Dziennik Ustaw - rok 2005 nr 71 poz. 640

Na podstawie art. 60 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

1) ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi;

2) biurze maklerskim – rozumie się przez to jednostkę, o której mowa w § 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 października 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacyjnego i finansowego wydzielenia działalności maklerskiej banku (Dz. U. Nr 242, poz. 2418);

3) domu maklerskim – rozumie się przez to również biuro maklerskie oraz zagraniczną firmę inwestycyjną, o której mowa w art. 52 ust. 1 ustawy, i zagraniczną osobę prawną, o której mowa w art. 52 ust. 2 ustawy, prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału;

4) firmie inwestycyjnej – rozumie się przez to zagraniczną firmę inwestycyjną, o której mowa w art. 52a ust. 1 ustawy, prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

5) wyodrębnionej jednostce – rozumie się przez to niebędącą biurem maklerskim wydzieloną organizacyjnie jednostkę banku prowadzącego działalność maklerską;

6) punktach przyjmowania zleceń – rozumie się przez to punkty banku prowadzącego działalność maklerską, w których są wykonywane czynności przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych;

7) instrumentach finansowych – rozumie się przez to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy;

8) punkcie obsługi klienta – rozumie się przez to inną niż punkt przyjmowania zleceń jednostkę organizacyjną domu maklerskiego, w której jest dokonywana bieżąca obsługa klientów tego domu maklerskiego, w tym są przyjmowane zlecenia nabycia lub zbycia instrumentów finansowych;

9) dogrywce – rozumie się przez to fazę notowań giełdowych w systemie kursu jednolitego, podczas której odbywa się składanie dodatkowych zleceń kupna i sprzedaży z limitem ceny równym określonemu kursowi jednolitemu;

10) prawach majątkowych – rozumie się przez to prawa majątkowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d i e ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. Nr 103, poz. 1099, z późn. zm.²⁾), dopuszczone do obrotu na giełdzie towarowej;

11) rachunku transakcji giełdowych – rozumie się przez to rachunek, na którym są zapisywane prawa majątkowe.

1) art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy – powinna być wykonywana w ramach innej jednostki organizacyjnej niż działalność, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy;

2) art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy – powinna być wykonywana w odrębnej jednostce organizacyjnej domu maklerskiego.

2. Pomieszczenia, w których jest prowadzona działalność maklerska, powinny być zabezpieczone przed niekontrolowanym dostępem osób nieupoważnionych.

3. Pomieszczenia, w których jest prowadzona obsługa klientów domu maklerskiego, powinny być wydzielone w sposób uniemożliwiający klientom domu maklerskiego oraz innym osobom nieupoważnionym niekontrolowany dostęp do pozostałych pomieszczeń.

4. Dom maklerski jest obowiązany zapewnić warunki techniczne i organizacyjne pozwalające, na żądanie klienta, na składanie zleceń z zachowaniem poufności.

5. Sposób organizacji domu maklerskiego powinien gwarantować bezpieczeństwo obsługi klientów oraz przechowywanych dokumentów i danych.

6. Wewnętrzna struktura organizacyjna banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki powinna zapewniać ochronę informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową przed dostępem osób nieupoważnionych. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

2. Oddziały i punkty obsługi klientów powinny posiadać urządzenia telekomunikacyjne umożliwiające stały i bezpośredni kontakt z centralą domu maklerskiego.

3. Oddziały i punkty obsługi klientów powinny być oznaczone w sposób umożliwiający ich identyfikację jako jednostek organizacyjnych danego domu maklerskiego.

4. W przypadku gdy oddział lub punkt obsługi klientów zostanie zlokalizowany na terenie banku lub innego podmiotu, powinien posiadać urządzenia i numery telekomunikacyjne identyfikowane wyłącznie pod nazwą domu maklerskiego.

5. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 4, oddział lub punkt obsługi klientów nie posiada systemów informatycznych wydzielonych z systemów banku lub innego podmiotu, na którego terenie został zlokalizowany, systemy wykorzystywane przez oddział lub punkt obsługi klientów powinny zostać zabezpieczone przed nieuprawnionym dostępem.

