REKLAMA

Dziennik Ustaw - rok 2007 nr 74 poz. 487

Tekst pierwotny

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 21 maja 2003 r. została sporządzona w Genewie Ramowa Konwencja Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, w następującym brzmieniu:

Przekład

Ramowa Konwencja Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu

Użycia Tytoniu

Preambuła

Strony niniejszej Konwencji,

zdecydowane nadać priorytetowe znaczenie przysługującemu im prawu do ochrony zdrowia publicznego,

uznając, że szerzenie się epidemii tytoniowej stanowi ogólnoświatowy problem niosący poważne konsekwencje dla zdrowia publicznego i wymagający możliwie jak najszerszej współpracy międzynarodowej oraz udziału wszystkich państw w skutecznych, odpowiednich i wszechstronnych działaniach międzynarodowych

odzwierciedlając troskę, z jaką wspólnota międzynarodowa traktuje zgubne, występujące na całym świecie, zdrowotne, społeczne, gospodarcze i środowiskowe konsekwencje konsumpcji wyrobów tytoniowych i narażenia na dym tytoniowy

poważnie zaniepokojone wzrostem konsumpcji i produkcji papierosów i innych wyrobów tytoniowych na świecie, a w szczególności w krajach rozwijających się, jak również obciążeniem, jakie stanowi to dla rodzin, osób biednych i krajowych systemów opieki zdrowotnej,

uznając, że dowody naukowe potwierdzają jednoznacznie, że konsumpcja wyrobów tytoniowych i narażenie na dym tytoniowy są przyczyną śmierci, chorób i niepełnosprawności oraz, że istnieje przedział czasowy pomiędzy narażeniem na dym tytoniowy lub innym używaniem wyrobów tytoniowych a wystąpieniem chorób odtytoniowych,

uznając także, że papierosy i niektóre inne produkty zawierające tytoń są poddawane wysoce zaawansowanym procesom technologicznym w celu doprowadzenia do uzależnienia i do podtrzymania takiego uzależnienia oraz, że wiele związków, które one zawierają i wytwarzany przez nie dym, są farmakologicznie aktywne, toksyczne, mutagenne i rakotwórcze oraz, że w większości międzynarodowych klasyfikacji chorób uzależnienie od tytoniu jest odrębnie klasyfikowane jako choroba,

uznając istnienie wyraźnych dowodów naukowych potwierdzających, że narażenie płodu na działanie dymu tytoniowego w okresie prenatalnym jest przyczyną powstawania niekorzystnych następstw zdrowotnych i rozwojowych u dzieci,

głęboko zaniepokojone wzrostem palenia i innych form konsumpcji wyrobów tytoniowych przez dzieci i młodocianych na całym świecie, a szczególnie paleniem tytoniu przez coraz młodsze dzieci,

zaalarmowane wzrostem częstości palenia i innych form konsumpcji wyrobów tytoniowych przez kobiety i młode dziewczęta na całym świecie oraz pamiętając o potrzebie pełnego udziału kobiet na wszystkich poziomach procesu decyzyjnego i wdrażania oraz o potrzebie istnienia strategii ograniczania użycia tytoniu, które byłyby dostosowane do płci odbiorców,

głęboko zaniepokojone skalą problemu palenia i poziomem innych form konsumpcji wyrobów tytoniowych przez ludność rdzenną,

poważnie zaniepokojone wpływem wszelkich form reklamy, promocji i sponsorowania ukierunkowanych na zachęcanie do używania wyrobów tytoniowych,

uznając za konieczne wspólne działanie na rzecz eliminowania wszelkich form nielegalnego obrotu papierosami i innymi wyrobami tytoniowymi, takich jak przemyt, nielegalna produkcja i podrabianie,

uznając, że ograniczanie użycia tytoniu na wszystkich szczeblach, a szczególnie w krajach rozwijających się i krajach, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, wymaga wystarczających środków finansowych i zasobów technicznych odpowiadających aktualnym i przewidywanym potrzebom działalności związanej z ograniczaniem użycia tytoniu,

uznając potrzebę stworzenia odpowiednich mechanizmów umożliwiających zajęcie się długoterminowymi społecznymi i ekonomicznymi konsekwencjami skutecznych strategii ograniczania popytu na wyroby tytoniowe,

mając na względzie średnio- i długoterminowe społeczne i ekonomiczne problemy, jakie po wprowadzeniu programów ograniczenia użycia tytoniu mogą zaistnieć w niektórych krajach rozwijających się i w krajach, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym oraz uznając potrzebę tych krajów uzyskana wsparcia technicznego i finansowego w kontekście strategii zrównoważonego rozwoju opracowywanych na szczeblu krajowym,

świadome wartości działań podejmowanych przez liczne Państwa w dziedzinie ograniczenia użycia tytoniu oraz wyrażając się z uznaniem o przywódczej roli Światowej Organizacji Zdrowia, jak również o wysiłkach innych organizacji i organów systemu Narodów Zjednoczonych oraz innych międzynarodowych i regionalnych organizacji międzyrządowych na rzecz stworzenia środków ograniczenia użycia tytoniu,

podkreślając szczególny wkład organizacji pozarządowych i innych członków społeczeństwa obywatelskiego niezwiązanych z przemysłem tytoniowym, takich jak organy pracowników służby zdrowia, ugrupowania kobiece, młodzieżowe, ekologiczne i konsumenckie, instytucje akademickie i instytucje opieki zdrowotnej w działania na rzecz ograniczenia użycia tytoniu podejmowane na szczeblu krajowym i międzynarodowym oraz kluczowe znaczenie ich udziału w krajowych i międzynarodowych działaniach na rzecz ograniczenia użycia tytoniu,

uznając potrzebę zwracania bacznej uwagi na wszelkie próby podejmowane przez przemysł tytoniowy w celu zniweczenia lub podważenia wysiłków na rzecz ograniczenia użycia tytoniu oraz potrzebę uzyskiwania informacji na temat działań przemysłu tytoniowego wywierających negatywny wpływ na wysiłki na rzecz ograniczenia użycia tytoniu,

przypominając artykuł 12 Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 16 grudnia 1966 roku, który głosi, że każdy ma prawo do osiągnięcia najwyższego możliwego poziomu zdrowia psychicznego i fizycznego,

przypominając także preambułę do Konstytucji Światowej Organizacji Zdrowia, która głosi, że korzystanie z najwyższego możliwego poziomu zdrowia jest podstawowym prawem człowieka, niezależnie od jego płci, wyznania, przekonań politycznych, sytuacji społecznej czy ekonomicznej,

zdecydowane promować środki ograniczenia użycia tytoniu w oparciu o aktualne i stosowne względy natury naukowej, technicznej i ekonomicznej,

przypominając, że Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 18 grudnia 1979 roku, przewiduje podjecie przez Państwa-Strony tej Konwencji odpowiednich działań w celu likwidacji dyskryminacji kobiet w dziedzinie opieki zdrowotnej,

przypominając ponadto, że Konwencja Praw Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku, przewiduje uznanie przez Państwa-Strony tej Konwencji prawa dziecka do najwyższego osiągalnego poziomu zdrowia,

uzgodniły, co następuje:

CZĘŚĆ I: WSTĘP

Artykuł 1

Stosowane terminy

W rozumieniu niniejszej Konwencji:

(a) „nielegalny obrót” oznacza wszelkie praktyki lub postępowanie zabronione przepisami prawa, związane z produkcją, przewozem, odbiorem, posiadaniem, dystrybucją, sprzedażą lub kupnem, łącznie z wszelkimi praktykami lub postępowaniem, których zamiarem jest ułatwienie takiego działania;

(b) „regionalna organizacja integracji gospodarczej” oznacza organizację, w której skład wchodzi kilka suwerennych państw i na rzecz której Państwa Członkowskie przekazały kompetencje w zakresie pewnych kwestii, łącznie z upoważnieniem do podejmowania decyzji mających moc wiążącą dla jej Państw Członkowskich w odniesieniu do tych kwestii;¹

(c) „reklama i promocja wyrobów tytoniowych” oznacza wszelkie formy handlowej komunikacji, zaleceń tub działań mające na ceru, przynoszące, bądź mogące przynieść, skutek w postaci promowania wyrobu tytoniowego lub używania tytoniu w sposób pośredni lub bezpośredni;

(d) „ograniczenie użycia tytoniu” oznacza zbiór strategii ograniczenia popytu, podaży i szkodliwego działania, których celem jest poprawa stanu zdrowia ludności poprzez eliminowanie lub zmniejszanie konsumpcji wyrobów tytoniowych i narażenia na dym tytoniowy;

(e) „przemysł tytoniowy” oznacza producentów, hurtowych dystrybutorów i importerów wyrobów tytoniowych;

(f) „wyroby tytoniowe” oznaczają wyroby całkowicie lub częściowo wytworzone z liści tytoniu jako surowca, wykonane w celu ich palenia, ssania, żucia lub wąchania;

(g) „sponsorowanie przez przemysł tytoniowy” oznacza wszelkie formy wkładu w wydarzenie, działanie lub osobę mające na celu, przynoszące, bądź mogące przynieść, skutek w postaci promowania wyrobu tytoniowego lub używania tytoniu w sposób pośredni lub bezpośredni;

Artykuł 2

Stosunek niniejszej Konwencji do innych umów i instrumentów prawnych

1. Mając na celu lepszą ochronę zdrowia człowieka, zachęca się Strony do wprowadzenia środków wykraczających poza środki wymagane na mocy niniejszej Konwencji i jej protokołów, przy czym żadne z postanowień zawartych w tych instrumentach nie uniemożliwia Stronie nałożenia ostrzejszych wymogów zgodnych z postanowieniami takich instrumentów i przepisami prawa międzynarodowego.

