Dziennik Ustaw - rok 2005 nr 197 poz. 1634

Na podstawie art. 85 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 130, poz. 1112, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

1) wymagania dotyczące przygotowania lotniska do sytuacji zagrożenia oraz planu działania w sytuacji zagrożenia;

2) zakres obowiązków podmiotów, o których mowa w art. 84 ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze;

3) warunki i program szkolenia lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych.

2. Wymagania dotyczące przygotowania lotnisk do sytuacji zagrożenia, wynikających z aktów bezprawnej ingerencji, określają przepisy w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego.

1) ustawie – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze;

2) Prezesie Urzędu – należy przez to rozumieć Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

3) OPRL – należy przez to rozumieć Operacyjny Plan Ratownictwa Lotniskowego;

4) rejonie operacyjnym lotniska – należy przez to rozumieć teren lotniska i obszar wokół niego o promieniu nie mniejszym niż:

a) 9,3 km – dla portu lotniczego,

b) 3,5 km – dla lotniska innego niż port lotniczy

– od punktu odniesienia lotniska, w którym lotniskowe służby ratowniczo-gaśnicze, medyczne, techniczne i ochrony udzielają pomocy statkowi powietrznemu będącemu w niebezpieczeństwie;

5) NOTAM – należy przez to rozumieć wiadomość rozpowszechnianą za pomocą środków telekomunikacyjnych, zawierających informację o ustanowieniu, stanie lub zmianach urządzeń lotniczych, służbach, procedurach, a także o niebezpieczeństwie, których znajomość we właściwym czasie jest istotna dla personelu związanego z operacjami lotniczymi;

6) organizacjach międzynarodowych – należy przez to rozumieć organizacje wymienione w art. 3 ust. 4 ustawy;

7) małym poziomie natężenia ruchu lotniczego – należy przez to rozumieć sytuację, gdy ilość operacji lotniczych podczas przeciętnej godziny szczytu nie jest większa niż 15 dla jednej drogi startowej lub wynosi mniej niż 20 dla całego lotniska;

8) operacjach lotniczych – należy przez to rozumieć start lub lądowanie statku powietrznego;

9) interwencji – należy przez to rozumieć działania ratownicze, o których mowa w ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, z późn. zm.³⁾), przeprowadzane przez lotniskowe służby ratowniczo-gaśnicze.

2. Zarządzający lotniskiem zapewnia poziom ochrony ratowniczo-gaśniczej lotniska dla szybowców odpowiadający najniższemu poziomowi ochrony ratowniczo-gaśniczej na lotniskach dla samolotów, przy czym minimalną ilość środków gaśniczych ustala się jak dla lotnisk o małym poziomie natężenia ruchu lotniczego.

1) wystąpienia wypadku lotniczego w rejonie operacyjnym lotniska;

2) wystąpienia wypadku lotniczego poza rejonem operacyjnym lotniska;

3) gdy zachodzi uzasadniona obawa zaistnienia wypadku lotniczego w rejonie operacyjnym lotniska;

4) gdy statek powietrzny, który znalazł się w rejonie operacyjnym lotniska, uległ uszkodzeniu lub awarii technicznej.

2. Zarządzający lotniskiem opracowuje procedury, które umożliwią w przypadkach, o których mowa w ust. 1:

1) pkt 1 i 2 – ogłoszenie alarmu i udanie się podmiotów określonych w OPRL na miejsce wypadku lotniczego,

2) pkt 3 – ogłoszenie alarmu i utrzymanie pełnej gotowości, polegającej na dyslokacji podmiotów określonych w OPRL,

3) pkt 4 – ogłoszenie alarmu i utrzymanie lokalnej gotowości, polegającej na dyslokacji służb lotniskowych określonych w OPRL

– na zasadach określonych w OPRL.