6. Bank, który prowadzi działalność maklerską, jest obowiązany do oznaczenia punktów przyjmowania zleceń.

2. Sposób organizacji działalności, o której mowa w art. 57 ust. 1 ustawy, powinien zapewniać ochronę informacji poufnych i stanowiących tajemnicę zawodową przed dostępem osób nieuprawnionych, zarówno zatrudnionych w banku, jak i osób trzecich.

2. Dom maklerski jest obowiązany zapewnić fizyczną ochronę centrum przetwarzania danych oraz opracować i wdrożyć wewnętrzne procedury regulujące dostęp do systemów oraz podsystemów informatycznych domu maklerskiego oraz kontrolę tego dostępu, zapewniające możliwość jego odtworzenia wraz z historią modyfikacji i przetwarzania danych.

3. Urządzenia, systemy oraz podsystemy informatyczne domu maklerskiego powinny być zabezpieczone przed utratą danych spowodowaną awarią zasilania, innymi awariami lub zakłóceniami oraz innymi zdarzeniami losowymi. W celu zapewnienia ciągłości obsługi i pracy systemów oraz podsystemów informatycznych dom maklerski jest obowiązany, przynajmniej raz dziennie, tworzyć kopię bazy danych lub stosować inne środki techniczne umożliwiające odtworzenie danych oraz podjęcie pracy systemów i podsystemów informatycznych w sytuacji awarii i utraty części lub całości danych w podstawowych bazach danych.

4. W przypadku prowadzenia przez dom maklerski rachunków papierów wartościowych, rachunków pieniężnych, o których mowa w art. 30 ust. 2a pkt 1 ustawy, lub rachunków transakcji giełdowych systemy lub podsystemy informatyczne domu maklerskiego powinny gwarantować możliwość tworzenia za okresy nie krótsze niż okresy, w których dom maklerski jest zobowiązany do przechowywania danych związanych z prowadzoną działalnością maklerską, odpowiednio historii rachunków papierów wartościowych, rachunków pieniężnych i rejestrów operacyjnych oraz rachunków transakcji giełdowych zawierającej chronologiczne zestawienie operacji dokonywanych na tych rachunkach i rejestrach, w szczególności dane dotyczące:

1) w odniesieniu do rachunku pieniężnego:

a) salda początkowego i końcowego środków pieniężnych za każdy dzień,

b) wpłat na rachunek, z uwzględnieniem wpłat dokonanych w formie przelewu, a w szczególności kwot poszczególnych wpłat, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

c) wypłat z rachunku, a w szczególności kwot poszczególnych wypłat, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

d) przelewów środków pieniężnych z rachunku, a w szczególności kwot poszczególnych przelewów, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

e) środków z rozliczonych w danym dniu transakcji, a w szczególności kwoty rozliczonych środków, daty i opisu operacji,

f) blokady środków pieniężnych w związku ze złożeniem zlecenia kupna, a w szczególności kwoty środków objętych blokadą, daty i opisu operacji oraz numeru zlecenia,

g) blokady środków pieniężnych ustanowionej w przypadkach innych niż wymieniony w lit. f, a w szczególności kwoty środków objętych blokadą,

h) zniesienia blokady środków pieniężnych w związku z anulowaniem zlecenia kupna papierów wartościowych, a w szczególności daty i numeru zlecenia,

i) naliczonych odsetek za opóźnienie, a w szczególności daty i opisu operacji;

2) w odniesieniu do rachunku papierów wartościowych:

a) salda początkowego i końcowego dla każdego rodzaju papierów wartościowych za każdy dzień,

b) blokady papierów wartościowych, a w szczególności liczby papierów wartościowych objętych blokadą, daty i opisu operacji,

c) nabycia papierów wartościowych w drodze realizacji zlecenia kupna na rynku regulowanym, a w szczególności daty i numeru zlecenia oraz liczby papierów wartościowych,

d) nabycia papierów wartościowych poza rynkiem regulowanym, a w szczególności liczby papierów wartościowych, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

e) sprzedaży papierów wartościowych, a w szczególności daty i numeru zlecenia oraz liczby papierów wartościowych,

f) przeniesienia papierów wartościowych na inny rachunek papierów wartościowych, a w szczególności liczby papierów wartościowych, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego;

3) w odniesieniu do rachunku transakcji giełdowych:

a) salda początkowego i końcowego dla każdego rodzaju prawa majątkowego za każdy dzień,

b) nabycia praw majątkowych w drodze realizacji zlecenia kupna na giełdzie towarowej, a w szczególności daty i numeru zlecenia oraz liczby praw majątkowych,

c) nabycia praw majątkowych poza giełdą towarową, a w szczególności liczby praw majątkowych, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

d) sprzedaży praw majątkowych, a w szczególności daty i numeru zlecenia oraz liczby praw majątkowych,

e) przeniesienia praw majątkowych na inny rachunek, a w szczególności liczby praw majątkowych, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego.