2. Postanowienia niniejszej Konwencji oraz jej protokołów w żadnym przypadku nie wpływają na prawo Stron do zawierania umów dwustronnych lub wielostronnych, w tym umów regionalnych lub subregionalnych, dotyczących kwestii odnoszących się do niniejszej Konwencji i jej protokołów lub stanowiących jej uzupełnienie, pod warunkiem, że umowy takie są zgodne ze zobowiązaniami Stron wynikającymi z niniejszej Konwencji i jej protokołów. Zainteresowane Strony informują Konferencję Stron o takich umowach za pośrednictwem Sekretariatu.

CZĘŚĆ II: CEL, ZASADY PRZEWODNIE ORAZ ZOBOWIĄZANIA OGÓLNE

Artykuł 3

Cel

Celem niniejszej Konwencji i jej protokołów jest ochrona dzisiejszych i przyszłych pokoleń przed zgubnymi zdrowotnymi, społecznymi, środowiskowymi i ekonomicznymi następstwami konsumpcji wyrobów tytoniowych i narażenia na dym tytoniowy poprzez przedstawienie ram dla środków ograniczenia użycia tytoniu, jakie Strony będą wprowadzać na szczeblu krajowym, regionalnym i międzynarodowym w celu ciągłego i znacznego ograniczenia rozpowszechnionej konsumpcji wyrobów tytoniowych i narażenia na dym tytoniowy.

Artykuł 4

Zasady przewodnie

W celu osiągnięcia celu niniejszej Konwencji i jej protokołów oraz wprowadzenia w życie jej postanowień, Strony będą kierować się, między innymi, następującymi zasadami przewodnimi:

1. Każda osoba powinna zostać poinformowana o zdrowotnych następstwach, uzależniającym charakterze i śmiertelnym zagrożeniu, jakie niosą ze sobą konsumpcja wyrobów tytoniowych i narażenie na dym tytoniowy; ponadto na właściwym szczeblu rządowym należy rozważyć przyjęcie skutecznych środków ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych lub innych mających na celu ochronę osób przed narażeniem na dym tytoniowy.

2. Konieczne jest silne zaangażowanie sfer politycznych w opracowanie i wspieranie – na szczeblu krajowym, regionalnym i międzynarodowym – kompleksowych środków wielosektorowych i skoordynowanych metod reagowania, biorąc pod uwagę:

(a) potrzebę podjęcia środków w celu ochrony wszystkich osób przed narażeniem na dym tytoniowy,

(b) potrzebę podjęcia środków na rzecz przeciwdziałania rozpoczynaniu konsumpcji wyrobów tytoniowych, w celu propagowania i wspierania zrywania z nałogiem oraz zmniejszenia konsumpcji wszelkich rodzajów wyrobów tytoniowych;

(c) potrzebę podjęcia środków w celu propagowania udziału poszczególnych osób i całych społeczności w opracowaniu, wdrażaniu i ocenie programów ograniczania użycia tytoniu, które pod względem społecznym i kulturowym odpowiadają ich potrzebom i perspektywom; oraz

(d) potrzebę podjęcia środków w celu zajęcia się uzależnionym od płci ryzykiem przy opracowywaniu strategii ograniczenia użycia tytoniu.

3. Ważnym elementem Konwencji jest współpraca międzynarodowa, w szczególności w zakresie transferu technologii, pomocy merytorycznej i finansowej oraz dostarczania stosownych eksperckich rozwiązań, mająca na celu opracowanie i wdrożenie skutecznych programów ograniczenia użycia tytoniu, z uwzględnieniem kultury lokalnej, jak również czynników społecznych, ekonomicznych, politycznych i prawnych.

4. Dla celów zapobiegania, zgodnie z zasadami dotyczącymi zdrowia publicznego, występowaniu chorób, przedwczesnej niepełnosprawności i śmiertelności spowodowanych konsumpcją wyrobów tytoniowych i narażeniem na dym tytoniowy istotne znaczenie mają kompleksowe wielosektorowe środki i metody reagowania w celu ograniczenia konsumpcji wyrobów tytoniowych podejmowane na szczeblu krajowym, regionalnym i międzynarodowym.

5. Ważny element pełnego ograniczenia użycia tytoniu stanowią kwestie dotyczące odpowiedzialności, określone przez każdą Stronę w ramach jej jurysdykcji.

6. W ramach opracowywanych na szczeblu krajowym strategii zrównoważonego rozwoju należy uznać i uwzględnić znaczenie pomocy technicznej i finansowej świadczonej na rzecz plantatorów tytoniu oraz pracowników przemysłu tytoniowego w okresie przejściowym, w przypadku których programy ograniczania użycia tytoniu będą miały znaczący wpływ na ich źródła utrzymania, w krajach rozwijających się, będących Stronami niniejszej Konwencji, jak również w przypadku Stron, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym.

7. Istotną rolę dla osiągnięcia celu niniejszej Konwencji i jej protokołów odgrywa udział społeczeństwa obywatelskiego.

Artykuł 5

Zobowiązania ogólne

1. Każda Strona opracuje i wprowadzi w życie wszechstronne wielosektorowe krajowe strategie, plany i programy ograniczenia użycia tytoniu oraz przeprowadzi okresowe aktualizacje i przeglądy takich strategii, planów i programów, zgodnie z niniejszą Konwencją i jej protokołami, których jest Stroną.

2. W tym celu każda Strona, w ramach swoich możliwości:

(a) stworzy lub wzmocni oraz sfinansuje krajowy mechanizm koordynujący lub punkty centralne dla ograniczenia użycia tytoniu; oraz

(b) przyjmie i wdroży skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne oraz będzie współpracować, w odpowiednich przypadkach, z innymi Stronami w opracowywaniu odpowiednich polityk na rzecz zapobiegania i ograniczania konsumpcji wyrobów tytoniowych, uzależnienia od nikotyny i narażenia na dym tytoniowy.

3. Przy określaniu i wdrażaniu swoich polityk zdrowia publicznego w odniesieniu do ograniczenia użycia tytoniu, Strony będą. działać na rzecz ochrony takich polityk przed wpływem interesów handlowych i innych żywotnych interesów przemysłu tytoniowego, zgodnie z przepisami prawa krajowego.

4. Strony będą współpracować przy formułowaniu proponowanych środków, procedur, wytycznych dla celów wprowadzania w życie Konwencji i jej protokołów, których są Stronami.

5. Strony będą współpracować, w odpowiednich przypadkach, z właściwymi międzynarodowymi i regionalnymi organizacjami międzyrządowymi i innymi organami dla osiągnięcia celów Konwencji i jej protokołów, których są Stronami

6. Strony, w ramach pozostających w ich dyspozycji środków i zasobów, będą współpracować w celu uzyskania środków finansowych dla skutecznego wprowadzenia Konwencji w życie poprzez dwustronne i wielostronne mechanizmy finansujące.

CZĘŚĆ III: ŚRODKI DOTYCZĄCE OGRANICZANIA POPYTU NA TYTOŃ

Artykuł 6

Środki cenowe i podatkowe ograniczające popyt na tytoń

1. Strony uznają, że środki cenowe i podatkowe stanowią skuteczny i ważny sposób ograniczania konsumpcji wyrobów tytoniowych przez różne grupy ludności, a w szczególności przez ludzi młodych.

2. Nie uchybiając suwerennemu prawu Stron do określania i ustanawiania swoich polityk podatkowych, każda Strona powinna wziąć pod uwagę krajowe cele z zakresu zdrowia dotyczące ograniczenia użycia tytoniu i przyjąć lub podtrzymać, w zależności od przypadku, środki, które mogą obejmować:

(a) wdrożenie polityk podatkowych oraz, w odpowiednich przypadkach, polityk cenowych w odniesieniu do wyrobów tytoniowych mając na celu przyczynienie się do osiągnięcia celów zdrowotnych ukierunkowanych na ograniczenie konsumpcji wyrobów tytoniowych; oraz

(b) wprowadzenie zakazu lub ograniczenia, w odpowiednich przypadkach, sprzedaży nieopodatkowanych i bezcłowych wyrobów tytoniowych podróżnym przekraczającym granice państwa lub przywozu przez nich takich wyrobów.

3. Strony przedstawią informacje na temat stawek podatkowych dla wyrobów tytoniowych oraz na temat tendencji dotyczących konsumpcji wyrobów tytoniowych w swoich sprawozdaniach okresowych dla Konferencji Stron, składanych zgodnie z artykułem 21.