1) osiągać czas reakcji wynoszący do trzech minut do każdego punktu drogi (dróg) startowej używanej do operacji lotniczych – na lotniskach naziemnych dla samolotów;

2) osiągać czas reakcji wynoszący do pięciu minut – na lotniskach naziemnych o małym natężeniu ruchu lotniczego kategorii 1 i 2 ochrony przeciwpożarowej lotnisk dla samolotów;

3) mieć możliwość natychmiastowego podjęcia interwencji lub przebywać w bezpośrednim sąsiedztwie lotniska podczas wykonywania operacji lotniczych – na lotniskach nawodnych dla samolotów i śmigłowców oraz na lotniskach dla śmigłowców na obiektach;

4) osiągać czas reakcji wynoszący do dwóch minut – na lotniskach naziemnych dla śmigłowców.

2. Czas reakcji jest mierzony od ogłoszenia alarmu dla lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej do pierwszej interwencji pojazdu lub pojazdów ratowniczo-gaśniczych, zapewniających podanie co najmniej 50 % wydatku środków gaśniczych określonych w tabelach nr 1–3 w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

2. Zarządzający lotniskiem ustala liczbę obecnych na lotnisku podczas wykonywania operacji lotniczych pracowników lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych, uwzględniając charakter i rodzaj wykonywanych operacji lotniczych oraz potrzebę zapewnienia ciągłości podawania środków gaśniczych z wymaganymi wydatkami.

1) lotniskowe pojazdy ratowniczo-gaśnicze, spełniające minimalne parametry charakterystyczne, określone w tabeli nr 5 w załączniku nr 1 do rozporządzenia, z zastrzeżeniem ust. 3;

2) wyposażenie ratownicze, określone w tabeli nr 6 w załączniku nr 1 do rozporządzenia, które powinno być przewożone łącznie na posiadanych lotniskowych pojazdach ratowniczo-gaśniczych.

2. Minimalną liczbę lotniskowych pojazdów ratowniczo-gaśniczych na lotnisku określa tabela nr 7 w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

3. Na lotniskach kategorii 1 i 2 oraz H1 dopuszcza się stosowanie pojazdu samochodowego lub przyczepy niebędących lotniskowymi pojazdami ratowniczo-gaśniczymi, przystosowanych do przewozu pracowników lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej, środków gaśniczych oraz wyposażenia ratowniczego, w tym gaśniczego.

4. Na lotniskach dla śmigłowców na obiektach, zamiast lotniskowych pojazdów ratowniczo-gaśniczych, stosuje się wyposażenie ratownicze oraz:

1) na lotnisku na budynkach, co najmniej:

a) jedną linię gaśniczą wodno-pianową – na lotniskach kategorii H1,

b) jedną linię gaśniczą wodno-pianową oraz 2 działka wodno-pianowe – na lotniskach kategorii H2 i H3;

2) na lotnisku na platformie wiertniczej i na statku, co najmniej:

a) 1 działko wodno-pianowe,

b) 2 linie gaśnicze wodno-pianowe,

c) 2 gaśnice proszkowe o łącznej ilości proszku gaśniczego nie mniejszej niż 50 kilogramów.

2. Minimalne ilości środków pianotwórczych, które powinien posiadać zarządzający lotniskiem, oblicza się odpowiednio na podstawie danych z tabeli nr 1–3 w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz według wskazań producenta danego środka pianotwórczego.

3. Jako główny środek gaśniczy stosuje się:

1) pianę gaśniczą spełniającą minimalne wymagania piany gaśniczej grupy A, zwaną dalej „pianą grupy A"

2) pianę gaśniczą spełniającą minimalne wymagania piany gaśniczej grupy B, zwaną dalej „pianą grupy B", lub

3) jednoczesne podanie pian gaśniczych, o których mowa w pkt 1 i 2.

4. W przypadku jednoczesnego stosowania pian gaśniczych spełniających wymagania dla pian grupy A i B, całkowita ilość wody przeznaczona do wytwarzania pian gaśniczych powinna być określona poprzez ilość wody wymaganej do produkcji piany grupy A, pomniejszonej o 3 dm³ na każde 2 dm³ wody, przeznaczone do wytwarzania piany grupy B.