5. Przepis ust. 4 pkt 1 stosuje się odpowiednio w przypadku prowadzenia przez dom maklerski rachunków pieniężnych służących do obsługi ewidencji lub rachunków, na których są rejestrowane instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi dopuszczonymi do publicznego obrotu. Przepisy ust. 4 pkt 2 i 3 stosuje się odpowiednio w przypadku prowadzenia przez dom maklerski ewidencji lub rachunków służących do rejestrowania instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi dopuszczonymi do publicznego obrotu oraz prawami majątkowymi.

6. W przypadku ewidencjonowania papierów wartościowych niedopuszczonych do publicznego obrotu systemy lub podsystemy informatyczne domu maklerskiego powinny gwarantować możliwość rejestrowania danych umożliwiających jednoznaczną identyfikację papierów wartościowych będących przedmiotem poszczególnych operacji.

7. Dom maklerski przyjmujący dyspozycje i zlecenia klientów przekazywane za pomocą elektronicznych nośników informacji jest obowiązany używać wyłącznie programów i systemów lub podsystemów informatycznych zapewniających:

1) poufność składanych zleceń lub dyspozycji, a w szczególności zabezpieczenie ich przed odczytaniem lub zmianą przez osoby nieupoważnione;

2) integralność składanych zleceń lub dyspozycji, a w szczególności zabezpieczenie ich przed modyfikowaniem lub usunięciem przez osoby nieupoważnione;

3) uwierzytelnianie składanych zleceń lub dyspozycji, a w szczególności zabezpieczenie przed możliwością ich składania przez osoby nieupoważnione, przez ustalenie odrębnego identyfikatora lub hasła dla każdego klienta;

4) możliwość potwierdzenia klientowi faktu otrzymania zlecenia lub dyspozycji przez dom maklerski;

5) możliwość potwierdzenia klientowi faktu zawarcia transakcji lub zrealizowania dyspozycji.

8. Dom maklerski, o którym mowa w ust. 7, jest obowiązany dołożyć należytej staranności w celu zapewnienia sprawnej obsługi klientów w zakresie przyjmowania dyspozycji i zleceń przekazywanych za pomocą elektronicznych nośników informacji.

9. Dom maklerski może przyjmować dyspozycje kupna lub sprzedaży papierów wartościowych składane za pomocą telefonu, telefaksu lub innych urządzeń technicznych, pod warunkiem wprowadzenia zabezpieczeń organizacyjnych i technicznych zapewniających poufność przekazywanych informacji, zagwarantowania rejestracji daty, godziny i minuty otrzymania dyspozycji przez dom maklerski oraz po uprzedniej identyfikacji, w sposób ustalony w umowie, osoby składającej dyspozycję.

10. Do banku prowadzącego działalność, o której mowa w art. 57 ust. 1 ustawy, w zakresie:

1) informatycznych systemów przetwarzania danych, służących do ewidencji i rozliczeń papierów wartościowych – stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1–3 oraz ust. 4 pkt 2;

2) przyjmowanych dyspozycji – stosuje się odpowiednio przepisy ust. 7 pkt 1–4 oraz ust. 8.

11. Do banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki przepisy ust. 7–9 stosuje się odpowiednio.

2. Bank prowadzący działalność maklerską działający w ramach grupy kapitałowej, w skład której wchodzi inna instytucja finansowa, może umożliwić klientom, będącym jednocześnie klientami tej instytucji finansowej, dostęp do systemu informatycznego w sposób umożliwiający korzystanie z usług tej instytucji finansowej i usług maklerskich świadczonych przez bank przez uzyskanie połączenia z systemem jednego z tych podmiotów.