Artykuł 7

Pozacenowe środki ograniczania popytu na tytoń

Strony uznają wszechstronne pozacenowe środki za skuteczny i ważny sposób ograniczania konsumpcji wyrobów tytoniowych. Każda Strona przyjmie i wdroży skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne, konieczne dla wywiązania się ze swoich zobowiązań zgodnie z artykułami 8–13 i w tym celu będzie współpracować, w odpowiednich przypadkach, z innymi Stronami bezpośrednio lub za pośrednictwem właściwych organów międzynarodowych. Konferencja Stron zaproponuje odpowiednie wytyczne dla wdrożenia postanowień powyższych artykułów.

Artykuł 8

Ochrona przed narażeniem na dym tytoniowy

1. Strony uznają, że dowody naukowe w jednoznaczny sposób wykazują, że narażenie na dym tytoniowy jest przyczyną śmierci, chorób i niepełnosprawności.

2. Każda Strona przyjmie i wdroży, w obszarach istniejącej krajowej jurysdykcji określonych w prawie krajowym, oraz w aktywny sposób będzie propagować na innych szczeblach jurysdykcyjnych, przyjęcie i wdrażanie skutecznych środków ustawodawczych, wykonawczych, administracyjnych lub innych, przewidujących ochronę przed narażeniem na dym tytoniowy w zamkniętych miejscach pracy, środkach transportu publicznego, zamkniętych obiektach publicznych oraz, w odpowiednich przypadkach, w innych miejscach publicznych.

Artykuł 9

Przepisy nt. składu wyrobów tytoniowych

Konferencja Stron, w porozumieniu z właściwymi organami międzynarodowymi, zaproponuje wytyczne dotyczące badań i pomiarów zawartości składników wyrobów tytoniowych oraz substancji wydzielanych przez takie wyroby oraz wytyczne z zakresu uregulowania kwestii dotyczących zawartości składników i wydzielanych substancji. Każda Strona przyjmie i wdroży, o ile zostanie to zatwierdzone przez właściwe organy krajowe, skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze i administracyjne lub inne, dotyczące takich badań i pomiarów jak również uregulowań.

Artykuł 10

Przepisy nt. informacji jawnych o wyrobach tytoniowych

Każda Strona przyjmie i wprowadzi w życie, zgodnie z przepisami prawa krajowego, skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze i administracyjne lub inne, zobowiązujące producentów i importerów wyrobów tytoniowych do ujawnienia organom rządowym informacji na temat składu wyrobów tytoniowych oraz substancji wydzielanych przez takie wyroby. Następnie, każda Strona jest zobowiązana przyjąć i wprowadzić w życie skuteczne środki zapewniające podanie do publicznej wiadomości informacji na temat toksycznych składników wyrobów tytoniowych i wydzielanych przez nie substancji.

Artykuł 11

Pakowanie i oznakowanie wyrobów tytoniowych

1. W okresie trzech lat od wejścia w życie niniejszej Konwencji w stosunku do danej Strony, każda Strona przyjmie i wprowadzi w życie, zgodnie z przepisami swojego prawa krajowego, skuteczne środki zapewniające, że:

(a) opakowanie i oznaczenia umieszczone na wyrobach tytoniowych nie promują wyrobu tytoniowego w żaden fałszywy, mylący, kłamliwy sposób lub sposób mogący stworzyć błędne wrażenie co do właściwości, następstw zdrowotnych, zagrożeń lub wydzielanych substancji, łącznie z wszelkimi terminami, słowami, znakami handlowymi, znakami metaforycznymi lub innymi, w sposób bezpośredni lub pośredni tworzącymi fałszywe wrażenie, że dany wyrób tytoniowy jest mniej szkodliwy niż pozostałe wyroby tytoniowe. Może to obejmować takie terminy jak: „Iow tar” [o niskiej zawartości substancji smolistych] „light” [lekkie], „ultra-light” [bardzo lekkie] lub „mild” [łagodne]; oraz

(b) na każdym opakowaniu jednostkowym i zbiorczym wyrobów tytoniowych, jak również na wszelkich opakowaniach zewnętrznych i oznakowaniach takich wyrobów będą także znajdowały się zdrowotne ostrzeżenia opisujące szkodliwe skutki konsumpcji wyrobów tytoniowych oraz, ewentualnie, inne odpowiednie komunikaty. Takie ostrzeżenia i komunikaty:

(i) powinny być zatwierdzone przez właściwy organ krajowy,

(ii) powinny się powtarzać,

(iii) powinny być dużych rozmiarów, wyraźne, widoczne i czytelne,

(iv) powinny pokrywać 50% lub więcej, ale nie mniej niż 30% podstawowej powierzchni opakowania,

(v) mogą być przedstawione w formie zdjęć lub piktogramów bądź zawierać zdjęcia lub piktogramy.

2. Oprócz ostrzeżeń określonych w ustępie 1 litera (b) niniejszego artykułu, na każdym opakowaniu jednostkowym i zbiorczym wyrobów tytoniowych jak również na wszelkich opakowaniach zewnętrznych i oznakowaniach takich wyrobów musi znajdować się informacja na temat ważnych składników i substancji wydzielanych przez wyroby tytoniowe, określona przez organy krajowe.

3. Każda Strona będzie wymagała, by ostrzeżenia i inne informacje tekstowe, określone w ustępie 1 litera (b) oraz ustępie 2 niniejszego artykułu, zostały umieszczone na każdym opakowaniu jednostkowym i zbiorczym wyrobów tytoniowych i oznakowaniu takich produktów w głównym języku lub językach Strony.

4. W rozumieniu niniejszego artykułu, termin "opakowanie zewnętrzne i oznakowanie", w odniesieniu do wyrobów tytoniowych, obejmuje wszelkie opakowania i oznakowania stosowane w detalicznej sprzedaży takich wyrobów.

Artykuł 12

Edukacja, komunikacja, szkolenie i świadomość społeczna

Każda Strona będzie propagować i wzmacniać świadomość społeczną na temat kwestii dotyczących ograniczania użycia tytoniu przy wykorzystaniu wszelkich dostępnych narzędzi komunikacji. W tym celu każda Strona przyjmie i wprowadzi w tycie skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne i inne, na rzecz propagowania:

(a) szerokiego dostępu do skutecznych i wszechstronnych programów edukacyjnych i programów podnoszenia świadomości publicznej na temat ryzyka zdrowotnego, łącznie z uzależniającymi właściwościami konsumpcji wyrobów tytoniowych i narażeniem na dym tytoniowy,

(b) świadomości publicznej na temat zdrowotnego ryzyka konsumpcji wyrobów tytoniowych i narażenia na dym tytoniowy oraz na temat korzyści płynących z zaprzestania używania tytoniu i prowadzenia stylu życia wolnego od tytoniu, określonych w artykule 14 ustęp 2;

(c) publicznego dostępu, zgodnie z prawem krajowym, do szerokiego zakresu informacji na temat przemysłu tytoniowego, istotnych z punktu widzenia celu niniejszej Konwencji;

(d) skutecznego i odpowiedniego szkolenia i programów uwrażliwiających lub podnoszących świadomość na temat ograniczenia użycia tytoniu, skierowanych do takich osób jak: pracownicy służby zdrowia, pracownicy opieki społecznej, pracownicy socjalni, pracownicy mediów, osoby szerzące oświatę, decydenci, administratorzy oraz inne zainteresowane osoby,

(e) świadomości i udziału organów publicznych i prywatnych oraz organizacji pozarządowych niezwiązanych z przemysłem tytoniowym w opracowywaniu i wdrażaniu miedzy sektorowych programów i strategii ograniczenia użycia tytoniu; oraz

(f) publicznej świadomości istnienia i dostępu do informacji na temat negatywnych zdrowotnych, ekonomicznych i środowiskowych konsekwencji produkcji i konsumpcji wyrobów tytoniowych.

Artykuł 13

Reklama, promocja i sponsorowanie wyrobów tytoniowych

1. Strony uznają, że powszechny zakaz reklamy, promocji i sponsorowania doprowadziłby do ograniczenia konsumpcji wyrobów tytoniowych.

2. Każda Strona wprowadzi, zgodnie ze swoją konstytucją lub zasadami konstytucyjnymi, powszechny zakaz wszelkiego reklamowania i promowania wyrobów tytoniowych oraz sponsorowania przez przemysł tytoniowy. Zakaz taki obejmie, z zastrzeżeniem środowiska prawnego oraz środków technicznych dostępnych dla danej Strony, ogólny zakaz ponadgranicznej reklamy, promocji i sponsorowania, wywodzących się z terytorium tej Strony. W związku z powyższym, w ciągu 5 lat od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji w odniesieniu do danej Strony, każda Strona podejmie odpowiednie środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne oraz będzie składać sprawozdania z podejmowanych działań, zgodnie z postanowieniami artykułu 21.

3. Strona, która nie jest w stanie wprowadzić powszechnego zakazu ze względu na swoją konstytucję lub z uwagi na zasady konstytucyjne, jest zobowiązana do stosowania ograniczeń odnoszących się do wszelkiego rodzaju reklamy i promocji wyrobów tytoniowych oraz sponsorowania przez przemysł tytoniowy. Ograniczenia takie obejmują, z zastrzeżeniem środowiska prawnego i środków technicznych, jakimi Strona ta dysponuje, ograniczenie lub powszechny zakaz reklamy, promocji i sponsorowania wywodzących się z terytorium tej Strony a niosących skutki ponadgraniczne. W związku z powyższym, każda Strona podejmie odpowiednie środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne oraz będzie składać sprawozdania z podejmowanych działań zgodnie z postanowieniami artykułu 21.

