowania wypłaconego poszkodowanemu lub osobie uprawnionej do odszkodowania po jego śmierci.

6. Postanowienia ustępu 5 nie stosuje się, jeżeli funkcjonariusz wyrządzający szkodę działał pod bezpośrednim dowództwem funkcjonariusza drugiej ze Stron, chyba że szkodę wyrządził z winy umyślnej.

7. Właściwe organy i organy przygraniczne Stron ściśle współpracują ze sobą, aby ułatwić realizację roszczeń odszkodowawczych. Wymieniają one w szczególności wszelkie znajdujące się w ich dyspozycji informacje o szkodach, o których mowa w niniejszym artykule.

Rozdział V

Postanowienia końcowe

Artykuł 25

Informowanie

1. Strony będą informować się wzajemnie w drodze dyplomatycznej o wszelkich zmianach właściwości i nazw organów, o których mowa w artykule 2 ustęp 1, artykule 16 ustęp 1 i artykule 20 ustęp 4.

2. Właściwe organy Stron, niezwłocznie po wejściu w życie niniejszej Umowy, wymienią się wzorami legitymacji służbowych, a także powiadomią się wzajemnie w drodze dyplomatycznej o dotyczących ich danych niezbędnych do wzajemnego porozumiewania się.

Artykuł 26

Koszty

Właściwe organy i organy przygraniczne Stron ponoszą koszty swoich działań związanych z wykonywaniem niniejszej Umowy. W każdym konkretnym przypadku, właściwe organy i organy przygraniczne Stron mogą postanowić o innym trybie pokrycia kosztów.

Artykuł 27

Języki współpracy

1. Właściwe organy i organy przygraniczne Stron w sprawach związanych z wykonywaniem niniejszej Umowy posługują się językami urzędowymi swoich państw lub językiem angielskim.

2. Wnioski i inne dokumenty, o których mowa w niniejszej Umowie, sporządza się w języku urzędowym państwa Strony przekazującej, a wysyła się je wraz z przekładem na język urzędowy państwa Strony otrzymującej albo na język angielski.

Artykuł 28

Rozstrzyganie sporów

1. Spory dotyczące interpretacji lub stosowania niniejszej Umowy będą rozstrzygane w drodze bezpośrednich rokowań lub konsultacji między właściwymi organami Stron w zakresie ich właściwości.

2. W wypadku nie osiągnięcia porozumienia w drodze rokowań lub konsultacji, o których mowa w ustępie 1, spór zostanie rozstrzygnięty w drodze dyplomatycznej i nie będzie przedkładany do rozstrzygnięcia żadnej stronie trzeciej.

Artykuł 29

Stosunek do innych umów

1. Umowa niniejsza nie narusza postanowień umów międzynarodowych o pomocy prawnej w sprawach karnych oraz praw i obowiązków Stron wynikających z innych wielostronnych lub dwustronnych umów międzynarodowych.

2. Z dniem wejścia w życie niniejszej Umowy traci moc Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innych poważnych przestępstw, sporządzona w Warszawie dnia 4 kwietnia 2000 roku.

3. Porozumienia wykonawcze zawarte na podstawie umowy z dnia 4 kwietnia 2000 roku, o której mowa w ustępie 2, zachowują moc na okres obowiązywania niniejszej Umowy albo do czasu zastąpienia ich porozumieniami wykonawczymi zawartymi na podstawie niniejszej Umowy.

Artykuł 30

Obowiązywanie Umowy

1. Umowa niniejsza jest zawarta na czas nieokreślony i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od dnia otrzymania noty późniejszej informującej o zakończeniu wewnętrznych procedur niezbędnych dla jej wejścia w życie.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do artykułu 11 niniejszej Umowy, który wejdzie w życie w dniu zniesienia kontroli granicznej na granicy państwowej pomiędzy państwami Stron.

3. Umowa niniejsza może być wypowiedziana przez każdą ze Stron w drodze notyfikacji. W takim przypadku niniejsza Umowa utraci moc po upływie sześciu miesięcy od dnia otrzymania przez drugą ze Stron noty wypowiadającej.

infoRgrafika