5. Wymagane minimalne objętości wody do wytwarzania pian gaśniczych i środka pianotwórczego powinny znajdować się w zbiornikach lotniskowych pojazdów ratowniczo-gaśniczych. Objętości te należy powiększyć o objętość wody i środka pianotwórczego wymaganą do zapewnienia obrony własnej pojazdu co najmniej przez dwie minuty.

6. Objętość środka pianotwórczego znajdującego się w zbiornikach lotniskowych pojazdów ratowniczo-gaśniczych powinna być proporcjonalna do objętości wody oraz wymaganego stężenia roztworu pianotwórczego i wystarczyć do produkcji przynajmniej dwóch objętości roztworu pianotwórczego.

2. Na lotniskach kategorii 1 i 2 oraz naziemnych H1–H3 do 100 % objętości wody, określonej w tabelach nr 1 i 2 w załączniku nr 1 do rozporządzenia, może zostać zamienione na uzupełniające środki gaśnicze.

3. Na lotniskach kategorii 3–10, jeżeli używa się pian grupy A, dopuszcza się zamianę do 30 % objętości wody na uzupełniający środek gaśniczy.

4. W przypadku zamiany, o której mowa w ust. 2 i 3, kilogram proszku gaśniczego jest równoważny:

1) 1 dm³ wody potrzebnej do wytwarzania piany grupy A;

2) 0,66 dm³ wody potrzebnej do wytwarzania piany grupy B.

5. Dopuszczalne jest stosowanie innych niż proszki gaśnicze uzupełniających środków gaśniczych o równoważnych właściwościach gaszenia pożaru w stosunku do proszków gaśniczych.

1) 4 kilogramy na dwa sąsiednie stanowiska dla lotnisk kategorii 1–4 oraz H1 i H2;

2) 25 kilogramów na jedno stanowisko dla lotnisk kategorii 5–10 oraz H3;

3) 4 kilogramy na pięć stanowisk na lotniskach dla szybowców.

2. Gaśnice, o których mowa w ust. 1, nie mogą zawierać mniej niż 4 kg proszku gaśniczego.

3. Dopuszczalne jest stosowanie innych gaśnic niż proszkowe. W takim przypadku przyjmuje się, że 1 kg proszku gaśniczego odpowiada 1 kg lub 1,5 dm³ innego środka gaśniczego.

2. Plan powinien zawierać:

1) OPRL;

2) procedury działania inne niż określone w OPRL;

3) procedurę okresowej kontroli zgodności prognozowanych założeń i analiz z wynikami ćwiczeń i analiz ratowniczych;

4) wskazanie stałego centrum operacyjnego;

5) wskazanie właściwego miejscowo centrum kryzysowego;

6) wskazanie ruchomego stanowiska dowodzenia;

7) zasady łączności i alarmowania;

8) określenie wymaganego poziomu ochrony ratowniczo-gaśniczej lotniska, zgodnego z kategorią ochrony przeciwpożarowej lotniska;

9) zasady kierowania i koordynacji działań podczas interwencji, w tym innych niż określone w OPRL;

10) rejony koncentracji podmiotów przewidzianych do interwencji inne niż określone w OPRL.

3. Plan powinien zapewniać:

1) bezpieczną kontynuację operacji lotniczych w sytuacjach zagrożenia;

2) powołanie sztabu interwencji;

3) podział zadań i obowiązków pomiędzy poszczególne podmioty i osoby pełniące określone funkcje;

4) udział personelu wyznaczonego do prowadzenia interwencji;

5) koordynację działań podmiotów wydzielonych do interwencji;

6) bezpieczną kontynuację operacji lotniczych lub niezwłoczne, po ustaniu sytuacji zagrożenia, podjęcie operacji lotniczych.