4. Każda ze Stron wprowadzi zgodnie ze swoją konstytucją i zasadami konstytucyjnymi, przynajmniej środki obejmujące:

(a) zakaz wszelkich form reklamy i promocji wyrobów tytoniowych oraz sponsorowania przez przemysł tytoniowy, w ramach których wyrób tytoniowy jest promowany w sposób fałszywy, mylący bądź kłamliwy lub w sposób mogący stworzyć mylne wrażenie co do jego charakterystyki, następstw zdrowotnych, zagrożeń lub wydzielanych substancji;

(b) wymóg, by wszystkim reklamom wyrobów tytoniowych oraz, w odpowiednich przypadkach, promocji lub sponsorowaniu przez przemysł tytoniowy towarzyszyły odpowiednie ostrzeżenia i komunikaty zdrowotne;

(c) ograniczenie stosowania bezpośrednich i pośrednich bodźców zachęcających społeczeństwo do zakupu wyrobów tytoniowych;

(d) wymóg, w przypadku gdy nie został wprowadzony powszechny zakaz, przedstawienia odpowiednim organom rządowym informacji na temat wydatków poniesionych przez przemysł tytoniowy na reklamę, promocję i sponsorowanie, które nie zostały dotychczas objęte zakazem. Organy takie mogą podjąć decyzję o udostępnieniu, z zastrzeżeniem przepisów prawa krajowego, powyższych danych społeczeństwu i Konferencji Stron, zgodnie z postanowieniami artykułu 21;

(e) wprowadzenie powszechnego zakazu lub, w przypadku gdy Strona nie ma możliwości wprowadzenia powszechnego zakazu ze względu na swoją konstytucję lub zasady konstytucyjne, ograniczenie reklamowania i promowania wyrobów tytoniowych oraz sponsorowania przez przemysł tytoniowy w radiu, telewizji, mediach drukowanych oraz, w odpowiednich przypadkach, innych mediach, takich jak internet, w ciągu 5 lat; oraz

(f) zakaz, lub w przypadku gdy Strona nie ma możliwości wprowadzenia powszechnego zakazu ze względu na swoją konstytucję lub zasady konstytucyjne, ograniczenie sponsorowania przez przemysł tytoniowy międzynarodowych imprez i działań lub uczestniczenia w takich imprezach lub działaniach.

5. Zachęca się Strony do wdrożenia środków wykraczających poza zobowiązania określone w ustępie 4.

6. Strony będą współpracowały w dziedzinie rozwoju technologii i innych środków koniecznych dla wyeliminowania reklamy ponadgranicznej.

7. Stronom, które wprowadziły zakaz prowadzenia pewnych form reklamy i promocji wyrobów tytoniowych lub sponsorowania przez przemysł tytoniowy, przysługuje suwerenne prawo do wprowadzenia zakazu takich form ponadgranicznej reklamy i promocji wyrobów tytoniowych oraz sponsorowania przez przemysł tytoniowy, których zasięg obejmuje terytorium tej Strony oraz do nałożenia kar równorzędnych karom stosowanym w odniesieniu do krajowej reklamy, promocji i sponsorowania, wywodzących się z terytorium tej Strony, zgodnie z jej przepisami krajowymi. Przepisy niniejszego ustępu nie oznaczają poparcia ani zatwierdzenia jakiejkolwiek szczególnej kary.

8. Strony rozważą opracowanie protokołu ustanawiającego odpowiednie środki, które wymagają współpracy międzynarodowej dla wprowadzenia powszechnego zakazu ponadgranicznęj reklamy, promocji i sponsorowania.

Artykuł 14

Środki ograniczania popytu dotyczące uzależnienia od tytoniu i zerwania z nałogiem

1. Każda Strona opracuje i będzie rozpowszechniać odpowiednie, ogólne i zintegrowane wytyczne oparte na dowodach naukowych i dobrych praktykach, biorąc pod uwagę warunki i priorytety krajowe oraz podejmie skuteczne środki propagujące zerwanie z nałogiem oraz odpowiednie metody leczenia uzależnienia od tytoniu.

2. W tym celu Strony będą dążyć do:

(a) opracowania i wdrażania skutecznych programów mających na celu zachęcanie do zerwania z nałogiem, w takich miejscach jak instytucje edukacyjne, zespoły opieki zdrowotnej, miejsca pracy i środowiska sportowe;

(b) włażenia diagnostyki i leczenia uzależnienia od tytoniu oraz poradnictwa w zakresie zerwania z nałogiem do krajowych programów, planów i strategii realizowanych, w zależności od przypadku, przy udziale pracowników służby zdrowia lub pracowników opieki społecznej i pracowników socjalnych;

(c) ustanowienia programów diagnostyki, poradnictwa, zapobiegania i leczenia uzależnienia od tytoniu w zespołach opieki zdrowotnej i ośrodkach rehabilitacyjnych; oraz

(d) prowadzenia współpracy z innymi Stronami w celu poprawienia dostępności i finansowych możliwości leczenia uzależnienia od tytoniu, łącznie z wyrobami farmaceutycznymi, na mocy artykułu 22. Produkty takie, jak również ich składniki mogą, w zależności od przypadku, obejmować leki, produkty stosowane w celu podawania leków oraz diagnostykę.

CZĘŚĆ IV: ŚRODKI DOTYCZĄCE OGRANICZANIA PODAŻY WYROBÓW TYTONIOWYCH

Artykuł 15

Nielegalny obrót wyrobami tytoniowymi

1. Strony uznają, że usunięcie wszelkich form nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, łącznie z przemytem, nielegalną produkcją i podrabianiem, jak również opracowanie i wprowadzenie w życie przepisów prawa krajowego w tym zakresie, stanowią, obok umów zawieranych na szczeblu subregionalnym, regionalnym i ogólnoświatowym, istotne elementy działań na rzecz ograniczenia użycia tytoniu.

2. Każda Strona przyjmie i wprowadzi w życie skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne, w celu zapewnienia, że na wszystkich jednostkowych i zbiorczych opakowaniach wyrobów tytoniowych oraz na wszelkich opakowaniach zewnętrznych umieszczone zostały oznaczenia umożliwiające Stronom ustalenie pochodzenia wyrobów tytoniowych oraz umożliwiające, zgodnie z przepisami prawa krajowego i postanowieniami odpowiednich umów dwustronnych lub wielostronnych, Stronom ustalenie punktu, w którym następuje zmiana kierunku obrotu wyrobami tytoniowymi oraz monitorowanie, dokumentowanie i kontrolę przepływu wyrobów tytoniowych oraz ich statusu prawnego. Ponadto, każda Strona:

(a) wprowadzi wymóg, by na wszelkich opakowaniach jednostkowych i zbiorczych wyrobów tytoniowych przeznaczonych do sprzedaży detalicznej i hurtowej na jej rynku krajowym znajdował się napis: "Do sprzedaży wyłącznie w (wpisać państwo, jednostkę podziału terytorialnego, regionalną lub federalną) " lub, aby były one oznaczone w inny skuteczny sposób wskazujący na miejsce ostatecznego przeznaczenia lub w sposób umożliwiający organom ustalenie, czy wyrób jest przeznaczony do legalnej sprzedaży na rynku krajowym; oraz

(b) rozważy, w zależności od przypadku, stworzenie praktycznego systemu obserwacji i śledzenia, który w dodatkowy sposób zabezpieczałby system dystrybucji i wspomagałby prowadzenie czynności dochodzeniowych w zakresie nielegalnego obrotu.

3. Każda Strona wprowadzi wymóg przedstawiania informacji umieszczanych na opakowaniach lub oznaczeniach określonych w ustępie 2 niniejszego artykułu w czytelnej formie i/lub sporządzania ich w głównym języku/głównych językach Strony.

4. Mając na celu wyeliminowanie nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, każda Strona:

(a) będzie monitorować i zbierać dane dotyczące ponadgranicznego obrotu wyrobami tytoniowymi, łącznie z danymi na temat nielegalnego obrotu oraz prowadzić wymianę informacji pomiędzy organami celnymi, podatkowymi i innymi organami, w zależności od przypadku, zgodnie z przepisami prawa krajowego i odpowiednich umów dwustronnych i wielostronnych w tym zakresie;

(b) ustanowi lub wzmocni akty prawne, uwzględniające odpowiednie kary i środki zaradcze, w zakresie przeciwdziałania nielegalnemu obrotowi wyrobami tytoniowymi, w tym obrotowi podrabianymi i pochodzącymi z przemytu papierosami;

(c) podejmie odpowiednie kroki w celu zapewnienia, ze wszelki skonfiskowany sprzęt służący do produkcji, podrobione lub pochodzące z przemytu papierosy i inne wyroby tytoniowe zostaną zniszczone, o ile to możliwe przy utyciu metod przyjaznych środowisku, lub zostaną usunięte zgodnie z przepisami prawa krajowego;

(d) przyjmie i wprowadzi w życie środki w zakresie monitorowania, dokumentowania i kontroli przechowywania wyrobów tytoniowych objętych systemem zawieszeń celnych lub podatkowych w ramach jej jurysdykcji; oraz

(e) przyjmie odpowiednie środki umożliwiające konfiskatę przychodów pochodzących z nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi.