3. Bank prowadzący działalność maklerską w formie biura maklerskiego może umożliwić klientom będącym jednocześnie klientami banku z tytułu wykonywanych przez ten bank czynności bankowych dostęp do systemu informatycznego w sposób umożliwiający korzystanie z usług maklerskich i innych usług świadczonych przez ten bank przez uzyskanie połączenia z systemem banku.

4. Dom maklerski prowadzący działalność maklerską polegającą na realizowaniu zleceń klientów na rynku regulowanym lub na zagranicznych rynkach regulowanych może instalować systemy informatyczne i urządzenia techniczne zapewniające bezpośredni dostęp do tych rynków.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki.

2. Stanowiska obsługiwane przez maklerów papierów wartościowych lub doradców inwestycyjnych powinny posiadać wyraźne oznaczenie informujące o tym. Oznaczenie zamieszcza się wyłącznie w czasie obsługiwania stanowiska przez taką osobę.

3. W centrali, oddziałach, punktach obsługi klientów domu maklerskiego oraz w punktach przyjmowania zleceń udostępnia się informację na temat możliwości, terminów i miejsca składania przez klientów skarg dotyczących działalności maklerskiej.

2. W przypadku dogrywki lub notowań ciągłych organizowanych w oddziale lub punkcie obsługi klientów, w którym nie ma zatrudnionego maklera papierów wartościowych, zlecenia są przekazywane do centrali domu maklerskiego. W takim przypadku dogrywkę i notowania ciągłe nadzoruje makler papierów wartościowych zatrudniony w tej centrali.

2. Do zadań komórki nadzoru wewnętrznego należy:

1) nadzór nad przepływem informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową oraz zabezpieczenie dostępu do nich;

2) podejmowanie działań uniemożliwiających wykorzystywanie przez pracowników domu maklerskiego informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową;

3) nadzór nad przestrzeganiem reguł postępowania w celu przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł;

4) badanie zgodności działalności domu maklerskiego i czynności wykonywanych w ramach tej działalności przez pracowników domu maklerskiego z przepisami prawa, regulaminami wewnętrznymi domu maklerskiego, regulacjami spółek prowadzących giełdę i rynek pozagiełdowy, regulacjami Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A., regulacjami innych izb rozliczeniowych, których uczestnikiem jest dom maklerski, oraz regulacjami izby gospodarczej, o której mowa w art. 51 ustawy, o ile dom maklerski należy do takiej izby;

5) przeprowadzanie systematycznych kontroli w zakresie, o którym mowa w pkt 1–4;

6) rozpatrywanie skarg klientów.

3. Pracami komórki nadzoru wewnętrznego kieruje inspektor nadzoru.

4. Inspektor nadzoru niebędący członkiem zarządu podlega, z zastrzeżeniem ust. 5, bezpośrednio prezesowi zarządu domu maklerskiego, a w przypadku gdy prezes nie został powołany – zarządowi domu maklerskiego.

5. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską w formie biura maklerskiego inspektor nadzoru podlega bezpośrednio osobie kierującej biurem maklerskim.

6. W przypadku gdy uzasadnia to rozmiar prowadzonej przez dom maklerski działalności i nie zagraża to bezpieczeństwu obrotu lub interesom uczestników obrotu, nadzór wewnętrzny może być wykonywany w ramach jednoosobowego, samodzielnego stanowiska inspektora nadzoru.

7. Inspektor nadzoru, nie rzadziej niż raz na trzy miesiące, przekazuje zarządowi i radzie nadzorczej domu maklerskiego raport z pełnienia funkcji nadzoru wewnętrznego. Raport powinien w szczególności zawierać zestawienie wyników przeprowadzonych kontroli wewnętrznych.

8. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki funkcje inspektora nadzoru pełni, według wyboru tego banku, osoba kierująca wyodrębnioną jednostką, osoba bezpośrednio jej podległa albo osoba kierująca komórką kontroli wewnętrznej banku. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

9. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską inspektor nadzoru przekazuje raport, o którym mowa w ust. 7, członkowi zarządu banku nadzorującemu prowadzenie działalności maklerskiej.