4. Plan powinien obejmować procedury działania w sytuacjach:

1) niebezpieczeństwa statku powietrznego, w tym:

a) wypadku lotniczego na lotnisku,

b) wypadku lotniczego poza lotniskiem,

c) incydentu lotniczego statku powietrznego w czasie lotu, w szczególności turbulencji powietrznych, dekompresji, uszkodzenia konstrukcji statku powietrznego,

d) incydentu lotniczego statku powietrznego na ziemi,

e) sabotażu z uwzględnieniem zagrożenia bombowego,

f) bezprawnego przejęcia statku powietrznego;

2) zagrożenia bez udziału statku powietrznego, w tym:

a) pożaru obiektu,

b) sabotażu z uwzględnieniem zagrożenia bombowego,

c) katastrofy naturalnej lub awarii technicznej,

d) z użyciem materiałów niebezpiecznych,

e) zagrożenia epidemiologicznego;

3) zagrożenia wspólnego, w tym:

a) statku powietrznego i innego obiektu stałego lub ruchomego,

b) statku powietrznego i urządzenia do tankowania paliwa,

c) statku powietrznego i statku powietrznego.

5. Plan poddaje się aktualizacji w razie potrzeb, przynajmniej raz w roku.

6. Na podstawie planu zarządzający lotniskiem powinien opracować instrukcje działania poszczególnych służb lotniskowych w sytuacjach zagrożenia.

7. Plan przygotowuje się z uwzględnieniem przepisów organizacji międzynarodowych.

8. W porcie lotniczym, każdorazowo po wypadku, incydencie lotniczym i ćwiczeniu całościowym, należy sporządzić pisemną analizę takiego zdarzenia, której kopię przekazuje się Prezesowi Urzędu.

1) rejon operacyjny lotniska, wraz z kierunkami podejścia i wznoszenia, strefami dla lotów, rejonami koncentracji, mostami, wiaduktami, szpitalami oraz innymi elementami mającymi znaczenie dla skutecznego przeprowadzenia interwencji, opisanymi na mapie w skali 1 : 25 000 lub większej;

2) zasady kierowania działaniami podczas interwencji na statku powietrznym w rejonie operacyjnym lotniska oraz poza tym rejonem;

3) skład sztabu interwencji i jego kompetencje;

4) wykaz podmiotów i wyposażenia ratowniczo-gaśniczego, medycznego, technicznego i porządkowo-ochronnego, przeznaczonego do udziału w interwencji;

5) zasady alarmowania podmiotów biorących udział w interwencji;

6) zasady informowania organów administracji publicznej;

7) zasady organizacji łączności i współdziałania podmiotów biorących udział w interwencji;

8) zadania i procedury ratownicze podmiotów biorących udział w interwencji, w szczególności z zakresu gaszenia pożarów i ratownictwa medycznego, technicznego, chemicznego oraz ekologicznego;

9) rejony koncentracji podmiotów biorących udział w interwencji;

10) zasady wstrzymywania i przywracania operacji lotniczych na lotnisku;

11) zasady wykonywania operacji lotniczych w warunkach ograniczonej widzialności;

12) zakres odpowiedzialności za ustanowienie, aktualizację, publikowanie i dystrybucję informacji zawartych w OPRL;

13) zasady sprawdzania gotowości do realizacji planu w formie ćwiczeń praktycznych i aplikacyjnych:

a) całościowych – prowadzonych z udziałem wszystkich podmiotów przewidzianych do interwencji, nie rzadziej niż raz na dwa lata,

b) częściowych – prowadzonych z wybranymi podmiotami, odbywających się w okresach pomiędzy ćwiczeniami, o których mowa w lit. a.

2. Przywracanie poziomu, o którym mowa w ust. 1, nie powinno trwać dłużej niż:

1) 12 godzin – na lotniskach kategorii 1–5, H1 i H2;

2) 2 godziny – na lotniskach kategorii 6–10 i H3.

3. Zarządzający lotniskiem informuje o zmianie kategorii ochrony przeciwpożarowej lotniska pilotów zamierzających wykonywać operacje lotnicze na danym lotnisku. Prezesa Urzędu oraz w formie NOTAM.

2. Zarządzający portem lotniczym zapewnia ponadto wyposażenie lotniska w sprzęt medyczny, którego ilość i rodzaj powinny odpowiadać co najmniej minimalnym wymaganiom określonym przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego, z uwzględnieniem postępu w medycynie ratunkowej.