5. Informacje zebrane na mocy ustępu 4 litera (a) i ustępu 4 litera (d) niniejszego artykułu zostaną, w zależności od przypadku, przedstawione przez Strony w zintegrowanej formie w sprawozdaniach okresowych dla Konferencji Stron, składanych zgodnie z artykułem 21.

6. Strony, w zależności od przypadku i zgodnie z przepisami ich prawa krajowego, będą wspierać współpracę pomiędzy organami krajowymi, jak również pomiędzy zainteresowanymi regionalnymi i międzynarodowymi organizacjami międzyrządowymi w zakresie, w jakim współpraca ta dotyczy czynności śledczych, ścigania i postępowań sądowych, w celu wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi. Szczególny nacisk zostaje położony na współpracę w dziedzinie zwalczania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi prowadzoną na szczeblu regionalnym i subregionalnym.

7. Każda Strona dążyć będzie do przyjęcia i wdrożenia dodatkowych środków, takich jak między innymi koncesjonowanie, w zależności od przypadku, w celu prowadzenia kontroli i regulacji wytwarzania i dystrybucji wyrobów tytoniowych dla zapobiegania nielegalnemu obrotowi.

Artykuł 16

Sprzedaż wyrobów tytoniowych osobom nieletnim i przez osoby nieletnie

1. Każda Strona przyjmie i wprowadzi w życie, na odpowiednim szczeblu rządowym, skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne, zakazujące sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom poniżej wieku określonego w przepisach prawa wewnętrznego, prawa krajowego lub osobom poniżej 18 roku życia. Środki takie mogą obejmować:

(a) wymóg, by wszyscy, sprzedawcy wyrobów tytoniowych umieścili w prowadzonym przez siebie punkcie sprzedaży wyraźną i dobrze widoczną informację o zakazie sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom nieletnim lub, w przypadku wątpliwości, wprowadzenie wymogu, by każda osoba dokonująca zakupu wyrobu tytoniowego przedstawiła odpowiedni dowód potwierdzający osiągnięcie pracz nią pełnoletności;

(b) zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych w sposób umożliwiający ich łatwą dostępność, na przykład na półkach sklepowych;

(c) zakaz produkcji i sprzedaży słodyczy, przekąsek, zabawek tub wszelkich innych przedmiotów przypominających formą wyroby tytoniowe, które przyciągają uwagę osób nieletnich; oraz

(d) zapewnienie, że automaty sprzedające wyroby tytoniowe, podlegające jej jurysdykcji nie są dostępne dla osób nieletnich i nie promują sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom nieletnim.

2. Każda Strona wprowadzi zakaz lub będzie wspierać wprowadzenie zakazu dystrybucji bezpłatnych wyrobów tytoniowych wśród członków społeczeństwa, a w szczególności wśród osób nieletnich.

3. Każda Strona będzie dążyć do wprowadzenia zakazu sprzedaży papierosów na sztuki lub w opakowaniach zawierających niewielką ilość papierosów, co zwiększa finansowe możliwości nabycia takich wyrobów przez osoby nieletnie.

4. Strony uznają, że mając na celu podniesienie skuteczności środków przeciwdziałania sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom nieletnim, środki takie powinny, w odpowiednich przypadkach, być realizowane w połączeniu z innymi przepisami zawartymi w niniejszej Konwencji.

5. Przy podpisywaniu, ratyfikacji, przyjęciu, zatwierdzeniu lub przystąpieniu do niniejszej Konwencji lub w dowolnym późniejszym terminie Strona może, w postaci wiążącej deklaracji w formie pisemnej, przedstawić swoje zobowiązanie do zakazu wprowadzania, w granicach swojej jurysdykcji, automatów do sprzedaży wyrobów tytoniowych lub, w zależności od przypadku, zobowiązanie do wprowadzenia całkowitego zakazu automatów do sprzedaży wyrobów tytoniowych. Depozytariusz przekaże deklarację złożoną na mocy niniejszego artykułu wszystkim Stronom Konwencji.

6. Każda Strona przyjmie i wprowadzi w życie skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne, łącznie z karami dla sprzedawców i dystrybutorów, w celu zapewnienia zgodności ze zobowiązaniami zawartymi w ustępach 1-5 niniejszego artykułu.

7. Każda Strona powinna, w zależności od przypadku, przyjąć i wprowadzić w życie skuteczne środki ustawodawcze, wykonawcze, administracyjne lub inne, zakazujące sprzedaży wyrobów tytoniowych przez osoby poniżej wieku określonego w przepisach prawa wewnętrznego, prawa krajowego lub przez osoby poniżej 18 roku życia.

Artykuł 17

Zapewnienie wsparcia dla ekonomicznie uzasadnionych działań alternatywnych

Strony, we wzajemnej współpracy i we współpracy z innymi właściwymi międzynarodowymi i regionalnymi organizacjami międzyrządowymi, będą wspierać, w odpowiednich przypadkach, ekonomicznie uzasadnione alternatywne rozwiązania dla plantatorów tytoniu oraz, w zależności od przypadku, sprzedawców indywidualnych.

CZĘŚĆ V: OCHRONA ŚRODOWISKA

Artykuł 18

Ochrona środowiska i zdrowia ludzi

Strony uzgodniły, że przy wywiązywaniu się ze zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji, odpowiednio uwzględnią kwestie dotyczące ochrony środowiska i zdrowia ludzi w odniesieniu do środowiska, w dziedzinie uprawy i produkcji tytoniu na swoim terytorium.

CZĘŚĆ VI: KWESTIE DOTYCZĄCE ODPOWIEDZIALNOŚCI

Artykuł 19

Odpowiedzialność

1. Dla celów ograniczania użycia tytoniu, Strony są zobowiązane rozważyć podjecie działań ustawodawczych lub wspieranie obowiązujących przepisów prawa, w koniecznych przypadkach, ukierunkowanych na uregulowanie kwestii dotyczących odpowiedzialności karnej i cywilnej, w odpowiednich przypadkach łącznie z kwestiami dotyczącymi odszkodowań.

2. Zgodnie z postanowieniami artykułu 21, Strony będą współpracować za pośrednictwem Konferencji Stron w zakresie wymiany następujących informacji:

(a) informacji na temat następstw zdrowotnych konsumpcji wyrobów tytoniowych oraz narażenia na dym tytoniowy zgodnie z postanowieniami artykułu 20 ustęp 3 litera (a); oraz

(b) informacji na temat ustawodawstwa i obowiązujących przepisów prawa, jak również praktyki sądowej w tym zakresie.

3. Strony, w odpowiednich przypadkach i po wzajemnym uzgodnieniu, działając w granicach ustawodawstwa krajowego, polityki i praktyki prawnej oraz stosownych obowiązujących uzgodnień wynikających z traktatów, udzielą sobie wzajemnie pomocy w zakresie postępowań sądowych dotyczących odpowiedzialności cywilnej i karnej, zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji.

4. Konwencja nie wywiera żadnego wpływu ani też w żaden sposób nie ogranicza przysługujących Stronom praw dostępu do sądów innych Stron w przypadkach istnienia takich praw.

5. Konferencja Stron może, o ile to możliwe na wczesnym etapie, z uwzględnieniem prac prowadzonych w ramach odpowiednich forów międzynarodowych, rozważyć kwestie odpowiedzialności, w tym odpowiednie stanowiska międzynarodowe w tych kwestiach oraz odpowiednie środki wsparcia udzielanego Stronom, na prośbę tych Stron, przy podejmowaniu działań ustawodawczych i innych, zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu.

CZĘŚĆ VII: WSPÓŁPRACA NAUKOWA I TECHNICZNA ORAZ WYMIANA INFORMACJI

Artykuł 20

Badania, nadzór oraz wymiana informacji

1. Strony będą rozwijać i wspierać krajowe programy badawcze, oraz koordynować programy prowadzone na szczeblu regionalnym i międzynarodowym, w dziedzinie ograniczenia użycia tytoniu. W tym celu Strony będą:

(a) inicjować i współpracować, bezpośrednio lub za pośrednictwem właściwych międzynarodowych i regionalnych organizacji międzyrządowych i innych organów, w zakresie przeprowadzania badań i ocen naukowych, przy czym podejmując powyższe działania Strony będą wspierać i zachęcać do prowadzenia badań z zakresu determinantów i następstw konsumpcji tytoniu oraz narażenia na dym tytoniowy, jak również badań nad identyfikacją upraw alternatywnych; oraz

(b) wspierać i rozwijać, za pomocą właściwych międzynarodowych i regionalnych organizacji międzyrządowych i innych organów, działalność szkoleniową i pomoc dla wszystkich podmiotów zaangażowanych w działalność związaną z ograniczaniem użycia tytoniu, łącznie z badaniami, realizacją i ocenami takiej działalności.