2. W rejestrze skarg umieszcza się następujące dane:

1) imię i nazwisko lub firmę (nazwę) podmiotu składającego skargę;

2) numer rachunku papierów wartościowych podmiotu składającego skargę, o ile podmiot ten posiada rachunek papierów wartościowych w domu maklerskim;

3) datę złożenia skargi;

4) przedmiot skargi;

5) datę ostatecznego załatwienia sprawy;

6) sposób ostatecznego załatwienia sprawy.

3. Dane, o których mowa w ust. 2 pkt 1–4, podlegają wpisowi do rejestru skarg niezwłocznie po złożeniu skargi, a dane, o których mowa w ust. 2 pkt 5 i 6, niezwłocznie po ostatecznym załatwieniu sprawy.

4. Po ostatecznym załatwieniu sprawy kopie dokumentów, sporządzonych lub otrzymanych w związku ze sprawą przez dom maklerski, dołącza się do rejestru skarg w formie załącznika.

5. Rejestr skarg prowadzi inspektor nadzoru.

6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki.

2. Dziennik kontroli zewnętrznych zawiera wpisy, które obejmują:

1) oznaczenie organu kontrolującego;

2) zakres kontroli;

3) datę rozpoczęcia kontroli;

4) datę zakończenia kontroli.

3. Dane, o których mowa w ust. 2 pkt 1–3, podlegają wpisowi nie później niż w dniu rozpoczęcia kontroli, a dane, o których mowa w ust. 2 pkt 4, niezwłocznie po uzyskaniu przez dom maklerski informacji o zakończeniu kontroli.

4. W przypadku kontroli działalności banku prowadzącego działalność maklerską obejmującej oprócz biura maklerskiego także inne jednostki organizacyjne banku, kontrolowany umieszcza w dzienniku kontroli zewnętrznych, w części dotyczącej zakresu kontroli, jedynie wzmiankę dotyczącą zakresu kontroli dokonywanej w biurze maklerskim.

5. Dziennik kontroli zewnętrznych prowadzi inspektor nadzoru.

6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki.

2. Dziennik kontroli wewnętrznych prowadzi się zgodnie z zasadami określonymi w § 14 ust. 2–5.

3. Dopuszczalne jest prowadzenie jednego dziennika kontroli, zawierającego dane dotyczące kontroli przeprowadzanych przez podmioty, o których mowa w § 14 ust. 1, oraz przez komórkę nadzoru wewnętrznego.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki.

2. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską, książka procedur zawiera procedury związane z działalnością biura maklerskiego.

3. Książka procedur może być prowadzona w formie zapisu elektronicznego.

2. Inspektorem nadzoru w banku prowadzącym działalność, o której mowa w art. 57 ust. 1 ustawy, jest, według wyboru tego banku, osoba kierująca tą działalnością, osoba bezpośrednio jej podległa albo osoba kierująca komórką kontroli wewnętrznej banku. Raport z pełnienia funkcji nadzoru wewnętrznego, zawierający w szczególności zestawienie wyników przeprowadzonych kontroli wewnętrznych, jest przekazywany, nie rzadziej niż raz na trzy miesiące, członkowi zarządu banku nadzorującemu prowadzenie działalności, o której mowa w art. 57 ust. 1 ustawy.

2. Do firmy inwestycyjnej prowadzącej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską bez otwierania oddziału stosuje się odpowiednio przepisy § 13 ust. 1–4 w zakresie skarg odnoszących się do usług świadczonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Przepisy § 14 i 15 stosuje się do firmy inwestycyjnej prowadzącej działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie kontroli, których przedmiotem jest badanie zgodności prowadzonej działalności maklerskiej z zasadami świadczenia usług maklerskich.

4. Prowadzenie przez firmę inwestycyjną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności maklerskiej w formie oddziału nie może naruszać przepisów § 3 oraz § 4 ust. 2–4.

Prezes Rady Ministrów: M. Belka

¹⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2055, z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 84, poz. 774, Nr 124, poz. 1151, Nr 170, poz. 1651 i Nr 223, poz. 2216, z 2004 r. Nr 64, poz. 594, Nr 91, poz. 871, Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1205, Nr 146, poz. 1546 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 62, poz. 551.

²⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 200, poz. 1686, z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 84, poz. 774 i Nr 223, poz. 2216 oraz z 2004 r. Nr 64, poz. 594 i Nr 273, poz. 2703.