1) do 1000 osób dziennie – pierwsza pomoc na miejscu zdarzenia oraz możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego;

2) od 1001 do 5000 osób dziennie – pomoc, o której mowa w pkt 1, oraz zespół ratownictwa medycznego;

3) powyżej 5000 osób dziennie – pomoc, o której mowa w pkt 1, pomieszczenie, w którym będą udzielane świadczenia zdrowotne, oraz zespół ratownictwa medycznego.

2. Podczas operacji lotniczych na lotnisku innym niż port lotniczy stosuje się wymagania określone w ust. 1 pkt 1.

2. Zarządzający lotniskiem, w porozumieniu z wojewodą, ustala sposób i zakres zabezpieczenia medycznego określonego dla potrzeb planu, po dokonaniu analizy zaistniałych i prognozowanych zdarzeń na lotnisku, mogących prowadzić do zagrożenia życia ludzkiego, oraz po uwzględnieniu wyników wojewódzkiej analizy zabezpieczenia operacyjnego.

3. W analizach, o których mowa w ust. 2, zarządzający lotniskiem powinien uwzględnić wyniki ćwiczeń, przebieg zdarzeń oraz zalecenia organizacji międzynarodowych.

2. Zarządzający lotniskiem zapewnia udział pracowników lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej, przynajmniej raz na 3 lata, w szkoleniu w zakresie udzielania pomocy osobom poszkodowanym w warunkach pozaszpitalnych, według programu dla ratowników krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.

1) teoretycznej;

2) praktycznej.

2. Część praktyczna powinna być przeprowadzana w grupach od 3 do 9 osób, w szczególności na:

1) stanowiskach ćwiczeń;

2) placach ćwiczeń;

3) poligonie specjalistycznym;

4) obiektach infrastruktury lotniskowej.

3. W zależności od potrzeb i możliwości prowadzący szkolenie może przeprowadzić część praktyczną na terenie jednostki lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej.

1) specjaliści z zakresu ratownictwa i ochrony przeciwpożarowej w lotnictwie;

2) funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej;

3) specjaliści z zakresu budowy i eksploatacji statków powietrznych;

4) inni specjaliści z zakresu:

a) lotnictwa,

b) ratownictwa.

2. Termin i warunki egzaminu określa się w regulaminie szkolenia ośrodka szkolenia lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych, uzgodnionym z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej i zatwierdzonym przez Prezesa Urzędu.

2. Bieżące szkolenie doskonalące obejmuje w szczególności:

1) operacyjne przygotowanie lotniska;

2) topografię lotniska i rejonu operacyjnego lotniska;

3) budowę statków powietrznych;

4) bezpieczeństwo osobiste personelu ratowniczo-gaśniczego;

5) systemy łączności, alarmowania, współdziałania i dowodzenia;

6) budowę i eksploatację sprzętu i pojazdów ratowniczo-gaśniczych;

7) środki gaśnicze i sposób ich zastosowania;

8) taktykę działań ratowniczych, również w przypadku materiałów niebezpiecznych;

9) udzielanie pomocy osobom poszkodowanym w warunkach pozaszpitalnych;

10) współdziałania służb podległych zarządzającemu lotniskiem oraz służb i podmiotów zewnętrznych w trakcie działań ratowniczych w rejonie operacyjnym lotniska i poza nim.

3. Przepisy § 19–21 stosuje się odpowiednio.

Minister Infrastruktury: K. Opawski

¹⁾ Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej – transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. Nr 134, poz. 1429).

²⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 54, poz. 535, Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1002, Nr 172, poz. 1805, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 757, Nr 175, poz. 1462 i Nr 180, poz. 1490.

³⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 52, poz. 452, z 2004 r. Nr 96, poz. 959 oraz z 2005 r. Nr 100, poz. 835.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 12 września 2005 r. (poz. 1634)

Załącznik nr 1

Załącznik nr 2

PROGRAM SZKOLENIA LOTNISKOWYCH SŁUŻB RATOWNICZO-GAŚNICZYCH