2. Strony stworzą, w odpowiednich przypadkach, programy krajowego, regionalnego lub ogólnoświatowego nadzoru nad rozmiarami, modelami, determinantami i następstwami konsumpcji wyrobów tytoniowych oraz narażenia na dym tytoniowy. W tym celu, Strony powinny włączyć powyższe programy do krajowych, regionalnych i ogólnoświatowych programów nadzoru zdrowotnego, aby zapewnić porównywalność danych i możliwość ich analizy odpowiednio na poziomie regionalnym i międzynarodowym.

3. Strony uznają znaczenie pomocy finansowej i technicznej udzielanej przez międzynarodowe i regionalne organizacje międzyrządowe i inne organy. Strony będą dążyć do:

(a) stopniowego ustanowienia krajowego systemu epidemiologicznego nadzoru konsumpcji wyrobów tytoniowych i powiązanych wskaźników społecznych, ekonomicznych i zdrowotnych;

(b) współpracy z właściwymi międzynarodowymi i regionalnymi organizacjami międzyrządowymi i innymi organami, w tym z organami rządowymi i pozarządowymi, w zakresie regionalnego i ogólnoświatowego nadzoru i wymiany informacji na temat wskaźników określonych w ustępie 3 litera (a) niniejszego artykułu; oraz

(c) współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia na rzecz opracowania ogólnych wytycznych lub procedur dotyczących określenia, analizy i udostępniania danych z zakresu nadzoru konsumpcji wyrobów tytoniowych.

4. Strony będą wspierać i ułatwiać, z zastrzeżeniem przepisów prawa krajowego, wymianę ogólnie dostępnych informacji naukowych, technicznych, społeczno-ekonomicznych, handlowych oraz prawnych, jak również informacji na temat praktyk stosowanych przez przemysł tytoniowy i na temat uprawy tytoniu, istotnych dla niniejszej Konwencji, przy czym podejmując takie działania, Strony uwzględnią i będą zajmować się szczególnymi potrzebami Stron-krajów rozwijających się oraz Stron, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym. Każda Strona będzie dążyć do:

(a) stopniowego stworzenia i prowadzenia aktualizowanej bazy danych obejmującej akty prawne i przepisy z zakresu ograniczenia użycia tytoniu oraz, w zależności od przypadku, informacje na temat wprowadzania ich w życie jak również praktyki sądowej w tym zakresie, oraz do współpracy w dziedzinie tworzenia programów na rzecz ograniczenia użycia tytoniu na poziomie regionalnym i ogólnoświatowym;

(b) stopniowego ustalenia i utrzymania aktualizowanych danych z krajowych programów nadzoru zgodnie z ustępem 3 litera (a) niniejszego artykułu; oraz

(c) współpracy z właściwymi organizacjami międzynarodowymi w celu stopniowego stworzenia i utrzymania ogólnoświatowego systemu celem systematycznego gromadzenia i udostępniania informacji na temat produkcji tytoniu, produkcji i działań przemysłu tytoniowego, wywierających wpływ na Konwencję lub krajową działalność z zakresu ograniczenia użycia tytoniu.

5. Strony powinny współpracować w ramach regionalnych i międzynarodowych organizacji międzyrządowych oraz instytucji finansowych i instytucji rozwoju, których są członkami, na rzecz wspierania i zachęcania do przekazywania zasobów technicznych i finansowych na rzecz Sekretariatu w celu udzielenia pomocy Stronom-krajom rozwijającym się i Stronom, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, w wywiązywaniu się z ich zobowiązań w dziedzinie badań, nadzoru i wymiany informacji.

Artykuł 21

Sprawozdania i wymiana informacji

1. Strony będą przedkładać Konferencji Stron, za pośrednictwem Sekretariatu, okresowe sprawozdania na temat wprowadzania w życie postanowień niniejszej Konwencji, które powinny zawierać:

(a) informacje na temat środków ustawodawczych, wykonawczych, administracyjnych i innych, podejmowanych w celu wprowadzenia w życie niniejszej Konwencji;

(b) informacje, w odpowiednich przypadkach, na temat wszelkich ograniczeń i barier związanych z wprowadzaniem Konwencji w życie oraz na temat środków podejmowanych w celu pokonania takich barier;

(c) informacje, w odpowiednich przypadkach, na temat pomocy finansowej i technicznej udzielonej lub otrzymanej w związku z działalnością na rzecz ograniczenia użycia tytoniu;

(d) informacje na temat nadzoru i badań określonych w artykule 20 oraz

(e) informacje określone w artykułach 6 ustęp 3, 13 ustęp 2, 13 ustęp 3, 13 ustęp 4 litera d, 15 ustęp 5 oraz 19 ustęp 2.

2. Konferencja Stron określi częstotliwość składania takich sprawozdań przez Strony, jak również ich formę. Każda Strona przedstawi wstępne sprawozdanie w terminie dwóch lat od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji w stosunku do danej Strony.

3. Konferencja Stron, na mocy artykułów 22 i 26, rozpatrzy uzgodnienia dotyczące pomocy, przy wywiązywaniu się ze zobowiązań określonych w niniejszym artykule, udzielanej Stronom-krajom rozwijającym się i Stronom, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, o ile zwrócą się one z taką prośbą.

4. Składanie sprawozdań oraz wymiana informacji na mocy niniejszej Konwencji będzie podlegać przepisom prawa krajowego dotyczącym poufności i prywatności. Strony będą chronić, na mocy wzajemnych uzgodnień, wszelkie informacje poufne będące przedmiotem wymiany.

Artykuł 22

Współpraca w dziedzinie nauki, techniki i prawa oraz zapewnienie odpowiedniej wiedzy

1. Strony będą współpracowały, bezpośrednio lub za pośrednictwem właściwych organów międzynarodowych, na rzecz wzmocnienia swoich zdolności do wypełniania zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji, z uwzględnieniem potrzeb Stron-krajów rozwijających się i Stron, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym. W ramach takiej współpracy wspierany będzie transfer wiedzy i technologii z zakresu techniki, nauki i prawa, zgodnie z wzajemnymi uzgodnieniami, w celu określenia i wzmocnienia strategii, planów i programów ograniczenia użycia tytoniu, ukierunkowanych, między innymi, na:

(a) ułatwienie rozwoju, transferu i zdobywania technologii, wiedzy, umiejętności, zdolności i wiedzy dotyczącej ograniczenia użycia tytoniu;

(b) zapewnienie wiedzy z zakresu techniki, nauki i prawa oraz innego rodzaju wiedzy w celu ustanowienia i wzmocnienia strategii, planów i programów ograniczania użycia tytoniu, mających na celu wprowadzenie niniejszej Konwencji w życie, między innymi poprzez:

(i) udzielanie pomocy, na wniosek, przy tworzeniu silnych podstaw prawnych, jak również programów technicznych, w tym dotyczących zapobiegania rozpoczynaniu palenia, zachęcania do zerwania z nałogiem oraz ochrony przed narażeniem na dym tytoniowy;

(ii) udzielanie, w odpowiednich przypadkach, pomocy osobom zatrudnionym w przemyśle tytoniowym przy tworzeniu odpowiednich, ekonomicznie i prawnie uzasadnionych, alternatywnych źródeł utrzymania w ekonomicznie uzasadniony sposób oraz

(iii) udzielanie, w odpowiednich przypadkach, pomocy plantatorom tytoniu przy przestawianiu produkcji rolnej na uprawy alternatywne w ekonomicznie uzasadniony sposób;

(c) udzielanie wsparcia na rzecz odpowiednich działań szkoleniowych lub programów uwrażliwiających dla odpowiedniego personelu, zgodnie z postanowieniami artykułu 12;

(d) zapewnienie, w odpowiednich przypadkach, koniecznych materiałów, sprzętu i zasobów jak również wsparcia logistycznego dla strategii, planów i programów ograniczenia użycia tytoniu;

(e) wskazanie metod ograniczenia użycia tytoniu łącznie z wszechstronnymi metodami leczenia uzależnienia od nikotyny, oraz

(f) wspieranie, w odpowiednich przypadkach, badań w celu podniesienia finansowych możliwości korzystania z wszechstronnego leczenia uzależnienia od nikotyny.

2. Konferencja Stron będzie wspierać i ułatwiać transfer wiedzy technicznej, naukowej i prawnej przy finansowym wsparciu zapewnionym na mocy artykułu 26.

CZĘŚĆ VIII: UZGODNIENIA INSTYTUCJONALNE I ZASOBY FINANSOWE

Artykuł 23

Konferencja Stron

1. Niniejszym zostaje ustanowiona Konferencja Stron. Światowa Organizacja Zdrowia zwoła pierwszą sesję Konferencji nie później niż w terminie jednego roku od wejścia w życie niniejszej Konwencji. Podczas pierwszej sesji Konferencja ustali miejsce i terminy kolejnych regularnych sesji.

2. Sesje nadzwyczajne Konferencji Stron będą odbywać się w terminach, jakie Konferencja uzna za konieczne, lub na pisemny wniosek Strony, pod warunkiem, że w terminie 6 miesięcy od zawiadomienia Stron przez sekretariat Konwencji o takim wniosku, uzyska on poparcie przynajmniej jednej trzeciej Stron.

3. Podczas pierwszej sesji, Konferencja Stron przyjmie w drodze konsensusu swój regulamin.

4. Konferencja Stron przyjmie w drodze konsensusu zasady finansowe dotyczące funkcjonowania Konferencji Stron, jak również zasady regulujące finansowanie wszelkich organów pomocniczych, jakie może ustanowić oraz zasady finansowe dotyczące funkcjonowania sekretariatu. Podczas każdej sesji zwyczajnej, Konferencja Stron przyjmie budżet na okres obrachunkowy trwający aż do kolejnej sesji zwyczajnej.

5. Konferencja Stron będzie prowadzić systematyczną kontrolę realizacji postanowień Konwencji i podejmować decyzje konieczne dla skutecznej jej realizacji oraz może przyjmować protokoły, załączniki i poprawki do Konwencji, zgodnie z artykułami 28, 29 i 33. W tym celu Konferencja Stron będzie:

(a) wspierać i ułatwiać wymianę informacji zgodnie z postanowieniami artykułów 20 i 21;

(b) wspierać i kierować tworzeniem i okresowym udoskonalaniem porównywalnych metod prowadzenia badań i zbierania danych, stanowiących uzupełnienie metod przewidzianych w artykule 20 i mających znaczenie dla wprowadzania niniejszej Konwencji w życie;

(c) wspierać, w odpowiednich przypadkach, rozwój, realizację i ocenę strategii, planów i programów, jak również polityk, przepisów ustawodawczych i innych środków;

(d) rozpatrywać sprawozdania przedkładane przez Strony zgodnie z postanowieniami artykułu 21 i przyjmować regularne sprawozdania dotyczące wprowadzania Konwencji w życie;

(e) wspierać i ułatwiać mobilizację zasobów finansowych przeznaczonych na wprowadzanie Konwencji w życie zgodnie z postanowieniami artykułu 26;

(f) ustanawiać organy pomocnicze konieczne dla osiągnięcia celu Konwencji;

(g) zwracać się z prośbą, w odpowiednich przypadkach, do właściwych i zainteresowanych organizacji i organów systemu Narodów Zjednoczonych oraz innych międzynarodowych i regionalnych organizacji międzyrządowych i pozarządowych o świadczenie usług, współpracę i udzielenie informacji, co będzie stanowiło środek służący do bardziej skutecznego wprowadzania niniejszej Konwencji w życie;

(h) rozważać podjęcie innych działań, w zależności od przypadku, na rzecz osiągnięcia celu niniejszej Konwencji w świetle doświadczeń zdobytych w toku wprowadzania jej w życie.

6. Konferencja Stron ustali kryteria dla udziału obserwatorów w jej obradach.

Artykuł 24

Sekretariat

1. Konferencja Stron wyznaczy stały sekretariat i przygotuje jego funkcjonowanie. Konferencja Stron postara się to zrobić podczas swojej pierwszej sesji.

2. Do momentu wyznaczenia i ustanowienia stałego sekretariatu, zadania sekretariatu określone w niniejszej Konwencji realizować będzie Światowa Organizacja Zdrowia.

3. Zadania sekretariatu obejmować będą:

(a) organizację sesji Konferencji Stron i jej organów pomocniczych oraz zapewnienie im niezbędnej obsługi;

(b) przekazywanie sprawozdań otrzymywanych na mocy niniejszej Konwencji;

(c) udzielanie wsparcia Stronom, szczególnie Stronom-krajom rozwijającym się i Stronom, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, w zbieraniu i przekazywaniu informacji wymaganych na mocy postanowień niniejszej Konwencji, o ile zwrócą się one z taką prośbą;

(d) sporządzanie sprawozdań z własnej działalności określonej w niniejszej Konwencji pod kierunkiem Konferencji Stron i przedkładanie ich Konferencji Stron;

(e) zapewnianie, pod kierunkiem Konferencji Stron, koniecznej koordynacji z właściwymi międzynarodowymi i regionalnymi organizacjami międzyrządowymi i innymi organami;

(f) podejmowanie, pod kierunkiem Konferencji Stron, ustaleń administracyjnych lub umownych niezbędnych dla skutecznego pełnienia funkcji sekretariatu; oraz

(g) wykonywanie innych zadań sekretariatu określonych w Konwencji lub w jej protokołach i innych zadań określonych przez Konferencję Stron.

Artykuł 25

Stosunki pomiędzy Konferencją Stron a organizacjami międzyrządowymi

Mając na celu zapewnienie technicznej i finansowej współpracy na rzecz osiągnięcia celu niniejszej Konwencji, Konferencja Stron może poprosić o współpracę właściwe międzynarodowe i regionalne organizacje międzyrządowe, w tym także instytucje finansowe i instytucje rozwoju.

Artykuł 26

Środki finansowe

1. Strony uznają istotną rolę, jaką dla osiągnięcia celu niniejszej Konwencji odgrywają środki finansowe.

2. Każda Strona będzie udzielać finansowego wsparcia na rzecz własnych krajowych działań ukierunkowanych na osiągniecie celu niniejszej Konwencji, zgodnie z krajowymi planami, priorytetami i programami tej Strony.

3. Strony będą propagować, w odpowiednich przypadkach, wykorzystywanie dwustronnych, regionalnych, subregionalnych i innych wielostronnych kanałów, w celu zapewnienia środków finansowych na rozwój i wzmocnienie wielosektorowych powszechnych programów ograniczenia użycia tytoniu w krajach rozwijających się, będących Stronami niniejszej Konwencji i w przypadku Stron, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym. W związku z tym należy uwzględnić i wspierać ekonomicznie uzasadnione alternatywne metody produkcji tytoniu, łącznie ze zróżnicowaniem upraw, w strategiach zrównoważonego rozwoju opracowywanych na poziomie krajowym.

4. Strony reprezentowane w odpowiednich regionalnych i międzynarodowych organizacjach międzyrządowych oraz instytucje finansowe i instytucje rozwoju będą zachęcać te organizacje do udzielenia wsparcia finansowego na rzecz Stron-krajów rozwijających się i Stron, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, mając na celu pomaganie tym Stronom w wywiązywaniu się ze zobowiązań określonych w niniejszej Konwencji, bez ograniczenia praw udziału w tych organizacjach.

5. Strony uzgadniają, że:

(a) w celu udzielania pomocy Stronom w wywiązywaniu się z ich zobowiązań określonych w niniejszej Konwencji, należy zmobilizować i wykorzystywać, dla dobra wszystkich Stron, w szczególności Stron-krajów rozwijających się i Stron, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, wszelkie odpowiednie, potencjalne i istniejące zasoby finansowe, techniczne lub inne, zarówno publiczne jak i prywatne, dostępne w ramach działalności na rzecz ograniczenia użycia tytoniu;

(b) Sekretariat będzie doradzał Stronom-krajom rozwijającym się i Stronom, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, na ich prośbę, w sprawie dostępnych źródeł finansowania mających na celu ułatwienie wywiązania się przez te Strony ze zobowiązań określonych w niniejszej Konwencji;

(c) w trakcie pierwszej sesji Konferencja Stron dokona przeglądu istniejących i potencjalnych źródeł i mechanizmów pomocy w oparciu o badanie przeprowadzone przez Sekretariat oraz na podstawie innych istotnych informacji oraz ustali, czy źródła te i mechanizmy są odpowiednie; oraz

(d) Konferencja Stron uwzględni wyniki tego przeglądu przy określaniu konieczności umocnienia istniejących mechanizmów lub ustanowienia dobrowolnego funduszu ogólnoświatowego bądź innych mechanizmów finansowych, umożliwiających kierowanie, zgodnie z potrzebami, dodatkowych środków finansowych do Stron-krajów rozwijających się i Stron, których gospodarki znajdują się w okresie przejściowym, w celu udzielenia im pomocy w realizacji niniejszej Konwencji.

CZĘŚĆ IX: ROZSTRZYGANIE SPORÓW

Artykuł 27

Rozstrzyganie sporów

1. W przypadku sporu pomiędzy dwiema lub większą liczbą Stron, dotyczącego interpretacji lub stosowania niniejszej Konwencji, zainteresowane Strony będą dążyć, za pośrednictwem kanałów dyplomatycznych, do rozwiązania sporu w drodze negocjacji lub w jakikolwiek inny wybrany przez siebie pokojowy sposób, w tym poprzez pośrednictwo, mediacje lub postępowanie rozjemcze. Brak możliwości rozstrzygnięcia sporu w drodze pośrednictwa, mediacji lub postępowania rozjemczego nie zwalnia stron sporu z obowiązku podejmowania dalszych prób jego rozstrzygnięcia.

2. Przy ratyfikacji, przyjęciu, zatwierdzeniu, formalnym potwierdzeniu lub przystąpieniu do Konwencji albo w dowolnym późniejszym terminie, Państwo lub regionalna organizacja integracji gospodarczej może oświadczyć w piśmie przekazanym Depozytariuszowi, że w razie sporu nierozstrzygniętego zgodnie z postanowieniami ustępu 1 niniejszego artykułu, uznaje za obowiązkowy arbitraż ad hoc zgodnie z procedurami przyjętymi przez Konferencję Stron w drodze konsensusu.

3. Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się do wszelkich protokołów wiążących wobec Stron danego protokołu, o ile protokoły takie nie stanowią inaczej.

CZĘŚĆ X: ZMIANY KONWENCJI

Artykuł 28

Poprawki do Konwencji

1. Strony mogą proponować poprawki do Konwencji. Poprawki takie rozpatruje Konferencja Stron.

2. Poprawki do Konwencji przyjmuje Konferencja Stron. Tekst proponowanej poprawki do Konwencji zostaje podany do wiadomości Stron przez sekretariat przynajmniej na sześć miesięcy przed sesją, na której zaproponowano jej przyjęcie. Sekretariat przekazuje również proponowane poprawki sygnatariuszom Konwencji oraz do wiadomości Depozytariusza.

3. Strony podejmą wszelkie wysiłki na rzecz osiągnięcia porozumienia w sprawie każdej proponowanej poprawki do Konwencji w drodze konsensusu. W przypadku wyczerpania wszelkich możliwości osiągnięcia konsensusu i nieosiągnięcia porozumienia, poprawka zostaje ostatecznie przyjęta w głosowaniu większością trzech czwartych głosów Stron obecnych i głosujących na sesji. W rozumieniu niniejszego artykułu, „Strony obecne i głosujące” oznacza Strony obecne i oddające glos za lub przeciw. Sekretariat przekaże każdą przyjętą poprawkę do wiadomości Depozytariusza, który roześle ją wszystkim Stronom do akceptacji.

4. Dokumenty przyjęcia poprawki będą składane Depozytariuszowi. Poprawka przyjęta zgodnie z ustępem 3 niniejszego artykułu wejdzie w życie dla tych Stron, które ją przyjęły, dziewięćdziesiątego dnia od daty otrzymania przez Depozytariusza dokumentu przyjęcia od co najmniej dwóch trzecich Stron Konwencji.

5. Poprawka wejdzie w życie, dla każdej innej Strony, dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia Depozytariuszowi dokumentu przyjęcia danej poprawki przez tę Stronę.

Artykuł 29

Przyjęcie załączników i poprawki do załączników do mniejszej Konwencji

1. Proponowanie, przyjmowanie i wejście w życie załączników i poprawek do załączników do niniejszej Konwencji następuje zgodnie z procedurą określoną w artykule 28.

2. Załączniki do niniejszej Konwencji stanowią jej integralną część oraz, o ile nie zostanie w wyraźny sposób określone inaczej, powołanie się na niniejszą Konwencję stanowi jednocześnie powołanie się na wszelkie załączniki do Konwencji.

3. Załącznikami są wyłącznie wykazy, formularze i wszelkiego rodzaju materiały opisowe dotyczące kwestii proceduralnych, naukowych, technicznych lub administracyjnych.

CZĘŚĆ XI: POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Artykuł 30

Zastrzeżenia

Nie można składać zastrzeżeń do niniejszej Konwencji.

Artykuł 31

Wypowiedzenie

1. W dowolnym terminie po upływie dwóch lat od daty wejścia niniejszej Konwencji w życie w odniesieniu do danej Strony, Strona ta może dokonać wypowiedzenia Konwencji w drodze złożenia Depozytariuszowi pisemnego zawiadomienia.

2. Wypowiedzenie takie nabiera mocy obowiązującej po upływie 1 roku od daty otrzymania przez Depozytariusza zawiadomienia o wypowiedzeniu lub w innym późniejszym terminie określonym w zawiadomieniu o wypowiedzeniu.

3. Strona, która wypowiada Konwencję, zostaje także uznana za wypowiadającą wszelkie protokoły, których jest Stroną.

Artykuł 32

Prawo do głosowania

1. Każda ze Stron niniejszej Konwencji dysponuje jednym głosem, z wyjątkiem przewidzianym w ustępie 2 niniejszego artykułu.

2. Regionalne organizacje integracji gospodarczej w sprawach podlegających ich kompetencji rozporządzają prawem do głosowania z liczbą głosów równą liczbie Państw Członkowskich będących Stronami Konwencji. Organizacja taka nie będzie wykorzystywać swego prawa do głosowania, jeśli którekolwiek z jej Państw Członkowskich wykorzysta swe prawo do głosowania i odwrotnie.

Artykuł 33

Protokoły

1. Każda ze Stron może zaproponować protokoły. Propozycje takie są rozpatrywane przez Konferencję Stron.

2. Konferencja Stron może przyjmować protokoły do niniejszej Konwencji. Przyjmując protokoły należy podjąć wszelkie działania zmierzające do osiągnięcia konsensusu. W przypadku wyczerpania wszelkich możliwości osiągnięcia konsensusu i niedojścia do porozumienia, protokół zostaje ostatecznie przyjęty w głosowaniu większością trzech czwartych głosów Stron obecnych i głosujących na sesji. W rozumieniu niniejszego artykułu, „Strony obecne i głosujące” oznacza Strony obecne i oddające głos za lub przeciw.

3. Tekst każdego proponowanego protokołu zostaje przekazany Stronom przez sekretariat przynajmniej na sześć miesięcy przed sesją, podczas której proponowane jest jego przyjęcie.

4. Stronami protokołu mogą zostać jedynie Strony niniejszej Konwencji.

5. Protokół do Konwencji ma moc wiążącą wyłącznie w stosunku do stron danego protokołu. Tylko Strony protokołu mogą podejmować decyzje w sprawach dotyczących wyłącznie danego protokołu

6. W protokole zostają określone wymogi dotyczące jego wejścia w życie.

Artykuł 34

Podpisanie

Niniejsza Konwencja pozostaje otwarta do podpisu przez wszystkie Państwa Członkowskie Światowej Organizacji Zdrowia oraz państwa niebedące członkami Światowej Organizacji Zdrowia ale będące Członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych, jak również przez regionalne organizacje integracji gospodarczej w siedzibie Światowej Organizacji Zdrowia w Genewie w terminie od 16 czerwca 2003 roku do 22 czerwca 2003 roku, a następnie w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku w terminie od 30 czerwca 2003 roku do 29 czerwca roku 2004.

Artykuł 35

Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie, formalne potwierdzenie lub przystąpienie

1. Niniejsza Konwencja podlega ratyfikacji, przyjęciu, zatwierdzeniu lub przystąpieniu przez Państwa i formalnemu potwierdzeniu lub przyjęciu przez regionalne organizacje integracji gospodarczej. Konwencja pozostanie otwarta do przystąpienia od dnia następującego po dacie zamknięcia Konwencji do podpisu. Dokumenty ratyfikacyjne, przyjęcia, zatwierdzenia, formalnego potwierdzenia lub przystąpienia zostaną złożone Depozytariuszowi.

2. Każda regionalna organizacja integracji gospodarczej, która staje się Stroną Konwencji, w sytuacji, gdy żadne z jej Państw Członkowskich nie jest Stroną Konwencji, pozostaje związana wszystkimi zobowiązaniami określonymi w Konwencji. W przypadku takich organizacji, których jedno lub więcej niż jedno Państwo Członkowskie jest Stroną Konwencji, organizacja taka i jej Państwa Członkowskie decydują o swej odpowiedzialności za wypełnianie zobowiązań określonych w Konwencji. W takich przypadkach organizacja i jej Państwa Członkowskie nie są uprawnione do równoczesnego korzystania z praw wynikających z Konwencji.

3. W dokumentach dotyczących formalnego potwierdzenia lub w dokumentach przystąpienia, regionalne organizacje integracji gospodarczej deklarują zakres swych kompetencji odnośnie do spraw, które reguluje Konwencja. Organizacje te poinformują również Depozytariusza, który z kolei zawiadomi Strony o każdej istotnej zmianie zakresu ich kompetencji.

Artykuł 36

Wejście w życie

1. Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia u Depozytariusza czterdziestego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia, formalnego potwierdzenia lub przystąpienia.

2. Dla każdego Państwa, które ratyfikuje, przyjmuje, zatwierdza Konwencję lub do niej przystępuje, po spełnieniu warunków określonych w ustępie 1 niniejszego artykułu dotyczących wejścia w życie, Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia przez to państwo dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

3. Dla każdej regionalnej organizacji integracji gospodarczej, która składa dokument formalnego potwierdzenia lub przystąpienia, po spełnieniu warunków określonych w ustępie 1 niniejszego artykułu dotyczących wejścia w życie, Konwencja wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia przez taką organizację dokumentu formalnego potwierdzenia lub przystąpienia.

4. Dla celów niniejszego artykułu, żaden dokument złożony przez regionalną organizację integracji gospodarczej nie będzie uważany za dodatkowy w stosunku do dokumentów złożonych przez Państwa Członkowskie tej organizacji.

Artykuł 37

Depozytariusz

Depozytariuszem Konwencji, poprawek, protokołów oraz załączników do Konwencji przyjętych zgodnie z artykułami 28, 29 i 33 jest Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 38

Teksty autentyczne

Oryginał niniejszej Konwencji, której teksty w językach arabskim, chińskim, angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim są jednakowo autentyczne, zostaje złożony u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, będąc należycie do tego upełnomocnieni, podpisali niniejszą Konwencję.

SPORZĄDZONO w Genewie, dnia dwudziestego pierwszego maja dwa tysiące trzeciego roku.

infoRgrafika